Mặc dù có tên như vậy, JavaScript chỉ liên quan đến Java ở chỗ cả hai có chung một vài sự tương đồng về cú pháp. Cú pháp của JavaScript trong quá trình phát triển ban đầu là lấy cảm hứng từ cú pháp của Java và được gọi là "LiveScript" khi nào thì lần đầu tiên xuất bản phiên bản beta của Netscape Navigator vào năm 1995, cả hai để phù hợp với một số các sản phẩm/dịch vụ có tên khác của Netscape và minh hoạ cho sự thật rằng nó đang hoạt động "trực tiếp" trong trình duyệt. Microsoft đã phát hành cách triển khai JavaScript của riêng họ, "JScript" ngay sau đó với Internet Explorer 3.0.
Netscape đã gửi tác phẩm sớm này tới Ecma International, một tổ chức phát triển và xuất bản các tiêu chuẩn kỹ thuật để chính thức hoá và trình bày chi tiết cách các tiêu chuẩn này ngôn ngữ tập lệnh phải được hiểu bởi các trình duyệt khác. Năm 1997, Ecma ECMA-262 được phát hành quốc tế, chuẩn hoá phiên bản đầu tiên của tập lệnh có tên là ECMAScript. ECMAScript là tiêu chuẩn thông báo việc tạo ngôn ngữ tập lệnh cụ thể hơn, ví dụ: sau này Microsoft nghiên cứu JScript hiện không còn tồn tại, bản thân ActionScript và JavaScript của Adobe.
Sự khác biệt này có ý nghĩa quan trọng khi thảo luận về những khía cạnh và đặc điểm cụ thể của JavaScript. "ES5" đề cập đến phiên bản chính đầu tiên "được tạo phiên bản" bản phát hành của Tiêu chuẩn ECMAScript vào năm 2009, sau nhiều năm phát triển nhiều từng phần hơn. "ES6" (hoặc "ES2015") là viết tắt của các tiêu chuẩn do phiên bản thứ sáu của ECMAScript, được phát hành vào năm 2015. Sau ES6, các phiên bản mới của ECMAScript bản chuẩn được phát hành hằng năm, kèm theo những thay đổi và bổ sung của từng ấn bản tham chiếu theo năm như trong "ES2016" hoặc "ES2017".
Quy tắc cơ bản
Không giống như các ngôn ngữ biên dịch, JavaScript không được dịch từ mã do người viết sang một dạng thức mà trình duyệt có thể hiểu được. Một tập lệnh được gửi đến trình duyệt cùng với các thành phần như đánh dấu, hình ảnh và biểu định kiểu, trình duyệt sẽ diễn giải các giống như cách nó được viết: dưới dạng một chuỗi ký tự Unicode mà con người có thể đọc được, được phân tích cú pháp từ trái sang phải và từ trên xuống dưới.
Khi nhận được một tập lệnh, trình thông dịch JavaScript sẽ thực hiện trước tiên phân tích từ vựng, phân tích cú pháp chuỗi ký tự dài tạo thành một tập lệnh và chuyển đổi thành các phần tử đầu vào riêng biệt sau:
- Mã thông báo
- Ký tự điều khiển định dạng
- Dấu ngắt dòng
- Bình luận