0% found this document useful (0 votes)
168 views38 pages

QP (12-Dec-2018) With 600 Questions

The document provides 15 multiple choice questions related to algebra. Some key details include: 1) Question 1 asks for the value of (x + y + z) if x, y, z are factors of a3 - 7a - 6. 2) Question 3 asks for the HCF of x2 - 1 and x2 + 2x - 1. 3) Question 10 asks for the minimum value of a3 + b3 + c3 - 3abc if a, b, c are positive integers. 4) Question 14 asks for the values of m and n if (x + 2) and (x - 1) are factors of (x3 + 10x2 +

Uploaded by

SHIVAM SINGH
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
168 views38 pages

QP (12-Dec-2018) With 600 Questions

The document provides 15 multiple choice questions related to algebra. Some key details include: 1) Question 1 asks for the value of (x + y + z) if x, y, z are factors of a3 - 7a - 6. 2) Question 3 asks for the HCF of x2 - 1 and x2 + 2x - 1. 3) Question 10 asks for the minimum value of a3 + b3 + c3 - 3abc if a, b, c are positive integers. 4) Question 14 asks for the values of m and n if (x + 2) and (x - 1) are factors of (x3 + 10x2 +

Uploaded by

SHIVAM SINGH
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 38

Maths By : D. P.

Singh

ALGEBRA
Type - I 11. Out of the given responses, one 3. Find the value of k so that the sum
1. If x, y, z are the three factors of a³ - of the factors of (a² - b²)³ + (b² - of the roots of equation 3x² + (2k +
7a – 6, then value of (x + y + z) c²)³ + (c³ - a²)³ is - 1) x – k – 5 = 0 is equal to the
will be (a) (a + b) (a – b) product of the roots :
(a) 3a (b) 3 (b) (a + b) (a + b) (a) 4 (b) -4
(c) 6 (d) a (c) (a – b) (a – b) (c) 2 (d) 8
(d) (b – c) (b – c)
2. The HCF of two polynomials p(x) 4. If ab = 400 then the minimum value
and q(x) is 2x(x+2) and LCM is 12. The factor of (a² + 4b² + 4b - 4ab of a + b is -

32x, then what is q(x) is equal to ?


24x(x+2)² (x-2). If p(x) = 8x³ + 32x² – 2a – 8) are (a) 40 (b) 80
(a) (a – 2b – 4) (a – 2b + 2) (c) 20 (d) None of these
(a) x³ - 16x (b) 6x³ - 24x (b) (a – b + 2) (a – 4b – 4)
(c) 12x³ - 24x (d) 12x³ - 24x (c) (a + 2b – 4) (a + 2b + 2) 5. If P + Q + R = 48 then the

3. The HCF of   – 1 and   + 2x³ -


(d) (a + 2b – 1) (a – 2b + 1) maximum value (P – 1) (Q – 2) (R

13. A factor of  – 11a²b² +  is:


+ 3) is -
2x – 1 is : (a) 3096 (b) 4096
(a) (x²+1) (b) (x²-1) (a) (a² - b² - 3ab) (c) 1096 (d) 2096
(c) (x+1) (d) (x-1) (b) (a² + b² - 3ab)
(c) (a² + b² + 3ab) 6. Find the value of k if one root of the
4. If x³ + 5x² + 10k leaves remainder - (d) (a² - b² + 4ab) equation :
2x when divided by x²+2 , then the X² - 9x + k = 0, is twice the other
value of k is: 14. If (x + 2) and (x – 1) are the root.
(a) -2 (b) -1 factors of (x³ + 10x² + mx + n), the (a) 18 (b) 16
(c) 1 (d) 2 value of m & n are (c) 12 (d) 9

5. If   + 2 is divided by   + 1 then
(a) m = 5, n = -3

(b) m = 17, n = -8 7. If N>1, the minimum value of f(N) =


 

the remainder. (c) m = 7, n = -18 N² +  – 5 is -


(a) 1 (b) 2 (d) m = 23, n = -19
(a) 4 (b) -2
(c) 3 (d) 4 (c) 6 (d) -6
15. The factors of (x² - 1 – 2a – a²)
6. When f(x)=12x³ - 13x² -5x + 7 is are :
8. If x + y =40 then the maximum
divided by (3x + 2), then the (a) (x – a + 1) (x – a – 1)
value of xy is -
remainder is - (b) (x + a – 1) (x – a + 1)
(a) 200 (b) 400
(a) 2 (b) 0 (c) (x + a + 1) (x – a – 1)
(c) 300 (d) 100
(c) -1 (d) 1 (d) None of these

7. (  –   + 
– 1) is divisible by - 16. When (  – 3x³ + 2x² - 5x + 7) is
,  of the equation x² - 6x + k =0 ,
9. The value of k for which the roots
(a) both (x – 1) & (x + 1) divided by (x – 2), the remainder is
satisfy the relation.
(b) (x – 1) but not by (x + 1) -
3 + 2 = 20
(c) (x + 1) but not by (x – 1) (a) 3 (b) -3
(a) 8 (b) 16
(d) Neither (x – 1) nor (x + 1) (c) 2 (d) 0
(c) -8 (d) -16
8. If (

+ 1) is divided by (x + 1), TYPE-II


10. If a, b, c be all positive integers
Then remainder is - 1. If a, b and c are positive real
then the least positive value of a³
(a) 0 (b) 2 numbers such that a² + b² + c²
+ b³ + c³ - 3abc is -
(c) 11 (d) 12 =48, Maximum value of a + b + c =
(a) 1 (b) 2
(a) 9 (b) 16
(c) 4 (d) 3
9. Let f(x) = x³ - 6x² + 11x – 6, then (c) 12 (d) 24

2. If   + 2x³ + ax² + bx + 9 is a
which one of the following is not a 11. If x & y are positive real numbers
factor of f(x)? and xy = 8, then the minimum
(a) (x – 1) (b) (x – 2) perfect square, where a and b are
value of 2x + y is -
(c) (x + 3) (d)(x – 3) positive real numbers, then the (a) 9 (b) 17
values of a and b are
(c) 10 (d) 8
10. If 5x³ + 5x² - 6x + 9 is divided by (a) a = 5, b = 6

) + ( – 1)
(x + 3), the remainder is - (b) a = 6, b = 7
12. If one factor of equation x² - x( +
(a) 135 (b) 63 (c) a = 7, b = 6
(c) -135 (d) -63 (d) a = 7, b = 8

Page 1 of 38
Maths By : D. P. Singh

( + 1) is (x –  + 1) then other
21. If ,  are the roots of equation x²
(a) 8 (b) 9

(a) x –  (b) x –  -  + kx + 12 = 0 such that  -  =1,


factor is - (c) 10 (d) 12

(c) x –  + 1 (d) x –  - 1 2. If y = 1 + √2 + √3 then find, 2.  –


(b) ±5
the value of k is -

13. If a + b + c + d =1, then maximum (c) ±1 (d) ±7


(a) 0 8y³ - 5y² + 26y -28 =?
(a) 2√2 (b) 3√3
value of (1 + a) (1 + b) (1 + c) (1 + (c) 5√5 (d) 6√6


(b)  
d) is - 22. If x² + ax + b is a perfect square


then which one of the following

(a) 1 3. If x² - 3x + 1 = 0, then the value of



(c)   (d)  
relations between a & b is true?
 ²
x² + x + + is -
 
(a) a² = b (b) a² = 4b
(c) a² = 4a (d) b² = a (a) 10 (b) 2

! + k² is a

23. For what value(s) of k the (c) 6 (d) 8


14. If a + b + c = 9 (where a, b, c are
 ( )
real numbers) then the minimum expression p +
) (
4. If (a² + b²)³ = (a³ + b³)² then + is
(a) ± (b) ±

value of a² + b² + c² is - perfect square.




(a) 100 (b) 9 -

(c) ± (d) ±


(c) − (d) −
(c) 27 (d) 81 (a) (b)
 

15. If ,  are roots of the equations

5. If x>1 and  + = 2 , then the



x² - 5x + 6 = 0 then find the TYPE-III






% %
value of   - 1 is -
√#$
$ √#

quadratic equation whose roots


 
1. If x = % %
√#$
 √#

are , then x³ - 3mx² +
 
   
(a) 6x² - 5x + 1 = 0 3x – m =? (a) (b)
(b) 6x² + 5x + 1 = 0 (a) 0 (b) 1  
   
(c) 6x² - 5x -1 =0 (c) 2 (d) -1 (c) (d)

2. If a + b =1, c + d = 1 and a – b = , 6. If x = √5 + 2, then the value of


&
(d) 6x² + 5x -1 = 0

16. Find the value of x for which the '    


  
( )
then the value of c² - d² is - is equal to -
expression 2 – 3x – 4x² has the
) (
(a) −


greatest value. (a) (b) (a) 0.185 (b) 0.525


 
(c) 1 (d) -1 (c) 0.625 (d) 0.785

(c) −
(b)



(d)

 √ $ $√  7. If √ = √3 - √5, then value of x² -
√ $√ 
3. = 2 then x is equal to -


16x + 6 is -


17. The minimum value of (x – 2) (x – (a) (b) (a) 0 (b) -2

(a) −


9) is - (c) 2 (d) 4

(c) (d)
  2 3 4 ( ) '
(d) −
(b)

, (a ≠ b), then value of
() ( ) ' 2 3 4

8. If + + = 1 and + + = 0,
($)
(c) 0 4. If x =
$( $)
2² 3² 4²
where p, q, r & a, b, c are non-
( )
has two roots &, then the value (a) a
(² )² '²
18. If the equation 2x² - 7x + 12 = 0 + is zero, then value of + + is -
(b) b
 
(a) -1 (b) 0
 
of + . (c) 2ab (d) 2 (c) 1 (d) 2
 
 √#$ +$√# + 
 

√#$ + √# +
(a) (b)

 
5. If = , then find the 9. If x + = 1 , then the value of
(c)

(d)
 value of 2mx – 3nx² -   $$
²(
)
is -
² ²
(a) 3n (b) 3m

² 
19. If the expression + tx + is a (c) 2n (d) 2m (a) 1 (b) -1
(c) 2 (d) -2
perfect square then the value of ‘t’ √ √
$$√

 √
$√
 10. If x +
= 5, then the value of
(a) ±1 (b) ±2
6. If x = then the value of

is

(d) ±3 (a) −√3


 1 $  % $   $ $

is
 1 $

(d) √3
(c) 0 is -
 
(b) -1

 

(c) 1

should be subtracted from 2022 ×


(a) (b)


20. The least positive integer that
 

2023 so that the difference is a 1. If  +  = 6, then the value of ( +


TYPE-IV (c) (d)


)

perfect square is -

(a) 2022 (b) 2023 is - TYPE-V
(c) 2021 (d) 2024

Page 2 of 38
Maths By : D. P. Singh

(c) 343 (d) 432 (a) p – q (b) pq

7. If  + = √3 then 
 + 9: = ?
($'

1. If a² + b² + c² = ab + bc + ca then (c) 1 (d) 0

18. If x = √5 + 2, then value of x³ -


)   %
the value of is -



(a) 0 (b) 2

(c) √3
(a) -√3 (b)

(c) 1 (d) -1 6x² + 12x – 13 is



(d) (a) -1 (b) 1

then √ + + 6= ?
2. If (a – 3)² + (b – 4)² + (c – 9)² =0 (c) 2 (d) 0

19. If x = 2 - 2
⁄ + 2⁄ , then the
8. If a³ - b³ = 56 and a – b = 2 then

(c) ±4 (d) ±2
(a) -4 (b) 4 find a² + b² = ?
(a) -12 (b) 20 value of x³ - 6x² + 18x + 18 is -
(c) 18 (d) -10 (a) 22 (b) 33
(c) 40 (d) 45

3. If a² + b² + c² =2(a – b – c) – 3,

20. If  + = 5, then   + ; is -

)(
then the value of 4a – 3b + 5c is - 9. If a = then the value of a³ + b³
(a) 2 (b) 3
is  
(c) 5 (d) 6 (a) 12098 (b) 12048
(a) 6ab (b) 0
(c) 1 (d) 2 (c) 14062 (d) 12092

21. If  + = p, then what is   + ;



4. If a² + b² + 4c² = 2(a + b – 2c) – 3,


10. If − =


 
and a, b, c are real numbers, then
( ) ()
(b) 3
, then the value of a³

the value of (a²+b²+c²) is -


(a) ! + 6!
equal to ?

+ b³ is
(d) 2 (b) ! − 6!
(a) 3

(a) 0 (b) -1
(c) ! + 6! + 9! + 2

(c) 2 (c) 1 (d) 2

5. If (a – 1)² + (b + 2)² + (c +1)² =0 , 11. If  −


= 1, then the value of (d) ! − 6! + 9! − 2

9
1
then find 2a – 3b + 7c =?

  $ 
(a) 12 (b) -11 is - TYPE-VII
(c) 3 (d) 1

 
(a) (b)

1. If x + y + z = 2 • S then what is –


1. If x is real , + ≠ 0, and  + =
(S – x)³ + (S – y)³ + 3(S – x)(S – y).

TYPE-VI (c) (d) 0


 ³
z equal to ?

12. If ( + )² = 3, then the value of (c) x³


0, then the value of ( + ) is-


(a) z³ (b) –z³


 
  +   +   +   + 
 +
(d) y³


 +   + 1 is-
(a) 4 (b) 9 2. If x = (b – c)(a – d), y = (c – a)(b –
(c) 16 (d) 25 d) and z = (a – b) (c – d) then what
(a) 0 (b) 1 is x³ + y³ + z³ = ?

2. If (x – a) (x – b) = 1 and a – b + 5 = (c) 84 (d) 206 (a) xyz (b) 2xyz

13. If + =1 and a,b≠0, then a³ + b³


(()³ ( )
0, then the value of (x – a)³ - (c) 3xyz (d) -3xyz

is - ) ( 3. If a³ - b³ - c³ - 3abc =0,then
(a)-125 (b) 1 =?
(a) a = b = c
(c) 125 (d) 140 (a) 0 (b) 1
(b) a + b + c =0

is- 14. If  +  = 3, then the value of (d) a + c = b


(c) -1 (d) 2

(c) a = b + c
($ )³
 + > is

3. If x² + x = 5, find (x + 3)³ +


(a) 110 (b) 125
  @
c(a – b) then,   +   +   =
(c) 125 (d) None of these 4. If x = a(b – c), y = b(c – a) and z =
(a) 322 (b) 126

4. If x = ⁄ - ⁄ then value of x³ +


( ) '
@
(c) 113 (d) 123
; 1 
 $ $ $
()'
(a) (b) 3xyz.abc
is (c) @ @
(a) − (b) +



3x =?

()' ()'
15. If x = 3 + 2√2 , then
(² (²
(d)

(c) − (d) −

equal to-
( (
(a) 216 (b) 192
(@) (@)
A B + A B +
5. If x + y + z =0 , then what is –

5. If x = 3 − 3
(c) 198 (d) 204

⁄ 

 
16. If  + 1 = 119 and x>1, then find


A B equal to ?
(@)
then, value of

the positive value of  −


3x³ + 9x =?


(a) 8 (b) 9
(c) 27 (d) 16 (a) 24 xyz (b) -24 xyz
(a) 25 (b) 27 (c) 3 xyz (d) xyz
1
 $
:
 $
(c) 36 (d) 49
 
6. If 9 = 17 then the value of %;
17. If + =


6. If a + b + c = 15 and a² + b² + c² =
2 3 2$3
is- , then p³ - q³ = ? 83 then value of a³ + b³ + c³ - 3abc
(a) 433 (b) 322

Page 3 of 38
Maths By : D. P. Singh

( + .)
( 
+ . 
)(. 
+ 

 
.)
equal to ?  
(a) 200 (b) 190 (a) (b)

(a) x + y
(c) 180 (d) 210
(c) 1 (d) 2
(b) (  + .²)

15. If p = 124, !(! + 3! + 3) + 1


%
(% $) % $' %  ()'
7. If a = 25, b = 15, c = -10, then

(()) $()') $('()²


=? (c) xy
(d) (x² + y²) =?
(a) 30 (b) -15 (a) 5 (b) 7
(c) -30 (d) 15 7. Let 0 < x < 1. Then the correct (c) 123 (d) 125

(a) x<√< x²
inequality is 16. If x(x + y + z) =9, y(x + y + z) = 16

(% $) % $' %  ()'
and z(x + y + z) = 144, then what
(b) √< x < x²
8. If a = -5, b = -6, c = 10 then

(()$)'$'(( )  '  )  
is x equal to ?
(c) x²< x <√
=?

(a) (b)
(d) √< x² < x


(a) -1 (b) 1



(c) 18 (d) 21 (c) (d)

9. If a + b + c = 6, a² + b² + c² = 14 √ $
√ 
$   
   

√ 
√ $
   
$   

8. If x = and y = , the value of


  $$²
and a³ + b³ + c³ =36, then the 17. If + =14 then the

(b) ±1
  $²
value of abc is- is find the value of x.

(c) ±2 (d) ±3
(a) 3 (b) 6 (a) 0

(a) (b)

(c) 9 (d) 12

(c) (d)
10. If x = 222, y = 223, z = 225 then 18. The value of (x + y + z)³ - (y + z –
9. If x =  +  , . =  −  then
find the value of x³ + y³ + z³ - 3xyz 9 9 9 9 x)³ - (z + x – y)³ - (x + y – z)³ is -
value of (  −   .  − 1) + (.  −
=? (a)12xyz (b) 24xyz
  .  + 1) is
(a) 4590 (b) 4690 (c) 36xyz (d) 0

19.  +   −    + − 1   +
(c) 4950 (d) 4960
(a) 16 (b) 13

  
12+1is -
TYPE-VIII (c) 12 (d) 14

 1 $ 1 $ @ 1 (())²
(a)   + (b)   +
1. If x² + y² + z² = xy + yz + zx, then

the value of    
  $ @ $ @²² ()')('()
; J
is 10. The numerical value of

(c)   − (d)   −
()')² ('()²

('()(()) (())()') J ;
(a) 2 (b) 1 + + is
(c) 0 (d) -1

2. If  − √3 − √2 = 0 and . − √3 + (c)
(a) 0 (b) 1

  − 17 + 17  − 17 + 17 L  =


20. The value of the expression

√2 = 0 then the value of ( −


(d) 3

16is -

20√2) − (. + 2 2) is
11. The simplest form of the
(a) 0 (b) 1
2 2 2 

expression
(a) 0 (b) 1 (c) 2 (d) 3
2% $2² 2 $ 2 2$

(c) 3 (d) 2 +  + is

3. If   + .  + 2 + 1 = 0, then the 2² ($


)% (

(a) 2p² (b) 21. If x is a rational number and

value of  + . is

($
) (

= 2 then, the sum of
F$
(c) p + 3 (d)
(a) -1 (b) 0 numerator and denominator of x is
(c) 1 (d) 2 (a) 3 (b) 4
( $)  $'²
12. If a + b + c = 0, then the value of
(c) 5 (d) 7
( )'
22. If  +  + 
is-
#(² #)² #'²
4. If a² + b² + c² = 16, x² + y² + z² = 25
) $'² ' $(² ( $)²
(a) 0 (b) 1
($)$'
and ax + by + cz = 20, then the = 3 then the
$$@
(c) 2 (d) 3
value of is value of m is-
9 9

 % G ÷  G % = ! I ,
2G9 3  % 2; 3 G% %
(a) (a²+b²-c²) (b) (a²+b²)
( )
(a) (b)
 2 3 2 3
13. If (c) (a²+b²+c²) (d) (a²-b²-c²)

23. If a, b, c are non-zero, + =

(c) (d)
then the value of a + b, where p
)
1 & + = 1, then the value of a,

and q are different positive primes,


'
5. If a = 0.25, b = -0.05, c = 0.5 then
(a) −

is
( )  '  )'
the value of

(b) 2 b, c is-
( $)  ()'²
is -


(c) 1 (d) 0 (a) -1 (b) 3


(a) (b) (c) -3 (d) 1


 the value of (ad – bc)² + (ac + bd)² 24. If x = √ √ and y = √ $√ then
(c) 1 (d) 14. If a² + b² = 2 and c² + d² = 1, then
√ $√ √ √
is -
6. What is expression value of x³ + y³ is -

Page 4 of 38
Maths By : D. P. Singh

+ +
     @
  @
(a) 950 (b) 730 34. If = 0 then the 3. If a + b + c + d =4, then find the
value of + + is -
(c) 650 (d) 970    value of
1
  @
+ +
  @
  @
(1 − )(1 − )(1 − 6)
= 0, then the (a) 20 (b) 5
value of + + is -
25. If
1


+ +
(c) 10 (d) 15
  @
(
+
)
+
' (1 − )(1 − 6)(1 − T)

(
)
' 1
(a) 9 (b) 3
+ +
35. If = 1, then the


(1 − 6)(1 − T)(1 − )
(c) 4 (d) 6

(
)
'
= , then numerical (a) 1 1
value of is-
$ 
+
(1 − T)(1 − )(1 − )
 
26. If x – y = (b) 2
(c) 3 (d) 4

value if xy is-

(a) (b) (a) 0 (b) 5

 + +  + + is


($) )$' '$( ( ) '
36. If a + b + c = 0, then the value of (c) 1 (d) 4
 ' ( ) )$' '$( ($)
= = NT +
($)' )$'( '$()
(c) (d)

($) )$' '$(


27. If + = 1 and + = 1 then (c) -3 + 6 ≠ 0 , then

(a) 8 (b) 9 4. If
) '
6 + is equal to (a) ≠ ≠ 6
(d) 0

37. If (2 + √3) = (2 − √3) = 1 the (b) = = 6


 value of  +  is

(c) = ≠ 6
(d) ≠ = 6
( $
) $

(a) 0 (b)
(c) 1 (d) 2 (a) -5 (b) 1

28. If = − , then value of x - x² is -




(c) 4 (d) 9

+ +
( (  )$' ($' ($)
5. If bc + ab + ca = abc, then value of
= =

(  )


' (²
)'((
) ('()
) ()('
)
(
is -
) '
  '  $(²
(b) −

(c) −
(a) –a (b)

38. If and , then is

( 



(a) 1

(d) a equal to-

(a) (b)
29. If a³b = abc = 180, a, b, c are (c)

(c) (d) 1

 
(d)

+   +   is-


39. If 3a² = b² ≠ 0 then the value of


positive integers then the value of 6. If a + b + c = 0 then the value of
( $)  '² ) $' (² ( $' )²
c is-
(($))% (())³
(a) 110 (b) 1
(($)) $(())²
(c) 4 (d) 25 is- (a) 0 (b) 1
)
(c) 3 (d) a + b + c

$√



= = =
  @
(a) (b) b
) )

√


($$@) ($$@) ($$@)
30. Let x = and y = , then the

NT  + . + U ≠ 0 then the value
(c) (d) 7. If
value of 3x² - 5xy + 3y² is -

40. If  + = 4 (a³‫܆‬+ b³) and


(a) 1717 (b) 1177



of a is

3 + = 4 (a³ - b³) then a² - b²


(c) 1771 (d) 1171



31. If (m + 1) = √N +3, then the value
(a) (b)

 
of  − N is-
% 

# # $
#
equal to (c) (d)

 √+
(a) 4 (b) 0
(V() $(V)) $(V') $V²
(a) 0 (b) 1 (c) 2 (d) 1 8. If a + b + c = 2•S, then

( $)  $'²
(c) 2 (d) 3 TYPE-IX is equal to-

32. If 2 = √ + , > 0, then the 1. If + ) = + ' = 6 + ( (PℎRSR ≠ (c) 1






(a) a² + b² + c² (b) 0

≠6≠0,
√(
(d) 2

+  +  = 1, then
( )' )  '( '  ()
value of then abc is equal to
  

( $)' ) $'( ' $()


(a) +1 9. If 
+  + 
   
(² )² '²
is- (b) -1

( $)' ) $(' ' $()


(c) +1 and -1 value of  is-

(a) (a + 1) (b) (a + 1)

(d) None of the option (a) 0 (b) 1



(c) (a – 1) (d) (a -1) (c) -1 (d) 2

2(  + ) −  −  − 7 = + + 10. If +
= +
= 6 +
, where
$( $'² $)  $(²
2. The value of x which satisfies the

²  )$' '$( ) ' (


≠ ≠ 6 ≠ 0 then the value of
equation
0 then two values of  −  are. = 0 is
33. If

$'  $)²
 ($)

a²b²c² is-

(a) 1,2 (b) -1, (a) (a² + b² + c²)

(a) -1 (b) abc


(b) –(a² + b² + c²)

(c) 0,1 (d) , 1 (c) 0 (d) 1
(c) (a² + 2b² + c²)
(d) –(a² + b² + 2c²)

Page 5 of 38
Maths By : D. P. Singh

+ + = 1, then find (c) -1 = =


( ) '  
)$' '$( ($) ($)$@' ($@)$'
(d) 0
NT  + . + U ≠ 0,
15. If
@
11. If
+ +
(² )² '²
= =
  @
)$' '$( ($) @($)$'
then
)$' '$( ($)
value of is-
= =
 @ @
5. If then,

each ratio-
)( ') ('
(a) 0 (b) -1

= =
  @
(a)
()' ($)'
(c) 1 (d) 2 (a) (b)
( ) '

G9 +
+ (c) = =


 @ @
(b)
()$' ($)$'
16. If  = ! + NT . = ! −
(c) (d)

$2$3
$3$4 G9 ( ) '

12. The value of



2 2
value of   − 2  .  + .  is-
then

$4$2G9
given that p.qr = 1 is- (d) None of these

+ +
(a) 1


6. If x² = y + z, y² = z + x, z² = x + y, (a) 24 (b) 4
(b) 0
$
$
@$

then the value of is- (c) 16 (d) 8


(c) p + q + r
17. If  − = 4, then  +  is equal
(d) None of these (a) -1 (b) 1

 
+ + 7. The third proportional to  +  


 
(c) 2 (d) 4

 W $ GX $
 X $ GY $

(a) 5√2 (b) 2√5


to-

and   + .² is-
13. The value of

 Y $ GW $
(c) 4√2 (d) 4√5
(a) . (b) .
given that a + b + c = 0 is-

(c) . (d) 1 . 18. Given that, 10. = , 10. =


(a) 1 (b) 0
%

. & @ = .  then value of U is-


(c) abc (d) x

= =
 
8. If 47.2506 + 4^ + + 2` + + 6b, (a) 1.45

()')()$'() ('()('$())
14.
@ _ a
(b) 1.88

(())(($)') then the value of 5^ + 3c + 6` +


(c) 2.9 (d) 3.7
d + 3b is-
then the value of (x + y

+ + = 1 NT − +
+ z) is- )' ($' ()
( ) '
6 ≠ 0 then which one of the
(a) 53.6003 (b) 53.603 19. If
(a) (a + b + c) (b) 0
(c) 1 (d) 15 (c) 153.6003 (d) 213.0003

9. x varies inversely as square of y. (a) = + (b) = +







following relation is true ?


' ( ) ( ) '
(c) = − (d) = +
15. If ab + bc + ca = 0 then the value





+  +  is-


Given that y = 2, for x = 1, the


) ( ' ) ( '
of
(²)' ) (' ' ()
value of x for y = 6

= , = NT = 6,


 @ @
(a) 3 (b) 9
$ $@ $@
(a) 2 (b) -1

(c) (d) 20. If
(c) 0 (d)1
 numbers, then  equals to-
10. If  = e √ f , then  is equal to
where, a, b, c are all non-zero
 √
()' ()'
1. If Z+ = −

TYPE-X
 
+ +$
('$)'(' ()$(')'
Z
+ Z + Z + Z + Z is -
(a) (b)
 ()' ()'
then the value of (a) (b)



('$)'() ()$)'$('
(c) (d)
 
(c) (d)

(a) (b)


(c) (d) 11. If m + n = -2, then the value of m³ Practice Question Paper
+ n³ - 6mn is-

 = [ +  + ³ + (c) -8
% (a) 8 (b) 4 1. If x + y + z = 0, then what is (y + z
2. If (d) -4 – x)³ + (z + x – y)³ +(x + y – z)³

[ −  + ³ then  + 3  is 12. If  + 2 = 2, then the value of


%
equal to ?


 −  +  + 2 is -
(a) (x + y + z)³
  (b) 3(x + y)(y + z)(z + x)
equal to-

(d) √2
(a) 0 (b) 1 (c) 24xyz
(a) 0 (b) a (d) -24xyz
(c) 2a (d) 1 (c) -1

3. When  # is multiplied by  + , 13. If = √6 + √5 NT = √6 − √5,


2. If (x + 3) is a factor of x³ + 3x² + 4x
+ k, then what is the value of k ?
\ & N is-
product is 1, then relation between then 2a² - 5ab + 2b² is equal to- (a) 12 (b) 24

(a)\N = 1
(a) 38 (b) 39 (c) 36 (d) 72

(b) \ = N
(c) 40 (d) 41

(c) \ + N = 1 14. If ! =

3. The remainder when 3x³ + kx² + 5x

(d) \ = −N


27! − − ! + ! is-
, then the value of



– 6 is divided by (x+1) is -7. What


  
is the value of k ?

−  + (a) 

(a) -14 (b) 14


4. The value of 
( $($² ( ($  
(b)


(c) -7 (d) 7
(
 

(1 $(   $ 1 √ √ √ $√
is - (c) (d)
√ $√ √ √
(a) 2 (b) 1 4. What is the value of ?

Page 6 of 38
Maths By : D. P. Singh

(a) −2√15 (b) 2√15


(c) √15 (d) −√15 what is  )' . '( U () equal to?
(a) 125 ` (b) -140 24. If 2b = a + c and y² = xz, then
(c) -125 (d) 140

15. If  and  are the roots of the (c) -1


+
(a) 3 (b) 2


$ WGY $ XGY
(d) 1

+
5. What is the value of

equation ax² + bx + c = 0, then

( + 1)( + 1) ?

$ YGW $ XGW
$ YGX $ WGX
x≠ 0)?
(where what is the value of the expression

($)$' )$'(
1- ;fn = vkSj =
Question
(  )

'  (²
( (
) '
  '  $(²
(a) 3 (b) 0 (a) (b)
()$' ($)'
(c) -1 (d) 1 rks dk
( (
(c) (d)
eku D;k gksxk\
6. If [ = + [ and  + . = 26,
  
16. If  =
√($)√()
¼A½ 1@3
 
then what is the value of . ?
√($)$√()
, then what is bx² - ¼B½ 2@5
2ax + b equal to (b≠0) ? ¼C½ 3@4
(a) 5 (b) 15 (a) 0 (b) 1
(c) 25 (d) 30 ¼D½ 1@4

2- ;fn  vkSj . /kukRed okLrfod la[;k,¡ gSa vkSj


(c) ab (d) 2ab
7. If  and  are the roots of the 17. What is the value of
equation x² + px + q =0, then what ( $ )$(  )² . = 8 gS] rks 2 + . dk U;wure eku
is   + ² equal to ?  × $ × 
=?
D;k gksxk\
(a) p² - 2q (b) q² - 2p (a) 0 (b) 1
(c) p² + 2q (d) q² + q (c) 2 (d)3 ¼A½ 8

8. If a³ = 335 + b³ and a = 5 + b, then 18. If  = 2 + 2 + 2 , then what is ¼C½ 17


⁄

¼B½ 9

what is the value of a + b (given the value of x³ - 6x² + 6x = ? ¼D½ 10


that a>0 and b>0) ? (a) 0 (b) 1

3- ;fn % = 11 gks] rks  − 331 dk eku


(a) 7 (b) 9 (c) 2 (d) 3 9
(c) 16 (d) 49

− = −
(² ) ' )²
19. The non-zero solution of the fdruk gksxk\
) ' ) '
where ≠ 0, 6 ≠ 0 is
9. If a + b = 5 and ab = 6, then what equation , ¼A½ 1331331
is the value of a³ + b³ ?
)  $(' )  ('
(a) 35 (b) 40 ¼B½ 1331000
)  $'² )  '²
(c) 90 (d) 125 (a) (b) ¼C½ 1334331
)  (' )  $(' ¼D½ 1330030
)  $'² )  '²
(c) (d)

4- O;atd ∑ (2$3)(2$4)dk eku D;k gksxk\


34
10. What is the positive value of m for
which the roots of the equation
12x² + mx + 5 = 0 are in the ratio 3 20. If ab + bc + ca = 0, then what is

+  + 
(² )² '²
the value of
(b) 5√10


:2? ¼A½ 0

 ( )' ) '( ' ()
(a) ?
¼B½ 1

 (a) 3 (b) 0


(c) (d)
(c) -1 (d) 1
¼C½ &1
¼D½ 3
()(@)(@)

5- ;fn cgqin   +  + 26  +


21. What is ()%
11. If 5x³ + 5x² - 6x + 9 is divided by
$()% $(@)³
equal

40 + 25 ,d iw.kZ oxZ gS rks vkSj dk


(x + 3), then the remainder is
(a) 135 (b) -135 to ?


(a) 3 (b) -3

¼A½ = 1, = 8
(c) 63 (d) -63
eku Kkr djks\

(c) (d)

¼B½ = 8, = 1
12. If 65x – 33y = 97 and 33x – 65y =

+ ¼C½ = 2, = 3
1, then what is xy equal to ?
( '
22. If a + b = 2c, then what is the

¼D½ = 0, = 0
(' )'
(a) 2 (b) -2
value of ?
(c) -3 (d) 3

13. If + = 1 and + = 1, then


(a) 2 (b) 0
) @ ' 

6- 2
+ 2$
= 320 rc  dk eku
(c) -1 (d) 1
 ' @ @
23. If  = . , . = U NT U = 
()$
⁄(
⁄)
⁄'

where  ≠ 1, . ≠ 1, U ≠ 1, then
)
what is equal to ? Kkr dhft,A
(a) 2 (b) 0 ¼A½ 5
(c) -1 (d) 1 what is the value of abc ?
(a) 3 (b) 0 ¼B½ 6
= 5, then what is the value
( 
(c) -1 (d) 1 ¼C½ 7
(
14. If
(; 

¼D½ 8

of ?

Page 7 of 38
Maths By : D. P. Singh

 = . + 6U,  = 6U + ¼D½ $$@ 

, 6  =  + . rc +
 ($)$' 
7- ¼B½

($

+
@
13- ;fn   + . = 40 vkSj .  + . = @

¼C½
)$ '$@
60 gS] rks ( + .) dk eku D;k gksxk\
¼A½ + + 6

dk eku Kkr dhft,A
¼D½

20- ;fn r() =   gks] rks 9 dk eku


 s(
)
¼A½ 100

¼C½ ( + ) + '


¼B½ 0
 s( )
¼B½ 10

¼C½ 40

fuEu esa ls dkSu&lk gksxk\


¼D½ 1 ¼D½ 60

8- ;fn = 117 + , = 3 + rc 14- ;fn = √3 gS] rks  + 2 +
dk ¼B½

¼A½

( + ) dk eku fdruk gksxk\ (1 




eku fdruk gksxk\ ¼C½


¼A½ 6 ¼A½ 100@9
¼B½ 7 ¼B½ 10@9 ¼D½

21- ;fn + 6 = 10, 6 + = 20, +


¼C½ 4 ¼C½ 84@9

= 30 rks + + 6³ dk eku
¼D½ 8 ¼D½ 82@9

9- ;fn ( + ) + ' = (($)$') rc (> + 15- ;fn 3 = 27 ,oa 3$ = 243 rks




 dk eku Kkr dhft,A


fdruk gksxk\
+ ' > dk eku Kkr dhft,A


¼A½ 9000
)>

¼A½ 1 ¼B½ 12000


( $) $'
¼A½ > > > ¼C½ 18000

¼B½ 2
¼B½ (($)$')> ¼C½ 3 ¼D½ 27000

22- ;fn + 6 = 2, 6 + = 2. rFkk


¼D½ 4
¼D½ vkSj nksuks 16- O;atd  + 2 − 11 − 12 ds + = 2U rks + + 6³ dk
¼C½ 1


10- + + 6 = 0 rc ¼A½ ( + 1)( + 3)( − 4) ¼A½ ( + . + U)³



j
j
j
eku Kkr dhft,A

xq.ku[k.M dkSu&lk gksxk\

( + + 6)³ dk eku Kkr dhft,A ¼B½ ( − 1)( + 4)( − 3) ¼B½ ( + . + U)³ + 24.U
¼A½ 9 ² ²6² ¼C½ ( + 1)( − 3)( + 4) ¼C½ ( + . + U) − 24.U
¼B½ 3 6 ¼D½ ( − 1)( + 3)( − 4 ¼D½ 24.U
¼C½ 6 6
¼D½ 27 6 17- ∑
$ YGW $ YGX =?

23- ;fn + + 6 = !, 6 = I rks
+ 6 + 6 = 0 rks   +
11- 
− $
−   $
−  1 $
−  J $
¼B½ &1


    6  + 6² ² dk eku D;k gksxsk\
¼A½ 1
¼A½ 2!I
 ¼B½ −2!I
dk eku D;k gksxk\ ¼C½ 0
¼C½ 3!I
¼A½  1 
¼D½lmn
¼D½ −3!I


18- ;fn (qp9 )o .q = 1 gS] rks N dk


¼B½  ; 
(op9 )q .(q )o

24- ;fn  = I + S + t, . = S + t −
¼C½  J 

! rFkk U = ! + I + S gS] rks   +




eku D;k gksxk\
¼D½  9; 

#
.  + U  − 2. − 2U + 2.U
¼A½ 0
¼B½
rFkk ¼C½ \
 $ $@  @
% % %

¼A½ !²
dk eku Kkr dhft,A
(% $)% $' %  ()' #
12-
¼B½ I²
( $)  $'  ())''( ¼D½ #

  $  $@  @@
¼C½ S²
dk xq
. ku fuEu esa

= = 6 =
) '
¼D½ t²
  @
ls dkSu&lk gksxk\
( )
@
19- ;fn rFkk rc

¼A½ 1
($)$' $@
¼C½  + . + 6U

¼B½ dk eku D;k gksxk\
¼A½ 

Page 8 of 38
Maths By : D. P. Singh

+ + 31- l dk og U;wure eku ftlds fy,  − 37- ;fn + = √3 gks rks  + > dk





$ WGY $ XGY
$ XGW $ YGW
3 − 4 rFkk  − 2  − N − 3 ( (
25-


$ YGX $ WGX ds eå lå esa  lfEefyr gSA
dk eku D;k gksxk\ eku crk,¡\
¼A½ &1
¼B½  ()'
¼A½ 0 ¼A½ 4 ¼B½ 2

¼D½ lmn
¼B½ 6 ¼C½ 49
¼D½  ($)$'
¼C½ 1 ¼C½ 3

38- ;fn cgqin 9  − 12 + 10  +


¼D½ 7

= gks] rks  +  dk eku 32- ;fn cgqin ( + 6)( − 8) + ,d ! + 1 ,d iw.kZ oxZ gS rks ! dk eku Kkr
  $


 $$


26- ;fn 
D;k gksxk\ iw .kZ oxZ gS rks dk eku Kkr djks
a A djs
aA
¼A½ 4 ¼A½ &1 ¼A½ 4
¼B½ 6 ¼B½ 1 ¼B½ &4

lmn
¼C½ 5 ¼C½ 49 ¼C½ 6
¼D½ 8 ¼D½ ¼D½ 3

27- ;fn , ., U lHkh /kukRed gS vkSj U  = 33- ;fn  = 11 rks  − 12  + 39- vkSj dk eku Kkr djksa ;fn cgqin  +
, U  = ., .  =  rks .U dk eku 12 − 12  + 12 − 1 dk eku

+ 16  −  ,d iw.kZ ?ku gks \



¼A½ = 64, = 9
D;k gksxk\
¼B½ = 16, = −1
D;k gksxk\

¼B½ 8√2
¼A½ 4 ¼A½ 5

¼C½ = 64, =

¼B½ 10

¼D½ lmn
¼C½ 15
¼C½ 1
¼D½ 20

1≤≤2
¼D½ 2
rc 40-  ds fdl eku ds fy, cgqin ( − 3) +
28- # . + = #+ rc \(N − 2) +
N(\ − 2) dk eku Kkr dhft,A 5 dk eku U;wure gksxk\
34- ;fn
[[ + 2 ( − 1)] +
¼A½ &3
[[ − 2 ( − 1)] =?
¼A½ 0
¼B½ &1 ¼B½ 3

¼A½ 2 ( − 1)
¼C½ 5

¼C½ 1
¼D½ &5
¼D½ 
41- ;fn . = −  + 2 + 3 gS rks fuEu esa
¼B½ 2

29-[
 + [  = 2  dks gy djus ij  ¼D½ lmn



¼C½ 1
¼A½ . dk vf/kdre eku 3 gS
dkSu lgh gS\

(
⁄ − 2)+ + ¼B½ . dk U;wure eku 4 gS
¼C½ . dk vf/kdre eku 4 gS

dk ,d eku gksxk\

(
⁄ − 3)+ + (6
⁄ −
35- ;fn
¼D½ . dk U;wure eku = 0 ij gS
¼A½

4)+ = 0 gS rks + + 6 dk eku

¼B½

42- ;fn , rFkk 6 rhuksa /kukRed la[;k,a gSa rks

¼C½
Kkr djksaA ¼N ,d ?ku iw.kkZad gS½
 ¼A½ 77 (( $($
)()  $)$
)('  $'$
)

()'
¼D½ ¼B½ 99 U;wure

30- ;fn  + ! + I vkSj  + u + \ ¼D½ 9


 
¼C½ 111 eku crkvks&

dk eå lå ( + v) gS rks v dk eku Kkr


¼A½ 9

36- ;fn 9  + ² + ,d iw.kZ oxZ gS rks ¼C½ 16


¼B½ 8
#3
dhft,A
¼A½ w2
¼A½ ±3
¼D½ 27
3#
dk eku Kkr djksaA
43- ;fn  vkSj . /kukRed la[;k gS] vkSj .U =
¼B½ ± 
¼B½ 2w

w
9 gS] rks 2 + 3. + 4U dk U;wure eku
±2
¼C½ 2w
2w
¼D½ ± 

¼C½ crkvksA
¼D½ # ¼A½ 27

Page 9 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼C½  = −1, . = −1 56- ;fn + + 6 = 0 gS] rc 


( )'
¼D½  = 1, . = 2 ) '(
¼B½ 36 dk
¼C½ 8

50- ;fn  + 2. ≤ 3,  > 0 vkSj . > 0


eku D;k gksxk\
¼D½ 19

44- ;fn > 0, > 0, 6 > 0, T > 0


¼A½ 0

vkSj = 1, 6T = 1 gS rc 1 + ¼A½  = −1, . = 2


gS] rc bldk gy D;k gksxk\ ¼B½ 1

+ + 6 + T + + 6T dk ¼B½  = 2, . = 1
¼C½ 2

¼C½  = 1, . = 1
¼D½ 3

( + 2) = + +
¼D½  = 0, . = 0
U;wure eku crk;saA
6, ( + 2) = + + 6
57- ;fn
¼A½ 1
6(6 + 2) = + + 6 gS] rc
vkSj
= =

$
$$
¼B½ 5

+ +
¼C½ 7


gS] rc ( + 2.) dk eku D;k


51- ;fn
¼D½ 4 $ ($ )$ '$
dk eku D;k gksxk\

− (9)
⁄ − 6(3)
⁄ =
¼A½ &1
gksxk\
gS rks + + 6 dk

45- ;fn ¼B½ 2


¼A½ 3

$() % $( )9⁄%
9 ⁄
¼C½ 1
¼B½ 2 ¼D½ 0
eku Kkr djksaA ¼C½ 7
58- ;fn $

+ $ + @$  = 2 gS] rc


  
¼A½ &1 ¼D½ &2

52- ;fn  + = 5 gS] rc  + > dk eku + $ + @$  dk eku D;k


  @
¼B½ 1

  $

¼C½ 0
¼D½ 1@2
D;k gksxk\ gksxk\
46- ;fn 2 j − 2 j gS] rks 2 + 6 dk ¼B½ 2550


¼A½ 2525 ¼A½ 0
¼B½ 1
eku Kkr dhft,A
¼C½ 2500 ¼C½ 2
¼A½ 3
¼D½ 2700 ¼D½ 4

53- ;fn (5  + 14 + 2) − (4  −


¼B½ 0

= − √6 gS] rc vkSj
√$√
5 + 7)² dks (  +  + 1) ls
¼C½ 1
√√
dk eku D;k gksxk\
¼D½ 2 59- ;fn

(())²
+
()')²
+ ¼A½ − 1, − 4
foHkkftr fd;k tkrk gS] rc bldk ‘ks”kQy D;k

¼B½ − 2, − 3
()')('() (())('()
47- gksxk\
((')²
¼C½ = 4, = 1
¼A½ &1
(())()')
¼D½ = 2, = −5/6
dk eku D;k gks
x k\ ¼B½ 0
¼A½ 3 ¼C½ 1

= 47 + √3 gS] rc
$√
¼B½ 0 ¼D½ 2

54- ;fn lehdj.k 2$ = 65(2 − √


vkSj dk eku D;k gksxk\
¼C½ 1 60- ;fn

1+57 rc . dk eku Kkr djsaA


¼A½ = 3, = 5
¼D½ 2

48- ;fn 
+ ) + @ ' = 6 − gS ¼A½ ±3
( ) '
¼B½ = 1, = 27
¼B½ ±1
rc 
+ ) + @ ' =?
(  @
¼C½ = 7, = 3
¼C½ ±2
¼D½ = 2, = 7
¼A½ 10 ¼D½ ±4

55- ;fn + + 6 = 0 gS] rc ( + 61- ;fn )$'@ = '@$( = ($) = 4 gS]


¼B½ 11 ² ² @²

)( + 6)(6 + ) + 6 dk eku rc ($ + )$ + '$@ dk eku D;k


( ) '
¼C½ 12
¼D½ 13

= ¼A½ &1
$

D;k gksxk\
gksxk\

=
49- fn;s gq, lehdj.k dk gy gksxkA
$$ $$
¼B½ 1 ¼A½ &1

¼A½  = 2, . = 1
¼C½ 0 ¼B½ 1@4

¼B½  = 1, . = 1
¼D½ 18 ¼C½ 1
¼D½ &2

Page 10 of 38
Maths By : D. P. Singh

62- ;fn !  = S  = \ vkSj S | = ! @ = ¼C½ ( − )( − ) 75- ;fn 2t = 9 gS] rc t  + (t − 1) +


N rc fuEufyf[kr esa ls dkSu&lk lgh gS\ ¼D½ ( − 6)( − 6) (t − 3) + (t − 5)² dk eku D;k
¼A½ P = .U
¼B½ U = .P 69- ;fn + + = tgka +



gksxk\

¼C½  + . = P + U
( ) ' ($)$'
+ 6 ≠ 0, 6 ≠ 0 gS] rc ( +
¼A½ 9

¼D½  − . = P − U )( + 6)(6 + ) =?
¼B½ 25
¼C½ 45

63- ;fn (3.7) = (0.037) = 10000 ¼B½ 1


¼A½ 0 ¼D½ 35

gS] rc − dk eku D;k gksxk\




76- ;fn  = 2 gS] rc + 1 =?
  ¼C½ &1 (

(
¼A½
(

¼A½ 1 ¼D½ 2

+.+U =0 $(
¼B½ 2 ¼B½
($

=?
($)% $($@)% $(@$)% 
@
70- ;fn rc
$(
¼C½ 1@2 ¼C½

($)($@)(@$) ($

¼A½ 3.U
¼D½ 1@4
$(
64- ;fn =  gS] rc ($
+ ( 
dk eku ¼B½ 4

$
($

¼D½

= √3 +
%
⁄% 9⁄% $⁄%
√2 + 6 √6 gS rc + + 6 dk
(
$)($)
D;k gksxk\ ¼C½ 0 77- ;fn
% %
¼A½ 
¼D½ 2
(
)()
71- ;fn  + 4  +  + = 5 gS] rc ¼A½ 0

eku D;k gksxk\




¼B½
(
$)() ( )²
¼C½

 + ² dk eku D;k gksxk\ ¼B½ 1
(
)() ¼C½ 2
$

¼D½ ¼A½ 1
¼D½ 3
(  + .²)(! + I²) =
¼B½ &1

78- ;fn , okLrfod la[;k vkSj −


√($√)
(! + .I)² gS] rc buesa ls dkSu lgh gS\
65- ;fn ¼C½ 2
()
¼A½ . = !I
¼D½ 0
= 4 gS] rc ( )² = 2
√)√( (< $) <

¼B½ ! = .I 72- ;fn  =


$3² gS] rc =?
23 √2$$√2 ($)
√2$√2 lehdj.k esa  dk eku Kkr dhft,A
¼C½ I = .! ¼A½ !

¼D½ lmn ¼B½ ! − I


¼A½ 
¼C½ 1/I
66- ;fn = 89, = −69, 6 = 8 rc ¼D½ 2I
¼B½ 2

9( + ) + 496  −
¼C½ 

42( + )6 dk eku D;k gS\ 73- ;fn ( + + 26 + 3T)( − −


¼D½ 1

6 + 3T ) = ( − + 26 − 
= ! + I√7 +
3T)( + − 26 − 3T) rc 2 6
¼A½ 2
$√$√

S√11 + t√77 gS] rc ! + I +


79- ;fn
¼B½ 4

¼A½ 3 S + t =?
¼C½ 16 dk eku D;k gksxk\
¼D½ 0

67- ;fn ^ = 1 + 2} rFkk c = 1 + 2 −
¼A½ 6

¼C½ ²T²
¼B½
} gS] rks c dk eku D;k gksxk\
¼B½ 4

¼A½ (^ + 1)(^ − 1)
(
¼C½ 9
¼D½ &
¼B½ (^ + 2)(^ + 1)
¼D½ 8

¼C½ ^/(^ − 1) 74- ;fn 2t = + + 6 gS] rc (t −


¼D½ (^ − 2)(^ + 1) 2+t− 2+t−62+t2− 2− ! + ~! + ! + [! + !
 … … … … ∞

2−6² dk eku D;k gksxk\


80- dk

(  −  )³ + (  − 6  ) + ¼A½ &1
¼A½ !  
eku Kkr djsaA
√ $
(6 −  )³ dk ,d xq.ku[k.M D;k gksxk\ ¼B½ 1

68-

¼A½ ( + )( − ) ¼B½ ! 
$√

¼B½ ( + )( + ) 
¼C½ 2
¼D½ 0

Page 11 of 38
Maths By : D. P. Singh

2
  ( + . + U) =
¼C½  +  + 6² 36, .  ( + . + U) =

$√2
¼C½ ¼B½ 3 92- ;fn

!  46, U  ( + . + U) =
√ $

 ¼D½ 6
63, .( + . + U) =
¼D½

(³()$')
+
)³('$()
+ 87-
(
+
)
+
'
+
()')('()(())
111, .U( + . + U) =
99, U( + . + U) = 82 gS] rc 
81-
(())((') ()')()() ($) )$' '$( ()$')('$()(($))
'³(($)) dk eku D;k gksxk\
('()('))
¼A½ 6
dk eku D;k gksxk\ ¼A½ 1 dk eku D;k gksxk\

¼B½ + + 6
¼B½ 2 ¼A½ 6

¼C½ + 6 + 6
¼C½ 3 ¼B½ 7
¼D½ 4 ¼C½ 2
¼D½ 4
88- ;fn + + 6 = 20 vkSj + +

¼D½ 3

( )
= = ' gS] rc +
  @ ()
= 30 gS] rc  + + + +

( ) ) '
93-   $ $
 dk vf/kdre eku gksxk\
( ) (($))()

' ) ( ' )
82- ;fn
+ ('$()(@) dk eku D;k 6 + 6 dk eku D;k gksxk\
)'@ '@(

¼A½
()$')(@)

¼B½ 1
gksxk\
¼A½ 0
¼A½ 597 ¼C½

¼B½ 600
¼D½ 2
¼D½ lmn
¼B½ 2

94- ( + 1) O;atd   + 9 + 7  +
¼C½ 599
¼C½ 1

9  + 5 ² dk ,d xq.ku[k.M gks] rks


¼D½ 3
+ + = 1 vkSj
)' ($' ()

83- ;fn . =  rc . dk U;wure eku


  
$ ( ) '
− + 6 ≠ 0 gS rc fuEu esa D;k lgh ¼A½
89- ;fn dk eku gksxk&
 $
$ ±√




±√

¼A½ ( = ( + '
D;k gksxk\


gksxk\
¼A½ ¼B½



¼B½ = −



±√


 ) ( '

¼B½

¼C½ ) = ( + ' ¼D½ 9 ± √21
¼C½
¼C½



¼D½ = +



' ( ) 95- ;fn + = 1, 6 + T = 1 vkSj
¼D½

− T = ' rks 6  − T² dk eku gS&


&
84- ;fn ! = √5 − 2 gS] rc ! + 90- ;fn  = ( , . = ) , vkSj U =
16! + 8! + 4 =?
(
)$' ($'
. + .U + U +
' ¼A½ )
($) )
2.U =?
gS
] rc
¼A½ 3 ¼B½ (
¼B½ 5

¼B½ ( + )( + 6)(6 + )
¼C½ 1 ¼A½ 2 ¼C½ 1
¼D½ 0 ¼D½ &1

96- =  rFkk  =
¼C½ 0 $   $
((\)\))1 $()\')1 $('\()1 $((\))1 $(1 $) 1 $' 1

¼A½  = . = −24
gks] rks
($)$'
85- ¼D½ 1

91- ;fn !( = I ) = S ' vkSj 3 = 4 gS] rc ¼B½  = . = 4


2 3
¼A½ 3 6
dk eku Kkr dhft,A

¼C½  = . = 2
( + '  dk eku D;k gksxk\

¼C½ 6 6 ¼D½  = . = 24
¼B½4 6

¼D½ 12 6
97- ;fn  − . = = gks] rks . dk

$ 
¼A½ 1
¼B½ 
 
+ (())()') + ¼C½
(()')² )('()²
('()(())  
86- eku fdruk gksxk\
'(())² ¼A½
()')('()
¼D½ 2

¼A½ + + 6
dk eku D;k gksxk\
¼B½ 

Page 12 of 38
Maths By : D. P. Singh

109- ;fn + + 6 = 6 vkSj +



6 + 6 = 1 gks] rks 6( + 6) +
¼C½ ¼A½ &7@3

6 (6 + ) + ( + ) +
¼B½ 7@3

3 6
¼D½ ¼C½ 3@7

 + 3. − = 6,  +
@
¼D½ &3@7 dk eku Kkr dhft,A

.( + .) = \  +

(2. + 3U) = 33 rFkk ( +
98- ;fn


¼A½ 3

. + 3\ dk eku D;k gksxk\



104- ;fn gks
] rks

.+U+2U=9 gS] rks 46+131. dk
¼B½ 6


¼C½ 55

¼A½ ¼D½ 23
eku D;k gS\

110- ;fn 3[ + 9 = 19 − 3[ gS]

( (
($)³
¼A½ 414 ¼B½
#³ (
(
rks dk eku D;k gS\
¼B½ 364
³³
¼D½ \³.³
¼C½ 384 ¼C½
¼D½ 464 ¼A½ 3@10] 7@10
99- ;fn   +  = 5 gks] rks fuEufyf[kr dk eku
105- ;fn '$& = '& gks] rks
($) ()
¼B½ 1@10] 9@10

1 ¼A½ = 6T
gS& ¼C½ 2@5] 3@5

( + 3) + T = 6
¼D½ 1@5] 4@5
( + 3)³
¼C½ 6 = T 111- ;fn  + 1 = . + 3, . > 1 rks
¼B½

= =6≠T 

 %   $

 dk eku D;k gksxk\
¼A½ 140
 √
¼B½ 110 ¼D½

106- ;fn + = 10 rFkk [ − 13 =


(
¼C½ 130 ¼A½ 1@2
)
¼D½ 120 ¼B½ &1
100- ;fn 999 + 888. = 1332 vkSj
−[( − 11 gSa] rks 3 + 4 + ¼D½ 0
) 
¼C½ 1
888 + 999. = 555 rks   −
.² fdlds cjkcj gS\ 5 ² dk eku D;k gS\
112- ;fn  rFkk . _.kkRed la[;k gS rFkk >


, rks fuEu esa ls D;k lgh gS\
$

¼A½ 9 ¼A½ 450


$

¼A½ ;fn . < −1 rks > −1


¼B½ 5 ¼B½ 300

¼B½ ;fn . < −1 rks  > −1 vkSj  > .


¼C½ 7 ¼C½ 600

¼C½  > −1
¼D½ 8 ¼D½ 750

= vkSj ƒ =
 rc +ƒ#4 107- ;fn − ( = , − ) = 6 ¼D½  > .
#  4  #4+ƒ

+
¼A½ −5  rFkk 6 − ' = gS] rks () +
101- ;fn


¼B½ −   +   dk eku D;k gS\ 113- [1 +   + (1 +   +   ) dk


 )' '(
¼C½ −1 

¼A½  1 +  + ² + 1 −  + ²

¼A½ &3 eku gS&


¼B½ &6
¼D½

e√1 +  +   +
¼C½ &1

102- ;fn 9  + 16.  = 60 vkSj 3 +


√
1−+2
¼B½
¼D½ &9
4. = 6 gks] rks . dk eku D;k gksxk\ 108- ;fn  + . = √3 vkSj  − . = ¼C½  1 +  + ² − 1 +  − ²

√2gks] rks 8.(  + .  ) dk eku


¼A½ &1
¼B½ 1 ¼D½ buesa ls dksbZ ugha

114- ;fn 2! + 3I = 12 vkSj 4! +


crkb,A
¼C½ &2
¼B½ √6 4!I − 3I = 126 gS] rks ! + 2I
¼A½ 6
¼D½ 2

103- ;fn  + . = 29 vkSj . = 10 ¼C½ 5


 
$ ¼D½ √5
tgka  > 0, . > 0,  > . rks
dk eku D;k gS\

¼A½ 5

¼B½ 
dk eku Kkr dhft,A

Page 13 of 38
Maths By : D. P. Singh


127- ;fn  + . = U gks rks  + . −

U + 3.U dk eku Kkr dhft,A
¼C½ ¼D½ &2


 121- = , = 6 rFkk 6 = gks rks ¼A½ 0
  @

.U dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 3.U


¼D½

115- (1 + )(1 +   )(1 +   )(1 + ¼A½ 0 ¼C½ −3.U


  )(1 − ) dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 2 ¼D½ U³

( + . − U) +
¼A½ 1 ¼C½ 1

(. + U − ) + (U +  −
¼B½ 2 ¼D½ 3 128- ;fn

= 5 gS rks rc .) = 0 gks rks  + . + U dk eku D;k


(
($

¼C½ 0
( (
¼D½ &1 122- ;fn dk eku Kkr

116- ;fn + + 6 = 0 gks rks  ( + ¼A½ 29


dhft,A gksxk \

6 ) +  (6 + ) + 6²( + ) dk ¼B½ 21
¼A½ 1
¼B½ &1

¼A½ −3 6
eku&
¼D½ √29
¼C½ &3 ¼C½ 0

¼B½ 3 6
¼D½ 2

129- ;fn  +  = 8 gks rks ( − 6) +


( )  )''²
¼D½ 6
¼C½ 1
( $)  $()'²

123- dk eku D;k gksxk \


($)$'
()²
117-  =  + @ gks rks U dk eku D;k gksxk \


dk eku D;k gksxk \


¼A½ ()$'
()' ¼A½ &2

¼B½ ($)'
¼A½  ()'
¼B½ 1

¼B½  − . ¼D½ lmn


¼C½ ()$' ¼C½ 2
()$'
 ¼D½ ($)$'
¼C½ 
130- ;fn   $ $ =  gS] rks  +  dk
 

 ;fn ( − 6) = .(6 − ) =
U( − ) ≠ 0 gks] rks fuEu esa D;k lgh gS
¼D½ 124-

=
eku D;k gksxk \


 +.+U =0
¼A½ 
()')()$'()
\

=
118- ;fn
 @
¼B½ . + .U + U = 0
¼A½
('()('$()) (())(($)')
¼C½ − 
¼B½

gS rks  + . + U dk eku D;k gksxk \ ¼C½  + @ + @ = 0




¼A½ + + 6 ¼D½ −

¼D½ lmn
¼B½  +  + 6²
131- ;fn 2 − ( = −1 gS] rks +

¼D½ lmn 125- ;fn  = [ gks rks 5  − 5 −
√ $

¼C½ 0
√ 
4  − 6 + 1 dk eku D;k gksxk \
1 fdruk gksxk&
119-  =  = 6 @ vkSj  = 6 rks . ¼A½ 1
¼A½ 0
@
cjkcj gksxk& ¼B½ 3
¼B½ 3
¼A½ $@ ¼C½ 0
@ ¼C½ 4 ¼D½ 2
¼B½ @(@)
@
132- ;fn  = 2 j + 2 j gS] rc  −
¼D½ 5


126- ;fn $ =  +  ( ≠ 0, . ≠


¼C½ @(@)
@ 6 − 6 dk eku D;k gksxk \
0,  ≠ .) rks  − .³ dk eku D;k
¼D½ $@
¼A½ 2
120- ;fn + = 26 gks rks (' + )' dk ¼A½ 0
( ' gksxk \ ¼B½ 0
¼C½ 1
eku D;k gksxk \ ¼B½ 2 ¼D½ 3

133- ;fn  = 3 + 3 j + 3 j gS] rc


¼A½ &1


¼C½ 1

 − 9  + 18 dk eku D;k gksxk \


¼B½ 1 ¼D½ &2
¼C½ 2

Page 14 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼A½ 10 ¼A½ &1 ¼C½ 1@6


¼B½ 11 ¼B½ 1 ¼D½ 1@2

¼D½ lmn
¼C½ 12 ¼C½ 2

¼D½ 0 146- − −
( $($² ( ($ 

134- ;fn 3 = 4 = 12@ gS] rc U dk eku 140- ;fn  = † − 3†² vkSj . = 1 −


dk eku D;k gksxk\


(1 $(  $ 1
3† rks † ds fdl ewY; ds fy,  = .

D;k gksxk \ ¼A½ 2
$
¼A½ gksxkA ¼B½ 1
$ ¼A½ &1 ¼C½ &1
¼B½ 
¼C½ −

¼B½ 1 ¼D½ 0
$
¼C½ 2
¼D½ −
$ ¼D½ 0 147- ;fn  vkSj . nks fHkUu /kukRed iw.kkZad gSa vkSj
  .  = 200 rks . fdruk gkssxk\
141- (  + .  + U)( − . − 3) ÷ ¼A½ 10
w $w#$#²
135- ;fn  ≠ 0 rc   ×

.³U² dk eku Kkr djsa rc  =
% ¼B½ 15
q
# $#+$+² + $+w$w² +1, . − 3, U = −1
¼C½ 20
 o  ×  … 
q o ¼D½ 25
¼A½ 0
dk eku D;k gksxk \ ¼B½ &1 (
¼C½ 1@2 148- ;fn  + 1 = A) B (4  −  −
(A½ 1
¼B½ 0 ¼D½ 1 1) gS] rks  +  dk eku D;k gksxk\
¼C½ 3 ¼A½ 2
¼D½ &1 142- } + ‡ + ˆ + ‰ = 5 vkSj (} + ¼B½ 16
‡ˆ+‰=6 rks }+‡−ˆ−‰ dk ¼C½ 32
136- ;fn  = ( + . + U) ,  =
( + . + U) @ , @ =
la[;kRed eku D;k gksxk\ ¼D½ 64

( + . + U) rks fuEu esa ls dkSUk&lk


¼A½±1
√
$√ $√

¼B½ 0 149-  = gks] rks +
√ $√ √ √


¼A½  = . = U =
(
lR; gksxk \ ¼C½ 2
dk eku fdruk gksxk&
¼D½ 3
¼B½  + . + U =
(
¼A½ 1

¼C½  + . + U = 0
(  ¼B½ 2
143- ;fn + + 6 = 0 gS] rks  + ¼C½
√3
¼D½ lmn
)'
26 +62 dk eku Kkr dhft,A ¼D½ √5

137- ;fn )$' + '$( + ($) = 3 rc  dk


( ) '
¼A½ 0
(√)(√ $√ )
¼B½ 1 150- = 1 gks] rks  dk
√ √ 
eku D;k gksxk \ ¼C½ 3 eku fdruk gksxkA
¼A½ 0 ¼D½ &1 ¼A½ 5

¼C½ + + 6
¼B½ 1 ¼B½ 25
144- ;fn  vkSj . /kukRed okLrfod la[;k,a gSa vkSj ¼C½ 9
¼D½ 6 . = 8 rks 2 + . dk U;wure eku D;k ¼D½ 10

138- ;fn  =  = ( ) rc  + .


gksxk\
Š_ Š _
151- ;fn Š$_ = ] rks _$ Š dk eku D;k
¼A½ 10
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 8

¼B½ .
¼A½ 0 gksxk\
¼C½ 9
¼A½ 10@24
¼D½ 17

¼D½  + .
¼C½ 1 ¼B½ 11@23



145-  +  = 99 rks   $
$ dk eku
¼C½ 11@55

139-  + + 1 = 0 rks  dk eku Kkr


¼D½ 12@23
Kkr dhft,A
dhft,A
¼A½ 1@3 152-  + 1 cgqin (  +  −   +  + 6)
¼B½ 1@4 dk ,d xq.ku[k.M gS rks 6 cjkcj gksxk\

Page 15 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼A½ 0 ¼B½ 1 165- f}?kkr lehdj.k   +  + 6 =


¼B½ 1 ¼C½ 2 0, ≠ 0 ds ewy  rFkk  gks] rks
¼C½ 2 ¼D½ &1  +  =? ,  =?
¼D½ &1
159- ;fn + )( gS] rks + ³ dk eku 166-  −  + 7 = 0 ds ewy  rFkk  gS
)² 


153- (13  + 10  + )
⁄ = 16 gks] rks Kkr dhft,A rFkk gks rks (² + ²) dk eku gksxkA
 cjkcj gksxk& ¼A½ 6 ¼A½ &10
¼A½ 10 ¼B½ 0 ¼B½ 11
¼B½ 12 ¼C½ 1 ¼C½ 13
¼C½ 14 ¼D½ 2 ¼D½ &13

160- ;fn . + .U + U = 0 gS] rks 167- ;fn  + ! + 8 = 0 ds ewy  rFkk


¼D½ 16 

  + .  + U  = 2( − . −

 gS rFkk  −  = 2 gks rks ! dk eku
154-   @ +   @ +
U) − 3 gks rks 2 − 3. + 4U dk eku
gksxkA

 (, ., U ≠ 0) fdlds cjkcj gSA ¼A½ ±1


D;k gksxk ¼;g ekudj fd , ., U lHkh @  
¼B½ ±2
¼C½ ±4
okLrfod la[;k,a gSa½A ¼A½ 3
¼A½ 4
¼D½ ±8
¼B½ 1
¼B½ 0 ¼C½  + . + U
¼C½ 2 ¼D½ 0 168- f}?kkr lehdj.k
¼D½ 1
( ) '
(‡Z TS L6 RIZ LŽN) Kkr
 
161- ;fn
)$'
+ '$(
+ ($)
= 1 gks rks dhft,A ftlds ewyksa (SŽŽLt) dk ;ksx &2
155- ;fn  +  = 4 gks rks  − ³ dk eku (² )² '² vkSj xq.kuQy &4 gSA
+ '$( + ($) =?
Kkr dfj,& )$' ¼A½  − 2 − 4 = 0
¼A½ 11@3 ¼A½ 0 ¼B½   − 2 + 4 = 0
¼B½ 19@5 ¼B½ 1 ¼C½   + 2 − 4 = 0
¼C½ 15@2 ¼C½ &1 ¼D½   + 2 + 4 = 0
¼D½ 17@9 ¼D½ 3
 (! 
169-  + . = 72 gks rks  + . = 6 gks
156- ;fn + + 6 ≠ 0 rFkk ( + + 162- ;fn ! + 1) = !(! + ! )
 
rks  − . =?
6 )! = ( + 6 − )I = gS] rks  cjkcj gSA ¼A½ 2
(6 + − )S = ( + − ¼A½ ±1 ¼B½ 5
6 )t = ( + − 6)t gks] rks ¼B½ ±! ¼C½ 7



+ + − fdruk gksxk& ¼C½ 0 ¼D½ 0


3 4 ‹ 2

¼A½ + 2 − 36
¼D½ 2


¼B½ 1 170- + ) = + ' = 6 + ( gks rks


¼C½ &1 163- (  + 4  + 4 − 4 − 2 − ≠ ≠ 6 ≠ 0,   6  =?
¼D½ 0 8) ds xq.ku[k.M D;k gksaxs\ ¼A½ 1
¼A½ ( − 2 − 4)( − 2 + 2) ¼B½ 0
157- ;fn  +  + 6  − − 6 − ¼B½ ( − + 2)( − 4 − 4) ¼C½ 5
6 = 0 gks] rks : : 6 =? ¼C½ ( + 2 − 4)( + 2 + 2) ¼D½ 2
¼A½ 1 % 1 % 1 ¼D½ ( + 2 − 1)( − 2 + 1)

¼B½ 2 % 2 % 2 171- 
 +  9 = 7 gks rks   +  %; +?
¼C½ 0 % 0 % 0 164- ;fn + : + 6: 6 + =
6: 7: 8 vkSj + + 6 = 14 gks] rks
¼A½ 122
¼D½ lmn
dk eku crkb,A
¼B½ 223
¼C½ 322
158- ;fn ( + .)/U = 2 gS] rks y./(. − ¼A½ 5@15
¼D½ 546
U)+/(−U) dk eku D;k gksxk\ ¼B½ 10@3
¼A½ 0 ¼C½ 7@13
¼D½ 13@3

Page 16 of 38
Maths By : D. P. Singh

172- ;fn + = 1 rks + + ¼A½ ( + + 6)² ¼A½


()'
()$)'('
− − (  −  )² dk eku Kkr ¼B½  +  + 6² ()'
dhft,A ¼C½ + 6 + 6 ¼B½
()$(')'
()'
¼A½ &1 ¼D½  +  + 6  − − 6 − 6 ¼C½
('$)'()
¼B½ 2 ()'
#)² #(²
#'² ¼D½
¼C½ 1 +  + 179- = 3 gks rks )'$'($()
¼D½ 0 ' $(² )  $'²
( $)²
\ dk eku D;k gksxk\ 185- ;fn (5 − 1)(! + 1) vkSj
 )  ( ¼A½  +  + 6² 3!(3 − 1) cjkcj gS tcfd  = 1]
173- − + − = 2 rks  dk eku Kkr
( ( ) ) ¼B½  + ² rks ! dk eku gS&
¼C½  −  − 6²
dhft,A
¼A½ ( + )
¼A½ 2
¼D½  +  − 6²
¼B½ ( − )
¼B½ &1
¼C½ 2( − )
¼C½ 0
180- ;fn  ifjes; la[;k gS vkSj ¼D½ 1
¼D½2( + ) ($
)% (

($
) (

= 2 rks  ds ewy ds va’k
%

186-   + .  + U  = , vkSj . +
174- ;fn  = 2 + √3 gks] rks  +
xq
. kd vkS
j gj dk ;ks x D;k gksx k\
.U + U = rks gksxkA
³ ¼A½ 3
(
dk eku fdruk gksxk\
¼B½ 4 ¼A½  ≥ ≥
¼A½ 4 (
¼C½ 5 ¼B½

≤ ≤
¼B½ 8
(
¼C½ ≤ ≤ 
¼D½ 7
¼C½ 9
181- 2   +  −  −  − 7 = 0 gS ¼D½ lmn
¼D½ 2

 
175- ;fn 2 = √ + ( , > 0 rks

rks  ds nks eku gSa& 187- ;fn 5 − 2  (2. + 1) +

√  

¼A½ 1]2 (. + 1) = 0 gks rks ( + .) dk



dk eku D;k gks
x k&

√  
¼B½ 2]−  eku gS&
¼A½ ( + 1) ¼C½ 0]1 ¼A½ 1

¼B½  ( − 1)

¼D½ , 1
¼B½ 0

¼C½ ( − 1)
¼C½ &3



¼D½ 3
¼D½  ( + 1) 182- ;fn  > 1 gS vkSj  + = 2 rks




  −  1 dk eku D;k gksxk\ 188- ;fn  +  = rks   +  1 dk eku


176- ( − )( − ) = 1 rFkk −  gksxk&
+ 5 = 0 gks rks ( − ) − ¼A½  


¼A½  − 4  + 2
(()³
dk eku D;k gksxk\ ¼B½   ¼B½  − 4  + 4

¼A½ &125 ¼C½   ¼C½  − 2√2 + 2
¼B½ 1  ¼D½  − 5
¼D½  
¼C½ 125
& s
¼D½ 140 189- ;fn 6 +  = R − 1 +  gks] rks .
183- ;fn 7N + 9 > 100 gks vkSj N ,d iw.kkZad
 1 $
 : $
gks] rks N dk lcls NksVk laHkkfor eku D;k gS\ dk eku gksxk&
177- ;fn = 7 gS] rks dk eku gS& &s
 9  %; ¼A½ 13 ¼A½ '

¼B½ 1 + '
¼A½ 343 ¼B½ 12
¼B½ 432 ¼C½ 14 &'
¼C½ 433 ¼D½ 15 ¼C½ . + 
¼D½ 322 '
¼D½ &
 @ @
184- ;fn $ = , $@ = vkSj $@ = 6
(² )² '²
178- + '$( + ($) = 4( + gS] tgka , , 6 lHkh v’kwU; la[;k,a gS] rks 
)$'
+ 6) gks rks  fdlds cjkcj gksxk\ dk eku fdlds cjkcj gS\

Page 17 of 38
Maths By : D. P. Singh

190- ;fn
2 3 4
+ + = 1 vkSj
( )
+ + 196- (3 − 2.): (2 + 3.) = 202- ;fn   − 12 + 33 = 0 gS] rks
;fn
( ) ' 2 3 % %
√ $  ( − 4) + y1/( − 4)²z
'
= 0 gS] tgk¡ !, I, S vkSj , , 6 5: 6 rks ‘ % %√ ’ ² dk ,d eku D;k
4 √ √ ¼A½ 16
2² 3² 4²
v’kwU; la[;k,¡ gSa] rks + + dk eku
gksxk\ ¼B½ 14
(² )² '² ¼A½ 1@25
D;k gksxk\ ¼C½ 18
¼B½ 5 ¼D½ 20
¼A½ &1 ¼C½ 1@5
¼B½ 0
¼C½ 1
¼D½ 25 203- ;fn   + .  + U  = . + .U +
 1 $ 1 $ @ 1
¼D½ 2 U, rks     dk eku
  $ @ $ @²²
[
197- ;fn \ = 5 + 5 + √5 … . vkSj D;k gksxk\
191- ;fn  ,d ifjes; la[;k gS vkSj ¼A½ 2
($
)% (

= 2 gS] rks  ds va’k N = [ 5 − 5 − √5 … . gks rks \ ¼B½ 1
($
) (

rFkk gj dk ;ksx Kkr djsaA vkSj N ds chp D;k lEcU/k gS& ¼C½ &1
¼A½ 3 ¼A½ \ − N + 1 = 0 ¼D½ 0
¼B½ 4 ¼B½ \ + N + 1 = 0
¼C½ \ + N − 1 = 0
204- fuEufyf[kr O;atdksa esa ls fdl O;atd dks nks ?kuh;
¼C½ 5 O;atdksa ds vUrj dks izdV djus okyk dgk tk
¼D½ 7 ¼D½ \ − N − 1 = 0 ldrk gS\
1-  + . + 3 + 3. + ²
192- ;fn 3  −  = 0 gS] rks 198- ;fn   +   +  @ = 0] rks 2-  + 2  + 3
(($))% (())³   @
(($)) $(())²
dk eku D;k gS
\ 
+

+

dk eku D;k gS\ 3-  + 3  + 3 − 2.
¼A½ 3 /2
  @ 4-  + 3  + 3 − 7
¼A½ 20
¼B½ ¼B½ 10
¼A½ 1
¼C½ /2 ¼C½ 5
¼B½ 2
¼D½ 2 /3 ¼D½ 15
¼C½ 3
¼D½4
193- ;fn √ + √ = √6 gS] rks ( +
% %%
199- ;fn  + + 1 = 0] rks +

− 6 ) + 27 6 dk lk/kkj.khd`r eku 205- ;fn  + (² = 7 rFkk “


o “, +
+ 1 dk eku D;k gksxk\

D;k gksxk\

¼A½ 1 (³
dk U;wure vkSj vf/kdre eku gks] rks
“
− “ fuEufyf[kr esa ls fdlds cjkcj
¼A½ &1 ¼B½ 0
¼B½ 3 ¼C½ + 1 gksxk\
¼C½ &3 ¼D½ ² ¼A½ &36
¼D½ 0 ¼B½ 36
 ($   ²
194- ;fn 5 + 9. = 5 vkSj 125 + 200- ;fn  = ( gS] rks   $² dk eku Kkr
¼C½ 72
¼D½ &18
729. = 120 gS] rks  vkSj . ds dhft,&
(
xq.kuQy dk eku D;k gksxk\

206- ;fn  = √2 + 1 gk] rks   −  1 dk


¼A½ ( $
¼A½ 45 (
¼B½ 1@9 ¼B½ ( $ eku fdruk gksxk\
(
¼C½ 1@135 ¼C½ ( $ ¼A½ 8√2
¼D½ 135 ( ¼B½ 18√2
¼D½ ( $
¼C½ 6√2
195- ;fn  + (1/) = 2 gS] rks   +
(1/ ) dk eku Kkr dhft,A 201- ;fn =  rFkk = . gks] rks ¼D½ 24√2

¼A½ 2 + $
fdruk gkssxk\
$
207- ;fn  +   +  = 8 vkSj
¼B½ 2

¼A½  + +  = 4] rks dk eku
¼C½ 2 ¼B½ 2 gS&
¼D½ 2 ¼C½ 1 ¼A½ &1
¼D½ ¼B½ 0

Page 18 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼C½ 2 214- ,d /ku iw.kkZad vius oxZ ls 42 de gks] rks /ku ¼D½  − 1
¼D½ 1 iw.kkZad eku Kkr dhft,A
¼A½ 7 ;k &6 221- ;fn   = 1296, . =
208- ;fn  + . = 1 vkSj  + . = ¼B½ 7 ;k &8 −512, U  = 441, P  = 64 gks rks
() ²×
gks] rks (  + .  ) × (  + ¼C½ 7 dk eku fdruk gksxk\
( $)² ¼D½ &6 @×|²
 ) fdlds cjkcj gS\ ¼A½


¼A½ 1 215- ;fn  = 2 rks fuEufyf[kr dk eku gS& 
¼B½ −
¼B½ 2  + 27  + 243 + 631 

¼C½ 0-5 ¼A½ 1211 ¼C½

¼D½ 0 
¼B½ 1233 ¼D½ −

¼C½ 1321
209- ;fn  + . + U = 13 gks] rks ( − ¼D½ 1231
2)(. + 1)(U − 3) dk vf/kdre eku 222- ;fn  +  + 2 + 4 + 5 = 0
()
fdruk gksxk\
j


j
gks] rks ($) dk eku D;k gksxk\
¼A½ 54 216- ;fn  = e√2 + 1f − e√2 − 1f
¼B½ 27 gS] rks  + 3 dk eku D;k gksxk \
¼A½ 3
¼A½ &2 ¼B½ &3
¼C½ 25

¼B½ 2 ¼C½
¼D½ 30

¼C½ 0 ¼D½ −
210- ( + . + .( + ) ds ¼D½ lmn
 )  

xq.ku[k.M dhft,A

223- ;fn = 2.361, = 3.263, 6 =
¼A½ (  − .)(  + .) 217- ;fn  = 2 + 2 j + 2 j gS] rks 5.624 gks] rks + − 6 +
¼B½ (  + .)(  + .)  − 6  + 6 dk eku D;k gksxk \ 3 6 dk eku D;k gksxk\
¼C½ ( + )( + .) ¼A½ 3 ¼A½ 35-621
¼D½ ( − )( − .) ¼B½ 2 ¼B½ 0
¼C½ 1 ¼C½ 19-277

211-  +  + (  + 1 ds xq.ku[k.M ¼D½ lmn



¼D½ 1
dhft,A
¼A½ ( + )( − ) 218- ;fn nks okLrfod fLFkjkadksa rFkk ds fy, 224- ;fn + = 1, + 6 = 2 rFkk

 + 3  − 8 + O;atd 6 + = 3 gks rks (  +  +
(
¼B½ + )  − ( ( + 2) rFkk ( − 2) }kjk iw.kZr% 6  + + 6 + 6 )

¼C½ ( + )  +  foHkkT; gks rks fuEu esa dkSu lgh gS& ¼A½ 3-5
(
¼A½ = 2, = 12 ¼B½ 18
¼D½ buesa ls dksbZ ugha
¼B½ = 12, = 2 ¼C½ 7
 ² ² ¼C½ = 2, = −12
212-
 −  ¼D½ = −2, = 12
¼D½ 9

   
¼A½   −     +   225- ;fn rFkk /kukRed iw.kkZad gks rks vkSj

    219- ;fn   − 3 + 1 = 0 gks rks  + ) + ( = 47 gks rks rFkk fuEu esa
¼B½    −     −  

dk eku Kkr dhft,A ls fdl dksfV ds vad gksxs&


  ³
¼C½   +   ² ¼A½ 9 ¼A½ nksuksa fo”ke
¼D½ buesa ls dksbZ ugha ¼B½ 18 ¼B½ ,d le nwljk fo”ke
¼C½ 27 ¼C½ ,d HkkT; ,d vHkkT;
213- ;fn ( − ), (6 + T) ls 6 vf/kd gS ¼D½ 1 ¼D½ nksuksa vHkkT;
rFkk ( + ), (6 − T) ls 3 de gS] rks

( − 6) dk eku gS& 220- ( + 1)( − 2)( + 3)( + 4) + 40 226- ;fn \ + # = 4 gks rks (\ −
22+1(\−2)² dk eku Kkr djsa&
¼A½ 0-5 dk xq.ku[k.M D;k gksxk\
¼B½ 1-0 ¼A½  − 2
¼C½ 1-5 ¼B½  − 3 ¼A½ &2
¼D½ 2-0 ¼C½  − 5 ¼B½ 0

Page 19 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼C½ 2 233- ;fn + + 2 = 0 rks  + 9”” ¼A½ 0


( (
¼D½ 4 dk eku fdruk gksxk\ ¼B½ + + 6
¼A½ 0 ¼C½ − + 6
227- ;fn ! − 2I = 4 gks] rks ! − ¼B½ &2 ¼D½ + − 6
8I − 24!I − 64 dk eku D;k gksxk\ ¼C½ 1
¼A½ 0 ¼D½ 2 240- ;fn ( − 1) + ( + 2) +
¼B½ 3 (6 + 1) = 0 gks rks 2 − 3 +
¼C½ &1 234- ;fn  +  + 6² = 76 dk eku Kkr dhft,A
¼D½ 2 2( − − 6) − 3 rks ( − + ¼A½ 12
( ) ' 6=? ¼B½ 3
228-

(
+
) +
' = 1 gks] rks ¼A½ &1 ¼C½ &1


+
) +
' dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 3
¼D½ 1

(
¼C½ 1
¼A½ 1
¼D½ &2 241- (. − U) + (U − ) + ( −
¼B½ 2 .)³ fdlds cjkcj gS&
235-  .  .  = 1 rks + + 6³ ¼A½ 3(. − U)(U + )(. − )
( ) '
¼C½ 3
¼D½ 4 dk eku D;k gksxk\ ¼B½ ( − .)(. + U)( − U)

¼A½ ¼C½ 3(. − U)(U − )( − .)
229- ;fn  + = 1 gks] rks 64  + ¼B½ 6 ¼D½ (. − U)(U − )( − .)



dk eku D;k gksxk\ ¼C½ + + 6


²
¼D½ 3 6 242- -  + 4 dk ,d xq.ku[k.M gksxk\
¼A½   + 2
¼A½ 4

236- ;fn   + 3 + 1 = 0 rks  + ³ ¼B½  + 1


¼B½ 52

¼C½  − 2 + 2
¼C½ 64
dk eku D;k gksxk\
¼D½   − 4
¼D½ 76
¼A½ &18
230- ;fn , , 6 rhu ‘kqU;ksRrj okLrfod la[;k gS ¼B½ 18
243- ;fn  + . = U gks rks O;atd  +
vkSj + + 6 = 0 rFkk ² ≠ 6 ¼C½ 36
( $) $'²
. − U + 3.U dk eku D;k gksxk\
rks ) '( dk eku Kkr dhft,A ¼D½ &36
¼A½ 0
¼A½ 3 237-  rFkk . ds lHkh okLrfod ekuksa ds fy, ;fn ¼B½ 3.U
¼B½ 2 (4 − .), 3 ls foHkkT; gks rks 4  + ¼C½ −3.U
¼C½ 0 7. − 2.² ges’kk fdl cM+h la[;k ls ¼D½ −2³
¼D½ 1 foHkkT; gks ldsxk&
¼A½ ges’ kk 3 244- ( − 3) + ( − 4) +
231- ;fn  +   +  = 8 vkSj ¼B½ ges’kk 9 (6 − 9) = 0 gks rks
+ + = 4 rks dk eku& ¼C½ ges’kk 6
 
√ + + 6dk eku Kkr djksa&
¼A½ &1 ¼D½ ges’kk 12 ¼A½ &4
¼B½ 0 ¼B½ 4
gks rks  −  ¼C½ ±4
¼C½ 2 √$$√
238- ;fn =
¼D½ 1 √$√ ¼D½ ±2
dk eku gksxk\
232- ;fn = 25, = 15, 6 = −10 rks ¼A½ 3 245- ;fn ( + 3)+ + ( − 3)+ = 0]
(% $)% $' %  ()' ¼B½ 2 gS N /kukRed iw.kkZad gSA + dk eku Kkr
(()) $()') $('()²
dk eku Kkr
¼C½ 21 djksaA
dhft,A ¼D½ &1 ¼A½ 0
¼A½ 30
¼B½ &3
¼B½ &15 239- ;fn  = + 6 − 2 , . = 6 + ¼C½ &6
¼C½ &30 − 2 , U = + − 26 gks rks ¼D½ 6
¼D½ 15   + .  − U  + 2. dk eku Kkr
dhft,aaA

Page 20 of 38
Maths By : D. P. Singh

246- ;fn 2 − + 3 = 0 rks − % + 252- ;fn  + . = 35 vkSj  + . = 5



¼C½ &1
( (

2 dk eku Kkr djksaA rks + dk eku D;k gksxk\ ¼D½ 1


 

259- ;fn ( − ) = 3, ( − 6) = 5
¼A½ 5 ¼A½

¼B½ −  (6 − ) = 1
 ¼B½ rFkk gks rks
 (% $)% $' %  ()'
¼C½ − =?
 ¼C½ ($)$'

¼D½ − ¼D½ lmn ¼A½

 

¼B½
gS] rks √1 +  + 253- 1 − 2 − ( + ) dk ,d ¼C½ 36
√   
247- ;fn  =
 xq.ku[k.M fuEu esa ls dkSu&lk gksxk\
√1 −  dk eku D;k gksxk\ ¼A½ (1 + + ) ¼D½ 35

¼A½

¼B½ (1 − + ) () $( $)
(1 + − ) 260- ;fn  = ($) rks ( + ) dk eku
¼B½ 2√3 ¼C½
¼C½ √3 ¼D½ lmn D;k gksxk\
¼A½
254- vkSj ds eku ( > 0, < 0) ftuds ¼B½
¼D½ 2

248- ;fn  + ( + 1)  − fy, 8 −   + 54 + ,d ?ku ¼C½ 0


( − 2)  − 6 ds vkSj ( − 1)
gksxk& ¼D½ 2
¼A½ = 12, = −9
xq.ku[k.M gS rks rFkk dk eku gksxkA
¼B½ = 36, = −27 261- ;fn  = 997, . = 998, U = 999
¼C½ = 18, = −27 rks   + .  + U  − . − .U −
¼A½ 2] 8
U dk eku D;k gksxk\
¼B½ 1] 7
¼D½ 16
¼C½ 5] 3
¼D½ lmn
¼A½ 3



255- ;fn   +  1 = 23 gks rks  −  ¼B½ 9

 1 $  % $   $ $
¼C½ 16
249-  +  = 5 gS] rks 1
 $

dk eku Kkr dhft,A


¼D½ 4
dk eku Kkr djsaA ¼A½ 7
¼A½ 23 ¼B½ &7 262- ;fn + + 6 = 8 gS rks ( −
¼B½ 25 ¼C½ &3 4) + ( − 3) + (6 − 1) −

¼C½ 
¼D½ 3 3( − 4)( − 3)(6 − 1) dk eku

Kkr dhft,A
¼D½ 43 256-  +  = 3 gks] rks  +  > dk eku D;k ¼A½ 2
gksxk\
250- ;fn = √2 + 1, = √2 − 1 gS] ¼A½ 123
¼B½ 4


¼C½ 1
rks ($
+ )$
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 126 ¼D½ 0
¼A½ 9 ¼C½ 113

¼B½ 3 ¼D½ 129 263- ;fn  = √ + ( , . = √ − (


√ √
gS] rks   + .  − 2².² dk eku Kkr
¼C½ 1
¼D½ 2 257- ;fn √16 × √15 = √10 gks rks  dhft,A
dk eku D;k gksxk\
¼A½ 16
251- ;fn = 3 + 2√2 gS] rks ¼A½ 3 ¼B½ 20
(; $(1 $( $
¼B½ ±3
dk eku D;k gks
x k\ ¼C½ 10
(³ ¼C½ √3 ¼D½ 5
¼A½ 150
¼D½ 2√6
¼B½ 190

264- ;fn 5 + ( = 5 gS] rks 9  +  (²


258- + + 6 = 0 gks rks + +
¼C½ 200
1 − 3 dk eku Kkr dhft,A
¼D½ 204 dk eku Kkr dhft,A

¼A½ 3 ¼A½
¼B½ 0

Page 21 of 38
Maths By : D. P. Singh

 ¼D½ 3
¼B½ ¼D½


¼C½
271- ;fn (5   ):
− 3. . = 11: 2 gks 9

1$
¼D½

rks dk /kukRed eku Kkr dhft,A 277- ;fn  + = 5 gks rks  <²
dk eku
    $

 fdruk gksxk\

¼A½

265- ;fn  = 3 + 2√2 gS] rks √ − dk
¼A½ 70
√ ¼B½ ¼B½ 50
eku Kkr dhft,A 
¼C½ 110
¼A½ ±2√2 ¼C½
 ¼D½ 55

¼B½ 2 ¼D½

¼C½ ±√2 278- ;fn  = 2 + √3, . = 2 − √3 gks

¼D½ ± 272- ;fn  + . = 6,  − . = 2   $²


 rks dk eku Kkr dhft,A
rFkk   + .  = 4 gks rsk  +  % $³

(  =? ¼A½
266- ;fn + + 6 = 0 gS] rks  + 

)' ¼A½ 10
26 +62 =? ¼B½ 2
¼B½


¼C½ 4 ¼C½

¼A½ 2 
¼B½ 4 ¼D½ 5 ¼D½

¼C½ 3

¼D½ 5 273- ;fn + ( = 1 gks] rks ³ dk eku D;k 279- ;fn  +  − 6 + 14 +


gksxkk\ 58 = 0 rks 2 + + 1 dk eku Kkr
267- ;fn , , 6 okLrfod gS vkSj + + ¼A½ &2

djksA
6 = 3 6 vkSj + + 6 ≠ 0 ¼B½ 2 ¼A½ 7
rks 6 esa lEcU/k D;k gksxk\ ¼C½ &1 ¼B½ 0
¼A½ + = 6 ¼D½ 4 ¼C½ &1
¼B½ + 6 = ¼D½ 2

¼C½ = = 6 274- ;fn  + = 98( > 0) gks rks



¼D½ + 6 =
280- ;fn 2 −  = 6 gks rks   +
²
+ (³ dk eku Kkr dhft,A
dk eku fdruk gksxk\
268- ;fn − = 56 rFkk − = 2 ¼A½ 535

¼A½ 
gks rks  +  =? ¼B½ 1030


¼A½ &10 ¼C½ 790 ¼B½ 
¼B½ &12 ¼D½ 970

¼C½
¼C½ 20

¼D½ 18 275- ;fn  = 1 + √2 + √3 gks] rks ¼D½

2  − 8 − 5  + 26 −
√ $√ √ √ 28 =?

281- ;fn 5 + ( = 5 gks rks 9 ² +


269- ;fn 2√ = − gks rks 
√ √ √ $√ ¼A½ 6√6

dk eku fdruk gksxk\ dk eku fdruk gksxk\


¼B½ 0  (²
¼A½ 6 
¼C½ 3√6 ¼A½

¼B½ 30 
¼D½ 2√6
¼C½ √15 ¼B½


¼D½ 15  ¼C½
276- ;fn 4 = 18. gks] rks  − 1 dk eku


270- ;fn + ($ = 0 gks] rks ( +


¼D½
D;k gksxk\

23+1 +2³ dk eku Kkr dhft,A ¼A½



 282- ;fn  = 2 − 2 j + 2 j gS] rks
¼A½ 2 ¼B½   − 6  + 18 dk eku Kkr djksaA

¼B½ 6 ¼C½ ¼A½ 22
¼C½ 14

Page 22 of 38
Maths By : D. P. Singh

gS] rks L ds fdl 295- ;fn  okLrfod gks rks 4 + 4 + 9 dk


ƒ

¼B½ 33 289-  = 2L vkSj . =

eku ds fy,  = . lgh gS
¼C½ 40 U;wure eku D; gksxk\

¼D½ 45
¼A½
¼A½
 ¼B½ 8

283-  + = 2 vkSj  dk okLrfod gS rks ¼B½ − 

 ¼C½ −




 + 9•dk eku fdruk gksxk\ ¼C½
¼D½ 9


¼A½ 1 ¼D½ −
¼B½ 0 
296- ;fn ( − 2 )( − 5 )( −
  @ )( − 11 ) + v  iw.kZ oxZ gks rks
+ + = 0 gks rks
¼C½ 2
v dk eku fdruk gksxk&
290- ;fn
¼D½ &2   @




+ + dk eku D;k gksxk\ ¼A½
  @
284- ;fn   + .  − 4 − 4. + 8 =
¼A½ 5 ¼B½ 81
0 gS] rks  − . dk eku fdruk gksxk\

¼A½ 0
¼B½ 10 ¼C½ − 
¼C½ 15
¼B½ 1 ¼D½ 9
¼D½ 3
¼C½ 2

297- = 6 = 180 gks rks , , 6
291-  +   $
− 3 dk U;wure eku crkb;sA
¼D½ 3 
/kukRed iw.kkZad gks rks 6 dk eku D;k gksxk\
285- ;fn − − 6 − 3 6 = 0 gS] ¼A½ 0
¼A½ 4
rks fuEufyf[kr esa dkSu&lk lR; gksxk\ ¼B½ &1 ¼B½ 25
¼A½ = = ¼C½ &3 ¼C½ 110
¼B½ + + 6 = 0 ¼D½ &2 ¼D½ 1
¼C½ + 6 =
¼D½ = + 6 292- ;fn  + . + U = 1, . + .U + 298- ;fn + + 6 = 6,  +  +
U = −1, .U = −1 rks  + 6  = 14 vkSj + + 6 =
( ( ) ) . + U³ dk eku Kkr dhft,A

36 gks rks 6 dk eku Kkr dhft,A
286- ;fn [) +  = [( +  rc  ¼A½ &2 ¼A½ 9
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ &1 ¼B½ 12
) ¼C½ 0 ¼C½ 3
¼A½ ($)
() ¼D½ 1 ¼D½ 6
¼B½ ($)
293- ;fn   + .  + U  = . + .U +

299- ;fn  +  = 3 gks rks   +
¼C½ 1
( $ @
¼D½ ($) U, ( ≠ 0) gks] rks dk eku
   +   +   + 
 +

 +   + 1 dk eku Kkr dhft,A
Kkr djsaA
√ $√ $√
 ¼A½ 0
287- ;fn  = gks rks √ + √
 ¼A½ 84
√ $√ ¼B½ 1
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 206
¼A½ 1 ¼C½  ¼C½ 0

¼B½ 2 ¼D½  ¼D½ 1


¼C½ 0


¼D½ &2 294- ;fn   + .  + U  + 2 = 2(. − 300- ;fn  +  = 3 gks rks   +

) gS] rks  + . + U³ dk eku fdruk  +  +   +   +
 
√ $√ $√
288- ;fn  = gks rks √ + √ gksxk\   + 1 dk eku fdruk gksxk\
√ $√
dk eku Kkr dhft,A ¼A½ 0 ¼A½ 3
¼A½ √2 ¼B½ 1 ¼B½ 4
¼C½ 2
¼B½ √3 ¼C½ 1
¼D½ 3
¼C½ √6 ¼D½ 2
¼D½ 2

Page 23 of 38
Maths By : D. P. Singh


$ $√  
√ 

301- ;fn  = gS rks + 307- ;fn + = 34 rks


¼C½ 8

$√
$ √ 
 $√ 
¼D½ 10


dk eku D;k gksxk\  dk eku ¼tgk¡  < 0½ Kkr dhft,A

√


¼A½ &1 314- ;fn (  +  ) = ( + )² gks
¼A½ ( )
rks + fdruk gksxk\
 ¼B½ &2
¼B½ √3 ¼C½ &3

) (
¼D½ &4 ¼A½
¼C½ 0

¼D½ 1 ¼B½
308- ;fn  + . + U = 6 gS] rks ( −

1) + (. − 2) + (U − 3) dk

302- lehdj.k √4 − 9 + √4 + 9 =
¼C½


5 + √7 dk lek/kku djus okyk  dk
eku Kkr dhft,A ¼D½ −
okLrfod eku D;k gksxk\ ¼A½ ( − 1)(U − 3)

¼B½ (. − U)(U − 3) 9 9 9
( $(
(
¼C½ 3( − 1)(. − 2)(U − 3)
¼A½
√ 315- ;fn
( + 9 dj eku fdruk gksxk\
¼B½ 4 ¼D½ 4(  + .  + U  ) 

$(
¼C½ √5 ¼A½
(
¼D½ 2√3 309- ;fn ! + I = 10 vkSj !I = 5 gS] rks ¼B½ (

2 3
+ 2 dk la[;kRed eku D;k gksxk\ 

3
303- ;fn = 225, = 226, 6 = 227 ¼A½ 22 ¼C½ (

rks + + 6 − 3 6 dk eku ¼B½ 18 ¼D½ lŽL


fdruk gksxk\
¼C½ 16 ² ²
¼A½ 2034
¼D½ 20 316- ;fn O;atd ² + L +  ,d iw.kZ oxZ gks rks
¼B½ 2340
L dk eku fdruk gksxk\
¼C½ 2304

310- ;fn + ( = √3 rks  − (; dk eku ¼A½ ±1


¼D½ 2430
Kkr dhft,A ¼B½ ±2
= 2 − ¼A½ 3√3

304- √  −  + 1 + √ 
¼C½ 0
$
¼B½ 5 ¼D½ ±3
² ds gyksa dh la[;k fdruh gksxh\ ¼C½ 1
¼A½ 1 ¼D½ 2 317- ;atd 9  − v + 16 dks iw.kZ oxZ cukus
¼B½ 4 ds fy, v dk eku fdruk gksxk\
¼C½ 3 311- ;fn ! rFkk I nks vkisf{kr /kukRed iw.kkZad gks vkSj ¼A½ ±2
¼D½ 0 ! + I = 10, ! > I gks rks ! ds ¼B½ ±24
lEHkor% fdrus eku gks ldrs gSa\ ¼C½ ±3
(   $$(
305- ;fn  +  = 1 rks  % ² dk eku Kkr ¼A½ 2 ¼D½ ±6
dhft,A ¼B½ 3
 ( $) $
¼A½ ( ¼C½ 4 318- ;fn 
= 7 − 6 gS] rks
+ dk eku Kkr djksa\
 ¼D½ 1
¼B½ − (
312- lehdj.k | + 2| = √4 dk gy leqPp;
¼A½ 13
¼C½ &2
( ¼B½ 1
¼D½ −  dkSu lk gS
¼C½ &1
¼A½ ¼0] 4½
¼D½ 17
¼B½ ¼0] &2½
306- ;fn 7 − 4√3 = √3 − ¼tgk¡ ¼C½ ¼2] 0½
, ifjes; gS½ rks − dk eku Kkr ¼D½ ¼0] &4½ 319- ;fn  +  + 6  = 0 gks rks
dhft,A (; $); ' ;
dk eku Kkr djks\
( )  '²
¼A½ 1 √ $√

¼B½ 2 313- ;fn  = gks rks  +  dk eku ¼A½ 0


√ √
fdruk gksxk\ ¼B½ 3
¼C½ 3
¼A½ 12 ¼C½ &3
¼D½ 4
¼B½ 16 ¼D½ 1

Page 24 of 38
Maths By : D. P. Singh

#j
320- ;fn , , 6, T pkj v_.kkRed okLrfod la[;k ¼C½ 2\ − 1 ¼D½ (.UP) 
gks vkSj + + 6 + T = 1 gks rks ¼D½ 2\ + 1
+ 6 + 6T dk vf/kdre eku fdruk 332- ;fn √3 − 7 + √3 + 7 = 4 +
Z − 8— − 27P =

√2 gks rks  +  dk eku Kkr dhft,A


gksxk\ 326-;fn
¼A½ 3 18Z—P rks fuEu esa dkSu lgh gS& 
¼B½ 1 ¼A½ Z − — + P = 0 ¼A½


¼C½ ¼B½ Z = −— = −P ¼B½






¼C½ Z − 2— = 3P

¼D½ Z + 2— = −3P
¼D½ ¼C½
 

¼D½

+ ( + 2  + ) dk eku 327-  + 3 . + 2.² vkSj  +
 > 
 
321- [

6 . + 8².² dk ˜. `. ™ gksxkA ($)
333- ;fn + + 6 = 0 gks] rks  ' +
Kkr dhft,A ¼A½ ( + 2.)
¼A½   +  + 1 ¼B½ ( + 3.)
)$'
+
'$( ( )
 )$+ + '$( + ($)
'
¼B½  −  + 1

¼C½  + 2.
( )
dk eku fdruk gksxk\
¼C½   −  − 1 ¼D½ lmn ¼A½ 12
¼D½ 0
¼B½ 9

328- dks  ds cjkcj cukus ds fy, D;k tksM+ u k


322- ;fn 
⁄ +  
⁄ = 1 gks rks 
¼C½ 8

gksxk\ ¼D½ 10

 +  9”1 dk eku fdruk gksxk\
334- ;fn , , 6 ‘kwU;srj gS + ) = 1 rFkk
  
( ¼A½ ²

+ ' = 1 gS rks 6 dk eku Kkr


¼A½ 

 ¼B½   

¼B½ &1
  $

¼C½ 2 ¼C½  dhft,A


¼D½ 1   
¼A½ &1
¼D½



¼B½ 1
323- ;fn  +  = 2 , . +  = 26,  −

329- ;fn O;atd   + ! + I  − ¼C½ 2


= 2 rFkk . − = 2T gks rks   −  − 3,   − 1 ls foHkkftr gS rc ¼D½ 3
335- ;fn 4  + 18.  + U  − 12. −
 
. +

! + I² dk eku fdruk gksxk\
6.U = 0 gks rks : .: U dk vuqikr Kkr
dk eku D;k gksxk\
 ¼A½ 1
¼A½ 6 + T ¼B½ 9
¼B½ 6 − T ¼C½ 10
djksA
¼C½ 2( 6 − T) ¼D½ 13
¼A½ 2 % 3 % 4
¼D½ 2( 6 + T) ¼B½ 3%2%4

¼C½ 1 % 2 % 4
330- ;fn  = ( + √  +  ) j + ¼D½ 3 % 2 % 6
324- ;fn ( + ) = rFkk ( +

336- ;fn  + 1 = gks] rks


 +  + 1
  $² ( − √  +  ) j gS rks  +
). = gS] rks   ² dk eku Kkr 3  − 2 dk eku Kkr dhft,A
dhft,A ¼A½ 0 dk eku Kkr dhft,A
¼A½  + 2. ¼B½ 3 ¼A½ 3
¼B½  + √2. ¼C½ 1 ¼B½ &3

( $)²
¼C½ ( )² ¼D½ lmn ¼C½ 1
¼D½ 2
¼D½ 2 + .
337- ;fn  ≠ 0, . ≠ 0 rFkk U ≠ 0 rFkk
  @
331- 
=@=| rc

+ ² + @² =  + @ + @ gks rks






q q
 $ $@ $| q q
325- ;fn  rFkk  , ( ≠ 0) dk vkSlr \ gks

dk eku Kkr
, ., U ds chp lEcU/k fuEu esa ls dkSu&lk
 Gq $ Gq $@ Gq $| Gq

rks ² vkSj ² dk vkSlr fdrjk gksxk\ dhft,A

¼A½  = . = U
¼A½ 1 − \²
¼A½ 0 gksxk\
¼B½ 1 − 2\
¼B½ 1
¼C½ (.UP)²

Page 25 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½  + . + U = 0

¼C½  + . = U 
¼A½ 1 ¼C½

¼D½  +  + @ =


¼B½ 2 ¼D½ 16
¼C½ 0
350- ;fn + 2! = 12 gks rks  = 6 dh
¼D½ &1 

338- ;fn O;atd  +  + 1 dks  + 344- ;fn ( + ) − 1 = 0 rks + ³ dk



fLFkfr esa ! dk eku fdruk gksxk\
) (


 + I² ds :I esa fy[kk tk;s rks I dk
¼A½ 6

eku D;k gksxk\
¼B½ 4
¼A½ 0
¼A½ ±

lEHkkfor eku D;k gksxk\ ¼C½ 2


¼B½ 1

¼D½ 1
¼B½ ±

( − 3) + (. − 5) +
¼C½ &1

¼D½ 3
¼C½ ±

(U − 4) = 0 gks rks + +
² ² @²
351-
345- ;fn  +  = 99 gS] rks   $
$dk



√  

¼D½ ± 

dk eku fdruk gksxk\+
eku Kkr dhft,A

339- ;fn − 4 − 1 = 0 gS] rks + ¼B½ 1@3


¼A½ 12
 
¼A½ 1@2
¼B½ 9
+ 3 − ( dk eku fdruk gksxk\

¼C½ 3

¼C½ 1@4
¼D½ 1@6 ¼D½ 1

352- ;fn  = 3 + 2√2 gS] rks   + dk


¼A½ 18
346- ;fn   − 3 + 1 = 0 gS] rks   + ²
¼B½ 24

 +  + ² dk eku Kkr dhft,A


¼C½ 30

eku D;k gksxk\
¼D½ 36
¼A½ 30
340-  +  = 4( + ) vkSj 3 + ¼B½ 2

¼A½ 10
¼B½ 32

− 4(  −  ) rks  − ² dk

¼C½ 34
¼C½ 6

¼D½ 36
¼D½ 8
353- ;fn N − LN +  ,d iw.kZ oxZ gks rks L

347- ;fn  +  + @ = 0 gS] rks


eku crkb,\
¼A½ 0   @

+  + @ dk eku Kkr dhft,A




¼A½ ±2
¼B½ 3 ds eku gksxs\

¼B½ 1,2
¼C½ 1

¼C½ 2,3
¼D½ 2 ¼A½ 3

= √4 + √2 + 6 vkSj ¼C½ 0 ¼D½ ±1



% %
¼B½ 4
341- % %
√$ √$

6 ifjes; la[;k gS rks + + 6 dk ¼D½ lmn


= ( −  gks rks  − ² dk eku Kkr


(
348- ;fn  3 −  =  gks rks   + ² dk


eku Kkr dhft,A 354-

¼A½
¼A½ 0 dhft,A

¼A½ 2  ¼B½ −
¼B½ 1

eku fdruk gksxk\


¼C½ 2

¼B½ 2 

¼D½ 3 ¼C½ 1

342- ;fn + + 6 = 2t gS] rks ¼C½ 3

¼D½ 0

355- ;fn  +  = 4 gks rks   +  1 dk


(‹() $(‹)) $(‹') $‹² 

¼D½ 3

( $) $'²
¼A½  +  + 6²
D;k gksxk\
 eku fdruk gksxk\
349- 16  − 12 O;atd esa fdruh la[;k tksMh+
¼B½ 0 ¼A½ 192
¼C½ 1 ¼B½ 196

tk;s rkfd og ,d iw.kZ oxZ cu tk;sA
¼D½ 2 ¼C½ 194
¼A½ 
343- ( − 2)( − 9) dk U;wure eku D;k ¼B½ 

¼D½ 204

gksxk\

Page 26 of 38
Maths By : D. P. Singh

= gks rks  + dk ¼C½ 25




369- 2 = + [ vkSj 2. = −
) % (³
 $

356- ;fn 
¼D½ 30 (

[ gks rks  + .³ dk eku D;k


eku fdruk gksxk\
) % (%
363- ;fn   +  − 6 = 0 rFkk   + (
¼A½ 81
6 + 9 = 0 gks rks  cjkcj gksxk\
¼B½ 110

¼a)
¼C½ 125 gksxk\

¼B½
¼D½ &8 ¼A½ 2

¼C½ ³
¼B½ 3

357- ;fn  = 1 − √2 gS] rks  −  dk ¼D½ &3

¼D½ ³
¼C½ &2


364- ;fn +  + − 1 = 0 gks] rks


eku fdruk gksxkk\
370- ( + − 26) + ( + 6 − 2 ) + (6 + − 2 )³
¼B½ 2√2 + dk eku D;k gS\

¼A½ 8
(
fdlds cjkcj gS\
¼A½ ( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )
¼B½ 2( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )
¼C½ 1 ¼A½ 1
¼C½ 3( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )
¼D½ &8 ¼B½ 4

358- ;fn  = ., . =  gks rks


$( + ¼D½ 3

¼C½ 2
¼D½ −3( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )

371- ;fn e2 + √3f = e2 − √3f = 1



$)
365- 4√3  + 5 − 2√3 dk ,d xq.ku[kaM
dk eku Kkr dhft,A
gks] rks ( + ) dk eku D;k gksxk\
¼A½ 0

¼A½ 4 − √3
fuEu esa dkSu&lk gS\
¼B½ 1

¼B½ 4 + √3
¼A½ 1
¼C½ &1

¼C½ 4 + 3 ¼C½ 2√3


¼B½ 2
¼D½ &2

359- ;fn = 99 gks] rks [ ( + 3 + ¼D½ 4 − 3




3 dk eku fdruk gksxk\


¼D½ 4

366- ;fn = 7 − 4√3 rks j +  j dk




372- ;fn =  + ., =  − ., vkSj
6 = 2 − 1 rc  +  + 6  −
¼A½ 99999

¼A½ 2√3 2 + 2 6 − 2 6 dk eku Kkr


¼B½ 1000000 eku D;k gksxk\

¼B½ 3√3
¼A½ (2. + 2 − 1)²
¼C½ 999999
dhft,A
¼D½ 9999999

360- ;fn + = 1 vkSj + + ¼D½ 7 ¼B½ (3. + 2 − 1)²


¼C½ 4

3 = † rks † dk eku Kkr dhft,A ¼C½ (2. + 3 − 1)²


367- ;fn + − 6 = 0 gks rks 2  6  + ¼D½ (4. + 2 − 1)
26   + 2   −  −  −
¼A½ 1

373-  = 1 + √2 + √3 gks rks  + 

6  dk eku gSA
¼B½ 3
¼C½ 5

¼A½ 1 − 2√3
¼D½ 7 ¼A½ 1 fdruk gskxk\

361- ;fn  +  = −2 gks] rks  + ¼C½ 6 ¼B½ √3 − √3 + 1



+$

¼B½ 0

¼C½ 1 + 2√3

¼tgk¡ N ,d ?ku iw.kkZad gS½ dk eku Kkr ¼D½ ()'


 op9
¼D½ 1 + √2 − √3
368- eku yhft, = √2 + √3 + 1 gks rks
% %
dhft,A
[((
)%  ]³ 374- ;fn   − 3 + 2 dks ( − !) −
¼A½ 0
((
)³ I² ds :Ik esa O;Dr fd;k tk;s] rks ! rFkk I ds
¼B½ 2 dk eku fdruk gksxk\
¼C½ &2

¼A½ −  , ± 

¼A½ 165 eku Øe’k% D;k gksxs&


¼D½ &5
¼B½ 162
362- ;fn  +  = 6 gks rks   +    dk ¼D½ 164 ¼B½  , 
 ¼C½ 163

¼C½ −  , − 
eku fdruk gksxk\

¼D½  , ± 
¼A½ 22

¼B½ 20

Page 27 of 38
Maths By : D. P. Singh

375- ;fn = −5, = −6, 6 = 10 gks] 381- ;fn + + 6 = 4 gS rks +



387- ;fn  +   = ! rc   +   dk

(% $)% $' %  ()'


rks (()$)'$'(( )' ) dk eku fuEu + 6 − 126  + 486 − 64 dk  

¼A½ 3 6 ¼A½ ! + 6!
eku Kkr dhft,A eku Kkr dhft,A

¼B½ 3 6 − 12 ¼B½ ! − 6!
esa ls dkSu&lk gksxk\

¼C½ 3 6 + 12 ¼C½ ! + 6! + 9! + 2


¼A½ &1

¼D½ 6 + 12 ¼D½ ! − 6! + 9! − 2


¼B½ 1
¼C½ 18

382- ;fn   +  = .  +  =  + 388- ;fn 2 − 2


= 4 gS] rks 2 +
¼D½ 21

376- 2 + 3. = 26,2. + U = 19 vkSj . = 1 rks a  + ² dk la[kkRed eku 2


dk eku Kkr dhft,A
 + 2U = 29 gks rks  + . + U dk D;k gksxk\ ¼A½ 8
eku Kkr dhft,A ¼A½ 0 ¼B½ 10
¼A½ 18 ¼B½ 1 ¼C½ 12
¼B½ 32 ¼C½ 2 ¼D½ 16
¼C½ 26
 J $
¼D½ 3
¼D½ 22
389-  1 $  $ dk eku Kkr dhft,A
383-  + = 6 gS rsk  +

dk eku ¼A½   + 2 − 2
377- ;fn } =    vkSj ‡ = $ gks rks
    $ F ) (
š ¼B½   − 2  + 2
¼C½   − 2  − 2
('
D;k gksxk\

¼D½ lmn
 )
dk eku Kkr dhft,A ¼A½
¼A½
 (²
 )'
390- ;fn ! + I = S rFkk !IS = 30 gS] rks
'
¼B½
¼B½ $

! + I + S =?
¼C½ ()
¼C½ $ )'
$ (
384- ;fn 2) + 3( = 31 rFkk 2)$
− ¼B½ 90
¼D½
¼D½  ¼A½ 0

3(
= −1 gks rks ( − ) dk eku ¼C½ &90
378- −( + )( − ) ( +

j 
j
j 
j
j

¼D½ lmn
  

 j )( j +  j ) dk eku Kkr dhft,A




D;k gksxk\

¼A½ + (

391- ;fn  + . + U = 2t rc
¼A½ 1

¼B½ ( −
¼B½ 2

(t − ) + (t − .) + 3(t − )(t − .)U =?
¼D½ lmn ¼A½ U³
¼C½ 0

¼C½  − (²

¼B½ −U³
385- ;fn 2 = 4 = 8@ gks rks + − ¼C½ ³

¼D½  + (²

¼D½ .³
 @

379-  =
›œ , . =
$›œ, rc
 ¼A½ 0
›$œ ›œ $ 
dk eku Kkr dhft,A
392- ;fn !IS = 1 gS] rks
$2$3G9 +

+
$4$2G9 dk eku Kkr
›

cjkcj gSA ¼B½ 1



$3$4 G9
¼D½ lmn
¼A½
$›² ¼C½ 2

¼B½
$› dhft,A

386- ;fn  + . + U = 0 rc

¼A½ 1
¼C½
$›²
› @ @ @
A  B +A  B +A  B
¼B½ &1
¼D½
›²

¼C½ 0
¼D½
380- ;fn  =
$√ gS rks   + 2 + 3 dk ¼A½ 24.U

dk eku D;k gksxk\

¼B½ −24.U 393- ;fn ( − + 1) = 0 rFkk ( 6 −


¼C½ 3.U 6 + 1) = 0 rc ( − 6) dk eku
eku Kkr dhft,A
¼D½ .U
¼A½ 3
D;k gksxk\
¼B½ 0
¼A½ &1
¼C½ 4
¼B½ 0
¼D½ 1

Page 28 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½ ,


 
¼C½ 1 ¼A½ 0

¼D½ lmn
¼D½ 2 ¼B½ 1

394-   −   + 
− 1 ds xq.ku[k.M ¼D½ 3
¼C½ 2] 16
¼C½ &1

407-  rFkk . ,d /kukRed iw.kkZad gSA ;fn   +


¼A½ dsoy ( − 1) 401- ;fn  + . + U = 0
gksxsa\
.  +   .  = 481 rFkk . = 12
¼B½ dsoy ( + 1)

+   +

gS] rks
gS] rks   − . + .² dk eku D;k gksxk\
¼C½ ( − 1) rFkk ( + 1)  $ @²  $@ ²
 

¼D½ lmn @  $  ²


dk eku Kkr dhft,A ¼A½ 16

395- ;fn  + . + U = 0 rc ( +
¼B½ 13
¼A½   $  $@²
..+UU+=?
¼C½ 11

¼A½ −.U
¼B½ 1 ¼D½ 15

 +  + 6  + T  =
¼B½   + .  + U²
¼C½ &1

1, 6T dk vf/kdre eku fdruk gksxk\


408- ;fn
¼C½  + . + U + 3.U
¼D½ 0

( + . + U) =
¼D½ lmn
9, .( + . + U) = 16
402- ;fn ¼A½ 1

U( + . + U) = 144 rc  dk eku ¼C½

rFkk ¼B½ 2
+ + = 1 gS] rks





$
$ @$

lmn
+ $ + @$
 =?
396- ;fn
  @ 
D;k gksxk\
¼D½
$

¼A½
= = rc . + .U +
   @
¼B½  ( ) '
U =?
¼A½ 0 409- ;fn
¼B½ 2 
¼C½

(($)$')²


¼C½ 3
¼A½   $  $@²

  (($)$') (²(  $ $@  )
¼D½ 4 ¼D½

397- ;fn  = | rc (. + UP) =?


 @
403- ;fn (  +   ) = 322 rc ( −
(²
¼B½
($)$'@
¼A½ (  + U  )(.  + P  ) −1=?
¼C½ (($)$')@

¼B½ .  .  + U²P² ¼D½ lmn


¼C½  P + .²U²
 
¼A½ 18
410- ;fn 6( + 6) + 6 (6 + ) +
¼D½ lmn
¼B½ 16

( + ) + + + 6³ dks
¼C½ 8

 +  + 6² }kjk foHkkftr fd;k tk, rks


398-  = 1 + √2 rc   − 4 + 4²
¼D½ 4

404- ;fn  = 3 − √5 gks rks   + ² dk





¼A½  +  + 6²
HkkxQy fdruk gksxk\
dk eku Kkr dhft,A

¼B½ + + 6³
¼A½ 0 eku crkb,\

¼C½ + + 6
¼B½ 1 ¼A½ 18

 +  + 6²
¼C½ 2 ¼B½ 28
¼D½ 3 ¼C½ 78 ¼D½

()% $(@)% $(@)³ 411- ( + .) − ( + . ) dk ,d


xq.ku[k.M fuEu esa ls dkSu lk gS\
¼D½ 32

405- 2$
> 1 lR; gS tc&
2
399- ()(@)(@) dks gy dhft,A
¼A½ − 

¼A½   − 2. + .²

¼A½ ! ≥ −1 ¼B½ .²
 ! > −1 ¼C½ 3.
¼C½ ! < −1
¼B½
¼D½   + .  + 2.

¼B½

−1 < ! < 0
¼C½ 

412-  +  = 1 gks rks ²(


) dk eku Kkr
¼D½
   $$
¼D½ 0

400- ;fn !I + IS + S! = 0 gS] rks 406-  dk U;wure rFkk vf/kdre eku D;k gS\ ¼tgk¡

+

+

2 ≤  ≤ 8 rFkk 16 ≤ . ≤ 32 ½
dhft,A

¼A½  , 
2 34 3  42 4  23

dk eku Kkr ¼A½ &1


dhft,A ¼B½ 2

Page 29 of 38
Maths By : D. P. Singh

425- ;fn   + = 7 gS rks fuEu ds eku Kkr



¼C½ &2 ¼D½ &1

419- ;fn ) + ( = 5 gks rks )³ − (³


( ) (³ )³
¼D½ 1
dk eku ¼A½  +

dhft,A
413- ;fn = 1, = 2 rFkk 6 = −3 gks rks 
¼B½  −

(% $) % $' %  ()'
dk eku Kkr ¼A½ √21 × 24
D;k djsa\

()$)'$'((( $) $'  )
¼B½ 21 × 26 ¼C½ 2 + 


¼C½ √25 × 24
dhft,A

¼D½ √23 × 24 426- ;fn ( + ) = √3 rFkk ( − ) =


¼A½ 3

√2 gS] rks 4 (  +  ) dk eku Kkr


¼B½ 2

420- ;fn  + + 1 = 0 gks rks +


¼C½ 0

 + 1 dk eku Kkr dhft,A


¼D½ 1 dhft,A

414- = gks rks 27 − 108  + ¼A½ 3



427- ;fn 2 −  = 6 gS] rks 16  +  1


144 − 317 dk eku fdruk gksrk gSA ¼B½ 0 dk eku Kkr dhft,A

428- ;fn   +  1 = 34 gS] rks  ³ + ³ dk



¼A½ 261 ¼C½ 5


¼B½ &253 ¼D½ 1

421- ;fn 
= ) vkSj
$ = ( gks] rks
$
(
 )
¼C½ &245 eku D;k gksxk \

429- ;fn   +  1 = 194 gS] rks  + ³



¼D½ 0


415- ;fn N − LN +  ,d iw.kZ oxZ gks rks L




$
dk eku fdlds cjkcj gksxk\
(²)² dk eku D;k gksxk \
¼A½ ()
430- ;fn  +  = 3 gS] rks   +  ; dk eku
()

ds eku D;k gksaxs\


¼A½ 1] 2 ¼B½ ()
()
¼C½ ±1
¼B½ 2] 3
¼C½ ( )² D;k gksxk \

¼D½ ± (²)²
¼D½ () 431- ;fn  − 3 − 1 = 0 gS] rks  +
= ?

416- .U: U: . = 1: 2: 3 (, ., U ≠ (²


422-
$YGW +
$WGY dk eku Kkr dhft,A

0) gS] rks + dk eku Kkr dhft,A


 

@ @ ¼A½ − 432- ;fn  = 2  gS] rks  − ³ dk


(  $
)

¼A½
 ¼B½ −

eku Kkr dhft,A


¼B½ 
433- ;fn  = 3 + √8 gks rks   + ² dk

¼C½ 1
¼D½ 0
¼C½ 
423- ;fn + = 3, = 2 gS] rks
eku D;k gksxk \
¼D½ 4
434- ;fn  +  = √5 gks rks  − ³ dk

417- ;fn + + 6 = 9 ¼tgk¡ , , 6 ¼A½  + ²


fuEufyf[kr esa fn, x;s iz’uksa ds eku Kkr dhft,A

okLrfod la[;k gS½] rks  +  + 6² dk ¼B½ ( − )


¼C½  − ²
eku D;k gksxk \

435- ;fn − ( = √5 gks rks  + (; dk



¼D½ + ³
U;wure eku D;k gksxk\

¼E½ − ³
¼A½ 100
¼B½ 7 eku D;k gksxk \

424- ;fn  − = 5 gS rks fuEu ds eku Kkr + =  gks rks − ) =  gks







¼C½ 27

 ( ) (
¼D½ 81 436- ;fn
)  (²
418- ;fn  + . + U = 15, . + .U +
¼A½   + ²

(²)²
dhft,A

U = 75 gks rks @ fdlds cjkcj


$$@
rks dk eku Kkr dhft,A

¼B½   +  1 437- ;fn 2! + 2 = 4 gks rks ! + 2³ dk




¼C½  − ³

gS\
¼A½ 1 eku D;k gksxk \
¼D½  + 
¼B½ 0

¼C½ 2

Page 30 of 38
Maths By : D. P. Singh

438- ;fn  + . + U = 6, . + .U + 452- ;fn   +


= 2 gS] rks   −
U = 11 gks rks   + . 2 + U² dk
 1% + + 6 = 0 gks] rks
=?

+ '  $( )² + ( $) '²




463- ;fn
 1J
)  $'  (²
eku Kkr dhft,A

439- ;fn 2 + . = 3, . = 1 gS] rks 453- ;fn  + = 3 gS] rks  −   − ¼A½ 0


 dk eku D;k gksxk \
8 + .³ dk eku Kkr dhft,A

4 + 4 dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 1
440- ;fn = 252, = 258 rFkk 6 =
;fn  + = −2 gS] rks   + %: dk ¼D½ lmn

¼C½ &1
260 gS] rks  +  + 6  − −  
454-
6 − 6 dk eku D;k gksxk\
464- ;fn  + . + U = 0,
($)($@)(@$)
eku Kkr dhft,A
@
;fn  + = −2 gS] rks   + 1 dk

441- ;fn  − . = 1 gS] rks  − . − 455-  


3. dk eku Kkr dhft,A
dk eku Kkr dhft,A
eku Kkr dhft,A ¼A½ &1

;fn ( + + 6) = 11, + 456- ;fn  +  = 1 gS] rks  +  + 1 ¼C½ 2


¼B½ 0


6 + 6 = 20 gS] rks + +
442-

6 − 3 6 dk eku D;k gksxk\


dk eku Kkr dhft,A ¼D½ 3

465 ;fn + + 6 = 0 gks] rks


457- ;fn  +  = 1 gS] rks   +  +

443- ;fn  = 2 + √3, . = 2 − √3 gS]


(1 $)1 $' 1
 + 1 dk eku Kkr djsaA

rks  + . dk eku Kkr dhft,A
  ) '  $'  ( $(²)²

dk eku Kkr dhft,A

458- ;fn  +  9J = 2 gks rks  +  9% ¼B½ 3



¼A½ 2



444- ;fn  +  = 2 gS] rks   $ $ dk eku

  $
dk eku Kkr dhft,A ¼C½ 0

+  = 2 gS] rks  + 5. =
Kkr dhft,A ¼D½ 1

466- ;fn  + . = 2U gks rks + @ dk
 @
445- ;fn  +  = 2 gS] rks √ +  dk eku



. rks . dk eku D;k gksxk \
459- ;fn
√ @
Kkr dhft,A eku Kkr djksaA

446- ;fn = 11 rFkk = 9 gS] rks 460- ;fn  +  1 = 119 gS] rks  − ³


¼A½ 1
¼B½ 0
( $) $() dk eku Kkr djksA
(% )³
dk eku Kkr dhft,A ¼C½ 2

461- ;fn  +  = −1 gS rc fuEu dk eku D;k


¼D½ 3
447- ;fn  +  =  gks rks 8 + ³ dk

467- ;fn  +  = 1 ,oa . + @ = 1 gks] rks



¼A½ 
 + 9 =?

gksxk \
U +  dk eku D;k gksxk \


eku Kkr dhft,A

448- ;fn + + 6 = 10,  +  + ¼B½   +  : =?


6  = 38 rFkk + + 6 = ¼C½   +
=?
¼A½ 1

160 gks rks 6 dk eku Kkr dhft,A  %


¼B½ 3
¼D½ 
 +  9” =?

¼C½ 0

449- ;fn (  + (; )² = 40 gS] rks  − (


;

¼D½ 2

462- ;fn  +  = √3 gS rc fuEu dk eku D;k 468- ;fn = = 6 gks rks (($)$')² dk

( $)  $'²
dk eku Kkr dhft,A

450- ;fn = 3 + √5 gks rks − 3  − ¼1½ 


 + 9”

=?
gksxk \ eku Kkr dhft,A

14 + 12 dk eku Kkr djsA



¼2½   +  1J =?

¼A½ 3
¼B½ 1

 + =?

451- ;fn  +  1 = 727 gS] rks  − ³






¼C½ 0
 9:
¼4½  +  > =?
¼3½

¼D½ 2
dk eku Kkr djsA 

¼5½  +  ; =?

¼6½

 +  99: =?

Page 31 of 38
Maths By : D. P. Singh

469- ;fn  = ( − 6), . = (6 − ¼D½ &5 ¼D½ 24 6



) ,oa U = 6( − ) gks rks   +
( 475- ;fn , ., U okLrfod la[;k gS ,oa  + ( + + 6) − ( + 6) − (6 + ) −

  +   =?
@ 2. + U = −6 rc   + 2.  + ( + ) +  +  + 6  dk eku D;k
481-

) '
U  + 2.U dk vf/kdre eku gksxk\
¼A½ 12 6( + + 6)
@
gksxk\

¼B½ 6( + + 6)
()'
¼A½
@
¼A½ 12
()'
¼B½ 8
¼C½ −
¼B½
¼D½ 6
@ ¼C½ &12 ¼C½ 2
()' ¼D½ 6

476- ;fn , , 6 /kukRed iw.kkZad gS] rc ( + + + =?


( ) '²
  ) ' (²
  ' ( )²
 
¼D½ 1
482- (())((') ()')()() ('()('))

+ 6 )  + +  dk U;wure eku
(())% $()')% $('()³

(())()')('() ( ) '
470- dk eku Kkr ¼A½ 2
dhft,A ¼B½ 1
gksxk\

¼B½ −3 6
¼A½ 3 ¼C½ 3
¼A½ 1
¼D½ 4
¼B½ 9

¼D½ lmn √13 − 14 + 29 +


¼C½ 1 ¼C½ 12

√13 − 14 − 21 = 10 gS] rc


¼D½ 0 483- ;fn

471- ;fn + + 6 = 0 gks rks √13 − 14 + 29 −


 = ž[ − [ Ÿ

 
(( $) $' )
√13 − 14 − 21 dk eku D;k
  
  
477- ;fn gS
] rc
'  ()
dk eku Kkr djksA


$² gksxk\
$
$²
¼A½ 2 dk eku D;k gksxk\ ¼A½ 3
¼B½ 3

¼D½ lmn
¼A½ 16 ¼B½ 4
¼C½ &1
¼B½ 17 ¼C½ 5

472- ;fn + + 6 = 0 gks rks ¼D½ 20


¼C½ 19 ¼D½ 6

484- ;fn )$'@ = '@$( = ($) =


² ² @²

e( $) $'  f²


478- ;fn 10 + √24 + √40 + √60 =
+ +
( )  $) '  $'  (² ( ) '
dk eku Kkr dhft,A
√ + √ + √6 gS] rc + + 6 dk ($  )$  '$ @
¼A½ 3 gS] rc dk eku

¼A½ √10
¼B½ 9 eku D;k gksxk\ D;k gksxk\

¼D½ l0n
¼C½ 0 ¼A½ 1

¼B½ 10 ¼B½ 2

473- ;fn  = . + U, . = U +  ,oa


 
¼C½ 
¼D½ √11

¼C½ 11

U  =  + . gks rks $
+ $
+


¼D½

479- + + 6 − 3 6 dk eku Kkr 485- ;fn , ., U rhu iw.kkZad la[;k;sa gSa vkSj
@$

djsa] ;fn , , 6 Øe’k% (t − ), (t −


+.+U =1  −
dk eku Kkr dhft,A

), (t − 6) gS] tgk¡ 3t = ( +
¼A½ 1
+ 6)
gS rc
1  − 1 @ − 1 dk vf/kdre eku
¼B½ 2

¼C½ 0
¼B½ 3 6
¼D½ &1 ¼A½ 0 gksxk\

474- ;fn  = 5 & . = U vkSj , . o U ¼C½ + + 6 − 3 6



¼A½ 16

/kukRed iw.kkZad gS rc   + .  + U  − ¼D½ lmn


¼B½ 8

(. + .U + U) dk vf/kdre eku D;k


¼C½ 4
480- ( 6 + 6 + ) − 6 − 6 − ³ ³
¼D½ 1

486- ;fn = √ , = $√ gS] rc



gksxk\
¼A½ 3 6( + )( + 6)(6 + )
dk eku D;k gksxk\

7  + 11 − 7 ² dk eku D;k
¼A½ 0
¼B½ ( + )( + 6)(6 + )
¼B½ 25
¼C½ ( − )( − 6)(6 − )
¼C½ 50 gksxk\

Page 32 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½ 11 + 56√3
¼A½ 109 ¼C½ 42 ¼C½ 3

¼C½ 56√3
¼D½ 36 ¼D½ 4

493- ;fn  rFkk . izkd`frd la[;k,a bl izdkj gSa fd 499- ;fn  = 6,  = 6, 6 @ =


¼D½ 11 − 56√3
 + . = 2017 gSa] rks (−1) + 
+

+
@

(−1). dk eku D;k gS\



$
$
$@
487- ;fn ( + 1)( + 2) + =
gS] rc dk eku D;k

(
)
gksxk\
0 gS] rc   +  =?
¼A½ 0 ¼A½ 0
¼B½ 1 ¼B½ 1
¼A½ 4 ¼C½ 3 ¼C½ 2
¼B½ 1 ¼D½ 2 ¼D½ 3

rFkk  =  + ²
(1 $)1
500- ;fn  + = gS] rc  +   +
¼C½ 9

( ()√$)²
¼D½ 0

rc . = √2 =?
494- ;fn
;fn   + . + .  = 84 vkSj + ²fdlds cjkcj gS\

 − . + . = 6 gS] rc  + .³ ¼A½  + . ³
¼A½ + ²
488-

¼B½  − 2.
¼B½ +  − 5
¼C½  − .
¼C½ +  − 3 − 2
¼A½ 72
¼D½  + 2.
¼D½ +  − 4 − 2
¼B½ 520
¼C½ 512
4 + 3 = 0 e  $  f()()³
¼D½ 600

 + . +. = −
  $($(²   ($(²
495- ;fn gS] rks
    501-   ²
fdlds rqY; gS\
 % (³  % $(³
931 & − . + . = 19 gS] rc ¼A½ −
 
489- ;fn dk eku D;k gS\

2  + 3.² dk eku D;k gksxk\
¼A½ 1
(

¼B½ 2
(
¼C½ − (
¼B½ ¼C½ &2

¼A½ 52
¼B½ 50 ¼D½ 4

502- ;fn  − 5  + 125 dks  + 5 ls


¼C½ 60 
(
¼D½ 77 ¼D½

490- ;fn  + . + U = ,   +
foHkkftr fd;k tk,] rks ‘ks”kQy D;k gS\
496-    $ ÷   $
 fdlds cjkcj gS
   $    $

.  + U  = ² rks  + . + U dk
¼A½ 0
$
eku D;k gksxk\
¼B½ 125
¼A½ 
¼A½
¼C½ 3125
¼B½ 1 ¼D½ &3125

503- ;fn  = ,  = 6 vkSj .U = 1


¼C½ ²
$

¼B½ 0 ¼C½ 2

¼D½ ³ gS] rc 6² fdlds cjkcj gS\


¼D½ 

¼A½
  %   ÷   $$
 × ¼B½
   $   

491- ;fn  ≠ . ≠ U] rks


  $  $@²
(
497-
   $   dk ljyhd`r :Ik D;k gS\
$@$@  % $  $
dk eku
¼C½ )
 ¼D½
Kkr dhft,A
¼A½ 1 ls de ¼A½ 

504- ;fn  +  =  vkSj +  =  tgk¡
    

¼B½ 1 ls vf/kd ¼B½ 


 
 ≠ 0 vkSj . ≠ 0 gks] rks ( + .) dk
¼C½ 1 ds cjkcj
¼C½ $
$
¼D½ dg ugha ldrsA

( + . + U) =
¼D½ $ eku D;k gksxk\

28, .( + . + U) = 70
492- ;fn ¼A½ 2

U( + . + U) = 98 rks 3( + 498- ;fn  = ($) , . = )$' , U = '$(


rFkk () )' '( ¼B½ 3

. + U) dk eku D;k gksxk\ rc


 .
 .
@ dk eku D;k gksxk\
gS] ¼C½ 8

$
$
$@
¼D½ 4

¼B½ ±24
¼A½ &28 ¼A½ 1
¼B½ 2

Page 33 of 38
Maths By : D. P. Singh

505- ;fn √2 − √3. = 0 vkSj √7 + 511- ;fn  + . − 7 = 0 vkSj 3 + . − ¼D½ 2-5
√2. = 0 rks ( + .) dk eku gSA 13 = 0 gS] rks 4  + .  + 4.
517- ;fn + + 6 = 15 vkSj + +

( )
fdlds rqY; gS\
= ()' rks + + 6 −



¼A½ 1
¼A½ 75
'
3 6 fdlds cjkcj gksxk\
¼B½ 2
¼C½ 3 ¼B½ 85
¼D½ 0 ¼C½ 91

506- ;fn  + . + ! = 0 vkSj  −


¼D½ 100 ¼A½ 160

512- ;fn + = \ vkSj + = N gS] rks ¼C½ 200


2 3 3 2
6. − I = 0] rc  dk eku gSA
¼B½ 180
   
¼A½ −
2$3  ¼D½ 220
)$' 
518- ;fn  = √28 = . = √27 rks
fdlds cjkcj gS\
)32' +2$#3 % %
(()$') #2$+3
 + . −   $$² dk eku D;k gS\

¼B½ ¼A½
)3$2' +2$#3
¼C½ (()$') ¼B½ #2+3
(()$') +2#3 ¼A½ 8
)3$2' #2+3
¼C½
+2#3
¼D½ ¼B½ 7

507- lehdj.kksa  − . = 0.9 vkSj 11( +


¼D½ #2$+3 ¼C½ 6

.)−1=2 dk gy D;k gS\


¼D½ 5
513- ;fn  −  = gks rks 3  − 


¼A½  = 3.2 & . = 2.3 519- bldk eku fudkysa&1 −   $  ÷




¼B½  = 1 & . = 0.1


¼C½  = 2 & . = 1.1   − 3.
 %  %
dk eku D;k gksxk\

¼D½  = 1.2 & . = 0.3


¼A½ &1
¼B½ 1

¼A½   ²

508- ;fn  +  =  ,  +  = 0 rc
¼C½ &2
 
 ¼D½ buesa ls dksbZ ugha ¼B½   $²
. =  + 4 ds fy, dk eku Kkr 514- ;fn  = gks] rks 27 − 54  + ¼C½

 
36 − 11 dk eku crkb;sA

¼A½ −

dhft,A
$
¼A½ 11 

¼D½


¼B½
¼B½ 11
520- ;fn  +  + 6  = 16,   +
  .  + U  = 25 vkSj  + . +
¼C½ 12 
¼C½
6U = 20 gks] rks
($)$'

¼D½ 12 
¼D½  $$@
dk eku

509- ;fn  −  + =  − 
fudkfy;sA
$

   $
515- ;fn + + 6 = 6 vkSj + ¼B½ 5@3
¼A½ 3@5
rks  dk eku gS& 6 + 6 = 11 gks] rks 6( + ¼C½ 4@5
6 ) + 6 (6 + ) +
( + ) + 3 6 dk eku Kkr

¼A½ &3 ¼D½ 5@4
¼B½ 

521- ;fn − 7 − 6 ds rhu xq.ku[k.M
, ., U gSa] rks  + . + U dk eku gksxk&
dhft,A
¼C½

¼A½ 3
¼A½ 33
¼D½ 3 ¼B½ 66
+ = 10, + = 13]
   ¼C½ 55 ¼B½ 3

rc  vkSj . ds eku Øe’k% gS&


510- ;fn $  $ 

¼D½
¼D½ 23 ¼C½ 6

¼A½  = 2, . = 8 516- ;fn ( + − 6) +  +  +


¼B½  = 8, . = 3 1 + 2 = 2 + 2 ] gks rks dk
¼C½  = 8, . = 2 522-  + 2[ + 2  + 2√3 =  esa
¼D½  = 3, . = 8
eku D;k gksxk\

 dk eku Kkr djksa&


¼A½ 7
¼B½ 6
¼C½ 3-5 ¼A½ 1

Page 34 of 38
Maths By : D. P. Singh

(
)
≠ 0, ≠ 0
¼B½ 3 ¼C½ 0 535- ;fn rFkk mlds O;qRØe dk ;ksxQy 1 gks vkSj
¼C½ 6 ¼D½ &2

529- ;fn  + = 1 gS rks 


 +   + ¼B½ &1

¼D½ 12 ¼A½ 2
;fn  + . − 2 = 0 vkSj 
  +   + 1 dk eku Kkr djsaA
 . = 1, tgk¡ ≠ 0, ≠ 0 gks]
523-
¼C½ 0
rks (   +  .) fdlds cjkcj gS\
¼A½ 0 ¼D½ 1
¼A½ + 536- (  + 3  − 2 ) dk ,d xq.ku[k.M
¼B½ 1
¼B½ 2 ( − 2) gks] rks dk eku D;k gksxk \
¼C½ &1
¼C½  + 
¼D½ 2
¼D½ + ³ 530- ;fn   + 2 = 2 gS] rks   −  ³ + ¼B½ &2
¼A½ 2

  + 2 dk eku D;k gksxk&


524- ;fn   − (  + 1) + ds jSf[kd
¼C½ 1
xq.ku[k.M ! vkSj I gSa] rks ! + I fdlds
¼A½ 0 ¼D½ &1

537- ;fn ( + 6  + 4 + v) iw.kZr;k


¼A½ ( − 1)( + 1)
¼B½ 1

( + 2) ls foHkkT; gks] rks v dk eku D;k


cjkcj gS\

¼B½ ( + 1)( + 1) ¼D½ √2


¼C½ &1

¼C½ ( − 1)( − 1)
gksxk \

¼D½ ( + 1)( − 1) 531- 2 = 3 = 6@ gS] rks  +  + @





¼A½ &6
¼B½ &7

525- ;fn  + 18 = ] rks + ²dk eku


  ²

fdlds cjkcj gS ¼C½ &8



¼A½ 0 ¼D½ &10

;fn ( − 5  + 4v) iw.kZr;k



D;k gksxk\ ¼B½ 1

( + 2) ls foHkkT; gks] rks v dk eku D;k


¼C½ 
¼D½ − 
538-

¼A½ 7
¼B½ 15
¼C½ 5 gksxk\

532- ;fn  +  + √3 = 0 gS rks 


 + ¼B½3

¼D½ 17 ¼A½ &2


⁄ +
⁄ + 6
⁄ = 
 + 
 +   dk eku Kkr djs&
gS rks + + 6 dk eku
¼C½ 7

526- ;fn
¼D½ &7
9⁄% 9⁄%
¼A½ 0

539- ;fn (
 +   + v) iw.kZr;k
¼B½ &1

( + 1) ls foHkkT; gks] rks v dk eku D;k


crkvksaA
¼C½ 1
¼A½ 12
¼D½ 2

533- , , 6 ds fy, ;fn  +  + 6  = ¼A½ 1


¼B½ 52 gksxk\
¼C½ 1
+ 6 + 6 gS] rks ) dk eku D;k ¼B½ &1
¼D½ 0 ($'

527- ;fn =  + 1, =  + 2 rFkk


¼C½ 2
6 =  + 3 gks] rks  +  + 6  −
gksxk \
¼D½ 0
− 6 − 6 dk eku Kkr dhfr,A 540- ;fn ( + 10  + \ + N) ds nks
¼A½ 0

xq.ku[k.M ( + 1) rFkk ( + 2) gks] rks


¼B½ 1

¼B½ 6² ¼D½ √2


¼C½ 2
\ vkSj N dk eku D;k gksxk\
¼A½ 6

¼A½ \ = 5, N = −3
¼D½ 3² 534- ;fn + ( = 2, gS] rks 5
 +

¼B½ \ = 7, N = −18
¼C½ 3

4
 + 3
 − 12 dk eku Kkr djksa& ¼C½ \ = 17, N = −8

= 6, 
= ¼A½ 23 ¼D½ \ = 23, N = 14
6 , 6 @
= gS] rks ∑  dk eku D;k ¼B½ 0

528- ;fn

gksxk \ ¼C½ 1 541- ;fn  ()dks (2 + 3) ls Hkkx nsa] rks

¼A½    

¼A½ 1 ¼D½ &6 ‘ks”kQy D;k gksxk\
¼B½ 2

Page 35 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½    


¼D½ 1 ¼B½ 4

¼C½     548-  + . = 8 rc . dk vf/kdre eku D;k ¼D½ 12


¼C½ 9

¼D½    


555- ;fn  okLrfod /kukRed la[;k gks] rc  +


gksxk\


¼A½ 16
542- (

+ 1) dks ( + 1) ls Hkkx nsus ij ¼C½ 10


¼B½ 18 dk U;wure eku D;k gksxk\
‘ks”kQy D;k gksxk\ ¼A½ 1
¼D½ 14

549- + + 6 = 18 rc 6 dk vf/kdre
¼A½ 0 ¼B½ 2
¼B½ 2 ¼C½ 3
¼C½ 11 eku D;k gksxk\ ¼D½ 4

556-  + % + 6 dk U;wure eku D;k gksxk


¼D½ 12 ¼A½ 216


(2 + 5  − 4 − 6)
 $

tgk¡  /kukRed la[;k gS&


¼B½ 206
(2 + 1) ls Hkkx nsus ij ‘ks”kQy D;k gksxk& ¼D½ 196
543- dks ¼C½ 324
¼A½ 6

550- ;fn + + 6 = 13 rc ( − ¼C½ 8


¼A½ 3 ¼B½ 7

3)( − 2)(6 + 1) dk vf/kdre eku ¼D½ 16


¼B½ &3



¼C½ 6
¼D½  D;k gksxk\

544- ;fn  − 4 +  + vkSj


¼A½ 16 557- ,slh ls[;k tks vius oxZ ls vf/kdre vf/kd gS&


 −   +  + 8 dk ,d lkekU; ¼C½ 24
¼B½ 18 ¼A½ &1

xq.ku[k.M ( + 2) gS] rc vkSj ds eku


¼B½ 0
¼D½ 27 ¼C½ 

551- 6T = 81 rc + + 6 + T dk
Kkr dhft,A ¼D½ 1

558- 2  +  − 1 dk U;wure eku Kkr dhft,A


¼A½ 3 vkSj 5
U;wure eku D;k gksxk\
¼A½ − 

¼B½ &6 vkSj 12
¼C½ 4 vkSj 0 ¼A½ 12

¼B½ − 

¼D½ 0 vkSj 4 ¼B½ 18

445- (  − 12 +   +  + 72) ¼D½ 1


¼C½ 24


dks ( − 5 + 6) ls iw.kZr% HkkT; cukus




¼C½
552- . + 4 = ( − 2) ,  + 4 = (. − 2) ¼D½ 
ds fy, ′ ′ vkSj ′ ′ ds eku Øe’k% gksxs&
rFkk  ≠ . rc   + .² dk eku D;k


559- 2 − 21  + 36 − 20 dk


¼A½ 53 ]&102 gksxk\
¼B½ 102] &53 ¼A½ 10
¼C½ 3] 2 U;wure eku D;k gksxk\
¼B½ 15 ¼A½ &128
¼D½ 2] 3 ¼C½ 20
546- ;fn v  +  + 1 dk ,d xq.ku[k.M
¼B½ &3
¼D½ 25
( + 2v) gS] rks fuEu esa ls dkSu&lk lR; 553-  + . = 9, tc , . okLrfod /kukRed
¼C½ 0
¼D½ &216
la[;k,¡ gks rc . dk vf/kdre eku rFkk tc 560- nks pj la[;k bl izdkj gS fd  > 0 rFkk
¼A½ 4v = 2v + 1
gS\
, . /kukRed iw.kkZad la[;k,¡ gks rc . dk . = 1 rc  + . dk U;wure eku D;k
¼B½ 4v = 2v − 1
¼C½ 4v = −1 − 2v



vf/kdre eku D;k gksxk\

¼D½ 4v = 1 − 2v
gksxk\

¼A½
547- N dk og eku D;k gksxk ftl ij 9 −
¼A½ 1


12 + N  − 8 + 4 iw.kZ oxZ gks ¼C½ vkSj


¼B½ 20 ¼B½ 2

¼D½ lmn
¼C½ 3
tk;sA ¼D½ 0

554- 3  + ² + 2 dk U;wure eku D;k gksxk\


¼A½ 16

561- vius ?ku ls vf/kdre c<+r okyh la[;k D;k gksxh\


¼B½ 18
¼C½ 24 ¼A½ 
¼A½ 3

Page 36 of 38
Maths By : D. P. Singh

568- ;fn  +  = 2 rFkk 6  + T  =



¼B½

1 gks rks ( T − 6) + ( 6 + 574- ;fn  + . = vkSj . = ² rks
√ T)² dk eku D;k gksxk\ rFkk ds :Ik esa  −   . − .  +
¼C½
¼D½ 1 ¼A½
 .³ dk eku Kkr dhft,A
 ¼A½ (  + 4  )
562-   +
$² dk U;wure eku D;k gksxk\

¼B½
 ¼B½ ( − 3 ²)
¼A½ 0 ¼C½ 1 ¼C½ ( − 4 ² )
¼B½ 1 ¼D½ 2 ¼D½ ( + 3  )
¼C½ 2

569- ;fn  + = 5 gks rks  fdruk 575- (3 + 1) + ( − 1) + (26 − 3) = 0
¼D½ 3    $
gks] rks (3 + + 26) dk eku D;k
563- 2 + 3. dk U;wure eku D;k gksxk\ tcfd ¼A½ 5
gksxk&

. = 6 gS rks&
gksxk\

¼A½ 2
¼B½ ¼B½ &1
¼A½ 9 ¼C½ 3 ¼C½ 3
¼B½ 12

¼D½ ¼D½ 5
¼C½ 14
¼D½ 16



570-   −  − 1 = 0 rks   $ dk 576- .( + .) = 1 rks −  − .³
564- O;atd 7 − 20 + 11² dk U;wure eku
³³
eku Kkr djsa dk eku Kkr dhft,A



D;k gksxk\ ¼A½ 8 ¼A½ 0
¼A½

¼B½ 1

¼B½ −
¼B½ 2


¼C½ 3

¼C½
¼C½ −

¼D½ &2
¼D½ 


577- ;fn   +  = 5 gks rks ( + 3) + ($ )³


¼D½

$ 
571- ;fn  − . =  =  gks rks . dk dk eku Kkr dhft,A

565- ;fn  + . + ² + ² = 4gks rks


 

eku fdruk gksxkA ¼A½ 105 ¼B½ 110

 + .² dk eku D;k gksxk\


 ¼C½ 182 ¼D½ &120

¼A½


¼B½ 578- ;fn + + 6 = 0 gks] rks
¼A½ 2 

(($))()$')('$()
¼B½ 4 ¼C½  dk eku gksxk\
()'
¼C½ 8
¼A½ 3
¼D½
¼D½ 16 ¼B½ &1
  @ 572- ;fn ( + . − U) + (. + U − ) + ¼C½ 1
566- ;fn )$' = '$( = ($)
(U +  − .) = 0 gks rks  + . + U
gksa] rks fuEu esa ls ¼D½ &3
dkSu lgh gS\ dk eku
 @ @ 

¼A½ )( = ') = (' ¼A½ √3 579- ;fn $ =  rks $ dk eku Kkr djsaA
  @
¼B½ ( = ) = ' ¼B½ 3√3 ¼A½

¼B½

 @ @
¼C½ ( = ) = ' ¼C½ 3
¼C½

¼D½ 1
¼D½ 0
¼D½ mDr esa dksbZ lgh ugha gS
² 580-  6 +  6 + 6² ds xq.ku[k.Mksa
+ 573- ;fn  + . + U = 0 gks rks +

567- ;fn  +  = √3 gks rks 



@ dk ;ksxQy D;k gksxk\

 +   + 1 dk eku D;k gksxk\
² @²
+  dk eku D;k gksxk\ ¼A½ 6( + + 6)t
@ ¼B½ 2 + + 6
¼A½ 0 ¼A½ (.U)² ¼C½ 2( + + 6)
¼B½ 1 ¼B½   + .  + U² ¼D½ a + 2 + 6
¼C½ 2 ¼C½ 9
¼D½ 3 ¼D½ 3

Page 37 of 38
Maths By : D. P. Singh

< < <


581- = 125, ¢ = 2 gS] rks + 4 ¼A½ 1
¢  ¢ ¼B½ &1 594- ;fn  = 2, . = 1 gks] rks   +
2 . − 2. − .  fdruk gksxk\
dk eku fdruk gksxk\
¼C½ 0
¼A½ 7
¼D½ 2 ¼A½ 20 ¼B½ 24
¼B½ 85
¼C½ 27 ¼D½ 30
¼C½ 5 588- ;fn (2 . 2 ) = 8 rFkk (9 )(3 ) = 81
¼D½ 31 gks] rks (, .) dk eku fdruk gksxk& 595-   − 4 + 3 rFkk   − 5 + 6 dk
yå lå D;k gksxk\
582- ;fn 3 − 3
= 18 gS] rks  
¼A½ 1] 2
dk
¼B½ 2] 1 ¼A½ ( − 1)( − 2)( − 3)²
¼B½ ( − 1)( + 2)( − 3)
eku fdruk gksxk\
¼C½ 1] 1
¼C½ ( + 1)²( − 2)( − 3)
¼A½ 3
¼D½ 2] 2
¼D½ ( − 1)( − 2)( − 3)
¼B½ 8
589-  = 16 dh fLFkfr esa O;atd   −
¼C½ 27
17 + 17  − 17 + 17 dk 596- ;fn  = √ 
rFkk . = 1 gks] rks
¼D½ 216
√ $

583- ;fn + + 6 = 2 vkSj +


eku D;k gksxk&
 
+ . 
− 3. fdruk gksxkA
6 + 6 = 1 gS] rks ( + ) +
¼A½ 0
¼A½ 9 ¼B½ 5
( + 6) + (6 + )² dk eku fdruk
¼B½ 1
¼C½ 2 ¼C½ 4 ¼D½ 3
gksxk\
¼D½ 3
¼A½ 6 597- ;fn 2 − = 4 rFkk 3 + 26 =
¼B½ 10

44 gks] rks + + 6 dk eku D;k gksxkA
¼C½ 15 590- ;fn  −  = 5 gks] rks   + ² dk eku
¼A½ 22 ¼B½ 24
¼D½ 25 Kkr dhft,A ¼C½ 28 ¼D½ 20
¼A½ 5
584- ;fn ! − I = (! − I). {(! + I) − !I} ¼B½ 25

598- ;fn   + .  + 2 + 1 = 0 gS] rks
gS] rks ! vkSj I ds fy,  dk eku Kkr ¼C½ 27 
+ . dk eku D;k gksxkA
dhft,A ¼D½ 23 ¼A½ &1 ¼B½ 0
¼A½ 1

¼C½ 1 ¼D½ 2
¼B½ 2 591- ;fn  = 3 + 2√2 gks] rks √ − 

¼C½ 3
dk eku D;k gksxk\ 599- ;fn !, I, S lHkh okLrfod la[;k gks] rks
¼D½ 4
¼A½ 1 (! − I) + (I − S) + (S −


¼B½ 2 !)³ fdlds cjkcj gSA
585- ;fn . +  = 1 gS] rks 8. + ³ dk (! − I)(I − S)(S − !)
¼C½ 2√2 ¼A½
eku fdruk gksxkk\ ¼D½ 3√3 ¼B½ 3(! − I)(S − !)(I − S)
¼A½ 2 ¼C½ 0
¼B½ 4 592- ;fn (  − 2v + 4),  ds lHkh ¼D½ 1
¼C½ 6 okLrfod ekuksa ds fy, ,d ifj’kq) oxZ gS rks mlesa


¼D½ 8 v dk eku fdruk gksxkA 600- ;fn 2 +  = 5 gks] rks   $$

586- ;fn  +  = 5,  ≠ 0 gS] rks ¼A½ dsoy 2 dk eku Kkr dhft,A


 ¼B½ dsoy &2

dk eku Kkr dhft,A ¼A½  ¼B½ 



  $ ¼C½ ±2

¼A½  ¼D½ 1 ¼C½ ¼D½ 




¼B½ 593- ;fn 2 = rFkk 4 = 2 gks] rks )

fdruk gksxk&
¼C½ 


¼A½ 
¼D½

¼B½

587- ;fn = 23, = −29 gks] rks ¼C½



25  + 40 + 16 ² dk eku Kkr

¼D½ 
dhft,A

Page 38 of 38

You might also like