100% found this document useful (6 votes)
5K views

Cadet Lessons Book by Cadet API

Uploaded by

sadewanuhas012
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
100% found this document useful (6 votes)
5K views

Cadet Lessons Book by Cadet API

Uploaded by

sadewanuhas012
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 63

cd;sl YsIHNg n,ldh

úia;rd;aul úIh ks¾foaYh

( iSudkaú;hs )

1|Page
cd;sl YsIHNg n,ldh

m,uq tallh (- is;shï lshùu - MAP READING


ye|skaùu
ñksid b;d wE; w;S;fha isgu is;shï Ndú;d lr we;s njg b;sydih idlaIs orhs' yuqod lghq;=
j,oS is;shï Ndú;h w;HdjYH wx.hla fõ' tu.ska buy;a jq M, m%fhdack ,nd.; yelsh' ;ud
okakd fyda fkdokakd N+ñhl ls%hdldrlï j, fhoSfïoS is;shï Ndú;d lr fkdfhl=;a wjYH;d
bgqlr .kakd neúka fid,aodÿfjl= yg is;shï bf.kSu b;du;a jeo.;a fõ'

is;shula hkq l=ula o@


mDÓú mDIaGh muKla fkdj mDÓú wNHka;rho" id.r wNHka;rho is;shï u.ska
ksrEmkh l, yelsh' ñka bosrshg wm i,ld n,kqfha hqO yuqod lghq;= j,oS jeo.;a jk mD;=ú
mDIaGfha msysàu ms<sn|j ks¾udKh lr we;s N+ñ is;shu ms<sn|jhs'

is;shula hkq ksYaÑ; m%foaYhl fN!;sl" ixialD;sl ,laIK iïu; i,l=Kq yd


j¾K fhdod .ksñka lsishï mrsudKhlg wkqj me;,s ;,hl w|skq ,nk
ie,eiauls'

is;shï j¾.
 N+ñ is;shï - N+ñ ,laIK ksrEmKh lrhs'

 udkj f;dr;=re oelafjk is;shï - ud¾." j.djka"c,jyk yd f.dvke.s, wdosh'


^ñksid úiska ks¾ñ; f;dr;=re we;=,;a fõ&

 ie,iqï is;shï - ie,iqï ld¾hhka i|yd fhdod .ks' l=vd is;shï fõ'

 úfYaI is;shï - lsishï úfYaIs; ld¾hhla i|yd ilia lrk ,o is;shï'

 .=jka PdhdrEm" pkaøsld PdhdrEm

fïjdg wu;rj ;dlaIKfha oshKq qj;a iu.u úúO jq f;dr;=re oelafjk is;shï mrs.Kl
wdOdrfhka ks¾udKh fõ' úfYaIfhka kdúl yd .=jka hdkd j,g u.fmkaùu i|yd ixLHd;aul
f;dr;=re iys; mrs.Kl ixLHd is;shï we;'

2|Page
is;shï lshùu bf.k .ekSfuka ,efnk m%fhdack
 lsishï fkdokakd ia:dhlg fkdf.dia tu ia:dkfha f;dr;=re ,nd.ekSfï yelshdj'
 N+ñfha úúO ia:dk w;r ÿr uek.ekSfï yelshdj yd tu ia:dk fj; .uka l, yels
myiq ud¾. fidhd .ekSug'
 bosrs l%h
s dkaú;" wNdHdi jev igyka ie,iqï lsßfï yelshdj'
 m%ydrhl§ wdOdrl fjä yd wdOdrl yuqod f.kajd .ekSfï yelshdj'
 yuqod lghq;= j,§ N+ñh Wmßu f,i fhdod .ekSfï yelshdj'
 i;=rd isák ia:dkh yd ;ud isákd ia:dkh fidhd .ekSfï yelshdj'

Y%S ,xldfõ is;shï


Y%s ,xldfõ ilia lrk ,o uq,au is;shï w;=frka tlls wÕf,a is;shï' th N=ñh u;
ie;mqï 10 l ÿr is;hs fï wÕ,lska ksrEmKh lrk neúka wÕf,a is;shï kñka ye¢kafõ'
wÕf,a is;shï 72 lska Y%s ,xld N+ñh wdjrKh flf¾'

Y%s ,xld 1 ( 50000 is;shï


ì%;dkH tall l%ufhka fuÜ%la tall Ndú;hg .ekSu ksid tf;la Ndú’;d l, wÕf,a
is;shu fjkqjg 1 ( 50000 fuá%la is;shï y÷kajd fokq ,eîh' j¾;udKfha yuqod lghq;= i|yd
nyq,j fhdod.kq ,nk is;shula f,i ye¢kaúh yelsh' tls is;shulska N+ñh ls'ñ' 40 º 2 l N=ñ
m%udKhla wdjrKh flf¾' is;shul È. m,, fi'ñ' 80 º 50 ls' Y%s ,xldfõ fujeks is;shï 92
la ks¾udKh lr we;'

is;shula fldgia
 m¾hka; f;dr;=re - fuu.ska is;shul wh;ajk m%foaYh yd is;shu ms<sn| iïmQ¾K
ú.%yhla lr we;'
 is;shfï we;=,; f;dr;=re - is;shug wh;ajk m%foaYfha N+ ,laIK ^ifudaÑp f¾Ld"
l÷" .x.d we, fod, wdÈh& ixialD;sl ,laIK ^ckdjdi" ud¾. lghq;=" f.dvke.s,s yd
udhsï&

m¾hka; f;dr;=re

01' is;shu wh;a rg iy is;shï j¾.h 07' iïmdokh iy ixfYdaOkh


02' is;shfï ku is;shï h;=r 08' .%sâ f¾Ld uQ,drïNh
03' m;abre wxlh hdno 09' is;shï j, h;=r
04' uqøKh l< j¾Ih W;=re oelaùu 10' W;=re j¾.
05' iïu; i,l=Kq 11' mßudKh
06' mßmd,k m%foaYh 12' uqøKh l, fomd¾;fïka;=j

3|Page
iïu; i,l=Kq
N=ñhl we;s fN!;sl úIu;d yd ixialD;sl ,laIKhka is;shfï we| oelaùu i|yd
Wmfhda.S lr.kakd j¾K ixfla; iy i,l=Kq wlaIr wdÈh iïu; i,l=Kq f,i ye¢kafõ'
fïjd ñksiaiq úiska iïu;hla f,i fhdod .kakd w;r is;h
s ï j¾.h fjkia ùfïÈ ^Wod' wÕf,a
is;shï yd 1 ( 50000 is;shï & fjkiaùï j,g ,laúh yelsh'

1 ( 50000 is;shï iïu; i,l=Kq j¾. lSmhlg fnod oelaúh yelsh'


 udhsï
 ixialD;sl f;dr;=re
 uxudj;a
 ÿïßh ud¾.
 j.djka
 c, jykh
 N= úIu;d ,laIK
 fjk;a ixialD;sl ,laIK

is;shï mßudKh
´kEu is;shula w¢kq ,nkafka lsishï mßudKhlg l=vd lsßfuks' WodyrKhla f,i
N+ñfha ie;mqul ÿr m%udKhla is;shfï tla wÕ,la jk fia l=vd lr wÕf,a is;shu iliafldg
we;' ta wkqj is;shul lsishï ia:dk folla w;r i;H N+ñfha tu ia:dk foflys ÿr olajk
wkqmd;h mßudKh f,i ye¢kaúh yel

ksoiqka
1 ( 50000 is;shul ia:dk 02 la w;r ÿr fi'ñ' 01 la fõ kï tu ia:dk fol w;r i;H
N+ñfha ÿr fi'ñ' 50000 la fõ'
is;shfï fi'ñ'01 la N+ñfha fi'ñ' 50000
tu ksid fi'ñ'02 la N+ñfha fi'ñ' 100000
ta wkqj 1 ( 50000 is;shï j, N+ñfha lsñ 01 l ÿrla fiñ 02 lska ksrEmkh fõ'

iïu; mßudK j¾.

mrsudKh ifudap f¾Ld .%sâ f¾Ld wka;rh j¾.h


wka;rh
1000000 óg¾ 100 - l=vd mßudK is;shï
500000 óg¾ 50 ls'ñ' 10 l=vd mßudK is;shï
200000 ñg¾ 50 ls'ñ' 10 uOHu mßudK is;shï
100000 ñg¾ 25 ls'ñ' 05 uOHu mßudK is;shï
50000 óg¾ 20 fyda 10 ls'ñ' 01 úYd, mßudK is;shï
25000 óg¾ 10 ls'ñ' 01 k.r is;h
s ï
10000 óg¾ 10 fyda 05 ls'ñ' 01 k.r is;h
s ï
2500 óg¾ 100 ùÈ ie<iqï

4|Page
is;shï mßudKh l%u 03 lska olajd we;

 mßudKh wkqmd;hla f,i - ^Wod(- 1 ( 50000 fyda 1$50000 fuh


mßudK Nd.h f,i fyda Nd.Sh mßudKh f,i ye¢kafõ'&
 mßudK f¾Ld - f¾Ldjla u; mßudKh ,l=Kq lrhs' fuh f¾Åh
mßudKh kñka y÷kajhs'
 jdÑh mßudKh - iuyr is;shïj, mßudKh jpk j,ska ,shd we;
^Wod(-wÕ,g ie;mqï 01 hs&

ÿr ueksu
is;shï wdOdrfhka l%shdkaú; yd wNHdi ie<iqï lsÍfïÈ ia:dk w;r ÿr uek.ekSug
isÿfõ' ia:dk w;r ÿr fohdldrhls'

iDcq ÿr - fuhska woyia lrkqfha tu ia:dk fol w;r we;s tl t,af,a ÿr m%udKhhs‘ fuh
wyia ÿr ke;fyd;a .=jka ÿr hkqfjka ye¢kafõ'

jl% ÿr - jl% ÿr hkqfjka woyia lrkafka wod, ia:dk fol yryd jeà we;s ud¾.hka
Èf.a fyda Wml,ams; ud¾.hla Èf.a ia:dk fol w;r ÿr m%udKhhs'

N+ñh fj; fkdf.dia is;shu wdOdrfhka hï ia:dk w;r ÿr uek .ekSu ie<iqï ilia
lsÍfï È b;d m%fhdackj;a fõ' fuys§ isÿlrkafka is;shfï wod, ÿr m%udKhka uek ta N+ñfha
ÿrg mßj¾:kh lsßuhs' fuh l%u ;=klg isÿl, yelsh'

^w& wod, ia:dk w;r ÿr ^jl% ÿr fyda iDcq ÿr& kq,lska" lvodis máhlska fyda mßudK
fldaÿjlska uek tu ÿr is;h
s fï we;s ^m¾hka;fha& mßudK f¾Ldj u; f¾Ld ;eîfuka N+ñfha
ÿrg mßj¾:kh lr .ekSu úúO tall j,ska l%udxlkh lr we;' mßudK f¾Ld is;shï j,
fukau fiajd fldaKudK yd fldïmdiq j, igyka fuf,i i|yka lr we;'

^wd& fuysÈ is;shfï wod, ia:dk fol w;r" ÿr lsishï tallhlska ^fldaÿjlska& uek .kakd
w;r" mßudK Nd.h Wmfhda.S lr.ksñka i;H N==ñfha ÿrg mßj¾;kh lrkq ,efí'

Wod(- 1 ( 50000 is;shul A yd B ia:dk fol w;r" ukskq ,enq ÿr fi'ñ' 3'5
is;shfï ÿr - 3'5
mßudKh - 1$50000
N+ñfha ÿr - 3'5 �X 1$50000
A yd B w;r N=ñfha ÿr - 175000 cm 1'75 km

^we& Tmafida ógrh wdOdrfhka - úfYaIfhka ia:dk w;r jl% ÿr uekSu i|yd l=vd frdaohla
iys; Tmafida ógrh Z kñka WmlrKhla we;' tu WmlrKfha frdaoh wod, ud¾.h Èf.a
f.k hdfuka ÿr m%udKh uek .; yelsh'

tall mßj¾:kh
óg¾ 1000 - ls'ñ' 01
hdr 0'094 - óg¾ 01
hdr 1094 - ls'ñ' 01
wÕ,a 39'37 - óg¾ 01

5|Page
ie;mqï 0'621 - ls'ñ' 01
óg¾ 0'914 - hdr 01
N=ñfha ÿr uekSu
is;shï lshùu wNHdi j,È uek.;a ÿr N=ñfha i,l=Kq lr.kafka mshjr j,ska uek
.ekSfuks' fid,aodÿfjla ;u mqyqKf
q jÈ wÕ,a 30 l mshjr ;eîug yqrefjhs' tfy;a N+ñfha
.uka lsßfïÈ tys iajNdjh ^újD; fyd m÷re iys; nj" ;eks;,d" l÷ nEjqï iys; nj& iy
Wiq,df.k hk nr m%udKh u; mshjfrys ÿr fjkiaúh yelsh'&

hdr 100 } mshjr 120 hs

ksoiqk(- 01' .uka l, hq;= ÿr ñg¾ 1750 ls kï mshjr .Kk 1750 X 1'2 } 2100 hs'
02' .uka l, hq;= ÿr ñg¾ 3600 la kï mshjr .Kk 3600 X 1'2 } 4752 hs'

úYd, mshjr ixLHdjla .Kka lsßfïÈ wu;lùu je<elaùu i|yd ,Kqjla fyda nQÜ f,aia
tlla jeks fohla mshjr 100 lg jrla tl .eghla jYfhka .eg.id .; yel'

ifudaÉp f¾Ld u.ska N+ ,laIK y÷kd .ekSu

is;shula oaúudk Ñ;%hla jqjo tys we;s ifudap f¾Ld yd fjk;a i,l=Kq u.ska Wi y÷kd
.eksfï yelshdj ,efí' fï i|yd ifudaÑp f¾Ld u.ska ks¾ñ; N+ ,laIK y÷kd .ekSu m%.=K
l, hq;=hs' fuysÈ jvd;a wjOdkh fhduql, hq;= jkafka
 Wi y÷kd .ekSu
 yevh jgyd .ekSu
 ifudaÑp f¾Ld - f¾Ld lsysmhlg jrla Wi i|ykalr we;'
 nxl= i,l=Kq - úYd, mßudKfha is;shï j, muKla oelsh yel'
 ;s%fldaKñ;sl Wi - ;s%fldaKñ;sl ia:dk j, Wi i|yka lr we;'
 ia:dkSh Wi - úYd, ;eks;,d iy idkqj, we;s Wia uqÿkaj, ia:dksh Wi i|yka lr we;'

ifudaÑp f¾Ld

uqyqÿ uÜgfï isg hï Wi ia:dk hdlrñka w¢kq ,enq f¾Ld úfYaIhls' 1 ( 50000 is;shï
j, Wi ñg¾ 20 .=Kdldr j,ska we| we;'

ifudaÑp f¾Ld .=Kdx.

 ÿUqre meyefhka we| we; ^ 1 ( 50000 is;shï j, f¾Ld y;rlg jrla miajk f¾Ldj
ñg¾ 100 jrla ;o ÿUqre meye f¾Ldjla we;&
 ifudaÑp f¾Ld wLKav f¾Ldjla Èf.a .uka l,fyd;a wdmiq wdrïNl ia:dkhg meñfKa'
ke;fyd;a fjk;a is;shulg hd flf¾'
 ifudaÑp f¾Ld tlsfkl yryd fkdhhs'
 ifudaÑp f¾Ld fndfydaúg tl u; .uka fkdlrhs'^b;d Wia oeä m%md;dldr nEjqul oS
isÿúh yelsh&

6|Page
.%sâ l%uh (Grid System)
tlsfklg ,ñnl jq f¾Ld foj¾.hla Wmfhda.s lrf.k is;shfï ia:dk$m%foaY wxl
u.ska ksrEmKh l, yels .%sâ l%uh yuqoduh is;shï j, muKla olakg ,efnk b;d id¾:l
l%uhls'

.%sâ f¾Ld (Grid Lines)


fuysÈ Wmfhda.s lr.kakd .%sâ f¾Ld j¾. folls' iEu f¾Ldjl fofl,jru b,lalï
foll ixLHdjla oelsh yelsh' fuh .%sâ f¾Ldfõ w.h fõ' oïmdáka we| we;' iEu f¾Ld 10
lg jrla we;s ;o oñmdg f¾Ldfõ fofl,jr muKla b,lalï follg jvd ixLHdjla olajd
we;'
1 ( 50000 is;shul hdno .%sâ f¾Ld fol w;r ienE N=ñfha ÿr óg¾ 1000 ls ^ 1km &

fmr È.eá (Easting)


is;shfï W;=re - ol=Kq ÈYd j,g úys§ we;s w;r" kef.kysr foig f¾Ldfõ w.h
jeäfõ' ^kef.kysrdxY f,io ye¢kafõ&

W;=re È.eá (Nothing)


is;shfï ngysr - kef.kysr ÈYd j,g úysÈ we;s w;r" W;=re foig f¾Ldfõ w.h
jeäfõ' ^W;a;rdxY f,io ye¢kafõ&

.%sâ kso¾Yk (Grid Reference)

.%sâ kso¾Yk ;=ka wdldrhls' tkï


 b,lalï 04 l%uh
 b,lalï 06 l%uh
 b,lalï 08 l%uh
´kEu .%sâ kso¾Yhl uq,a w¾Oh fmr È.eá j,ska o wjidk w¾Oh W;=re È.eá j,ska o
iukaú;h'

7|Page
b,lalï y;f¾ l%uh

m<uqj wod, .%sâ fldgqj ksjerj f;dard .kak' fuu .%sâ fldgqjg udhsï j, jákdlñka
wvq fmr È.eáfha w.h m<uqj;a jákdlñka wvq W;=re È.eáfha w.h fojkqj;a igyka lr
.kak' .%sâ fldgqj, uk#l,ams;j we|.;a wl=f¾ yevfhka by; w.h ,nd.;a .%sâ f¾Ld fol
myiqfjka yÿkd.; yelsh'

ksoiqk (- ;s%fldaKñ;sl ia:dk - 0811


by; 0811 .%sâ kso¾Ykhg ia:dk wvx.= .%sâ fldgqfõ TskEu ia:dkhla wh;a fõ'

b,lalï yfha l%uh

b,lalï y;f¾ l%uh ;=,ska j¾. lsf,dañg¾ 01 ^ j¾. ñg¾ 1000 & m%foaYhla oelafõ'
Bg jvd l=vd b,lalhla ye¢kaùu msKis b,lalï yfha l%uh Ndú;d flf¾' fuysÈ .%sâ f¾Ld
w;r mr;rh uk#l,ams;j iudk fldgia 10 lg fnod jákdlu wvq f¾Ldfõ isg jeä f¾Ldj
olajd 1 - 10 olajd uk#l,ams;j wxl fhdod .; hq;=h'

mshjr 1- wod, .%sâ fldgqj f;drd.; hq;=h'

mshjr 2- b,lalï y;f¾ l%ufhaÈ fukau wod, .%sâ fldgqjg udhsï jk jákdlu
wvq fmr È.eáfha wxlh yd tys isg wfkla fmr È.eáh olajd is;ska we|.;a
f¾Ld 10 w;=frka wmg wjYHjk ,laIh yryd hk f¾Ldfõ wxlh o jYfhka
kso¾Ylfha uq,a wxl ;=k igyka lrkak'

mshjr 3- .%sä fldgq udhsï jk w.fhka wvq W;=re È.eáfha wxlh yd tys isg B,Õ
W;=re È.eáh f;la is;ska i,l=Kq l, f¾Ld 10 ka wod, ,laIh yryd hk
f¾Ldfõ wxlho jYfhka igyka lr.kak'

ksoiqka (- rEmigyfka ;s%fldaKñ;sl ia:dkh 087116


b,lalï wfÜ l%ufhka j¾. óg¾ 100 X 100 l m%foaYhla ksrEmKh fõ

8|Page
b,lalï wfÜ l%uh
1 ( 50000 is;shñ j, m¾hka; f;dr;=re hgf;a W;=re j¾. ;=kla y÷kajd we;'

01' ienE W;=r ( True Noth )


mD;=úfha N+f.da,sh W;=rhs mD;=úfha u;=msg ´kEu ,laIhl isg W;a;rO%ejhg we¢
f¾Ldj tu ia:dkfha i;H W;=r fõ' fuh fjkia fkdfõ'

02' pqïNl W;=r ( Magnetic Noth )


mD;=úfha mj;sk pqïNl ;;ajh fya;=fldgf.k pqïNl W;=r iEu úgu i;H W;=rg jvd
wxYl lSmhla we,ù mj;s'^wxYl 3 lg yeÍ k;r fõ& fuu ÈYd fol pqïNl W;=r yd pqïNl
ol=K hkqfjka ye¢kafõ' fuu msysàu yd ld,h wkqj fjkiaúh yels neúka i;H W;=r iu.
iaÓr iïnkaOhla ke;'

03' cd, W;=r ( Grid Noth )


f.da,dldr mDIaGhlska fyì mD;=ú ;,h iu;, mDIaG iys; is;shï njg m;alsßfïÈ
fhdod.kq ,nk .%sâ cd,fha W;=re .%sâ W;=r f,i ye¢kafõ' 1 ( 50000 is;shï j, .%sâ W;=r yd
ienE W;=r w;r iq¿ fldaKh S mr;rhla we;' th we;eï is;shï j, i;H W;=frka jdudj¾;j
we;eï is;shï j, olaIsKdj¾;j o olakg ,efí' i;H W;=r yd pqïNl W;=r w;r wdlD;sh
fukñka ye¢kafõ' Ys% ,xldfõ fuu w.h jYfhka wxYl ;=kla ^oYu ;=kla& f,i .Kka .efka'

ÈYd oelaù
a u
mD;=úh lerlefjk wlaIh W;=re ol=Kq ÈYdkq.;j we;' fuh mokï lrf.k ilia
lr.;a m%Odk ÈYd y;rla idudkH Ôú;fhaoS Ndú;d lruq'
tfy;a is;shï lshúfïÈ Èydjka olajkqfha W;=re mdol fldgf.k ^ 0 f,i i,ld& tys
isg ukskq ,nk fldaKhla f,ihs' fñjd È.xY f,i ye¢kafõ' W;=r isg olaIsKdj¾;j ukskq
,efí'
lsishï ia:dkhlg we;s È.xYh hkq ;ud isák ia:dkfha W;=r;a hd lrk f¾Ldfõ isg
;uka wod, ia:dkh hd lrk f¾Ldjg we;s olaIsKdj¾; fldaKhhs' fuu fldaK wxYl u.ska
fyd ñ,aia j,ska ukskq ,efí'

wxYl 360 - ñ,aia 6400


wxYl 01 - ñ,aia 17'778
l,d 01^1$60& - ñ,aia 0'296
úl,d 01 ^ 1$60 º 60 & - ñ,aia 0'005
ñ,aaia 01 - wxYl 0'0563 - l,d 3'4

i;H È.xYh ( True Bearings )


is;shfï tla ia:dkhl isg ;j;a ia:dkhlg we;s ÈYdj ksIaph lsßu i|yd wod,
ia:dkfha isg W;=rg;a wfkla ia:dkhl we¢ f¾Ld fol w;r olaIsKdj¾; jq fldaKh uek.;
hq;=hs' fuysÈ fuu È.xYh i;H W;=f¾ isg ukskq ,nk neúka i;H È.xYh fõ'

pqïNl È.xYh ( Magnatic Bearings )


N+ñfha È.xYh ueksu i|yd Wmfhda.s lr.kafka fldïmdiqjhs' fldïmdiqfjka È.xYhla
ueksfïÈ wmg ,efnkafka pqïNl W;=f¾ isg we;s olaIsKdj¾; fldaKhhs' tneúka
fldïmdiqfjka ukskq ,nk È.xY ^pqïNl W;=f¾ isg uksk fldaK& pqïNl È.xY f,i ye¢kafõ'

9|Page
miq È.xY ( Back Bearings )
lsishï ia:dkhl ^ta& isg ;j;a ;eklg ^ì& we;s È.xY ^fmr È.xYh& oelafjk fojk
ia:dkfha ^ì& isg m<uq ia:dkfha we;s È.xYh iys; iq;%hlska fidhd.; yelsh'

fmr È.dxY wxYl 180 jg jeä jq wjia:djl wxYl 180 la wvqlsßfuka fyda fmr È.xY wxYl
180 g jvd wvq jq úg wxYl 180 la tl;= lssßfuka miq È.xYh ,nd.; yelsh‘

i;H È.xYhl miq È.xYh i;H miq È.xYh ^ '''''''''''''''''''''''''''''''& f,i o pqïNl
È.xYh miq È.xY pqïNl miq È.xYh f,i o ye¢kafõ' is;shfï È.xY ueksu i|yd fiajd
fldaKudKh Wmfhda.S lr.kakd w;r N+ñfha ÈYdj uekSu i|yd fldïmdiqj Wmfhda.s lr.ks;s'

fiajd fldaKudk wdOdrfhka


01' is;shfï ia:dk fol w;r È.xYh uek.ekSu'
02' È.xYhka oS we;s úg is;shfï i,l=Kq lsßu'
03' .%sâ kso¾Yk .ekSfïÈ .%sâ fldgqj iudk fldgia 10 lg fnod .eksu'
04' is;shfï ÿr mßudKhka u; tajd i;H N+ñfha ÿrg m;a lsßu'
05' is;shu u; f¾Ld i,l=Kq lsßu jeks ld¾hhka /ila bgqlr.; yelsh'

10 | P a g e
fldïmdiqj Ndú;d lsßfïÈ
 wdrlaIl /yek ksis mßÈ oud.; hq;=h'
 ud,sudj fmdf<djg iudka;rj isák fia ;nd.; hq;=h'
 hlv fyda fjk;a f,day fldïmdiqj ,Õg fkd.; hq;=h'
^;u mqo.
a ,sl wúh iy ue.iska&'
 pqïNl iqÑh ksis mßÈ ksoyiaj N%uKh jkafkaoehs fidhd ne,sh hq;=h'
 fjk;a fldïmdiqjla iu. tlg l%shd;aul fkdl, hq;=h
^w;a Trf,daiqfõ we;s fldïmdiqjo ndOdjls&

fldïmdiqj .nvdlr ;eîfïÈ


• wêl WIaK;ajhla we;s ia:dkhl fkd;eìh hq;=h'
• pqïNl øjH fyda úoaHq;a pqïNl^úÿ,s mxld fuda¾g¾ r: jeks& wi, fkd;eìh hq;=h'
• lïmkh jk ia:dk ;=, fkd;eìh hq;=h‘
• fldïmdiq lSmhla tlg fya;; a = lr fkd;eìh hq;=h

is;shu È.xY .; lsßu


is;shula È.xY .; lsßu hkq th N+ñhg wkqrEmjk f,i yrjd .eksuhs' is;shfï W;=r iu.
iumd; lsßfuka is;shu ÈYd.; fõ'

is;shula ÈYd.; l, yels l%u


• is;shfï yÿkd.; yels N=ñfha iaÓr jia;=j, msysáu y|kdf.k ta wkqj is;shu
yerùu'
• ysre f.a wdOdrfhka - ysref.a .uka u. wOHhkh lsßfuka kef.kysr yd ngysr
fidhdf.k is;shfï kef.kysr yd ngysr ÈYd ta wkqrEm lsßu'
• ;re wdOdrfhka - W;=re yd ol=Kq ÈYd fidhd.; yels ;re yd ;re mka;s we;'tjd
wdOdrfldgf.k is;shu ÈYd.; l, yelsh'
• iÿf.a .uka u. wdOdrfhka - pkaøhdf.a .uka u. wdOdrfhka fidhd.kq ,nk ÈYdjg
wkqj is;shu yerùu'
• is;shfï we;s ud¾. iqidk N=ñ" uqyqÿ ÿïßh ud¾. wdOdrfhka ÈYd.; lsßu
• fldïmdiqjla wdOdrfhka ÈYd.; lsßu'

11 | P a g e
1 ( 50000 is;shu fldïmdiqj wdOdrfhka ÈYd.; lsßu'

fuysÈ jvd myiqùu msKi s is;shfï .%sâ W;=r;a fldïmdiqfõ Èydk;s B;,hg .%sâ W;=r;a
iumd; lrkq ,nhs' is;shfï fmr È.eá .%sâ W;=rg iudka;r fõ' tksid th .%sâ W;=r f,i
ie,lsh yelsh' Ys% ,xldfõ .%sâ W;=r;a pqïNl W;=r;a w;r o, jYfhka wxYl 3 l fjkila
we;'

 is;shu iu;, mDIaGhl È. yeÍu


 fldïmdiqjg wxYl 3 l w.hla oud .eksu
 fldïmdiqj È. yer tys odrh fmr È.eáhla u; ;nd iumd; lsßu'
 is;shu ^fldïmdiqj iu.& lrleúfïka fldïmdiqfõ pqïNl iqÑh yd ÈYdk;s B;,h
iumd; lsßu'

hï N=ñhlg wod, is;shula tu N=ñhg ÈYd.; lsßfuka w;alr .; yels m%fhdack rdYshls'

 ;ud isák ia:dkh ksjerÈj fidhd .ekSu'


 i;=rdf.a ia:dk ^wdjrKh lr.;a& y|qkd .ekSu yd tajdg we;s ÿr" .uka l, yels
ud¾. fidhd .eksu&
 jkfhaÈ fyda m%ydrhlÈ w;rux jq úg .ukal, yels fláu myiqu wdrlaIs; ud¾.
fidhd .eksu'
 m%ydrl fjä wdOdrl yuqod fidhd.ekSfï yelshdj ,nd .ekSu'

;ud isák ia:dkh fidhd .ekSu


fï i|yd Ndú;d l, yels l%u lsysmhla w;=ßka jvd;a myiq l%uhla my; oelafõ'

 is;shu ÈYd.; lr is;shu wdOdrfhka N+ñh ksßlaIKh lsßu ^Wi ia:dkhl isg fuu
ld¾h lsßu jvd myiqh&
 is;shfï yÿkd.; yels N=ñfha olakg ,efnk tlsfkl wE;ska msysá jia;=ka ^wju
jYfhka 02 la& fidhd.ek’u fyda Bg jvd fidhd .kafka kï jvd;a ksjerÈj iqÿl,
yelsh'
 ;ud isák ia:dfha isg wod, jia;=ka folg ms<sfj,ska fldïmdiq È.xY ,nd .ekSu'
 tu fldïmdiq È.xY ms<sfj,ska miq È.xY njg fmr,Su'
 ,nd.;a fldïmdiq miq È.xY is;shfï we¢u i|yd i;H miq È.xY njg
fmr<su^wxYl 3 la wvq lsßu&
 ,nd.;a miq È.xY fol ms<sfj,ska is;shfï wod, ia:dk fofla isg i,l=Kq lsßu yd
f¾Ld we| w¢k ,o f¾Ld fol fPokh jk f;la Èla lsßu'
 f¾Ld fol fþokh jkafka ;ud isák ia:dkfhaÈ h'

i;H miq È.xYh


A
167Ÿ B

i;H miq È.xYh


245Ÿ
C
;ud isák ia:dkh

12 | P a g e
fjk;a ia:dkhla fidhd .ekSu
hqO ìul i;=rd isák ia:dkhl Tjqkaf.a l%shdldrlï isÿlrk ia:dkhla ÿgq úg th
is;shfï i,l=Kq lsßu fuysÈ wfmalaId flf¾' fuu.ska
 i;=rd isák ia:dkfha .%sâ wxl by; ia:dk j,g oekaúu'
 ;ud isák ia:dkfha isg i;=rdg we;s ÿr ,Õdúh yels myiq ud¾. fidhd.eksu'
 ;ud yd ;u lKavdhfï wdrlaIdj ;yjqre lr.ekSu wdÈ lghq;= myiqfjka bgq lr.;
yelsh'

i;=rd isák ia:dkh fidhd .ekSu


is;shu ÈYd .; lr ;udg fidhd.ekSug wjYH ia:dkh fyd¢ka ksßlaIKh lr.; yel’
;eka folla is;shfï ,l=Kq lr .ekSu'tu ia:dk fol fj; f.dia tajdfha isg iel iys;
ia:dkhg fldïmdiq È.xY ,nd .ekSu iy tajd i;H È.xY njg fmr,Su ^wxYl 3 wvqlr
.ekSu&' ,nd.;a w.hka ms<sfj,ska wod, ia:dk fol isg fiajd fldaKudkh wdOdrfhka ,l=Kl
q r
f¾Ld yuqjk f;la Èla lsßu'

13 | P a g e
cd;sl YsIHNg n,ldh

fojk tallh (- N+ñ Wml%u ( Field Craft )


N+ñ Wml%u hkq (-
yuqÞuh jYfhka i;=rdg fkdfmkS i;=rdg ,xùu" i;=rd yd igka lsÍu i;=rd
Ôj.%yfhka w,a,d .eŒu fyda úkdY lsÍu ioyd fhdÞ .kakd Wml%u fuhska yeÈkafõ'

N+ñ Wml%u 01

hqO msáfha foaj,a fmakafka wehs - Why things are Seen


b.kSfï mrud¾:
hqO ìfï isák úg fyda .uka lrk úg i;=rdg fkdfmkS isàug;a i;=rd yd i;=rdf.a
bßhõ yÿkd.ekSu ms<snoj wjfndaOhla ,nd .ekSug

jia;=jla fmkSug fya;=


1. yevh (Shape)
2. fijke,a, (Shadow)
3. laIs;sch leãu (Silhouette)
4. mr;rh (Space)
5. u;=msg mDIaGfha iajNdjh (Serface)
6. p,kh (Movement)

N+ñ Wml%u 02

uQ,sl ksÍlaIKh - Elementary observation


hqO ìfï ie.ù isák i;=rd fidhd .e‚u ioyd uQ,sl N+ñ ksÍlaIKh b;d jeo.;afõ'
fï ioyd N+ñh fnÞf.k tu N+ñh jfï isg ol=Kg;a kej; ol=fKa isg jug;a ksÍlaIKh
lrkq ,efí' N+ñh ksÍlaIKh lsÍu ioyd bÈß N+ñh my; ioyka mrsÈ fldgia 3 lg fnÞ
oelaúh yelsh'

ksrSlaIKh lsrSfuaoS N+ñh my; mßÈ fldgia 03g fnod .kq ,efí

1. fmr N+ñh (Fore Ground ) 0 m - 200 m


2. ueo N+ñh (Middle Ground) 200 m - 400 m
3. ÿr N+ñh (Distance Ground) 400 m +

m<uqj <. N+ñh; B,.g ueo N+ñh;a bkamiqj ÿr N+ñh;a ksÍlaIKh lrkak

14 | P a g e
N+ñ Wml%u 03

ÿr ksYaph lsÍu - Judging Distance


b.kSfï mrud¾:

hqO ìfï ;ud isák ia:dkfha isg hï b,lalhla w;r ÿr fiùug wjYH jkq we;' ta
ioyd WmlrK Ndú;d lsÍu fndfyda úg wmyiq ldrHhls' tneúka hqO yuqodj ta ioyd l%u
folla Ndú;d flf¾'

01 tall l%uh

 h;=re l%uh

 Nd.Sh l%uh

 jryka l%uh

 tallfha idudkH l%uh

 tall ñkqï l%uh' (Unit of Measure)

fuysoS wmg yqremqreÿ ÿrla wdY%fhka ÿr ksYaph lrkq ,efí'

Nd.Sh l%uh
ksYaph lsÍug we;s ÿr wkqudk jYfhka fldgia 2 lg fnÞ tu tla fldgila ;uka
okakd l%uhla Wmfhda.S lrf.k ÿr ;SrKh lr th 2 ka .=K lsÍfuka uq¿ ÿr ;SrKh lrhs'

A isg C olajd ÿr ksYaph lsÍfï A-B ÿr fidhdf.k th foflka .=K lsÍfuka w.h ,nd .kS'

jryka l%uh
b,lalhg we;s Wmßu ÿr yd wju ÿr is;d th tl;=lr 2 ka fnoSfuka ,nd.kakd w.h
wod, jia;=jg we;s uq¿ ÿr f,i ;SrKh lrhs'

Wmßu ÿr óg¾ 500

wvqu ÿr óg¾ 400

tl;=j óg¾ 900

( 500 + 300 ) = 400 m


2

15 | P a g e
h;=re l%uh
hïlsis ÿrla h;=rla f,i f.k tu h;=r fuka lS .=Khla o hkak .=K lsÍfuka ,nd.kakd
ÿr wÞ, jia;=jg we;s uq¿ ÿr f,i ;SrKh lrhs'

óg¾ 50 fldgia 6 la we;s neúka tu ÿr 6 ka .=K lsÍfuka uq`: ÿr fidhd .kq ,nhs'
50 x 6 = 300
2

tAllfha idudkH l%uh


fid,aÞÿjka iuQyhla isák úg ish¿ fokdf.ka fyda lSm fofkl=f.ka b,lalhg we;s ÿr
úuid tu ÿr m%udKhka tl;= fldg tys idudkH w.h .eŒfuka uq¿ ÿr ;SrKh lrhs'

m,uq fin,d 300


fojk fin,d 350
;=kajk fin,d 400
y;rjkfin,d 350
1400 - iyNd.S jQ ixLHdj 4 hs' 1400 / 4 = 350

o¾YK ñkqï l%uh (Appearance Method)


idudkHfhka wm oel mqreÿ jia;=j, m%udKh wm is;;=, we`os we;' tjeks jia;=jla
foi ÿr isg ne,SfïoS fmfkk idudkH m%udKh wkqj thg we;s ÿr ksYaph lsÍu fuysÈ
isÿflf¾'

óg¾ 100 oS (- ñksfil=f.a ish¿ wjhj meyeÈ,sj fmfka


óg¾ 200 oS (- ish¿u wjhj meyeÈ,sh ifï j¾Kh yd orK WmlrK yÿkd.; yel
óg¾ 300 oS (- YÍrfha msg udhsu meyeÈ,sh' uqyqfka j¾Kh fmfka wfkl=;a wjhj p,kfhaoS
muKla meyeÈ,shs
óg¾ 400 oS (- YÍrfha msg udhsu meyeÈ,sh' wfk;=;a wjhj meyeÈ<s ke;' .eyeKq msßñ nj
yÿkd.; fkdyel'
óg¾ 500 oS (- ysi meyeos,sh YrSrh l%ufhka isyskj
a fmfka'
óg¾ 600 oS (- YÍrh brla fuka fmfka ysi woDIHudkh'

by; l%u j,ska hï ÿrla ksYaph l,;a my; fya;k


+ a u; tu ÿrj,a fjkia úh yelsh' tu ksid
ÿr ksYaph lsÍfïoS my; ioyka lreKq .ek ie,ls<su;a úh hq;=h'

 jia;=jla ,xj fmkSug fya;=


 ;ud ksÍlaIKh lrk jia;=jg wdf,dalh jeà we;s úg
 b,lalh mßirfha we;s wfkla jia;=j,g jvd úYd, jQúg
 u, N+ñhla yryd ne,Sfï§
 ksÍlaIKh lrk jia;=j by,ska msysgd we;s úg

16 | P a g e
 jia;=jla ÿriaj fmkSug fya;=

 wdf,dalh wvqùu
 mßirfha we;s wfkla jia;=j,g jvd l=vd jQ úg
 lkaola uqÿk isg my< we;s jia;=jla foi n,k úg
 wj;, nEjqula ksïkhla Tiafia n,k úg
 fomi f.dvke.s,s we;s ùÈhla Èf.a n,k úg
 ìu È.dù n,k úg

N+ñ Wml%u 04
b,lalhka fmkajd §u - Indication of Target

b.kSfï mrud¾:
lKavdhfï ish¿ fokdg iq¿ fõ,djl§ b,lalm;la fmkajd §u

Ndú;d lrk l%u

1. fl,skau tl t,af,au l%uh (Direct Method)


2. wdOdrl i,lKq l%uh (Reference Point Method)
3. Trf,daiq l%uh (Clock Ray Method)
4. fá%i¾ nq,Ü l%uh (Tracer Bullet Method)

wdOdrl i,lKq l%uh (Reference Point Method)

17 | P a g e
03' Trf,daiq l%uh - (Clock Ray Method)

meyeos,sj oel .;yels jia;=ka wdOdr lrf.k tu ia:dkfha Trf,daiqj ;nkafka hehs
is;d Trf,daiq uqyqKf;ys we;s wxl wdOdr lrf.k b,lal m; yªkajd fokq ,efí' Trf,daiq
uqyqKf;a yß ueo wdOdrl jia;=j msygs qjd ksßÌlhd;a wdOdrl jia;=j;a iudka;rj Trf,daiq
uqyqKf;a yh fod,y b,lalï msysgj q k nj Wml,amkh flf¾'

04' fg%i¾ nq,Ü l%uh - (Tracer Bullat Method)

;u LKavfha fid,aÞÿjl=g b,lalh fidhd .ekSu wmyiq jQ úgl (rd;S% ld,fhao)S jvd;a
myiqfjka b,lalh fmkaùug fuu l%uh Ndú;d flf¾' tysÈ b,lalh ÿgq ;eke;a;d fÜ%i¾
WKavhla fjä ;eìfuka fuh isÿf¾' ^ WÞ (- udf.a fÜ%i¾ WKavh foi n,kq'&

18 | P a g e
N+ñ Wml%u 05
fjä md,k ksfhda. - Fire Control Order

b.kSfï mrud¾:
o fjä n,h wmf;a fkdheùug
o wvq fjä n,fhka i;=rka úYd, m%udKhla úkdY lsÍug
o ;u lKavdhfï wdrlaIdj

fjämd,k ksfhda.hl wvx.= úhhq;= lreKq

1. fjä ;eîfï fldgi (Group)


2. b,lalm;g we;s ÿr (Range)
3. b,lalm; fmkajd §u (Indication of Targets)
4. fjä j¾.h (Type of Fire)

fjämd,k wKla osh hq;= wdldrh

1. meyeos,sj (Clear)
2. Yío k.d (Loud Enough)
3. wKla f,i (As an Order)
4. läka lv (with pauses)

fjämd,k wK j¾.

iïmQ¾K fjämd,k wK (Full Fire Control Order)


^Wod – LMG Group, ÿr hdr 200 Wi .i wvla ol=fka i;=rd fmdl=re fjä ;nkq&

flá fjämd,k wK (Brief Fire Control Order)


fujeks wKla fokq ,nkafka i;=rd meyeos,sj fmfkk w;r mQ¾K wKla oSug ld,hla
fkdue;s úgh' ^Wod - wvla jfï i;rd fjã ;nkq&

m%udo fjämd,k wK (Delayed Fire Control Order)


l,afõ,d we;sj fokq ,nk mQ¾K fjã md,k wKls' fjã ;nkq hk ksfhda.h yer wka
ish¿ úia;r we;<;ah'

;ks fjämd,k wK (Individïl Fire Control Order)


hï Lkavhl" fm<l" kï lrK ,o whl= fyd fldgilg muKla fjã ;eîug lrkq
,nk wKls' ^Wod - m<uq fm< Rifel Group No 1 Rifle Men Fire)

N+ñ Wml%u 05
19 | P a g e
fjiaj,d .ekSu yd ie.ùu - Camourflage and Concealment

b.kSfï mrud¾:

 i;=rkaf.a f;dr;=re yeisÍfï bßhõ i;=re ixLHdj wd§ f;dr;=re yels ;rï Tjqka
wdikakhg f.dia fidhd ne,Sug yelsùu
 i;=rka ueÍu fyda w,a,d .ekSu
 i;=rdg wiqùug fmr i;=rd isák m%foaY wdikakhg f.dia m%ydr t,a, lsÍu
 úu¾Yk uqr ixpdr ioyd

fjiaj,d .ekSfï uQ,O¾u

1. yevh leãu
2. È,siSu ke;s lsÍu

ie,lsh hq;= lreKq


 miqìug wkqrEmj fjiaj,d .; hq;=h
 m%udKhg jeäj fyda wvqj fjiaj,d .ekSu fkdl, hq;=h
 Yío fkdk.sk fia fjiaj,d .; hq;=h
 tla m%foaYhl miqìul isg fjk;a m%foaYhlg .uka lsÍfï§ tu miqìug
wkqj fjiaj,d .; hq;=h

ie.ùfï§ ie,lsh hq;= uQ,sl isoO


a dka;
 ksÍlaIKfha§ wdjrKfha jáka fyda ta w;ßka ne,sh hq;=h
 wyia br u.yeßh hq;=h
 fijke,s Ndú;hg .; hq;=h
 miq;,h m%fhdackhg .ekSu
 wdjrKhlska wdjrKhlg .uka lsÍfï§ fkdfmkS .uka l, hq;=hs
 N+ñfha we;s ;ks wdjrK u. yerh hq;=hs
 ;ukaf.a bßhõ ;shK q q yd iQlaIu úh hq;=hs

hqO ìfï wú iys;j$rys;j .uka lsÍfï l%u


20 | P a g e
weúoSu - (The Walk)
;o fmd,jlÈ ksYaYío;djh b;d jeo.;ah' nQÜ im;a;= j, msg; udhsï m,uqfjka
;eîfuka Yíoh ke.Su wvq lr .; yelsh' oKysi uola kud mdoh ;eîu tA i|yd WmldÍ fù'

jÿre Èjqu – ( Monkey Run)


wä folla muK Wi we;smy;a wdjrK f.k .uka lsÍfóÈ fuu l%uh WmldÍ fù'

21 | P a g e
osú .uk - ( Leopard Crawl )
oEf;a je,ñg yd okysia Wmldr lrf.k nv.d my;a wdjrK j, .uka lsÍug Ndú;d
lrhs'

22 | P a g e
lerlSu – (Roll )
nEjqula" m,a,ula jeks ia:dkhlska blaukska .uka lsÍug fuu l%uh Ndú;d flf¾'

wj;dr .uk – (Gost Walk )


rd;s% ld,fha .uka lsÍu i|yd fuu l%uh Ndú;d flf¾'

23 | P a g e
rd;S% fmkSu – ( Night Vision )
rd;S%fha fmkSu oyj,a ld,fha fmkSug jvd yd;amiskau fjkiah' th weiSu yd fmkSu
fuks' fuhg fya;j = rd;s%ld,fha fmkSug tla iakdhq ffi, úfYaIhla mdúÉÑ lrk w;r oyj,a
ld,fha fmkSug fjk;a iakdhq ffi, úfYaIhla Ndú;d lr .ekSuhs' oyj,a ld,fhaoS fyda rd;s%
ld,fhaoS we;s lrkq ,nk lD;s%u wdf,dalfhaoS fuu rd;s% iakdhq ffi, lsisfia;a Ndú;d l<
fkdyelsh'
rd;S% ld,fha fmkSug hIaÀ ffi,o Èjd ld,fha fmkSug fla;= ffi,o WmldÍfõ'

lafIa;% ix{d iy fm< yev .eiqï (Field Signal & Field Formation)

;ksfm< - SINGLE FILE

fofm< - FILE/ STAGGERED FILE

24 | P a g e
B ysi - ARROWHEAD

oshuka;s yevh - DIAMOND SHAPE

yria fm< - EXTENDED LINE

25 | P a g e
cd;sl YsIHNg n,ldh

f;jk tallh (- m%:udOdr


frda.hl § fyda yÈis wjia:djl § ffjoHdOdr ,efnk f;la ffjoHh úoHdfõ iïu; kS;s
Í;s j,g wkql+,j mqyqKjq la iy wjfndaOhla iys;j ;udg we;s myiqlï wkqj fokq ,nk
wdOdr Wmldr m%:udOdr kï fõ'

m%:udOdrfha wruqKq
1. Ôú; wdrlaId lsÍu'
2. ;;ajfha n,mEu iSud lsÍu'
3. iqjh ,eîug Wmldr ùu'

m%:udOdrlref.a j.lSu
1. frda.fha fyda wk;=f¾ iajNdjh we.hSu'
2. frda.kS a ixLHdj jeä kï wjodku ;lafiare lr m%uqL;djhka ;SrKh lsÍu'
3. jydu kshñ; m%:udOdr ,nd §u' iuyr úg tlu frda.h s dg frda.S ;;aj tllg jvd
;sìh yelsh' Yajikh" yDoh" k;r jQ frda.k S ag" wêl rla;md;hg ,laj"Q isys ke;s jQ"
frda.kS ag m%:udOdr blauka l< hq;=h'
4. m%udo fkdù frda.k S a ffjoHjrfhl= fj; wdfrda.HYd,djlg ksjilg /f.k hdu'
5. iqÿiq flfkl=g Ndr fok ;=re frda.h s d iu. isàu'
6. jd¾;djla ms<sfh, fldg th frda.h s d iu. heùu'
7. úYajdijka;j /ljrKh ,nd §u'
8. frda.hs d iu. úYajdih f.dvk.d .ekSu'
9. Tnf.a wdrlaIdj .ek ie,ls,su;a ùu'

- frda.S mÍlaIdfõ isg m%:udOdr olajd frda.shd iu. l:d lrkak'

- Tn lrk foa frda.shdg meyeÈ,s lrkak'

- frda.h
s d wik m%Yak j,g wjxlj ms<;
s =re fokak'

- frda.h
s df.a ìh ÿre lrkak' wk;=r ms<sn`o oekaúh mqoa.,fhl= .ek úuikak'

- frda.h
s d orejl= kï úiajdih Èkd .ekSug tu orejd úiajdi lrkakl=g lreKq
meyeÈ,s lrkak'

- frda.h
s d orefjl= kï ujf.ka mshdf.ka fjka fkdlrkak

- ñh hk frda.shl= ;ks fkdlrkak'

- frda.h
s df.a w; w,a,df.k l:d lrkak'

26 | P a g e
m%:udOdrlref.a .=Kdx.
• ldreKsl nj

• WmdhYS,S nj

• fkdmiqng nj

• m%uqL;d u; l%shd lsÍu

• iïm;a msß nj

• mÍlaIdldÍ nj

• ksmqK;dj

• ksrjq,a nj

m%:udOdrlrejl= ;=< ;sìh hq;= i;r p¾hd O¾u


• m%{dj

• bjiSu

• WÜGdk ù¾hh

• hqla;s.rel nj

m%:udOdr lrejl= úiska wkq.ukh l< hq;= ABC ms<sfj;


A. An Open Airway ^ Yajik ud¾.h újD;a;j ;nd .ekSu' Yajik ud¾.h
wjysr ù we;akï újD;a; lr .; hq;h
= &

B. Breathing ^ yqiau .ekSu fkdlvjd mj;ajd .ekSu yqiau fkd.kS kï lD;s%u


Yajikh ,nd Èh hq;h = &

C. Circulation ^ reêr ixirKh fõoehs ie<ls,su;a ùu reêr ixirKh isÿ


fkdfõ kï ndysrj yoj; f;rmSfuka mK.kajd .ekSug W;aidy oeßh hq;h= &

;=jd,

I. újD;a; ;=jd, (- YÍrfhka msgg reêrh .,hs'


II. ixjD;a; ;=jd, (- YÍr wNHka;rhg reêrh .,hs'

27 | P a g e
;=jd, isÿ jk wdldrh wkqj j¾. lrkq ,efí

1. lemqï ;=jd,
2. breï ;=jd,
3. úÿï ;=jd,
4. iSÍï ;=jd,
5. fjä WKav ;=jd,
6. ;e,Sï ;=jd,

rla;md;h
• Ouks rla;md;h
• Ysrd rla;md;h
• flaI kd,sld rla;md;h

rla;md;h

1' ndysr rla;md;h'


2' wNHka;r rla;md;h - fmfkk
- fkdfmfkk

wkshï mSvk ia:dk


Ouks reêr kd,hla ;ks wiaÓhla u;ska .uka lsßu iy yug wdikakj msysàu'

mSvk ia:dk

1. k<, u; - ,,dg Ouksh


2. fn,af,a - lfrdaál Ouksh
3. ndyqfõ by, we;=,a me;a; - N=Ôh Ouksh
4. uqyqfKa - pl% Ouksh
5. Wrysi u; - wm l=xpl Ouksh
6. l,fõ - W!¾ùh Ouksh

N.ak ^ wiaÓhl wLKav;dj fkdue;s ùu &

1. ixjD;a; N.ak
2. újD;a; N.ak

N.akhla yÿkd .ekSu


1. újD;a; N.akhla msg;g fmkSu'
2. wod, fldgfia úl,dx.hla we;s ùu'
3. fõokdj" bÈóu" meyeh fjkia ùu'
4. idudkH l%shdldÍ;ajh ke;s ùu'

28 | P a g e
fj¨ï má j¾. ^ Bandage &
• ;%sfldaK fj¨ï máh
• frda, fj¨ï máh
• b,diaála fj¨ï máh

;%sfldaK fj`:ï má Ndú;d lsÍu

29 | P a g e
30 | P a g e
31 | P a g e
32 | P a g e
33 | P a g e
frda.Ska m%jdykh ioyd Ndú;d l< yels l%u

1. .s,ka weol ;nd frda.h


s d f.k hdu'
2. .s,ka weola ke;skï fodr ,E,a,la fyda bKsu.la jqjo iEfya'
3. mqgj
q l ;nd f.k hdu'
4. .s,ka ueiail ;nd frda.shd f.k hdu' ^ ,S folla Ndú;d lr ;djld,sl .s,ka ueiaila
ks¾udKh lr .; yelsh' fï i`oyd fmdfrdakd' f.daks" ifrdï fhdod .; yelsh' &
5. wk;=re iys; ia:dkfhka laIKslj bj;a úh hq;= kï f,vd f.a msgq miska f.dia nv háka
w; oud miafika miaig weof.k f.dia t;kska bj;a ù m%:udOdr §u wdrïN lrkak'
6. fï lsisjla fidhd .; fkdyels kï mqoa.,hka ;sofkl= tlaù m%fõifuka frda.h
s d Tijd
f.k hd hq;=h'

34 | P a g e
cd;sl YsIHNg n,ldh

y;rjk tallh ^m,uq fldgi& (- cd.Ys.n.


b;sydih ( History of the NCC )
1881 oS mdi,a YsIHhka ;=, úkh kexùfñ wruqKk
s a ,xld mdn, yuqodj hgf;a fld<U
rdclSh úoHd,fha YsIH kdhlhska i|yd tjlg úÿy,am;sj isá fcdaka î l,a uy;d hgf;a
iafõÉPd YsIHNg LKavhla (CB – CLI ) wdrïN lrk ,È'

1902 - ශි඿යභට බ඼ඇණිය ඳළබ඼ ශමුදළල යටතේ පිහිටව෕ අතර එහි ප්‍රථම අණතදන නිෂධළරී ව෕තේ ඳළබ඼ ශමුදළතේ
තේජර් එවහ.එේ. බළතරෝවය.

1903 - ඳළවල් ගුරුලරුන් මගින් පුහුණුවීේ කරයුතු සිදුකෂ අතර බ්‍රිතළනය වශ ඉන්දියළනු භටයින් වමඟ දියත඼ළතේ
වහතේච්ඡළ යුධ ශමුදළ පුහුණු ක඲වුතර් ක඲වුරු ඳෆලෆේවීය.

1904 - ශි඿යභටයින් ව඲ශළම ප්‍රථම ලරට මෂ඼ ක්‍රීඩළ උේවලයක් ඳෆලෆේව෕ අතර ඳසුල එය " ප්‍රසි්ධ ඳළවල් ක්‍රීඩළ
උේවලය "යන නමින් ප්‍රචලිත විය.

1910 - තජය඿හඨ වශ කණි඿හඨ ශි඿යභට ඛණ්ඩ ල඾තයන් කළණ්ඩ තදකක් ඳළබ඼ ශමුදළල යටතේ පුහුණු ක඲වුරු
ඳෆලෆේවීය.

1918 - තමම ලර්඿තේ තඳබරලළරි මව 04 ලන දින ඳළබ඼ ශමුදළතලන් ඉලේවී එලකට වහතේච්ඡළ ශමුදළතේ ආඥළඳති
බ්‍රිතියරයර් තජනරළල් ආර්.බී. තසල් ති නිර්ත්඾ මත " ඼ංකළ ශි඿යභට බ඼ඇණිය " ල඾තයන් තලනමම වහතේච්ඡළ
ඒකකයක් පිහිටුලන ඼දී.

1948 - ප්‍රථම ශ්‍රී ඼ළංකික අණතදන නිෂධළරී ත඼ව කර්නල් ආර්.තේ.එසහ. තමන්යරවහ, ඼ංකළ ශි඿යභට බ඼කළයට ඳේවිය.

1950 - ඳෂමුලෆනි බ඼ඇනීය ගළල්඼ේ තදලන බ඼ඇණිය මශනුලරේ පිහිටුලන ඼දී.

1951 - තුන්ලන බ඼ඇණිය තකොෂඹ පිහිටුලන ඼දී

1959 - ඼ංකළ ශි඿යභට බ඼කළතේ නිෂධළරීන්ති වශභළගීේලතයන් " ඼ංකළ යුධ ශමුදළ පුතරෝගළමී බ඼කළය " පිහිටුලළ
යුධ ශමුදළ නිෂධළරීන් වමඟ රළජකළරී කරන ඼දී.

1972 - ඼ංකළල ජනරජයක් වීමේ වමඟම ඼ංකළ ශි඿යභට බ඼කළය නමින් තිබූ ශි඿යභට බ඼කළය " ශ්‍රී ඼ංකළ ශි඿යභට
බ඼කළය " ල඾තයන් ශඳුන්ලනු ඼ෆබීය.

1981 - ශි඿යභට බ඼කළතේ ඾ත වංලේවරය තකතෂඹදී ඳෆලෆේවිය.

1985 - අංක 40 දරන " මිනිවහ බ඼ උඳතයෝගීතළ ශළ ඳරිපූරක ශමුදළ ඳනත " අනුල තඳොිවහ ශි඿යභට බ඼කළය ශළ ශ්‍රී
඼ංකළ ශි඿යභට බ඼කළය වමඟ ඒකළබ්ධ කරන ඼දී.

35 | P a g e
1985 - දිලයිතන් ප්‍රධළන නගර ආශ්‍රිත ඳළවල් 10ක ශි඿යභට බළිකළ ඛණ්ඩ ආරේභ විය.

1988 - තමතතක් වහතේච්ඡළ ශමුදළල යටතේ ඳළ඼නය ව෕ ශ්‍රී ඼ංකළ ශි඿යභට බ඼කළය ඉශත ඳනතට අනුල ආරක්඿ක
අමළතයළං඾ය යටතේ " ජළතික ශි඿යභට බ඼කළය " ල඾තයන් 1988.04.29 ලෆනි දින සිට ක්‍රියළේමක විය.එම
උේවලතේ ප්‍රධළන අමුේතළ ල඾තයන් ජනළධිඳති තේ.ආර්. ජයලර්ධන මෆතිතුමළ වශභළගී විය.

1990 - තමම ලර්඾තේ තදවෆේබර් මව 02 ලෆනි දින එලකට ආරක්඿ක අමළතයළං඾තේ තල්කේ තජනරළල් සිරිල්
රණතුංග VSV විසින් ජළතික ශි඿යභට බ඼කළතේ පුහුණු මධයවහථළනය රන්තදණිග඼ රන්ටෆතේ පිහිටුලන ඼දී.

2001 - තමම ලර්඿තේ මෆයි මව 18 ලෆනි දින අධයළඳන අමළතයළං඾යට අයේ කළුතබෝවි඼ ශ්‍රී ගුණළ඼ංකළර විදයළ඼ය
ආ⁣රක්඿ක අමළතයළං඾යට ඳලරළතගන ජළතික ශි඿යභට බ඼කළතේ ම෕඼වහථළනය එහි පිහිටුලන ඼දී.

2017 - ශර්මන්ත඼ෝවහ කුව඼ළනයට ලවර 100ක් පිරීම වමරණ ඼ද අතර එම උේවලතේ ප්‍රධළන අමුේතළ ත඼ව එලකට
ආරක්඿ක තල්කේ රුලන් විතේලර්ධන මෆතිතුමළ වශභළගී විය.

YsIHNg mqyqKq lghq;=


úIh ud,dj - YsIHNg
• Ydrsrsl wNHdi
• >K irU
• wú irU
• is;shï lshùu
• N+ñ Wml%u
• m%:udOdr
• frðfïka;= rdcldß
• kdhl;ajh
• idudkH oekSu yd ld,Sk mqj;a
• wd;au úYAjdi j¾Okh
• wú mqyqKqj yd Ôj fjä ;eîu
• jev wdpdrO¾u
• wdmod l<uKdlrKh

mqyqKq lghq;= ls%shd;aul jk wdldrh


• mdie,a uÜgñka Lkav jYfhka
• n,weKs uÜgñka lKavdhï jYfhka
• i;s wka; l|jqre
• mdie,a ksjdvq Èk l|jqre

• jd¾Islj rxgefò mqyqKq l|jqf¾§


• we.hSñ l|jqre
• Wiia mdGud,d
• y¾ukaf,daia$ o fidhsid l|jqr

36 | P a g e
j¾;udk cdYsn jHdma;sh

 n,ld uQ,ia:dkh - fld<U


 mqyqKQ uOHia:dkh - rxgefò
 m,d;a uQ,ia:dk - 9
 n,weKs - 38
 nd,l - 29
 nd,sld - 9

37 | P a g e
cd;sl YsIHNg n,ldh

y;rjk tallh ^fojk fldgi& (- frcsfïka;= rdcldrs


l|jqrla ksis wdldrj mj;ajdf.k hEu i|yd ffokslj l<hq;= w;HdjYH rdcldÍkah'
fuu rdcldß i|yd m;aùï lrkq ,nkafka ffoksl ksfhda. u.skah' l|jqrl ffoksl ksfhda.
ksl=;a lrkq ,nkafka l|jqre wKfok ks<OdÍ fyda wkq Lkavhl kï ks<OdÍ wkfok fyda ta
i|yd n,h mejrE ks<Orfhl= úiskah'

frcsfïka;= rdcldß m;alsÍï


l|jqre ffoksl ksfhda.j, wxl 01 hgf;a fuu m;a lsÍï isÿ lrkq ,efí'

1. ojfia ld¾hNdr fÊHIaG ks<Odß


2. ojfia ld¾hNdr ks<Odß
3. ojfia ld¾hNdr fÊfldfkdks
4. ojfia ld¾hNdr ierhka
5. ojfia ld¾hNdr fldam%,a
6. frcsfïka;= fmd,sia rdcldß
7. .sks uqrh
8. .sks ksùfï LKavh
9. l|jqre uqrhka
10.ojfia ld¾hNdr ,smslre
11.ojfia ld¾hNdr ßhÿre

cdYsn YsIHNg l|jqrl ffoksl ksfhda. u.ska m;a


flrk frcsfïka;= rdcldß
1. ojfia ld¾hNdr fÊHIaG ks<Odß
2. ojfia ld¾hNdr ks<Odß
3. ojfia ld¾hNdr wdOqksl ks<Odß
4. ojfia ld¾hNdr fÊ'fld'fkd'ks ^ ksldu&
5. ojfia ld¾hNdr fÊ'fld'fkd'ks ^ YsIHNg&
6. ojfia ld¾hNdr ierhka
7. ojfia ld¾hNdr fldam%,a
8. frcsfïka;= fmd,sia rdcldß
9. ojfia ld¾h Ndr ,smslre
10.ojfia ld¾h Ndr ßhÿre
38 | P a g e
cdYsn ks<OdÍ mqyqKq l|jqrl frcsfïka;= rdcldß m;alsÍï

1. ojfia ld¾hNdr fÊHIaG ks<Odß


2. ojfia ld¾hNdr ks<Odß
3. ojfia ld¾hNdr wdOqksl ks<Odß
4. ojfia mdGud,d Ndr YsIHhska
5. ojfia ld¾hNdr fÊfldfkdks^ ksldu&
6. ojfia ld¾h Ndr ,smslre
7. ojfia ld¾h Ndr ßhÿre

frcsfïka;= rdcldÍ j,ska l|jqrl bgqlrùug wfmaCId lrK fiajdjka


1. l|jqf¾ md,kh ksis whqre f.khdu'
2. l|jqf¾ wdrCIdj mj;ajdf.k hdu'
3. l|jqf¾ úkh mj;ajdf.k hdu'

rdcldÍ m;alsÍï ld,h 0800 mefha isg miqosk 0800 meh olajd
^rdcldÍ ld,h ;=, ksis mßos ks< weÿñka isáh hq;=h &

ojfia ld¾hNdr ks<Odßf.a rdcldßh


• ojfia 0800 mehg rdcldÍ Ndrf.k l|jqf¾ isák fÊHIaG ks<Odß$úOdhl wêldÍ
yuqù Wmfoia .; hq;=h'
• wikSm fmfrÜgqj jd¾:djg wkqj frday,a $ffjoHd.dr .;jQ whj`tka ne,sh hq;=h'
• ojfia fmrjre kshulr .;a fõ,djg ^1000meh& l|jqre mÍCIdjg hd hq;=h' fï
i|yd ld¾h Ndr ierhka frcsfïka;= fmd,sia yd fldm%,a jrhl= tlalr .; hq;=h'
• l|jqre uqr mÍCId l, hq;=h' uqr wdfrdaykhg yd wjfrdaykhg iyNd.S úh hq;=h'
• iEu wdydr fõ,loSu fNdackd.drfha /oSisáh hq;=h'
• 1800 mehg wdhqOd.dr fld'fkd'ks iu. f.dia wdhqOd.drh mÍCIdlr n,d iS,a
;eìh hq;=h'
• rdcldÍ ld,h ;=< w;HdjYHu rdcldÍg yer fudkhï fya;j = lgj;a
l|jfrka neyer fkdhd hq;=h'
• 2200 mehg udKav<sl fmfrÜgqjg iyNd.Súh hq;=h'

rdcldÍ j,ska ksishdldrj uqodyeÍug fmr ffoksl isÿùï fmd; iïmQ¾K


lr wjYH lghq;= i|yd l|jqre úOdhl wêldÍ fyda fcaHIaG;u ks,Odrshd
fj; jd¾:d l, hq;=h'

39 | P a g e
ojfia ld¾hNdr fcHIaG fld'fkd'ks ^ksldu& f.a rdcldrs

1. oek.;a ú.i ld¾hNdr ks<Odrs fj; oekqï osh hq;=hs'rdcldrs ld,h 0800 meh isg
miqoks 0800 meh olajd fõ'
2. l|jqr mrslaIdj i|yd ld¾hNdr ks<Odrs iuÕ hd hq;=h's
3. my; i|yka fm<md,s ksis whqre isÿfõ oehs mrSlaId lr n,d wjYH Wmfoia osh
hq;=hs' ^frda.s fmfrÜgqj" WoEik fmfrÜgqj" kï ,l=Kq lsrSfï fmfrÜgqj" udKav,sl
fmfrÜgqj&
4. l|jqre wdrlaIdj flfrys úfYaI wjOdkhla oelaúh hq;=hs' hï widudkH isÿùula

ojfia ld¾hNdr fcHIaG fld'fkd'ks ^YsIHNg& f.a rdcldrs

1. Wfoa 0800 mehg rdcldrs Ndrf.k ojfia ld¾hNdr ks<Odrs fj; rfmd¾;= lr
úfYaI Wmfoia " ksfhda. ,nd.; hq;=h's
2. ojfia ld¾hNdr ks<Odrsf.a l|jqre mrSlaIKhg tlaù ld¾hNdr ks<Odrs fmkajk
wvq mdvq igyka lr tajd imqrd ,sh hq;=h's
3. YsIHNghskaf.a úkh .ek fidhd ne,sh hq;=h's
4. iEu wdydr fõ,loSu fNdackd.drh ;=, /|S isáh hq;=h's
5. ojfia ish¿u isÿùï ld¾hNdr ks<Odrs fj; jd¾;d l< hq;=hs'
6. ffoksl fm,md,s yd wfkl=;a rdcldrs i|ydo iyNd.s úh hq;=h's
7. l|jqf¾ hï widudkH isÿùula oek.;a ú.i ta neõ ld¾hNdr ks<Odrs fj; oekaúh
hq;=h'
8. 2200 mehg udKav,sl fmfrÜgqjg iyNd.s úh hq;=hs'
9. 2215 mehg úÿ,s myka ksjd weoaoehs fidhd ne,sh hq;=hs'
10.kshñ; mrsos miqosk B<Õ ld¾hNdr fc'fld'fkd'ks fj; rdcldrs Ndr osh hq;=hs'

ojfia ld¾hNdr ierhkaf.a rdcldrs

1. Wfoa 0800 mehg rdcldrs Ndrf.k ojfia ld¾hNdr ks<Odrs fj; rfmd¾;= lr
úfYaI Wmfoia " ksfhda. ,nd.; hq;=hs'
2. ojfia ld¾hNdr ks<Odrsf.a l|jqre mrSlaIKhg tlaù ld¾hNdr ks<Odrs fmkajk
wvq mdvq igyka lr .; hq;=hs'
3. YsIHNghskaf.a úkh .ek fidhd ne,sh hq;=h's
4. iEu wdydr fõ,loSu fNdackd.drh ;=, /|S isáh hq;=h's
5. ojfia ish¿u isÿùï ld¾hNdr ks<Odrs fj; jd¾;d l< hq;=h's
6. ffoksl fm,md,s yd wfkl=;a rdcldrs i|ydo iyNd.s úh hq;=h's
7. mqyqKq l|jqrl kshñ; ld,igykg wkqj fiiq ks<hska mqyqKù q ï j, fhfokafka oehs
fidhd ne,sh hq;=h's
8. úfYaI wikSm jd¾;d ^rd;%S ld,fha fyda yosis wk;=re& msgm;a follska ilialr
bosrsm;a l< hq;=h's
9. 2200 mehg udKav,sl fmfrÜgqjg iyNd.s úh hq;=hs'
10. 2215 mehg úÿ,s myka ksjd weoaoehs fidhd ne,sh hq;=hs'
11. rdcldrSj,ska ksis mrsos uqodyers úg ffoksl rdcldrs fmd; iïmQ¾Klr B,Õ oifia
ld¾hNdr ierhka fj; rdcldrs Ndr osh hq;=h's

40 | P a g e
ojfia ld¾hNdr fldam%,a rdcldrs

1. Wfoa 0800 mehg rdcldrs Ndrf.k ojfia ld¾hNdr ierhka fj; rfmd¾;= lr
úfYaI Wmfoia ,nd.; hq;=hs'
2. wikSm fmfrÜgqj mrSlaIdlr wikSm whj,qka wikSm jd¾;d msgm;a follska hq;=j
mrSlaIKd.drh fj; rfmda¾;= lrúh hq;=h's wikSm jd¾;d ffjoHd.dr fld'fkd'ks
fj; osh hq;=h's ^fuh isÿlrkafka fmrosk rdcldrs fldam%,a úiska&
3. l|jqre msrsiÿs Ndjh mrSlaId l< hq;=h's
4. l|jqre msrsiÿs Ndjh mrSlaId l< hq;=h's
5. iEu wdydr fõ,loSu fNdackd.drh ;=, /|S isáh hq;=h's
6. fiiq ks<hkaf.a Ng ksjdi mrSlaId lsrSu yd Tjqkaf.a úkh úfrdê l%shd ld¾hNdr
ierhka fj; jd¾;d l< hq;=hs'
7. ojfia ksfhda.$,sms fnodyersh hq;=hs'
8. 2200 mehg udKav,sl fmfrÜgqjg iyNd.s úh hq;=hs'
9. 2215 mehg úÿ,s myka ksjd weoaoehs fidhd ne,sh hq;=hs'
10.rdcldrSj,ska ksis mrsos uqodyers úg ffoksl rdcldrs fmd; iïmQ¾Klr B,Õ oifia
ld¾hNdr ierhka fj; rdcldrs Ndr osh hq;=h's

Ng ksjdi úkh mámdáh

1. fcHIaG;ajhg .re lsrSu' ^ wduka;%Kh" øjH mrsyrKh&


2. wdpdr iudpdr meje;aùu'
3. Ng ksjdi ;=,g u;ameka f.k tafuka je,lSu yd u;ameka mdkh lsrSfuka je,lSu'
4. Ng ksjdi j, uqo,a fhdojd lrk lsisu l%Svdjla fkdlsrSu'
5. Ng ksjdi ;=, wdydr .ekSfuka je<lSu'
6. wuq;a;ka Ng ksjdi ;=,g /f.k fkdhdu'
7. l:dny lsrSfï oS YsIag nj /lsu
S yd wd.ñl " foaYmd,k ud;Dld j,ska f;drùu'
8. fmdÿ yd mqoa.,sl ikSmdrlaIdj .ek ie,ls,su;a ùu'
9. cSj m;frdï yd mqmqrk øjH Ng ksjdih ;=<g f.k tafuka je<lSu'
10.Ng ksjdi ;=< we;s bxcsfkare yd úÿ,s WmlrK yd ne/lal WmlrK
m%fõiï iys;j mdúÉÑ lsrSu tajd wkjirfhka ;snQ ;ekaj,ska fjkia fkdlsrSu'
11. wkjirfhka úÿ,s /yeka woSfuka je<lSu'

.sks uqr rdcldrs


1. l|jqf¾ ish¿u fokd .skak ms<sn| oekqj;a lsrSu'
2. .skak wjg we;s jdyk " .sks weúf,k iq,q jákd øjH bj;a lsrSu'
3. .sks wdrlaIl j,,a,la iEoSu'
4. l|jqrska msgùu" fyda l|jqrg we;=,aùu j,ld,Su'

41 | P a g e
.sks ksùfï Lkavfha rdcldrs
1. .skak ksùug jyd l%shd lsrSu'
2. .skka g yiqjQ msrsia " jákd foam, yels;dla fírd .ekSu'

udKav,sl fmfrÜgqj i|yd iyNd.s jk ks<hka

 ojfia ld¾h Ndr ks<Odrs


 ojfia ld¾h Ndr ierhka
 ojfia ld¾h Ndr fldam%,a
 ojfia ld¾h Ndr frcsfïka;= fmd,sia
 ìhq.,a k,dlre

ìhq.,a k<d

0500 rsfj,s msìoSu (Reveille)

f*da,a bka flda,a - fm< ieoSu (Fall in Call)

fukaia ó,a flda,a - fNdackd.drhg le|ùu (Men’s Meal Call)

5 ñksÜ flda,a - fmr oekqï oSu ( 5 Minute Call)

1800 rsàÜ - miq neiSfï k<d y~ (Retreat)

2130 frda,a flda,a - kï ,l=Kq lsrSu (1st Post)

2200 iagd*a fmrâ - udKav,sl fmrÜgqj (Last Post)

2215 ,hsÜia wjqÜ - úÿ,s myka ksùu (Lights Out)

42 | P a g e
cdYsn jeros yd oËju

43 | P a g e
cd;sl YsIHNg n,ldh

miajk tallh ^m,uq fldgi& (- kdhl;ajh (Leadership)

kdhl;ajh hkq WmrSufhka fiajh lsrSuhs - fcdaka wd¾ fudÜ

;uka úiska bgq lsrSug ;SrKh l, l%shdud¾.h wka wh ,jd " Tjqka úiska ;SrKh lr.;a l%shd
f,i fmd<Ujd bgq lrjd .ekSu kdhl;ajhhs fckrd,a whsika yj¾ iiii

kdhl;ajh hkq wd;aud¾:ldó fkdùuhs - fcdaka wd¾ fudÜ

kdhl;ajh hkq - ;uka hgf;a isák msrsila ksis md,khlska hq;=j fhduqfldg
wKoSu u.ska ;uka n,dfmdfrd;a;= jk ld¾hhka Tjqkaf.a leue;af;ka bgqlrjd
.ekSug we;s yelshdjhs'

f,dal kdhlfhda
1. w;s olaI kdhlfhda (Excellent Leaders)

 iyhlhskaf.a woyia wkQu; lrhss' Tjqkaj ffO¾hj;a lrkakg oeä


W;aidyhla .kS'
 wkHhka úYajdi lrhs' Tjqka ;+, úYajdih f.dv ke.Sugo fjfyfihss'
 b;d fyd| ixksfõolfhla fjñka iyhlhska tosfkod f;dr;+re ms<sU|
oekQj;a lrhs'
 f,dj ms<ns |j oekqu ks;r w;a lr.kS'
 iydhlhska ms<sn|j m%ixikd;aulj l:d lrhs'
 wkHhkaf.a oshkq qj Wfoid W;ail
q ùug Tjqkaj osrsu;a lrhs'
 Wiia ;;a;ajfhka ish,a, bgqlsrSug Tjqkaj fufyhjhs'

2. ÿ¾j, kdhlfhda (Poor Leaders)


 wúksYaÑ; woyia orhs' wjia:djla ,o iekska u.yer m,dhhs'
 jev wêl nj yÕjñka hful=g ijkaoSu fyda wjjdo lsrSu meyer yrshs'
 iq¨ jeroSuloS mjd iyhlhkag fodia mjrk w;r" hula id¾:l jQ úg tys
f.!rjh muKla ;ud i;+ lr.kS'
 wiqnjdoS f,iska ish,a, ;lafiare lrk w;r ìh.ekaùï yd ;¾ckhka u.ska
wkHhka fiajfha fhoùug W;aidy lrhs'
 wkHhka wj;lafiarejg ,lalrk w;r tla wfhl=g tla fohlao ;jfll=g
;j;a fohlao lSug ;rï foìä m%;m s ;a;shla wkq.ukh lrhs'

44 | P a g e
kdhlhska j¾.

taldêm;s kdhlhd () - iEu úgu ;ud wkqkag jvd Wiia hehs yeÕùug W;aidy
lrhs' ;u u;fhau t<U isák w;r wka whf.a u; wkqidikd ms<sfkd.kS'

l<ukdldr kdhlhd () - ish¨ foau iñmQ¾K kS;shg iñm%odhg wkqj isÿúh hq;= nj
Tyqf.a u;hhs' Tyqf.a wK kS;shgu ms<smoskafka oehs fidhd n,hs' mqoa., Wkkaÿj
wffO¾hu;a lrhs'

WodiSk kdhlhd () - ñ;%YS,S mqo.


a ,fhls' ;udf.a hg;a jeishkag rsisfia lghq;=
lsrSug bvyrs' Tjqka .ek fidhd fkdn,hs' kS;sh yd iñm%odh .ek lsisu ;elSula
fkdlrhs' wkHhkag wjjdo oSu Tjqkaf.a jeros fmkajdoSu fudyqg kqmqreÿh'

m%cd;ka;%jdoS kdhlhd () - fiiq kdhlhkag jvd id¾:l;ajhla fmkakqï lrhs' fudyq


wkH u;hg .re lrhs' md,s;hkag iSud iys; ksoyila ,ndfohs' Tjqkag fydoska
ijkafohs' wkqkaf.a hym; .eko is;d n,hs' iudk;au;dj ms<sn|j ie,ls,a,la olajhs'
lKavdhï yeÕSu oshK q q lsrSug fjfyfik w;r m%;sm,odhs ixfYdaOk flfrys is;a fhduq
lrhs'

f,dal kdhlfhda tu ;ekaj,g msúisfha flfiao


kdhl;ajh ,eîfï wjia:d (
 Wreufhka -fm<m;ska ^rcjre&
 h%qO n,fhka - ^wef,laiekav¾" kefmda,shka&
 wjia:dkql+,j - ^ishdjq,ayla" weÜ,ia idñ&
 wyñfnka - ^rcSõ .dkaê&

kdhl;ajh oerSfñ úúO ;rd;srñ


 Wodr mrud¾: mdol fldg.;a kdhl;ajh
 Wmfhda.s;d uQ,sl kdhl;ajh
 wú n,fhka ,nk kdhl;ajh
 m%;sm;a;s Wfoid jQ kdhl;ajh
 wNsm%dhka bgq lr .ekSfï kdhl;ajh
 wkq.dñlhka W;a;rS;r Ndjhg m;alrk kdhl;ajh

 Wodr mrud¾: mdol fldg.;aa kdhl;ajh


ck;d úYajdih oskQ " hqla;s O¾udkq .; f,i n,h f.dv k.d.;a ck;dj
hdhq;= u. ms<sn| oDIaGshla we;s jeo.;a ;SrK j,oS ck;d úYajdih oskQ kdhlfhda fuu
fldgig wh;ah'
WodyrK (- YS% fkare �" uy;aud .dkaê

 Wmfhda.s;d uQ,sl kdhl;ajh


Wkqkaf.a ´kE tmd lñ wkqj fjkiajk m%;sm;a;sfhka f;dr wjia:djg
.e,fmk mrSoS kdhlhd ;u ms<sfj;a fjkia lrk rfÜ hym; Wfoid ;uka n,fha isàu
wjYHh hk ye.Sfuka lghq;= lrk kdhlfhdah'
WodyrK (- udfldaia " w,s nQfgda
45 | P a g e
 wú n,fhka ,nk kdhl;ajh
wú Yla;sh fmkajd md,kh lrk cd;Ska hg;a lr.k isák kdhlfhd fuu
fldgig wh;ah'
WodyrK () kefmda,shka " ysÜ,¾ " uyd wef,laikav¾

 m%;sm;a;s Wfoid jQ kdhl;ajh


hym;a mrudra: uqÿka muqKjq d .ekSfï woyiska we;sjk kdhl;ajhs'
WodyrK (- udlaia - iudKd;au;djh
tan%yï ,skalka - jy,a fufyh ;=rka lsrSu
uy;aud .dkaê - wúysxidjdoh

 wNsm%dhka bgq lr .ekSfñ kdhl;ajh


;udf.a Wkak;sh yd ;u mrïmrdfõ Wkak;sh Wfoid we;slr .kakd kdhl;ajhs'
WodyrK (- bû wóka - W.kavdj
udfldai - ms,smSkh

 wkq.dñlhka W;a;rS;r Ndjhg m;alrk kdhl;ajh


wkq.dñlhkaf.a hym; Wfoid lghq;= lrk kdhl;ajhs'
WodyrK (- nqÿrcdkka jykafia
ls%ia;=ia jykafia
fudyuû ;=ud

kdhlfhl= ;=< j¾Okh lr.; hq;=


kdhl;ajh ÿyq,a lrk ,CIK
.=Kdx.

1. oekqu 1. uqyqKq folla fmkaúu


2. ld¾hY+r;ajh 2. l=yllu
3. ffO¾hh 3. lsU,
q a l֬ fy,Su
4. úkh 4. WosiSk nj
5. ;SrK .ekSfï yelshdj 5. ìh.=¨lu
6. msrsia md,kh 6. /já,a,
7. mCImd;s;ajh 7. wd;aud¾:ldñ nj
8. ldhsl yd udkisl ksuqkq .;sh 8. pm,lu
9. wmCImd;s;ajh 9. uqrkavl
q u
10. mS%;s m%fudaoh
11. wjxlNdjh
12. ÿr olakd kqjK

46 | P a g e
cd;sl YsIHNg n,ldh

miajk tallh ^fojk fldgi& (- jev wdpdrO¾u -


Works Ethics

• bf.kqï wNsud¾: -
jev wdpdr O¾u oshK
q q lsrSu ;=<k
s a fiajlfhla f,i wkd.;fhaoS Tng oshK
q qùug
jev wdpdr O¾u n,mdkafka flfiao hkakhs'

• ye|skaùu -
yeisrSu ms<sn| iïu;hla yd ld¾hh M,fha jákdlu

• fiajlhka i|yd wfmalaIdjka -


fiajHhdg wjYH fudkjdo
fiajlhka oskd .ekSfï .;s ,laIK

jev wdpdrO¾u hkq


• jev wdpdrO¾u hkafkys ir, woyi kï iodpdr m%;sm;a;s moaO;shla
hkakhs'

 cSú;fha úúO wjia:djkaj,oS ;SrK .ekSu" iodpdrd;aul foa lsrSu" mqoa.,hka jgyd .ekSu"
iodpdr iudchla f.dvke.Su hk fï ish,a, jev wdpdr O¾u f,i y÷kajhs'

 jev wdpdr O¾u hkq yfola hfula ;ukaf.a /lshdj wNsjDoaêh ms<sn| we;s ye.su muKla
fkdj ;ukaf.a /lshdj fyda wod, ld¾hh lrkafka flfiao iy ;udf.a j.lSï ms<sn|j is;d
ne,Suh'

fuysoS we;s lr.; hq;= wx. f,i


 hym;a wdl,amj,g .re lsrSu
 hym;a yeiSrSïj,g .re lsrSu
 ikaksfõok l%uhka .re lsrSu yd tajd f;areï .ekSu
 tlaj l%shdlsrSug we;s yelshdj
 wjxlnj
 j.lsj hq;= nj
 hym;a is;=ú,s j¾Okh
 ;udf.a fukau wka whf.a hym; .ek is;Su
 iu.sj lghq;= lsrSu
47 | P a g e
 wka whg .re lsru
S yd Tjqka f;areï .ekSu
 ks¾udKd;aul nj

jev wdpdr O¾uhka wkqj lghq;= l< yels ia:dk

• l%Svd W;aij
• uyd ud¾.h
• úúO W;aij wjia:d
• frday,
• iudc iqNidOl jevj,oS
• wd.ñl jevigyka j,oS
• nexl=j
• mdi,
• fmd,sish

hï ld¾hhla bgq lsrSfïoS mqoa., is;sú,s yd yeisrï


S wkqj úúO ,laIK
biau;= fõ' kuq;a wdpdr O¾u wkq.ukh lrk mqoa.,hka ;=< my; i|yka
,laIK wka;¾.; úh hq;h = '

 ld¾hh ksjerosj bgq lsrSu'


 ld¾hhka ms<s.; yels whqrska bgq lsrSu'
 wka wh ;=< úYajdih we;sjk mrsos ;u ld¾hhka bgq lsrSu'
 ;u ld¾hhka ksjerosj kS;s .relj bgq lsrSu'
 wka wh w.h lsrSu'
 wruqKq fyda oelau flfrys Wkkaÿfjka lghq;= lsrsu'
 wjxlj lghq;= lsrsu'
 ish,q fokd iuÕ tlaj lghq;= lsrsu'
 wjHdc núka hq;=j lghq;= lsrSu'
 tlsfkldg .re lsrSu'

mqoa.,hd ;=< l=uk fyda wdldrhkaf.ka wdpdr O¾u mj;sk w;r Tjqkaf.a is;=ú,s
wkqj tu wdpdr O¾uj, meje;au ;SrKh fõ'

jev wdpdr O¾uhkaf.ka fyì mqoa.,hd ;=< Tyqf.a ienE we;=<dka;h Tjqf.a
prs;h ;=< iajNdúlj biau;= fõ' thg ksrka;rfhka n,mdkafka Tyq fyda weh ;=<
mj;sk Ok fyda RK wdl,amhkah'

jev wdpdrO¾u ixialD;shla yd tys wruqK


fuys ir,;u w¾:h jkafka iodpdr m%;sm;a;shla hkakhs' wdpdr O¾u /ila tlaj jev
ixialD;shla ìys fõ'
• cSú;fha úúO ;srK .ekSu
• iodpdrd;aul foa lsrSu
• mqo.
a ,hka jgyd .ekSu
• iodpdr iudchla f.dv ke.Su
• ñksiqka ;u cSú; .; lrk wdldr
48 | P a g e
by; i|yka ish,af,a tl;=j iodpdrd;aul o¾Ykhhs'

jHdmdrhla fyda ixúOdkhla fyda ´kEu lKavdhula ;=< iodpdrd;aul fldgi tys
l%shdldrlï iy ;SrK ixúOdkhka u; jk m%;sm;a;s w¾: ud,djla fõ' tu ;SrK yd
l%shdldrlï iodpdrd;aul núka jeä jkúg iud.ï o¾Ykh b;d meyeos,s fõ' túg tys
M,odhs;djh" lS¾;sh" iudch ;=< we;s ms<s.ekSu jeä fõ'

jev lrk w;r;=r jHjidh wruqK imqrd,Su i|yd

• m%;sm;a;s yd kS;srS;s ms<sn|j wjxlNdjh mj;ajd.ekSu'


• jev wLKav;djh iodpdrd;aulj l%shd lsrSu ;=<ska ld¾hh wjidkfha jvd;a id¾:l
m%;sM, ,nd.; yelsh' ta ;=<ska we;sjk Ñ;a;m%S;sh Tiafia ysñlrejka yd fiajlhkaf.
• Ñ;a; ffO¾h
• Okd;aul Ñka;kh
• fi!LH iïmkak nj
• jev lsrSfï wdYdj
• wd;au ;Dma;h s hk idOl Tiafia iodpdr iudchla ìys fõ'

jev ixialD;shl jeo.;a lu

fiajlhkaf.a yeisrSu ;=< iy Tjqkg wod< l%shdjg wkqj Yla;su;a jev


ixialD;shla ìys l< hq;=h' Tjqkg m%;m s ;a;s ldjoaojd tysoS lsisÿ fm<Tùulska f;drj
ia:djr iy by< M,odhs ;djhlg Tjqkaj fhduq lrk w;r l<ukdlrejka u.ska
;SrKh lrk fuu m%;m s ;a;s u.Ska ìysjk jev ixialD;sh fndfydaúg fiajlhka yg
f;areï lsrSfuka ta flfrys mqyqKùq ï j, fhoúh hq;=h'

jev ixialD;shl ld¾hh M,odhs;dj


hï ld¾hhla M,odhSj isÿlsrSu ;=<k
s a ,nd.; yels jdis

• fyd| jev ixialD;shla we;s mqoa.,hka ìys ùu


• wka whg jvd fõ.fhka b;d M,odhsj jev lrk mqo. a ,hka ìysùu
• jeä jev fldgila b;d id¾:lj wju n,hlska yd wju ld,hlska bgq lsrSu
• wvq idudcsl idudcsldjka msrsilf.ka jqjo id¾:l m%;M
s , ,nd.; yelsh
• jev lrk mqoa.,hkaf.a Y%uh" ld,h" b;srs lr .ekSug yelshdj ,eîfuka Tjqka
;j ;j;a Yla;su;a ùu

tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha uQ,sl jev ixialD;sh

ixúOdkfha wdpdr O¾u ms<sn| fiajl fiaúldjka oekqj;a lsrSug fyd|u l%uh
mqreÿ lsrSï jk w;r ´kEu ixúOdkhl uQ,sl jev lghq;= i|yd wdpdr O¾u
we;=<;a úh hq;=h'

49 | P a g e
ks< we÷ï iïnkaO fr.=,dis

• ixúOdkfha fiajlhkayg fmdÿ ks, we÷ula ;sìu'


• Tjqkf.a ;k;=re j,g wod, kS;s rS;s fr.=,dis mej;Su'
• ish,qu fiajlhka i|yd kS;srS;s yd fr.=,dis ikaksfõokh lsrsu'
• ixúOdkfha iuia; kS;s fr.=,dis mej;Su'

ixúOdkhla .;a úg fiajlhka tys fld÷kdráh jk w;r tu ksid fiajl


whs;Ska iq/lSu iy hï hï kS;suh mshjr i|yd kS;s rS;s yd fr.=,dis ms<sn| fiajlhka
oekqj;a l< hq;= w;r wkkH;djh i|yd Tjqkg ks< we÷u ;sìh hq;=h'

fiajlhkaf.a f.!rjh

fiajlhkayg f.!rj yd iïudk ,eîu Tjqkaf.a whs;sh jk w;r fr.=,dis


mekùfïoS idOdrK úh hq;= w;r Tjqkaf.a b,a,Sï i,ld ne,sh hq;=h'

Wod (- 1. fiajlhkaf.a újdyhlg ksjdvq ,ndoSu'


2. Tjqkaf.a fi!LH ms<sn| fidhd ne,Su'

fiajlhka i|yd ksoyia Wmdê


fiajlhkaf.a fiajd ld,h yd úúO yelshd ;;aj u; /lshdfõ Wiiaùï
,nd.ekSu i|yd Tjqkag Wmdê ^wOHdmk& wjia:d ,nd osh hq;=h' wOHdmk iqÿiqlï
fkdue;slu my< fiajd uÜgïj, isák fiajlhka wOHdmkhg fhduq lsrSfuka Tjqkaf.a
jD;a;Sh uÜgu by< kexùug yd fyd| wd¾:sl uÜgula fukau Tjqkaf.a iïm;a
odhl;ajh Wmrsufhka ,nd.; yelsh'

jegqma yd Wiia lsrSu ms<sn| meyeos<s m%;sm;a;s


• Tjqkaf.a jegqma ksis fõ,djg ksis m%udKhg f.úh hq;=h'
• Tjqka ms<sn| .kakd ;SrK ksis fõ,djg .; hq;=h'
• Tjqkaf.a Wiia lsrSï lsisÿ mlaImd;s;ajhlska f;drj isÿl< hq;=h'

ksjdvq ,ndoSfï m%;sm;a;s

• fuu ld¾hh lrkq ,nkaf.a udkj iïm;a l<ukdlrejka úiskah'


• ksjdvq iïnkaOj jir uq,oS oekqj;a l< hq;=h'
• ish,q fiajlhka w;r ksjdvq osk o¾Ykhla u.ska fnod osh hq;=h'

ixúOdkhla ;=< oS jev wdpdr O¾u j, n,mEu

l<ukdlrKfhaoS ish,q fokdgu iudkj ie,lSu b;d jeo.;a fõ' jhi" fiajd ia:dkh"
ck jd¾.sl;ajh ixialD;ska ms<sn| ie,lsh hq;= w;r úksúo olsk ishï q yoj;la
l<ukdlrejkag ;sìh hq;=h'

50 | P a g e
kdhl;aj wpdr O¾u ud,djla yd fiajl wdpdr O¾u ud,djla ixúOdkhg flfia
n,mdhso@

• whs;slre yd úOdhl uÜgfï kdhlhka jeo.;ah'


• fiajlhka muKla fkdj úOdhlhkao wjxlj úksúoj lghq;= l< hq;=h'
• ixúOdkh iodpdrd;aul iïu;hkaf.ka ne|s ;sìh hq;=h'
• mdrsfNda.l
s hkag;a iudchg;a iud.ug;a iq¿ ,dN ;sìh hq;=h'

ixúOdkhla ;=< wdpdr O¾u ms<sn| y÷kajk fjk;a wx.

ixúOdkhla ;=< fiajl iodpdrd;aul yeisrSï rgd ixialD;shla we;s lsrSu rcfha
wruqK jk w;r tysoS wkq.ukh lrk uQ,O¾u wju jYfhka 04 la fhdod.ks'

• wdpdr O¾u iy m%ñ;Ska ms<sn| ,sÅ; fldgi


• úOdhl ks<Odrska l<ukdlrejka yd fiajlhka i|yd wdpdr O¾u mqyqKqj
• iodpdrd;aul wjia:dkQl+, Wmfoia oSu
• ryis.; jd¾;d moaO;sh

Yla;su;a jev ixialD;shl uQ,sl wx.

tla mqo.
a , m%fõYhla fyda Ñka;khla u.ska fyd| jev wdpdr O¾uhka ks¾jpkh lsrSug
wmyiqh' hï wfhl=g ksjeros f,i fmfkk wdpdr O¾u ;j;a wfhl=g ksjeros f,i fkdfmfka '
fndfyda ixúOdk yd mqoa.,hka wdpdr O¾u iodpdrd;aul jákdlï u; mj;ajd.ks'

úYaùh f,i fyda fmdÿ whqrska jHjidhlhka ish fiajlhkaf.ka n,dfmdfrd;a;=


jk yd Tjqka wkq.ukh lrk fmdÿ wdpdr O¾u

• wjxlnj
• wkkH;djh
• wmlaImd;s;ajh
• jxlNdjh
• wkawhg .re lsrSu
• úYajdikSh;ajh yd j.lsj hq;= nj
• wêIaGdkh
• lemùu
• j.lSï
• kS;Hdkql+,Ndjh
• olaI;djh
• ksy;udksnj

• wjxlnj
wjxlnj wka iEu wx.hla id¾:l lr.ekSug wjYH jk w;r id¾:l;ajh yd
wid¾:l;ajh w;r wjxl úh hq;=h'

• wkkH;djh
fmdfrdkaÿ bgq lsrSu" yeisrSu ia:djrj mj;ajd .ekSu fuysoS ie,lsh hq;=h'
51 | P a g e
• wmlaImd;s;ajh
ish,q fokdgu .re lsrSu yd mlaImd;s;ajfhka f;drj ie,lsh hq;=h'

• jxlNdjh
fiajlhka w;r fyda wfkla lKavdhï idudcslhka iuÕ woyia" ;SrK" Wmdh
ud¾. yd iïm;a fnod yod .ekSfuka Tnf.a wdh;kfha ryiHNdjhg ydks lrhs'

• wka whg .re lsrSu


wfkl=;a whf.a woyia yd fhdackd j,g .re lrhs'

• úYajdikSh;ajh yd j.lsj hq;= nj


• fiajlhskag kshñ; fõ,djg jev NdroSu'
• Tjqka /iaùïj,g le|ùu'
• wh jeh yd kHdh m;%hg wkqj mejreï ,ndoSu'
• .kqfokq lrejka mdrsfNda.l
s hka w;r úYajdih r|jd .ekSu'

• wêIaGdkh
• .eg¿ i|yd Okd;aulj uqyqKoSu'
• ord.ekSfï yelshdj ,nd.ekSu'
• wjidk wruqK bgqjk;=re W;aidy lsrSu'

• lemùu
;udg Ndrÿka ld¾h id¾:lj wjika lrk ;=re Un ;=< we;s lemùu

• ryiHNdjh
Tn úiska wdrlaId l< hq;= ,sms f,aLK n,h ke;s ck;djg fyda whs;shla ke;s
mqo.
a ,hskag lsisÿ whqrlska fy<s fkdlsrSu'

• j.lSu
Tfì is;=ú,s Tn .kakd ;SrK Tnf.a l%shdjka ms<sn| iïmQ¾K j.lSu ;ud i;=
úh hq;=h'

• kS;Hdkql+,Ndjh
• kS;suh rduqj ;=< iEu úgu Tnf.a ld¾hhka bgq l< hq;=h'
• kHdh m;%fha we;s kHdhka yd kS;Ska lv fkdl< hq;=h'

• olaI;djh
iEu úgu yels iEu wdldrhlskau ;u ld¾hh idOkh yd ksmqK;ajh oshK
q q lr
.ekSug lghq;= l< hq;=h'

• ksy;udksùu
fjk;a whf.a odhl;ajhka" woyia" ;SrK iy iyNd.s;ajh ksy;udks f,i
ms<sf.k ish¨ lreKq wdh;k oshK
q qj fjkqfjka fhdod.ekSug ksrka;rfhka lghq;= l<
hq;=h'

52 | P a g e
• uq,msrSu
Tnf.a woyia" fhdackd yd fpdaokd bosrsm;a lrñka wdh;kfha wkd.; hym;
fjkqfjka lghq;= l< hq;=h'

fyd|u jev wdpdr O¾u 10


• iyNd.s;ajh
• prs;h
• lKavdhï l%shdldrlï
• fmkqu
• wdl,am
• M,odhs;djh
• ixúOdkd;aul yelshdj
• ikaksfõokh
• iyfhda.s;djh
• f.!rjh

jev wdpdr O¾uhka weiqrk


s a Y=Njdos wd¾:sl yd iudcSh uÜgula Wodlr
.ekSu wmf.a j.lSuls'

53 | P a g e
cd;sl YsIHNg n,ldh

yhjk tallh (- wdmod l,ukdlrKh


wdmod l,ukdlrKh yeoskaùu
 ks¾jpkh
 wdmod l,ukdlrKh wjYH;dj
 wdmod l,ukdlrKh mk; iy wruqKq

wdmod j¾.SlrKh yeoskù


a u
 iajdNdúl wdmod - N=ñ lïmd " .sksl÷ " iq<s iq,x " c, .e,Sï " úoq,s fláï yd wl=Kq
ier iqkdï "fjr< Ldokh " .s,d neiSï " mdxY= Ldokh" .xj;=r " ksh.h " ,eõ .sks "
jix.; " Woï r< " WKqiqï yd wêl iS; foaY.=Kh kdhhEï " mia l|q lvd jeáï

 ñksia l%shdldrlï ksid jk wdmod -


o ;dlaIKsl wdmod - .Eia LKsc f;,a fyda ridhksl øjH ldka÷ ùu" k, mqmqrjd
yerSu " f;,a gexls mqmqrd hdu'

o Wmfhda.s;d myiqlï wvmk ùu - k, mqmqrd hdu ksid c, iemhqu wvmk ùu "


iïmQ¾K ú¥,s n,h $ ¥rl:k moaO;sh ì|jeàu " ud¾. $ ¥ïrsh $ .=jka hdkd
wk;=re " md,ï $ c, gexls lvd jeàu

o yosis wjia:djka - f.dvke.s,a,l $ m%isoaO ia:dkhl msmsrSu " kd.rsl .sks .ekSu"
hqOuh ;;ajhka

wdmod l,ukdlrK ixúOdkh


cd;sl jHik l<uKdlrk iNdj msysgqùu

 jHik l<ukdlrK iNdj


 jHik l<ukdlrKh i|yd jQ wdh;ksl jHqyh

jHik l<uKdlrk uOHia:dkhla msysgù


q u

 jHik l<ukdlrK uOHia:dkfha ld¾hhka


 jHik l<ukdlrK uOHia:dkfha wdh;ksl jHqyh

54 | P a g e
wdmod l,ukdlrKh is¥jk wdldrh
 wdmod l,ukdlrKfhaoS wkq.ukh l< yels uQ,sl fldgia

 wjodku wvq lsrSu ioyd .;yels l%shd ud¾. - Possible Risk Reduction Measure
 fmr iQodkï l%shd ud¾. - Specific Preparedness Measures
 miq úm;a wjYH;d - Typical Post Disaster Needs
 n,mEu we.hSfï fuj,ï - Impact Assessment Tools

 wdmod l,ukdlrK pl%h

wdmod y÷kd .ekSu


kdhhdï" N+ñ lïmd" iqkdñ.xj;=r" wl=Kq .eiSï" iq,siq,x" ksh.

 wdmodj we;s ùug n,mdk ,o fya;=


 wdmodj we;sjQ ls%hdj,sh
 wdmodfõ fmr ksñ;s
 wdmodfõ n,mEu wju lsrSu

m%dfhda.sl l%shdldrlu
 mdi, ;=, is¥úhyels wdmod y¥kd .ekSu
 cd;sl wdmod wjia:dj,oS YsIHNghd i;= j.lSï

wdmod l,ukdlrKh yeoskaùu


 ks¾jpkh (-
iajdNdúl fyda ñksid úiska we;s lrk ,o mj;akd fyda b;d blaukska
we;súh yels Y%S ,dxlsl ñksia cSú;hg fi!LHhg wdrlaIdjg ydks muqKj
q k fyda
foam, ydks is¥lrk ;;ajhls'

 wdmod l,ukdlrKh wjYH;dj (-


mj;sk Wj¥re yoqkd.ekSu

tu Wj¥re l<ukdlrKh

ksis ie,iqu iy m%;spdr oelaùu ;=,ska m, úmdlhka j,lajd .ekSu iy wju lr .ekSu

 wdmod l,ukdlrK mk;


2005 wxl 13 ork YS% ,xld jHik l<uKdlrk mk;

iñu; lr .ekSu 2005. 05. 13

wdmod l,ukdlrK mk; wdjrKh jk wdmod 21 la y÷kd f.k we;'

kdh hEï" iq<siq,x" .xj;=r" ksh." l¾udka; Yd,d úkdYùï" iqkdïs" N+ñ lïmd" .=jka
wk;=re" .sks .ekSï" jix.;" msmsrdhdï" jdhq oQIK" hqOuh ;;ajhka" ridhksl wk;=re"
úlsrK ;;ajhka" f;,a ldkaoùq ï" kHIaÀl wdmod" kd.rsl .sks.ekSï" iuqø Ldokh"
fgdkefvda" wl=KQ .eiSï

55 | P a g e
mkf;a wruqKq
 cd;sl jHik l<uKdlrk iNdj msysgù q u'
 jHik l<uKdlrk uOHia:dkhla msysgù q u'
 ;dlaIKsl Wmfoia lñgqjla msygs ù
q u'
 jHik l<uKdlrk ie<iqï ms<sfh, lsrSu'
 jHik ;;ajhla m%ldYhg m;a lsrSu'
 ta yd iïnkaO wfkl=;a isoê
a ka i|yd jkaos m%odkh yd Bg wdkqYdx.sl úêúOdk
ie<eiaùu'

wdmod j¾.SlrKh yeoskù


a u
 iajdNdúl wdmod - N=ñ lïmd " .sksl÷ " iq<s iq,x " c, .e,Sï " úoq,s fláï yd wl=Kq
ier iqkdï "fjr< Ldokh " .s,d neiSï " mdxY= Ldokh" .xj;=r " ksh.h " ,eõ .sks "
jix.; " Woï r< " WKqiqï yd wêl iS; foaY.=Kh kdhhEï " mia l|q lvd jeáï

 ñksia l%shdldrlï ksid jk wdmod -


o ;dlaIKsl wdmod - .Eia LKsc f;,a fyda ridhksl øjH ldka÷ ùu" k, mqmqrjd
yerSu " f;,a gexls mqmqrd hdu'

o Wmfhda.s;d myiqlï wvmk ùu - k, mqmqrd hdu ksid c, iemhqu wvmk ùu "


iïmQ¾K ú¥,s n,h $ ¥rl:k moaO;sh ì|jeàu " ud¾. $ ¥ïrsh $ .=jka hdkd
wk;=re " md,ï $ c, gexls lvd jeàu

o yosis wjia:djka - f.dvke.s,a,l $ m%isoaO ia:dkhl msmsrSu " kd.rsl .sks .ekSu"
hqOuh ;;ajhka

wdmod l,ukdlrK ixúOdkh


mk; u.ska

 cd;sl jHik l<uKdlrk iNdj msysgqjuS


 jHik l<uKdlrk uOHia:dkhla msysgjq uS

jHik l<ukdlrK iNdj


 iNdm;s (- ckdêm;s
 Wm iNdm;s (- w.ue;s
 úmlaI kdhl
 wud;HxY Ndr weu;sjreka
^ iudc iqN idOk" mqkre;a:dmk yd m%;sixialrK iajfoaY lghq;= "mrsir " fi!LH "
úoHd yd ;dlaIK " fjr< ixrlaIK " ksjdi " jdrs ud¾. " úÿ,s n, " wdrlaIl "
fmd,sia " uqo,a " bvï " ëjr yd c,c iïm;a " úfoaY lghq;= " c, iïmdok " uyd
ud¾. " k.r ixj¾Ok " wOHdmk &

 ish¿u m,d;a iNd m%Odk weu;sjre


 úreoaO mdlaIsl uka;%S jreka 5fofkla

56 | P a g e
jHik

iudc iqNidOk
l<ukdlr
jHik fmd,Sish
mqkre;a:dmk iy m%;sixialrK l<ukdlrKhi|yd uqo,a
iajfoaY lghq;= jq cd;sl iNdj bvï
ffi!LH
úoHd iy ;dCIK
a ëjr iy c,c iïm;a
úfoaY lghq;=
ksjdi Uy weu;sjre úreoaO mlaI uka;%k
S a
c, iïmdok
fjr< ixrCIK uyd ud¾.
jdrsud¾.
úÿ,sn,h
jHik kd.rsl ixj¾Ok
wOHdmk
wdrCIl lghq;=
úIh Ndr weu;sjreka
l<ukdlrKuOHia mdrirsl
osi;
a s%laf,alï$osidm úIh Ndr weu;sjreka
m,d;a iNd
;s osia;s%la uÜgfï
wdh;k$fomd¾;fïka;=j
m%dfoaYsh iNd m%dfoaYshf,alï
.%du ks<Odrs

.%dñh ld¾h idOk n<ldhka

^ osia;s%la wdmod l<ukdlrK ks<OdrSka u.ska iïnkaëlrKh lrkq we; &

jHik l<ukdlrK uOHia:dkfha wdh;ksl jHqyh


jHik l<ukdlrK uOHia:dkfha
wdh;ksl jHqyh

cd;sl uÜgu jHik l<ukdlrK cd;sl WmfoaYl


uOHia:dkh

;dCIK ;dCIKl mqyKq q


jHik wkdjels fmr cd;sl yosis
WmfoaYl WmfoaYl wOHdmk iy ;dCIK wjia:d
l<ukdlrK mQ¾j wK;=re iqokï
lusgq m%cd oekqj;a WmfoaYl fufyhqï
we.ùu iy ie,iqï ;dCIK lsrSfï
;dCIK iy m;=rejd yerSfï tallh WmfoaYl tallh
lñgq uOHia:dkh
^wOHCIl&
wjulrk tallh ^wOHCIl& lñgq ^wOHCIl&
tallh ^wOHCIl&
msrsia yd md,k wxYh udOH tallh
^wOHCIl& ^ksfhdacH wOHCIl& ^ksfhdacH wOHCIl&
.sKqï wxYh
^ksfhdacH wOHCIl&
osia;%sla yosis wjia:d fufyhqï uOHia:dk
w;rueos ^ osia;s%la iïnkaëldrl &

iy jHik l<ukdlrK iyldr


m%dfoaYsh
ugzgu

57 | P a g e
wdmod l,ukdlrKh is¥jk wdldrh
wdmod l,ukdlrKfhaoS wkq.ukh l< yels uQ,sl fldgia

 wjodku wvq lsrSu ioyd .;yels l%shd ud¾. - Possible Risk Reduction Measure
 fmr iQodkï l%shd ud¾. - Specific Preparedness Measures
 miq úm;a wjYH;d - Typical Post Disaster Needs
 n,mEu we.hSfï fuj,ï - Impact Assessment Tools

Wjÿrla $Wmøjhla hkq isÿùug wdikak wk;=rls

Wjÿr$Wmøjh
HAZARD újD; Ndjh
wjodkug ,laù we;s
EXPOSURE foam, j, jgskdlu
- Values at risk

f.dÿreùug we;s bvlv


VULNERABILITY f.dÿreùug we;s bvlv
- Vulnerability

úm;la we;sùug we;s bv ^wjodku&
Potential for Disaster (RISK)

jsm; $
wdmodj
DISASTER

58 | P a g e
wdmod l,ukdlrK pl%h
j s
m; al < uk dl r K pl %
h
Disaster Management Cycle

f mr j s
m; awj odk uzwv ql s rS
f uz
l %
s
h d udr A
.
Pre-disaster risk reduction Disaster
j s
mf ; y s
n , mEu impact
f mr i Qodk u
Preparedness i y k dOdr
Relief

mq
k r e; a
: dmk h
wj u l s
rSu Rehabilitation
Mitigation
m%
; s
i xi l r K h
Reconstruction
mi qj s
m; al sh d udr A
% .
Post-disaster recovery phase

wdmod y÷kd .ekSu


kdhhdï N+ñlïmd iqkdñ .xj;=r wl=Kq .eiSï iq,siq,x ksh.

 wdmodj we;s ùug n,mdk ,o fya;=


 wdmodj we;sjQ ls%hdj,sh
 wdmodfõ fmr ksñ;s
 wdmodfjs n,mEu wju lsrSu

by; i|yka wdmod ms<sn| oek .ekSu

kdhhdï
wdmodj we;sjQ ls%hdj,sh
Wia ia:dkhl isg my;a ia:dkhla olajd nEjqula osf.a .=re;aj n,h ksid ueÜ frdka uv
je,s fndrM yd úYd, .,a j,ska iukaú; foayhl .,d hEuls'

wdmodj we;s ùug n,mdk ,o fya;=


kdhhEï we;sùug iajNdúl fya;= iy ñksia l%shdldrlï n,mdkq ,efÄ' uE; ld,fha Y%S
,xldfõ isÿ jQ kdhhEï ie,l+ úg bka 70] la muKu isoj
q we;af;a ñksia ls%hdldrlï fya;f
= jks'

iajNdúl fya;=

• wOsl j¾Idj
• N+ñ lïmd fyda N+ñ p,k we;sùu
• l÷ nEjqï j, wdk;sh
• mdIdK .eUqrg osrdm;a ùu
• ¥¾j, c, jyk rgdj
• l÷ iEoS we;s mdIdK j¾.
59 | P a g e
ñksidf.a l%shdldrlï

• nEjqï m%foaY j, jkdka;r t<s lsrSu'


• loq nEjqï j, wúêu;a f.dvke.s,s boslsrSu'
• loq nEjqïj, we;s wdjrK ke;s lsrSu'
• wúêu;a bvï mrsyrKh'
• wúêu;a f,i l÷lrfha .,a m¾j; msmsrùu'
• ñksid wúoHd;aulj isoqlrkq ,nk uyd ud¾. ;ekSu'
• nEjqï j, j.djka isoq lsrSu'
• iajdNdúl c, ud¾. wjysr lsrSu'
• m;,a lekSu'
• wúêu;a f,i mia l÷ lemSu yd msrùu '

wdmodfõ fmr ksñ;s

• loqnEjqï j, me¿ï we;sù j¾Okh ù j¾Idj;a iu. ta ;=,ska c,h ldkaoq ùu yd


j;=r u,a iEoSu'
• m%foaYfha W,am;a u.ska fndr c,h yd WKqiqï fndr c,h ldka¥ùu'
• loqnEjqï j, we;s fmd,a mqjla jeks .ia my;a m%foaY j,g we,ù uq,a moaO;sh
.e,ù uerS hEu'
• ,hsÜ lKq wdosh nEjqu foig we,ùu ksjig by,ska we;s j¾Id c,h tl;=jk
ia:dk ysá yeáfha w;=reoykaù ksjig my,ska u;=ùu'
• fmd,fõ brs;e,Sï yd .eUqrg we;sjQ me¨ï ;sîu tu msmqreï l%ufhka úYd, ùu'
• nEjqu by, fyda uOH m%foaYfha mj;sk mDIaÀh c, m%Nj isÈhdu' ^,sx" c,
myrj,a" fmdl=K"q W,am;a hkdÈh&
• nEjqu my< m%foaYfha yÈiSfha c, W,am;a u;=ùu iy tu W,am;a c,h iy ,sx j,
c,h fndrmeye ùu'

wdmodfõ n,mEu wju lsrSu


 bxcsfkare yd N+úoHd;aul Wmfoia ,nd ksis whqre ;kk ,o ldkq moaO;s yd ì;a;s
f.dvkexùu'
 kdh .sh m%foaY j, fy,au¨ l%uhg f.dú;eka lsrSfuka c,h ukdj md,kh lsrSu'
 .,a jeá fk;a;s ldkq u.ska j¾Id c,h md,kh lsrSu'
 by, c,dOdr jHmD;s u.ska loq nEjqï ukdj ixrlaIKh lsru S wdmod m%foaY l,ska yoqkd
.ekSu'
 b;sydi.; f;dr;=re fidhd ne,Su'
 úoHd;aul l%u u.ska isoqlrk yoqkd .ekSu'
 wod, m%foaY is;shï.; lsrSu'
 l,ska yÿkd.;a m%foaYj, mq¾j ix{d l%u fhdod .ekSu'
 j¾Idj ms<ns oj o;a; /ia lsrSu'
 kdh hEï wdY%s; m%foaY is;shï .; lsrSu'
 kdhhEï md,kh yd wdrlaId ùu'
 kdhhEï j,ska isÿúh yels ydks wju lr .ekSug l%u yÿkajd oSu'

60 | P a g e
N+ñlïmd
wdmodj we;sjQ ls%hdj,sh
mDÓú wNHka;rh fldgia 3 ls' lfnd," m%djrKh" yrh' lfnd, by, m%djrkfha Wv
fldgi iu. Ys,d f.da,h idohs' fuh N+ ;eá j,g fnoS f.dia N+ ;eá iSud j,oS yuqfõ' úYd,
N= ;eÜ 07 " l=vd N= ;eÜ 12 " fuu N+;eÜ mDÓú lfnd, u; úúO osYdjkag b;d fifuka p,kh
jk w;r .eáï is¥ fõ' túg N+ñ lïmd we;sfõ'

wdmodj we;s ùug n,mdk ,o fya;=


N+ ;eÜ iSud j,oS .egqï yg f.k we;sjk lïmk ;rx. mDÓú lfnd, ;=,ska .uka lsrSu'

wdmodfõ fmr ksñ;s

 úYd, Yíohla weiSu


 fmd<j fi,ùu

wdmodfõ n,mEu wju lsrSu


 oekqj;a lsrSu'
 bxcsfkare ;dlaIKfhka hq;a f.dvke.s,s boslsrSu'
 fmr oekqï oSfï moaO;s we;s lsrSu'
 f.dvke.s,s m%ñ;Ska ms<sn| kS;srS;s l%shd;aul lsrSu'
 mQ¾j iQodkï ie,eiau ilia lsrSu'

iqkdñ
wdmodj we;sjQ ls%hdj,sh

 N+ñ lïmd wmflakaøfha oS /,a, we;sfõ'


 fjr< wdikakfha c, Y+kH lrhs'
 fjrf<aoS fuu /,a, b;d Wia fõ'
 fõ.h o, jYfhka mehg lsñ 700 - 800 muK fõ'

wdmodj we;s ùug n,mdk ,o fya;=

uqyqÿ fjr< wdikakfha fyda .eUqre m;af,a isg lsñ 100 we;s jk N+ñlïmd ksid iqkdñ
/,a, we;s fõ'

wdmodfõ fmr ksñ;s

• iqkdñ N+lïmk we;sù ;(20la mj;Skus iqkdñ we;súh yel'


• uqyqoq uágu by, my, hdu'
• fmd<j fi,ùu'
• uqyqfoa úYd, r< we;sùu'
• i;=kaf.a wiajdNdúl yeisrSï rgd
• mdxY= cSúka lDñka jeks i;=ka fmd<j u;=msgg meñkSu yd f.dvìu foig .uka lsrSu'
• uqyqo isou
S iy uqyqoq m;=, u;=ùu'
• uqyqo foiska ùYd, Yíohla weiSu'

61 | P a g e
wdmodfõ n,mEu wju lsrSu

 uqyqÿ m;=f,a N+ñ lïmd ksrSlaIKh iqkdñ c, ;rx. ksrSlaIKh'


 c, uÜgu kS¾kh lsrSfï ia:dk (Tide station)
 merKs o;a; Wmfhda.S lrf.k ;;ajh úYaf,aIKh lr cd;sl uÜgñka oekqj;a lsrSu'
 uqyqoq fjr<nv ck;dj Wia m%foaYj,g f.khdu'
 yÿkd.;a iSudjla ;=, ckdjdi yd k.r bj;a lsrSu'

.xj;=r
wdmodj we;sjQ ls%hdj,sh

jeis c,h rCIs; j,g Tfrd;a;= fkdoS udkj ckdjdi j,g me;sreKq úg .x j;=r
wdmodjla f,i y|qkj
a kq ,efí'

wdmodj we;s ùug n,mdk ,o fya;=

 iajNdúl c, ud¾. Wjysr jk fia b|slsrSï isÿlsrSu'


 wdrlaIs; l,dm y|qkd fkdf.k b|slsrSï isÿlsrSu'
 W!k há;, myiqlï
 my;a ìï iy l=Ur
q e f.dv lsrSu
 c,.e,Sï j,g ñksid úiska Woõ lrk l%shdj,s
 úYd, f,i isÿ jk mdxY= Ldokh ksid we, fod, .x.dj, iy c,dY fmdl=Kq j, uv
;ekam;aù c, Odrs;djh wvqùu
 .ïno m%foaY j, we;s f;;a ìï c, rCIs; m%foaY lDIs ld¾ñl j.dìï i|yd fhdod .ekSu'
 ud¾. moaO;s iajNdúl c, rCIs; yryd bosslsrSu'
 k.r no m%foaY j, bos lsrSï ksid jeis c,h fmd,jg Wrd .ekSfï Yla;sh wvqùu'
 f;;a ìï ksjdi iy wksl=;a ixj¾Ok jHdmD;s i|yd fhdod .ekSu'

c, .e,SïS fmr ksñ;s

 jeä j¾Idm;kh
 c,dY j, c, uÜgu jeä ùu
 .xÕd j, c, uÜgu jeä ùu

62 | P a g e
wdmodfõ n,mEu wju lsrSu

 lÿlr m%foaYj, ukd YdL jeiaula mj;ajd .ekSfuka jeis iufha c,h laIKslj my<g
.,d tau je,flk w;r my,ska msysá .x.d we, fod,j, c, uÜgu jeäùuo bka
iSudfõ'
 .x bjqr Ldokh je,elaùu'
 ie,iqï iy.; k.r ixj¾Okh
 c, ud¾. wjysr fkdù mj;ajd .ekSu'
 .Õg iudka;rj fõ,s neoSu'
 mj;akd kS;s rS;s ms<sn|j uy ck;dj oekqj;a lsrSu'

wl=Kq .eiSï
wdmodj we;sjQ ls%hdj,sh

wdfrdams; j,dl=,la yd fmd<j w;r we;sjk wdfrdamk yqjudrej ksid wl=Kq we;sfõ'

wdmodj we;s ùug n,mdk ,o fya;=

 wl=Kq wk;=r we;s wjia:dj, t,suyfka .ejiSu'


 wl=Kq wk;=r we;s wjia:dj, f,day NdKAv mrsyrKh lsru
S '

wdmodfõ fmr ksñ;s

 leá jeys j,dl=, fmd<j wdikakfha msysàu'


 iu u; frdau fl,ska ùu'
 jeis iys; mrSirhla ks¾udKh ùu'

wdmodfjs n,mEu wju lsrSu

 .s.r= eï y`v wefiakï t<suyfka fkdisákak


 wdrlaIl ia:dkhla lrd hkak
 l%Svd msá, f;a j;=, iqidk N+ñ, c,dY fyda l=Uqre jeks újD; ia:dkj, fkd.ejfikak
 úfYaIfhkau Wo¨, w,jx.= jeks f,day WmlrK yd g%elag¾ Ndú;d lrñka t<suyfka
lghq;= lsÍfuka j<lskak
 yqol<d .ia wdikakfha fyda Wi .ia hg fyda ta wdikakfha fkd/f`okak
 Wia ìï fyd l`ÿj, fyda wdikakfha fkd/f`okak
 /yeka ÿrl:k Ndú;d fkdlrkak
 rEmjdyskS iy .=jkaúÿ,s hka;% wekagkdfjka yd úÿ,s mßm: j,ska .,jd oukak

63 | P a g e

You might also like