MÔN HỌC TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TÓM TẮT CHƯƠNG 1
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh (TTHCM) là phần trọng tâm của di sản HCM
2. Đảng Cộng sản Việt Nam 3 lần đưa ra khái niệm TTHCM
Xđịnh vị trí của vai trò của - Khái niệm đầu tiên vào Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, năm 1991:
CNMLN & TTHCM
“TTHCM chính là kết quả sự vận dụng sáng tạo CNML trong điều kiện cụ thể của nước ta
và trong thực tế TTHCM đã trở thành một tài sản tinh thần quý báu của Đảng ta và của cả
dân tộc”. Đại hội VII của Đảng khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và TTHCM
làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”.
Nhận thức về TTHCM - Khái niệm lần thứ 2: Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, năm 2001: “TTHCM
đầy đủ hơn
là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng
VN, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Leenin vào điều
kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc,
tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Đó là tư tưởng về giải phóng dân tộc, giải phóng giai
cấp, giải phóng con người; về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; về sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết dân
tộc; về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng Nhà nước thật sự của dân, do dân, vì dân;
về quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân; về phát triển kinh tế và
văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; về đạo đức
cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng
cho đời sau; về xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, cán bộ, đảng viên vừa là người
lãnh đạo, vừa là người đầy tờ thật trung thành của nhân dân… Tư tưởng Hồ Chí Minh soi
đường cho cuộc đấu tranh của nhân dân ta giành thắng lợi, là tài sản tinh thần to lớn của
Đảng và dân tộc ta”.
Đưa ra 1 KN toàn diện & - Khái niệm lần thứ 3: tại Đại hội đại biểu toàn quốc thứ XI, năm 2011: “TTHCM
hoàn chỉnh của TTHCM
là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt
Nam; kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện Nội
dung
cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu TTHCM
tinh hoa văn hóa nhân loại; là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân
tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”.
Khái niệm có 3 vấn đề chính:
- Nội dung TTHCM: “TTHCM là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc
về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam”
+ Đại hội VII chưa nêu. Đại hội IX lần đầu tiên đề cập đến. Đại hội XI khẳng định lại
+ Từ khóa:
• “Hệ thống quan điểm”: nhiều quan điểm, có mối liên hệ, gắn bó chặt chẽ với
nhau (ví dụ: dòng chữ in nghiêng và dấu “…” ở khái niệm tại ĐH IX). Hạt nhân là độc lập
dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
• “Toàn diện: các mặt kinh tế - chính trị - văn hóa – xã hội
• “Sâu sắc”: những vấn đề có tính chiến lược, lâu dài: tư tưởng giải phóng con
người, tư tưởng về đại đoàn kết…
• “Những vấn đề cơ bản của cách mạng VN”: con đường, lực lượng lãnh đạo, lực
lượng tiến hành, phương pháp cách mạng.
- Tiền đề lý luận hình thành TTHCM: “kết quả của sự vận dụng và phát triển
sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các
giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại”
+ Đại hội VII chỉ mới đề cập đến CNM-L. Đại hội IX bổ sung giá trị truyền thống
tốt đẹp của dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại. Đại XI khẳng định lại.
+ Chương 2 sẽ phân tích sâu các nội dung.
- Giá trị dân tộc của TTHCM: “là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của
Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành
thắng lợi”
+ Kết hợp nd giá trị ở Đại hội VII và Đại hội IX, thay đổi cách diễn đạt
+ Chương 2 sẽ đi sâu phân tích nội dung
3. Đối tượng nghiên cứu: Toàn bộ những qđ của HCM thể hiện trong di sản của
Người; Quá trình hệ thống qđ của HCM vận động trong thực tiễn
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp luận
+ Tính Đảng và tính khoa học: Nghiên cứu TTHCM phải trên lập trường giai cấp
CN, CNML, đường lối của Đảng và đảm bảo tính khách quan, phù hợp với các quy luật.
+ Thống nhất lý luận và thực tiễn: Trong nghiên cứu TTHCM không tuyệt đối
hóa mặt nào giữa lý luận hoặc thực tiễn, cần có sự thống nhất biện chứng.
+ Quan điểm lịch sử - cụ thể: Xem xét bất cứ sự vật, hiện tương nào trong mối liên
hệ lịch sử cụ thể. Nắm vững quan điểm này, người nghiên cứu sẽ nhận thức được bản chất
tư tưởng đó mang đậm dấu ấn của quá trình phát triển lịch sử, quá trình sáng tạo, đổi mới.
+ Quan điểm toàn diện và hệ thống: Khi nghiên cứu TTHCM trên bình diện tổng
thể hay từng bộ phận phải luôn luôn quán triệt mối liên hệ qua lại của các yếu tố, các bộ
phận khác nhau trong sự gắn kết tất yếu của hệ thống tư tưởng đó xung quanh hạt nhân cốt
lõi là độc lập dân tộc gắn liền chủ nghĩa xã hội.
+ Quan điểm kế thừa và phát triển: Nghiên cứu, học tập TTHCM đòi hỏi không
chỉ biết kế thừa mà còn cần nắm vững nguyên tắc này để vận dụng, phát triển sáng tạo tư
tưởng của Người tạo ra những thành tựu trong điều kiện lịch sử mới.
- Một số phương pháp cụ thể: phương pháp logic, phương pháp lịch sử và sự kết
hợp phương pháp logic với phương pháp lịch sử; phương pháp phân tích văn bản kết hợp
với nghiên cứu hoạt động thực tiễn của Hồ Chí Minh; Phương pháp chuyên ngành, liên
ngành.
5. Ý nghĩa học tập: Góp phần nâng cao năng lực tư duy lý luận; Giáo dục và đinh
hướng thực hành đạo đức cách mạng, củng cố niềm tin khoa học gắn liền với trau đồi tình
cảm cách mạng, bồi dưỡng lòng yêu nước; Xây dựng và rèn luyện phương pháp, phong
cách công tác.
