1

( )

2
 : ( )

! : "

# : $

% & $ : 2019

+,- : .

/ 0 1 : 351

1 : A5 (5.83” X 8.27”)

9: ; +,- : 12 $1< 1

= # : +#> ?/

@.# $ : # AB +@#.

CD +E : F G /H

I#J : + I! $

3
 :
!" # "$ % : (योगि च तविृ त नरोधः)) (
)"$ * + , "- ./ + 0 *
#12 * 3 2 , 40 45 (-.

+ 78 9 !" :"$ ; -
!" "$ <9 1 ! 2 * =4 ! ;" (
=4* ( < > 05 ?
“ ” ( 0 ?@ "- "
0 A0 B91 .

> C " ,
E +*, F G *, $ +*, G*, $
E5 7 ( +"$ , =3 05 ( *.

9 H (@ <IJ8 9 I4 .

2 @ - , I; I; K 9 2
E5#; - * ( 1 * E5#; -.

: @7! 7L , E +2 1
7L % +0 ? * , K ? *.

H + 4 ( G) @ ? ,
7LM* #/" % ?@ , ;0 * -, ; 78*
-, F4* -, =N 30 * -, F( ;
!0, =3 0 * -, ? , K- , =3 0 *
-, <(2 * -, +O P* -, <G 7(

4
% ?@ , <G O % ?@ , I ; <G O ;
% ?@ - , R-*, % ?@M* *
, K ? *.

- H -S 0 , T H L FI;
H ( , @7! ?. - %"$ ; -
, =3 0 * H > *. F "$ F ?
-91- -.

E+ M*, ; (@ ( , ?,
%"$ K ; - , =3 0 * , - % $
L , !? L FI; ?I! 2 1 ;
4"-* # U ( 10 L0 * 85
, " 4"-5 ( *.

"
* ? + ,
9 <;7 @7!0
<>" +- I4 8 $ , 8
0 ; ? 780, 405 ( %8 +2 9
V$- V$ " L ? V$ ( 10 780
, 4"- G* 05 (+ .

* * W5 " 0 , “ ”
?- “ ” 8 , 9.

* ( G * L "
?. L -0 , =; +
; G - ( 4" * <=; *?

* H !? , 2 * (
+" ( V> - , 91 45(-.

5
 W$ " )"$
3# , 4"-91 . $ 196 )"$ 2 9 <91+.
9 "$ 2 1 , 40 I491-.

-, #> S , ? =3
< !?, 7 : 0 #10 - +? *.
-, H !? " 1 , KB9 ;@
0 *. + ‘ ’ 8* \0 ? *.

"$ * 8*, =; -
"$ * , ] ( - "$ *
, - "$ * !
+ *.

- Samadhi Pada (Chapter on Enlightenment)

L, - $ 51 )"$ 2 9 <91+.
- Sadhana Pada (Chapter on Practice) @7! - $
55 )"$ 2 9 <91+.
- Vibhuti Pada (Chapter on Powers or Manifestations)
, 4 ?- 0$ - $ 56 )"$ 2 9 <91+.
! - Kaivalyam Pada (Chapter on Liberation)
#4 ? - $ 34 )"$ 2 9 <91+.

2 - $ 10 L05 (-.
=4 $ A0 $ 05 "- * , 40
45 (-. $ $@ "
4"$ + A5 ( A0 !?
!"-0 9 5 ;05 (+ $ #10 *
05 (-.

6
 $ S >0 B*
, 405 ( . !"$ 9 ? * a"$7 ;
8* J85 ( . 8$@ <91 !
5 ;0 * ? + J85 (-.

b0 @ L0 1 ‘"
# $ ’ 8 L F45( . +$ <91
=G2 1 , L 4"- - *, -
?I! * 8 L F45( .

+* H # - ? > 2 1S , K5(-.
c*V? F % 8 ]?
L , ( # - 5(-. F
+ ! $"-* L 1 "-0 , 95(-.

+
:" 4"$0 , 91O* H #
O* 45(-. + , ?S , K + O*
( " ),d 8 , K ]?* <=; *
? 1 # ( 0 ) +*
, K- , 95 (-.

3 I; + e; 2 "$+
, L 4"- - ! % &' ( 8
L F45 ( .

> )"$ * 12 - E*
7( =3 - 19 - E* 7( =4 T(0 (
700 E=4 9 0 ; \05 - ( -
@ M*, # + > 7! M* i F
2 "$ 7! M* 19 - E* 7( =4 8$@
V"-@ , 78, j=4* 0 ; \0 "$7

7
 - ) ' ( , I3+ *
$ # * > " 7L0 L F45( .

20 - E* 7( =37 V ;0 ?"$
> )"$ * I4* ?
8 2 1 +, L "k ,
*, l; *, W">0 * (
; (@ - +.

20 - E* 7( =3 * @ 9
@ )"$ "$7 - ?
1#7 H ? ;" 0 ; , 78"
+ .

)"$ "$ * +
< ;0 4 $+ , " $ A*
?0 75 (+ . E , +"- E j E"
A* ? 0 78 ( =4* (
E "$ 3 * ./ "
, "-9 1 .

" ,-. "! /0

1 2 ,-. 3 "!1
4 2 35 6- 2 3
" # ( . - $ $ *

? B* +" ;05S ! , ?
#I4, 0$ 5 m4 7 ( <G L -, +"
. 9 ! " 9 E 9.

8
 2 8, ! 8, 9, : ;, 2 * c*V?
S #I,; /" 9 n 0 9…

9 pK + 9, V + 9.
3 I; +* , @ *, 1 4
=;(0 ? - , R- E+ ;+"$
"$ 0 *.

L!

8* V; ,

4! < = > ( '.

9
 >

?1
* ( +?

* ( + 7L L 7
V, " 7L * L =3 $
! * +? B* *.

? 0 * b0 @ H H L0 9
I4 <=4 - - -* 5bS! 0
=4* - . - + > ?I! *
J;.

- ; =4* 8 0 - E
0 +? 0 - ? ? %S *
- " # * I; 9.

3 + , 3 5bS! -?

* T - H @ - , = ;
05 ( ? G" I4 4, ? A, mI3
<(O !0 , +S!0 , ?S!0 8 E@ *,
E@ * - 2 9 - , = ; 05 (+ .

10
 +* =4 - + ? " " .
E+ , , * ? + * - "$ I4
05 ( *.

T ?

G* <91 * - 45( . G*
? * - 45( .

$ G* E+ * - 45( , $ G*
E * - 45( .

?@ * - 45 ( ,
?@ ? * - 45 ( .

- 2 1 # "-, - K
- 3? 8 !"$ 05 ( ?

' 1 - .' 1 + L 45 (-
( , - * +$+ L 4 - E *.

?I * r K H 0
( , Tb @ 0 ?I r K
- . , > *. - , sW 0 -
H 8* , > #U ?.

E , *, - * ?I r @
?.

- * +$ 05 (-.

11
 ?I4 $ - ? ? 0 *.

0 K 0 - *.

*, - * ?I3 ?. -
<= ;* 05(-.

E , *, * , *, *, , ( ,
\ *, , 8 V, 78, ( ? ( + +*
#U 2 1 - * 5(-.

7 ( 7L, 3 K -?

+ * 7( 3B ?

- - I40 9 ;2 ?

+ I4 4" d 1 7!"-
7L 05 ( 9. !? + 0 I4 4"
3 - 5 ( 9.

( 8 +$;* 78 +
9 J8 - > ? ?- 78* #"-
<G 9 J8 - > ?

=G2 1 ? K5 ( + 4"-
%8"$; 3B ? ?- 3 ? ( , A
> B 1C! 3B* 5 ( .

3?

12
 * ( ‘" # $ ’ 5(-
)"$ *.

( !" # "$ % ) !" # "$

% * ( “" ' 2 D D ”
8 , 9.

H > + *, V"$B* HI4 , "

. V 25 “" ” -.

!" "$ , 4 9 c - <91+.

9,

(1) F G2 9 (2) # > * (3) # # "$

(4) %" # "$ (5) W. $ # "$ ( )"$ * 1-5-6).

13
 = ) , E , F# ( ] 8
E 2 1 *F 2 F G* ( !"
, ; *.

-, = ) - = 1 =
"- <8$ , K- L -, E - $@
V- , 91* -91-, %S ?@ ?
\ , K-91- + t5"- L -.

W $ - *.

-, , 8, I4 * *
- 1 (W " *) I4, L u +"
F( 0 J( I;- - - “F# ” + 4*.

, 8, I4 * *
I4 +$ "$ "- F( 0 J( I;-
- ? - , F# (Shruti) ( W5 *: ु त,)
+ 4*.

2 9, < %; 2 9 78* F *
)"$ * E5 W$ 2 9 F# G + 4*.

W$ 2 9 +"-* R"- 3 *
, ( -, ;# - H * @ < !0 I4
E@ 0 G0 + E=4 1 0 7L 0 I;-.

, 42 ? H F H I4 -
* , V (# ?. E
]? , 1 V* $>O ; - - $ 05(-.

14
 , K , 1 #10 5 ( F# 8*
( -, % ? +-. W $ #10 1
F<# G.

] 8* “= ” + 4*.

, K < * u +* ?-
E . ? u + “ , ” + 4*.

# E * ? \ J780
1B*, *F0 B* 3 F 78 -
?- T7 - “ ” + 4*.

, I 1 7L F 0 u (#/ VG O)
? , K 4* 7 + *, -
<(0 "$ P5 ( +O “$ # ” + 4*.

\ % +O Eb $ " , -
u "$ "$ " “F<# # ” + 4*.

c - + V"$ 78* +$
0 2 1B* H 4" =4*.

- “$ ” + 45 (-.

7 , K 4* @7! 1 I= 8
J( 45(-. F "$7 ;* <91 ?
#U 2 9 0 ; 5 (+.

9,

15
# $ ( ( 8)
W" +* (! % ! G)
* * (6 )
F * (= J G)
E?W * ( )
# $ ( #I <' )
F $ +* ( 5' ' )
|. " * ( D 5 )
W$ "- * ( B I 5')

78; , / / K , / 2 8 . /
2 - 2 1 < 0 * ; A*
<91+.

, ; 7!B*, @7!B* ]? "

; 1 , 8 +8* + u +"
;5 ( .

" F !05 ( u +" T

; =4*?

$ , L M' . M' ?

78 #10 0 G? *.

16
 8# + u +" ; 9 , =; H
. , > # I ( *) "$ “ ”
5 ( / 7(, 0 3 *.

* ( # @ # 1 . , > *
8 ? 5 1 A; J3 , E\ +, 0
3 E} 0 , =; # " 8
8 8 05 ( ? E@ 0 G0 +
E=4 1 0 35 (-.

3 I; "$ , K u +" $"

+ 2 9 2 L+. +" B*
G"- ‘!4 ! ;D ’ 8 <? H
4* * ( "- ~$ + <= (
785 (-.

* 1 - # *, ?
I;2 0 b0 S )b % ?0 T7
1 S!@ 8 ? <=; 050 , =4, *

17
 3 ;
+ "$ ( , H 80
, 8 G"- 7LM* 8 I; ? u +
/ 10 7F"-91+.

/ 4 9, ;2 , *F 2 10
, =; !? u +2 A*, 7LM* LO
u + * , =; H "$ - ?
F> 1 9 +"-* +? *.

d 8 F> ? 5 1 9 ? "- 2 1
# * 7, =4, ?
$ A0 * ?"$7 T7( 8 I;+.

2
J( I; , S 2 9 ;25
= ; $ u +"$ , I3 +
$ 1 V("$ # >"-, 1 # $"-
#10 2 1 L - , 91 I; # 2 9
"- 2 1 "$ , I;+.

" "- 2 1 + + "$

<IF>O 1 0 , =4 - 1 “ , O G”
8 \0 I;+.

> +* ( =4 # , 9
, 91? *. $ H 8 H 3 3 0, =;
. (“ , , ”) 7,( 8 3O0
\"-S , - *.

+0, 8 H 0 I I ;0 , =4,
- 8 %S @"-0 , =; "- "$
3O0 , * \"- , - +

18
"- 2 9 ? I;2 A0 T7( 8, 3
3 "$ ? # " L+.

" , ? V @? , I;
u +" ; * "- " ( ?
I;"$7 , 0 J3 L 5 ( *?

)> F + , S * H 8 ,
E+ , ("-0 , =491 JI;2 1
, "- , S * ( -*, J4 - 0
G 4 - 8, , Ku +* H 8 ,
, 4"-* 2 "- 2 ( A*,
% ( A* G 45 (+.

2 8L M' . M' ?

"$ "- > +2 9 +"- , + +

" 3 ; 0 , =; "- 0 9
E *.

$ ! L05;0 * "-0 1,
2 A0 <> ( HR2 4"$B*,
H 4"$B* >• 1 W$ 2 1
%8# 1 L 45 (+.

>• 9 780 > " Q "

7LB91 9.

19
 1 /F , O G 8*, ( F
, O G 8 =4 # + > +2 1
G 45 (-.

-, /F ( " T780
, 95 ( "- 2 9. ( F ( , "
T780 , 91 "- 2 9 + F>5 (+.

$ EW$ > +" ‘ ! , ’, ?-

“ ! ” 8* \05 (+ .

! R S 2 9 /S , O * ,
! 3 $S ! * :-

O0 - F?
-
$ -, €
! U - G
K ( ! K ) - C.
! - (V K ) - # •

780
;@? + H78 10 "$7
, =4 E8 > +2 A*, =3 =; S
"- ] 8 , $ 1 F>0 I491+.

! ='!# S:

25 * - *
% * - 3 *
j * - *

20
 "- 9 ? * 7L $ *
!B91+?

"- 2 9 +"- V U " *

(W#X' + ) V U+ $ 05 (
( ) + LB* / ( 1 , ,
, X 8 "-, $ 8$
% ? + “ Z ” ( F( , % ?
+ F( Hd, * ; =4*
7L . 05 :5 (-.

./ 3 , 2 #G, ' , [D 8
\05 ( *.

m4 7 ( (#4 ?) L 0J3
"-0 8 4 9 5 ( -, "- 2 A*
8 45 (-.

#4 ? ‘ X ’ 8 W$ *
\05 (-.

$ - #4 ?? -, ‘[D S’ (
+?

- \# 5 .!O G \'S 2 'S

1 9 D0'3 .

= I3+ 8 2 9, 8
2 + ? / 4 9, ? / 4 1 ?
2 9, ? 2 + ? ;O9 9 +
+"-* L+.

21
 $ H "- J85 (- Z -
5 ; - 8*, H "- J85 (-
( F( ; Z 8*, 7( !?
"- 2 9 =;"$7 S , - a*,
@? "$7 S , - a*, + L -
, 9 a* + H 80, 8 2 9
"-0 = 45 (+.

"- 2 9 +"- . <

>• 1 J( I491+. 9 + <
u 1 7( I;+ .

-, >• 1 , "- 1-
"- 2 9 ( > +2 9) 85 (+.

$ H "- M*, M.
Z ? $M*, M. - ? $M*
, O*, 3 3 O*, - J85 ( ,
- + M* T7V ; 0 3B*.

H ( . < ‘ .! ’ ?-
‘ , ’ + 45 (-.

"- 2 9 ]!, ^F! , 78* _ (V5 )

( ] L ?aG2 1B*, ] L7 *
<91 * * + B* %S 4"-0
J( =4*. ] 8 # 2 M* "- 2 9
= 45 (+.

= 4 A0 G* * 1 -
@ , !? ;‚8 1 $05 ( , R-,

22
 -, * ?"p0 * , R-, "- 2 9
? )b % ?0 T7( 8 2 1 7L0 , =;+
B* L 35 (-.

-, "- >! 1 + 9 ?"$7

T7( < " 0 , 4"-91+ B* L
35 (-.

d 8, 0 ?0 I;2 0 A0
0 , =4 0 =4 ,
?2 9 L, 0 1
/ 4"$+ .

$ , B* 80 3 -, T,+ ,
?"$ )b % ?0 *, 0 + "$7 *
T7( 8 ( 9 d 8 +.

$ * B "$ ; F30 =3
. < + + "- > +* -?

d 8, "- > +2 9 ? #
? I;2 0 + 0 * ? (
+. 1- , 9 9, I 4 9 "-
R +.

" # 2 + , I;
"- 2 1 L - , =; 8 *
"- " T7 - ( i +"$7 3B*.

23
 # .!
---------------
----------------

* P* V( <? * +"-* *
=G2 1 < + " E *. V( <? *,
, 9 +"-* V? 9 @? L -*,
+ E K -* + +"-* * =G2 1.

* E" # + , ; V ?
$+ V( <? * <= @ 05(- -*,
3 M* - * - -
<91- - $0 3 5 (+.

. #> E K $ > "-

I4 <= ( %8# " # .! " E *.

2 8 ! ( ) !
-------------------------------------------------
-------------------------------------------------

" # .! " * I I ; 0 ~$
8"- <? *, % bO, , 9 +"-*
" ?, 9 V(" , K <91+ +
, 9 "2 8 ! " E *.

24
\# !
---------------
------------------
-----

"- "$ # 1O "\# ! " +

J(? *.

dO? * +"-* * =G* + 3O0

* -, ? <? * 7("$7 G* *
‘/ ’ ( H ]? , ;2 *.

H ( 7("$7 + G* + 3
"\# ! " E *.

' !
-------
-----------------

, K "$ # 1O " ' ! " +

J(? *.

T V( <? *, , 9, * E
+"-* <= ( % ?0 $+
7("$7 + G* ? , 9 9 + ;2 *.

- " ' ! " E *.

25
 ( ! - ( < !
--------------------------------------
------------------------------------------
------------
--------

7(* H 8 <= .

- , ; S! , ;@( - ; -
, =3 05(-. 2 7(* - / , ƒ2 ,
8 + , 9 , 91 =4*.

7(* % b - "1'W #- . `-.

! 3 'S '? ." ( *.

3 G V A; J3 H
, * <@ , <; + L *.

2 % ? + ‘/ ’ ( H 8 ?.
E ? , % ? 8 - , K, 7(* I4
<= 3 *.

, 9 " ( ! 5.
( < ! " E *.

/ !
--------------
----------------
----

" , 9 @ $ +
, 9 E" *.

26
 - <= G 4*
7(2 A0 3@ , * 7(2 1 $0 ;
% ? + , 9 H 8 <=4. - “/ ” E *.

- 8 G 4 " " *.
, 9 "/ ! " E *.

, !
-----------------------------
--------------------------------
----------

Hd, > "-0 * H G*

=4*. "MG" G* "M92 8" > *, " 9"
G* " " > *. H , 9 25 - -
+ 9#0 + # ; H "- #10
< *. - “ , ! ” E *.

, !
------------------------
-------------------------
-------

H G % ?@M* > * <=4 +

4"- - “ , ! ” E *. - > *
V$ 8 - ?, - G % ?@
< ( -91- 4"- " , ! "
E *.

27
 + - T7 + =}M* <91-,
? , =} - + < 0
3 - " , ! " E *.

, !
--------------------
------------------------
---------

G"$ > * < ( $ ? -*,

> * V$ 8 -, + " > "$70
8"- 4"- - “ , ! ” E *.

=} + < ( -91- ,
= G "- < ? "- #;? .

E , < * - G"$ ? ,
> * V$ L - + T7( =4*
" > $ 9.

= , !
--------------
------------------------------
----------------------

F * * <= .

F * * <= L <? ! e3
% b5 (-. - G * <= , $ -
> * <= .

28
 E ? F * * <= , $ - L
<? * <= . 0, 9 , =; "= ,
! " E *.

' !
---------------
-----------------
------

F >G "$7 ( + , 9 0
, =;- " ' ! " E *.

G * <= ?, > * <=

?, F * * <= ?. <? * <= ?.
-, <91- + H 8 ?. ( "
%8"$ \2 " ' ! " E *.

! !
----------------
------------------
------

H , , 9 <= - “= ”
E *.

<? * ; , 9. F * * !"- ( LO)

, 9. -, L , + , 9.

$ -, H ; , 1 + <? * < -,
LO0 ( +-.

29
 + , ! e3 dO? * F * "$ -
< - 8 G 45( H/ , <= @
F * "$ 7(* T-O* T7 4 $ ?.

-,
H , 9 ,+ ( (
3 , 7("$7 L#I; G 4
" ! ! " E *.

F * * 0$ " + ; V0
1B* ;" - 8, U* I40
, =3 05(-.

" C " >G." -, -,

F * * <? L - - &
? . 'S, 8 JL+ - 8.

G*, 30JL+ , @ L
F V, @ I4* 0 # , 2
0 -.

- 8, " <? >G." F V,

2 ? K #I; ( -O*
. , > ( K#4*. + , >G *
- T7 7 ?.

" + , :" u + W r ,
H 0 * -, = ;, 7,( 0 *
n - C "-0 1 " 85( .

“ 2 5 \ !F. ' 3 )D
/; ”.
30
 -, W- 4* U* !

< G , H H U" I40

, 95 ( ( , + ? K
#45 ( + +?

- 8 , , " F " 7(
F * "$ U*, = I4 #" !

- " + # + U2 1 I; M*,
$0 ; - - ( " W- T )
3 -0 , = ;@ 05(-.

7 “ ! ! ” 8 , .

"-; $ "- F>O $

1 4* + "- 2 1 ?
L F; I491+.

M*, Hd, "- F>O <IF>O 1

0 * -, * !? "- 2 1 G
3B*. 1 "- F>O 1 #>
L # *V 9 3"- L -
, 91I4* +0 $ 2 #10 ;# ?.

# > <"$ j * "$ 5 ( "$

8$ $ 1 + < % "-0 1 0 , =;
"$ “ ! ” H 8 I4 ‘ !
! ’ 05 (-.

31
 " "$ "- I4 "$7
7V ; 05 (- $+ M*, 7(
2 1 # >"- L -, $ <91 % ( +
# 2 1 T780 , 95 ( T "- " B*,
( +" # H 8. ? ( 3 B*
, =; <= " $ ,
+ M* T7 0J3 05 ($+ , -
‘"3- .! ’ 8 45 (-.

E+ , "- 2 9 B , > -
, 91 I4 0$B*, 0 2 1
, =; A*, 7( 9 J8 3 T780
, 95 ( “ ” ( + % ? < ;
0 A*, <= 7( # 2 1 # >"- L
# * ? , 3 1 T780 , 95 (
“ , ” , =;, L 0 1"
+ ( "$ * , * M*
G 35 (-. + , 1 *
(O* 35 (-.

# <"$ j * @ <91
"$ ] 8 <IF>O 9 !? 7( =4 A0
V <=; @+.

9 ! , . ! , " ! +
] ( 0 G 45 (+.

( * 4 05( -
“ . ! ” (- * 7( % ? -, =;7(
H % ?) - ;# O a , .

32
 0 *, 0 F * (
( 8, * 8, + =}
( +B*, * B* =; -
“. ! ”. - " S > .

=4 I 4 1B* H V0, 9 -
“ " ! ”. - C S > .

d 8 ( + ? + O*, +
•+ O* #"- / 45 ( - "$ , 8
V$ , V$ ;O1 9 <=; 0 I4, H \ +
/ 4 9 L "$ , E$ 2
, L 4"$, / I4 ( 1 HR2 4"$,
1 E8 2 1 "-0 , 40 0J3
I; * <=; @+.

9 ( ,

! - ! + / 4
! ! - #eP / 4
- # / 4
- G $ / 4
2 b - + / 4
2 b - )> + / 4

d 8, ? F>O ( / 4 1 7
, 9A* 0 ; , H 0 H d 8
H78 / 45 (+ B*, 1- 0$
05 5 (- B*, (
$ # E j "$ 0 *F <91-,
B* 7, R- + * L .

33
 ; * !? / 4 A*, 2 A*
* "$ ? , I3+ 1 , =4
I4, ( W? . + 1 M*,
F( * I ; E=; 5LW- 1 M* I;
7(* <=; 0 * I;* 7( I4, * L
* + + " 9, 8* * $ #
W„* 1 , 5LW- 1 b -0 , =4
B* * G 35 (-.

A; - 2 b , (
* !? 2 9 $ # L, $ #
/ B* + 0 * , > . 1-
/O0 0 G* 9 " T7 8" + ,
"$ J( I; " $ " + -*
E *.

34
 (;?IW:- 9 " T7 7 E\ +
G2 9, ? I;"$ -. 2
#105+ , “ ” ( 0 *
L#4*.)

>! "- 2 1 … 1#7 : 0

L "-, * F 78 -?

- > + *?

# 78#0 I; <"$
j * • ( "- "$ , "$ 8$
$ + < %U 2 1 3 ; 0 , =;
“M 5 \' 3” ( " I I ;, *
+ * 0 ?0 I;"$ T7(

35
 I4 , $ # ! 0 L0 1 + “ !
2_ ” ( " 0 <= , 9 #12 *.
K ( E\ ! $ -, E K -,
# $ - 8 , 9.

( 0 + 05 "$ * L
#I; , 2 } *, " +*, T 78 ,
, K \0 9, "-; M* M 7LB91
C $ 78 9, 78 9, + 78 9,
: ?"$ G , 7( 9 <=P* <GO
=;2 ? ;*, 7( 10 =4 +*
(2 F +* 7( ? , 10 G
35 (-.

" 4"$; =4* ( , ‘ !#

\' 3!’ T78, + 0 * *, V( *
05 ( . + ‘ 3!' \#! ’ 8*,
+, ‘2!) 2!c’ , ? <@
<9 1B*, , B* / ! < (5 ( (
< , 9 T780, =; I4 , (
$ # * ?2 0 ;
1 $ 0 3B*.

#I 2 5 3! ! (
=G* 0 9
+$ <=; 5#I; , 05 ( 0 9 + *
H 0 H bVG S! LB*, P5 (
<@ G B*, ;O9 B* =4,
78 @ L, O*, H78 O* \
3B*.

36
 - , + + "$ L0 9 E *.

" $ 9 7( "- 2 1
M*, $ 05 ( , 2
0 A0 , 405 ( * 2 1 T7 -
;* <91 . S !( =V.

+ , 25 " "- " "

k @ 5 eG JL 0 J; " $ 9
T75 (+ .

- ? , > "$
05 (, " * "-0 1 )"$ "$
T75 (+ .

*, " "$ 3 3
05 ( “ #I 2 5 3! ” ( , 9 @
( 1 O* 05 (+ .

" $ 1 , " - H 8
I4 , - =G 3@ F $F*F05 (
F* 2 1 8 ? 0 G 45 (-.
+ , “= ,_ < ” - 1-
3 3 0 , =491+ .

"$ F * "$ ! + , “ F
”,, -, "$ "$ " * + 45 (-.

37
 ! * 8 J8 7 G*, -
. O* )a + ?I G*. V> -0 , 9 -
. O* 3+*.

- . O* V + , .

< %U"$ 5 ( 05 "

“ " ,C ” “ K , M*”
M*
( "$ "$ , 1 <G -, ( *
! ? 9, $ # ! 0 L0 1
" 0 , =4 - 3, + *
\ =4* 8 $ " + .

+ , 9
% +" 7 (
( $ K0 , =3 *
+ * G 35 (-.

05 "$7 ? 5 ;05 ( ,
V U " 0 3B "
“ 05 *”
* 8 J( 3B*.

†W 0 + , * > ,
+ L =4*, ?- ; =4* (
L0 9 n ;"$ <=; 05 (-.

% ? n A0 + <=; 5 (-
, (n) + 7L L E *.

H , 9 3 05 ( , 3"
, > 8 $> 8 - -, @7L

38
 * - ?, * ; L @
G " % R5 (-.

?,- < 7( <= + % G

F * " , +"- <@>+2 <; <9 1
< (5 ( E" 0 " ( -*, L
I4 E *.

< $ <91 ! V %( ? +- 7
<91 W 3 "$ <= %(" ("-,
! V %(" 0 I4 - ?, n 0 *,
†W 0 * < $ <; 05 (-.

n ; < $ + > <; > 7(,

†W ; G < $ + <? * ( )
(†W ; <; ) ! 5 (-.

+ , F * "$ <= "

("-, n ;* <91 < $ + <; ( +*)
+ , 4"$0 , =4, * > 05 (-.

-, H | G* =4 < $
@? " 85 (-.

-, G < $ 5 †W , >
< $ n + =; F> - , , K -
8 85 (-.

39
 (< $ ( , ? - 8
T7L " - < G*, %( 7( W 3 "$ ! V
G* L, W 3 * ! V %( " , > -.)

- ( L @+ ‘ ’ (0
45 (-.

"$ " L -, L ƒ2
=4 + , 7 + > +0 # @ 8,
@? !" :"$ ; + "$ "
L - , 91 3B*.

"$ " , 4"-* # +

+$7 + 1 W$ 2 @? O
45 (-.

( + L ƒ05, > + L V$
; - #; =4*. 7 F( V$
LO 4* - + , *.

40
 - ?, E" W , | G +
( u + %e ; ; 0 , 4*
"$M* + , r * , *.

+ , R-* % +"-0
, = ;@ 0 =4, ( ! . ?.

( + L#+ - I40 , =3 0 *
-, > + L ; - * ƒ25
#45 ( - ?" -O*.

< G , @7L 8* * +- ( +
L#+ " 0 , 40 *, > + LO -,
- @8 8 , > -* * ƒ2 5(-.

2 <=; + ? -, ;
L#+ I4 E *.

(E" LO * -, +
+ " 8 % +"-0 , =4 I;
- 2 ,1 ? * ƒ25 #4*. LO 7 ,
+$ T7 + -91 R0 1 ƒ0 =4*.

- , * + 4*.

!" :"$0 05 + G* ( #) +*.

+* pK ; I4 ‘ ’
, 4*.

41
 7 8 + A* ; (@
<91-. $ H ( 7, R- * G 5 (
> “ )"$ *”
* E *.

5 9 % l 8 , 7 (
2 8 8 , 9 J85 ( 9. !? ;0
=4, 8*, 8 !? H40 =4, 8*
, 9 J 5 ( 9.

E+ , "$ ? 0 J(
3 -. =G2 1 * , K + *
; - #4*, - 3 % ?.

!" "$ 05 ( =G2 1 (

4"- , "m =G2 1 78 8
* , 9 J85 (-.

3 , K $+ u +* ; , F(
“ G i ” ( % ?0 8 ( % R*.

)"$ "$ JL "-0 9 I "$7

> ; + G* ?. E+ - *
$ 4" I4 < O*.

M)D I & " G

F ‘ O ’ 8 J( 4* I4
@7! A0 . 05 + ;* <=4.

42
 9, (1) (2) $ (3) / (4)
= (5) = (6) (7) (8)
.

9 I4* "$ <IJ8 9, ?-

3% ? 9 E *.

*, % * =4* HR0 * % *F
( ; bO0 ! + 9.

5* , "$ *, W *, F * > *,
>5 * 8 J( 4* c - , * # 2 9
( # 2 9) ‘ ’ + 45(-.

, ? , <= , +#?0 *, V?+;0 *

@ E5 9 c -* ‘ ’
+ 4*.

% * - , L 9 ?- I4 4
;, /S, .

$ 2 (<; ?B* +" B* :"

4"- ), F (F3 , ; - , L 1 F
78 ), - X ( C + +% ?),
F! ( #), ^F! ( ( / 4)
E5 ;2 *.

43
 *, % * = ;B* *
1O0 B "-5 (-
)"$ "$ ? > - L 3B*.

‡ + 0 * < ; M + <;
@7!@ *.

<; M I4* -.

? K5 (, , 05 ( +* ?
‡ + b0 (B* # 0 3
E5 (-.

-, <;M*, + * ‡ ; F(
"$ F( 3 1 05S , ? 3B*.

< G H 0 . . ! <GO
E , # *
, K 3B ?

H 0 EW- F "
# $ 2 8 1UQ ? 3 -.

p <;M*, p + * "$7 . O*
! *.

9, p b0 (@ # 1O 9.

, % 2 1 7 *
B8"-5 (-.

44
 j ? ( 1 % 2
- #4#"-, H + @7! 1 O*, <;7
@7! 1 O* I4* 7L0 , =3 05 ( 0
< 5@ 0 G 35 (-.

8 # + b R5 (, 8
+ 0 ;* " , =4 , M*
, I ; - , K 45 (-.

H !? + (
; O* "
@7! , K 0 J85 (+ . 7,(
"$ @? F( ( , % ?
; O* # *V5 (+ .

- H L FI; * - 8* H
!? % +05 (+ .

<= @ * H / I4 ( ?.

* H + @7! I4 . . 0 =3
H # u + V + 9
L F45 (+.

0 + ? 9 ?
3# $ 05 (+ 7 c . ?. 7 (
> $"- ‘ O G’ E " .

3 ‘ E ’ 5( .

- @ , ; E *.

45
 " E 05 "$7 I4
4"-5 ( 0 * 8 0 ; G
45 (-. % ?@ * . ? I; +
? 1 I4 A0 " 5 (-.

- , " 7L <= + L
; -, + 0 * , R-,
" @7! , K A0 R ? +0
, 40 *. 7L u +. ? @7!
, 8* \0 3B*.

" 7L u +*, +
0 4"$ R †4 I4; F * , K
"-, 4" 3% ? 1 + / , =
( "$ <IJ8 1B* R + LO;
7 0 *.

E +* * - $ + ?- : +
V (<I ) 8 J85( .

E+ , $ ? + <; ? 105 (
E + ( 9 F( < 5 +.

F G * - : " S ‡ #4 -.

+ *, ]S:* ‡ 2 * , R-, +*
? K - ( -, =G2 1 ‡ 05, ?
# 2 1 05" $ *V*.

=G2 1 ‡ 4"$, + , * 0
]S: @7! 9 L , ? <; ?

46
, * 0 ]S: @7! 9 8 $0 , =4,
V$ , V$ ]S: @7! 1 ]S: I; @ 8
5 (+ .

d 8 , K $+ , + ? <=; *?

]S B*, <; ?B* "- LO

F !0 ?

( ?-)

+ HR2 4"- LO F !0 ?

<= @ ? , *.;* HI30, =491

9 +"-* +$? , <; ? ?

VI o 0 p0I ; q 3 ; V B o
I= 2 9U# /; 2 ? 5
I=BI2 8 2 ) U ; G
\I=5 2 > ; \#!' V9 .

(! 05 !" ; - 524)

( * <; <91 < V "- ƒ25+ , <@

K <;*V R5 t" *, $ ƒ E
0 ? ? L# L" ( F , K) ( +
, KS , 1S , K5 ( +2 , I; 3 + +
+ 9. H F ? , ; + + † H +
L (<= ) LO. - "!! 0 .)

47
 + 0 , = ; L L ? *
)ˆ ! 05 !" , 4"-5 ( .

L (<= ) L *
L ? *, <; ? }0 "- ?
E@ * E=4 9 \ 0 $0 , =4
]S: I;, I; ]S: @7! 1 75 (+ .

+ , <; (0 ? ?* 0 ? *
+0 -5 (+ . 3 <; (0 0
3B* ( , 7 V ? # + ]S:
@7! 1 , K 9 <;M; * 2 0
=4* ? ?

/ F( , 4" <; G"$

- 3 -. G* - E" O0
I4 ?. E" 8 L -0 , =4
j=4* <; 4"-, F(0 0 "
7! 9 +"- .

+*, 0 , <; 1 , K 45 (
"$7 (, M0 ) <=; + ? + ; i
=4*. - * *. <= @ 7(
% ? + 0 :* "$ 0 * % ?.

]S: % ( I4 +*
%7 *.

]S %7 0 05 ( 8
]S $ M*, kR* V0 (
0 * @7! 9 , K-, ?+ + B*,

48
<; ?B* $ #7 <I 4"$, <; ~$ O*,
+ ~$ O* + $ V0 1 ; 9
+ .

F G "$ @? ]S S ‡ 0 * 7!
I4 2 % b5 (+. + , ‡ + ]S: +
‡ 4"-5 (-.

+* ]?* <; ?B*, F G * ]?*

+ B* , * "$ I4 E$@
L 0 ? B8"-5 (-.

V$ , V$ E +2 A*, ]S: @7! A*

;@ !? 7( =4 A0 + 7
0 ?@ G0 I;+.

$ , = ' V9 & '

, 1 U +? *.

V? 1 ]3#I4 ( 9, ., : ;, # ,
( ;) + 05 * +" 0 # - I4
I;*.

+ *, <;M* H (. +* =}7 "

, > )ˆ -0 , =4, E 1
=}7 " , >5 ( Wp? <; @?
+" B* #05 (-.

H 8 Z . 7,( 8 Fr5 .

49
 - =}7 , > % ?@
‘ ’ 8*, =}7 " , >5 ( % ?@
‘V ’ 8* \0 45 (-.

+ I4 4" <; ?B*, <; ?0

I4 4" + B* H 25 G '
( +? *.

+* I; , <;M* 4*.
H !L < G"$ @? L ? *.
ƒ2 9 - 0 * - <2 9
]S: 3 05(-? 8 B2 9. - . O*
, , ? , . , . , - -, -
*. *, <2 9 - 7 ( 1 -
0 *.

ƒ2 9 U 0 * -
"- 2 9, ]S: 78 , <9 R"-,
- | O* <9 1 , 7 9 ]S , @
#4m 9. - 78 5, V 78 #> -
0 *.

0 "- 2 9. ?- > $"-

2 9.

$ : ! + #U * +, ( ,
ƒ2 9 <2 9 <; 0 * % ? 7L+ ,
<2 9 + % ? L#4*. - ? , +
% ? 7L+ , <; % ?B* L#4*.

50
 ƒ2 9 0 * , R-, ]S 0
B2 9. * <9A*, V( * , 8
- . O* J4 ? 0 G 4*. -,
( 7( "$ ]S: 0 *. + , <; 78
"$ ? ; - #4*.

< G , %. - <I -, 7 (
#> S , K-, ]S R"- #I4 , =4,
0 7! , KB2 9. 3 -.

*, ? #b"- , =4,
: 2 S , K-, ]S ? #I4 , =4
U 0 7! , K- 2 9.

3 -.

<; % ? 8* -, +-* 85 (-,

+* 8* -, <;M* 85 (-.

$ - +$7 *, <;M0 * <91 , ; V

<G 4*. L LO. L
L *.

- H !L < G* I4 !

<; ?B*, + B* 3 H I4 I ; 4
, =4 , - 78" 5 (-.

E+ , , R, ? * ( , T
H <;7 @7! , K - 8*, ]S: @7!
, K - 8* E5 #I;-.

51
 7 , $+* ,( ? *
, =; ; 45 (-.

- <;M0 + @7! I4* ?!

<; ?, ! + , + I40
0 * H / (. / ( 0 78 L
=3 <= L -, ; G
* + 4*.

H L# ! * 8 .
. ‰P0 ,
R$ 05 ( .

Hd, " B* , 4"-0 , 4"-

05 ( . ƒ2 9 J85 ( Hd,
" B*, "$ $"- 0 ? *.

H # u ?, *
JL / (@ =4 + M* @7! , K-,
> "-0 , 91? *.

# E * ? \ J780
1B*, *F0 B* 3 F 78 -
( # + % ? "$ ?.

2 9! $ 7V + 0
? 7L + * L -0 , 9 *.

52
 - 1
( )
समा धपाद

Samadhi (समा ध, $) = L,
Pada (पाद, )= "$ *

- 1.1

E ? #10 *

अथ योगानुशासनम ् ॥१॥
E ॥1॥
atha yoga-anuśāsanam ॥1॥

( #10 *)

- = %.;"$ , , 3@
-.

* -* H 8 ; ? % +O
b5 ( * ?- $ ? +O ?-
2 b5 ( *.

53
 , 3@ % b ?"$ * b
5 ; -.

= ]3 H %.;* !"- 2 9. 8
" + ; \ % +O 1 =}
"i 9. " + ( $ ?" 7L
!"i 9 8.

b0 - % b ?"$ I4*
0 3B*. ; ?* K #I;-. -.
$ ?* 5 (-.

=4 ? * * @ ?.

*.;* - , 3 I4* . T -
, K - ( , 3@ , K <=4.

E+ , * , 3@ ?.

, 5( " I . 2 O;O G I
& "" 8.

, 3@ - E *F0 =4*.

10 ? 9, 4" * 1 F (
E *F0 ? * 8 0 0 J; -.

! , 3@ ? !

" :" - * ( G -.

54
 G - j=4* G0 3 -.
F> - 5; =4 + M* G"- 0 ? *.

- F> - 5;05(-?

1 , V s .

V s , V t .

+ , 8 $ 1 F> - 5;05 (-.

+S! O 8 , 1 - ?,
? F> - 5;05 (-.

E H
V(*, 8 ( =G* H V(*,
, ( H V(*, V + 8 V(*, , 8 V H
V(*, 5 V 8 V(* 8 +* ? $ 1 F> -
5;05 (-.

d 8 F> - 5;0 * F>O - F>0

=3 R F>"-, G0 =3
R - G - *.

-, * R + 0 - *.

E = @7!, HR0 * +? *.

<?5 <91 " + 2 A* T H (

( 0 JL" 0 1 0 *
R05(-.

55
 ( ;* H 8 5 ;0 - ( ,
T #M0 =4*, | C , K =4*,
}0 , M" =4*?

T H 8 0 5 ;0 * (
*F0 @ 7 ( ? * , K5 ( .

H 1 5 ;0 #I; ?

0 05(- , *, ?- 8 F( V.

F(#@ 5 ;0 #I; , 4"-

, 0 "$ 5 ;0 *. ?- 8 F(#@ 5 ;0 *
8 JL #;? *.

E+ , M* <8$ , K 3 -.

W$ * I4 d 8 2 , ( , ! ,
W9u , S=3 , =3! 8 ? 0 J85 (-.

W$ " * 0 $ <; 4
5 ; -. "$ E K -0
, =3 .

Hd, *, T , > 5 ;0 *
8 =}0 , =4 , 2 F + , 80
, =3 05( .

E+ , 2 3 H 8*
O*, 5 ; O* J(# ?.

56
 @7! - , ;2 8
I4 J85 ( .

* L - , K - 5 ;0 *, -
5 ;0 * 8 E I;# ?.

2 2!S & " I4 . d 1O .

> + @7! , HR0 *

B* ; ? *. + , & " I
2 O; 5 ( .

)"$ * - 1.2

" # $

योगि च तविृ त नरोधः ॥२॥

" # $ : ॥2॥
yogaś-ci2a-vr̥5-nirodhaḥ ॥2॥

( + ? 10 I4 4"- *)

Hd, " B* . . + 0
=3 05 ( . $ H
" 4"- #I4 + "
7L ; 3 -. * ;S , , K

57
 3 -. H } )"$ * ?, H L#@
I 4 ($ >) ? R$ 05 ( .

@7! , K + % R* 8
J85 ( .

" M'3 M' ? 7L 0 *

0 ? #>O 1 ? R$ 05 ( 9.

* , * ! $ *.

, <?5 ; 0 * V? 9
=G2 1 , 78" 5 (+.

\c, \B, 2 D V t, ! , 4 !,
9, ., V , : ;, ( ; ( V? 9 L
< O5 (+.

- V>5 (- ? ?.

>, = 05( ? - I5( ? (

?.

<= @ , , <?5 - *
, K$ 1 ] 10 V5 (+. d 1O .

=P0 H 8* , > -. - C | ,
8 =P0 " , > -.

- * $ , # 8
-0 " , > -.

58
 I! 78* * =G2 1 ] 10
K, ] 1 0 =4 , 5 (-.

- |, - * $ * 8.

>, ] 1 <G 5( ? ] 10 " , >B ?

+0 2k * ( +? ( , > -.

$ H + ; #R5(-.

H 2k 0 "$ 05( .
$M* ; #R5(-. 0 - +
; , + 1*, + ?# 8 V>5(-.
+0 - " I5(-.

+0 * - 9 05 (-. ] 1 05 (-.
-* + ‘ ' .’ 8 "- L
3 # ?.

G* +?

M' ?t, E ! , L 9 ? *
- ? , K =4*.

- ] 1 ( H <8 I4*
# * ?. $ 7( B* =3 05(-
? ?

]?* * <? L5 ( ,
- !" *.

59
 !" * 3 <? L 3 -.

7 V? A*, ] 1B* ! * =4*.

7L - G , =4 !" * <? L5(-.

‘W ’ 5( 9, ‘ ’ 5( 9.
‘" ’ 5( 9.

, W , " 78* vO
1 “ - ” 8* \05 ( 9.

<2 A0 - + 8 7, R- V>5 (-
? ?

!" * * <? L
< O5(-.

H " O; 0 F3"- K
#45(-. E 1 ,+ 0 " O;
F30 5(-.

T ?

E9 H . ;, %(*, < * ? *
H 8 . -* H 0 F305(-.

,+ 0 F30 # ?.

G*, * !" * 8, !" * 8.

60
 0 "$ , * I ;
5(-. Hd, #+ 3B* B * ? 05(-.

9 - #I; , B * , 3 K
#45(-. " ; -0 91 4 } * E5 #I; ?
$> 0 " 8 J8 0 I4
05 ( *.

T ?

* + H $> K0 , =4
05(-. * H E9 . -* * !?
* - ?O*, !? * , -
-* ?O* 05(-.

T ?

* !" * 0 * % ? d 8 <91-.

<? * - * !" "$ % ? , 8" -

8 , R- V>5 (- ? ?

\@ + - : ?

@ F3"- ; : * .

<;*V >@ ? 0 * - +
>S M*, * *.

3 ? < G2 10 J(? *.

61
 , <? * - * !" " , 8" -
I4 ( V> - , 91 =4*.

. < < 2 c! ( !9D .

?-*, , I;-*, : *, -0 *, *,
- *, * + % ? ?- !" " , 8" -.

*, , 8 V, >S , *, 0 *, \ *
? * !" " , 8" - 8 V>5(- ? ?.

3 ( , * !" " 7L+ , 0

<? * 8 $> , >B* ? ?

S %( =G 3 I40 , =4
" , ? * S , >B*.

9 ? , ? * 1 "
, >B*.

( " MI U , ( V5 I U .

3 ( , !" " 7L * L -
, 91 =3 - ! * ? ?

- 3 ,45(-?, % ? 9
+?, 3 H % ?@ -, 7,( % ?0
, =4 , -?, % ? ?-, % ? ?-
? 3 L -?.

62
 !" * -, <? L < O5 (-
8 " *.

!" * - +*, LO, u *,

! +, =G2 9 ( 7L H , V
8* L *.

, - , * ; +* ?- !" * -
5 % ? 05 (-.

1. wI
2. 1
3. wI
4. R
5. $ + 4*.

? - - xI .

-, ?+* <91 +*.

? K - , = ; -. 2 ?
2 * 2 * #0 , = ; 0 *. H L
- 7( 7 L0 , = ; 0 *.

H %.;* J; H , j- % ?"-
%7 -.

"4 #2 3 M'3s
2 #G \'S ?- 5 "

8 G5> + 7L J85 ( .

63
 :* 0 3 -. +* ? - , = ;
0 *. - +$ H % ?.

,+ % ? - 1 .

-, V"$.

V"$ - B* 3, 40 ,
B* L - , 91 / -.

+ , + M* = ;@ T( -.

B* H 80 "- ; , ? =4*.
, - " V>B*.

] ( % ? - xI .

- 4 8* +*.

> 8 H ( % +0 *. @
*. !L- ?* /"-, - > + 8
4 8*.

F 8 H /@ , M*. <8$ 7( .

M 9 <;7 @7! , K -. <; ;

( # ? ( , - >@ ? 8
#I4 #4 -. 8 H ( F3 -, d 8
4 85 ( +*.

<91 % ? - R

64
 \# 1 I ) "- 5 ( *.

! + 2 * 2 * …; , 4 ( ,
? , H -.

H ( 7L %7 -.

c - - $ :

% * - ‘ DI .’ ?- *
‘# 3 , M"- -’ +? *.

% * 7 3 , / , V
( I4 4" -, ;0 , EA , ;
4 8 *.

* ]?* !" " , * # *V* /@

, M" 3B*. !" * * I40 9 *.
; - "$ 0 *.

? B* +" , 4 8* + ,
+" * I40 9 , =4 - "$
. 05 + 0 *.

!" * I; b0 4*. -
I4* ?, <? 4*.

" # $ :

“ # ” ( , 4.

65
 @7! ]?*, !" " *
, ,(40 * 7!.

I4* J(# ?.
B + : . A* ; ‘ 9u’ (
; J85 ( .

" <3 3 s " 2 5 2 3 s

<3 5 ; ! ' !

5 ( B + .

; - d 8 8 780
, =; M*, I; !"-0 9 ? * , 780
, =; M*, +* ( 7 + ( 0 780
, 91 #I; , " A0 +
L 3 - 4"- 05( .

E , Hd, A* +
7L" . O* E\ :5 (+ .

>! +$ < > G 5 !" * -

<? L < O5(- 8 T7 +
" *.

!" * - * V? 9, 7 (0 , =4
LB* ] 1, ] 1 " =3 +*, 78* +$
8* ? =G2 , V 8 " *.

* 78 Eb - ! $ *.

66
 H 1 05( . *
0 I5 ( *. "/ , M' \# C
# 0'3." 8 J85 ( *.

7 ,
2 -?

, > -. , > - , 91O* 3 -.

E+ , 1>
!" "$ ]?* , I;- 8 I4* , >B*.

?, H !> H V" *
R-5( . R- 7 V, V" *
2 -?

, > -.

E+ , !> > !" "$ ]?*

V" * < +- - I4* , >B*.

ƒ2 9 ! $"-0 , = ; + ,
<? * !" "$ , 4 8 , >B*.

>! - H V(* 0 I4*.

* I5 ( *, V" "
!05 ( *, 7 ( <G - !05 ( *.

- - !" "$+ # 1 -.

67
 ;; , F d 1O : 05(-
5 ( *. , ? * <; <91 V? ]?*
+* ;B* E 9 ( M*, <? *
L 4 - ?- #0 4 - ?
!" "$ ]?* I4 .

-, L -*, 4 -* E5
= ;" # <? * ( H 8 ?
?.

!" * <? < 05(-. <? L5(-.

3, ( , !" * d 1O ,
05( , 1O0 * <?
> 0 3B ?

E*! %S .

H 1"$ $ * H 8 L #R -
#I;- 8 "-0 , 9 *. 1"$ ƒ
?+ 78 , * > + , S "$
$ " 0 G 3B*. 1"$ ƒ * , -
0 =4*.

1"$ ƒ !" *. $ * *
P* <? *. -, ƒ , -, ?+*
? $ * , " , >B*.
?, ( , > - ?- 2 ? " , >B*
?- , > , > -.

68
 - ?" , * !" * , , ?+*
? , <? * , 0 G
3B*. ?, ( ( 0 =4 \*F
*.

\*F ƒ B*, ? 30 * ƒ B* ( -
#I4, ; ? 3" -* ?, \*F
+$+ , <? 3" 8 <? 0
( JL0 , =3 *.

: ( , " # $ : 8
J85( . 2 ‘ # ’ ( # 1 -,
, 0 - 8 , 9.

* V? 9 2 *, 2 * ? -0 , = ;
05 (+. +* 2 *, 2 * ? K -0
, = ; 05(-. 1"$ ? 9 3 -
?, V? A*, + * ? * ? -
, = ; 05 (+.

?+" %8"- -, =G2 9 2

=4 ? 2 , =4 , - "$ "
8 J( 45(-.

‘$ ’ ( %8"- -, 4 - 8
3 , 9.

E+ , H !8 #"$ * I4* 05(-.

69
 -, !" " ;0 - ?. V? 1
;0 - ?. 7 ( * /@ HR2 0
, =4 , - I4 #"$ *.

E*! + ;05 #4 - 3 -. ;0
;0 - m8, =4 R*. - , - *
0 ; 7L #; 3B*.

H ? + @ "-0 , =4
. $ 2 *, 2 * …4*.

$ ? ( 3 1*) - $ …;
F3"- %8"- 7 I4* ?. $ *
# *V* $ @ > , M" O* 4*
L =4*.

L , I4 2 *, 2 * …4* V? 1
05 …; #; , * /0 , =4 -
“$ ” + 45 (-.

@7!@ ]?*, !" " ( =G2 9,

V? 9, LO, +*, - !" *) /
4"- ‘ ’ + 4*.

70
 - 1.3

+" P*

तदा !टुः #व$पेऽव#थानम ् ॥३॥

# )D: F!y !F ॥3॥
tadā draṣṭuḥ svarūpe-‘vasthānam ॥3॥

“ I !' !' ' 2 y /%03 '”

( " 5 F Eb $ 05( )

I ., 5 3 $ 5& ' ' ?

$ %03..

I . ... - ( - ?

+ )"$ "$ " , " z#

$ % b "$ - +"
P5 (-.

- + +- ? % ?
05( , - - +" + L5(-
?- 05 (-.

- + +" + L -?

; ? 9 - K , =3 05 (-.

71
 Hd, ?B* ? 8 % +"-0
, 95(-. $ !? ? 9 c !
? #; ! + 05 ( , ?
#; , * 8 ? I4
, =4 05(-.

E+ , ? 9 %7 * - , >B*,

. 5 G 5 M'S.

?0 " , > - ‘ ' ’ 8.

? %7 * , d 1O , + M*
? V> - , 91 -. H ?, ƒ H ?,
H ?, 8 0 *.

- ?, ‘ ' ?’ 8 L , +
=4* ( , " # $ ;
=4*.

# = ?- I!

? 8
, ?# ?.

- / ! , V& , t ? ,( ? *
, ?# ?.

“ I !' !' ' ?! '” 8

, - I4 J85 ( .

72
 0 +"$ , 91 =4*.

$ e; ( ) - P* H 8.

3 " ( ? B*
, =; , - ?, # ( ?
<9 1 % ?"- - *.

- +" B* , = - -
( , !" * ? 0 * -
I4* .

1"$ ƒ ? , 1"$
<9 1 I4* ?, 1" B* ,
0 3B*.

<? $ G 0 A0 *,
5 A0 * <91 8 4 9 +?

;"$ <91 !" *, $ <=; *

# "$ 9, 7 ( =3 0 * ($ e;)
$ <91 8 4 1 5 A0 *, G
0 A0 * <91 . , > #"$ * E *.

* 5 ? +7( !" " + K

+ "-0 , =4 $ ? E\ $ 05( .

- T ? ?+ 7( % ?@ I4 +"
L - % b5(- ?.

73
 * H = =G 3 } - 05 ( *
8 "-0 , 9 *. ]?* <?
, 0 G 3B*. H 1 =G 3@
H !? k( 9 , * 0 * <? * 7 (
1 -, , - ?25 % ?@ + , >B*.
?- 2 ? " + , >B*.

* > 0 =4* ( , *
} $ 0 * 0 = =G 3B* > 0
=4*.

- ?, * <? - 3 I;-
> V> - , 91 =4* ( , *
!" * , 0 =4*.

* !" * ?+* ; - ,
<? * !" "$ <91 =G $O A0 T7
?+ I4" , >B*.

+ , 9 , "
A0 <? * d 8 , >5 (-. d 8
05 ( , " ,
<? *, <?5 <91 9 ? * *,
? * +0 $ , 45 ( 9 8
% +" , 7 G* +- !" ?+*.

H * $I45( 8 "-0
, 9 *. <; +, - !" "$ ?+* T7 45(-.

" + $I;, . O*
? + ? + 7L +0 " , > ?"

74
 8 * !" * ? ? ?+ 45(-.

I3+ M* 3 .

d ( * ; ( b0 @ * mI3
F9 1 9, F4* -*, :* -* , +
=30 , =3 , 0 9 *, >S
5 (-. - 1 * ( ! V0
=G 3@ ]?* 05 ( *.

9 * ; 0 =4* 8
, K # ?. 1- , ? 0 *
5 (-.

7 0 G* * ; !" "$ "

, 9 8 9 8 T7 + $ 0
I491-.

3, * !" * ?+* ;B* , ? *,

* <?5 * , 95 ( *, >S
;5 ( *.

3" E j @ }0 * ? *
? ( + @7! 1 7L, 7L \50, = ;
05 (+ .

2 9 9
@7!@ @? M*,
M* !" " * 78 J4 ?
?+ 4"$0 , = ; 05 (+ @?
!? +! O K0 EI 45 (+ 8 J(
=4*.

75
 " L B; J3 !" ?+"
%8" =4* 5( .

3 I; !" ?+2 1 %8"$ 1

“" G” 8* \05 ( *.

7( 3 * % +"-0 , =3 - 8,
V ? + " !" . ?
+ " !" , 7L ? (
!" . I ; 0 5/"-0 , =4 "$ 0
?, 2 ? , L"- "-0 , =3
!" 8 T7L 0 I; * ;
? =G2 1 L - 1 4
" # $ 5 ( .

E , 3 I; L 9 9 T7L
0 I491 H + # >"-,
# " # ;0 G 7!05 ( + ? +
: L 9 <G -0, =; <" u
E5( . I4* <= @ “ I '”.

I4* !" " 05( .

0 I4* +"-* : L#
+ % b5(- ( <= <G O* 35 (-.

" : L , I !', !,
I D 2 #G + ? 05 (-.

-, +"- 3 2 A*, 7 +
0 2 A* : L#+ ? L 45(-.

76
 d 8, #/ V % ? 2 9 ? ,
“( '” * : L# F L 45(-.

,- +"- 3 2 M* , ? 7L,
+" B* %C* + * 05 (-. - ,
+O % ?@ ? ( + 3 2 1 ;"-0
, 95 (-. - , Eb <(0 "$ 7
( -0 , 95 (-.

-, : LO E\ <(0 "$
7 ( $ M*, +" L -0
, = ; $+ , * p0 "$ - #/"-
R O; + J;, “( ' ('3 rO0 '” 8 J(
35 (-.

E , L# L 3 -. L# L
<? -? E , " + 3 2 A* p
L 5 : LO.

E , d 8 +" B* + ?
; + ? # + ?
/ + ? + “( '”.

d 8, + r ?t H
u I4 !" "$ ! <G 5( .

+ , + B* "-,
“ .! {” 8 J( 35 (-. -, “o .! !
# 03 8” 5 ( .

77
 " ‘" ’ * p LO , @ ,
-, , I;, @ F * *
* #IW , 95(-.

; +"-* ‘2!) 2!c’ @

;05 (+. <= @ , , I;, - * ;
<G O, .

2 ‘ ? ’ ?- “ ' V ”
% b5(-.

-, ? * LB* LO 2
= > L ?- 'E t + 45 (-.

" ; : L# 2
? * V , =491-. @? "
2 ? * L 45 (-.

7 + # 1 " *.;* c*V? A*,

+ * <91-.

10 , =4 +" B* LB*
L : LO ?- G O +"
L -0 , 9A* ?0 ,
“ #IW” 8* \0 45 (-.

-, “( ' # 0 3'” (
<G * < > G * -.

78
 L - I4* " E5 F
8$ 0 *.

-, ( V "! .
" ( LO .

! *, 0$B* * -, 2
E+ * <=; 5 (-. - , ( |F! "- *
E *.

+ 0$ ? ! * ?!,
! * ? 0$ ?! 8 JL+ .

E ,= ;B* F>0 3 -. =4*

H ( 8 J8 - " *. +
“ * H 8 8 J( 45 (-.

, - , H EP*, , =P* H ( S
- " ?' . - ?, ! *, 0$B*
H ( S - ,' .

-, ! * ( "), 5 (
0$@ (!")
@? +" L -0
, 95 ( * ; , 8* ; <G O
, 5 , I;, * p LO ,
?- <G O , .

3 I; , I;, 5 " , -;
G - “" "! ” 8 J( 45 (-.

-, <G - E *.

79
 -, " 5 ! * ( LO), !" 5
!" "$ ]?* +" <G 7 V>B* $
;+* 2 0 *.

+ `" y=u` 8 F "$

‘ 2!c’ <91-. , @ !" 5
F "$ E+ 0J"- ;0 * 2 * !" *
5 ( ! * *.

! * * ( , =; F>0 *
, R-, " + 8 *.

" ( , ?t ?- V t.
( , 2!c.

E , <G O , ( , I;, -?
( , - * " . <= @ !" *
* ; " !" * 5 ; -.

T,+ ( , ? * * ;0 I;-
$+ , , , -, - ( 9
? ? !" * H 8 J3 ^F! "
5 (- W$ *.

" ! * * 8* ‘" 3 5 ’ 8*
J85 ( *.

<= @ ! * * ?- !7(* ?*
- * ; !" "$ * I; < > G*.

80
 3 I; < > G"$ <91 " (
V t ?- ?t V , =491 ;
( E W ?*.

E , - " # $ : ;
, 85 ( ? -, +" B* LB*
L 5 ‘" ’ * :" F 0 u L 7
T-. ? , ‘ ’ * ; E W ?"$
3 ;25 #45(-.

% ?@ E , E ! ,
E I !' * ] 8 % ? 10 ;
9 5 (-.

- I4 ‘VG .’.
- , “ #IW” + 45 (-.

E , - M*, + M* ,( 8*,
-* <91- - I4 .

<= @ - I4 <91-. - "! .

- , - " , - ( ' 8 '
' ?!. H ( / - E *.

- a" - .

81
 - 1.4

<= B* 3O*

विृ त सा$(य)मतर* ॥४॥

z# } yI ॥4॥
vr̥5 sārūpyam-itaratra ॥4॥

(!" * , O ? - ?+2 1
3 2 1 <=; 050 , 95 (-.)

. 5 ., !U!O $ 03..

7( 2 =G ? 1 , +
% +"- #45( .

H t> H .
= G0 , =4 ? = =;2 9 , K .
;*, I3, +, =3 8 ?
# + "$ 2 9 , K .

H 9 "$ 2 A0 :* $( -
#I;-.

7L;* K o ? 8 I; ,
9 + J8*?

82
 "( ' ", "( ' )U", "( ' ; " 8
Hd, 8* + , 0J8*.

;* , 8, " 5 5, o
5, o )U 5, o ; 5, oO G M 5 #
c 9 '" 8 JL+ , A0 V> ?

"M' . c 9 ? O , ( ' MI U ~ J
2 , t , p . "S . , ! 8 'S # 0 3'.
( ' '. !' )U '" 8 ;*
F30 *.

3 2 9 ? ( M*, 3 ;@
9 ? * = - 7L7
V> -. E+ , 0 " , >B*.

?, H , 7, ? 9
, K5( . ! , , , O0B 8
Hd, 80 * Hd, 3 *, 1O 9
, d ( 05 (-. , A* + ?
, 40 45 (-.

E+ M*, 9 ? * 2 * +?

E+ , 25 B*, $ *, 1 M*
2 9 2 * ?, 2 9 O0B, ,
! ( $0 *.

- ?, *, * ‘ ' ’ 8 JL0
, 95 ( *.

83
 $ , .\ , + C $, + *, +
"$ <IF>O, V" " F 78 , +
? F 78 8 T /@ *
* ; 1 4"-5 ( *.

* 9 ? ?

* $ ? 2 ?

* I3 , + ?- =G ?

>, I3 +, $ *, 1 ? *
3 +?

2 " < 05, H 3 "$ (mould)

t7L+ 3 "$ 3 * - #45(-.

* d 8 * ; 1* =5 ( *?

- !" "$ T7 4* 7(2 1 ,

2 1 , ?+2 1 * * ; 1*
=5 ( *.

* , 7 ( , <(#+ , E!> , *,
= 9, * 30 * V" 2 9, ? * -
0 ? 2 1" 5 (+.

2 9 , * * H
3# "-0 , 95 ( *.

84
 <= , * * L ,
!" ?+2 1 T7 4* 7(2 1 * <=
8 % +"- T 85 ( *.

- )"$ " j=4* H (

3 *.

“z# } yI < ”

(!" * , O ? - ?+2 1
3 2 1 <=; 050 , 95 (-.)

!" * , ; , ( ? 8
* % +"-0, =4 05 ( ? - ( +
H 8 .

;* + ;* 8 % +"-0, =4
- ?, * * ? ( % +"-0, =4
05 ( *.

- -O > +- ?.

- > +-? 8 <2 9 !" * $

05( , 8 ƒ2 1 <2 1 ; 1* =4
, 9m 9 8 I4 2 J85 ( .

( ' ? +0 " , > -, 8

, > - , 91 3B*?

85
 + \ 2 - #?05,
$ ; S , K , ( ' ? 5( <=
$ L - , 91 3B*.

!" " 3 ?+* L 0 S , K -?

- 1.5

c - # + 5 ? 2 9

व ृ तयः प,चत-यः ि.ल!टाि.ल!टाः ॥५॥

z# > 8 0BF 0BF ॥5॥
vr̥2ayaḥ pañcatayyaḥ kliṣṭākliṣṭāḥ ॥5॥

+ 5 ? * 5 ? *

( =G ? 9 c 9. 9 - + 9,
- 7( 9)

6-. 5 O G ( !3 M9 O G) VG .
! SG "5 ( 5 !, 3 ! 5 !.

0 9 ? =G2 9 L, L ( -
, =3 05 (+. * :7LB91 <? * 0 9
=G2 1 78#"-0 , = ; 05 (+.
=G ? 1 c - ? 8*, c -
? ? 8* F>0 45 (-.

86
 0 5 - ? ? 9. - *
9.

0 5 - ? 9. * ( 5 ?e
8 , <=4.

+ 5 ? *?

0 5 ( - * , + R" *
, <= ( , , 7( .

0 5 ( , : + , * ,
, + , <= I4 .

0 5 , 0 5 ( I ; , 7 1
, I; - ? . - * - *
. \ + - , + .
L# ? - LO 8 L F;? *.

3 Hd, LM* c - # + % ? 9
05 (+.

,+ +?, 7 ( 3 7(? *?
7L F + * )"$ 2 J(
5 ( .

* <? , $ <91 1, 7(
, 9 1 9 0 * 3 = - ?.

* !" * 3 05 ( ? 3
<? * 0 #>5 (-.

87
 H E9 H 0 ? + O*,
7,( 0 , I; + O* , >5 ( .

T ? - + !" " , 8" -.

)"$ 2 , * <?
<91 3 = - ? 8 JL+ .

c - )"$ "$ , 3 ? * *
!" * ? K5(- 8 J85( .

4"- * )"$ 2 3 /0
, =4 - 8 J( 5( .

, " 7!B* ( ? (
<= L - , 91" . $ 5
; - W$ "$ 05 0 *.

‘ ’ ( T ( - -. /0 9
"- ? ? "- ]4 - 8 % +"-0
, 910 J; -.

88
 - 1.6

c - # =G …I;2 9

1माण 3वपय4य 3वक6प न ा #मत

ृ यः ॥६॥
I $ F # : ॥6॥
pramāṇa viparyaya vikalpa nidrā smr̥tayaḥ ॥6॥

F G*,
G*, # ~ *,
*, # *,
*, %"$ , W.>$

(‰=GLO, , K LO, 7 +, <(0 *, u *)

- =G …I;2 9 , - , c - # +
% ? 05(-.

, = , | , , $ 78*
F<, 8 J( 45(-.

9 ,+ + 8 *.

= - •9 ?t.

B* E K - LB* =G …I;*.

9# 9 I4, > + 9 , K- LB*

LO.

F G* ] 8 4*. 7L
T7 + "- M*, * #> 0

89
 5 ( *. 0 , $ ] 8 9 <=4
8 I4* L"-0 , 9 *.

4" -, | .

# ~ * ( ( +-. ( V> -
, 9 -. ( L - , 9 -. ( % +"-0
, 9 -. -, , K L -.

] ( -, ?- .

? H ( =}0 , 9 -.
0 * H ( ? O* =}0 , 9 -.

- r .

0 " , > - . M*, p0 "$M*

=G2 9 …30 , =3 0 * 5( .

c -, L .

; 7 ( =} -.

- =G2 9 c $ T - H L
L, L -0, = ; 0 *.

c $ , ? S , + F G*
( ‰=GL " # , 7( 9 +"-*
# 0 ; =3 9.

MI U I .?

90
 7 + / 8 W$ * J85(-.

- =G …I;2 1 * <
"-0 , = ; - % ?@
05(- 8 , >B*.

, * ? + 2 * - =G
…I;2 1 V> - , 9 - ?.

7 + <= 8 % +05 ( *.
, ? 8 =}0 , 95 ( *.
? 05(- 8 % +"-0 , 95 ( *.

3 ( + =G2 1 ? - 2 1
$05 ( *.
- I4* ?, ( + =G2 9,
<= @ ( ? * L #;
405 (+.

"$ 05 0 , ‘( ?’
L - .

L#7 ( + =G2 1 .
, > ;. ; 1 , 8, * * L
/ , K5(- )"$ *.

91
 - 1.7

F G"$ ] 8 $ 9

1 य8ानुमानाअगमाः 1माणा न ॥७॥

= Z E / = C ॥7॥
pratyakṣa-anumāna-āgamāḥ pramāṇāni ॥7॥

(‰=GLO,
‰=GLO, ‚ *,
*, ?L , K LO)
LO)

)"$ "$ =G …I;2 c -

% ? 1 7L L *.

$ !( H 8 = (•9 ?t) 8*
" *.

‰=} LO 3 5(-?
3 ; - 8 2 J85 ( .

= - ] 8 <91-.
F G* ? <=4, F * "$ *
05 + ] ( I4* 4"-0 , 95(-.

9,

? -, I Z ?- ( U E ! .

=G = -, I -, 8 V? 9
]?* LB* LO. LO 5 ( *.

92
 L 3 , 7( M* * 3
L -0 , 91 < =4*. * >
0 3 =4*. , 8* 7 + 78* *F0
I4* -.

tG M'S \#!' #-
“ ! (
!9D . / M'3 \'S #- ( V
!9D . I U 52 '3 , ( = 5
#I . ('S. O; 2 8! (
#I ”

8 : . # + J8 .

- ? -O* > + LO 5 ; -.

2 , ( , S=3IW, 7 (
7L, ? * ! $"- 2 9.

9 LO0 H"- ? ?-
H *F0 d 1O + ?

=; - F G*, E .

-, E I = .

E ( ‚5"- L -.

, V :4*, 3@ - k \ #R
M*V LB* 8 ‚5"- L 3B*.

93
 I! F G* 8 , 0 , =4
$"- 0 0 J; -. 2 p "$ V 5(-
( , 2 , V 0 * 8 0
3B*.

] ( -, / = .

E 2 9 ( W$ 2 9 J8 -.

?7 (B* =4 F3"-0 , =3 0
3 -. L 9, , > 9 J8 0 , =4
* L - , 9 -.

2 !0 5(-.

7 * I! F G"$7 * , ; V ?
( + , K -?

E * H 8 J85 (-. -, "$

, 9 1 I4 >" , 9 - =3
* 9 8 E W$ * J85 (-.

*
3 , K- " H *
, > #" ?. 3 ( +
, K -? E 2 9 , R- , ;25 -?,
, ;2 I;-? ( ? 7 (B* =4
F30 3 -.

0 V 8 =4 JL
7 ( * T780 , 91? *.

94
 E+ , 9 - 2 1 4
= I; , E L 0J; 9 0
=4*.

! - €S!.I 5, tG M'S \#!

#- , ! ( !9D . 5 M'3
t ( #I 8 J85 ( .

T d 8 J85 ( ? "$ ?

E 2 9 J85 (+ ;O9 05( 8.

E+ , * H -* ;O 1 =;$ ?.
"$ 0 =4 / 9 <91+.

H 8, 0, 70 *V. ? *
*V5( 9. * *F #I4 *.

G ? 8 JI;" 4 JI; K
. *F4 -.

- H /.

,+ 8, - 3 E W$ 2 9
( 0 *?

J8 7 * "$7 * H
, ; V* ? . + , K ? * 8 E K -?

-, E 2 9 JL 3 8, ;O 1
4 -. <= L 7! -.

95
 9 !. !` €S0'3..

/ ? ! E ! ?! S 5 (-.

F G* ( , M0 " 'S" 8 , 9.

- H (B* - + 8 ? T780
, 910 J; -.

3 T780, =; + E *?

LO 4*.

LO J R2 *.

+ , + M* I40 , 9 - 8
E5#I; M. ,?, M. !S? 8 "- LB*
LO 4*.

7! 8*.

<2 9 LO0 <I ; B*

9# I4 > 2 9. <2 9 *,
* = I; =4 " B*
9# I =4*.

- >? 8 L =4*.

I Z ( , , 3 , , >
=4*. = + 0 =4*. $ *
0 0 J; -. - " a*.

96
 - 1.8

( + =G2 9 3 5(- ?

3वपय4यो )म:या;ानमत प
ू 1 त!ठम ् ॥८॥
, < L y I F ॥8॥
viparyayo mithyā-jñānam-atadrūpa pratiṣṭham ॥8॥

( u +*, , K@ , K LO.)
!3 ?t MI U !#03. M'3 , \' 3 '
3 , !U ! ! . M D! .

. E\ + >. Eb - ! $0 =3 >.
c - # + =G ? 1 7L
JL+ .

+,

=
|

$
L

$ F G* - ] 8 4* 8
" *.

97
1. )" =
2. E I =
3. / I = (F# )

4"- 2 | - 7L ! $0
05 ( *.

# ~ * ( T $5 ;
* +- 8 % +"-0 , 910J; -.

./ 3" < 45(-.

T # ~ * ;0 5(- ( , T
+ H 8 ;0 5(- 8 V> -
, 9 9.

3 ?.

| ( W5 "$ !3 8
, 9.

( + =G2 9 + , 9 4*.

( + LO 3 5(-?

H H G* , 5( .

, 9 1, 7( 1, 7(" "-,
- <= 8 % +"-0 , 9 5(-
5( .

98
 I 7 . M*, R -
V> - , 9 - . . 3+*.

+ 3 # ?, ƒ - 9 , K $+
- % b - ( } .

"2 8 & 2! 5 5 !- #c"

5(- $ *.

!8 \ 4"- "
, >B* $ \ ‡I4, + I3 ]3,
>: , 9 9 :7L " ? 5 *, 8
O0 * , ( , 9 9 ? * $ 0 *.

\ 0 - , > , 05U* ?.

1 . , > , * ?
7L "- 0 *.

, * , > E9 E+O; , 7 (" p05

L - #I4, ,( L F + *. # 1 I4
I ; 9, m3 *W 9, ;0 V" 2 9
8… F -O* 8*.

3 " . ? , % . ? 7L
F + K , =3 0 *.

*, * b# G*, : 8 ?5 ( *.

99
 * #; $ ]" 1, b#
?@ 1 I4 2 9 J8 9.

" I U 4 M'S ! % ( G M 5
5-., ( 5 5 X O J-. ) '. oQ
I U 5 " 8 J8 9.

-*, G* . 05 + H 8 8
% +"- * F + ? -, $> -0
, =3 05 ( *. - 5bS! " * 8
*V5 ( *.

- <= ?

- ?, $ G* * ?

m4 , I;*, I4, 9 *
?
* - ? 7(* 0 *.

E+ , <= @ 7L * ?.

* 4* * - * +$
05 (-.

4"-, *.;* <91 , * *

8 4"-0 , =; - % *?

-<= +-? 8 L 7(
, =4 7 ( <= 8 *F0
, =3 05 ( *.

100
 2 U. % D 2 z ./O '
D 5 2 .

*V (
G) 0 \ 0 *.
"$ 0 *. <8$ 0 *. E+ ,
<@ 0 30 *.

b 0 1 - , - 0 *.
<8$ +- ?. E+ . + "
*.

7(" "- B* 3O , K 0J; -.

!
$ 9, #1* ;2 9, 3#-@ *
, K$ 9 8 2 " M* , K 9 -
5;05 (-. 7L - <= " 3 =4
F30 =4*.

-, 9 - 8, Whats app,
facebook, Instagram 78* Twitter + T 1 + ]
?" 12 9 8 *.;* <91-. E+ , $
<= ? , H 80 * < <? # 2 9
<? 5 (+.

$ - * + , > -0 , 91 =4*.

H 7(" 0 = ; , - 1 I 0
, = ; 3O , K 0 J; -.

<= +? 0 =;L =4*.

101
 - H 0 * 0 I4*. d 8, ,
<?5 <91 7(2 1" =3 <= L -
H 0 * 0 I4*.

- +$ !? $O 9, !? 3 2 9 #R -
#45 (+. * 7L ]? <? L5 ( *.

d 8 T7L "-0 , =; T 1 +
=G2 1 M* <= L 3 5 (-.

1" + $O 9 5 ( *.

. M' I t G?

-, , 9 9 78* <@ 1 7L
7(" "- * 3O , K , ( +
=G2 9 *. ; 5 (+ 8 " *.

,+ *, - +* ?- ] 1
?- !" * 8 , ? 4 $ <91 =G
$O 1 * ( + ! + A0 EI 45 ( *.

3?

* T H "$ F(05 ( *. T * H
I3 , H , / :* , 7 ( 0 F(05 ( *. *
* < - ( =G* 0 . S !L $
$ - #45(-. + , 7( 2
< O 0 " , > $ ?.

102
 F3" M0 ] 8 9 8
I4 $+ , +"- A0 * ] 8
9 <91- 8 $05 ( *.

<GO !( -. <GO ?$ ?.

;O9 < -. ;O9 b -.

3" , + 9 R$ V" 2 9
, - <= . 7( ? * , K.

, = 9 \ + 9. -, ‘2 9 W
=' W ’ 8 J8 05 ( *. M* 9
E= 1 0 9 8* =G2 1 T7L
"-0 , =3 05 ( *.

4"-, 4 < -. 7( 4 9
I; +-.

M*, : ( #?2 7( 1 #;
< -. - , L ( H #?2 . O*
b -.

>! , ? *, *.;* T7L 0 I;

$ ( =G2 9 ( , 4"-, L
, ‘! v ! ’ ( , - / I37
<> - 8* =P5 ( *.

3 E@ *, E@ * =G $O 1
0 9 1 * L ? $ - #45 (+.

103
 * 7 ( L ?. * , =;
"-0 H $ " * 7 + , K-0
J; 0 3 $ ?.

3 J; H ! $0 3B ?

- ES > 05 ( ? ?!...

3" ( + =G $O 1 *
<? ( V> - "-0 , 95 ( *.

9 :U "5 $< O G " .I #O G.

ƒ2 9 , 9 ? * < -, ?-,
, I;-, b -, > +-, , K +- 8 I3
I4 "-0 , =3 05£ 9 8 V? 4*.

3, I3 <91 9 ? *
I3 3 +? 8 !"-
2 9.

+"- 8 A* <2 A0 9 -
E *F05(- - V> *. 8 9 I4 ?
? ?- -J;" .

E*! “•. , ('S =3 ! !”

3 V( , 7(" "-
; ;0 J; , ? * +$
$O 10 , =4* <? ; ;0 J; -.
E , <2 9 + 782 9. <? * 8*.

104
 - 1.9

7 + + =G2 9

श?द;ानानप
ु ाती व#तुशA
ू यो 3वक6पः ॥९॥
I L E !F.ƒ' : ॥9॥
śabda-jñāna-anupātī vastu-śūnyo vikalpaḥ ॥9॥

(, ? , K K <G 7 +)

M9 O G 2!S ! V#! !..

. $_ V5 M D 2 W 5 ..

7 + ( +?

, 8* " u +*. %C <? 4 , ; V

? -.

7 + + =G" d 1O
!0 9 5 (+ *.

H , = G , E G 7( 2 1
! 7 + =}0 , =4, F %C"$
3 ? 8 LB* - -5( 9.

8 0 , =} > ? ,
?- E} > ? ?. 7 +
" > > 8.

105
 $ G* , K- , =; b0 .
0 * 8 7 + , K- , 9 -.

V(*, 7 + 4 %C* H"-

# ? ( , " 3, ? * % +"- "-
. b0 3 E5 #I; " 8 , -
, 9 -.

+
?"$ F9 1 9 * "-0
, 9 9 8 7 + =}0 , 9 -. F
9 "-0 , 91# ? ( 9
*, " * , 9 -.

8 F9 1 ;"$ ?. - 7 +@
05(-.

M ? "$ # < O *, * 1 < O

* 8 7 + =}0, =4, - # ?
( ?$ >, %8 +*, 8 ? M*
* , 9 -. (0J8 -.

3 d 1 4050 , = ; ? *.

7 + - , 8* " 1 *
u +*. <= 0 * 7 * H * * ?.

E" , ;O9, F * *, , *, *,
+ ? * * 9# I; 9.

106
 %C"$ 2 - "$ 05 ( ?

" + 5 ;" u +*. d 1O .

- ?, 0 ? "$ 9 "$0
, 95 ( *. 7( A0 * "-5 ( *. .\ ,
$ , + C $0 , + * 8
, 5 ( *. 9 ? * 7 +.

$ - %C. ? ? ( - ?.

<? * H , > %? V. d 1O .

* 7 + 4 9 - , =4, -
.b 4, - $ , - F0 ; , - 2 1
#> ; 8 , "-0 , 95 ( *.

<= @ 3 H 8 5 ; -.

H ƒ=; %? V, H ƒ=; ƒ V.
d 1O <=4.

% $0 F>"- "-0 , =; 9.

* T ? * 4 "-0, 91
=4*?

2 !0 +? ( , 1 ;# ,
7 + 1 * %C* ( % +0 " , ;25
#45 ( *.

107
 - 8 H J85( 8
"-0 , 9 *. - " - (
JL+ 0 * 5(-.

30 ( J8 9 = ;0
5( .

- ? - - H *.
I 4 1 F 785( . d 1O .

? #$ 1 F 78 - ?, !?
#$ 1 F 785( .

? 8 * J8 - ?.

E+ H -., 1FB , 0#F.!' 8

J85( 9.

T ?

$ * H + =G* ( <J
8 7( ;. - F>"- -.

+ , .\ I4 < + ,
? , , M2 , +; + 7( 9 ? *
I; + 9 ( + 0 %?# 5 (-.

7 + 1 ;# <= L#45(-.

- ? H 8.

108
 " .I #O G.

<= ? " + # 2 1 ƒ2 9
<= 8 *F0 , =3 05£ 9 8.

!? 7 ( 7 + 8 J; <2 A0 H"-0
, 91 0 0 *.

H H 9# I =4* - -
<= @ 05( ? ?- , 8* 9# u +*
+ ?

@ )"$ * - 7 +?, -
<= ? 8 E # ?. - 7 +, -
<= 8 L - , 91S , 5 (-.

, 8* " 1 I4 <=; + u +*,

<= @ ? H 8.

2 8 2 )D 2 8 5 ( } .

<= L =4* ( ,
7 + + 7 ( +* =4 ƒ0 =4*.

! $"- 2 9, , 7 +, ? *
<= 8 % +"-0 , =4 05£ 9 8.

- <2 A0 S 4 , .

109
 - 1.10

=G ? A* p0 *

अभाव1 ययाअलDबना तमोविृ त न4 ॥१०॥

!I 5 z# $ ॥10॥
abhāva-pratyaya-ālambanā tamo-vr̥5r-nidra ॥10॥

(<G # L …K# Eb <(0 *)

r s M9 5 G 'S0'3 .

* #/"$ 0 * - - !" "$ 8

=G ? 9 <=; 5 (+.

789 = , | , + 7 (
7L T7 + " *.

4" - r .

p0 "$ 0 <? 4 , ; V ?.
V? 9 ? , K - ?. 3 0 * -
=G ? 9 3 8*?

8* 5( .

3 *V -?

+ “ t $ 5” 8 W$ * J85 (-.

110
 p2 + " T FG* ?
5;05( . , + ;05(- ( , >
05( . 3 0 * -, 3 =G
? 9 8*?

* +* -* ? , K- , = ;
05(-.

? <GO FI; , : + *
FI;F 0 " , >5(- ? ?

? I; , I4 3 F ,
"/v M' # " 8 "
* % +"- 0 35 (- ? ?

G*, * +* " 9
25 "-0 , =;-. - ? ?, , I; ?,
+ ?, ? ? 8 ?! ; I4
"- 05 (-.

+* ? , K 2 9
0 05 (+ ? ?

p25 R F , " 8 %* $ p25 + *",

?- " 8 > p2 # ?" 8 , >5 (-
? ?

* p0 "$ * +- 8 3 0 "
, >5 (-?

111
 2 +* ; !" "$ H425+ M*,
!" * ( 4 ?t , R-* #/"-0
, =3 $+ I4 . “( ' ('3 rO0 '”
?- 8 “ , ! rO 1U 5” 8 J(
35 (-.

p2 0 * - 7( 7 ( 7L0
, =3 +- (!" *), p2 * - p0 "
7L0 , 95 (-.

` # ; $ 5 - $ V( <? # 2 9
V? 9 ]? !" "$ - -5 (+.

+ =G2 9 ! L0, = ; 05 (+.

!" * , 78 05(-. + , <= , > -
?.

r $ 5 - $ V( <? p=4 9 ?.
‘ '’ ( =G * ?. -* +*
p0 " 7L0, =4 05(- $+ ,
<= L 3 -.

= ;B* =3 H % ? 05(-.

. - #/"$ 0 * % ?@M* !" *

$ 0 * % ?.

" ‘ _ ’ 5 (+ .

112
 $ ( , #/ V % ?@ =G2 9 78
-.

G l>• , R-* C
$@ ? .

- 1.11

u * -

अनुभूत3वषयासं1मोषः #मृ तः ॥११॥

E } I X F , ॥11॥
anu-bhūta-viṣaya-asaṁpramoṣaḥ smr̥Cḥ ॥11॥

( 8 ?7( 2 , u *)

L M' . J E !O 3 X O c'
5I= 5 $ I ..

=GS ! ( 9 d 8 R5 (+ 8
"-0 , =3 05 ( *.

=
|

$ + 7 ( - L *.

113
 4" -, L .

u * - V ; H ( +$
% +"- -, 8 H L ? F ? .

>, u * 3? !" * ! ( /
0 *?

- 3 <= (0 *?

, - , * * 2 - ;*
780, 91 =4* 8 , 5 ( *.

- > ?.

G* +? ( , <? * L0, = ;
05(-. * * \ u 2 1 F3"-0
, =3 05 ( *.

, * O* E\ 7 + , -
( ; b# 3 u * * !0
I3 #45(- 8 *.

" + *F + . 3 - * , K-
#I; +"

" + 3 , K ?"

114
 " 1 <@ 0 <@ K " ... 3
;!@ + T 7L #I4 #I4 K
#I; 1"

" + 3 ? * 1 " ,
G"$7 F 3 L #I; +"

8 - ; ( b0 @ *
d 1 V?* 1 I5 ( *.

7L7 G* +?

V ? + . u *
I4 <= 8 * =}0 , =3 ,
8 # L+ , 0 - * , K-
#I; 5 ( *.

? , I; + 8 7 *, , I;
? + 8 7 * u * G*.

H + ? ( , , I; (
* * +$ "$ 0 "$0 , 95 ( *.
u "$ - * + 4 <( 45 ( *.

+ , - <= (05(-.
L 0 ? * ? ?

" + ? * G d 1O
... ? * =405( ?"

115
 " 0 * - 3 9?
G"-0 F 3 L#I; 1"

? * u "$ - <=
* # +.

u * ( ? =G 3 I40 , =4
05 ( *.

>, 7 B*, B* * 0 J; ?
( , 30J( # ?.

3 B* B* * , $
0 , H 7L H u * ?
0 3B ?

-, )"$ " J - 05+

0 H 8 #12 *.

"L M' . J E !O 3
X O c' 5I= 5 $ I .."

u * - 8 H (B* ?0
% + -. -, 7 % ?, )b% ? +
8 % +0 , \ I4* % +"-0 , 9 -.

\ , =4 =4* * %C
<? * 3 05(-? 8 4 "-0
, =4 0 =4*. \ u 2 9 I4*
<= (0 *.

116
 * mI3 !8 F9 1 - -, -
+, + $> 8 , + 9. - * +$
E\ $ - #45(-.

u * j=4* j=4* - , = ;
05(-. * u "$ 3 ;05 ( *.
1 ;# u 2 9 <= 8
% +0 " , ;25 #45 ( *.

<2 9 u 2 9 ƒ2 9 ? 8
i 05(-.

H %.;* !"- 2 9!

<2 9 u * ? * T H G"
/ - #I;- 8. ( ?@ 3 I; \, ? *
( - * 5( 9).

+"- u 2 A* / - #I; , ƒ2 9
?

<2 9 * +?

<2 9 #" $ +?

<2 9 <(O 9 +?

-O ?.

, * , G , +#, F9 1 9,
IV, :7(*, m4, , -O* ?.

117
 ;O9 ?, * ?, , / ?, 4
?.

u * ? * 8 - V>5( ?

" <? , %C <? \ u 0

=G 3 ]?* "-0 , =3 , d 1O
!0 8 , >5( ?

, R- V>5 ( ? u 2 9 J; =GS
! ( 1 <=; 0 5 (+.

H ? 8 * u *
"$ , + 4" ( 0 * -,
* L ? V + 5 (-. +
75 ( *.

- , H , I; 8 * u *
, + , +0 =;O; + , 8 V 5(-.

5bS! , 8 V, * ? * =G
? 9 . 7 % ? L
#; 40 *.

" 3 , 0 0 J; -"

" 3 , K$ 0 0 J; -"

8 * ( ?"$ "- R"$0

, =3 u 2 9. * % b ?"$ \
#; 4 u 2 9.

118
 | , , $ , L ? *
" , KB*.

9 * b 4 H L . 7 (
#;O* 3 -.

+ , 3
7 ( I40 9 , =4 -,
!" ? 1 % + 4"$ , <= @ > +"
3 , 8 -?

* / S , " 5(-.

)"$ * - 1.12

F *,
*, 05 *

अIयासवैराKयाअIयां तिAनरोधः ॥१२॥

I } ! I ' $ : ॥12॥
abhyāsa-vairāgya-ābhyāṁ tan-nirodhaḥ ॥12॥

(#; F3 + @7!@+ + ? 1 H40 ? *)

I }1 , ! 0 1 $ ; 9D €S G

119
 !" "$ T7 4* ?+2 + *
<? > V> -0, 91 3 , K5 (+
8 " *.

> L -0, 91 =4* ( ,

!" "$ T7 4* ?+2 1 %8"$ +* $
; =4* 8* " *.

3 ?B* + * /0 , =4
-?

+ , ?+2 -, + 4"
=4 # 2 9 45 (+. 9,

1. I=
2. 3 S #I .

F * ( @7!. , ; -, #;
@7! , K -.

05 * ( 7(78 -.

-, 7(78 - ( , 9
? -. =G2 1 -( -.

( ?- - , I;-, =3 - - =; -,
, - !8 ) 78 4 % ?@ -
, 4 - ! 0 + 45 (-.

120
 E+ , * 05 * 3 V> -
"-0 , =49 1 * ( , H ( #;
$"-0 I4 - 05 * 8 % +05 ( *.

* % ( 305 ( *. 3" 9 ,
I5 ( *. ?-, , I;- -? 8 , >5(-.

-* ? , K , I; I4
, K5 ( *.

T ?

$ <= -, V , -, <;7 @7!

, K -, 9 ? * , I;- 8
, K A0 , >B*.

-* , K5( 9. T ?

, ( , *, i *, ? * , 4
8 , >5(-. -*, 7 ( #; 3
#05( 9.

T ?

* > " , K M*, > *

0 9 !? $O 1 T7 4"-5 (-.

W5 "$ " F O G" 5( 9.

-, ./ J( =4 + , ‘! G’ 8
J(? *.

121
 >! - + G $O 9?

* , K > * 0 F30 *, F30 -,

: 05(-, 3+ 05(-, j=4* , K "
p=45(-, =; =; * 8 85(-.

$# , 8"- *
> 2 1 j=4* j=4* , K5 ( *. ?-
, K #45 ( *.

, - , , I; > 2 A0 @7!
?. H L =4 ( , K ? + *.;*
9 HI30 , 95(-.

-, - O*, V F30 O*, $

* p2 O* + @7! 9 . 1
@7! ? ? , K ? *.

-
, 3# ‡> -, , , I3
I ; 3 -, }0 G05 whatsapp
, I3 , K$ 1 V -, -O* 7( 9
F , K$ 1 j=4*, j=4* * = A0
F, 1B* 4 0 -, … , 80
i 9 $ -, 7, ? * H @7!B*
?.

E+ , $ ?@ R $ -. d 8
R - 30 -, <;7 @7! 9 , K -,
<GO0 I4 4 9 ( ? , A0
@7! 9 , K - ! 5 (-.

122
 E , @7! ( #; , $ * $ *
, K -.

@7! H \0 ( =4*. \0 *,
F + \0 ( =4*. F - , -
7 L#4*. - L#4*.

+ , & " - !" ?+" %8"

E *.

?-, , I;- ,( ? *
, ?# ?. !" * ?+ 45(-. ?+"
%8" @7! , K =4*. d 1O 8
, 5( .

@7! , K =4*, 3 , K
=4* 8 F + , ? 5( .

" , > -0 , 9 7 , 8 0
! *!...

>! 05 * 8 , + ? ?

05 * ( +?

! 0 - 3 S #I ..

T 7(78 0 =4*?

123
 * " - ?, 78 8 -
#I; - * !" "$ H $ T7 4"-5(-
( *W *).

Hd, $O* H ? <=; 0 5(-.

H ? 1"- ƒ> # *F L M*,

# * L M* L 1"$ ? 1
78#0 " , KB*.

* , KB* @7!@ 78 - #I; ,

, K - > 8 8*, 7( 9
, K - 8 8 8*. 1 4 *
, K " 8*.

* F( ;* = ; 8*.

@7! , KB* - - * *. e;
0 *. B* , I 4" 0J; -. - e;*,
- ; (0 > -, - b0 0 T7(-
? 8 9 0 !" ?+" %8"-*
7 (0 I; * @7! , K =4*.

E , 2 J( -,
*.;* <=; =3 ? # 2 9 ,+ +
8 " ,

I= = #; 7!, , ; 7!

! 0 = 7(78 -.

124
 )"$ * - 1.13

F * -

त* ि#थतौ य नोऽIयासः ॥१३॥

F 2 bz I X: ॥13॥
tatra sthitau yatno-‘bhyāsaḥ ॥13॥

(#; 7!, @7! , 7L *)

=3 ( F *, 05 * (
=3 ) F * - <8$ 7! , K -.

+$ * ?+2 1 %8" =4
#U 2 9 8 " *.

H 8 F *, ,+ 8 05 *.

H } )"$ " 4"$, 3 3 0

# ;0 , =4 - ?, 2 *
; )"$ 2 1 4"$ 3 3 0
#1050 , =4 5( .

<= 3 = -?. 7 ;
0 * !" ?+2 9. ,+ +? $
Hd, , 80 * #10 *. + 3 I4
4"- -. $ F * ( +? 8 2
, 5( .

125
 $ F * - <8$ + 7!.

W5 " A0 ? " 2 9 <=4.

!? * > + " " 30 =4 F30
=4*.

>! F * ; ?...

b# % ( . . *] , H
! +B; 3+ < \ 9. 9 2 9
1 ; 9. ; F 5bS!
05( 1 ? 8 I; ? $?
0 *.

T ? + @78?

=3 - 5 ;"- #I; ? F +
5bS!0 (?

+ 45 ( *? ( , >
45( 9.

- ? 8 , > ? 4
< \05( 9.

H %.;* = ]3 !"- 2 9.

<2 9 +* =4 # , 4
Lm 9.

126
 H 8, +* !? 7L F + *.
1 =4* 8 # *V*. G*, V b,
$ *, #, : * ( 1 # *V*.

,+ 8, 9 =; * 8
, 8"- …4*. 1 8 , , K, *
8 J(? *. 1 =; * 8 …4*.

$ !0 +, ( , I3
<91 H ( , 4" , =; - I3
<91 H 8* + J; *.

# 0 3 -.

+* 2 *, 2 * ? -0 , = ;
0 *. - =4*, E+ - =; * 8
* =}0 , = ; 0 *.

<8$ +, ? , 40 * ? @7!
- 0 *?

- H ( ; % +" 0 40 *
, +* ? , ; 7!
, K 2 I= + 45 (-.

+ \ 05( ?

!? < G2 10 G? *.

+0 H 10 20 ! , I F30 =4*.

127
 , ; - 7! , K5 ( . <8$ ,
, , 40 * ? 3B ?

, <; % ? ‡ , 4*. "-

, M , V F3 <; + %8" =4*
8.

3 - - -, $ 4 -, (
, 1 % +"- 2 9. 7 ( , ; -,
#; , 40 *, \ * ? , K 3 -.

7 0 $ + - H (B* *
, ; - , K 3 -. , ; - , K - ( ,
7 4 H L " , K 3B*. +
H (" , K 3B*.

3 , KB* -, + ?+2 9 (B*,

%7 * 5 ( .

+$ ?2 1 T7 4"-* #U 2 1
# 2 9. +$ T7 4* ? 1, ! ( 1
(0 - H 3.

4" -, - : 05( ?,
, ; - <8$ , K 3B ? " , ; -
, KB2 9.

- F *.

128
 ./ ? “\p ” 8 , M 9.
<; +, F * , K 5 ( 8
E *F"- #; i 9.

, * , 82 9.

F * - H $ . 05 *
- 8 $. B* "- #4 *.

7 F * , K +
E *? 0 ? *.

)"$ * - 1.14

r L @7!

स तु दMघ4काल नैरAतय4 स काराअदराअसे3वतो Oढभू)मः ॥१४॥

- i 0 ? •" #"
" |.: ॥14॥

sa tu dīrghakāla nairantarya satkāra-ādara-āsevito dr̥ḍhabhūmiḥ

॥14॥

(ƒ=; ?* ƒ30 * @7! =4*)

129
 I } o9 5 2 -. 1 IW ',
!y'? $ 5 . $ ; U 2 8 !9D .

+ ?+2 1 ƒ0 F *, 05 *
8 " *.

$ F * 7L 2 ! $0 0
05 ( *.

@7! ( d 1O 9 , K =4*?
!? 9, H !? *? *? =4 ] 8 ;*?
d 1O I 9 , K =4* ( 9# 9
*.

i 0 ?* - ƒ=; I 9 , K =4*
5( .

ƒ=; ?* ( d 1O I 9?

b 9 8$ ? 3 , K- , = ;
F ? + - # -?

9# 3 0 I4*. ;!@
7 $ 05(-.

7 + , @7! 3 , K
=4*?

=4 05 + #U 2 1 J85( .

H 8 , ; - , K =4*.

130
 % ( ? ? #U 2 1 , ;2
9. , $ E * ( - #I4
#4 9.

- <;7 @7! 0 I4*, <GO

I4 ; 0 I4*, 3 0 I4* -
M* , ;2 * - 0 * <7 * !L-
I K #45(-. + , b# B*
$0 3 $ ?.

, ; - , K-0, = ; 0 =4*.

3 ( ?, ƒ 3 HR 5(
- ?. mI3 J @ 2 - ! + #>
$ - ƒ HR050 , = ; 0 *
? ? - ? #; , K- , = ; 0
=4*.

( . ƒ ?.

4" -, * , KB* , M*
0 H $ V*, > B* 0 =4*.
T + , + 8 , K 0 J; -.

, K - ? > *. + +0 *
7( A0 * F(0 *. +
, K5 ( 8 , KB* , H $ V*,
> B* 0 =4*.

4" -, <8$ 0 =4*. 1 0 J; -.

<;M*, + * ;B*. #;0 J; -.

131
 > 3, #; , <8$ , $ V; , ƒ=;
? @7! ( F *) , K - - ;05(
> ?

, * 3+ 05( ?

, ? * 0 > I4 ?

? \0 * ?, " 7 7 ( "
0 .... E+ , ? * ; (0 "$ -
8 H FI ; I4 #I4 - #4 "
8 % +0 " 8*.

3+ + @7! 0 /
, 5( .

$ ?, d 1O 9 , K =4*
7 * # ;.

3 @7! , K- , =3 1 ;#
- 0 9 r L #4*. - *. H ( 5
#4*. * - 5 #4 *.

r 8 ( +?

, 3 ! + 0 * - \
3"-0 , =4 K #4*. E4 4 $ 8 #4*.
, > 78 3" 4 #R - #4*.

132
 E+ , ( K - , > L
#I; , 78, \, V , E4, 4 8 -
M* *¤ %7 *.

- ?, E * ?"$ ? ; 9,
2 9 0 *. - r L #I; ,
9 + K #4*.

F( $ - #; ]S: #45 ( *. -
, > > , >5( ? ]S: #; 3 # ?
( e; 05(-.

@7!B* #; , , ; -, <8$B;
, K- - 1 ;# \0 5 *
b 4 H ( 5 #4*. - , K - - T
H ? - ? 0 -.
;0 *.

< G , ?@ -?0 -. - H
? , > - ?.

p2 - ?, ]S: #4 - ?, - *.
H ( 5#I; \0 *. - ?, • * * 9
r L % ?"- %7 * , K =4*.

7 F , - + % R*.

…I; \ * - , * 3+
0 *. ? !0+ ? " O; F 0
F30 =4*. " ;0 T7( 8 5 7(

133
 =4* 8 E@ * #U 2 1 0 =4*.
M"- *.

E+ , \5 F , - H 8 , > -.
…I30 , = ; , :5 ( 9. "-;
E3 , I3 I ; I40 , = ; =3
…I45 ( 9. * ,+ ? , K5 ( 9.
+"-* . 0 *.

- ?" , 7 =; (@ F *
, K , " # $ : - .
% R*.

7 d 1O 9 E *?

- ƒ2 9 , KB* @7! , 8" -. R

+-; + V; , K ‡05 % \? *.

134
 )"$ * - 1.15

05 * -

O!टानु 3वक3वषय3वत!ृ ण#य वशीकारसंQणा वैराKयम ् ॥१५॥

$ e; W #0 #U #" W+e ‡ *C+

0 * ॥15॥
dr̥ṣṭa-anuśravika-viṣaya-vitr̥ṣṇasya vaśīkāra-saṁjṇā vairāgyam ॥15॥

( = 7L , 3" 7L 7(78
0 *)
' ?-. , 3! G 2 5 )D
V9 0'3 X O c' 3 S, !
$ 5& ! #I ! 0 M I D .

“ 3 S #” 8 ? * , 5( 9.

7 ( 8 - 3? 8 , > - , 91
=4* ( , - 25 - 5(-? 8
, > -0 , 91 =4*.

78 =4 5(-. H 8, -
, "$ -, ,+ 8, 7( 9
, ?0 I4. $ , - , "$ -
* 78 . . 0 (O. 7( 9 , ?0 I4
$ - * 780 9 . . $ *.

135
 3 ? * , K , F(#0 F
, * ? *. 2 \ + , = 9 ;+*
E30 , =3 9, -* I4*, B*
0 * 8 , +O; 0 " E -.
<; +, * , * + 3 0 * 8
+* G0 ; E *F"- #45(-.

* - , * +- ?.

+ A* $ *F - - 3"
- 8 JL -* ?. E+ , 7( 9
, ?0 I; "- 5 ( E -.

!? , ?? *, "M ; I UM 5 \'S
/ 5" 8.

, E+ E * , %"
)> 1 0 , ? * , ! | G2 1
0 , F O0 5 0 8 8
# + E 9 0 *.

E , E 9 - - M*,
? * H 8 .

E $ 8 ; # ,
? 0 * E 05(-.

- =4* 8 # *V 0 *,
%" )> 1 0 =4* 8 # *V 0 *
E 05(-. $ E -? $
8 4 <91-.

136
 $ , %" )> 1 0 =4* 8
% + - ? E , - =4* 8
% + - , I; E 8 -5 ( *. E+ ,
<= @ ( 5 / , 2 ) / , ? *
5 ; -. - M* E , E .

+ , $ $ * , M-, “/ S<',
/ S<' ^ &E / S<'” 8.

>, E ? 0 3B ?

<= @ 7(78 - "$ ?

>! "$ * ( "-0 , =; M*, -

? ( 78 0 0 J; ?
,( ? * 9# *.

2 7(8" ( #1250
, 91 =4*.

78 + % b5(-?

+* 7L0 , 915(-. - 5 ;0 *
% +"-0 , =3 05(-.
; ? 7! 1 , K5(-. 5 ;0 ?,
5 ;0 ? 8 * , 95(-.

5 ;0 #I; + , K -? ( *
5(-. + , +$ ?* % b -0
, = ; 05(-.

137
 +$ H E ? d 1O % b5(-.

* +$ " +, " + E 9
05 (+.

$ Hd, E B* " +, " +

=G ? 1 < 050 , =3 05 (+.

, , <(# , M ? "$ , mI3 ,

= ; , = 9 "$@ , F9 1 9 ]?*
8 E@ * E@ * E 9.

" E 9 ]?* <=; 5 ( Hd,

7L -* G05 ;2 =G ? 9.
d 1O =G ? 9 25 -
<= = -?

" # $ MI U $ p ?

* R* ?"$ - * !0 ? 5(-.
7, R- m+ # u + 1 S!@ I;*
, =; 0 9 Watsapp, Facebook ( ] ?
12 H - 25 + , 2
+ , +- FI ; , ;*
" , ; V$ , 25 +
8 , +O; , * +* 9 +"-0 *
T2 E *F"- #45(-.

!, / , S 78* ! 5 ,
3 S #I . ( =37 * 4# % ?@
05 *.

138
 <?5 d 1 05(-. +" B* *
; 3 -. 7 H 8 ? M* 0
3 -. =4 $ + A0 4# +
% ?@ LO | %8"- ! 0 .

7(8 - - E ;0
?- #4 ?. <9 1 , 25, , 25
5 ( E 1 , I30 , 91
- ? 7(78 -.

E <=; - 7(78
-.

,
8" , ƒ2 9 $
78 05£ 9, $ 78 78 05£ 9
, ? * H 05 + #U * ?.

<2 9 + I4 2 9. $ d 1O
=G ? 9 …45 (+. 9 # +
E 1 <2 A0 <=; 0 5 (+
05 * 5( .

, * , 7L + #I; ,
? 9 …K - +* $ , *. , +$
, ! + 9 F(0 *.

j=4* 2 % +O 4" # *V5 ( .

7(8" -, ? 7 (B* #I4#I4,

. - 5 ; -. 9 7( % ?.
-, ? 7 (B* -.

139
 )"$ * - 1.16

+ L E 1 #;? *

त परं पुRषSयातेः गुणवैत!ृ Tयम ् ॥१६॥

" * V U05 G " W * ॥16॥
tatparaṁ puruṣa-khyāteḥ guṇa-vaitr̥ṣṇyam ॥16॥

( 7(78 : $ K $+ * ‘r ( '’
( EG % ?)

' ' ?- / c #-.

D 5 .

V U ( "( ' M'3 V t", "V9

( '".

L 7L - #4 ;? *.

)"$ "$ , E 9 - *
"$ -*, 7( 9 , ?0 I4*
- 8 " *.

>!, E 5 ( / , >5(-.

4"-, 3 I40 9 , =4
-?...

140
 , ? *, I , ? * =4*
5( +*. 3#, , 2 1 ,
:78? , < ; 8 ? * =4*,
=4* 5( +*.

+ , K ? *?

7 , + L E 9 *
5( .

+; - V- \ 05( .

? 8 +0 " , > ?. , ,
< *, %(*, , * , 3 V, <"$ *,
+O 9, 7 + 9, E 9, ? * +0 "
, >B .

:* , + L E 9 *
, ? * I40 .

' ?- MI U / G ; ?

! $ *!...

<?5 <91 +"-* G2 1 % ( -

L - , 91 =4*. G2
, V <?5 <91 +"- E *.

3?

< G , 5)D M'3 M' ?

141
 <; +, T2 ?I4 J; 2 A0 " , > -.

?I4 - 9 %("$ 0 *, @
I; 0 *, , K * *,
, I; , , . - 0 *. - ; ?
#+ , K I;-. G2 , V
?I4 - 8 J8 *.

* , * =4 + , M* !?
G2 1 "-0 , 9A2 9. !L , !L
| $ 1 ? , K I3 0 *, 1 ? *
H ( "-, H ! + - ? 0 *
,( ? * "-0 , 91? *.

E+ , ;!@ ?I4 - !? G2
, V - , >5(- ? ?

- ?, | ( +?

T2 -J; , > -? , = 0 *,
! + 0 *, S %("$ *V 0 *, ?
8 G* * *.

G + , +# , , F9 1
7(*, G2 9 +?

1 7L , ?- 1 7L ?
=G2 , V 1 ?-
1 $ F4 -* E *.

< G ,

142
 +"- < ? * =} -
5 ;" M* 2 * # ?@M*, "$M* 7(
< ? 2 1 #; < - G 4 $+ , j-
* T7L 05 ( G* . V - . 8*,
*F # ? 2 " #; ( O*, "$M*
( <91$+ , j- * T7L "$ 0 *
G* . %- . 8* <91-.

, 2 G* -, ? ( +
$ ¤4 10 , =; =G2 , V
$+ , H L j- <91 G2 1 ("-0
, = ; ;!@ H 8* 0 -.

V> -0 , 91 =4*. G2
HI4 , " , V 2 ? .

4" -, 0 H L S ?- /
0 G* +?

, ( ?- H > ) G2 9
0 F3"- #45(-. + ,
, ?- 9 , E 5 (-.

0 ?I4 F30 G* - O*,

, O*, , K G O* .

7 K ? 0 * F3 $ ?. T ?

- 0 *.

143
 E , !? G2 9 0 F30 *, !? G2 9
0 F30 -.

!? 0 . O* F30 *. G*
G*. !? 0 =; ? 0 F30 -, G*
G*.

>! - ; O G MO # 0'3 ?

, 05( , ?- *. 05( ?

B* 0 ? *.

< G , E $ , ; ( !?
%?2 <91 9 % ( * F4 9.
A0 , * * ( M* <GO
8 0 *.

E+ , 3 I; * ( <GO
*. !? 0 , 80 3 0 *.

$ , * - <G# 05 ( ?
?- <= ;* 05 ( ? ( , *
-, <=P* <G# ?, <= ;*
05 (-.

!? 0 F, s 3 , (
] 8 0 =3
0 ; =4*. - , !? 0
30 3 -. 0 $ * 9.

144
 !? 0 , 80 3B*. !? 0 ! +
J; , 80 3 -.

H !? 0 F30 *. H !? 0 -
I4 " ? K 8*.

0 . O* F3" H , 7,( 0
F30 F30 -.

T ? 8 4 9. !"- 2 9…

<= @ G2 9 -, * P*
, I ? , ?- * \ * ;"$ ?
?.

- *. 05(-. -, - *
+$ 05 (-. -, G2 1
# ;"$ 05(- - , *.

<= @ , <? #U 2 E
- -, * j * E - .

-, , 9 A0 G2 1" -*,
G2 1 # -* * .

*, # * "W#X "
8 L F; 45(-. L - , =; ,
- ! 0 + 4*.

145
 F( , E T 5(-? 25 -
5(-? 3 $ $ 5(-? , ? *
V> *.

+ , 9 A0 =3 G2 1
05 ( . + , 9 9 * 2 1
#05 ( . E , “( '” V> -
, =; , E 78* , 8 F+ ?B* +-
3 ;2 *.

)"$ * - 1.17

L# 3 9

3वतक43वचाराअनAदाि#मताRपानुगमा सं1;ातः ॥१७॥

- F< y E } I † : ॥17॥
vitarka-vicāra-ānanda-asmitā-rupa-anugamāt-saṁprajñātaḥ ॥17॥

(#10 , E K , #" , H42 ?

•* C + $)

?t UI U , , (- , F<
M'3 $ 5 c 2 03..

.b < , ]? W5 < 0 M
# ?.

146
 0 LO 3 3 +85(-
8 , > - , 9A *. 9 ,+ +
3 9 8 E K *. R -* 3"
F + , )"$ "$ " * #12 ? *.

7 , M'3 M' ?
"$;? *.

$ ( T ( F , H V "-
7 I4* I;;* 8 % +"-0 , 910
J; -.

3 ? ( $ ( " ,
( V 0 * ;* , 5 #I;-.

, * 9 *.

( + / .

E$ ( 3 4
?- 7 -. E$ ( ,
* L - 3 *?

H \ 0 ?-, , I;-, < O, bO,

G0 , T \ ( 4* 5 ; -.

1 ;# 7 ( * L - , 95 ( *.
7 ( L F *, \ @ +*
8 $M* - $.

147
 8 H @ % ? - $.

“ D / 1 2 ) #
‡D 2 2 E \ ! ( ;! ”. ( , K
V? 05\ . [, > V G*]

3 9 ( -, H % ?
; - .

‘ D / 1 2 ) # ’

, I; B*, ? B* ( 9
? 9 3 9?

05\ , 5( .

‡D 2 2 'E \ ! ( ;! .

-, = GB*, , +B* H (
9.

7 H \ + 05 (-.
"-#I4, F( )"$ "$7 + L#
3% ? 1 7L *.

H t> H . ( +
V b - ; 9 7L 7 ( 3 ( >!
( 2 1 FS 4 .

148
 d 8, FS , 4" >!, V (
2 10 , =4 -, - +#@;*
, 4"- #4 .

FS 0 , =4 * 2 1
"-, - +# <GO .
-(# A0 " - , j$ 9 *
<= 9.

+ " < >

, 7L, t> + $M* #R -.
\ $B*, < \0 +-* ? 9
I4 9 8*, -(# 9 8* , 0
, =4, < \0 <; 1 05 (+ .

“ A0 I4* , * 5 ;"-#I; ,
9 ;O 1 3 4 ( -#I4, 7( 1
? , E;* b 9” + t>
<91 + S >;* JL+ .

7 S , “ ! I UI "
U `t D • G,” 9 <= @ ?
-(# 9 + 0 LO JL+ .

E+ , S 0 I # ?.

>! S , 2 9 A0 0 ?"-
250 , =4 , H O "-
*.

149
 ƒ2 9 J8* $ , 7L , 7( ,
JL 8 8 # H V0 , 95 (
+0 JL+ .

4" 9 t> FS 4"-

* -, 2 A; "- }0
7 1B* FS "$ "$ 4 8 = +
} 1 A0 <" #I; .

} 1 A* d ( - FS
"$ "$ >!B; "-, }0 0 7 1B*
I;+ .

0 9# I; S >;*, ''(
=a ) u , - ' MD . !-.
VO c \I I '', + <8$ 0 JL+ .

'' I U2 5 ! #I= ! 8I
5'', E #I;-! ! 8 $
* , K .

- ? , * 8
?.

8 A* , FS "$ "$
2 A; "-, 2 1 ;S , + .

* (B* -(# $ F0 , 40 -
, S "- , 7L V +
, K .

150
 ] ( * 9 "-0 1 FS I;+ .
8* 10 , =4 - , 40
# ?.

+ , 0 0 ?"- 25
S 0 2 ; K#I;-.

<; + ? F,
+ = +0 \"- S , K .

+ "-, c ! $+ *
>!, V + FS 0 5 ;0 * 2 9
2 A0 - + 05( ?' + I; .

+ 5 ;"
>;*, “ ,
3 +#@;* , 4"- #4 . 9
"- -(# A0 <G#I;F V, j 91 2 9
<= *. !? I T-* 5 ;0 # ? ( M*,
8 ( !" * - + -
#4 *” ( .

M* , ; -, “ C )D '
0 03 ? 5 !S R E V - 2 #) G
0 ; ?” + I , % ( .

"-; + "-, < -

FS "$ "$ }0 *, *, "-0 9 +
? * I; 1 ! 7 (, ? * +
, Ki 9? +0 I; .

151
 7 *, "-,
V , +- ? , 5 ;" ? *
+#@;* 3 , 4"- #4 , $ +
#R - ,( ? * E KS! , K I ; .
=4 + , +#@;* I4 05 (
( .

, 3 > “( E V ' !#0 3'” +

; - mI37 S , ( .

; +- mI37 S , ( *,
- +# "-, $+ 8*
, 405 ( FS 2 1 ? * +
, K5( K? 3 05( K? +0 I; .

* +# "-,
* , =4 - 5 ( 2
! , u 78* 1 . G + # ? <
, I 9 + 1 + , Ki 9?
8 I; .

9 JL 0 I; , =, “ +-
G , =4 - 5 ( "$ !? *
7 9 -=4. 9 2 1 , }0 2 1
,( ? * +0 , > -. >! 1B* -,
>! " # , $ <91 7( 7 10 @
I4 #I4 '' ( 9 $ .

3, ( , @ 0 ? ! +
" , I3 518* 3 } 1 A0

152
<" #;, *, }0 * @ ?
. 0 , =3 -.

! +#0 >!@ 0 * M*,

2 A* H 8 . , ? * <2 A0
=4 + , 2 1 0 ? *. E+ , 2 9
, , ? * ( I4 ! +0 J(,
? #b .

E , - ?, +"-* H ,(+ L
2 .

- ? , “\'3 9 . ! )"” 5(
H1 .

E , = GB*, , +B* H (
0 * 0 * +$7 5 ( ,
+* + L $ % ?0 - #I;-
8 , 9.

#4"-, ( 1 V 0 * ;* $
8*, 2 - @ K -0 , =4,
‘( ' & # 0 3'’ + * , O
, K i 9! 8 + + T 7L0 , =4,
7( 1B* T 7( ; S , KB* ?S ,
? $ -.

E , <= -,
? 7 (B* -. ? 7 (B*
H ( -. -, 9 7( % ?@
-.

153
 $ =4 4*.

H 8 } I _ ,+ 8 } I _ .

-, j=4* JL
)"$ " *.

“ - F< y E } I _ ”

-, LO 3 3 , ,
(- , F< ( % ? }05 (-.

$ } I _ ( +? 8 2
! $0 05 ( *.

)"$ "$ , , / - 78*

F< ( " (
+? 8 " , E KS!, E K , ?: .

-, > -? 8 -? 8 * , K-
?- * , K- <= % ? %8"- .

* E KS! , K5 ( ?, 7L 9
0 * ! 2 1 , 4"- -
E *.

< G , * P 7L E KS!
, K5 ( * 8 "-0 , =; , P
3 ? , K5(-?, 9 ,+ +
05(-?, $ " + 9 05 (+?

154
 ,( ? * V> -0 , 91 35(-
? ?

- ?, * <; ? 7L E "
, ;25+ , <8 V 9, 9 d 8
? , K5 (+?, $ * K 9, 7 (
3 G 4"- -? ,( ? * * L
35(- ? ?

- , <? E B* - * L -
, 9A* ( 9.

- .

# * ( , , <? 7L E K -.

# * ( * V( L , <?
, 9 , M"$ 7 ( E K -.

4" - # *.

M'3 M' ?

# * ( , , 1 ?-
E KS!0 4"-0, =; H ( -* +$
"$0 , 9 -.

( , LO H , 1 78* F
#I4 #4*. ( , -* , 9
+$ ? 0 *.

155
 -, F V?"$ …30, = ; 0 *.

< G , " + , :5I3 ?

p25@ 1 ? FI40, =4 1 ? ?-
3# "-0, =4 1 ?"

8 H ? *,
7L % +"-0 , = ; - ?.

0 9 ( + * % +"-0
, = ; 9 - ? +? *.

" I 2 p. M' 2(>" oO ' G

! % " 8 } J8 - ?.

- # *. -, -*, H ( 7L
+$ % +"-0 , = ; -.

H , 9 - 0 =4* ( ,
7 =4 05 + #U 2 9 =4*.

H 8 5 . ,+ 8 .

H + ( , - 2 05(-? 8
, ? =4*. -? 2 - 8
, ? =4*.

=4* ? , H , 1 7L *
J( 3 -.

156
 "K9D - I " 8 , + , -?,
2 ? ( 9# 9 R*.

-, Time & Space 45 (-.

= ;B* , ? , , 8* $ V
- ;0 3 > *.

# * - +, , , 1
?* 78* ;"$ - ƒ05 +-0 9 , =4
-.

<?5 " + E@ * #U 2 9 05 (+.

, 9 9 I4* ?, 9, <(O 9,
; 9 8 +* H L - H L7
-* #0 , = ; 05(-.

$> H m4 ? $> H
? 3 H , = 0 5 ;" ?,
;; , 3 H ;"-0 :78? + , El
+ H <GO !" ?

- 3 0 *?... - 3 0 *?...
8 +* ? K -0 , = ; 05(-.

3 %8"- -? ( , $ H (
7L # * , K -. +-0 9 , =4 -
#4 -.

* ? #U 2 1 +$ %8" 3 -.

157
 + , * +$ %8"- - ( ,
…4* + T H L -* % ?
%8"- -.

- - =4 + M* 0 I4*.
E+ , H ( H ( I4* 7L0 , 91 =4*.

3 0 * - + E *? ( ,
+* E@ 0 G0 + #U , : 2 F +
? , H L ? ?@0 *.

1"$ ? 7 1 L - , = ; ,
? 9 … … -.

H H ? L , ? R*. E+ ,
, * , - M#\ - ? 9 3 -
% 8 #4*.

3, ? 9 %7 * - + % b5(-?

H L Eb <= V? 4*.

-, I4* V> -0 , 91
7!B2 9. F( , 5 78* 7L *
#> 0 ? *.

4" - "/ - ".

H ( 7L0, =; +*, 1 ;#
?+2 9 ? * ;25, H L <= +

158
Eb " * V? 4* -, H $ 78*
E+ " LB*.

4" I;* F< .

F< ( ? * H 8 8, H425
" . ( '" 8 L -.

, @ <91 I4* ?, * =G2 9,

2 9 ? * H 8 -.

8, ƒ 8 ?. * , 9
8, #0 4 - 8 ?. =4* H 8
8 L -.

*, 0 4 -* H 8.

H ( + I! F< 8 \0
45(-.

" F< y ". r * ( 3 *, 7 .

, " F 0 * 7 ,
" + 3 2 A*, 7(2 A* 9 H40 *,
. ( ' ( u +* F(0 *.

% ?0 +* < - “ I _ ”
( $ % ? E *.

159
 )"$ * - 1.18

=G2 1 %8"

3वराम1 ययाIयासपूवः4 सं#कारशेषोऽAयः ॥१८॥

# $ F | •*W , • ॥18॥
virāma-pratyaya-abhyāsa-pūrvaḥ saṁskāra-śeṣo-‘nyaḥ ॥18॥

(F " * @ \ $O 9 I4. 0 *)

W5' ., M9 5
! DI ' :5 VG J 4!D
` . '2 # ! $ 5 1UQ .

)"$ "$ 3 I _ (
$ % ? ; - 8 " *.

-, , ,
/ - , F<
( 8 % ? ]?* I _ ( $
% ? ; ? * 8 ! $" *.

* C +" ( $ % ?@ !" *
8$@ T H ( 7L0 , =4 05(-.

- I4* ?, , @ <91 2 9
- !" "$ T7 4"-* ?+2 1 * %8"
@?? *.

160
 E+ , - !" "$ , E$@ !?
3 +2 9, : 4 9 3 - 5;05 (+. 9
- =4 + M* !" "$ ? 1 51 F
#;? *.

7 ( d 8 ƒ0 -?

7 * / , 5( .

- %8"- -. 3O0 , =4 -.

- +$ … T H =G* …30
, = ; 05(-. +O 9, 2 9, E 9, 7(
<G O, , ( , *, *, E , 0$, ,
8 H 8 "$ H ( =G2 9 …3 =G*
05 (+.

3 ;#; =G2 9 …30 , = ;

, +* ?+* ; -0 , = ; 0 *.
- I4* ?, $M* H , O 0 -.

?+2 1 %8" =4 / , 5(-

)"$ *.

H 8, ? ? =G2 - +
H H H =G"$ , ! +@ % ?
, 91S , K -.

F , =G"$ E} L -
, 9 ]?*, +"- =G2
V> - , 91 3B*.

161
 , * , =GS ! ( 9 ;25,
, O , 78 +* E+ * ;B*.

- H /.

,+ /, - =G*, ! +
M* <; + %8"- -.

+ ! + 1 ? , K -.

! + M*, - ? , , I; ,
< , b ... 3 L <; + 7 (
%8"- -.

" " ( %8"- -. 3 %8"-

+ % R*? 8 *.

" ! F " - \ =G $O 9.

- +$ T7 + ? 3 +2 9, : 4 9
05 (+.

L , L ? 7 ( * * +$
$ "- 05 ( *.

F( F ? 0 ? *. ?-
* . , . !L $ 0 * -, * +$
7( 1 T7( I; 0 ? *. F , 3
, 9 -* <=4.

162
 < G - V" 2 9, ! , 3#, , K$"
9 9, "$> 9, E!> 9, = 9, = ;
, < O 8 E@ * / 0 =G
$O 9 <=; 5 (+.

;O9, *, E=, , = 7L
! + 9, 4, , /, = 4, ? S *, , *,
*, *, V=} *, 8 ? 8 - ( *
I; 1 0 *.

9 +" B* I3 I4,
Hd, ( / - - ;0 > *.

9 +" B* HI4 , " /0

=4*.

+ , K -?

\ =G : 4 9, V$ *
2 1 M*, M* M , 85 (+.

V$ , K$ 9, 2 9 * ; \
$O 1 4 H"- ? * ?- 7 $ +
H ( 0 ? *. =4 \ =G2 1
M , (S , K5 (+.

+ , V$ ! + 9 * - 7 (
<; + %8" =4*. 2 2 < I30
, =4 ?, <9 1 * Hd,
! + B* "- < I30 , =4 0 0J; -.

163
 " . , , !3 ? ( 5 , 2 ) " 8
E KS! , K ]?* \ ! + 9 M
, 85 (+.

+ , +$ ! + R M*
7 ( <; + %8" =4*.

>, 3 , K-0 , = ; , *
V$ H (B* 780 , 91 3 .

+ , * I; 1 L #4 .
? , , I; , +" B* L - , 91
=; ? <? LO ? 3 b0
;"- -?

2 * LO 8 % +"-0 , =4
- ? *, 1 "- - .

5>0, I I3@ , ( ,
;"$ 3" , 2 " + V9 9
? +-, \ *, -, =,; I4
8 1 "-0 , = ; 05 ( *.

% ( 1 L - <91 LO91
8 * JL0 , 95 ( *.

L, - 9 ?.

MI2 #G M ' &E I2 #G

2 8 2 #G 9 . ?t. - $ 0 (9.

164
 E , V9 9D ?! ?t.

3 +$ R* =G2 1 <; +
%8"- ]?*, +* , % ? ;B*.
- , <= $ F $ 0 *.

# + H < G* , M .

H $ @ ;* …30 , =3 05(-. , 30
, 3 $ I! 9 L0 , = ; 05(-. $
% +05(- I! ? * <= 8*,
9 +0 % b O*.

d 8 $ @ …4* ; , I3
%8" I; , I! 9 +"-* %7 *.
7 -, $ @ I! 9 -O ? ,
$ % ? 0 *.

- <= % ?.

I! $O 9 <= ?.

- $ 0 V> $+ …4*
I! 9 +"-* <= 8, 7 ( + 4
, ; V 4"$0 , =4, $ R5(-, !>05(-,
E+ * ;5(-, * , 95(-.

- ?, E * "$ , 9 1" $
8 * +$ , ‘M9 O G’ ( T 1 +
I! 9 , =; ;* …;" , ;2 5 (-.

165
 3 - j- …30, =3 05 ( ; , I3
(Film Roll) - , >B ?

<? *.

, - , $ @ I! 9 …4 7 0 G*
; , I3 8 0 " , > $+ , *
I! 9 =; * ( , ; , I3 …4
%8"$#45 ( *.

- ?, * <? * ( ;
, I3 %8" 3B ?...

!"- 2 9!

- 0 d 1O 2 1 -0
, = ; 05(-.

I! 9 0 9 #R -0 , = ;
05(-. d 8, #R O; 9 ]?
0 9 ? ! + 9 F(05 (+.

" ; - ? 0 , - ? ?,
? + , >5 ( , - : 05(-"
( T 1 + =G2 9 F(0 *.

=G2 1 4 * H L #45 ( *.

" . ( 5 # " ( =G"$ -

"M ; . !9D " 8, + 4 * H
, ; B* T7 4"$0 , 95 ( *.

166
 "/v ! J # 03 G" ( =G"$
- " 9 +0 =4*, 9 +0 I4*
, 9 8 B* $ G* , K- , 910
J; -" 8 =G2 9 * 785 (+.

+ , =G2 9 R* 7 ( %8"
\ ( F *) @7! , K =4*.

-, , * E\ + ! $0 =3 #U *.

" I _ ( $ % ?@
!" * 8$@ T H ( 7L0 , =4
05(-. - , V? 1 # "-, +$ \
$O 9 , =; =G2 9 T-* ( % ?@
- I _ ( $ E *.

)"$ * - 1.19

=;( ?"

भव1 ययो 3वदे ह1कृ तलयानम ् ॥१९॥

" # l 0 $ ? +* ॥19॥
bhava-pratyayo videha-prakr̥C-layānam ॥19॥

(V? 9 ; $ <;?7( 7 @
?0 ? *)

167
 -. "- ( ), - V5
. \ / . M'S W,Q .

JL - ?, W5 , 7 1
7( , / 78 - - . . 3+ +
, .

$M*, ./ , =4 - * !0
T ( , W5 , 7 1 ? !? .b
, 7 9 <=4.

E+ , =40 * " * 8 8.

. \ K , / 0 , =; A0
-H !0 .

H W5 , ? I;O; , - (
.b , ? % +"-0 , 95( 9. " * L
5(-.

< G , “ !5 ” ( .b " 0
‘k\ +-’ 8 , 9. - , W5 , /@
‘ " ’ 8 , 9.

+ , ; , W5 , 7
" " V> - , 91 7!0 =4*.

>, )"$ "-0 *.

168
 " # $ - !" "$ T7 4*
?+2 1 %8"- - 7L ! $"-0 , =4
05 ( *.

=G2 9 ! 8 7 + G*?

? ? =G2 9 … +$ ? ?
-, - 7 + G*?

* 8, <? * 8 8 % +
( #"-0 , 9 ) - % b5(-.

H 1"$ - " , - 8
( " , >B*. * " 1"$
05 ( *.

,+ 1"$7 , ( , 8 4
(B*.

- + 1*?

?@ , M* - $ <91 4
912 9 , >5(-. =4* /B* , >5(-. - ,
# +"$ 35000 3 < "$ ( 0 ?@
4 91* , > -.

0 ?B*, 91" 0 * , >B*.

- , 7 - " ,
|. | O* H \5 ƒ? - ? , >B*.

169
 + , 0 * ;* L+ , 0 4*
, 9 <91 8 4 9 (B* 5(-
, >5(- ? ?

- ?, * <; ( 1"$ -0
, =4, <? P 5 ( *. <; 8
, + <;M*, c - V? A*,
% +O A* ? * -.

- , “( ' M' . - V 5” 8
"- " ?

<? * +"-* H (, H 0$
E+- 8 V>B*.

- > , E+ , - 3 H ( *?

, * \ 05( !.

H < G* 0 ? *.

H ;0 5 ( *. ?I4 H I3
405 0 I4 05(-. 0 H 5 ? ?I4
2 =4*.

;0 >;* "5)D ( 5 # ; ?" 8

I5 ( *.

;0 " I=)D #O G" 8 H ! +

-=4 ?I ; 5( . * : "- "- #I4,
"**... ? 0 , H 5 ? 42 " 5 ( *.

170
 * : " -=4*, 7( ?I4 A* H $>
0 ?

-O*, -O* H 8 8 LO , 5(-

? ?

- ?, ( ;G # ; (
?-. 2 9 , ' s # 03.
8 V>B*.

+"- 0 A0 9A*, #?2 9, , 3,

, 3 9 +"$M* - H 8 -*
, >B*.

; 8. <9 0 * ?I4 ? *
H 8 , * : " ?I4 ?
; O0 9A* 05(-.

>, +"-0 9A* - H 8 (

"-0 , 9 *, - 3 E I4 4" ,
!" ?+2 1 %8" < O*?

j=4* ?I40 *.

H -=4 : "- " *. =4 +

H R ?I4* : "- 0 ? *. 25 H
5 ? ?I4* : "- 0 =4* 8 -
# *V 1 ?

I; 9. T ?

171
 H L + 05( ?,
? 7LM* 05(- , H 8 -* 8
%8"$ #45 ( *.

* 78 E\ #>"- " ,
? FM* 0 , , K, O 8
, > 9, H V ? * FI; ? *
FI; $> 8 V> - , 9 9.

- ?, <; ?" =3, +"-* H 8

8 V> - , =; , ;* 05 ( / ,
2 3 , , ( 9 ? * *.

+* , 8 ? -. ?+. L
0 *. $ , 8*. , , $ + +$
, R-* / - , *.

)"$ * - 1.20

, K L ;B* /

Vावीय4#मृ त समा ध1;ापूवक

4 इतरे षाम ् ॥२०॥
W " m W.>$ $ u | U * ॥20॥
śraddhā-vīrya-smr̥C samādhi-prajñā-pūrvaka itareṣām ॥20॥

172
 ( *F0 , -}O, % +O, #/ VG O
( 9 =4*)

)"$ "$ 3 V( 8 4 1
ƒ05 (# *, * = <; , 7(*), +"$M*
0 * 0$ H 8 L ? B* +*
$B78 , O F(0 * 8 " *.

!? 0 , + V>B*. E+ ,
4"- - 3 8 , > -.

3 2 9 8, ( <91-.
<9A (B* 0$ H 8 8 L 1# V>5(-.

E+ , ; ( b0 8 * -,
3" - ( - #45(- ?- 3
; (0 , =4 - 8 , >
# *.

H 1, , ? * ; (0 "$ *
? ?

\# ! 2 5 < * ; '
\ .!# ?

* ? 4* b0 @ <91 A0
, ? * > ; ? 8 ? 2 9 *.

3 , 4" 3 A0 , 3
3 d 8 , 4"- - 8
/ ( 1 , " 5( .

173
 - + / (.

" = *F0 , <8$, %S " .

* ; * ( *F0 =4*.

; i 8 <8$ 0
=4*. 3 , K , - % R* ( %S "
=4*.

. ; )D 5. ! % M
2 8 s - ( = , VS , $a ' !9D .

;0 ? - > + ? 3 , K ? ?

* H +7( * ? ? #;
- ? / 0 ? 8 -*
I40, = ; H 8* ;0 -.

M9u .u # 9A .

-} -, *F0 4, <8$ 4 (2
=4*.

[ - <7 , M 4, 0$ 4. m *
( R 0$B*, <7 , M 4
< 4" =4*.

T + , + 8 , K , > *
!"$ E -..

174
 "2 >4 I , !- ! )D , ! ) s
! & 5" 8 B* , K 0 J; -.

R <7 " 4 , K =4*.

F<, - % + 4, u "-; , , K5 ( *
( <G 4.

? ; b0 R -* T $ *
? % R*. ?@ R $ -, 0 P*,
!78=3, M ? *, 4, m4, p0 * 8
<@ V ? 0 *.

S , K M* T , K5 ( *?, 7
, K5 ( *?, 3 , K5 ( *?, * 3
!( , K ? *? ( <G 4 , K =4*.

!? F4* - J;, % +"-0

, =4 ?- 3# "-0 , =4, 3"-0
, =4, I ; 9 9 @ I40
, 9 05 ( *.

#4"-, <G =G =4,

<G -, G" ‰ -, @
I4 : !"- FI; , -
: *.

mI3 +#, \ A; 0 * -*
M ? " % +"-0 , =3 0 * $ +
b0 : + ?

175
 , K M*, + $ , M"$
R †4 I4 , K =4*. -,
% b ?"$ 0 =4*.

Hd, , ?B* V JL - 8
, K , +* j=4* j=4* T2 -. ? * (
( , K , H $ $ - ?.
j=4*, j=4* - =4*, - =4* 8
+* ? K5 (-.

B* R , †4 I ; 4 , KB* -
+* R- $ $ ;5(-. - =4*, -
=4* 8 ? K - (B*.

-, % b ?"$ % 8 B* , K5 (
$ % ?@ <= + L * ; *.
* LO 8 % +"-0 , =3 - -
, 8* , V0 9 I4 . <?5 <=
% ? * L $ ?.

, K M* E "-; , <8$B; , %S
B; , R ]S , , K5 ( * ( <G 4
, K- \ 2 9.

<= + L ; - /.

176
 )"$ * - 1.21

i# + V

तीXसंवेगानामासAनः ॥२१॥
id •* W : ॥21॥
tīvra-saṁvegānām-āsannaḥ ॥21॥

( $ @7! $ ? *)

"2 8Q 2 5 ( = D • 1 I D
2 8 !9D ."

? "$ 3 ! 5 # ; 2 8 . / , MO
( # ;?" 8 M"-0 , 9 05 ( *.

8$@ % ( ? , K =4*
8 % +"- *.

mI ; HR2 4" =4*, = ?-

<(#+ mI40 =4*, F9 10 ;*
, 0 , 40 =4* 8 ? ? ?
I3 9 0 *.

$2 95\ ?@ " , K % +"

?@M* $ J; ; $ 0 -.

T ? + E@78?

177
 , K =4* ( E * -. + V
-. E+ , , [, ?.
E *, + V* I4* -.

, KB* , M* * =4*. , *
, K- #I4, "WW ; , j$ V(* "-0
, 91? *" 8 *F - #;0 J; -.

% ( 3" 780 , 91
5 ( , 780 , 91 5 ( 8
E *F 9. , 9 E
, K 9.

V(*, E *, + V* (B*,
?@ <91 i# * (B*. V(* #I4
#4 9.

; ( =4* 8 <;7 @7! J;"$

-. V(* H "$ ; % +" 1O
( # ? ( , #I4 #4 -.

V- ; 3O 9 8 % ( 3O , K -,
F V, ? * ( - #4 -.

* ; (@ - 8 ? B*
=5 ( *. 4" H L , 7L ; =4*
( + , K =4*? 8
J85( .

"2 8Q 2 5 ( = D • 1 I D
2 8 !9D ."

178
 , M* , 7L ; =4 # 2 9
=4*.

H 8 - 2 8Q 2B ( = , -,
1U ( = =; - - , KB* ,
! , /J , 1 IW $ H 8 -, ,+ 8
? #I; > * J; -.

@7! , KB* - . "$ E *F0

=4*, \ \ , * "$ "$7
, =4 , ? =4*. V(*, $ * .

E *F0 * - H
10 H )>
W * , K 3+0 *. , *
, 8, H ( =; 0 =4*,
=4, =4*. Hd, A* *
, $( J30, = ; =4*.
$ , +7(* 0 =4*.

4" -, "M' 2 8. M' / I 03." 8

H <7 * ? , *F0 ? ?
, K 0 J; -.

d 1O , K M*, *F0 B*,

<7 * ? , K - , 7L 3 -.

* 8 4"-0 , =; - < , ,
! .

*F0 , <7 * 8 4"-0 , =; -

$M* ; 3! ( = , < ( = ,

179
 ( = 8 ] 8 F> F>""-0
, 91? *.

E , " * 9 9 <91+.

=3M* . + H L E *F"-, <

% ? ; =4*.

, *, *F0 @ <8$.

-, , 7L <2 A ; !.

)"$ * - 1.22

@7!@ ] 8 % ? 9

मद
ृ म
ु Yया धमा* वा ततोऽ3प 3वशेषः ॥२२॥
* - " $ " " " F # U: ॥22॥
mr̥du-madhya-adhimātratvāt-tato’pi viśeṣaḥ ॥22॥

(, - K, . K, i# B* @?? *)

& " M' . , , M'S :'S $ 5 c

VG ..

180
 H 1u , H ; -,
"( ' S 2 G !9D ... 4 M ( G
/; ?" 8 I; .

;#: + H "- ;* E *

L': "- ; ?, d 1O 9 ? *
+ , 80 3 -. H d 1O
} * =4 + M* @7! , K5 ( . , *
‡05 * 780 , 91 3B ? 8 I; .

;#: 3, ( , $ + - ;* E * ( .

L': + 3 , 5£ 9?.
$ * @7! , K5 ( 5 ( ƒ2 9 3
, K , * c =4 9 $ * 5£ 1.
#4 ( 40 @7! , ; -
, K5 ( . "- ;" , * ("- H
=4 ]P E=4 30 3B ? 8
I; .

;#: … 3 . 3 ( - ;* E *
( .

V>5 ( ?

I; , > * ;0 -.

@7!B*, ?* F30 *. H
? * ;0 =4* 8 % +" H 8*
;0 -.

181
 <;7 @7! J;"$ H "$ "-
5 ? ; ( =4* 8 % + -.

@7!@ H "$ <? *

K ?u+ E =4* 8
% + -.

, ? * ;0 > *.

@7! 4"-0
, =; M*, .
<7 "$ !? , * * , K
=3 -. + , <;*F 2 2 0 *.
F3"-0 , 9A*. 0 *. " . ( ; ,I ."
8 #I4 #;" 8*.

4" M* ;0J; -.

, E *F0 =4*. <;*V*,

+ * @7!@ H L \5 F , 4" % ?0
=4*.

, + @7!@ - , *
3+ + @7! , K =4*. 4"- 3+ +
@7! , K =4*. 4" O; 3+ +
@7! , K 0 J; -.

7 ?* | O* , + @7!
, K- , =4 0 0 J; -.

, * , +( =4*.

182
 + *, <;M* H ( 4 H 8 G - H
H 3 +( =4*.

3 , K M*, ?@M* , 7L
, (? *.

)"$ * - 1.23

? * †W 0 G*

ई वर1[णधाना\वा ॥२३॥
†W % + " ॥23॥
īśvara-praṇidhānād-vā ॥23॥

(†W 0 }"-* @?? *)

JL - ?, 1
% + ! $0 =4*. 0 " , > " *
" " * 8 =}0
, 91 J; -.

< G , " !' 0) M- # ;3 ) s

2 B D! '" 8 , ?0 I4
05 ( *.

183
 I ( , E25?"$ = ;, 3 3
8 " *. - +$ I (
8 7L 3"- V> - , =3 05 ( *.

+ , * % +"-0 , =4 -
" * 8 =}0 , 910 J; -.

>, - )"$ " *.

^F! I $ ! - †W 0 G*.

ƒ2 9 H V$ t 0 K 05£ 9
8 "-0 , 9 *. t> T H
;"-0 =4*. 2 <91 H >;*
ƒ2 9 =3 ;" S , 2 3
- 8 I5£ 9.

7 , " - , . ; oO I U
5 , I UQ 5 " 8 / , 5( .
ƒ2 9 , * \ 05£ 9.

V> $>B* 05(-, V> $>B*

05(-. <2 9 \*F " "-#I4,
" 3B* ? *, 3B* ? * ?+
H=P , KB2 " 8 ] ( - H / , ?"
, ;2 5( .

" 5 " 7 F + , !?
#U 9 05(-.

184
 H 8, ƒ2 9 t 0 V$ , , +
/ H 8* <2 A0 V> # ? 8 V> -
, =; .

=; -, , + / 1 #;,
: 0 +, + / H ( , ? =4*
8 % +"-, V$ + H ( , ? % +05( .

] ( -, ƒ2 A*, , + / 9
? * !0 ? 05(-. - T H
/ , ? 5( 8 E ? 4
I " E K ¤ 9 ? .

- ?, " z# $ 7L ?
/ 1 , .

,? * , * e; + / ? 8*.
- I4 ?, ƒ=; 9 @7! , K =4* ?
0 *. 3 , K M*, > , K5 ( ?
8 , > -.

;! *F0 \0 , K =4*.
;0 ? ( , ? * * ? ?.

+ , " I U& 5 \9’ 9’O " 8

W ? "$ H . . + /
, 5( .

. M' !` ?

^F! I $ ( /. 3, ( !

185
 I $ ( }0 * 0$ 8*
, 9 , 91? *. †W ( < 0 * 0$.

†W ( , T ?@ ?-
7 ; 0 * H ;O9 8 % +"-0
, 910 J; -.

mI3 , , - , , = 9 , K 9.
, K- 3" F * <G 05 ( *.
<GO - + 3 -?
G @ I4, 0 I4, 0 I40
, =4 -.

7 + ?

R I4, 80 I4, :" * , K I40

, =4 -.

7 + ?

+0 + 0 ? *?, 3
0 ? *? 8 , = +$ ! $"- "-
=G H ! + - ? ?

- "- , - ; / 3 , . '
^F! '.

- V" * R-* E!> I4*,

0 * 1 I4*, V- !" 2 1
;0 * L# Lu E I4*, 0 * H
0 I4* M*, H (

186
, K 7 + , KB* ! +, E7(
05(- ? ?

- / 3 S IW 3' ' ^F! '

8 \0 45(-. †W 0 ,
$( 0 , G* , K! 5( .

- + V- 05(-.

+0 + G* , K- , =; , -
3 !" ?+2 1 0 *?

V> ? !...

7 G* , K =4*?

* e; I4 ? 7 (B* , K5 ( *, F
T G* , K =4*?

. < " H 8 V>B*.

* > * , KB* -, "( '" S

, K5 ( , ? "M ;" 5 ;0 =4* 8
% +"- , KB* -, "( '" (
? 25 %7 *.

"( '" ( <G O , 4 ? ? † 8

, 1 - , 4 ? ? - 3 , I; H (
0 3B*? ? +. F 3
( <G O, 3 * ,( 8 , ?
3B*?

187
 - ( ?. E+ ;.

7 " ;?

<= =;L , ( H 8
; %7 *.

3?

( ' M' . M' ?

+0 , ? I; LO 9, 3"
V" 2 9, = 9, <(#+ 9, E!> 9 8
? * +0 9 $}" , K$ , .

,1 ? * > 8 , ? 3 -.

8 H I3 , 8 H "$ , 8
4* "$ F( $ ,( ( .

3, ( , * 9 +0 9 -
, =4, + EI4#05 (+.

<? L -, + 4 , ; V, 9 -,
$ - * <G O 9 78* , K$ A0
<91 5, $0 I4 , 4 - -
* , , <= + ( ' ? 8
L 1 ;.

- H = =G 3 $>. !? 0 ! V
=G 3, !? 0 S =G 3. =G 3@

188
 @? ]?* * <? ! ,
?- S =5 ( *.

<= + <? 0 G =4* ( ,

=G 3 p * p05 I4 #; =4*. + ,
( ' - <= @ + L H , >
;.

+ , ( <G #; =4*
8 ? A* , 5( 9.

, + $> F *, # 0 *,
# * 8 , KB* - + E5(-?

, K5 ( , . / " / 3+
@7! , K5 ( . L0 1 ; .

3, d 1O0, d 1O 7! , K5 ( ,
d 1O0 1O "( '" ( <G O M
, 85(-.

"- ;* #; , K5 (
8 J8* - ( <G O .
M , 78 #12 5(-.

( ' - V9 ;.

@7! , K , “( '” - M , 85(-.

+ , K -?

189
 + , , 5( , "( ' 2 80 3', M'
1 ", M' !B M'S $ !" , K + ? *
†W 0$@ , 4 8 % +"-,
? ? , I; ? 9 ? * †W
0$ * 8 #I4 #4.

7 }"- #4!.

!"- 2 9.

ƒ2 9 S , K M*, , , >B*.
, M0 ! + , >B*.

! + p=3 - ?

! + / ;"$ - ?

9 ? , ;0 * 0$@
, 4 .

E*! 9 " +B* †W + 5

F +$ , 4 - - V>B*.

E , 0$@ , 4 +"-*.

* H #. d 1O . * ]?* -
, 45(-.

-, m G@ - # ?.
m G@ ]?* 5(-. m G jI4*
# - # ?. # ]?* 5(-.

190
 , m G !0 * ?u ;* -
# ?. ]?* , 45(-.

?u 0 u +* L#
- # ?, - <9 1 <91 0$@
(, K , ) - 5 (-.

- V>B* -, +"- 7! A*,

# + A* &' 2!cI D 8 * <G
3B*.

<G , , # 1O 0 ?,
0$0 " 8 } V + *.

! $"- 2 9!.

)"$ * - 1.24

†W "

.लेश कम4 3वपाकाअशयैःअपराम!ृ टः पुRष3वशेष ई वरः ॥२४॥

0 ?U # • : * W : V U# •
†W : ॥24॥
kleśa karma vipāka-āśayaiḥ-aparāmr̥ṣṭaḥ puruṣa-viśeṣa īśvaraḥ ॥24॥

( ?+*, # +, # + 1 i=; ; p
<G †W )

191
 * Hd, 0 9A* 0 * ;0 *
E7( ^F! ' 8 " *.

;0 * E7( - =4 + M*
0 ? *.

-, *.;* G 4* ;* -,
-, !7 * , -0 - 8 I4* ?.
-, mI ; :" "-0 , 9 -,
(@ 4 -, =3 …I4 -, !( : -
9 ? ; V . K 4* ? I4*
H ; V . "$ * RO -* H ; V .

<9 - T p=4 + , M*
R5(-. p=4* 0$ ^F! '.

E , †W 0$0 , KB* , 1
}"- #4 - $ % ? ; ,+
/ 8* ! $" *.

>!, 3 F" , * , KB*

, # 1O 1 + ( 5. - 2 ) .
†W 0$ 7( ?

- - !" "$ ?+2 1 78#0 ?

( 9# 9 R* ? ?

9#0 2 $ 5( .

192
 H ( * ; # *V* -, !? ; 9
*. " ; 9 ! + 0 ? * ?-
, > 0 ? *.

" ; 1 , 8 4" *
E % ( 7L0 , 91 3B*. ; 1 4
4* -, ? 2 9 0 % b5 (+.

* # *F ;5 ( ? ?,
;B* 7!@ * †4 4* -, ?
> 2 1 , K5 ( *.

> 2 A0 , # + A0 %S
? 0 *.

# *F ; - I4* # +
?. # + , KB* - <=; * *,
# + .

-, * ; , # 1O + ,
5 ;" *J; # + .

- 3? ( , < G , *
F - )> W* ( @7! 780
, 95 ( *. . $+ 8* H c -
( , K- \5, 1 ;# "$ *, $ *
8 =}0 $ >" , - 1 ;#
0 E 05 * ( ? + 5 (-.

- , 3 . , K , H
"-0 ? $ , K + , - ,

193
<; L, - ? +"
5 (-.

E , , KB* 7!@ 1O, 0

< # , K 9?, 0 $ % ( 9?,
* ? *?, * 0 J; -? * $( @
1O +? ,( ? * * L 3B*.

B* # + .

# + - - $ ? ! +
78* , 9 5 (+.

" 2 - ;* 780
, 95 ( *.

3 , K =4*?, 3 , K 0 J; -?,
* ? *?, * 0J; -? L -0
, =4, 3 - $ ? $I;2 1
05 ( *.

Hd, # +B* (, M*) * $ ?"

i 05 ( G. # +
V=} * 8 0 , 3 0 ? ?

-, 2 9 0 2 1
<=; 0 5 (+. 2 9 - $ ?"
i 05 (+.

194
 - I4 ?, H E % ( L #I;
4 - 3 - #4 - ?. E @
- ,+ E 105(-.

j=4* - =4*, - =4* 8 +*

% +05(-. 1 ; =3 ,
* †4 4"-5 (-.

3 +$ E 9, # + 9, 2 9,
$ - R* $ ? b# 8
b0 H I;"$ :"$, :"$ 5(-.

- F(#S 0 "$7 / "-#45 (-.

- JB #-. MI U D D!.?

7 H /! * ; +"- ,
? 1 ^F! E ; I , K- #4 ;
=4*.

“2 ^F! & #-. - .. -

2 c' 5' * - ^F! V, .”
8 1 ‘^F! I ’ 8
0$0 }"- #; =4*.

3 , KB* - + % b5(-? 8
*.

* H . , > ; 7( H J8
8 L *. * * 4"$0
, 9 " + I;*.

195
 E7L ƒ 4 , M* -, .
0 *. $ ƒS 4* - 1 - 5 ( *.
+ , b0 I; " , >5(-.

- , * E78 , 91"$ H -
8 L - , =; , 05 * -,
2 I;* ?.

3 , KB* -, E , , # +,
# + , # +@ # 1O 9 * $0 -
8 )"$ * , 5(-.

; ( 4" ? , $ + !0
=4*?

)"$ * - 1.25

+"- LO* <2 A0 9

त* नर तशयं सव4;बीजम ् ॥२५॥

" % $• * 0u¤C* ॥25॥
tatra niratiśayaṁ sarvajña-bījam ॥25॥

( ? 7(- ? L # )

- , †W 7L ! $" *.

196
 M*, +0 5 ? 2 1 ; V
0$ +- $0 4 - ? 8 = ; *.

H . , > <= , R-
J( 05 ( .

; 1' \# "? .

H t> H FS 0 . ,
t> <91 " 3@ - FS 4"-
. 8 2 * I; . " 3
F;*. 2 4"- p2 .
9, } ? * "$ 3@
"- .

, 5 ( - + .
t 0 9 J3, ? ?* "$
3@ ? + V "-, H ! + $ H 8
I;? * 8 3O , K 9.

V 0 / =3 -, 0 /@ H
;* 5 ;" -. ;* % ( , 7 : 9
-.

, > V - , =4 b
9 R -* FS 4"$ 05( +! 8 t
0 9 +- % ? 0 =4 > ; + .

, ƒI3 k \ ƒI3@ "-

? (0 \ V 5 ;"$ 0 *.

197
 L V -
, =4 FS 40 " -.

- ?, 0 9 0 * L# , u +"$
E7( ? * L 05 ( * 5( .

1 7( u +* 0 9 # - 5;05(-.

( ? L 2!c U
2 9U# 0 3 .

0 9 0 * ; 7( , " +
L# ]? * *. 05(-.

3 *V -?

0 9 3 H 8* , > "
, > # ? ?... - * + , > 3"-0
5/"- #I ; * 8, +* I30 /0
05 (-.

+"- u +2 ]?* ; 7(
, $ - 5;05(- ( * 3 # ? .

, 8 ! $ *.

H , > 1 , H +
05( . 25 - -.
0 9 T H 8 85(-. 3 , K
+ 8 , K- 05( . - ( 05(-.

198
 >;* K, <? " * K
- 3? 8 I4 2 9. / .

" . - ( 5 I U ’ . ' U
0 3'" .

" + L# <= 9, …# 2 9,
!7 2 9, # 2 9, ; 9, , }
I 4 9, <@> !" 2 9 ? * T H
! +@ <$" - +?

0 * <2 A0 * ; ;@
H 8 4* ?.

0 * ] 1, =4 = 9, =4
- 9, 9 ? * H 8 .

3 -, * T 3 -?

9# 3 0 I4*. *
7L E\ ! $ *!.

H 1 !7 * , -0
3 -. T ? >;* ; 7( 05 (-
$+ , ? * , K =3 - +?

J85( " . L O c' :5 "

; 7( 05(- 8.

E+ , Hd, , Hd, $>

E7( ? , 0 , G 5( 9.

199
 !? , !? ;? , !? ;+
8. - ?, 1#; 3 u +* 0 9
V - 5 ;05(-.

"oO G 2 !. , C#I .I 5
’0'3.”. M*, +0 9 3 H 8
+0 " , > # ? ? ...

+0 " , > - ? * T 2 , *,
2 , * 8 H !? 9, ]?
, * *. ? * "- 1 7L
, * LO d 1O !.

$ 1 7( u +* 25 - -?

V> ? !... , * V>B* 3 #10 3B ?

8 @;* I; , 3"
#10 * .

H 5 "$ H V9 B2 9.
V9 7L + % +05£ 9?.

- H ! + V9 . 8 05(-.

>! ! + V9 0 =4* ( ,
- H , > 5 "$ 0 =4* 8
V>5(- ? ?

<2 9 , t -? 8 I; , H
t> , S , m 9 ? ?

200
 - H ! + t . E+ t , H
I3 05(-, 4 |.@ 05(-,
|. )> 4* "$ 05(-, -
F "$ 05(- 8 V>5(- ? ?

- ?, ? 1 4"-0 , =; M*,
H #+ 3 - H %.;"-0 9 ;0 *, H
%.;* - }0 9 ;0 *... }
;0 *, 9 "$ , * "$ , 2 9
;"$ , ;2 9 B "$ 8 #> - , = ;
5(- ? ?...

7L - + , >5(-?. H !L
H 8* H . , > H L J8 8 *
! $0 3B*.

>, 4" % ?@ ! $ *.

<2 9 t *, F * "
05( ? %.; *, }B*, A* "
05( ?

?. =4* H 8 . . , >
F "$ H $ <2 9 t .

- ?, 1 7( u +"$ H V9 <2 9
7 u +*. V9 , 1 7(
u +"$ - F> - - ?. =4 F>0
3 -. 5 *, V9 B* H ( 4 H 8
G . 5 "$ - V9 F>"-
40 3 -.

201
 1 7( u +"$ - <2 9 !7(L
F>0 3 -. !7(LO*, LO* H 8 . 7 (
F>0 3 -.

* V9 I4* 05 ( *. 5 "
- ?. - ?, *.;"$ <91
!7(L I4* 05 ( *. (L# ]?*
!7(LO F !05 (- ( -#I ; *.

LO <2 A0 9 05(- 8 -
H"-0 , 95£ 1 ?

3 ; -? 8 F + *
)"$ 2 @? , " 5(
.

)"$ * - 1.26

E!>

स एष पव
ू ष
_ ाम3पगR
ु ः कालेनानव`छे दात ् ॥२६॥
• T• | • F : ? S " ॥26॥
sa eṣa pūrveṣām-api-guruḥ kālena-anavacchedāt ॥26॥

( E$ ?* ; - 7F05( )

202
 - ^F! , / /", '. 3 5 ,
1U 5 2 ' /", '.

0 9 0 * ; 7( ^F!
8 " *.

; 7( 1# ? - 8
" *. 0 9 0 * ! + ; 7(
u +"-0 *, F u +"-0 * 8 4 9 ?.
=4* H 8 8* " *.

u +" 7L M* 2 J85( .

( ;G # ; - L MI U 2!c
2 9D !#!.?

m4 Eb - 1 5G8 =3 $ H
*V , I "- ƒ T78 "- 05£ 1 ?

<2 9 mI3 ? ?- 0 * 0 "$ ? Eb

- 1 5G8 I4 9. =4 ]P 9
? + 0 *. H " *, p! 8
0 1 4*.

=3 F , \ , 9. 100 3,
300 3, 500 3 8 ƒ 0 * % ?
, 8"- E\* 0 *. F \ @
3# H ƒ (0 * I; , "- 9.

, "$ F ?

203
 <; + . :#I I; =} -.

\ K0 9 ƒ t7( =4*.
, @ - <9 1 , M" =4*. \ K
R -* % ( F , I; :7( #I;
* t7L =} %?" 3 ƒ ?
, =4 *.

-?, 0 9 0 * u +" ,
, =4 =4* ( , , * <9 1
, M" =4*. , - <9 1 +-,
<9 1 <91 , , =4 *.

/ L <9 1 < ( - 5;05(-.

- / ;#. E!> A0 ? *
E!> . 1 /", .

E+ , u +" , 0, =4 , H
p=4 =4*.

Eb \ K 5G7 ( 0 A0 -
V> -.

+ , mI3 ( ;* ;0 * H < G*
*.

mI3 "- #10 ?- I! #10

?- T - =,GK $> I4 T78* #10
0 *.

204
 $ $>@ i * T7L O; % 8 > -.
T7L i S! , , = } 9, " $>
, * p=3 #4 9. ?- # ? 78
p=3 #4 9.

=,GK 05(-. $> 05(-. i *

05(-. -* - :; #I4 F !0 =4*
( H p=4 =4*.

$> p=3 #I; , % 8 >B*.

- ?, * 05 ( *, 0 9 u +*
05(-. , , =4 H ;# !9D ,
E!> , E > =4*.

$> +" + p=30 , 91 3 -.

E > I4* -.
, 3 @7!B* , K ; =4*. E >
- H E1 0 =4* 8 ?.

3# 0 =4* 8 ?.

u +" 4 + 3 E >
- *F0 .

# I; + }0 " 3 !
. 3 +" 3 ! + E > +
L # ? } . ( #I4 #I4 b 9
? * V?*F+ . V?* #! .

205
 # 8. LO 8. # - , @
- <9 1 , -. LO - <9 -
, -.

+ #0 H $ *,
LO ; 0 H $ * " 9A .

E$ u +" , 0 , G @
)"$ * / I45(-.

K K 9 K +!

)"$ * - 1.27

, F G *

त#य वाचकः 1णवः ॥२७॥

W G : ॥27॥
tasya vācakaḥ praṇavaḥ ॥27॥

F G * ( “‡ ” †W
*.

( - F G *)

206
 “‡ ” 7L 0 * 0 R ? *.

- "$ "$ -, < %U 2 9,

k , e 2 9 8 2 " M* “‡ ”
!( F"- J( 45(-.

3 + $ !( V 05(-?

- H " - d 1O +. 7(
" A0 * 7 * + , > #"$ *
05(-?

3 , =; 45( 1!... 3 $
+ 05(-?

7L L -0 , 9A* 2 `, \B,
2 #G, 2 7 ( 7L , * L -
, 9 *.

<?5 " + , 9 9 05 (+.

d 1 9, #?2 9 05 (+.
Hd, 80 * H , 05(- ? ?

* , , s#, F, V" *, K, , :,
C, 7 8 Hd, 80 * H ,
05(-.

> ?

H , 05(- ( , 7 H
, 9 05(- 8 " *.

207
 , 9 ( " @ " * 8
?. , :I4* H , 9, W- 0 *
? ?

H , A0 ? , 9 0 ? *.

Hd, , /@M* , A0 H
, 0 *.

* , 7( ./ ‘ ’ 5 ( *,
E25?"$ ‘ ’ 5 ( *. ¬ $@ ‘ “’
5 ( *, ? 1"$ ‘ ’ 8 , 5 ( *.

3 Hd, , A0 * ( 2 , 9
- <@ <91-, <@ ? - +" B*
" -) H , 05(-.

, H 3 * (? *.

>, - , A0 *, , M0 * <91
, ; ! $" *.

4" -, , M0 *, % +O0 * <91

, ; ! $ *.

H , , @ =4* ( ,
- +$ ?- V"$@ ( =4*.

208
 * " O; - * 8
85(-. F , * ( , +$ <$05(-.
F , H 3 * , 85(-.

=G2 A0 *, , M0 *, , A0 *
<91 , ; V -.

*.;* E@ 0 G0 + =G2 9 L0
, = ; 05 (+. E@ * =G2 , H
=G* , ? , I4 H , 1 L05(-.

- 3 0 I4*. F + *.

<?5 <91 +"- ; V A0 *

F + H ; 7( 05(- 8 = ; *.
^F! 8 L FI ; *.

0$0 H , =4*.

, , 0$@ , ; 7( ?
L0 * , ? 0 =4*. 7 +
, ? 0 =4*.

+ , “‡ ” ( , ?" , 4" 9.

T …*?

T 8 T - H , ? O , K-
0 ? ?

209
 “‡ ” ( , * ] 8 2 1
<91;05 -.

, V, ( ] 8 R"$ , V ‡ .

] 8 R" B* JL+ ‡
( *.

>, - #I4 I4*, + + !( V?

Hd, H 0 * H F>O 0 ? *. ‡
( H 0 F>O.

+ , 7 H !( V - #4 +?

=4 #U 2 9:

H 8 . =4 2 ` 2 .

; 7( - 0 9
05(-. * 4 F(05 ( *.

, % +O 4"-5(-.

3?

:* $(O2 9. ( *
*. 3 " ƒ=; * %8"
3 -. 8 , M* - ]S: ,
*. I,; 8 % 8 *.

210
 %8" =4* (
#B2 9.

+ ( * V 8 E *.

30 =4* ( , #"
]42 9. 8 3 - #4*.

#; + H " <2 1
< 0 3B ?

>!, ‡ - + *.

- T I 7 G " , >5(-.

7( ;O1 , 1 ,
2 9... T - 05( ?

4" -, , 9 =4 4*.

H 8 D;?I 2 , 4"- I 2 .

7 *, ‡ ( F G $ " "-0 *
+ * *?

! $ *!

“‡ ” ( , G , .

- + G*? 0 9 1 0 *
; 7(" †W 8 " *.

211
 ; 7( + , KB*?

;0 *, F ;" 7 ( 0 *,
=; ?- ? $ + ; V 1 /0 *.

/ - 3 ; *?

-O* ; V .

/0 ;0 3 -. H ( /0
,+ ( ;0 3 -.

* ;0 =4* ( M*, 7
H 0$ =4*. 0$ * <=P* <G#
05(-. <G <=4, n G* , K-, $
- , 7( 0$ * <; ( ;
, K5 ( *.

? < ;"-, $ - 4"-

! ? 9 , K5 ( *.

3 / -*, ; -* % b5(-.

, , ` (
", / ? ] 8 ;O9 9 , K J85( 9.
] 8 ;OA* H 8 . †W
%"$ * 0 9 :; #I4 , =4 05(-.

] 8* H 0$ ( , 7 H
, 0 =4* ? ? H , 9 8
, 7 H , =4* ? ?

212
 , F G * ( ‡ .

- 3 ?

‘ ’ 8 , M* - , F(05(-.

‘V’ 8 , M* - - % ?05(-.

‘ ’ ( " ƒ=; * , ? 3 -.
]S: 78 , L #4*.

‘V’ 8 , M* - ƒI3 , ?? *.
, 2 9.

‘ ’ 8 , M* - - *
35(-.

3, 3 , $ 5IW, 1Ut ( ] (B*

H ( "- H " @ , - ( , -
“‡ ” ( H " I4* .

“‡ ” ( F G * + *.

“‡ ” ( F G * , , `
( ", / ?B* J8* H , .

j=4* , ;25 ;"-0 *.

213
 * 8 , + , <2 A0 <2 9 @
% + V * ? ?... ?I4 8 , +
?I3 u * 5(- ? ?

, , - L0 * , 1 0 % +O0
, =4 *. - I4* ?, , 9
* + <G S! 1B* , =4 *.

?I4 ( , 05 S! t8*. @
, S , + , ? * ? *. + , H
, - L0 * , 1B*, - * +
<G S! 1B* , =4 *.

“‡ ” ( , , 0 9 0 *
, * ; 7( ? L05(-. * 0$
<G =4*. < + + . < .
; F <S 0 I;* .

+" L k \ #R - #I; .
$( , E7( , > # . +
p05 #I4, ; $( , E7( ? 0
% +O 4"- - ‘‡ ’ ( H7 (S , .

>, , 0 9 ( - 5;0 *
E7( ? L 0 I4*.

3 , , =4 - ?

214
 )"$ * - 1.28

C *

तQजपः तदथ4भावनम ् ॥२८॥

-C : " " +* ॥28॥
taj-japaḥ tad-artha-bhāvanam ॥28॥

( ,CF" " * <G ? *)

“‡ ” ( F G $ * d 8 +
H H O*, * F( V, % ? V 78*
/ ( ", / ?B* % +O J O*
<91- 8* " *.

0 9 0 * 1 7( ; 7( ,
‡ .

3 Hd, , M0 *, H "
05( ? - ?, 0 9 0 * 0$@
, ‡ .

>, 0 9 H 0$ 05(- 8 V>5(-.

0$0 H H 3 *, - ‡ 8*
V>5(-.

+ +?

215
 0$0 H , "- 05( 9.

d 1O +. + 0 + .

( . ( - 2!c MI U 2 9D
!#!. M' . '.

d 1 , > , > Lu 9, l 9
? * L 05( 9. 9 . , >
<= 1 <? 0 4"-S , 05( 9.
" + =4 F3 V 9. +2 9. " +B*
; 7( , 4.

A0 9 0 * ; 7(
0 9A* 05(-. 9 ,
, =4 9. 0 9 - <(250 5;05(-.

R F , , =4 -
$ 9 RS!. MI U 2 9D !#!.? - H V(*
0 I4*. " # $ .

!" "$ T7 4* ?+2 1 %8"- -

<= =4 L / 8 " *.

M9 " 3 MI U $S .!.?

=G ? 9 3 5 (+? 8
L - , 91 =4*.

0 T7 4* 2 9 0 9 H $
<=; 0 5 (+. * -, I -, * :7L

216
% R* % bO 9, 0 % R* % bO 9 9
+"-* 0 9 H $ <=; 0 5 (+.

, * ?* /"-, $O * +
H % bO T7 4* -, \ $# - =G
? 9 78#0 45 (+.

H 0
?- , K5( . - H
$ 0 9 05(-. 4" ( +
0 * -, " !' ( 5!'. ( ; ( 5. 2 8 !'"
( =G2 9 85 (+.

3 H 8, =4 ?. E@ 0 G05
0 9 $O 9 05 (+. 0 , > -
d 1O $O 9 8.

" "} F " ?- "! "

5( 9.

* :7L % b 9 ? *
•*W "$ $, V- V- =G ? 1
< 050 , = ; 05 (+.

3 + , =G ? …I;"
%8" =4* ( , H 8 *W * ( $O 9
0 0 J; - ?- , @ - * V? 9
* , K$ 9 0 0 J; -.

?- V? 9 * , K$ 1
•*W "$ #;0J; - - , "
, >5(- ? ?

217
 3 , K -?

† _ v !:

(F G $ " ) ; #; ,
" * L -, <G O | C * , K ]?*
5(- )"$ *.

, 8 + “‡ ”,“‡ ” 8 P P H
* ?. 3 , K , "$
+-*, ] 1B* - K p0 * *. +
8 H * ?.

‡ ( F G "$ " " L -

, ? =4*.

<G O | , ? =4*.

" * +?

+0 9 H . , > ; 7( 05(-.
- ^F! L - , ? =4*.

<G O | - LO T780 , 9A*.

0 9 H 0$ 05(-. 0$@ H 3 *
“‡ ” LO T780 , 9A*.

+* H ( -. " ,, . R #-. )DI

)D " ( 1# 0 0 J; -.

<G O | H ( =4*.

218
 "2 B )U' 2 #G ‘VV -.’
-. 2 s! ,
2 ! "!W " ( } .

"V52 5 V
‘V -.’
-. ‡ , !'" (
, K V? 05\ .

“‡ ” $ , 9 L -, <G -, C *
, K - % R*.

3 ; #; C * , K ]?*,
? , @ - * V? 9 7L
, K$ 9 (B*.

- d 1O0, d 1O (5( ?,
d 1O0 d 1O $O (B*. ( *W *
(B*).

=; -, 3 2 9 % b M*,
- <;M0 " % R # , 0 9
0 * 0$0 % \ -.

] ( -, T7 + 0 9 0 *
+ 9, $O 9, *W 2 9 +
? K -, K - (B*.

- 3 ( ?

ƒ2 9 <2 9 , 0 F + ƒ2 9 3"
3 I40 , 95£ 9 ? ? BA, MBA
8.

219
 T ? 7 + 3" H ( * V,
=; * V ,( ? * I40 , 9 $ ??

, ? * =3 - #Is 9. 9
?. 7L+ H " *
?.

MBA 3" H , ] ( * V
3" 8 , + ?

, ? =3 ! * ?.

- ?, <2 A0 % b 2 9
<; 78* +* . ƒ2 9 7 (" =3,
<2 A0 9 0 * 0$ 4 <2 1 ; 1*
P*, R- \ % +O 9, $O 9 7(
5 (+.

-,
, / !8
30 $GL -$
- H 8. ; -?
d 1 p * - #I ; *. *
% +"-0 , =4 T 0 =4*?

- ?, ƒ2 9 <;M* + * ?.
0$ , r *. <;M0 *, +-0 * % b H
, I4 ?.

; =4* ( , F G "$
, 9 , > - <G O | ,CF0 =4*.

220
 )"$ * - 1.29

+ L O*,
O*, ; 1 ƒ0 O*

ततः 1 य.चेतना धगमोऽ(यAतरायाभव च ॥२९॥

: " 0 U $ S ॥29॥
tataḥ pratyak-cetana-adhigamo-‘py-antarāya-abhavaś-ca ॥29॥

( + p EG * L ? *, ; A* #? ? *)

F G " ; #; , " * L -,
<G 4 ,CF0 * -, =4 #U 2 9
% b5 (+. 9, +" L .
L M0 ; K <91 7 ( ƒ0 .

F G * - / ; 8 " *.

0$ ? 0 9A* 05(- 8*
" *. 0$@ , ; <? *
8 " *.

<? * d 8 < 5(-?

, @ <91 , 78* * 7 ( L -
=4* - % R* - <? *
< 5(-.

3? 8 *.

221
 <? * * d 8 "-, I4 L -
05 ( ? 3" + 05(-.

? , = ;0 K S 05(-.
, = 05(-. 9 (
"-5(-. , V ( :45(-. V ? 2 \
I 05(-.

- + 7 . 3" + <? *
05(-.

- <= ? <? * - d 1O + ?

H F(#@ = ?
05( 8 "-0 , 9 *.

+ , 8" , %(* ( H 8
5 ; 5 ; -. d 1O 7! , K M*, %(*
( +? 8 0 * #10 3 -.
+- <?5 %(* 5 ; -.

>! 0 ? #I; +?

0 " , >5( !.... 0 %(* , >

#I; , %(* ( H ( ? 8 E5 #4 ?

?. %(* ( H 8 05(-.

0 c - V? A* 05(-.

222
 $ H L ]?* %(* ( +? 8
L5 ( *. 0 = ( ) ( H V?
?. + , + , 8" %(* -
?.

0 c - V? 9 05 (+.

T c - I4* 05(-?

E( -, T\ - V? 9 <?
* * L - * ? ?

*.;* ?. * E( - 78*
T\ - V? 9 + 8 J; ! $0 3 -.

H 1 , <? * 8
!? G2 "- * ? ?

* P* <? * * , 8"
d 1O . 7 M* $ T - 0 ? *.
0 " , > -.

= ? 0 %(* , > - ?,
? V? 9 L $ 0 * 8 0 "
, > -.

*.;* c - V? A0 ? ,
, " c - 8 * 3O , K- #;
3 -.

223
 = ? + , 8" (
H ( ?. - ( +? 8
0 " , > -. - ?, 0 0 *
V? 1" =3 H <? * 0 ? * ? ?

!B2 9!

T 0 " , > # ?.

<? * d 1O 8 * V? 9
, 5 (+. V? 9 ? ( <? * ?.
= ? 0 %(* ? - $>.

* <? - V? 9 78* L#
]?* <=; 0 5 ( *.

7 9 H ? "-0 , 95 ( *.

9 V3 D 0 30' 2!z J
V9u W0 , ! \'S 5 / ,
9u V50C &'3 !
(9u $'S SI . ( a"! !! ( *)

<? * + - ?. - " 9u
V5 "< 0 I; <? *.

F G " ;#; …- - ]?*

<2 1 ƒ2 9 Lm 9. 3 ; 7 !?
#U 2 9 ; 05 (+. ; 1 ƒ0
C * < O*.

224
 )"$ * - 1.30

; 9

bया ध # यान संशय 1मादाअल#या3वर त

cािAतदश4नाल?धभ)ू मक वानवि#थत वा न च त3व8ेपाः ते
अAतरायाः ॥३०॥
# $ W" + *• ?W # $
$ •+ ? |. " W$ " % !"
#0 U : ॥30॥
vyādhi styāna saṁśaya pramāda-ālasya-avirati bhrāntidarśana-
alabdha-bhūmikatva-anavasthitatvāni citta-vikṣepāḥ te antarāyāḥ
॥30॥

( K, V"$, *, +. , * ,
V? # \ , u +*, % ? 3 , R0 ,
? K ; 9)

F G " L -, <G - …$+ ?

; 1 ;0 ? * 8 , > I3 5(
.

0 =4* 8 ? *
# *V5( 9. E+ , ?.
3 M*, - !L- ?* 05(-.
- *, \ *, T0 * ? * 25 -
HI30 , 95(-.

225
 $ - 3 #4 4 -? "
- 2 A0 + G*?

7 ( ? * L -0, 91 =4*
( + , K =4*?

T - V" 2 1 30 ? ? G*,
*, k , * ( V" 2 1
30 ? ?

?,
, > 9 , M* < 2 1
I ? ? ?-, | C, # , i " "$
8 ? ? ?-, + 2 9, 9#,
8 , K ? ? ( , -O* < - 5(
.

<2 A0 * < 3 -.

ƒ2 9 I4* <2 A0 < 3B*.

" # $ - <2 9 !" * ?+*

? 0 =4*. - <=
, >B*. - "$ - #4 ; 3B*.

!" ?+* + 5(-?

$ ; , ? * ;
05(-?

( 8 - E 05 (O.

226
 <; > ? ( , +* > 0 -.
<; ? }0 0 =4*. <;* ? #
7L, K ? "-0 , 91 =4*.

E 05 * , I; +* , 4*.

a t - <; E 05 0 *.
$; "$ K 0 *. E+ , +* E 05
0 -. " M* H O. $M* H
78 ? 0 *. +* E 05 0
=4*.

- - $M* *F0 .

! <' - S , + M* > -
, 4"- I - ?. +* 2 …30
, =3 0 *.

- V(* , K ? *, 10 "-0
, 91? * ( * .

- = , ? * =4* ( .

!3 M9 O G - 7( =G2 9. 80
V"$.

(D $ 5 ' , $ 5 D S - - >,
- 8 8 , > \ *.

• ' - 3O 4" , $ <8$

? ? K -.

227
 ;JI O G - ? 7 (B* I4 +
* \ F0, = ; -.

= ]3 !"- 2 9.

<2 A0 9 $ " + 05(- 8. H

5 "$ R-2 9. 7 ( 1 + , K ? *
8 !B2 9.

F G " ,CF ]?* ƒ2 *

5( . - ;0 I4* H V(*. ƒ2 9 7 (
7L ! $"-0 , =4 2 9.

* I3 3 # ?.

)"$ * - 1.31

, # @ G2 9

दःु खदौम4न#याeगमेजय व वास1 वासाः 3व8ेप सहभुवः ॥३१॥

-0 : , € +W 2 , C " W W W • :
#0 U lV : ॥31॥
duḥkha-daurmanasya-aṅgamejayatva-śvāsapraśvāsāḥ vikṣepa
sahabhuvaḥ ॥31॥

228
(-0 *, +S O, <; 40 *, ]S: 2
0 # 1O 9)

-0 *, +S O, 40 *, ( 7( : *,
% ? 4 8 , i 0 * , +0 \ 2 9,
, * ( 9.

7 =;, H - # + < 1 3?
* !" * ?0 * ;5(- 8 " *.

< 9 3 * $05 (+?

8 2 *.

H - < 9, # 2 *
$05 (+.

9, K 78* E 05 . @
- B*, -0 * 5(-. 0 * -
* ! + 9, , +"-* @ -
3 #4 4 -? $ ? 0 *.

+* 8 B* , ! $0 3 -.

+ , <= L =4* ( ,
<; E 05 * . 05 *.

<; , E 05
B* , L 3B*.

229
 > + <GO (, + <;7 @7!,
…KO, - K " 8 <; ? 7L
- 0 =4*.

!? *, <; > 0 *. E+ , +*
> 0 -.

T ? 9, + R" *, * 8
+* E 05 * ? 0 *. <; E 05 *
d 1O 05 ?... d 1O 05 * +
E 05 * E *.

+ ? /@ ;"$S , ? =4*.

*, i *, , ( , (
K 9 + F30 *. + R0 1 ƒ05 +
:" "-0 , 91 =4*.

!? 0 - " M*, H ; ; V
0 *. 4" M* H ; ; V, H # V.
V $+ , 1 B*
, ! $0 3 -.

<; ; ; 0 * -, + *
; ; 0 *.

+ *, <;M* 2 3 ; F G B.
F G ( ]S: % ( <@ K#4*.

E 05 + <; , +* ? * !?
%.;2 9 ]S: ? ( <@ K#4*.

230
 ]S: ( - , ( M*, <;M*, + *
?+* ;B*. + ]S: ‡ 0 =4*.

9 +"-* H , #
< 0 *.

<; E 05 *, + E 05 *, ‡ + ]S:
3 ;@ ! *.

)"$ * - 1.32

+ H % ? 4"-

त 1 तषेधाथ4मेकत वाIयासः ॥३२॥

" $ U * T " •: ॥32॥
tat-pratiṣedha-artham-eka-tattva-abhyāsaḥ ॥32॥

( 9 ? H "- * @ )

H - # + ; A*, $ - *
# + , 4 A*, 3 * + H
% ? 4"- $ - * 405 (+ 8
" *.

231
 >!, 9 405 (+. + , K -?
7L - 3 j9 -?

7 T - / 05( ? ( , /
, 5 ( .

* * + "- " H 8
, >B*. - … H L -, 7,( 80 #0
, = ; 0 *.

$M* % ? %7 -.

> 8 , > M*, #I4, #I4 ( +

H ( , KB*. , K +? + +
E5#4*? 8 p=30 , = ; 0 *.

, - , 0 E 05 * =4*.

7 + , K =4* - <GO I4 4,
<;7 @7! =4*.

- ? 0 * , > - . -*, H
cW 0~ =; , +* …45(-.

G* =4*. …KO =4*. <(O 9

=4*. =4* 8, +* H ( 3
* -, $ /@ #I4, #I4
,+ 80 5(-.

3 3# ? $0 , $ , >
? -0 , = ; 05(-. + , K ? *?

232
 H ( 05 G* , K =4*.

+ H L T % ? %8" =4*.
- - =4 + M* 0 I4*. H ;*,
L®4, H , C $, #10 , |... + -
=4 + M* 0 I4*.

+ T H L %8" \ =4*.
3 \5+ +* ? K ("-,
8$@ :" %8" 3B*.

B* + ?
4"- %8"$, H
H "- "$ % ? %8"-5 ( + ?
; 1 , 8, , ; +
# !0 - #4 4 .

+ % ? %8" =4*
8 B* L FI40 J(# ?.
- - =4 + M* 0 I4*. -
<2 A0 05( ? "-0
, 9A2 9.

, > , ;O9 ;*, C $, $ *,

<2 9 ? / ;*, \ 9 ;*. -
=4 + M* 0 I4*. +* ?
% ?"- %7 =4*.

>!, + H 4"$+ ?- .
3 , K -?

7 + 10 / ( 1 F + 5( .

233
 )"$ * - 1.33

+S $ , ( / 9

मै*ी कRणा मुfदतोपे8ाणांसुखदःु ख पुTयापुTय3वषयाणां भावनातः

च त1सादनम ् ॥३३॥
"> G $ a+ * : -0 : V= V=
#• + * : !" F • * ॥33॥
maitrī karuṇā mudito-pekṣāṇāṁ-sukha-duḥkha puṇya-apuṇya-
viṣayāṇāṁ bhāvanātaḥ citta-prasādanam ॥33॥

( IV. G. , : -0 * - V=} "

K0 - - 7 ( #" !" *
, *)

+* $ , ( + , K =4*?

+* ? # 2 ?0 /0 45(-.

-0 *, *, *, ; ; V, # 0$, >S ,
*, *, , ( , - U* 8 ? ?
# 2 +* ? 45(-.

<; ? K F3 ?, + 9
F3"- EI45 (+.

+ , +* … ?"$ 05(-.

$ - 3 #4 4 -?...

234
 . ƒ=; I3 ?" 5( .

-, 14 / 9 , 5( .

9 +,+ +? 8 *.

7L H ( , H 80 ? + 1
<2 A0 " ;? *.

9 ,+ +?

V,
IV, P0 " , G, 5bS!,
4O% ? , : *, E 05 *, -0 *, V=} *,
*, )b% ?, @7!, 1 " , \ , !" *
, O, $, G $ " .

?B* V> ?, M* V> ? ?

4 , 8" =4* 8 , > -

, =; , !0 i - #4*.

V 78* I , 5bS! 78*

U" 4 2 9.

U ;* I 2 9.

!"- 2 9.

I , * 0 *. , K - .
. 3+*.

235
 U 1 =; , 0 9
H , ( R*. + , > $"- #I; ,
3 5; - -9A5( 8 8*.

? #I; , 3 ? *
U 05( , + I4*
3 # ? 8 E 2 * 8*.

? ( , + #; # "$
( - #I ; , +0 I4* T 3 % b5(-
8 : > * 8*.

? ( , +0 I4* 3 H
K V 5 ;"- , * $"-
$ 8, * U ?
7 H G* 7F *.

* 4 IV I; # *V5 ( *?

* #; b ;*, * #;
F S + 9 $ * <91 >;*, * #; !0 9
78* \ 2 9 $ * <91 ;* * I
05 ( *.

" ! ( Mz! ! ! 5" 8

U 45 ( *.

+* $ , ( =4* ( * #;
$ * 5bS! <91 ;* I 0
\ =4*. - 3+* .

236
 7 H /, +$ <91 2 3 ?
=4*.

5bS! - 2 #G c 5 ( u +*
=4*.

*.;* 0 , =4 $ $ ,
U \ \ =4*.

?, ( , * #; < 1
P* , ? *, +* H ; ; ;B*.
* + ? E =4* 8 H
<" * F(0 *.

" + * 3B*?....
I3@ * , ? 3 -. 0 . !
* ? ( % ? ; 3B ?

-, 3 3 -.

7 , H 8* , K ;25 *F
5;0 =4 ?

-O* =; *.

0 , =4 %* $ \ \
=4*.

* #; < 1 =; , (
, 91 , 1 4 P0 0 \
=4*.

237
 * #; b ;* * -*
5bS! *.

* #; < ; * I
0 \5 #I; , b# -* 5bS!
.

I3 ?. , ( ?. )
?. T0 * ?. 9 ƒ2 * -, +*
+ , 8*.

4" -, * #; k \ <91 ;*
G 4 " .

*. ? 0 T \ 1, - 4 1
=; 0 * *. > <G S! *.

S >0 0 =4*. 0 * 78*

> <G S! -, * 1#;
< 9 ( =G"$ - -.

3 I; =G* , - +
$ ?0 *.

G - F - -.

* 1 #; < 9 8
% + ?. A* * ?" +
( =G"$ - -.

238
 4" -, . . 05 + H 8, i 1
=; #IW, 2!SI S 2 9.

- + V- 05(-!...

i =; , 80 =; ?... H-0
=; ?... =30 =; ?...

T ? i 1 =; # V,
, 8 V ? 0 S , 5( .

T ? ? 0 =; # V, , 8 V 78
0 S , ?# ?.

-, /%-. "- !9U \'S.

H i ƒ2 9 , 805£ 9 ( ,
i 7L % ( L - , 95£ 9.

i 7L +* 7L0 , 9A*.
? #U 2 1 4"-0 , 91 I4 I 9
E *. i \0 2 9 $ - #4*.

7 , , > V G"$ H ;* 0 ? *.

2 82 #G ( 8 H .

. , > ! +3 . M*, H
I40 * J;.

239
 ! +3 1, ! + % +"- / 4*
0$ , =; .

0 H $> . 0 " $>

?!...

0 H G .

$0 H I • .

- ?, 0 " 8 H $>
. >;* ? ( >I4 7( .
> , ? 3 - 8 3O , K-,
3 - + 0 , ? =4*
8 % +" .

7 , H ! +3 ? ;* >"-0
, =4, , K , 9 + G .

"M
; \# , / 0 .G ..
VG V ; V 2 8 5 M'S !- '" 8
H , > u ? 3" .

5 + *, " . M' 0 "

8, +- K # 1 "-0, =4,
= 1 ]3 8 I .

"$ , $> % +"

" , =4 $ … ?
: 30 9 ("- "$ "$ 4"-,

240
 , 8 "$+ 8 , ?
=4*.

E+ , , K V? 05\ 3S , ?
# ?. " ' 1' $ I , 2 8 " 8 , ,
7L ? #>0 #45( .

T ?

5 #- !> !c U ! .I
W %I ' 'S W,- ! ! O;
! O0 '1' $ - I , 2 8
2 8 ! ! 2 8I 2 #2 2 p. 2!'3 .

- , K V? 05\ .

i # >0 0 J; -.

241
 # >" , 3 A0 $ H ! -
#4*. E+ , - 9, $5 9,
0 * 9 ( $ R-5( 9.

M*, 8 , * ? + \ 9J; $5
78* 0 * ! ;2 1 "-#I4,
# 1 I; ? # + 1 , K- #4
=J; G 35 (-.

- . O* ( + H 0 !...

i 1 Eb - +* , 4"- L 0 J; -.

8 , K 9 , K- #I4 I4*.

2 * 05(-. - ( 05(-. *
T ? 0 1 * ] 10 9 $}0
=4*.

i 1 =; #I4 #?5 K#;

=4*. 7(O* =; *. p7(O*
=; * - , R- V>B*.

p7( 5 ( 8 7L M*,
M* L -0 , =; , +* ? 4*.

+ $ =4 ? 3 + ,
i 1 7L =4 , 91 i 9.

4" - ] ( -.

242
 ,? R0 * , =; P* - 5bS!.

,? R0 * $ ? LO, HR0 *,
( < G2 9 <91 0
P* - 5bS! ; =4*.

- + , > > ? 8 8*.

- + > * ?.

* #; L# , =F , HR0 "$
< 1 =; , 0 H bO +
- 7 .

* 3 0 3 # ? .
* #; L 05( +!... 9 *
#; \ 05( 1!... * #;
4*, = 4* 05( ?... ,( ? *
+$ 8*.

3 L O; + , K *?

9 , , , K # !0 "
, ;2 *. $ ( 9 G" ? 4 *.

- > ? 8 8"-S , *.

9 ? * 3 #I; J;, "l ...

, ? * ; (0 H"- -. "
?. 0 + , >B* ; (
b0 7L?... , ? * I ? 0 *.

243
 d 1O " 8 < "- 1 p05 L -
#4 *.

“R)Da 4 8 ? ; V ! .” 8
, ("-, !8 4"- *.

- d 1O , > u + ? 0 I4*.
, + d 1O , > u =4 + M*
0 I4*. -S p p05 L - #4 *.

; (0 Hd H ( 9
, 1 ? ,( ? * ! - 5 ; -.

T 0 " ? * , > $>,

' 2 5 ,I )D ! .’ 8 H >@
u +2 1 ]I ;0 I3 "- #4 *.

G* +?

* #; , > E9 H 8* ?.

0 I4* - 3 , > -?
+ I; 1 ? , ? * > I4 -.

+ 7L, ? * ! $0
# ?. ?, ( , +0 " , > ? -
- ! + 0 *.

3 H ! + , " + E@ *
? #U 2 1 I; M*, 3" M* H
+7( * -.

244
 ? 7 (, < 7 ( 30 * -*,
I * -* +- 5\ =4*.

;; , + + #U *. " + 9
L K #I ; ?... <;+3 ,
; F30 =4* 8 ( =4*.

3 LS , K " , ;25+ , +*
< *, bO < *. +$ $ $B*, $B*
F(0 *. - ] ( - /.

+ > +? ; F3 ¤ 1 ?

4" - -, i ;* #IW, 2!SIW

78 -.

# V ? 0 S , + , - >!...

T , i , 80 0 J; -?

* * + S , M"-5 ( ?
* ;5 ( *.

% ( <; + (0 =4*
8 # *V 9.

9
=G* R -* 3 +
( -?... FI; ; (B*?...
@7! , K <; ; (B*?... + 3"
; (B*? 8 =G* | O* $ ;@
? 0 *.

245
 7 , "$ * * + V" 2 1
3 -*, —-U—I m3 0 1 -*, $
J( I; Hd, / ( 1B* , 4"$
-* 8 H E I;* .

E+ , 9 I4* I; I; 9.
<; ; 0 (0 =G F;? *? (
-* - FI4" <; ; 0
(0 % + 9. ! 9!....

1 L - <= 0 - 9 ; -.

<G <= 0 , F7 ?"$

<G <=G =3 ! * T7 ; -.

E+ , , R-, " M*, H !L

, I3@ ?# + =G2 ?# +
- 1 "$ 05 ( 9.

$M91 Hd, G* , =; - 10
I3, - 0 0 , - " R" "$7 , -
" * ƒ "- " 0 \ K K 7 ,
- ?S!0 M0 8 Hd, K0 * H
- 8 I37 $? - 1 <=4
, O* !0, 95 ( 9.

, - 3 0 *, ,
3 \ *, , 3
E 05 * 8 ! $" M*, , ;
I; 9.

246
 ; ( I ; 5( ?... +
, K M* , ( I ; 5( ?...
8 78* , @ 9 +*
, R-* 0 *.

$ +* 05( ?... *
; *.

i 7 ( , 80 =4* ( , 7L
L -0 , 91 =4*. - 3 , K I;-?
8 , > -0 , 91 =4*.

+ , , K 0 3B*
8 +0 " + +* JL0, =4 - (
> 2 1 , ; - , K 9.

3 +* i 7L % ?" , 1 ;#
* L - *.;* - HI30 , 9A*
9 L 9.

• 9 .t • #! 3
• 2 ) .t • - •
; O G V I .t • ; ! D
O0 #I .t •.. - H1 .

i 7 ( 0 0J; -, I 0J; -,
0J; -, - 0 0J; -.

• ! • 5 • !
•&E > I D - 9A .

247
 , 8" +* ?+* ; 0
J; -. i 7 ( , 8 V I3+ , +*
% +"- <\M*.

i 7 ( % +0 * - +* ? 4*.

+ , +* $ 0 =4 ?
i 7 ( 7L #IW, 2!SIW ? 2 9.

)"$ * - 1.34

+ $ ]S: @7!@ ]?*

1`छद4 न3वधारणाअIयां वा 1ाण#य ॥३४॥

S # * GW ॥34॥
pracchardana-vidhāraṇa-ābhyāṁ vā prāṇasya ॥34॥

( * " F G + <G ? *)

]S , 7L, %8"$ F <9 R"- F

%8"$, 3 , K ]?* ?B* + % ?
, 91S , K 3B*.

R-* -*, :* , R-* !?

#U 2 1 I3 ; =4* ( , -
05 ? , ? =4*.

248
 05 "- * ( 7 ( ;!@ , ?
=4*.

, > 1 , , 7( 1
F + , ? =4*.

, ?¯ G 8 , ? =4*.
?¯ G , 8 , ?0 J; -.

?0 G 3 - > 0 ? *. E+
- ( 8.

$ G "$>0 30 * -,
" # , S , , # , S
, , F + G , S , ? =4*.

- ?, > 2 1 , ? =4*
( , , K =4 ?
, K =4*.

;!@ , K =3 ;!@ , K
=4*.

;0 K 25 !… 8
, ?? *.

2 ;0 … 8 , +
( 05(-?

- ?, 2 , 5( .

249
 ]S , @ #I4, <9 1 R"- %8"-
]?* ?B* + ? 0 S
, K 3B* 5( .

]S , 7( =4*. 3
, 7( =4*. ‰ ® =4*.

d 8, ]S , #I; F . !L- *
%8"-2 9. <; + ]S <9 1 R0 i 9.

!? , 3 9 =3, F , ? <9 1
R2 9. d 1O R0 3B d 1O0
d 1O <9 1 R" F , <; + , #; i 9.

, * %8"-2 9. F j=4* ]S
, 782 9.

3 , K ]?* + H 4"
3B* 5 ( .

+$ ?+* T7 I; , , -0 ,
? , , >S ? , , T7 I;
, K- 2 9.

]S R - , 7L, !L- *
‰ ® ? "- -, F R -*
% F !L- * "$ - F , 7L...

3 !? ( , K , + R" *
<;+3 0 ( - K #4*.

250
 - 3 ]S R"-, %8"$, #I4,
%8"$+ + R" * *?

, - , * c - < ( 1 E+-
8*, 1 “ > XO G” 8* W$ *
\05 (-.

$ , F G U"$7 *, +
"$7 * <91 , ; V 9 #10 45 (+.

* +$ ! + …I;* - : "
, 8" 5(-.

Hd, + % ?0 * T7( 8 H # :
% ? 0 *. 5bS! 0 * - ]S: H
# …4*.

-0 ,+ # …4*.

- ?, * * - ]S: ,
*. "$M* 3" ]S: ,
0 *.

? , + $> ]S , 7L, %8"$,

<9 R"- %8"$+ ... - H +
% ? 4* H 8 ?.

+ , 3 , KB* - *, -0 *,
5bS!, >S 8 -O* 0 -. +
% ?@ M*, - <;+3 L #4*.

251
 + R" * T7 4* -, +S O T7 4*
- 3 , K- 2 9.

7V + /0 H r K J;
, ? /0 =; *. ;"$ ? -
- , K- 0 ? *.

)"$ * - 1.35

+ $ , (

3वषयवती वा 1विृ तR पAना मनसः ि#थ त नबिAधनी ॥३५॥

#• $ d $ " +•: W$$ % $ƒ
॥35॥
viṣayavaG vā pravr̥5-rutpannā manasaḥ sthiti nibandhinī ॥35॥

(<G O 9 * I; +* $; 4*)

T H 80 H 8 * * ?
" 1 ? 05(- ? ?

* *.

0 !? #U 2 9 F305(-. !? # 2 9
F3 $ ?.

252
 !? 0 =; U 05(-.
!? % +" ? *, >S M* 5(-.

!? 2 9 : 05(-. !?
2 9 " " , =4 5 (+.

? , I; , ?... : , -0 ?...
- M*, 9 +$ !? ? 1
51 F #45 (+.

? , : + ( , 9 j=4*,
j=4* =4* ( E F(05(-. * $ *
=4* 5 (-.

H 1 j=4* 5 ;0 ? 8
?B*, * F(05(-.

, I; i , ( , 9 j=4*
0 +* E 45(-. +
, K -? 8 + , K5(-. 3
"-0 , 9 -? 8 ! $05(-.

3 M*, +"- #U 2 A*,

2 A* +$ =G ? 1 p=3
#I40 , = ; 05 (+.

!" * ?250 , = ; 05(-. ?25

!" "$ H , O* F(0 -.

>!

253
 #U 2 1B*, 2 1B* #I4 #;
3B ? ( , -O* 3 -.

F + /?

#0 O* =4*. E+ , +
$ V* 0 0 J; - ( , 3 3B*?

3B*.

7 , / , 5( .

" E !O ?! ' :5 " 5( .

- + 2 1 L ]?*?

< G , <2 A0 ? 05(- 8

"-0 , 9A2 9.

<; + + , Km 9?

T * H ? ?* ,
4"- 4m 9. !? 0 T -
"- "- 4 9. * !? ); H
F 3" > 5 #4* 8 F 3 9.
!? , ? 80 -=; I4 9. !?
<;+3 "$ #R2 9.

E , / - M*, @
- <;+3 #4 ? , ( =4*
0 *.

254
 , - , 4 4m 9. 3 -
# I3 #; =4*. $ - #4 ?
; =4* 8 % + ¤ 9.

> +!...

3 , I U 2 8.I #O G \# 1 3.

2 05(-?. ;"$ 05(-.

d 1O R" 05(-, #I4, #I4
5( ?... ?- , ; - 05( ?... 0 *
- 8 + , K5(-?... 8 4 H L
- 2 9. ; H L 2 9.

#4"-, #I4 #? =4*,

# I3 30 =4* 8 % +0 . <2 9
+* R B* @ B2 9.

ƒ2 1 ES > 4m 9!...

5( ? ?... E+ , -
<2 1 ! 4" -. 0 *. E+ , -
<2 1 $0 -.

- , ƒ2 9 d 1O0, d 1O 4
45£ 1 ?... d 1O0 d 1O -
, 8*.

E , 4 H L 2 9. K
#4*.

255
 I4* ?, 5bS! 0 * -,
- 5bS! 5(-?... 5R* - + % b5(-?...
- U" p=45(-? 8 5bS! 7L
E B2 9.

1 ;# - *, * *. E+ ,
9 <2 1 $0 -.

!- , ! !... 8*, 03 !... 8*

, M* 0 * *.

* 8, * * 8 8 * F>"-
#45 ( *.

* 8 E * -, E I '
M'S # 0 .. M ! E !1 0 ..

* ? ;"$ + ?2 9 -.

?I ; @ I;O; 5( ?

U 05( ?...

H %.;* F4 %8"$#I4, !"-

2 9!....

- U*? ?I; ? ?- @ <91

: ?

: ( , - 2 05(-? ?I3? ?
05? ? ] 1@? ? +"$? ?

256
 ! $"- 2 9!....

25 - * 5(-?

, @ ? <9 ? ?- =4*
* H V9 @? ?

=4* ?0 * H V9 ( , - -?

- +?

E I D 2 #G, E I !', E !
] 8* H ( 0 ? - H V9 @ %7 *.

L -0 , =; , 2 *,
- * ?.

" ' 1- .' 1 5 VG "

} .

"L C 0 5 ' 1 .' 1 " $m

=3 , 7L 7 @ .

" s s< 5 a 3 2!c

2 c .a4 # I" G5> .

M*, M* ( O*, M* 8
" *.

257
 " G >• 4* -,
“ I 5 2!) 2!c 'C 5 ! !
# 5 ” 8 45 ( .

<91 " * - * ( O)
* ( ) 8 , 9.

=4* 78 “4 # !9D ” 5( .

:* " -, ( ; ; 1
, K-, = ; =G2 9 7( _ $ 5 *.

E , 2 1 4 H 82 9.

? )> < " " "/ M'

J;!" 8 % +0 i 9.

\ 4 H 82 9.

\ *, \ * *
<2 A0 9 H ( 5 #4*.

* H $I3 #45( ?- +
4"$ #45( 8 "-0 , 9 *. <; +
* 5(-. 0 T - i
, K =4* 8 85(-.

$M0 * $I45 ( *, ?- 4 +
, 7 1 J85 ( *. A0 T - i
=4* 8 # *V5 ( *.

258
 3
, #I; +!… + d 1O
? 8 *F + , 3 , K- #I; +?
8 5; - V?*V5 ( *.

+$ ? 305(-.

; - 3 * * * ?0 /05(-.

3 H 8 ; @ ?. mI3
G +#05 ; T7 4* !0 9, . ,
9, F9 1 9, <(O 9, = 9, M ? "$
< $ > 9, k \ ? , K 9, <;
9 8 E@ * / , 0 3 9
T7 45 (+.

Hd, 8* Hd, 0 * R"-0 , =4

5 (-. H 8 …K ,+ 8 V( 45(-.

-* * H +
R" "$ ?
"- 05 (+. * 1
I4 4"
3 -. 9 T - , 0 , = ;
9. F , $ - #4 ; / +?

+2 9, !8 4"-
( 9 T * "-5 (+?

L 8 + % +"-0
, =3 05 ( . 7( + I; 9 (
+0 * 5(-.

259
 ; =G2 A0 *, $ ¤4 A0 *
; =G2 A0 *, i ¤4 A0 * ;
<91 ;, * 78* ?0
G*.

$ ¤4 > + ?... 8 ! $0
=4*.

H 1 , - > 0 J;
0 ? *. H 1 - > ,
+ 7L0, 91 ? =4*.

H 1 , - ( ,
T ? ; =4*?... 8 , K
+!..

$ , >?, 8? - ? 9#.

- ? A0 , - 2 A0 0 G* *
=G2 1!...

=G2 - $ ¤ ; G* 8
L - , =; , 0 H =G* / $ ¤4
? 7( A0 * 0 * 8 V> -
, 91 =4*.

3 E@ * E@ * F 2 9
"- , $ !? * 4 H"- *. !?
H"- - * L - , 91 =4*.

260
 7 ( LB* -, 7( =G2 9
* $0 -. ?, ( , +
, + M* <; + M*, kR* $"-0, =4
*. , 9 , #I4 I4*.
ƒ2 9 <2 9 + $ \0 i 9.

9# 4* ? 7L7 * ƒ2 9 $ # +
V> =; *. ƒ2 9 T780 , 91O*
=; *. 80 O* =; *. - 9 =G*
8 #I4 #I4 K #42 9.

d 1O !...

+* $ ;B* -, , O F(0 *.
, # - * 8*.

)"$ * - 1.36

+ $ , ( - <9,1

3वशोका वा Qयो त!मती ॥३६॥

# - $W $ ॥36॥
viśokā vā jyotiṣmatī ॥36॥

261
( C $ 3 + $@+ * ƒ2 * - *
;2 C $ 3 + $ <G ? * - E
C $ #" + $)

- + ? ? , - $ +?

H + , > H ( .
$ I; . "- >;* , 8 =F"
-, "- JL+ "<2 9 ‡b F3"-
G 5 #I;-. i 0 H /, ? 4"-
#4 - . ?, ( - M* # <@ 0
E " 5 #4*. ? 40 , * , ?O E *.
H c* @ * E *" 8 JL#I; .

, > $ "- + . ? 40
c* @ * ( , ?0 , 40 d 1O
=4*? " + ?I * , 4" H
5 ;0 *?

H I4 ?

, , =, *, ] 1, ‰ ® 8
Hd, 80 * d 1O -?

" + 3 , 4" <;*F <91

+"-* 5 ;0 * 8 % +"- " .
<; # ? $ 7(- 8 L - , =; . -
0 ? 5 ;"$ 05(-.

H r KJ; , ?O , K *
, 7L 05 ( *. - 0 5 ;" >:.

262
 >!, <; J; H $> 5 ;"- #;? *.
, ? * % ( , 7 <8 V 9 5 (+.

, 7 , , 7 ,( ? *
5(-. <; 5 ;" M*, <@ 5 ;0 ?

>!, <@ * 5 ;"- #45(- 8 "-0

, 9 *. " + # 5;05( 9.
<; 05(-. <@ 05(-. -* +
?...

>!, <; 05(-, <@ 05(-.

<;M* ( E 05 05(-. ;0 ,
, F;, 8 \0 + +"- , A*
, K 35(-.

E+ , u ($ (Alzheimer) ( K
05(-. , 7 ( ?, F9 1 ?, +# ?,
G ?, * m4 -?... 8 -O* u *
$ ?. @ <G 4" +
, K =4* 8 , > -. - tI3 #;
=4*.

>!, 9 ? * > M*, +*

> 0 =4* ? ?

<? , <(O 1 L -, 7 ( #0
+* > ?! ( + , K -?...

263
 A* H 05 *, *, *, , (
( 9 * ]30 , =; , * b0
: 0 ?

!"- 2 9!...

*.;* d 1O , > # ? $0 3
, "- 05(-. 0 9 H #4* 0$, *
A* / ;"-5(-.

?- , I;- -? 8 , 5(-. E "$

- * #?5 ;0 05(-. 2 1
!0 05(-. - "$ - #4 ; ! $0
05(-. 0$ "\c " H 8 8
J85( .

" , "VG2 c 2 # 0"

} , .

$ -. q)D &E
5I ,-. o E
qC V# 0 VG2 c 2 # 0
V5I=5 / - /
C a 2 ,-. W3 W3 ,-
2 ! ! "!2 # !
' V 2 -. " 2 I =U '
MO2 p- #*!. C !

264
 E7( >. +-. 7 + ,
G*, :, m4, , ? * H 8*
?.

- ( < # 03. M'S ( ?Q

., - V5 2 #G G 2 ,Q .

?
30 , + H , H "- r K
5 ;" d 1O U 4 ? 5 ;"
U*. 5 ;0 #I; , - H 8* , > -0 *
? + , " . G*, ;*
* d 1 05(-. - + H 8. ?!
8 G 4"-0, 9 ? ?

E+ , "- r K H FS 0 0
5 ;" , - 0 H , > #U *.

$ , H -0, =491 <= +?...

* <?5 <91 , 9 F +
5 ( *. - =4*, - =4* 8
?5 ( *.

G*, *.;* 0 * , "$ $ V

, > . FS 0 + ? ?5 ( *.

ƒ2 9 <?5 # ? $0 3 , "-
? . ƒ2 9 L , <2 A0
<?5 , " , 9 A* H , > #U *
?! 8 V> *.

265
 )"$ * - 1.37

+ $ , ( - 7L ? + 78

वीतराग 3वषयम ् वा च तम ् ॥३७॥

m # * !" * ॥37॥
vītarāga viṣayam vā cittam ॥37॥

( + $ - E 7( % ?@ <G ? *)

+ $ , (, 7L + -( 1 7L0
, 9A2 9.

)"$ "$ " * 7L F( *.

* ? ! , 3# ‡> 9, 9, 9
? * 305 ( *. 7 ( 0 * , 30 *
7L <91 "$ 2 9 * $05 (+
? ?.

H S: 3 T - , K , 0
!> V 5(-.

# ? 3 0 , 50
T - i2 , K , , 8 V 5(-.
78* 5 > * 5(-.

!8 9, E0a 1 "- #I4

- ?, , , K 7! 9.

266
 1u 9, 1*, = 9 ;2 *
I! 1 "-#I4, 0 * - ? H
- G 5 ;" 3 0 *? 8 +-0 9
7 + , K-0, =4 1 4 +#
, 9 9.

? 8 , ? 3B ?

²> !? #>O 1 9 . (
;* ;"- 9. ;; , 3" 3 30
=4*. 0 + H u +*?... + H
, O?... * ? 30 =4* 8
G A0 H <" * * ? ?

>, -0 * )"$ "-0 * + * *?

+* $ \ 7 G*, #U 2
<91 78. E 9.

, 9 9 , 2 <91
E 9.

- ? 0 * , >5(-. E+ , E
#; 3 $ ?.

- * ( M*, E 1 7L0
, =4 ? 45 ( *.

E #; 3B ?

267
 E 1 #I4 #I; , b0 :
0 ?

E 3 #4 -?

* - E B* #I;$ ?.

, ? + , E 1 1 "-0
, = ; 5 ( *.

+ , E 1 #4 - - ( H (
* % +"-0J; 0 3 H ( 05(-.

F 7 + /.

E #4!... E #4!... 8
, + I4* -. 3 #; =4*?
8* , ? =4* ? ?

7 " / , 5( .

* 05 ( ?, 305 ( ?,
I5 ( ? 7( * $0 45 ( *.

!? * L - ;05(-. !? * L
;05(-.

+ , E 1 #I; 1, -(# 1,
u 1, , > 1 30 3 P2 9, 9
, A2 9, 9 b0 (
2 9.

268
 $ - , * , ? \0
\0 2 9 <2 1 L ? <2 A0 9 -
- #4*.

ƒ2 1 E #; 7!0 =; *.

E #I; 1 2 9. 9
, 0 A2 9. 3 1 4 b -
2 9. , * , E <2 1 #I4
+ K #4*.

S 3 3 ' ? I 3I
S S ;. - $ 0 (9

7 ( #I; 7 ( 7L0 , 9A2 9

5( 9A .

T ? 3 7L0, =; , 1 ;#
0 * 7(7( - #4*.

( 5 9 .t (' 3 (5<
( 5 2 ) .t (' 3 - ( 5
; O * I .t (' 3 !
U O0 &#I .t ('S. 5 ( H1 .

? = -, 9 , I -,
1 7L : -, 1 ? b -,
4 IV , 9 -* ?- 5( .

T ?

269
 3 0 * -, * L ?
? 0 9 - 3 TL#4*.

C . )0' C2(D ! 5 8
C. C. R - C.
CE C. / 2 p
CE C. ? a #
CE C. ?tG
E ( E 9 . !

;O 1 , R #;, LO91 1
= - - 5( . > 0 3 #I; ,
+#? - G =4* 5( .

? 0 , Lu 0
E #; < O*. - - 2 - #4 ;
< O*. - + $0 / 0 *. ? 1.
LO91 1 30 =4 F3B2 9.

9 , ; V, <2 9 b 0 *.

270
 )"$ * - 1.38

+ $ , ( - p0 "$ * LO

#व(न न ा ;ानाअलDबनम ् वा ॥३८॥

W +%" u + ?* +* ॥38॥
svapna-nidrā jñāna-ālambanam vā ॥38॥

(<(0 *, +# ]?* u +* 5I4*)

#/"$ 0 * H=P* V> $ ?. $ ,

p0 "$ , +# * u +"$ - + V>
5(-?

#/"$ 0 * - * 3 L
, 85 ( *? 8 ! $"- *.

- T - , + , * +
, K5 ( *? 0 #U " 7L 0 T
H F F * 0 *.

V- #U * - \ F F " 4
H"- + , " , '... . ' M ; R !
2 ,Q " 8 ?I! #I4 #45 ( *.

H 1 V$ , ? 4* , K$ -
\ ! + 4 H"- # ? ( ,
+ , K *?

271
 " , ? * 0 E -"

" ; (0 H"- -"

" b0 @ ; F3 - 3+*"

" 0 ? 0 , E+ , ? * , K
3 -" 8 9 #45 ( *.

V$ * B* T780 , $ ?.

* , > 0 , - -
;O9 ? 8 , + , * T780
, 91 3 # ?. d 1O , + M*, H
- J; * L# T( -.

* B $( +" 4, P -
?. ? 7L0 * H $ I3 05 ( *.

0 , > -, * *V - I4*
<= . 7( ? * , K 8 % +05 ( *.

* *F0 0 $ + , + M*
*.;* H $ V <=; 5(-. , ;*
= ; ;" 5 ( *.

!? (@ (2 5( 9. !?
" +$ ? "-0 , 95( 9.

272
 " !' 0 03 ' '. !E ; M' 2 ,Q "
8 +-0 9 $I45( 9.

$ ( <G #+ =4 #U 2 9
% b5 (+.

H 8, * V$ B 780, 9 $ ?.
+ , * LO 1 $ ?. * L -,
, > -, *F I4 j=4*, j=4*
305 ( *. T780 , 95 ( *. 7( 7 ( 8"-
#45 ( *. ?t ! a" - % 8 5(-.

=; -, * "- A0 $ "
, =; 1 , 805 ( *. 9 H
*, >S M* , 95 ( *. 9 * +
$ ?05 (+.

B* $( +" 4 T780 , 9 ]?*,

V- V- #U 2 9 0 5 ;05 (+. 9
* L ? 0 9 (2 5 (+.

9, * L ? * 9 H
0 " , $ T7 4"-5 (+. " ,
p0 "$ +# * u +* 5( .

* L ? , * 9 8* u +*.
- +O $> +. V- V- u +2 1 <2 A0 9
#42 9. \ + 7 ( p05 LB2 9.

273
 " B*, H $ # + 4, H
$ 4 $0 i 9.

H ! + \ @ E " 4 P 2 9.
- <2 9 + :" 4"-*. <2 9 L#
E\" , ?" $ 4"-*.

u +*, + $0 / 0 *.

V- , 91* , 5 I4*!. / #42 9.

(0 i 9.

)"$ * - 1.39

+-0 F3" $ +* =P

यथाअ)भमतYयाना\वा ॥३९॥
F " + " ॥39॥
yathā-abhimata-dhyānād-vā ॥39॥

( =4 + M* $ 0 ? *)

. ; M. =U 03 ?, 2 8!.

- + V$ 05(-!

274
 +* $ ; =4* ( , ( +
05 ? $ +* , K =4*?... ?- H
H , C $ % +"- $ +* , K ? *. ?-
…* " $ +* , K =4* 8 ? ?
I4 05 ( *.

+ V$ , 5( .

‘ . ; =U 2 8!’ 8.

H 8* V> ? !...

H " 0 H 3 F30 *, !? 0 -
F30 *, !? 0 F; F30 *, 3
E1 A0 H=P F30 * ( , , ? *
"- 3 $ +* , K -?

>!, 3 7 ( $ +* , K +
5 ;0 5(-?

d 1O * H \ + , = G
7L % +"-0 , = ; 0 3B*.

0 ? V(* + , K -?...

Eb - ! $0 =3 #U *.

! $ *!....

+ ;0 7! , K 0 J; -.

275
 d 1O0 d 1O * + ;0 7!
, K5 ( ?... d 1O0 d 1O - $.L0
, =4 …4*.

, > , > u 9 ? * + ;0
8 # ; - 05( 9.

G5> %.;* + ;0
3 #"- 05( .

G ? ? " %.; I3
$ +* =G 3 + ; ; ]; I3
8 $I30 , 95( .

+ 05 K 4"
=4*.

+$ V - 7L0 , 9A -.
B* 7( + "- 0 3 -. T
H F S +, S:, 3#, V" *, 4 8
7 H 780 4 =4*.

…45 ( + I3 R" , - R0 *
R0 8$@ * 1 - *.

+ , +- # *V5( ?
$ +* =G =4*.

+ F30 H L , M"$+ -
%7 -. $ "- …4*.

276
 + , - +-0 , * F30 ?,
+ ?@0 #; =4*.

? , G*, \5 *, !(
!7 *, …# *, - M* @ ?.

F3" $ ]b5 +* $ -,
1 ;# H % ?0 *. +* B* =3
H 8* ? %7 * !? G2 9.

!? G2 9 , * , K ƒ=4
1 *. M*, $ +* - R +" B*
, M"- -.

0 V F30 *. <=G
# *V5 ( *. J; , " . ( 5. 5. I=)
!# ." ( $ ( =G* 5(-.

V(* "\9’ I=) M' ?" (

=G * J; 5(-. 3 , =4?* ?
2 *, 2 * +* ?5(-.

3 ? . R + *, ! +B*
+-0 F3" , M" =4*.

?I4 F30 ?... 7L ! $0 =4*.

3 *, : , %(*, G* 8
+" B* 7L ! $0 =4*. 3 , KB*
- 1 ;# ?I3 <91 E 78
*.

277
 0 E #; 7 G* *
B* R # - 5 ; -.

H 7( <G O - , = ; 05(-.

B* R #0 , j=4*
j=4* 7 ( #0 " p=45(- +*.

@ * * - ?.
<2 A0 : F30 ?... $ +*
, KB2 9. ? F30 ?... $ +*
, KB2 9. ?- V" F30 ?
$ B2 9.

)"$ * - 1.40

PO0 P K M0 ? K

परमाणु परममह वाAतोऽ#य वशीकारः ॥४०॥

P l" W ‡ : ॥40॥
paramāṇu parama-mahattva-anto-‘sya vaśīkāraḥ ॥40॥

( + P =;* ;0 ? *)

278
 -, . S!L P# -, . , >
F * 45 ( ?0 ; 3B*.

- + 3 ?+* ?
$ , =4 , - 3? 8 " *.
3 , K + 5 ;0 *? + ,+ +
? 2 9.

< I 2 , 2 #* , < a "? 2 #* ! I D .

3 ( +?

- V? A0 V? 4 - <?5 . S
!L $ .

=P0 " , > d 1 = +

05(-. ‰=}@> 9, P 8 d 1
05(-.

‰= G 05 ( # 1 "
, >B*.

#@ 0$ , 8"- 05(-
* d 1O p * ‰=} 1 0 3B*
-.

- ?, p "$ <91 , 9 1 0
, ? 05 ( +2 1 <
4"-5 ( *.

279
 7L 0$ $ $ p "$ <91
, 9 1 ( 0 G 3B*. - ?"
" *, + .

>!, $ - + , >5(-?

<? * - * <G - I4* ?.

0 " , > d 1 05(-. = +
-* * G 3 $ ?. G 3 # ?
9 ? 8 * , ? 3 -.

H 8 V? 4*... PO0 P B*,

M0 M* <? * #> - , = ;
5(-. 3# ? - #> - , = ; 5(-.

M*, <? "$ +"-* H ( 4

H 8 , ; V , =; 9. H L - H 8 *.

G , * 7 ( L $ ?.

, 9 9, <@ 9 +"-* H ( 4 H 8
, ; V , =; 9.

- I4 ?, <G O 9, <GS! 9, 7L
, 4 9 +"-* , ; V , =; .

<2 A0 *, +0 *J; , ; V <=4.

<G O A0 *, FI;
<GO0 *J; , ; V 9 <=4.

280
 * " " ? - ?.
? " " - ?. =4*
H ( 4 H 8 , ; V , =; 9.

H 5 . ‰P0 + B*, . -
I; B* H 2 =5( .

’ (;) ’! 8 I s (;) I 5 8
’1 ? $'3 # WG )U ( H1 .

9 I ; &' V9 I =3
IW # ' ! I2 #O )"
\'3E ; \'S $'23` ,'
S \# U&' ,-
• J ,' .' ’IW a
"? / I 2 , ' 2 ,&'. ( } .

=; 2 9 ? *, mI3 H @
. 0 * H p: ? 5( .

\'S< 5 2!c .
2!c 1 O G /0 ,- .
U ' ?t ; ! .
8 $ 45( F . I; .

5 5 1u +"
5; - 51 - H * H
H * H 0 ;
=} H 8* ? ,
, | 2 9 E5 #> *
LO 1#7 1 +- $ !

281
 d 8, #> - <? * 5 A0
45(-.

0 - <; ? ; I ; 5(-.

2 , + I5(-. F; (
F45(-. , K ( , K5(-. 0
( 05(-.

+ , % ?@ +* I; ,
F * 4*.

)"$ * - 1.41

* I4

8ीणव ृ तेर)भजात#येव मणेgह

4 Mतg
ृ हणgाhयेषु त #थतद,जनता
समापि तः ॥४१॥
0³G d " FC W T + 0 ¬" 0 lG
0 “ : "W C+ "$: ॥41॥
kṣīṇa-vr̥2er-abhijātasy-eva maṇer-grahītr̥-grahaṇa-grāhyeṣu tatstha-
tadañjanatā samāpattiḥ ॥41॥

( ? 9 ;25+ p W 3 * +*,
= , =, 9, I! ? $4*, $
<=; *)

282
 1 B 5 2 B D ! . M'3 3-
=' W ; 5.

= + / . E$ 4 E5 #4 -.

+* $ E+ , + % R* 8
, 5( , 5( .

* ?# + 2 1
, 85 ( *.
? , , I; , + 2 9, +
2 9. " 2 9 * +$
35 (+.

+
2 9 ( , 9
M*, M* =4* 8 # *V5 ( *. - +
* ( , 7 ( 8 3B* , ( 0
7! , K5 ( *. b0 | O* !0 ?
K #45(-.

*, *, 40 *, >S , , *,
, ( , 8 <G S! !05 " 05 ( *.

)\ - 3 #4 4 -?

3 <G O , V ? ,
b0 : , , ;"$S , M -?

"-0 * ] 8 #U 2 9 .

E I !', E I D 2 #G, E ! .

283
 ] 80 * ;,
2 9 % b5(-.

2 ct Q ., - :'S \'3
/0 D03..

ƒ2 9 - d 1 !"- 0 ? *.
3"- # -* 0 ? *. 9, +" B*
. 0 J3 - H >.

d 1O E\ ! $0 3B ?...
d 1O p * E\ ! $B2 9. d 1O *
! $0 3B ?... d 1O p * ! $B2 9.
" + ( ! $0 3B ?... " + (
! $B2 9.

E I !', E I D!., E ! , -
:'S \'3 0 D .

# 0 *, #0 4 7 *
;@ <91 ;, ( - #4*.

3 ( , E ! ( H (
0 -.

% bO 9 0 *. 2 9 0 -.

"/v - _ 5 Mz! t J # 03."

8 ƒ2 9 #0 * - ƒ2 9 8, C
8 ( % ? 05(-.

284
 <2 A0 *, C O0 * H ;,
05(-. ;, @+ *
% b5(-.

;, T 5(-?

;, * * "$ -
F>05(-.

\ + H )> < " 05 ( *.

HG*. \ , , S *, ;7 ,
78, ? * H ( 0 ? - ƒ2 9 <2 1
(05£ 9. F =;"$ <2 1 ( -
?@"- 05£ 9.

H G* .

4" G , "/ M' J;" 8 <2 9

! + - 80 #R5(-.

4" G*, , + 4"- ;*

40 5£ 9. " ; F3"-
"- F + 0 ? * 8 % +05£ 9. <2 9
= ;* I;? * 8 % +05£ 9.

)> ; ,, 78, \ ? * K #; -.
"$ - % 8 K #45(-.
* % 8 , - R , 8 $ ?.
R , ( , - j=4*, j=4* =4*
8 +* ?5(-.

285
 2 1 "$ 4" =4* (
E , \ % +O 9 ( +0 " )>
< * ? 0 ), 8 + ?* 80
- B* R #0 #4 $ ?.

+$ <91 ?2 9 ? * K #I; ,
W 3 0 3 5 <91 3 F $
0 ?... - ?, * <? *.
F $ 0 3B*.

0 *, <? 0 * ; <91
;, ( - *. * 8, <? *
8 ?! ( % ? *.

- , _ .

( =G* (B*. (
<?5 B*. 2 # * 5 ; -,
#0 4 -* 5 ; -.

* I4 0 *.

Hd, \ @ ] 1@M* - 1 *
] - ? S E7( )\ 9 ]?*, !?
=G2 9 ( *F0 1 # "-, 0
\ @ +" 0 I; 05 (+.

0 G" +* - 5 ; -.

286
 ? +2 A* , - *F0
3 ;@ I; 45 (+.

+"$ / 0 * , 9A* *
- H 8 .

E , *, *, , ( , T0 *,
*F0 , - * ( <G S! 9 +"-
A0 * , - + .

$, *, 4, , / ( F>O 1
; 9 " <G S! 9.

JI4 +* * , * # I "$
!85 1 * +*.

? +2 A* 0 JI4 <G #
2 , 95 (+.

+ , +* 8 H 8 ?.

<= @ , JI4 +"-0 #>B*

? 7( , , @ 05 ( .

‘( '’ +"- <; / O* +"-

+2 / O* 2 5 ( .

287
 ; ‘( '’ <G O* <2 A ; ‘ ’
<G O* " + ?.

? ; ‘( '’ * <G O* H ( .

-, 8 # "$ , ? + ,
E 5 ‘( '’ ? ; + O*
05 (-.

+"- 2 A0 F + M* ‘( '’
( E ( - %75(-.

7(2 9 +"$ F + M* (
F +} ‘( '’ ( E % ?"-
%75(-.

, - , 2 9 , d ( + .

+ ; + .

U + ; -0 + .

+ ; - + .

E+ , ` E ! ` - H 8 .

" 2 9 <= @ E O0
?. 1 /' $ - ?.

288
 E o ( 1U .;
2(#I 4 1U ..

E , E 5 ‘( '’ +"-
"$ F + , $ $ 0 * ! *.

-, <= + ‘( '’ (E ) L -0
, 91 4* -, “( '” 8
0 " , >B*.

+" B* LB* L
05(- * G" , + 7L
LO" 1"$ -O* , > -, 91 3 -.

-, <= + ‘( '’ 7L *
? -O* , > -, 91 3 -. H
L ; 3 -.

<= + ( ' (E )
L -0 , 9 -*, + 7L ( +*) L -0
, 9 -* H ( ?.

E ( ( ' L 4* -,
( +*) ; H L#45(-. E ,
E 5 ƒ ( + ) 05 (
* <= V> -0, =; , F( ,
2 - * =; -.

289
 =3IW - 3IW, - t, # - ' ,
( ' - o ( % ? 9 ; ƒ9, @
(, I;, @ ) * + 0 ? 78
0 *.

"M' 3-. #- ', 3- ) . zt "

G5> .

‘,+ 5, € 5> t4 " - 1"

+ ;*F ? ? , €+" <78
% + <G - <G - ? * H 25 % 0 G*
|=; + ( - ( #I;-
dO;* ’.

<G -, 9A - F(#@ .

)"$ * - 1.42

<= + LO

त* श?दाथ4;ान3वक6पैः संकiणा4 स3वतका4 समापि तः ॥४२॥

" u + # •*k G # "$:
॥42॥
tatra śabdārtha-jñāna-vikalpaiḥ saṁkīrṇā savitarkā samāpattiḥ ॥42॥

290
(, , , 9, LO ] 8* = - # 0 $)

( M* ( M* H (.

* ? 7 ( 305 ( *. I4 L -
, 95 ( *.

* LO - + ?

, 9 A0 *, , A0 * <91 ,
L - , 95 ( *. d 1O .

< G , , : 8 "- >;*

5 ( *. + , K- #I4, - Myocardial
infarction 8 , 5( .

…, - Myocardial infarction E 8 * , 0
, 95 ( *.

T , L - , 9 ]?*
- + L - , =;- $>.

, 9 1 ? p05 I; 9
k \ #R5 (-. T #R5 (- 8 I; "W
^ IW " 5 ( *.

k \ #R* , M0 * H ,
"- 05 ( *. d 1O .

291
 , 9 9, , 9,
7 ( * LO 8 , 5 ( *. 0 % (
, 9 , >5( ? , > Lu 8
, 5 ( *.

I3 ? > , +?

0 =4 F3" Lu> , +?

;* - % b -?

B*, B* " * ,
, +? 9 ? * , > - #I; ,
2 , ?! c 8 % +05 ( *.

+, 3+ +, 4 ; + H , 9
05(-.

"‡, .! .... \# s" 8 ,

]?*, T R - L - , =;- ?
H F <=; 5(-.

M - H , . 7 H 8*
?. Eb - ! $" , 0 * , <? 0 *
<91 , ; V - , ]?
;05(-.

G , +#, F9 1, …I4 , ?0 ,
, I , 8 , 1 E+-
<? *.

292
 !0 + ( , Hd, , 0 * H
G $ * 0 =4* 8 % +05 ( *.

+# ( 3 0 =4* 8
0 H =G* <=4.

? +#B* 3 1 ? ?
"$M* 3 1 ? +# (
, ? # "- #I4, 9 <2 9 8
% +"- 2 9.

<2 9 <(# 8*. "o M'

5, M' 8" 8 , 2 9,
<(# M* 8*. * ( 3
0 =4*. G ( G $ *
- - 8 8"- "$ 05 ( *.

3 ? H G + ;
b0 L #45(-. + R" * 5(-.
+ O 5(-.

H . ; * (, % (
0 *. 9 H , =, !. ;* (, % (
0 *.

;* <91 ( +, % ( + 8
L - , =4 b0 ;"$+ b0
: 4*.

, 9 -* ( ?" 0 , =4
5 (+. , , - 3"

293
 0 =4* ( \ % +O 1,
2 10 , =4 5 (+. * (
?"$ \" ? 45 ( *.

, 9 ? b0 !"-
2 9.

C 8 , ? i 9. \ K 05(-
8 +-0 9 J; , ? i 9. 2 9.
"-0 , = ; 2 9.

3 , ? 0 * -, I !',
I D!., ! ( ] 8* - *.

I * -... ;; , -
*, 1*, " + I ; : $,
" 0 " *, R$ - ,
4 - ( , 1 ? * #I4 #42 9.

H 4 8 " B* ?
H L - 2 9.

3 , ? , I * -, ) !',
) I D \B, ) ] 8* H V9 @
%7 *.

+#
, +# ( , ?
2 9. 9 V$ K , > 9. \ " +B*
K #4*. T V$ K - ? 0 *.
@ H , O 0 *. !? 2

294
, I *J; *. ( * , 7( F
} J8 ,

"\# ( , \# V#! , \'S 5 ! ;

/& #( U( 2 G 2 ) ".

$ M* L KS
, 8G " $ 3
< * L …
G+ K E=4, =;
H * … *
H 8. ? 7 E@ *
$ * 3 *
, 9 1G2 , I;

- $ * ($ ", 9 1G*.)

, 9 - ! + ; 785 (+.
, > ? ! $"- 2 9. $@ H
-.

295
 )"$ * - 1.43

> +

#मृ तपjरशV
ु ौ #व$पशA
ू येवाथ4मा* नभा4सा न3व4तका4 ॥४३॥
W.>$ >:", € W r ) " % •
% # ॥43॥
smr̥C-pariśuddhau svarūpa-śūnyeva-arthamātra-nirbhāsā nirvitarkā
॥43॥

(% +O pK 5, , 1 I4* = -
% # 0 $)

% # 0 ( M* % # ( M* H (.

$@ ? 3 1 , 0, =4 5( .

- * " -, " " $ + 4*,

# $ 78 L -0 , = ; *.

$ , + , = V> -0 ; * ( ,
, 9, 7L 78* ,
( 1 L $ @? , V( L
* 4"$ <? <=; 05 $ 5 ( * -
- * ( 05 ( *. M*
#0 4* , 9 H 8 O*,
#0 O* #"-0 , =4,
@? H * T7 ; # *V5 ( *.

296
 4" I;*, # + =G2 A*
<=; , + % ? 7(0J3 “$ ”
$ ?- $ 7L )"$ "$
:5( .

J( 5 ( . 05 + #U *
+, , * <? , - 0 * % ?@
- ?.

3 ( +?

< G , * H 9 %( =G 3
} -0 , =4 <? " , <?5 <91
? * 1 " + , >B*...?!

* 3" 05 ( *.

3 +" B* 1 05 ( *
7 , - <= 3 - ? ?

-, 9 ? * 1 -
?.

+ , =G 3 \I3 #I4 " , -

<= + %(* 8 0 " , >B*.

L % ? - *.;*
05 (-.

-, L# M* 1 - #I;-.

297
 Virtual Glass 8 , 5( 9. } -0
, =4 " , ? H 8 J; "
, >B*.

( - ?O*, ƒ 0 9 ]b -
?O*, 80 ? @ 80 - ?O*,
I3;"$ ‰}@ %7 - ?O* , >B*.

} -0 , =3 9 2 9
G - %C* 8 *V 9.

k \ mb - ?" , > , 0
805 F3"-0 , 9 9. A0 -
%C*.

$ !0 +? ( , * =G 3
} - , =3 05 ( * ( 0 " , > -.
, > ? ? \I3 #I4 "-, <=
-? 8 L - , 91 3B*.

- ?, H =G 3 * } -0
, =3 05 ( *.

E*! - u 2 1 0 =G 3…

* <? , - \ u 2 9 (
=G 3@ / 05 ( *.

? K 05 ( *.

7 ( 8 # 05 ( *.

298
 3? * ; ; ( b0 @ <91
# 2 1 4 H FI4 0 ? *.

* ; - ? S "$ H 0 H "$
$ 0 0 3 *F0 <91-.

- >! 8 * % +05 ( *.

- , 8 " 9 - >
?! 5( 9.

H H 80 7 I; , = 1
G - , 91? *. - L ? 8 9
, 5( 9.

-, =4 # + = G I;"$
- >?...

*, 2 9 , =; >! 8 *
=}0 , =3 9.

>, 8 ( =G2 A0 0 G*,

A0 , " I; + 9, 78*
*F0 9.

<= @ >, 8 8 H 8* 5 ; -.

H , 9 05(- ( , -
? 0 * , > =4* ? ?

299
 , V 05(-. H 0 , V :4* (
*F0 05(-. ,+ 0 , V :; -
( *F0 05(-.

=4 * , F 05( 9. +
E *? *F+ M*, * #I; M* , V :I4 #4*.

E H ( ( V> -0 , 91 =4*.
<= 0 *, - *F0 0 * H * *
5 ; -.

78 " S H , H -
#M0 JI3S , M2 9.

0 0$ ? - ;O 1 G2
=4* 8 8 ?

( -.

-, - F( $ 05 ( * 5L"-
? "-0 9 , 5 ( * ( , 2 0 0$
?

+; -?! H > ? ? *
, V, · } -0, =4 #M0 9
5( 9 8 H , ; ? *, !M @
( I; : "- H > * ? *.

E+ , 0$ ?

300
 <= ( , *F+ M*, * #I; M*
0$ $ 0 =4*. E+ , - ?.

G* +?

-, ;O9, *, ? S * -
Hd, I; *F0
, 8" -.

E , *F0 @ 3 ;@ <=
* L 3 -.

E , - <= ?!.

<= ( , - ? 0 *
, - O*, O* 0 =4*.

-, *V5 ( +B*, * +B*

, V :4 - ?.

$ , ;O9 *F0 I4* ?.

- b# , T 1 + #U 2 9, *
<= , > +-, "$ * 8 *V 9 ? *
0 S , ? I; u 2 .S * .

. * $ - > , ( ?

- - - > , ( ?

301
 - , 9 9, I 4 9, *F0 9
9 +"- 0 S , ? I; 9.
-, T7L 0 I; =G2 9.

7 (" =3 <= +? 8 L
=4*.

5 9 u "$ L 9.
2 9 u 2 1" =3 9 <=
L 9.

, 9 <= " L 9.

<2 9 , 9 Hd, 80 * F + , =3
=3 u 0 # 9 I4 05 (+.

ƒ2 9 7 ( =} - ?.

<2 9 G 4 = ; ? 3
, K$ 0 0 J; -. 3 , K$ 0 =4* 8
% +05£ 1 ?

T 3 % +05£ 9? 8 H G*
! $"- 2 9.

, K - <= . 3 , K 0
J; - 8 ƒ2 9 $ - <2 9 7 +.

7 0 G* <2 A0 J( I; #U 2 9.
ƒ2 9 T7 + T7L "-0, =; =G2 9.
7L % +O 9. u 0 # 9.

302
 ;OA0 7| * I4* -, T ? 8
! $B2 9. 7| * I4 + % b5(-? 8
!B2 9.

H $ $@ b , M" B*
! $0 ? 42 9.

H G} (Computer), $ , " I;
, , 9 + , 5( ?, 3" -
, 4*.

*, 0 9 H , , 1 (software)
"$ 05 ( *.

3, H $ * ? , 45 ( *.

! $B2 9!...

u 2 9 . u 2 9 ?
\ 3 -. E+ , u * ?... -
?!... 8 ?Q ?t =4*.

? 1 "-0, =4,
9 >! 8 * b0 R B*
mG3 - > + ?

!"- 2 9!...

“2 8 & 2! 5 5 !- #c” 5 (
} , .

303
 0 9A*, , K + ? #U 2 9
+. 9 =4* ( .

" 5 2 c . "! 0 M /9
' M ; #c ! 2 S! a !!
5 ( } , .

!" "$ ? ?2 9, 7(2 9 # -

5;05 (+. 7 ( ƒ0 =4*.

$ , +- , K u + > +"$ J8 .
“ EG , ' 2 # JO;I 4 03 8 o” 8.

$ > u + , 91S ., $ >;*

, + *, " . ;G /& ;I 4 -.
,03 8 o" 8.

7,( 9 \2 R0 ]I ;
1 ( I3 -5 j-
7( 9 } "-* ? 0
G : - , = ; ,+$ .
78 V> I ? + ;
*F +! " +?
78.- F" ;S , K ( ?
]I ; : $4 , +? , / K” (

V + |"- E> * V M5 ( ;

“W3 ( ' 4 0' 3'; EG ,

' 2 # JO;I 4 03 8 o”

304
 8 "- # * T5 #I; . +
, 7, + =4, = ; .

$ > +$ ? E@ * 9
( , - +$ d 1O 0 *.

:" * , KB2 9. b0 * 4*.

)"$ * - 1.44

$ V

एतयैव स3वचारा न3व4चारा च सूkम3वषय bयाSयाता ॥४४॥

T # % # )ˆ # # 0
॥44॥
etayaiva savicārā nirvicārā ca sūkṣma-viṣaya vyākhyātā ॥44॥

()I: <; ?0 = - # $, G -
% # $)

$ +* =P5 ( *. Eb% ? $ +*
, K5 ( *. + H 4"-5 ( * 8
, M* - + % b5(-?

+* T H L % ?"- %75(-.

305
 - ;O1 0 ? *, C $ 0 ? *,
- =4 + M* 0 I4*.

- M*, +* , @ <91 H (
7L ! $05(-.

+* <9 - , , 5(-.

, @ <91 H ( , > ]?*

! $0 ? *.

, ? ! $0 ? *.

E , 3 M* - , @ <91
H 8 .

$ < -, b - 8 H 8* ?.

;O 1 7L % +" < -. 8
- % +" b - 8 ?.

-, , @ <91 H ( +* 7L
%75(-. d 1O . $ , -? $ , >
#"$ * ?.

] ( - 3@ , 5 +" <9 05
$ V5( .

- ? $ +* , K - ? T
$ +* , K =4*? , K + ? ?
? 0 5 ;05(-?

306
 * , @ <91 7 ( 7L ! $0
, ?#4* "$ H !8 $ 0 J; * 7L
L - , 91 , ?#4 $ ?.

? T 3 05 ( ? +-
*F0 9 +? 9 25 - +?

9 > ( ?

+- E 9 +?

E A0 G* +?

E 1 ; +, ? *
\0 =3 05(-? 3 \ - , 7(
E 1 +0 5bS! <=; ?

!? G*, G* 8 ? 9. 7
4* " 0J; 0 I; 9. G* F
+ E *? - 5bS! ?

+- 2 9 +? 25 - +?

9 + 3 , M"-5 (+? 3
+" + L 7 ; =4*?

- Hd, ! +0 *, , M0 * F +
? G2 9 78* F V?* 0 *.

-, * , 7 ( * 1 " (, *
" $ ;2 9, 3" V" 2 9, 9,

307
 = 9, <(#+ 9 8 " + 9 -
! + , -05 "$ 05( 9.

$ , * ? + H 8* L 9.

1- ];" +" * j- T7L "-

#45( 9. - ?" * 3" V" 2 A*,
! 0 A* = A* ? .

* b0 1 < 0 I;-.

! #?05+ p ƒ , >B*.

E+ , p ƒ 0 3 3,
! 9 ("-0, =4 ; $ 05(-.

E , p + L =4 + ,
+$ ! + <9 05 $ =4*.

+$ <91 4 1, ?2 1 ƒ0 =4*.
- <= @ ( ? 8 *
L 3B*.

3 ! S 2 8 M'
= > ME 3 ` !` ) ! !
G5> . ( ?2 *)

F * ( <? * H 8 ? *
+$ 3 - ]30 5;05(-.

308
 E 0 ; I4 17(
"$ ?7 ; + % * *
0 ?* ? "- E=4 , =;
" , M † "- > \ .
- = < ) . ( F . $)

H 9 $s, 8 0 "$ -
#/"-0 , 95( . :7LM* " ; . H
=N . G 3 ; 4 " 05( .
0 * - 8 , > # ?.

! H V(*. :I,;>0 * , @ H V(*. < V

>0 * ; ƒ 8 V(*. * 8 I45(-.

p0 * ?.

7( (0 0 = > " , > -.

= 9 , > ? G 3 ; . = 9
8 > " , > #I; 3 0 *?.

;!@ H
I ; @ I4 45(-.
; , 7L0 , =4 ƒ $ -
#;? * 8 % +05( . > *,
I ;B*, H ! 3 - 05(-. F30 F30
R050 , = ; 5(-.

+ , K ? * 8 #"-0, =4 0 *
-, > I4, H * < O5 (-.

<; +, , I3 F3"-0
, 95( . <@ $ 3 ?

309
 "-0 , =; 45( . 0 ; M*,
"$M*, "$ , 0 "
, >5(-.

“V' ' ( ' M' 2!'S 2 !'” 8

< 5( . E , F(# , 2 ; ?0 ;0
3 , 3 , #05 ( A0 ,
9 # *F+ , " A0 ,
0$ (†W ?- †W >) %S T H
@ < O* ; J8* <= .

* ; +* T I; =G2 9 (
!? $ ?@+ )\ I491-. 7 ( ƒ05
<= + * ? 8 L =4*.

E , +* B* 7LB* ! $0 ,
, 9 1B* 7( , 2 $
?- $ 5( .

“! ' 2 )D, # 8-.,

J , o , 9 2 UE ,
'2 ) '?a
BIW ? ' E ;,
q' 2 )D, V& 2 )D,
V t 2 )D, M' VG 1 8,
( '2 ) ! U
2 G 2 ) !”

($ * - $ ", 9 1G*.)

310
 t ( -, <@ ( -, <G S! 9 K,
<91 * K, ;!@ “( '” -* K #I;-.

- H , > + % bO... 3
, =; 4 * 5( } , .

+ ( 9, , 0 J; ( -
#I; 9 $ O0 .

1' !E ( ) G
: !C# ; !9 ) G
=' !E /y ) G
2 . !E =a" G
' Q Q ' 3 o G
'3 G B /
' 3- G '( 2 ) G
5I ) G (O 5!' .

, @ ?B* + =G2 178 0

"-, +" + L 7 4 - $@
7,( % ?.

- $ ?- $ .

3#, , K$" 9, I ;, whatsapp, facebook

7L + ? #; , + <9 05
$ F, ƒ2 9 ? 8 L , ;2 2 9.

? ES > 2 9 "$ 0 *, <2 A0 .

311
 )"$ * - 1.45

E$ 05

सूkम3वषय वDचा)लTग पय4वसानम ् ॥४५॥

)ˆ # " * 2 * ॥45॥
sūkṣma-viṣayatvam-ca-aliṇga paryavasānam ॥45॥

()I: <; ? $ " G <; ? L ? *)

- 8 $ @? , u @
3 3 + % ? 1 JL0, =4 .

? , , 9 9, 9, 7L
, 7L , , ( 7 ( ,
L5( .

=; -, , 9 , 9, 7 (
#I4, #I4 <= @ +? 8 L5( .

] ( , , @ , M* + $ F
+" + L " ? 45( .

- % ?, + L M* -,
( <; , +*, % +O 9 7 ("
=3 r + H ( L5( .

- , * !0 ? + H 8. % + ! $0
=3 H 8.

312
 ! $ *!....

78* .

* # @ - 5(-.

= G*.

= > * ?- # 1O.

# 0 *, "-0 * + #"$ *?

3 ;@ H 8. ?.

* # " # L ?.

+ , * "$ #"$ * ?.
# - "$ "$ +/, ;
3 * I4 .

-, R * # @ <91-.

2 ?

, 4" ; ?- , ?7( 3 "$ .

+ , * # @ , ; + 3 *.

H G *, > * 3 ;@ H (.

H G"$7 *, > "$7 * ;@? +

8 4 7L 3 "$ I4 <91-.

313
 -, , 4" ; 3 * = .

, 4 3 * = , .

<?5 <91 +"-0 * =4 3 2 9

<=4. H 8 Wp? 3 *. 7,( 8 )0 3 *.

Wp?* - $; , 9. 0 , I ,
, ;, 3B*.

)0 * - =P0 " , > H 8.

!? < G2 9 *.

H
t- "$ 05(- 8 "-0
, 9 *. - 8 05(-. ƒ1 05(-.
H 05(-. ; ( - 05(-. 8
7 ( * L5 ( *.

- Wp? % ?.

t- "$0 9 H G* H - 5;05(-.
- , > -. t- "$ >B* - I4* G*
, 4*.

?I4 0 1 05(-. < = ;

05(-. , I; , K HI45(-. T?0 K, , K
G* ]0 - 105(-.

- Wp? 3 *.

314
 : 05( - )0 3 *.

=P0 " , > -. | =G 3 "-

" M* , > -. @ I4 B* -
H G* - , 4*.

? 0 I5 ( *. : 05(-.
, > A0 $ <91 *, 1*, : $
? * , >B*.

, > A0 - H " *
d 1O . I 05(-.
d 1O . *, " "$ )0 3 *.

9, , 9 9 7 (
=5 ( *. 7L , , 7L <(O 9
7 ( L5 ( *. F , , # "- - +
8 L 7 45 ( *.

F , <? * 3 0 G* -
LO*, V? A* 8 L5 ( *. , @
<91 7 ( L $>, * L
+5 ( *.

3 LB* - $; 3 2 1"
=3, Wp? 3 2 1" =3 )0 3 * 8
H 8 * L *. - , ; -. -
+- 8 J( 3 -.

315
 30 •& ' B D 2(8
3 $'S ' ua '
V3t ()D V t & ?
1S ! O0 1' $ ; . - , .

#(5
<9 1 i - ?, <9 1
, K - ?, }@ <9 1 H -
? Wp?"$7 9 )0 * 05(-. 8 250
; %7 5( : . 9.

B* , 5( . VG ( 0
U , ; W,Q 5( .

G 0 * , > - 5(
G5> . “2 , . \# ; ” 5 ( .

!" ? B , I! |" = ;
# * G M* M. ? S
) + 7( , 0 , "-S:* # 0
@ + , > , | 0 .

- G5> 0 .

5 &5 9 '
& ;& /a4 U ; 8
& ;& /a4 U - * S !" .

@ =P0 " , >B*. 3 *, ,

- E4* \ ? * Wp? 3 *. @ (

316
 I *. , - @ 0 * ;"
L 3 -. )ˆ 3 *.

d 1O , > 2k #" + 0 I4*.

>;* , 8 * ( +? 8 I4
2 9. , 7 $G8 .

H , > "- >;* , 8 E 05 *

( +? 8 I4 2 9. $G8 .

KS ( +? 8 , >B*, " 0
, $ V ( +? 8 , >B*. E+ ,
E 05 * ( +? 8 , > -.

)ˆ * - , ; " , > -.

( ' ? <;? ?, + ?, L ?, % +O 1 ?
8 ! $"-0 , = ; * -, ?
L 3B*. E+ , , ? 3 -.

<; , >5(-. O 9 , >5(-.

EI4#0 * + *, ! B* J; , >5(-.

+ EI4# - ? * ! + ,
; , K - ?

"!' !' M' "- QG $'3

!' # 5 !' G ! O0 5 (
} , .

317
 ! +0 9 1 T H 8 05(-.
L 3B* 5( .

)"$ * - 1.46

ता एव सबीज#समा धः ॥४६॥
T ¤CW $: ॥46॥
tā eva sabījas-samādhiḥ ॥46॥

( 9 ? * H 8 . # 9 <91 $ 9)

- * " $ 9 ? * # B;
J3 .

-, , 9, 7L , , 7L
7 ( L -. , -O* ?
7 ( 3 L -.

=; -, , 05 , M* !" " <9

05 , M"$ +" L -. =4*
# B; J3 $ % ? 9.

- + # B; J3 $?

318
 7 + , * % ? 1
, * ! $ *.

ƒ2 9, <2 9 +-0 F3" 05£ 9

8 "-0 , 9 *. G + , +# ,
? + , ... H .

G 3 *?

G , * "-0 * J; >
"- : - ?. 2 "-0 , =4,
! $"-0 , =4 :5 ( *.

" =3, > -,

F3"-0 , =4 :5£ 9 8 "-0
, 9 *... - + , >B*?

*, @ W > *, "$
<G S! 9 , >B*. ? G2 9,
!? , I; G2 9, , + " 9 9
? * +$ ? -*.

4" I;*, V, *, *,
1 4 , ? /" % +O 9 +$
t ? 4*.

4" I;*, 3 V
<2 A0 -?... 3 - +-0
-? : -? 8 8*.

319
 3 , <?5 -, , 9 9, <; 9
7L - , + <G S! 1 , I4 F
0 - 3 - 8 - %7 *.

E , - 3 M*, 7 ( 7L
! $05 ( ( ' - - , = ; 0 *.

05 ( , !05 ( ,
#05 ( 8 Hd, % ?@M*, -
, @ <91 , 1 M* >, <9 05
M* >, ( ' ( =G* -
, = ; 0 *.

+ L5 ( , + L -
, = ; 8 J8* - LB* , L -
, =; 8 =4* - , = ; 0 *.

ƒ2 9 H ( L5£ 9 ( , ƒ2 9 8,
L 4* , 9 8 8 =4 0
=4* ? ?

? ( L - ? L - ?

F>O 9 0 * , , ; V 0 *.

, ; V 8 , M* -, E , , 8 V,
*, , 8 V 8 ? * $ ;2 *.

1 +0 4" F(#@M* +#
=4* ( E 0 ? *.

320
 !? 0 H F(# -* ( , 8 V
0 ? *. ,+ F(# A;+ ? ( *
0 ? *. 3 M*, F G V -
, = ; 0 *.

F G V, , ; V 0 * , +*
j=4*, j=4* $ #R -, #R - R*.

" 5( .

3 # @ - j=4* H *
105( , @+ ( , ?
, <? *) +* j=4*, j=4* #R5(-
105(-, #R5(-, 105(-.

=G …I;2 9 0 * , ? 9
3"-0 , = ; 0 *. ; H G* ? 9
? - ?" L+ M*, 4" G* ?
\ K V 05(-.

# #R - j=4* $ - V-
* 8* , ? ? * L - + .

<. . . K , (0 * @ ,
$ "$ - H ; ? !0 S , + *.

" . " ( ; .

F(# ? ( ; ,

321
 FG0 ? , - ( , ! <
2 9 : 0 , G0 ? - …
*. - - ;"-, *F ! <+0 ? - H
#"-, # 1 , # + H" F , G0
? " $ 0 ?* ƒ -, I3+ K, R0 L ?!

. M' \ ='
5( } .

# +, i # + =4* H ( E+ F .
-, ?- - , I;-, < - - b - (
# + 9 ? * H ( + F ...

3 H ( *?

! + 78 K % ( F + ,
, K5 ( ( =G* % ( F + , ,
0 *, , K 0 I; .

2 , 2 8 !', 2 8 I D!. ? * H ( 5
#4*.

- , +"- 2 A*, j=4*

j=4* ?+" " *, F(# " *, \ *,
, O* L L - , = ; 0 *.

9 78 % ( F + + E *?

322
 )"$ * - 1.47

*,
*, F *
न3व4चारवैशार\येऽYया म1सादः ॥४७॥
% # " " " : ॥47॥
nirvicāra-vaiśāradye-‘dhyātma-prasādaḥ ॥47॥

(% # % ? ; p E :; #4*)

$ &' E ! $ p ., . !
V9 = .

2 9 mI3 H V- # + V ? *
, K *. - * $> , K - ?.
:* , K- " 3 0 * 8 , K-
" *.

. ( -. . . : -.
8 3 , 0 , = ; 5 ( 8
"-0 , 9A2 9. <2 A0 T - V>5( ?

- + ? *, 3 , K -?... H 8*
, > -.

"! &5 ) I U Q ", "M' ,!

2 ,Q ", " ! J # ; " 8 4050
, = ; 5 ( . <2 A0 H 8* V> # ?.

323
 E+ , <2 A0 *F0
05(-. , K , ? I ; 8.

ƒ2 9 <2 9 = >;* K , K
? * 7L , 5£ 9.

" - 3 0 * , >B ?... @? I;

3 B*, 0 d 1O \
0 *..." 8 , + 3 $ *FS
, 5£ 9.

; = >;*... 3 K0
, = ; 05(- ? 0 .

+" # 0 * - + (
, > -. : "- #" I4*
.

3 H + H 8 8,
, >5(- ? ?

- ?" b0 @ ? #U 2 9
05(-.

;O9, , *, *, *, V=} *,
E" , 8F( V, # + ? 8 % (
#U 2 9 0 3 + " E ! " 5 ; -.

, ?, I , , ?,
,+ >;* , ?...

324
 3 1 T L $>
7( A0 S , 0 , =4 $>5 ( *.

$ + 8 05(-? 8 ƒ2 9
I ? *? , > " + , 5( 9.
I4 7( ;* , + +? 8 I ? *.

H c - - !8. A ; @;*,
" * , ƒB*, O* G +#
05£ 9. H , =, A ; G ;* , 8*
: * - +? - 3 0 *? +0
, * #105S , ? . * 1 $ G*
, K-0 , =; +0 < #10 * < #
0 " 8 I5( 9 8 "-0, 9 *...

K + , M 9?

9 G ;* , 7( " c - -
!8.0 #105S , ? 3B ? , +
V>B ?

2 1 ; 7( 3 -.

Hd, * 2 A0 2 1 #"-
L <=4. 7( A0 "
d 1O #105+ M* T( -.

325
1 9 2 9D 0'3 : G
92 9D I / - .
); 8 ' U
4 2 M'3 2 s 23O ?
$ ]? .

A0 , K G 1 + 4 E3 : "
, ( , M - 3?

* ? LO, ; 25 u +*.

-, u +*.

-, * , LO ?!.

, 5( ...

, ? * 3"- #I4, "/v M ;$

0 . ) . M'S 2 B 2 9D , "....

1 ;# <+0 * % R*. -
, 8"$ 0 =4* 5( . *
% \# ? ( T 8 8 L -0 , 9.

"- "$ 1 5( . K
G # ? ( , "$" .
- ?, * % \ =4*.

% \# ? ( , " +; - d 1O
, K * H 8* % \# ?. 7 H 8*
;0 # ? 8 * b"$0 , 91

326
 =4*... 3, 3 ; - 8 , + T
H $ V 0 * ? " 8 , K , ?
5( .

< + #"- <G 35( ?...

- <= .

* % R* -, - F *
5( .

F * ( , T 0 , 2 , :=;
8 % +"-0 , 910J; -. F * (
W5 , M0 3 + .b , , *
3+*.

F * ( , +-. E ,
* % R* -, 9 0 , G, 8
, M 1 - % R*.

<2 9 @ , ;@ , S! , H
, , H V, H 9, H G 0 *.
H ‡ * 0 *.

"( 5 & 9 5 - ( '1 "

G5> . "-0 , = ; 0 ? *. 3
H \ 0 *.

"‡ Mp \9 V#! 8" 8 +

* , M . 3 , M0 *, …# "-0
I; H 8 * , 7( ;* 0 *.
- I3 #; 3 -.

327
 - 5 . u @ % ?.

5 T , - K, 3
j 4, R0 + E ; 4 H FS 0
? L ?. 3 M*,
;* H ‡ * 0 *.

- I4 <= @ \ .

)"$ * - 1.48

<= L

ऋतंभरा त* 1;ा ॥४८॥

* " F -u ॥48॥
r̥taṁbharā tatra prajñā ॥48॥

(<= <G * <9AG O)

- , - ( V9 ?
$ p .

* T7L "-0 , =; V( LO -
<= , , K ( ? * % ( -. + , 0

328
 30 3 * 5(-. * % + - > + ?
?- ( ? ( * 30 3 5(-.

H 1 * > 8 % +"-0, =3 -
( 0 ? 8 +* ? 45(-.

" + 9 > 8 % +" - 3 E5

#I; ! 8 ? 45 ( *. 7 0 G*, *
LO R , 7(- ?!... ( + 7 ( >! 8
% +"-0 , =3 05 ( *. > + 7 ( 8! 8
% +"-0 , =3 05 ( *.

7 G* +?

* LO - R0 R0 LO.
7( 9 , + , ? * "-0 , =4, *
7 ( <= 8 *F0 , =3 05 ( *.

1 7L 0, 8 H <= +
* 5 ; -. 7( " *
* ?, =4 F3" - ?, , 0
, =4 $>5 ( *.

7 )"$ "$ " , +

- LO - <= @ 3 > +*.

< G , ƒS 3 - 3? 8
E@ * V" 2 1 * 3" M*, ƒ 0 9 (25
H %.;* ƒ $ * "-0 V" 2 9
†; -.

329
 <= + LO <9 1 , ? / ? ,
7( ? , K +, u +2 1 +$
I4 % F "$ 05 ( *.

? 7 (B* , KB2 9. -
V$ #U 2 1 0 ;* 0 *.

H mI3 9 1 , S * =4* ( ,
O, C + 1 ? * $( - 0 =4*.

E+ , * mI3 O, C + 1 ? *
]3 "$ 05 ( *.

3?

*. C $. +*.
, /, # !e . /@ ;
8*, 7( ? * +0 " ?
( ? ?- ,( ( % +"- 7 ( T7
805 ( *.

3 +"- C + 1B*, B* ]3
"$ , 2 - , S * *. ,
- 2 V$ 78 *. mI ; :"
"$ I4* -. O, C + 1 $( -
B2 9.

, S * - mI ; % (0 *. V" * V-
78 *. m4 R -* , S , :" +
: * m:*.

330
 )"$ "$ J( -
+, , * ; +* T7 + T7L "-0
, =; =G2 - , 805 (-.
- ( + L 0J3 E\ +, ‰I +
# 2 1 L E * I; I ; 5 (-
5( .

-, - ( E # ;2 1
+* 3"- L -0 , 95 ( , - I4
$( + B* 0 4 ‡ $ "$
0 *.

3 I; +$ I4 , : *F
, S * , 4*.

" I . ?t V9 $ 3-. # ; "

- )"$ * J8* * *.

- , 7( * <2 9
* E -.

+0 8 * % \ <= @
V> -.

42 9 =; ;m 9! ( : 5 W-.
3B2 9 =; ;m 9! 8 , ?# ?.

/ !, oO ' !9D .

.t VO * ;G !9D .

331
 ; mI3 H , 1 , ?"-
#I4, , @ , 8 ? ;2 4 $+
H 8* ?.

E , 3" , 9# I; ? *
H-05 B2 9. - V$ > G"$
! $0 E *FB2 9. B* -
, ;2 2 9.

!" " V" E+- 3?

!" 0 , = @ ? $ ?

"
+ V" 2 9 =4 + M* 0
5 ;"$ 0 *. " + Lu 1 =4 + M*
\"- ;* I3 0 ? *. " +B*
=; * 8 < L#I4, 4 ,; ? * :7L
? <= " 3+ .

E+ , + …K - + *
8$@ 9 1 $ *F " , V" + + .

d (, "
+ , "- 1B* , #
4, 8 , #I4 I3 G" 4
51*F+ I3+" ( , 0
< !0 I; H > - b0 7L -.

E*! H ( > * ( -#;0J; -.

“ 3 q"Q ! . 9 !` !”

332
 E , ƒ2 1 3 =4F30 , ƒ2 9
L $ - ? * <= ?! T780
, 9A2 9.

<2 A0 9 1 42 9!

30, = ; 2 9! =; ;m 9!.

3" 30 =4 , =;
, . , ; ? *
LB* =G* 45 ( .

U 9D2 9 ' - #
25 D ( '1 E
U 2 ! M'E
U 9D2 9 '. - $ O0 .

E , \ u 0 1 p05 p *
42 9. <2 1- ; *.

333
 )"$ * - 1.49

LO*,
LO*, , <? , ; V*

त
ु ानुमान1;ाअIयामAय3वषया 3वशेषाथ4 वात ् ॥४९॥
W ‰ -u # # U
" : ॥49॥
śruta-anumāna-prajñā-abhyām-anya-viṣayā viśeṣa-arthatvāt ॥49॥

( 9#, + L, ? * , " 7(*

7L )

" 1 . . : 0
< 4"- . 9A > (9 ?. Hd,
" 0 F + M*, . , > , 9 V -
5;0 *. 1 * =3 40 =4*.

, - * <? 3 L5 ( *?

- V? 9 @? =4, I4, -,
: "-, , I4 L5 ( *. =, -, ]0 , 0 ,
( c - V? A* 0 V( L
, 780 , 9A* # 1 05 (+ ? ?

- 9 I #I; , *, 1*,
( H , ( + ( 0 "
, > K #4*.

334
 - ?, = 9 ? ( , %(* (
+?, H , 9 ( +? 8 , > -.

3 Hd, V? * 0 L , 78"
5 (+. 0 c - V? 9 , c -
LO 9 "$ *.

9I4* ? , 0 +* 8
E( H V? 05(-. +$ ]?* *
"- !? 7 ( L5 ( *.

-, p "$ V 5(- ( , 2
i 0 * 8 L5 ( *. i * GO*
?, I O* ?, , " <G O* ?
M*, i 05(- 8 L - , 95 ( *.

G*, *.;* <91 .

-, E( - 2 ?. +* ? , K
* E(LO < ; F } 9. ? ( , *
c - LO F } 9 . - , +* " +
# 2 1 L -0 , 9A* - +
( \0 ; =4*.

?, ( , * . * ? ,
<= -, <(2 -, \ I3 9 , 780 , =4,
4* * ;"$ b -, ;!@ . 2 9 ?
}"- #45 ( .

E , . 2 9 , * M* ;* <91 c -
, L 9 @? Hd, (B* L -0 , =4,

335
 b - ?, * E8 , L @?
<? L5 ( *.

d 8 L 0J3 9 H , 1
0 I4*, 1 0 I4*, <G O | +
#U 0 I4*. EL T * H (0
, =4 * <? L 9 0 < #
, K5 (+.

> +? $ H 8* * ? ?

E+ , - V$ H ( 0 S
, 5( .

-, % # $ * ;B* -,
V? / ? , * <?
3 L 3B* 5( . V? 1 ; - *
<? 3 L 3B* 5( .

-, W5' G - !.

= 9 H L FI; p * I4 , >B*.
- 9 H L FI; 1O91 " * I4*
I *. -, = A0 … 1O0 , >
< 2 9 I4* , >B*. #; !L 9
‰=} 9 * = 9 M*, 0 "
, > -. 7 , ‰= G 05 =4*.

E , 0 5 V? 9 05 (+ ,
, 9 A0 *, c - G2 9 0 =4*
( I; * ?.

336
 7L7 c -0 * 7 I; G2 9
0 ? *. E+ , * 7 ( L
3 -.

= 9 , > H 0 %(* ( +
8 3 , m 9? ! $"- 2 9!...

- ?, V? 1" =3 ? G2 9
0 ? *. 7 ( L V? 9 0
< -.

M*, , 9 9 - +? 9
G2 , V 8 T7 + * L -0
, = ; *.

-, ( +? , =
0 *, ? * *, ! + 0 *, S
%("$ *V 0 * 8 ? G2 , V
-.

G2 9 - * 7 ( L $
05(-. H 0 -
,+ 0 " I5(-. : , "
H 0 . 9 40 ,+ 0 .

G2 9, , 05( ?... LB*

*.;* 05( ?...

, 05(- ( , .1 K * 8
? * , ? =4 ? H < ?

337
 5( , H * = ; F305(-
5( .

+ , G* - , 9 78* *
* ( ? F 05(-. =4* *
- H , 0 V? 45(-.

E+ , +0 9 - L5(-?
8 5 L 7 45( .

3 LB* -, V? 9 ? ,
V? 1" =3, 3 <?
L5( .

LO V? 9 - ?. *
-. 2 ? !E , ? I D!. , ? s
H ( 0 *.

, <? * 8 H 8 ?.

!7L * L 9, … 1O
V> - , 91 3B*. EP*, , =P* GB*
G"$ , E= ?, , = ?, 2
* ?. E+ M* ? * 05(-.

V? 9 ]?* , M* H I;"$
V? 1 ; - * % b5(-.

" I =U D cS !#! 9 ',

9 ' ! #I , 9 ? 9 '" -
$ O0 .

338
 8 ( +. + +
" - ? ?

2 , ? - + 7L
?!...

E= +B*, , = +B* H 8 *
- % R* *. V? 9 78 *
;"$ <9A*, , B* H ( - #4*
*. V? 9 ]?* L LO
H # U LO 5( .

-, 2 *, $M* "o 3 $ 3-."

9.

8, <? * 8 ?!. =4*

8, 8 ?. H ( .

8, ( " , > 7 0 G*,

V? 9 . V? 10 ; , ? *
H ( 5 *.

339
 )"$ * - 1.50

V? 78* L " =3

तQज#सं#कारोऽAयसं#कार 1 तबAधी ॥५०॥

-CW * *W $ $ ॥50॥
tajjas-saṁskāro-‘nya-saṁskāra pratibandhī ॥50॥

( u +" \ , V$ ? 9 H42 5 (+)

H | H #u 05( . +$
E@ * # 9 …45(-. | *
05 ( *. ( 05(- 8 I4*
85(-. # 9 ? * - ?.

H , = G ? 7 *,
7( 9 7 * 8 4 05(- ? ?

- V? 9 . ‰I + ?.

A0, 8 H LO* 5 ; -.

-, , @ - , K$ 1 <9 1
=3 -. d 1O 7L ?.

$M* J; … 1O0 " , KB*. 7

M*, kR* <91 1 7( L 3 -.

, p * = 9 0 *.

340
 7 =4* ( , ? 05
=4*. H 1O <91 I4*
= 9 0 *, #; !L - ( , H
‰= G 05 =4*. 3 $M* H ; I;
H ( I4* * V? 9 <G *. - H
!0 .

4" !0 +? ( , , K$ 1
LB* ] 1 ?- LO 05( , -O*
… 1O , 4*.

H "$ ? #U 2 9 - , = ;
0 *. - I4* ? , ] 1 - I40
8 H ( % +"-0 , =4 0 *.

mI3 +# E E T - V
, K- "$ 9. M ? "$ T H !0 .
+* % +"-0 , =3 0 *. V
+$7 " , > -.

+$ E@ *, E@ * =G …I;2 9 -
, = ; 0 . H , 3 J; - :* -
?. + , V? 9 V* 2 $ 1 LO
R - <G ?.

d 8 , 7 *. B*, >
V> - , 9 - ?.

+ , * <? L 4"-*
* , L A*, LO* 0 ( <?
0 I3" 5 (+.

341
 * <? , $ <91 7 ( H -*
R -* L -0 , 9 ?. (
L - , =4 ? 45 ( *.

+ , V? A*, LO* > ; - 8

V>5(- ? ?

V? A*, LO* <? 0 3 I3"

5 (+.

H , > Lu :5( . E+ :*
, / 0 " , > -. H , / , 1
"-0 , 95 ( *. !0 d 1O 8 2 9.

% +" Lu +-
, /@ , ? - H =4*. !0 .
% + ? * , 3"- #; 3 -.
, + F , , / , 1 0 "
, > , /@ , / , 05( . Lu , +
, M0 *, - , /@ =; , M0 *
8 * H78 0 ? - *.

>! , / , "- #45( ( "-0

, 9 *. * , ? I5 ( *. 0
, " * , >B*. E+ , -
, / , 1 % +" " * 8 , ?
3 -.

3 3 I3, 3 I3 * - <=
( - K #45(-.

342
 < G , : 5LW- (
, /@ !+ . $ - ¹ , /0
K, 25 - 5 0 *, ?"i , / A0 K,
25 - E25?"-0 K, 25 - .R0
5(- , + #U 2 9. * ./ 30 *
F9 : , +- 8 <8$ S , ?
3B ?

>, LO* V? A* ? ( 8
3" L - , 9 -?

% # $ ; 5, LO* V? 9
7L - G ? 3 L .

- + 3 L -?

j=4* <? ; (0 *.

? * B*
$05( 9. 9
=4* - ?. = 9 H ( H 8
" ? -*. E@ * " 9 , ?
H , M*.

9 D 9 ( 2 0' ! 8a2 G
M' E 5.

, ? * ? 5(
9A .

? , H +$ -
,+ +-0 , > - #4*.

343
 <=; ? ?

H , + F3@ V , I30
5;0 *. A0 I4* , >B*.

H K, \ @ <1(M0 " *
=4 #4 9. - , / / " * ?.
, / ( , -, I =4*. " @ H
3 " LO L - , ? =4*. \
H 8* # ?. T <185(-. K L -
, 9 9.

V? 9 78* L =3 - 3
L - , 9A* # *.

- 3 "$ 5(-?

? * B*, ?, H
L#45( 9. 9 T H ( % +05( 9.
9 " % +05( 9 8 <G -
, 95( . 0 * ;@ <91 ;,
( - K #45(-.

* H 3 ? KS , ? 3B*.

. O* V , =; G +#
05( 9 8 "-0 , 9 *. G
, ‚ @ . 2 , ? p *
@ .

344
 0 2 H - * ( , +#0
2 + , KB*. 9 2 ; 4 9.
0 + - *, E "- 8 A0 "
, >B*.

3?

\ ,+ (@ p250
, =3 0 *. , I3M0 9 - !"- #/" ,
7,( (@ Eb p0 "$ 0 * K0
- , >B*. 9 + #/"-0 , 9 9. *
1 R =; *.

50 , <? 3" .
<? 9 L5( . <? * 8, 8 8
% + - ?. =4* H ( 0 ? -
#45(-.

- I4* , LO* =; *, V? *
=; *.

7L, = ]3 +-0 9 ! $B2 9!...

345
 )"$ * - 1.51

=G2 1 ; 3 2 9

त#या3प नरोधे सव4 नरोधािAनबmजः समा धः ॥५१॥

W F % % % ¤C: $: ॥51॥
tasyāpi nirodhe sarva-nirodhān-nirbījaḥ samādhiḥ ॥51॥

( - , 7( 2 9J; ƒ25 % ?
% ¤C $)

$ "$ ;! : ? * -.

$@ <S *, ? - : ? *.

¤C* ( # . #"-.

# @ -, , 3 105(-. , 3@
- *, F K, , $ - ,+
# 8 K , = ; 05(-.

H # @ - ? @ 0 G0 +
# 9 8*.

% ¤C* ( , # ? - 8 , 9.

% ¤C $ ( = 5 .

- $@ 8$ % ?. <S % ?.

346
 . M' 5 ?

$@ , ;0 "$ , - #
$@ 5 <? 7L <91 7 (
7L , , =4 L5 ( .

-
*, , 3, K, , G , +#
8 +"-0 * H , . , KB*
, A0 H , . 9 9 8
L 9.

4" -, , ? 7 ( L
7 45( . " +- ! +0 ;@
- ?.

)> < " 05( ( , -

)> , ; , ? *, ! \ 05(-
8 % + - ?. \ "
T-* ? <G ? 45( .

, * , , , , M*
! + 1 <9 05 $ V5( . +" +
L 7 45( .

4" I;"$ <?5 <91 7 (

V? 9 78* L# - G@ L 3 L
? 45( .

- , T H # "$ L -
, =3 .

347
 L 8 H 8 , ? !', ? I
D!. ( =4* <=4.

* L5 ( * ( =G* 0 * ,
“( '” ( <G O 0 * <? *
R -* V> 4 - ?.

L5 ( ( , L % R*,
L V? 4*. L# ? , >B*. V(
L# = , =4 , <= +? 8
, > -.

- ( "$ H L , ?
L 1 :I30 I4*. $ - M* !?
L 9 % R*.

$ - M* ? L 8 # @
- *, "$ - # 8 K
, = ; 0 *. 7 H 3O 0 -.

H < G* *.

<2 ;* H + I3, -
*, >" + 8 , 5 ( 8
"-0 , 9A2 9.

- H V$ , K$. V- LO.

- LO + , K5(- , >B ?

348
 # ? +? 2 >05( 9?
7 $> ( 20) ;P*? H *
I; d 1O 10 *?

8 ? * - ( +
, K5( 9? - " + %("$ 5(-?
; +? - k \ #R < ;B ?

8 E@ *, E@ * # ; , > 9# 9
R*.

L , 4*. # ; 3 +*
?B*. H !? 9# A0 # ; , > ? *.
, > # ;@ - * "- 9# 9
V( 4*.

- _ .

% ¤C* - , ; 8 -.

V( LO ? , K - % 8 *.

V( LO - \ + 7L , V.

V( LO - ( ?*.

3 V( LO ? , K - % 8#I; ,
2 ?0 3 , ? ( H ( 0 -.
" % ¤C $@ , ? !' M'S #
5.

349
 % ? * -, * % \ -. 2
# ? . , V 0 -.
? s , ? Q E5 9 0 -.

2 $ I4 0 *.

L - H , . - H % bO.

- % R* - +$ , * !" "$ H
?+* <=; " , KB*. % ¤C $ % ?@ ,
L - ? , 2 ?+*
?.

+* ?+ 78 0 *.

3 ; -? 8 4"- *
"$ 2 G? *.

% (O , 7(-.

350
351