1.

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là một loại trách nhiệm dân sự
phát sinh khi một người có hành vi vi phạm nghĩa vụ do pháp luật
quy định ngoài hợp đồng, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp
của người khác thì phải bồi thường thiệt hại do mình gây ra.

Những điểm khác với bồi thường thiệt hại trong hợp đồng:

a) Về căn cứ phát sinh

_Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng: Được xây dựng nên bởi các quy
phạm điều chỉnh chế định hợp đồng. Chỉ tồn tại khi một hợp đồng tồn tại,
trách nhiệm này phát sinh khi xuất hiện sự vi phạm một hay nhiều nghĩa
vụ được quy định trong hợp đồng.

_Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Phát sinh khi tồn tại một hành vi vi
phạm pháp luật dân sự, cô ý hay vô ý gây thiệt hại cho người khác và
hành vi này cũng không liên quan đến bất cứ một hợp đồng nào có thể có
giữa người gây thiệt hại và người bị thiệt hại.

b) Về căn cứ xác định trách nhiệm

Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng: Thiệt hại không phải là điều kiện bắt
buộc. Chỉ cần có hành vi vi phạm nghĩa vụ đã có thể phát sinh trách
nhiệm dân sự. Bên vi phạm vẫn phải chịu trách nhiệm dù đã có hay chưa
có thiệt hại xảy ra khi bên kia bị vi phạm hợp đồng. Hai bên có thể dự liệu
và thỏa thuận trước về những trường hợp thiệt hại do vi phạm hợp đồng
và cách thức chịu trách nhiệm như bồi thường thiệt hại hay phạt vi phạm
hợp đồng

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi
thường thiệt hại ngoài hợp đồng gồm: hành vi vi phạm pháp luật, có thiệt
hại thực tế, có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và thiệt
hại thực tế, có lỗi.

c) Về hành vi vi phạm

Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng: Hành vi này là hành vi vi phạm
những cam kết cụ thể, những nghĩa vụ mà hai bên tự ràng buộc nhau
trong hợp đồng. Tức là hành vi này chưa chắc đã vi phạm các quy định
pháp luật chung mà chỉ vi phạm “pháp luật” thiết lập giữa những người
tham gia giao kết hợp đồng.

_Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Hành vi này là hành vi vi phạm
những quy định của pháp luật nói chung, những quy định do nhà nước ban
hành dẫn đến thiệt hại. Vì vậy đó có thể là hành vi vi phạm những quy
định của pháp luật chuyên ngành khác như hình sự, hành chính, kinh tế...

d) Về phương thức thực hiện _Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng: Các
bên có thể thỏa thuận mức bồi thường hay phạt vi phạm kể từ khi giao kết
hợp đồng (thể hiện bản chất thỏa thuận của hợp đồng). Việc bỏi thường
thiệt hại không giải phóng người có nghĩa vụ khỏi trách nhiệm thực hiện
nghĩa vụ một cách thực tế.

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Bên gây thiệt hại phải bồi thường
toàn bộ và kịp thời, cả thiệt hại trực tiếp và thiệt hại gián tiếp. Điều quan
trọng là các bên trong quan hệ trách nhiệm dân sự có thể không biết nhau
và không biết trước việc sẽ xảy ra để làm phát sinh quan hệ trách nhiệm
dân sự, do đó không thể thỏa thuận trước bất cứ một việc gì. Các bên có
thể thỏa thuận về mức bồi thưởng, hình thức bởi thưởng bằng tiền, bằng
hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần
hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Thông thường
sẽ làm chấm dứt nghĩa vụ

e) Về yếu tố lỗi

_Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng: Phát sinh do lỗi cố ý hoặc vô ý của
người không thực hiện hoặc thực hiện không đúng hợp đồng, trừ trường
hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Việc phân biệt lỗi vô ý và cố ý cũng
có ý nghĩa nhưng bên cạnh đó thì người có hành vi vi phạm có thể chịu
trách nhiệm ngay cả khi không có lỗi trong trường hợp pháp luật có quy
định.

f) Về thời điểm phát sinh trách nhiệm

Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng: Kể từ thời điểm hợp đồng có hiệu
lực và có bên vi phạm nghĩa vụ hợp đồng.
Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Kể từ thời điểm xảy ra hành vi gây
thiệt hại.

g) Về tính liên đới chịu trách nhiệm: Người chịu trách nhiệm là người người
có hành vi trái pháp luật, hoặc người khác như cha, mẹ của người chưa
thành niên, người giám hộ, pháp nhân, đối với người giám hộ của pháp
nhân...

h) Mức bồi thường: Bồi thường toàn bộ thiệt hại xảy ra, mức bồi thường
thiệt hại chỉ có thể được giảm trong những trường hợp đặc biệt (Ví dụ như:
Người gây thiệt hại có lỗi cố ý hoặc vô ý và thiệt hại xảy ra quá lớn so với
khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của họ.)

2. Căn cứ làm phát sinh trách nhiệm bồi thường ngoài hợp đồng:

-Thứ nhất, căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hành vi
của con người gây ra. Khoản 1, Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “
Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân
phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây
thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp bộ luật này, luật khác có liên
quan quy định khác”.

-Thứ hai, căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do tài sản gây
ra. Khoản 3 Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Trường hợp tài sản
gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách
nhiệm bồi thường thiệt hại”.

3. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại được quy định tại Điều 585 Bộ luật Dân
sự 2015 như sau:

Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời.

Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng
tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường
một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi
thường nếu không có lỗi hoặc lỗi cố ý thiệt hại quá lớn so với khả năng
kinh tế của mình

Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc
bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Toà án hoặc cơ quan nhà nước có
thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.

Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi
thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại
xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngắn chặn,
hạn chết thiệt hại cho chính mình.

3. Những thiệt hại mà anh Quý phải bồi thường cho chị Hạnh bao gồm:
thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm, và thiệt hại về vật chất.

4. Giả sử chị Hạnh không may qua đời, anh Quý sẽ phải bồi thường
thiệt hại do tính mạng bị xâm phậm cho gia đình chị Hạnh:

+ Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ
luật này:

+ Chi phí hợp lý cho việc mai táng;

+ Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp
dưỡng;

+ Thiệt hại khác do luật quy định.

Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tính mạng của người
khác bị xâm phạm phải bồi thường một khoản tiến khác để bù đắp tổn
thất về tinh thần cho những người thân thích, thuộc hàng thừa kế thứ nhất
của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người
bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị
thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về
tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối
đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm