1. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΕΝΣΑΞΘ ΣΘ ΧΡΘΘ ΣΩΝ Σ.Π.Ε. ΣΑ ΑΠ ΕΙΔΙΚΟΣΘΣΑ ΜΕΩ ΕΝΑΡΙΩΝ
Ο όροσ «ςχεδιαςμόσ ςεναρίου» χρθςιμοποιείται για να περιγράψει τθν προκαταρκτικι και ςε βάκοσ
μελζτθ που πρζπει να κάνει ο διδάςκων, προκειμζνου να εμπλζξει τουσ μακθτζσ του ςε μια
μακθςιακι διαδικαςία με τθν οποία κα ζχουν τα μζγιςτα δυνατά οφζλθ. Θ μελζτθ και περιγραφι
ενόσ ςεναρίου αφορά το ίδιο το κζμα που πρόκειται να διδαχκεί και τθν επιςτθμολογία του, τθ
διδακτικι διαδικαςία που πρζπει να ακολουκιςει ο διδάςκων, τα μζςα και τα εργαλεία που πρζπει
να χρθςιμοποιιςει, τισ δραςτθριότθτεσ ςτισ οποίεσ πρζπει να εμπλζξει τουσ μακθτζσ του, τισ
ενδεχόμενεσ μακθςιακζσ ςυγκροφςεισ που πρζπει να προκαλζςει ςτουσ μακθτζσ του με αυτζσ κ.ά.
Ωσ ςενάριο κα μποροφςε να οριςτεί μία δομθμζνθ, πλιρθσ και εφαρμόςιμθ διδακτικι πρόταςθ. Ο
όροσ «δομθμζνθ» αναφζρεται ςτθ μορφι του ςεναρίου, θ οποία είναι ςαφισ, διακρίνεται ςε
κεματικζσ ενότθτεσ και ςτθρίηεται ςε ζνα μοντζλο ςυγγραφισ ςεναρίων. Ο όροσ «πλιρθσ»
αναφζρεται ςτο ςφνολο των παιδαγωγικϊν και γνωςτικϊν πτυχϊν τθσ μακθςιακισ διαδικαςίασ που
προτείνει το ςενάριο. Τζλοσ ο όροσ «εφαρμόςιμο» προςδιορίηει το πλαίςιο λειτουργίασ και
εφαρμογισ του ςεναρίου ςε πραγματικζσ ςυνκικεσ διδαςκαλίασ.
Τα ςενάρια και οι ςυνοδευτικζσ δραςτθριότθτεσ που κα προκφψουν από τθν εφαρμογι των
ςχετικϊν λογιςμικϊν ςτα φιλολογικά μακιματα κα πρζπει να:
προχποκζτουν οικονομθμζνο και οργανωμζνο ςχεδιαςμό
ζχουν ςαφι και ευδιάκριτθ δομι, με βάςθ τισ γενικότερεσ προδιαγραφζσ του ΑΡΣ για τθ
διδακτικι των φιλολογικϊν μακθμάτων
αξιοποιοφν με ιςορροπία και οικονομία τα μζςα και τα εργαλεία μάκθςθσ
προωκοφν τισ ςυνεργατικζσ δραςτθριότθτεσ
ενιςχφουν τθν κατευκυνόμενθ ανακάλυψθ και τθν ενεργό ςυμμετοχι των ςυμμετεχόντων ςτθ
μακθςιακι διαδικαςία
υποςτθρίηουν τθν οικοδόμθςθ τθσ νζασ γνϊςθσ με βάςθ τισ προχπάρχουςεσ αντιλιψεισ και
εμπειρίεσ των εκπαιδευομζνων
κακιςτοφν ςαφείσ τουσ επιδιωκόμενουσ μακθςιακοφσ ςτόχουσ
επιμζνουν ςτον διερευνθτικό χαρακτιρα τθσ μάκθςθσ
επικοινωνοφν με τισ ειδικότερεσ κεωρίεσ και μεκόδουσ που εφαρμόηονται ςτθ διδακτικι των
φιλολογικϊν μακθμάτων
ςυμμορφϊνονται ςε κριτικζσ μακθςιακζσ διαδικαςίεσ και τεχνικζσ μάκθςθσ
προςφζρονται για αξιολόγθςθ.
2. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Τα ςενάρια διδαςκαλίασ, προτείνεται να ζχουν τθν ακόλουκθ δομι:
1. Επιςκόπθςθ
Σφντομθ παρουςίαςθ του ςεναρίου και τθσ ιδζασ που το διζπει.
2. τόχοι
Αναλυτικι περιγραφι των μακθςιακϊν, διδακτικϊν και τεχνολογικϊν ςτόχων.
Ρεριγραφι του τρόπου με τον οποίο οι καινοτόμεσ προςεγγίςεισ με τθ χριςθ τεχνολογικϊν
εργαλείων, μποροφν να διαμορφϊςουν τθ μακθςιακι διαδικαςία και τθ διδακτικι παρζμβαςθ.
3. Προςδοκϊμενθ διαδικαςία μάκθςθσ
Ρεριγραφι τθσ διαδικαςίασ μάκθςθσ που επιλζγει το ςενάριο ςτο ςυγκεκριμζνο γνωςτικό
αντικείμενο, κακϊσ και του ρόλου των τεχνολογικϊν εργαλείων ςτθ δθμιουργία ευνοϊκϊν
μακθςιακϊν ςυνκθκϊν ι αυκεντικϊν επικοινωνιακϊν περιςτάςεων.
4. Διδακτικι διαδικαςία
Ρεριγραφι:
Των διδακτικϊν μεκόδων που επιλζγονται ςτα πλαίςια υλοποίθςθσ του ςεναρίου,
Των πικανϊν αλλαγϊν που αυτζσ προκαλοφν ςτουσ ρόλουσ που αναλαμβάνουν οι μακθτζσ και
οι διδάςκοντεσ,
Των δυνατοτιτων επιλογισ τθσ μακθςιακισ διαδρομισ από τουσ ίδιουσ τουσ μακθτζσ,
Του ςυνεργατικοφ περιβάλλοντοσ μζςα ςτο οποίο υλοποιείται θ διδακτικι διαδικαςία,
Του τρόπου εργαςίασ των μακθτϊν (μόνοι, ςε ομάδεσ),
Του τρόπου με τον οποίο αξιοποιοφνται οι προςωπικζσ εμπειρίεσ και τα βιϊματα των μακθτϊν,
Των διαφορϊν και των πλεονεκτθμάτων ςε ςχζςθ με τθν «παραδοςιακι» διδακτικι διαδικαςία.
5. Εφαρμογι ςτθ ςχολικι μονάδα.
Ραρουςίαςθ κεματικϊν ενοτιτων και χρονιςμόσ εφαρμογισ. (Διδακτικζσ ϊρεσ, χϊροσ,
ςυνεργαςία με άλλουσ κακθγθτζσ του ςχολείου, απαιτοφμενεσ τροποποιιςεισ ςτο ωρολόγιο
πρόγραμμα).
Ρεριγραφι προετοιμαςίασ – προαπαιτοφμενων: αν είναι αναγκαίο να ζχει προθγθκεί
ςυμβατικι προπαραςκευαςτικι διδαςκαλία ςτθν επιλεγμζνθ κεματικι ενότθτα, δεξιότθτεσ που
3. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
πρζπει να διακζτουν μακθτζσ – διδάςκοντεσ, προετοιμαςία εξυπθρετθτι και τοπικϊν ςτακμϊν
για τθν υλοποίθςθ του ςεναρίου, ςυμπλθρωματικό διδακτικό υλικό και μζςα.
Αναλυτικι περιγραφι των ςταδίων υλοποίθςθσ. (Χωριςμόσ των μακθτϊν ςε ομάδεσ,
παρουςίαςθ των ςτόχων τθσ διδαςκαλίασ από το διδάςκοντα, κατανομι των φφλλων εργαςίασ,
περιγραφι του ζργου κάκε ομάδασ, ανάλυςθ – ςφνκεςθ αποτελεςμάτων, εξζλιξθ όλθσ τθσ
διδακτικισ διαδικαςίασ.)
6. Αξιολόγθςθ
Ρεριγραφι των δυνατοτιτων αξιολόγθςθσ που παρζχει το ςενάριο, των κριτθρίων και του
είδουσ αξιολόγθςθσ των μακθτϊν και τθσ διαδικαςίασ.
7. Κριτικι προςζγγιςθ
Ρεριγραφι των δυνατοτιτων τροποποίθςθσ – επζκταςθσ του ςεναρίου.
Δυνατότθτα διακεματικισ – διεπιςτθμονικισ προςζγγιςθσ.
Κριτικι των πλεονεκτθμάτων και των μειονεκτθμάτων ωσ προσ τισ προςδοκϊμενεσ διδακτικζσ –
μακθςιακζσ διαδικαςίεσ.
8. Φφλλα εργαςίασ
Φφλλα για τουσ μακθτζσ που καταγράφουν τθ διαδικαςία, τα ερωτιματα και τισ εργαςίεσ των
μακθτϊν, που ςχετίηονται με τθν περιγραφόμενθ από το ςενάριο δραςτθριότθτα.
4. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ενάριο διδαςκαλίασ *Αρχαία Ελλθνικά+
«Ποιθτικόσ λόγοσ και εικόνα ςτο επειςόδιο των ειρινων τθσ ομθρικισ Οδφςςειασ (ραψωδία μ
37-54 και 166-200)»
. «Ποιθτικόσ λόγοσ και εικόνα ςτο επειςόδιο των Σειρινων τθσ ομθρικισ Οδφςςειασ (ραψωδία μ
37-54 και 166-200)»
Βαςικι ιδζα
Θ ςυγκριτικι διερεφνθςθ και μελζτθ του οδυςςειακοφ επειςοδίου των Σειρινων κακϊσ επίςθσ
επιλεγμζνων, μεταγενζςτερων κειμενικϊν του εκδοχϊν με εικονικζσ αναπαραςτάςεισ από τθν
αρχαία ελλθνορωμαϊκι και τθ νεότερθ τζχνθ, οι οποίεσ αναφζρονται, άμεςα ι ζμμεςα, ςτο
μυκολογικό κζμα.
φντομθ περιγραφι
Οι μακθτζσ, με βάςθ τισ γνϊςεισ που ζχουν για το οδυςςειακό επειςόδιο των Σειρινων, εντοπίηουν
ςχετικό εικονικό υλικό από διάφορεσ πθγζσ του Διαδικτφου (μουςεία, πινακοκικεσ, κ.ά.), το
ταξινομοφν, το διερευνοφν και το ερμθνεφουν κυρίωσ ωσ προσ τισ ςχζςεισ (αναλογίεσ, αποκλίςεισ
και διαφορζσ) που εμφανίηει είτε προσ το ομθρικό κείμενο είτε προσ τισ μεταγενζςτερεσ κειμενικζσ
του παραλλαγζσ.
τοιχεία ςεναρίου
Γνωςτικό αντικείμενο: Αρχαία Ελλθνικά από μετάφραςθ, Ομιρου Οδφςςεια.
Διδακτικι ενότθτα: ραψωδία μ, Σειρινεσ (ςτ. 37-54, 166-200).
Αποδζκτεσ του ςεναρίου: οι μακθτζσ / τριεσ του Γυμναςίου, που
διδάςκονται τθν ομθρικι Οδφςςεια ςε νεοελλθνικι μετάφραςθ.
Διακεματικό εφροσ ςεναρίου: Αρχαία ελλθνικά από μετάφραςθ, εικαςτικζσ
τζχνεσ, αρχαία ελλθνικι ιςτορία, μουςικι.
Σόποσ διεξαγωγισ μακιματοσ: ςχολικό εργαςτιριο.
Προβλεπόμενοσ χρόνοσ: δφο (2) διδακτικζσ ϊρεσ.
Χρθςιμοποιοφμενα εργαλεία (ζντυπα και θλεκτρονικά):
Σχολικό εγχειρίδιο
5. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Διαδίκτυο
Επεξεργαςτισ κειμζνου
Λογιςμικό παρουςίαςθσ
Ρροβολζασ
Εκπαιδευτικό λογιςμικό «Ομθρικά Ζπθ» (ζκδ. 1.0, ςειρά «Κφμθςισ»).
τόχοι
Γνωςτικοί-μακθςιακοί:
Να εμβακφνουν οι μακθτζσ ςτθ μελζτθ των αρχαιοελλθνικϊν κειμζνων μζςα από τον
ςυςχετιςμό τουσ με ποικίλεσ εκφάνςεισ του κλαςικοφ πολιτιςμοφ, αποτυπωμζνεσ ςε
εικονογραφικζσ αναπαραςτάςεισ.
Να αναγνωρίηουν τισ ςφνκετεσ ςχζςεισ που ςυντθροφνται ανάμεςα ςτα αρχαία κείμενα και ςτισ
εικονικζσ αναπαραςτάςεισ, οι οποίεσ παραπζμπουν ςτο περιεχόμενό τουσ.
Να ςυνειδθτοποιιςουν ότι οι εικόνεσ που αναφζρονται ςτα αρχαία κείμενα δεν λειτουργοφν
διακοςμθτικά, αλλά εμπλουτίηουν και διαφωτίηουν τθν εξιγθςθ και τθν ερμθνεία των κειμζνων
αυτϊν.
Να καλλιεργιςουν τισ ικανότθτζσ τουσ ςτον οπτικό γραμματιςμό, ϊςτε να είναι ςε κζςθ:
o να αναγνωρίηουν βαςικά χαρακτθριςτικά (μορφισ και περιεχομζνου) των εικονικϊν
αναπαραςτάςεων
o να διατυπϊνουν προτάςεισ ερμθνείασ για τθ ςθμαςία και το περιεχόμενό τουσ
o να αναηθτοφν τισ επιδράςεισ τουσ
o να τισ ςυγκρίνουν μεταξφ τουσ
o να τισ εντάςςουν ςτο ευρφτερο ιςτορικό και πολιτιςμικό πλαίςιο μζςα ςτο οποίο
δθμιουργικθκαν.
Να εξοικειωκοφν με τθ βαςικι ορολογία που χρθςιμοποιείται για τθ διλωςθ και τον
χαρακτθριςμό αναπαραςτατικϊν μορφϊν τθσ αρχαίασ και τθσ νεότερθσ τζχνθσ.
Παιδαγωγικοί:
Να γνωρίςουν οι μακθτζσ τον πολφςθμο χαρακτιρα τθσ εικόνασ και του κειμζνου και να
εξοικειωκοφν με αντιπροςωπευτικζσ όψεισ τθσ διαλεκτικισ τουσ ςχζςθσ.
6. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να ςυνειδθτοποιιςουν ότι τόςο τα κείμενα όςο και οι εικόνεσ, από τθν αρχαιότθτα μζχρι
ςιμερα, αποκτοφν νόθμα μζςω του διαλόγου των δθμιουργϊν τουσ, και ότι θ επιβίωςι τουσ
εξαρτάται από τον τρόπο που τα προςλαμβάνουν οι αναγνϊςτεσ /αποδζκτεσ τουσ.
Να αςκθκοφν ςτθν ομαδικι εργαςία δουλεφοντασ ςε ανοιχτά περιβάλλοντα μάκθςθσ που
ευνοοφν τθν κριτικι διερεφνθςθ.
Να επικοινωνοφν µε άλλουσ ςυμμακθτζσ τουσ και να μοιράηονται τισ απόψεισ τουσ ςτο πλαίςιο
ςυνεργατικϊν δραςτθριοτιτων.
Ραράλλθλα με τθν αναγνωςτικζσ τουσ ικανότθτεσ, να καλλιεργιςουν οπτικζσ και αντιλθπτικζσ
ικανότθτεσ για τον χϊρο, τα πράγματα, τα χρϊματα, των ζργων τζχνθσ.
Να αναπτφξουν τθν κρίςθ και τθν αιςκθτικι τουσ μζςα από τθ ςυνανάγνωςθ κειμζνων και
εικόνων.
Σεχνολογικοί:
Να εξοικειωκοφν με τθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν ςτο διαδίκτυο, που ςχετίηονται με το κζμα
που διερευνοφν.
Να αντιλθφκοφν τισ δυνατότθτεσ και τουσ περιοριςμοφσ που κζτει το θλεκτρονικό μζςο ςτθν
αναηιτθςθ και ςτον εντοπιςμό ενόσ κζματοσ.
Να είναι ςε κζςθ να αξιοποιοφν και να διαπραγματεφονται, ςε ςυνεργαςία με τον διδάςκοντα,
τισ πθγζσ πλθροφόρθςθσ που εντοπίηουν.
Να αποκτιςουν επίγνωςθ για το περιεχόμενο και τον τρόπο μάκθςθσ μζςω των θλεκτρονικϊν
μζςων, ϊςτε να εκμεταλλεφονται τισ δυνατότθτζσ τουσ με δθμιουργικό και κριτικό τρόπο.
Να ςυνειδθτοποιιςουν ότι οι ευκολίεσ που παρζχουν τα θλεκτρονικά μζςα μπορεί να μειϊνουν
τον μόχκο τισ αναηιτθςθσ πλθροφοριϊν, δθμιουργοφν ωςτόςο νζα ηθτοφμενα, που ςχετίηονται
κυρίωσ με τθν αξιοπιςτία, τθν κριτικι τουσ επεξεργαςία και τθ ςφνκεςι τουσ.
Προαπαιτοφμενεσ γνϊςεισ και δεξιότθτεσ
Από τθν πλευρά των μακθτϊν / τριϊν:
Θ προθγοφμενθ γνϊςθ του οδυςςειακοφ επειςοδίου των Σειρινων ςτθ νεοελλθνικι του
μετάφραςθ.
Ο επαρκισ χειριςμόσ του υπολογιςτι και του φυλλομετρθτι, κακϊσ επίςθσ θ βαςικι
γνϊςθ εργαλείων του MSOffice.
Από τθν πλευρά του κακθγθτι:
Θ γνϊςθ ειδικϊν κεμάτων που αναφζρονται ςτισ ςχζςεισ των αρχαιοελλθνικϊν κειμζνων,
ειδικότερα τθσ ομθρικισ Οδφςςειασ, με τισ εικονογραφικζσ τθσ αναπαραςτάςεισ.
7. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Θ ςυςτθματικι προεργαςία και οργάνωςθ του μακθςιακοφ υλικοφ (ζντυπου και
θλεκτρονικοφ) που κα κατατεκεί ςτουσ μακθτζσ προσ διερεφνθςθ.
Οργάνωςθ τθσ διδαςκαλίασ
Διαχείριςθ / οργάνωςθ τθσ τάξθσ ςε ομάδεσ:
Οι μακθτζσ, ςε ςυνεργαςία με τον κακθγθτι, επιλζγουν να διακρικοφν ςε 6 ομάδεσ των τριϊν
ςφμφωνα με τουσ επόμενουσ όρουσ:
Οι ομάδεσ διακρίνονται κατά το δυνατόν ωσ προσ το φφλο, τισ γνωςτικζσ τουσ ικανότθτεσ και το
ςτυλ μάκθςθσ.
Σε κάκε ομάδα ζνα τουλάχιςτον μζλοσ τθσ πρζπει να γνωρίηει βαςικζσ λειτουργίεσ του
υπολογιςτι και του διαδικτφου, κακϊσ επίςθσ βαςικά ςτοιχεία τθσ αγγλικισ γλϊςςασ.
Κάκε ομάδα εκλζγει ζναν εκπρόςωπό τθσ. Ο εκπρόςωποσ κάκε ομάδασ ανταλλάςςει απόψεισ
και απορίεσ για τθ δραςτθριότθτα τθσ ομάδασ του με τον εκπρόςωπο τθσ άλλθσ ομάδασ που
ζχει οριςτεί να επικοινωνεί.
Οι δραςτθριότθτεσ που εκτελοφνται και τα ηθτοφμενα των φφλλων εργαςίασ είναι κοινά ανά
δφο ομάδεσ (1 και 2, 3 και 4, 5 και 6). Θ ςυνεργαςία επιτρζπεται μόνο μεταξφ των ομάδων που
ζχουν διαφορετικά υπό διερεφνθςθ κζματα.
Με τθν παρεμβατικι κακοδιγθςθ του κακθγθτι, ζχει οριςτεί θ ομάδα 1 να επικοινωνεί με τθν
4, θ 2 με τθν 6, θ 3 με τθν 5.
Οι μακθτζσ ζχουν εφλογο χρόνο ςτθ διάκεςι τουσ, προκειμζνου να ςυλλζξουν το
εικονογραφικό υλικό, να το ταξινομιςουν, να διαβάςουν τα δεδομζνα που περιζχονται ςτα
φφλλα εργαςίασ τουσ, να ηθτιςουν εξθγιςεισ από τον κακθγθτι και να εκτελζςουν τισ
δραςτθριότθτεσ.
Ο διδάςκων κινθτοποιεί τουσ μακθτζσ να υποβάλουν ερωτιςεισ και απορίεσ, διευκολφνει τθ
διαδικαςία εντοπιςμοφ και μελζτθσ του μακθςιακοφ υλικοφ και παρεμβαίνει ςτθν περίπτωςθ
που κάποια ομάδα ι μζλοσ τθσ αντιμετωπίςει πρόβλθμα.
Προετοιμαςία τθσ διδαςκαλίασ:
Ο κακθγθτισ ενθμερϊνει τα μζλθ των ομάδων για:
Τθν εξζλιξθ τθσ πορείασ τθσ διδαςκαλίασ ςε 4 φάςεισ:
(α) Αναηιτθςθ και εντοπιςμό του εικονικοφ υλικοφ μζςω του διαδικτφου
(β) Συνεργατικι διερεφνθςι του από τουσ μακθτζσ
(γ) Ρροφορικι παρουςίαςθ (με λογιςμικό παρουςίαςθσ) μιασ δραςτθριότθτασ ςτο εργαςτιριο, κατ’
επιλογι, από αυτζσ που περιζχονται ςτο φφλλο εργαςίασ
8. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
(δ) Γραπτι ανταπόκριςθ ςτα ηθτοφμενα των φφλλων εργαςίασ.
Στθν τελευταία δραςτθριότθτα οι μακθτζσ ανταποκρίνονται με κατ’ οίκον εργαςία, τθν οποία κα
παραδϊςουν ςτον κακθγθτι ςε επόμενθ ςυνάντθςθ.
Τθν κοινι ςκοποκεςία των ηθτουμζνων ςτα φφλλα εργαςίασ και τισ επιμζρουσ διαφορζσ
τουσ ωσ προσ τα περιεχόμενά τουσ. Αυτό ςθμαίνει, οι μακθτζσ πλθροφοροφνται ότι
ςυνεργάηονται για να πετφχουν τουσ ίδιουσ γενικοφσ ςτόχουσ, χρθςιμοποιϊντασ όμωσ
διαφορετικά παραδείγματα.
Τθν ενςωμάτωςθ του εντοπιςμζνου από το διαδίκτυο υλικοφ ςε λογιςμικό παρουςίαςθσ
(powerpoint), ςτο οποίο οι μακθτζσ κα προςκζτουν, εκτόσ από τισ εικόνεσ τουσ, ςθμειϊςεισ
ι ςχόλια που τισ ςυνοδεφουν κακϊσ επίςθσ κωδικοποιθμζνεσ τισ ερμθνευτικζσ τουσ
παρατθριςεισ.
Τισ κειμενικζσ πλθροφορίεσ που οι μακθτζσ ζχουν ςτθ διάκεςι τουσ, προκειμζνου να
υποςτθρίξουν τα ηθτοφμενα των δραςτθριοτιτων τουσ. Σε θλεκτρονικό φάκελο των
ςτακμϊν εργαςίασ ζχουν αποκθκευτεί προσ χριςθ από όλεσ τισ ομάδεσ τρία αρχεία
κειμζνων ςε νεοελλθνικι μετάφραςθ. Οι μακθτζσ επιβεβαιϊνουν αν υπάρχουν ςτουσ
ςτακμοφσ εργαςίασ τουσ οι επόμενεσ μεταφράςεισ που περιζχουν:
(α) το πζραςμα του Οδυςςζα από τισ Σειρινεσ όπωσ αυτό εμφανίηεται ςτθν ομθρικι Οδφςςεια
(ραψωδία μ, ςτίχοι 37-54 και 166-200) *αρχείο Odysseia_Seirenes.doc].
(β) το πζραςμα του Ορφζα από τισ Σειρινεσ όπωσ το αποδίδει ο Απολλϊνιοσ όδιοσ (Αργοναυτικά,
βιβλίο 4, ςτίχοι 891-919) *αρχείο Apollonios_Seirenes.doc].
(γ) τθν ερμθνευτικι εκδοχι του Λυκόφρονα για τθν τφχθ των Σειρινων, όταν τισ προςπζραςε με
επιτυχία ο ιρωασ Οδυςςζασ (Αλεξάνδρα, ςτίχοι 712-716) *αρχείο Lykofron_Seirenes.doc].
θμείωςθ:
Το κειμενικό υλικό, κοινό για όλεσ τισ ομάδεσ, κα αποτελζςει, με τθν κακοδιγθςθ του κακθγθτι,
αντικείμενο ςυνεργατικισ διερεφνθςθσ και μελζτθσ ςε ςχζςθ με το εικονογραφικό υλικό που κα
ςυλλεχκεί από το διαδίκτυο, το οποίο δεν προςφζρει αξιόπιςτεσ και ςφγχρονεσ νεοελλθνικζσ
μεταφράςεισ. Γι’ αυτό δίνονται ςτουσ μακθτζσ ςε αρχεία κειμζνων.
Τισ οδθγίεσ με βάςθ τισ οποίεσ οι μακθτζσ κα πλοθγθκοφν ςτθν αναηιτθςθ και ςτον
εντοπιςμό του εικονογραφικοφ υλικοφ από το διαδίκτυο. Συγκεκριμζνα, ςε κάκε ςτακμό
εργαςίασ υπάρχει αρχείο κειμζνου (odigies.doc) που περιζχει:
(α) τα βιματα αναηιτθςθσ και εντοπιςμοφ του εικονογραφικοφ υλικοφ από το διαδίκτυο
(β) ςτοιχεία χαρακτθριςμοφ του εικονογραφικοφ υλικοφ, τα οποία οι μακθτζσ κα εντάξουν ςτισ
ςθμειϊςεισ του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ
9. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
(γ) ςχόλια που αφοροφν ςτισ εικονογραφικζσ αναπαραςτάςεισ, ϊςτε να μποροφν οι μακθτζσ να
διευκολυνκοφν ςτισ δικζσ τουσ ερμθνείεσ
(δ) θλεκτρονικζσ διευκφνςεισ όπου οι μακθτζσ μποροφν να εντοπίςουν υποςτθρικτικό υλικό από το
διαδίκτυο
(ε) πρόςκετεσ εικονογραφικζσ αναπαραςτάςεισ, οι οποίεσ κα ςυγκρικοφν με τισ ιδθ υπάρχουςεσ.
Οι μακθτζσ επιβεβαιϊνουν αν υπάρχουν ιδθ οι οδθγίεσ ςτουσ ςτακμοφσ εργαςίασ τουσ. Ο
κακθγθτισ ζχει επιλζξει ϊςτε τα βιματα αναηιτθςθσ που κα ακολουκιςει κάκε ομάδα για να
εντοπίςει το εικονογραφικό υλικό από το διαδίκτυο να ανταποκρίνονται ςτο επίπεδο του
θλεκτρονικοφ τουσ γραμματιςμοφ. Εξθγεί από τθν αρχι τα βαςικά ςτοιχεία χαρακτθριςμοφ του
εικονογραφικοφ υλικοφ, που περιζχονται ςτισ οδθγίεσ, και τθ χρθςιμότθτά τουσ. Δθλϊνει ωςτόςο
ότι δεν κα χρειαςτεί, ςε αυτι τθ φάςθ τουλάχιςτον, οι μακθτζσ να δοκιμαςτοφν ςε τεχνικά κζματα
των αγγείων και των εικόνων. Επομζνωσ, το ςχετικό υποςτθρικτικό υλικό ζχει επεξθγθματικό
χαρακτιρα. Οι μακθτζσ υποβάλλουν τυχόν απορίεσ τουσ ςτον κακθγθτι.
Το εκπαιδευτικό λογιςμικό «Ομθρικά Ζπθ», που είναι εγκατεςτθμζνο ςτουσ ςτακμοφσ
εργαςίασ, το οποίο κα χρθςιμοποιιςουν οι μακθτζσ για τισ δραςτθριότθτεσ τουσ. Οι
μακθτζσ δοκιμάηουν αν πράγματι λειτουργεί το λογιςμικό.
Τον υποχρεωτικό αρικμό των εικονογραφικϊν αναπαραςτάςεων που οι ομάδεσ κα
αναηθτιςουν ςτο διαδίκτυο, κα αποκθκεφςουν ςτουσ ςτακμοφσ εργαςίασ τουσ και, ςτο
τζλοσ, με βάςθ τα ηθτοφμενα των φφλλων εργαςίασ κα ςχολιάςουν. Ο αρικμόσ των
εικονογραφικϊν αναπαραςτάςεων είναι 3 + 1 προσ ςφγκριςθ και για τισ τρεισ ομάδεσ.
Τον τρόπο αξιολόγθςθσ των επιδόςεων τουσ από τον κακθγθτι. Ανακοινϊνεται ςτουσ
μακθτζσ ότι θ αξιολόγθςι τουσ ςτθν προφορικι παρουςίαςθ τθσ μιασ δραςτθριότθτασ, που
κα γίνει ςτο εργαςτιριο, κα είναι κυρίωσ ςυλλογικι και ότι, μζςα ςε αυτό το ςυνεργατικό
πλαίςιο, κάκε μακθτισ κρίνεται από τον τρόπο ςυνειςφοράσ του ςτο ζργο τθσ ομάδασ. Θ
ατομικι αξιολόγθςθ αφορά ςτισ γραπτζσ απαντιςεισ που κα δϊςουν ςτα υπόλοιπα
ηθτοφμενα των φφλλων εργαςίασ δουλεφοντασ ςτο ςπίτι.
Τθν αξιολόγθςθ του ςεναρίου από τουσ μακθτζσ, με ερωτθματολόγιο που οι ίδιοι κα
ςυμπλθρϊςουν και κα το παραδϊςουν ςτον κακθγθτι τουσ κατά τθν επόμενθ ςυνάντθςθ.
Ανάκλθςθ προχπάρχουςασ γνϊςθσ-πρόκλθςθ ενδιαφζροντοσ
Ανακεφαλαίωςθ τθσ διδαχκείςασ φλθσ του επειςοδίου των Σειρινων από τθν ζντυπθ ομθρικι
Οδφςςεια, με τρόπον ϊςτε να ςυνδεκεί με τισ δραςτθριότθτεσ που κα ακολουκιςουν.
Για να ανακαλζςουν ςτθ μνιμθ τουσ οι μακθτζσ τθ κζςθ που ζχει το επειςόδιο των
Σειρινων ςτουσ οδυςςειακοφσ Απολόγουσ, πλοθγοφνται με το λογιςμικό «Ομθρικά Ζπθ»,
που είναι εγκατεςτθμζνο ςτουσ ςτακμοφσ εργαςίασ τουσ, ςτισ «Ρεριπλανιςεισ του
Οδυςςζα».
10. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Με τθ μζκοδο των ερωταποκρίςεων εκμαιεφονται κζματα και ηθτοφμενα που ςχετίηονται με
τθ δομι, τισ ιδζεσ του επειςοδίου και κυρίωσ με τον αινιγματικό του χαρακτιρα. Δίνεται
ζμφαςθ, ειδικότερα, ςτισ κυριολεκτικζσ και ςυμβολικζσ διαςτάςεισ του επειςοδίου των
ςειρινων όπωσ:
θ εξαιρετικά ελλειπτικι περιγραφι των ςειρινων από τον Πμθρο,
θ ακαταμάχθτθ τζρψθ/ κζλξθ τθσ αοιδισ των ςειρινων και, γενικότερα, τθσ ποίθςθσ,
οι λανκάνουςεσ ςχζςεισ των Σειρινων με τισ Μοφςεσ,
οι ςχζςεισ των Σειρινων με άλλεσ, γυναικείεσ κυρίωσ υπάρξεισ, ςτθν Οδφςςεια και ο
ρόλοσ που διαδραματίηουν ςτο ζποσ,
θ ςτάςθ και θ ςυμπεριφορά του Οδυςςζα και των εταίρων του ςτο επειςόδιο,
ο κίνδυνοσ που διαγράφεται για τον Οδυςςζα και τουσ εταίρουσ ωσ προσ τθν ζκβαςθ του
νόςτου τουσ,
το μυςτθριακό περιβάλλον μζςα ςτο οποίο εξελίςςεται το επειςόδιο,
οι μυκολογικζσ καταβολζσ του επειςοδίου,
θ ςιωπι του ποιθτι για τθν τφχθ των Σειρινων όταν τισ προςπερνά ο Οδυςςζασ.
Τίκεται, τζλοσ, ωσ υπόκεςθ εργαςίασ το ερϊτθμα για το πϊσ κα μποροφςε να
μιλιςει κάποιοσ για το ομθρικό επειςόδιο όχι πλζον με λζξεισ αλλά με εικόνεσ.
Τλοποίθςθ ςεναρίου
Φάςθ Α: 1θ
διδακτικι ϊρα
Συλλογι και ταξινόμθςθ υλικοφ ανά ομάδεσ
Σε αυτι τθ φάςθ οι μακθτζσ, υπό τθ ςυνεχι κακοδιγθςθ του διδάςκοντα, ςυλλζγουν το
εικονογραφικό υλικό, το διαμορφϊνουν ςτο λογιςμικό παρουςίαςθσ, ςυνεργάηονται, μζςω του
εκπροςϊπου τουσ, με τθν «ομάδα-αδελφάκι», και προβαίνουν ςτισ οποιεςδιποτε διορκϊςεισ.
Ομάδεσ 1 και 2
Ι.Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο φωτογραφικισ αναπαράςταςθσ αγγείου με κζμα
«Οδυςςζασ και Σειρινεσ».
11. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1. Μθχανι αναηιτθςθσ: Google: Λςτόσ: λζξεισ κλειδιά: demodokosodyssey>TheOdyssey>booktwelve:
TheSirens.
2. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» τθσ φωτογραφικισ αναπαράςταςθσ αγγείου που
βρίςκεται ςτθν θλεκτρονικι ςελίδα Sirens (διεφκυνςθ:
http://www.philipresheph.com/demodokos/odyssey/od20b.htm) καιζχειτίτλο
«OdysseusandtheSirens, Corinthian black figure aryballos, c. 560 BC».
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ τθσ φωτογραφικισ αναπαράςταςθσ
[εικόνα 1].
4. Στοιχεία τθσ φωτογραφικισ αναπαράςταςθσ:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ. Θ Κίρκθ παρατθρεί το επειςόδιο; ».
υκμόσ: υςτερο-κορινκιακόσ μελανόμορφοσ
Σχιμα: αρφβαλλοσ
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Βοςτϊνθ, Μουςείο Καλϊν Τεχνϊν
Τόποσ προζλευςθσ: Ελλάδα
Χρονολογία: γφρω ςτο 560 π.Χ.
5. Υποςτθρικτικό υλικό από το διαδίκτυο:
5.1. Για τθ μελανόμορφθ κορινκιακι τζχνθ και τον αρφβαλλο:
http://users.thess.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/ar.ag.mel.htm#Κορινκιακι
5.2. Για τουσ ρυκμοφσ, γενικότερα, ςτθ διεφκυνςθ του Λδρφματοσ Ελλθνιςμοφ:
http://www.ime.gr/chronos/05/gr/culture/index_100.html
5.3. Για να εντοπίςουν οι μακθτζσ το αγγείο από το οποίο προζρχεται θ φωτογραφικι
αναπαράςταςθ: Μθχανι αναηιτθςθσ: Google: Λςτόσ: λζξεισ κλειδιά: Perseus>PerseusLibrary>Search:
OdysseusandtheSirens>GreekandRomanMaterials>More>Boston 01.8100
6. Για ςφγκριςθ με τθ φωτογραφικι αναπαράςταςθ προςφζρεται θ ρωμαϊκι τοιχογραφία με κζμα
«Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ»: Μθχανι αναηιτθςθσ: Google: Λςτόσ: λζξεισ κλειδιά:
TheBritishMuseum>WelcometotheBritishMuseum>Compass>SearchtheCollections:
Sirens>WallpaintingsofUlyssesandtheSirens.
6.1. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» τθσ τοιχογραφίασ
6.2. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ τθσ τοιχογραφίασ *εικόνα 2].
12. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
6.3. Στοιχεία τθσ εικόνασ 2:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ».
Είδοσ: ωμαϊκι τοιχογραφία
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Βρετανικό Μουςείο, Λονδίνο
Τόποσ προζλευςθσ: Ρομπθία, Λταλία
Χρονολογία: μζςα του 1ου
αι. μ.Χ.
6.4. Σχόλια:
Θ τοιχογραφία δείχνει τθ ςτιγμι που ο Οδυςςζασ και το πλιρωμά του περνάνε από τισ Σειρινεσ.
Μία ςειρινα παίηει δίδυμουσ αυλοφσ, μια άλλθ λφρα, και μια τρίτθ προφανϊσ τραγουδάει. Το
καράβι του Οδυςςζα, μια πολεμικι γαλζρα, διακρίνεται πιο κακαρά ςε ςχζςθ με τουσ βράχουσ και
τουσ εφιαλτικοφσ ςκελετοφσ ανκρϊπων.
6.5. Στθν θλεκτρονικι διεφκυνςθ «οι Μοφςεσ»
<http://www.educnet.education.fr/musagora/muses/musesgr/mousike.htm> υπάρχουν γενικά
ςτοιχεία για τισ Μοφςεσ και τθ μουςικι, που μπορείτε να ςυμβουλευτείτε για να εκτελζςετε ςχετικι
δραςτθριότθτα που περιζχεται ςτο φφλλο εργαςίασ.
ΙΙ. Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο αναπαράςταςθσ αγγείου με κζμα «Οδυςςζασ και
Σειρινεσ».
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1. Μετάβαςθςτθνιςτοςελίδαhttp://www.theoi.com/IllustrationO1.html (Gallery, Myth in Greek Art).
Εντοπιςμόσ τθσ εικόνασ με τον τίτλο «O21.4 Seiren, Odysseus».
2. Αποκικευςι τθσ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου»
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ τθσ εικονικισ αναπαράςταςθσ *εικόνα 3].
4. Στοιχεία τθσ αναπαράςταςθσ:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ, δεμζνοσ ςε κολόνα (που ςυνεκδοχικά παραπζμπει ςτο κατάρτι
του καραβιοφ του) ανάμεςα ςε ςειρινεσ που παίηουν λφρα και αυλό» (ςτθ ςχετικι εικόνα
εμφανίηεται μόνο θ μία ςειρινα).
υκμόσ: αττικόσ μελανόμορφοσ με υπόλευκο βάκοσ
Ηωγράφοσ: αποδίδεται ςτον ηωγράφο του Εδιμβοφργου.
Σχιμα: λικυκοσ
13. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Εκνικό Αρχαιολογικό Μουςείο Ακθνϊν
Τόποσ προζλευςθσ: Ελλάδα
Χρονολογία: γφρω ςτο 500 π.Χ.
5. Υποςτθρικτικό υλικό από το διαδίκτυο:
5.1. Για τθ αττικι μελανόμορφθ τεχνικι και τθ λικυκο:
http://users.thess.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/ar.ag.mel.htm
5.2. Για τουσ ρυκμοφσ, γενικότερα, ςτθ διεφκυνςθ του Λδρφματοσ Ελλθνιςμοφ:
http://www.ime.gr/chronos/05/gr/culture/index_100.html
III. Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο πίνακα ηωγραφικισ με κζμα «Οδυςςζασ και
Σειρινεσ».
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1. Μθχανι αναηιτθςθσ: Google: Λςτόσ: λζξεισ κλειδιά: demodokosodyssey>TheOdyssey>booktwelve:
TheSirens.
2. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» του πίνακα ηωγραφικισ, που βρίςκεται ςτθν πρϊτθ
θλεκτρονικι ςελίδα (διεφκυνςθ: http://www.philipresheph.com/demodokos/odyssey/od20.htm) και
ζχει τίτλο «TheSirens, JohnFlaxman 1805».
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ του πίνακα *εικόνα 4].
4. Στοιχεία του πίνακα:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Οι Σειρινεσ» (1805)
Σχιμα: γκραβοφρα
Ηωγράφοσ: John Flaxman (1755-1806)
5. Σχόλια:
Ο άγγλοσ, γλφπτθσ, χαράκτθσ και ςχεδιαςτισ, JohnFlaxman (1755- 1806) ανικει ςτο κίνθμα του
Νεοκλαςικιςμοφ, το οποίο χαρακτθρίηεται από τθ νοςταλγικι επιςτροφι ςε κζματα τθσ κλαςικισ
εποχισ. Το 1787 ο Flaxman ταξίδεψε ςτθν Λταλία, όπου ςχεδίαςε γκραβοφρεσ με ομθρικά κζματα
(παράδειγμα οι «Σειρινεσ» του) για ζντυπεσ εκδόςεισ τθσ Λλιάδασ και τθσ Οδφςςειασ, που
δθμοςιεφτθκαν ςτθ ϊμθ του 1793.
14. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ομάδεσ 3 και 4
Ι.Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο αναπαράςταςθσ αγγείου με κζμα «Οδυςςζασ και
Σειρινεσ».
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ, και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
Μετάβαςθ ςτθν ιςτοςελίδα
http://www.kzu.ch/fach/as/gallerie/myth/odysseus/odysseus_03.htm#11
(Odysseus III: Von den Sirenen bis nach Ithaka).
2. Επιλογι για αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» τθσ τζταρτθσ εικόνασ
«OdysseusunddieSirenen».
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ τθσ εικονικισ αναπαράςταςθσ *εικόνα 1].
4. Στοιχεία τθσ αναπαράςταςθσ:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ».
υκμόσ: αττικόσ μελανόμορφοσ
Σχιμα: οινοχόθ
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Βερολίνο, Αρχαιολογικό μουςείο (Antikensammlung).
Τόποσ προζλευςθσ: Ελλάδα
Χρονολογία: γφρω ςτο 520 π.Χ.
5. Υποςτθρικτικό υλικό από το διαδίκτυο:
5.1. Για τθ αττικι μελανόμορφθ τεχνικι:
http://users.thess.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/ar.ag.mel.htm
5.2. Για τουσ ρυκμοφσ γενικότερα, ςτθ διεφκυνςθ του Λδρφματοσ Ελλθνιςμοφ:
http://www.ime.gr/chronos/05/gr/culture/index_100.html
6. Για ςφγκριςθ με τθν προθγοφμενθ αναπαράςταςθ προςφζρεται το ςφμπλεγμα γλυπτϊν από το
Μουςείο ΡολΓκετίhttp://www.getty.edu/art/collections/objects/o8398.html.
6.1. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» τθσ εμφανιηόμενθσ αναπαράςταςθσ.
6.2. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ τθσ αναπαράςταςθσ *εικόνα 2].
6.3. Στοιχεία τθσ αρχαίασ αναπαράςταςθσ:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Κακιςμζνοσ ποιθτισ; και δφο ςειρινεσ».
15. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Δθμιουργόσ: άγνωςτοσ
Σχιμα: ςφμπλεγμα γλυπτϊν από τερακότα (ψθμζνο πθλό).
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Μουςείο ΡολΓκετί, Θ.Ρ.Α.
Τόποσ προζλευςθσ: Ελλάδα, Κάτω-Λταλία
Χρονολογία: γφρω ςτο 350-300 π.Χ.
6.4. Σχόλια:
Ζνασ κακιςμζνοσ άντρασ περιβάλλεται από δφο ςειρινεσ που εδϊ ζχουν ολότελα γυναικεία όψθ.
Στο ςφμπλεγμα υπάρχουν επικιδειεσ υποδθλϊςεισ, κακϊσ ςτθ μυκολογία οι ςειρινεσ
παραπλανοφςαν τουσ ναυτικοφσ και τουσ οδθγοφςαν ςτον κάνατο. Ο άντρασ πικανόν να είναι
αοιδόσ, όπωσ φαίνεται από το ανοιχτό του ςτόμα και τθ λφρα, που προφανϊσ κρατοφςε ςτο
αριςτερό του χζρι (εδϊ απουςιάηει). Μςωσ όμωσ ο άντρασ αυτόσ να είναι και ο Ορφζασ, ο οποίοσ
ςφμφωνα με τον μφκο νίκθςε τισ Σειρινεσ και μπόρεςε να επιςτρζψει ηωντανόσ από τον Άδθ.
Μπορεί, τζλοσ, να είναι ζνασ κοινόσ κνθτόσ, κάποιοσ που ζχει πεκάνει, με τθν όψθ ποιθτι ι αοιδοφ.
ΙΙ.Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο αναπαράςταςθσ αγγείου με κζμα «Οδυςςζα και
Σειρινεσ».
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ, και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1. Μθχανιαναηιτθςθσ: Google: Λςτόσ: λζξεισκλειδιά: Perseus>PerseusLibrary>Search:
OdysseusandtheSirens>Greek and Roman Materials>Berlin V.I. 4532.
2. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» τθσ αναπαράςταςθσ με τα ςτοιχεία Berlin V.I. 4532
(πρβλ. και Berlin V.I. 4532)
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ των δφο αναπαραςτάςεων [εικόνα 3].
4. Στοιχεία των αναπαραςτάςεων:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ».
υκμόσ: υςτερο-κλαςικόσ ερυκρόμορφοσ.
Σχιμα: κωδωνόςχθμοσ κρατιρασ.
Ηωγράφοσ: αποδίδεται ςτον Ρφκωνα
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Βερολίνο Αρχαιολογικό μουςείο (Antikenmuseen).
Τόποσ προζλευςθσ: Κάτω-Λταλία
16. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Χρονολογία: γφρω ςτο 340 π.Χ.
5. Υποςτθρικτικό υλικό από το διαδίκτυο:
5.1. Για τον κρατιρα:
http://users.thess.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/aggeia.htm
5.2. Για τθν ερυκρόμορφθ αγγειογραφία ςε διάφορεσ περιόδουσ, ςτθ διεφκυνςθ του Λδρφματοσ
Ελλθνιςμοφ:
http://www.ime.gr/chronos/05/gr/culture/index_100.html
6.Στθνθλεκτρονικιδιεφκυνςθ«οιΜοφςεσ»
<http://www.educnet.education.fr/musagora/muses/musesgr/mousike.htm> υπάρχουν γενικά
ςτοιχεία για τισ Μοφςεσ και τθ μουςικι, που μπορείτε να ςυμβουλευτείτε για να εκτελζςετε ςχετικι
δραςτθριότθτα που περιζχεται ςτο φφλλο εργαςίασ για τθν εικόνα 3.
ΙΙΙ. Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο ηωγραφικοφ πίνακα με κζμα «Ο Οδυςςζασ και οι
Σειρινεσ».
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ, και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1.Μετάβαςθ ςτθν ιςτοςελίδα
http://www.palettesofvision.com/Reproductions/herbert_draper/index1.html.
2. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» του ηωγραφικοφ πίνακα του HerbertJ.
Draper«UlyssesandtheSirens».
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ του ηωγραφικοφ πίνακα *εικόνα 4].
4. Στοιχεία του ηωγραφικοφ πίνακα:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ» (1909)
Ηωγράφοσ: HerbertJames Draper(1864-1920)
Σχιμα: πίνακασ ςε ηωγραφικι
Υλικό: λάδι ςε καμβά
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου:FerensArtGallery, Hull, Αγγλία.
5. Σχόλια:
Ο άγγλοσ HerbertJamesDraper (1864-1920) κεωρείται ζνασ από τουσ πλζον διάςθμουσ ηωγράφουσ
ςε κζματα εμπνευςμζνα από τθν κλαςικι μυκολογία. Ta ζργα του, όπωσ ςτον Οδυςςζα και τισ
Σειρινεσ, χαρακτθρίηονται για τθ δραματικότθτα και τθν αιςκθςιακότθτα που αποπνζουν ιρωεσ και
νεράιδεσ.
17. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ομάδεσ 5 και 6
Ι. Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο αναπαράςταςθσ αγγείου με κζμα «Ο Οδυςςζασ και
οι Σειρινεσ».
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ, και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1. Μθχανιαναηιτθςθσ: Google: Λςτόσ: λζξεισκλειδιά: Perseus>PerseusLibrary>Search:
OdysseusandtheSirens>BeazleyArchive>Luzern, Market, ArsAntiqua
2. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» των δφο αναπαραςτάςεων του ίδιου αγγείου (τθσ
τρίτθσ από αριςτερά και τθσ τζταρτθσ).
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ των αναπαραςτάςεων *εικόνα 1].
4. Στοιχεία των αναπαραςτάςεων:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ, δεμζνοσ ςτο κατάρτι του πλοίου του, και οι Σειρινεσ ςτα
βράχια»
υκμόσ: αττικόσ μελανόμορφοσ
Σχιμα: οινοχόθ
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Νζα Υόρκθ, Συλλογι Γρθγ. Καλλιμανόπουλου
Τόποσ προζλευςθσ: Ελλάδα
Χρονολογία: 525-475 π.Χ.
5. Υποςτθρικτικό υλικό από το διαδίκτυο:
5.1. Για τθ μελανόμορφθ αγγειογραφία:
http://users.thess.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/aggeia.htm
5.2. Γενικότερα ςτοιχεία ςτθ διεφκυνςθ του Λδρφματοσ Ελλθνιςμοφ:
http://www.ime.gr/chronos/05/gr/culture/index_100.html
6. Για ςφγκριςθ με τθν προθγοφμενθ αναπαράςταςθ προςφζρεται ο αςκόσ με τθ μορφι Σειρινασ,
που βρίςκεται ςτο Μουςείο ΡολΓκετί: http://www.getty.edu/art/collections/objects/o22026.html
6.1. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου»
6.2. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςι τθσ *εικόνα 2].
6.3. Στοιχεία τθσ εικόνασ:
18. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Αςκόσ με τθ μορφι ςειρινασ».
Υλικό: μπροφντηοσ
Δθμιουργόσ: άγνωςτοσ
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Μουςείο ΡολΓκετί, Θ.Ρ.Α.
Τόποσ προζλευςθσ: Ελλάδα, Κάτω Λταλία
Χρονολογία: 480- 450 π.Χ.
6.4. Σχόλια:
Στον μπροφτηινο αυτό αςκό, που ζχει τθ μορφι ςειρινασ (μιςό πουλί και μιςι γυναίκα),
ςυντθροφςαν αρωματιςμζνα ζλαια. Θ ςειρινα φαίνεται να κρατάει ζνα ρόδι και τθν ονομαηόμενθ
ςφριγγα του Ράνα. Στθν αρχαιοελλθνικι τζχνθ το ρόδι ςυνδζεται με επικιδειεσ τελετζσ, ενϊ ο αυλόσ
παραπζμπει ςτθ μουςικι ικανότθτα τθσ ςειρινασ. Ωσ χεροφλι του αςκοφ λειτουργεί θ μορφι ενόσ
μικρόςωμου νεαροφ άντρα, που βρίςκει ςτιριγμα ςτο ςϊμα τθσ ςειρινασ.
6.5. Στθν θλεκτρονικι διεφκυνςθ «οι Μοφςεσ»
<http://www.educnet.education.fr/musagora/muses/musesgr/mousike.htm> υπάρχουν γενικά
ςτοιχεία για τισ Μοφςεσ και τθ μουςικι, που μπορείτε να ςυμβουλευτείτε, για να εκτελζςετε
ςχετικι δραςτθριότθτα που περιζχεται ςτο φφλλο εργαςίασ ςχετικά με τθν εικόνα 1.
ΙΙ. Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο αρχαίασ αναπαράςταςθσ που ςχετίηεται με το κζμα
των ςειρινων.
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ, και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1. Μθχανιαναηιτθςθσ: Google: Λςτόσ: λζξεισκλειδιά: Perseus>PerseusLibrary>Search:
OdysseusandtheSirens>Greek and Roman Materials>Beazley Archive>London, British Museum, E440
2. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» των δφο πρϊτων, από τα αριςτερά, εναλλακτικϊν
αναπαραςτάςεων (Α και Β) του ίδιου αγγείου.
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ των αναπαραςτάςεων *εικόνα 3 Α και Β].
4. Στοιχεία των αναπαραςτάςεων:
Τίτλοσ-ςφνοψθ (όψθ Α): «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ, καράβι και βράχια» (όψθ Β): «Οι
Ζρωτεσ πετϊντασ πάνω από το νερό».
υκμόσ: αττικόσ ερυκρόμορφοσ
Σχιμα: ςτάμνοσ
Ηωγράφοσ: αποδίδεται ςτον ηωγράφο τθσ Σειρινασ.
19. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Λονδίνο, Βρετανικό Μουςείο.
Τόποσ προζλευςθσ: Ετρουρία
Χρονολογία: γφρω ςτο 475 π.Χ.
5. Υποςτθρικτικό υλικό από το διαδίκτυο:
5.1. Για τθν ερυκρόμορφθ τεχνικι και ςτάμνο:
http://users.thess.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/ar.ag.ery.htm
5.2. Γενικότερα ςτοιχεία ςτθ διεφκυνςθ του Λδρφματοσ Ελλθνιςμοφ:
http://www.ime.gr/chronos/05/gr/culture/index_100.html
ΙΙΙ.Θζμα: Αναηιτθςθ-εντοπιςμόσ ςτο διαδίκτυο ηωγραφικοφ πίνακα με κζμα «Ο Οδυςςζασ και οι
Σειρινεσ».
Βιματα (με βάςθ τισ οδθγίεσ, και υπό τθν επίβλεψθ του κακθγθτι):
1. Μετάβαςθ ςτθν ιςτοςελίδα τθσ Εκνικισ Ρινακοκικθσ τθσ Μελβοφρνθσ
http://www.ngv.vic.gov.au/collection/international/painting/w/ipa00246.html
(NationalGalleryofVictoria).
2. Αποκικευςθ ςτο αρχείο «οι εικόνεσ μου» του ηωγραφικοφ πίνακα του J. W.
WATERHOUSE«UlyssesandtheSirens».
3. Άνοιγμα του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και ενςωμάτωςθ του ηωγραφικοφ πίνακα *εικόνα 4].
4. Στοιχεία του ηωγραφικοφ πίνακα:
Τίτλοσ-ςφνοψθ: «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ» (1890)
Σχιμα: πίνακασ ςε ηωγραφικι
Ηωγράφοσ: J.W. Waterhouse (ϊμθ 1849– Αγγλία 1917)
Υλικό: λάδι ςε καμβά
Συλλογι-ζδρα αντικειμζνου: Εκνικι Ρινακοκικθ Μελβοφρνθσ (Αυςτραλία)
5. Σχόλια:
Ο άγγλοσ ηωγράφοσ JohnWilliamWaterhouse επθρεάςτθκε από κζματα τθσ κλαςικισ εποχισ,
ιςτορικά και λογοτεχνικά. Ραράδειγμα ο πίνακασ «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ» (1890), που
παραπζμπει, με αρκετζσ πρόςκετεσ λεπτομζρειεσ, ςτθν ομθρικι Οδφςςεια. Είναι πικανόν ότι ο
ηωγράφοσ επθρεάςτθκε ςτθν ζμπνευςι του από το ομόκεμο αγγείο που βρίςκεται ςτο Βρετανικό
Μουςείο τθσ εικόνασ 1.
20. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Φάςθ Β: 2θ
διδακτικι ϊρα
Ταξινόμθςθ υλικοφ- προφορικι παρουςίαςθ μιασ δραςτθριότθτασ ςτο εργαςτιριο
Στθ δεφτερθ φάςθ οι μακθτζσ, με βάςθ το υλικό που ζχουν ςυγκεντρϊςει, μελετοφν ςυγκριτικά τα
κείμενα με τισ εικονογραφικζσ τουσ αναπαραςτάςεισ, ςυνεργαηόμενοι ανά ομάδεσ και
υποβάλλοντασ τισ απορίεσ τουσ ςτον κακθγθτι. Από τα ηθτοφμενα των φφλλων εργαςίασ, που τουσ
ζχουν δοκεί, επιλζγουν να παρουςιάςουν μία μόνο δραςτθριότθτα, με λογιςμικό παρουςίαςθσ,
μζςα ςτο εργαςτιριο. Φροντίηουν ϊςτε οι δραςτθριότθτεσ που κα παρουςιαςτοφν να είναι
διαφορετικζσ για κάκε ομάδα. Τα υπόλοιπα ηθτοφμενα των φφλλων εργαςίασ κα απαντθκοφν
γραπτά από κάκε μακθτι χωριςτά ςε κατ’ οίκον εργαςία. Με το τζλοσ του μακιματοσ, όλοι οι
μακθτζσ παραλαμβάνουν ερωτθματολόγιο αξιολόγθςθσ του ςεναρίου, για να το επιςτρζψουν
ςυμπλθρωμζνο ςτθν επόμενθ ςυνάντθςθ με τον κακθγθτι.
Επεκταςιμότθτα του ςεναρίου / περιοριςμοί
Σε μεγαλφτερθ χρονικι διάρκεια το ςενάριο κα μποροφςε να επεκτακεί και ςε πιο τεχνικά ι ειδικά
κζματα, προσ τθν κατεφκυνςθ των εικαςτικϊν τεχνϊν, τθσ αρχαιολογίασ και τθσ μουςικισ.
Ρεριορίςτθκε ωςτόςο, ςτθν προκειμζνθ περίπτωςθ, μόνο ςε κζματα ςυγκριτικοφ ελζγχου κειμζνων
και εικόνων, αποφεφγοντασ να ορίςει, με πιο αυςτθρό τρόπο, ηθτιματα πολυτροπικότθτασ των
κειμζνων.
Ενδεικτικιεργογραφία
D. Buitron – O. and Beth Cohen, «Between Skylla and Penelope. The Female Characters of the
Odyssey in Archaic and Classical Art», ςτοντόμο B. Cohen (επιμ.), The Distaff Side. Representing the
Female in Homer’s Odyssey. ΝζαΥόρκθ-Οξφόρδθ: Oxford University Press 1995, ςς. 29-58.
A. Δ. Βολτισ, Απολλωνίου Ρόδιου, Αργοναυτικά. Μεταφορά ςτθ νεοελλθνικι γλϊςςα των 4 βιβλίων
των αψωδιϊν. Ακινα: Καρδαμίτςα, 1988.
Κ. Γρφλλοσ, «Πψεισ τθσ ποιθτικισ γοθτείασ. Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ ςτο μ τθσ Οδφςςειασ»,
Φιλόλογοσ 97 (1999) 322-336.
G. Kress, and T. van Leeuwen, Reading images. The Grammar of Visual Design. Λονδίνο: Routledge
1996.
G. Kress, «Imagination, the World of Image and the New Media», ςτοντόμοΟ.
ΚωνςταντινίδουΣζμογλου (επιμ.), Εικόνακαιπαιδί. Ρρακτικάδιεκνοφσςυνεδρίου. Κεςςαλονίκθ:
Cannot not Design Publ. 2005.
S. Lowenstam, «The Use of Vase-Depictions in Homeric Studies», TAPhA 112 (1992) 165-198.
Δ. Ν. Μαρωνίτθσ, Ομιρου Οδφςςεια. Μετάφραςθ. Ακινα: Καςτανιϊτθσ 2001-2
22. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ Ι
ΟΜΑΔΕΣ 1 και 2
Κζμα ςεναρίου: «Ροιθτικόσ λόγοσ και εικόνα ςτο επειςόδιο των Σειρινων τθσ ομθρικισ Οδφςςειασ
(μ 37-54 και 166-200).
Θμερομθνία:
Τάξθ:
Ονοματεπϊνυμα μακθτϊν/τριϊν:
1..........................................................................................
2..........................................................................................
3..........................................................................................
ΔΑΣΤΘΛΟΤΘΤΕΣ
1.Θ εικόνα 1 είναι από τισ πρωιμότερεσ που αναφζρονται ςτο ομθρικό επειςόδιο των Σειρινων.
Ρεριλαμβάνει ςτοιχεία τα οποία υπάρχουν ςτο ομθρικό κείμενο, ωςτόςο μερικά παραλλάςςονται, ι
προςτίκενται νζα που δεν υπάρχουν ςτο ομθρικό κείμενο. Ρροςπακιςτε να περιγράψετε τισ
μορφζσ, τα αντικείμενα και το περιβάλλον που βλζπετε ςτθν εικόνα 1 και, ςτθ ςυνζχεια, να
ςυγκρίνετε τα ςτοιχεία αυτά με τισ πλθροφορίεσ που δίνει ο Πμθροσ.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
1.1. Θ μορφι που βρίςκεται πίςω από τισ Σειρινεσ ςτθν εικόνα 1 λζγεται ότι είναι θ μθτζρα τουσ
Χκων (Γθ). Μερικοί ωςτόςο ερμθνευτζσ υποςτθρίηουν ότι θ μορφι αυτι είναι θ Κίρκθ, και ότι πίςω
τθσ (ςτο δικτυωτό πλαίςιο) βρίςκεται το παλάτι τθσ. Ζτςι κα μποροφςε να δοκεί ο εξισ τίτλοσ ςτθν
εικόνα 1 ««Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ. Θ Κίρκθ παρατθρεί το επειςόδιο». Με βάςθ τισ
πλθροφορίεσ που δίνει ο Πμθροσ για το επειςόδιο των Σειρινων, εξθγιςτε πϊσ είναι δυνατόν θ
Κίρκθ να εμπλζκεται ςτο επειςόδιο αυτό και ζτςι να δικαιολογείται θ παρουςία τθσ ςτθν εικόνα 1.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
23. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
...................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2. Θ εικόνα 2, με τθ ρωμαϊκι τοιχογραφία από τθν Ρομπθία, περιζχει ευχάριςτα αλλά και αρνθτικά
ςτοιχεία. Ρροςπακιςτε να περιγράψετε τα ςτοιχεία αυτά. Στθ ςυνζχεια, με βάςθ το κείμενο του
Ομιρου, βρείτε αν το αρνθτικό ςτοιχείο υπάρχει και ςτθν ομθρικι αφιγθςθ. Να αναφζρετε τουσ
ομθρικοφσ ςτίχουσ, κακϊσ επίςθσ το υποκείμενο που τουσ διθγείται.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
2.1. Θ εικόνα 2 χρονολογείται ςτα μζςα του πρϊτου μεταχριςτιανικοφ αιϊνα. Φαίνεται λοιπόν ότι ο
ηωγράφοσ αυτισ τθσ τοιχογραφίασ, που κοςμοφςε μια βίλα ςτθν αρχαία Ρομπθία τθσ Λταλίασ ζχει
προςαρμόςει τθν εικόνα ςτο περιβάλλον τθσ δικισ του εποχισ. Αναφζρετε, λοιπόν, μερικά ςτοιχεία
που κατά τθ γνϊμθ ςασ δείχνουν ότι ο ηωγράφοσ ζχει προςαρμόςει τθν εικόνα ςτθ δικι του εποχι;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2.2. Στθν εικόνα 2, ςε ςχζςθ με τθν εικόνα 1, οι Σειρινεσ όχι μόνο τραγουδοφν αλλά και παίηουν
μουςικά όργανα. Σφμφωνα με τα όςα γνωρίηετε από το κείμενο του Ομιρου, εξθγιςτε με ποια
λογικι ο ανϊνυμοσ ηωγράφοσ τθσ τοιχογραφίασ βάηει τισ Σειρινεσ να παίηουν μουςικι
(ςυμβουλευτείτε τθ ςχετικι ιςτοςελίδα των οδθγιϊν ςασ
<http://www.educnet.education.fr/musagora/muses/musesgr/mousike.htm>, όπου υπάρχουν
γενικά ςτοιχεία για τισ Μοφςεσ και τθ μουςικι). Τί είδουσ επίδραςθ νομίηετε ότι ζχει το τραγοφδι
και θ μουςικι των Σειρινων ςτον Οδυςςζα και ςτουσ ςυντρόφουσ του; αρνθτικι, κετικι ι και τα
δφο μαηί, και γιατί;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
......................................................................................
3. Στθν εικόνα 3, που βρίςκεται ςτο Αρχαιολογικό Μουςείο Ακθνϊν, ο Οδυςςζασ ζρχεται
αντιμζτωποσ με δφο Σειρινεσ (ςτθν εικόνα ςασ εμφανίηεται μόνο θ μία). Με βάςθ τα όςα γνωρίηετε
για το επειςόδιο των Σειρινων, προςπακιςτε να καταγράψετε τθν ψυχολογικι κατάςταςθ του
Οδυςςζα και τισ διακζςεισ τθσ Σειρινασ ςτθν εικόνα αυτι; Ρϊσ δικαιολογείτε τθν παρουςία ςτθν
εικόνα του δελφινιοφ;
24. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
......................................................................................
4. Στθ εικόνα 4 (γκραβοφρα του JohnFlaxman) προβάλλονται περιςςότερο οι Σειρινεσ παρά ο
Οδυςςζασ και το καράβι του. Ροια είναι κατά τθ γνϊμθ ςασ τα χαρακτθριςτικά των Σειρινων που
κζλει να προβάλει εδϊ ο Flaxman; Διαφζρουν τα χαρακτθριςτικά αυτά των Σειρινων ι μοιάηουν με
τα όςα τισ αποδίδει ο Πμθροσ; Σε ποιουσ κατά τθ γνϊμθ ςασ λόγουσ οφείλονται οι διαφορζσ
ανάμεςα ςτθν εικόνα και ςτο ομθρικό κείμενο;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
5. Οι τρεισ από τισ τζςςερισ εικόνεσ, τισ οποίεσ ςχολιάςατε, φιλοξενοφνται ςιμερα ςε τόπουσ
(κυρίωσ μουςεία) εντελϊσ διαφορετικοφσ και μακρινοφσ από τα μζρθ όπου βρζκθκαν. Ρϊσ
δικαιολογείτε εςείσ το φαινόμενο αυτό; Διατυπϊςτε μια υπόκεςθ που να μπορεί να πείςει.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.................................................................................................................
25. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ ΙΙ
ΟΜΑΔΕΣ 3 και 4
Κζμα ςεναρίου: «Ροιθτικόσ λόγοσ και εικόνα ςτο επειςόδιο των Σειρινων τθσ ομθρικισ Οδφςςειασ
(μ 37-54 και 166-200).
Θμερομθνία:
Τάξθ:
Ονοματεπϊνυμα μακθτϊν/ τριϊν:
1..........................................................................................
2..........................................................................................
3..........................................................................................
ΔΑΣΤΘΛΟΤΘΤΕΣ
1. Θ εικόνα 1, που βρίςκεται ςτο αρχαιολογικό μουςείο του Βερολίνου, φαίνεται να υπολογίηει ςτα
όςα αναφζρονται ςτον Πμθρο ςχετικά με τθ ςυνάντθςθ του Οδυςςζα με τισ Σειρινεσ. Στθν οινοχόθ
ωςτόςο αυτι, ςε ςχζςθ με τθν ομθρικι αφιγθςθ, υπάρχουν παραλλαγζσ, προςκζςεισ ι και
αφαιρζςεισ ςτοιχείων. Μπορείτε να τισ εντοπίςετε;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
1.1. Στθν εικόνα 1 είναι χαρακτθριςτικι θ ςτάςθ του Οδυςςζα. Αν ςασ καλοφςαν να βάηατε λόγια
ςτο ςτόμα του ιρωα, τί νομίηετε ότι κα μποροφςε να πει; και προσ ποιουσ; προσ τισ Σειρινεσ ι προσ
τουσ ςυντρόφουσ του; Καταγράψτε τθν άποψι ςασ. Μπορείτε να ςυμβουλευτείτε το ομθρικό
κείμενο.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
26. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
2. Θ εικόνα 2, με τον άνδρα που περιβάλλεται από δφο Σειρινεσ, εμφανίηει ςθμαντικζσ διαφορζσ
από τθ ςυνάντθςθ του Οδυςςζα με τισ Σειρινεσ ςτθν ομθρικι Οδφςςεια. Με βάςθ και τα ςχόλια τθσ
εικόνασ 2, που περιζχονται ςτισ οδθγίεσ, να αναφζρετε τισ διαφορζσ αυτζσ.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
2.1. Σφμφωνα με τα ςχόλια τισ εικόνασ 2, μια υπόκεςθ ςχετικά με τθν ταυτότθτα του άντρα τθσ
εικόνασ υποςτθρίηει ότι πρόκειται για τον Ορφζα. Διαβάςτε το απόςπαςμα από τα Αργοναυτικά του
Απολλϊνιου όδιου, που αναφζρεται ςτισ Σειρινεσ, και εξθγιςτε αν πράγματι μπορεί ο άντρασ τθσ
εικόνασ 2 να είναι ο Ορφζασ και γιατί.
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
3 Οι ερμθνευτζσ τθσ εικόνασ 3 παρατθροφν ότι ζχει μάλλον εφκυμο, ςχεδόν κωμικό χαρακτιρα.
Ροια είναι τα ςτοιχεία τθσ εικόνασ που κα μποροφςαν να ςτθρίξουν τθν άποψθ αυτι; Φςτερα,
ςυγκρίνετε τισ Σειρινεσ τθσ εικόνασ 1 με τισ Σειρινεσ τθσ εικόνασ 3. Ροιεσ διαφορζσ παρατθρείτε;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
3.1. Στθν εικόνα 3 οι Σειρινεσ παίηουν μουςικά όργανα. Ριςτεφετε ότι το ςτοιχείο αυτό των
Σειρινων τθσ εικόνασ 3 αποκλίνει ριηικά από τα χαρακτθριςτικά που αποδίδει ο Πμθροσ ςτισ δικζσ
του Σειρινεσ, ι είναι απλά μια προζκταςθ; (ςυμβουλευτείτε τθ ςχετικι ιςτοςελίδα των οδθγιϊν ςασ
<http://www.educnet.education.fr/musagora/muses/musesgr/mousike.htm> όπου υπάρχουν γενικά
ςτοιχεία για τισ Μοφςεσ και τθ μουςικι). Από όςεσ πλθροφορίεσ ζχετε, νομίηετε ότι ταίριαηε τθν
αρχαία εποχι ςε γυναίκεσ να παίηουν μουςικι;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
......................................................................................
27. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
4. Δραματικι ζνταςθ και αιςκθςιακότθτα είναι δφο ςτοιχεία που χαρακτθρίηουν τθ ηωγραφικι του
άγγλου HerbertJ. Draper. Νομίηετε ότι τα ςτοιχεία αυτά υπάρχουν και ςτον πίνακά του «Ο
Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ»; Δικαιολογιςτε τθν άποψθ ςασ.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
......................................................................................
5. Ο πίνακασ ηωγραφικισ του HerbertJ. Draper «Ο Οδυςςζασ και οι Σειρινεσ» παρουςιάηει ριηικζσ
διαφορζσ ςε ςχζςθ με το ομθρικό κείμενο. Οι διαφορζσ αυτζσ μπορεί να οφείλονται:
α. ςτο ότι ο ηωγράφοσ αγνοεί ι ζχει εςφαλμζνθ γνϊςθ του ομθρικοφ ποιιματοσ,
β. ςτθν επονομαηόμενθ «καλλιτεχνικι άδεια»: οι ηωγράφοι, δθλαδι, δεν είναι διακοςμθτζσ
κειμζνων αλλά καλλιτζχνεσ, που δουλεφουν ςε ζνα διαφορετικό μζςο και επικυμοφν να
μεταδϊςουν διαφορετικά ςυναιςκιματα από ό,τι οι ποιθτζσ,
γ. ςτο ότι μπορεί οι ηωγράφοι να επθρεάηονται από διαφορετικζσ λογοτεχνικζσ ι προφορικζσ πθγζσ
του μφκου των Σειρινων. Εξάλλου, δεν επινόθςε τισ Σειρινεσ ο Πμθροσ.
Εςείσ με ποια από τισ προθγοφμενεσ τρεισ εκδοχζσ ςυμφωνείτε; και γιατί;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
28. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ ΙΙΙ
ΟΜΑΔΕΣ 5 και 6
Κζμα ςεναρίου: «Ροιθτικόσ λόγοσ και εικόνα ςτο επειςόδιο των Σειρινων τθσ ομθρικισ Οδφςςειασ
(μ 37-54 και 166-200).
Θμερομθνία:
Τάξθ:
Ονοματεπϊνυμα μακθτϊν/ τριϊν:
1..........................................................................................
2..........................................................................................
3..........................................................................................
ΔΑΣΤΘΛΟΤΘΤΕΣ
1. Θ εικόνα 1, με τισ τρεισ Σειρινεσ που παίηουν μουςικι, φαίνεται να υπολογίηει ςτα όςα
αναφζρονται ςτον Πμθρο ςχετικά με τθ ςυνάντθςθ του Οδυςςζα με τισ αινιγματικζσ αυτζσ
γυναικείεσ μορφζσ. Στθν οινοχόθ ωςτόςο αυτι, ςε ςχζςθ με τθν ομθρικι αφιγθςθ, προςτίκενται
αρκετά ςτοιχεία ςτισ Σειρινεσ. Μπορείτε να τα εντοπίςετε;
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
1.1. Είπαμε ότι ςτον Πμθρο οι Σειρινεσ ςυνδζονται κατά κάποιον τρόπο με τθ Μοφςα, που ςτο
προοίμιο τθσ Οδφςςειασ καλείται από τον ποιθτι να τον βοθκιςει ςτθν εκτενι διιγθςθ του νόςτου
του Οδυςςζα. Με ποια λογικι εδϊ ο αγγειογράφοσ ςυνδζει τισ Σειρινεσ με τθ μουςικι, βάηοντάσ
τεσ να παίηουν μουςικά όργανα; Μπορείτε να βοθκθκείτε ςτθν απάντθςι ςασ, αν μεταβείτε ςτθ
διεφκυνςθ «οι Μοφςεσ»
<http://www.educnet.education.fr/musagora/muses/musesgr/mousike.htm> και διαβάςετε τισ
ςχετικζσ πλθροφορίεσ.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
29. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
2. Ραρατθρϊντασ τθ μορφι τθσ ςειρινασ ςτθν εικόνα 2, προςπακιςτε, με βάςθ και τα ςχόλια που
ςασ ζχουν δοκεί, να τθν περιγράψετε. Στθ ςυνζχεια, εντοπίςτε, αν υπάρχουν, ομοιότθτεσ και
διαφορζσ ανάμεςα ςε αυτι τθ ςειρινα και ςτισ Σειρινεσ που εμφανίηονται ςτον Πμθρο.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
2.1. Ο αςκόσ τθσ ςειρινασ ςτθν εικόνα 2 χρθςιμοποιοφνταν ενδεχομζνωσ ωσ κτζριςμα ςε τάφουσ.
Ριςτεφετε ότι ςυνδζεται με τισ Σειρινεσ τθσ εικόνασ 1 που παίηουν μουςικι; Δικαιολογιςτε τθν
απάντθςι ςασ.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
......................................................................................
3. Στθν Α όψθ τθσ διάςθμθσ εικόνασ 3, που βρίςκεται ςτο Βρετανικό Μουςείο, εμφανίηεται
τουλάχιςτον μία χαρακτθριςτικι απόκλιςθ από τα όςα αναφζρονται ςχετικά με τισ Σειρινεσ ςτον
Πμθρο. Κακϊσ τισ προςπερνά ο δεμζνοσ ςτο κατάρτι Οδυςςζασ, μια Σειρινα βυκίηεται ςτο νερό.
Διαβάςτε το απόςπαςμα από τθν Αλεξάνδρα του Λυκόφρονα και ςυνδζςτε τισ πλθροφορίεσ που
μασ δίνει με τθν πτϊςθ τθσ ςειρινασ ςτθν εικόνα αυτι.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
......................................................................................
3.1. Θ Β όψθ του αγγείου ςτθν εικόνα 3, κοςμείται με τουσ Ζρωτεσ που πετάνε πάνω από το νερό.
Ριςτεφετε ότι θ Β όψθ του αγγείου ςυνδζεται με τθν Α όψθ του, τθν οποία κοςμοφν οι Σειρινεσ με
τον Οδυςςζα; Δικαιολογιςτε τθν απάντθςι ςασ.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
......................................................................................
30. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
4. Ραρατθρϊντασ τον πίνακα ηωγραφικισ του Waterhouse, προςπακιςτε να περιγράψετε τα
χαρακτθριςτικά τθσ φυςιογνωμίασ των Σειρινων, του Οδυςςζα και των ςυντρόφων του, τθν ζνδυςι
τουσ αλλά και το καράβι του Οδυςςζα. Να διακρίνετε τα παραδοςιακά ςτοιχεία, που ενδεχομζνωσ
δείχνουν ότι ο ηωγράφοσ ζχει επθρεαςτεί και από τισ περιγραφζσ του Ομιρου, από τα νζα ςτοιχεία
που ο ίδιοσ προςκζτει.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.......................................................................................
4.1 Να ςυγκρίνετε τον ηωγραφικό πίνακα του Waterhouse με το αγγείο του Βρετανικοφ Μουςείου
(εικόνα 1) και να αναφζρετε δφο διαφορζσ που παρατθρείτε.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
....................................................................................................
31. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
2β. Ερωτθματολόγιο για τθν αξιολόγθςθ του ςεναρίου «Ποιθτικόσ λόγοσ και εικόνα ςτο επειςόδιο
των Σειρινων τθσ ομθρικισ Οδφςςειασ»
Ραρακαλείςτε να ςυμπλθρϊςετε αυτό το ερωτθματολόγιο, ςθμειϊνοντασ τισ απαντιςεισ ςασ
ςτα αντίςτοιχα πλαίςια, ι τςεκάροντασ τα αντίςτοιχα τετραγωνάκια, και να το επιςτρζψετε ςτον
κακθγθτι: Sarantos
ΜΑΚΘΜΑ:
ΚΑΚΘΓΘΤΘΣ:
ΚΕΜΑ
ΔΛΔΑΣΚΑΛΛΑΣ:
Ονοματεπϊνυμο μακθτι (προαιρετικά):
Α. ΣΧΕΤΛΚΑ ΜΕ Το ΜΑΚΘΜΑ
Στισ απαντιςεισ 1-4 να χρθςιμοποιιςετε τθν κλίμακα 1 ζωσ 5, όπου το 5 αντιςτοιχεί ςτον άριςτο
χαρακτθριςμό ωσ προσ το προσ αξιολόγθςθ ςτοιχείο.
1. Είχατε τισ κατάλλθλεσ, προαπαιτοφμενεσ γνϊςεισ για τθν εκτζλεςθ των
ςυγκεκριμζνων δραςτθριοτιτων;
2. Ροια είναι θ γνϊμθ ςασ για τθν οργάνωςθ του μακιματοσ;
3. Βρικατε το υλικό του ςεναρίου ενδιαφζρον;
4. Κατανοιςατε ποια ιταν θ ςθμαςία των δραςτθριοτιτων ςτο μάκθμα των Αρχαίων Ελλθνικϊν;
1 2 3 4 5
32. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Β. ΣΧΕΤΛΚΑ ΜΕ ΤΟΝ Κακθγθτθ Και ΤΑ ΥΡΟΣΤΘΛΚΤΛΚΑ ΜΕΣΑ
1. Σασ βοικθςαν ςτο ζργο ςασ το υποςτθρικτικό υλικό και τα θλεκτρονικά εργαλεία;
2. Ο τρόποσ οργάνωςθσ του μακιματοσ;
Στισ απαντιςεισ 3-7 να χρθςιμοποιιςετε τθν κλίμακα 1 ζωσ 5, όπου το 5 αντιςτοιχεί ςτον
άριςτο χαρακτθριςμό ωσ προσ το προσ αξιολόγθςθ ςτοιχείο.
3. Ρόςο δθμιουργικζσ ιταν για ςασ οι δραςτθριότθτεσ;
4. Ριςτεφετε ότι οι ςυμμακθτζσ ςασ ανταποκρίκθκαν ςτισ απαιτιςεισ του μακιματοσ;
5. Ιταν ςαφισ ςτισ εξθγιςεισ του ο κακθγθτισ;
6. Είχε μεταδοτικότθτα;
7. Βοικθςε όλεσ ι μερικζσ μόνο ομάδεσ μακθτϊν;
Γ. ΣΧΕΤΛΚΑ ΜΕ ΤΘΝ ΡΑΑΚΟΛΟΥΚΘΣΘ ΤΟΥ ΜΑΚΘΜΑΤΟΣ
1. Μπόρεςεσ να παρακολουκιςεισ τισ δραςτθριότθτεσ από τθν αρχι μζχρι το τζλοσ;
2. Ριςτεφεισ ότι οι δραςτθριότθτεσ ιταν εφκολεσ;
3. Ροια ακριβϊσ δραςτθριότθτα ςε δυςκόλεψε περιςςότερο;
Δ. ΣΥΜΡΛΘΩΜΑΤΛΚΑ ΣΧΟΛΛΑ
Σθμείωςε οποιαδιποτε παρατιρθςθ, ςχόλιο ι επιςιμανςθ ςχετικά με το ςυγκεκριμζνο
μάκθμα και τον κακθγθτι (χρθςιμοποίθςε και νζα ςελίδα αν ο παρακάτω χϊροσ δεν ςου
αρκεί).
Ναι Όχι
Ναι Όχι
1 2 3 4 5
Ναι Όχι
Ναι Όχι
33. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ενάριο διδαςκαλίασ *Λογοτεχνία+
« Απολείπειν ο Θεόσ Αντϊνιον» - Θ ποίθςθ του Καβάφθ
34. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
3. «Απολείπειν ο Θεόσ Αντϊνιον» - Η ποίθςθ του Καβάφθ
Σάξθ: Αϋ Λυκείου
ΤΝΣΟΜΘ ΕΠΙΚΟΠΘΘ
Στθ διδακτικι πρόταςθ που ακολουκεί οι μακθτζσ κα επιχειριςουν να προςεγγίςουν το
ςυγκεκριμζνο ποίθμα, τον δθμιουργό αλλά και τθν Καβαφικι ποίθςθ γενικότερα, μζςα από
μια διερευνθτικι μακθςιακι διαδικαςία ςτο υλικό των πθγϊν.
Θ χριςθ πολλαπλϊν αναπαραςτατικϊν μορφϊν, θ αιςκθτοποίθςθ, θ αναηιτθςθ και
αξιοποίθςθ γνωςτικοφ τφπου πλθροφοριϊν, θ απόδοςθ και θ αξιολόγθςθ τθσ πλθροφορίασ
μζςα από τθν παραγωγι κακοδθγθμζνου και αυκόρμθτου λόγου, θ ανατροφοδότθςθ ςτθν
ομάδα κατά τθ διάρκεια τθσ ενδιάμεςθσ αξιολόγθςθσ μζςα από μία διαδραςτικι
επικοινωνία, αποτελοφν βαςικοφσ άξονεσ τθσ διδαςκαλίασ που υλοποιοφνται μζςα από τθ
χριςθ γενικϊν εργαλείων των Τ.Ρ.Ε. και του διαδικτφου.
Ραιδαγωγικά, ζμφαςθ δίνεται ςτθν εργαςία ςε ομάδεσ, ςτθν ανατροφοδότθςθ των
μακθτϊν με πλθροφορίεσ και αξιολογικζσ κρίςεισ που προζρχονται από τθν ίδια τθν ομάδα
και προκφπτουν ωσ αποτζλεςμα μιασ διδακτικισ πράξθσ εςτιαςμζνθσ ςτθν ενεργθτικι
ςυμμετοχι των μακθτϊν ςε μια ανακαλυπτικι πορεία μάκθςθσ.
Το ςενάριο αυτό που ακολουκεί το «Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογράμματοσ Σπουδϊν για τθ
Λογοτεχνία» και επιδιϊκει να υπθρετιςει τουσ παρακάτω ςτόχουσ:
ΔΙΔΑΚΣΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Θ Γνωριμία με τον ποιθτι και το ζργο του.
Θ αξιοποίθςθ ςυγκεκριμζνων εξωκειμενικϊν ςτοιχείων, - π.χ. τα χειρόγραφα του
ποιθτι -, ςτθν κατεφκυνςθ τθσ απόκτθςθσ μιασ καλφτερθσ επαφισ με τον ποιθτι και το
ζργο του.
Θ αιςκθτικι απόλαυςθ και θ ςυναιςκθματικι προςζγγιςθ του ποιιματοσ με τθ
ςυμβολι διαφορετικϊν αναπαραςτατικϊν μορφϊν.
Δθμιουργία κινιτρων για προςωπικι ποιθτικι ζκφραςθ του μακθτι.
Να κινθτοποιιςουν οι μακθτζσ τθ ςκζψθ και τθ φανταςία τουσ.
Να καταδειχκεί από τουσ μακθτζσ μζςα από τθ διερευνθτικι περιιγθςθ- κφρια ςτθν
ιςτοςελίδα τθσ ζδρασ Κλαςικϊν Σπουδϊν και Συγκριτικισ Φιλολογίασ «Κ.Ρ. Καβάφθσ»,
35. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
του πανεπιςτιμιου του Μίςιγκαν, και ειδικότερα τθσ ζκκεςθσ Cavafy’sWorld -, θ
επικοινωνία τθσ Καβαφικισ ποίθςθσ με ςυγκεκριμζνα αρχαιολογικά ευριματα.
Να ςυνκζςουν τθν εμπειρία τθσ ενεργθτικισ ςυμμετοχισ, ςε ζνα γραπτό κείμενο
ενταγμζνο ςε ςυγκεκριμζνο επικοινωνιακό πλαίςιο.
Να εξοικειωκοφν με τθν παρατιρθςθ τθσ εικόνασ και τθν άντλθςθ πλθροφοριϊν από
αυτι.
Μζςα από τθ ςυγκριτικι αντιμετϊπιςθ ποιθμάτων να επιτευχκεί θ αναγωγι ςτο
«όλον».
ΩΣ ΡΟΣ ΤΘ ΜΑΚΘΣΛΑΚΘ ΔΛΑΔΛΚΑΣΛΑ
Να αξιοποιιςουν οι μακθτζσ τθν ομαδικι ςυνεργαςία.
Να εξοικειωκοφν με τθ διερεφνθςθ και επιλογι πλθροφοριϊν μζςα από το πλοφςιο
υλικό του διαδικτφου.
Να δραςτθριοποιθκοφν ςτθ διερευνθτικι – βιωματικι μάκθςθ.
Να προςεγγίςουν δθμιουργικά το ποίθμα με κατευκυνόμενθ αυτενζργεια.
Να καλλιεργιςουν τθν ικανότθτα να αξιολογοφν πλθροφορίεσ ωσ προσ τθ χρθςιμότθτά
τουσ.
Να αναπτφξουν αυτενζργεια και να μάκουν να οικοδομοφν μόνοι τουσ τθ γνϊςθ.
Να ενεργοποιιςουν, μζςα από εμπειρίεσ και βιϊματα, ατομικζσ και κοινωνικζσ αξίεσ
και αρχζσ.
ΩΣ ΡΟΣ ΤΘ ΧΘΣΘ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΛΩΝ
Να εξοικειωκοφν με ανοικτά περιβάλλοντα μάκθςθσ.
Να αναπτφξουν δεξιότθτεσ αναηιτθςθσ, επιλογισ και αξιοποίθςθσ πλθροφοριϊν ςτο
διαδίκτυο.
Να αςκθκοφν ςτθ ςυνεργατικι παραγωγι λόγου με τθν αξιοποίθςθ του επεξεργαςτι
κειμζνου.
Να εξοικειωκοφν με τθν αξιοποίθςθ των πολυμζςων ςτθν αιςκθτικι απόλαυςθ και
ςτθν ερμθνευτικι προςζγγιςθ του ποιιματοσ.
ΚΑΙΝΟΣΟΜΕ ΠΡΟΕΓΓΙΕΙ ΣΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ
Θ χριςθ των προϊόντων και εργαλείων των Τ.Ρ.Ε., ςτθ ςυγκεκριμζνθ διδακτικι πρόταςθ,
υποςτθρίηει τθν αυτόνομθ πορεία του μακθτι προσ τθ γνϊςθ, τθ διερευνθτικι βιωματικι
ςυνεργατικι μάκθςθ, τον εμπλουτιςμό του ρόλου του δαςκάλου από αυτόν του
36. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
κακοδθγθτι, ςε εκείνον του ςυντονιςτι- διευκολυντι, και διευκολφνει τθν προςζγγιςθ του
ποιιματοσ, μεταςχθματίηοντασ τθν παραδοςιακι διδακτικι πράξθ, διότι:
Ραρζχει τθ δυνατότθτα άμεςθσ και εφκολθσ πρόςβαςθσ ςε πλικοσ πλθροφοριϊν,
γεγονόσ που λειτουργεί παρωκθτικά για το μακθτι και διευκολφνει τθν προςζγγιςθ
του λογοτεχνικοφ κειμζνου.
Αξιοποιεί εμπειρίεσ και βιϊματα του μακθτι από άλλα γνωςτικά αντικείμενα, κακϊσ
κακιςτά άμεςα δυνατι τθ ςυςχζτιςθ με αυτά.
Δίνει τθ δυνατότθτα ςτο μακθτι να επιλζξει το δικό του δρόμο προσ τθ μάκθςθ, μζςα
από μια ποικιλία εναλλακτικϊν επιλογϊν.
Διευκολφνει τθ ςυνάντθςθ του μακθτι με το κείμενο, με τθν πολυμεςικι πλθροφορία
και με τθν ανάδειξθ διαφορετικϊν ςθμειωτικϊν τρόπων.
Ενιςχφει τθ δυνατότθτα αξιοποίθςθσ τθσ ςυλλογικισ εμπειρίασ μζςα από ςυνεργατικά
περιβάλλοντα.
Βελτιϊνει τθ δυνατότθτα παραγωγισ λόγου μζςα από περιβάλλοντα που επιτρζπουν
τον πειραματιςμό, τθ δοκιμι, τον ζλεγχο.
Υποςτθρίηει τθ δθμιουργικι ζκφραςθ του μακθτι, κακϊσ ενςωματϊνει ποικίλεσ
μορφζσ ζκφραςθσ και επικοινωνίασ.
ΠΡΟΔΟΚΩΜΕΝΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΜΑΘΘΘ- ΔΙΔΑΚΣΙΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Θ ενεργθτικι εμπλοκι των μακθτϊν ςε μια διερευνθτικι μακθςιακι διαδικαςία με τθν
παράλλθλθ αξιοποίθςθ προςωπικϊν βιωμάτων και εμπειριϊν, θ ςχετικι ελευκερία ςτθν
επιλογι τθσ μακθςιακισ διαδρομισ και θ διαμόρφωςθ ευνοϊκϊν μακθςιακϊν ςυνκθκϊν
και ςυνεργατικοφ περιβάλλοντοσ ανατρζπει τισ παραδοςιακζσ ςχζςεισ και μεταςχθματίηει
το ρόλο του δαςκάλου από κφριο κακοδθγθτι ςε ςυντονιςτι και διεκπεραιωτι τθσ
ςχολικισ εργαςίασ. Οι μακθτζσ αςκοφνται ςτθν επιλογι και ςτθν αξιολόγθςθ τθσ
πλθροφορίασ, αναςυνκζτουν και αναδθμιουργοφν εκμεταλλευόμενοι τισ δυνατότθτεσ των
Τ.Ρ.Ε., ςυνεργάηονται, επικοινωνοφν και ανταλλάςςουν ςκζψεισ, ςυναντϊνται με το
κείμενο και ολοκλθρϊνουν τθ διδαςκαλία ωσ ςυλλογικι ανάγνωςθ. Αναπτφςςουν τθ
ςκζψθ, τθ δθμιουργικότθτα και τθ φανταςία τουσ, αυτοκακορίηουν τθν πορεία προσ τθ
γνϊςθ.
Θ ςυνεργατικι – βιωματικι προςζγγιςθ υλοποιείται μζςα από τθν εργαςία ςε ομάδεσ και
τθν ανάλθψθ ρόλων από τουσ μακθτζσ, που δίνει προςωπικό νόθμα ςτθν αναηιτθςθ τθσ
γνϊςθσ.
ΕΦΑΡΜΟΓΘ ΣΘ ΧΟΛΙΚΘ ΜΟΝΑΔΑ
37. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Θεματικι ενότθτα: «Ακθναϊκι ςχολι»
Απαιτοφμενεσ διδακτικζσ ϊρεσ: 5
χζςθ με το αναλυτικό πρόγραμμα:
Οι ςτόχοι τθσ διδακτικισ πρόταςθσ ανταποκρίνονται ςτο ιςχφον Ρρόγραμμα τθσ
διδαςκαλίασ τθσ Λογοτεχνίασ.
Θ διδαςκαλία αυτι, με τροποποιιςεισ μπορεί να ενταχκεί και ςε άλλεσ τάξεισ του Λυκείου,
όπωσ επίςθσ και ςτθ Γϋ Γυμναςίου.
Διδακτικό υλικό – Σεχνολογικά εργαλεία
Σχολικά εγχειρίδια: Κείμενα Νεοελλθνικισ Λογοτεχνίασ Αϋ Λυκείου Αρχαία Λςτορία
ΑϋΛυκείου
Φυλλομετρθτισ
o www.snhell.gr
o http://www.lsa.umich.edu/kelsey/galleries/Exhibits/cavafy/cavafy.html
o http://www.fhw.gr/chronos/13/gr/civilization/people/02.html
o http://www.e-yliko.gr/Fyyl/glossa/fikavkrit1.htm
o www.komvos.edu.gr
o http://cavafis.compupress.gr/index.htm
Επεξεργαςτισ Κειμζνου
Λογιςμικό παρουςίαςθσ
Προαπαιτοφμενα:
Να ζχει προθγθκεί διδαςκαλία μιασ ϊρασ ςε ςχζςθ με τα γενικά χαρακτθριςτικά τθσ
ακθναϊκισ ςχολισ και τισ ιδιαιτερότθτεσ τθσ Καβαφικισ ποίθςθσ.
Να υπάρχει εξοικείωςθ δαςκάλου – μακθτϊν ςτθ χριςθ γενικϊν εργαλείων των Τ.Ρ.Ε.
και ειδικότερα του Φυλλομετρθτι.
Ευελιξία ςτο ωρολόγιο πρόγραμμα.
38. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΘ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ
Θ Διδαςκαλία χωρίηεται ςε πζντε φάςεισ:
Αϋ ΦΑΘ (1 ϊρα ςτθν τάξθ)
Θ φάςθ αυτι τθσ διδαςκαλίασ, περιλαμβάνει:
1. Εξθγιςεισ προσ τουσ μακθτζσ, ιδιαίτερα των ςθμείων εκείνων τθσ διδαςκαλίασ που
είναι απαραίτθτα προκειμζνου να κατανοιςουν το ςκοπό και τουσ ςτόχουσ τθσ και
να ςυμβάλουν ςτθ διαμόρφωςθ ενόσ «ςυμβολαίου», που κα τθρθκεί από το
διδάςκοντα και τουσ μακθτζσ ςτθ διάρκειά τθσ. Στο μζροσ αυτό εξθγείται θ
διαδικαςία, οι ρόλοι που κα κλθκοφν να αναλάβουν και το πόςο ςθμαντικι είναι θ
δικι τουσ ςυμμετοχι ςτθ βελτίωςθ τθσ διδαςκαλίασ του μακιματοσ.
2. Τθ δθμιουργία κινιτρων και ευνοϊκϊν μακθςιακϊν ςυνκθκϊν. Ο βακμόσ
ανταπόκριςθσ των μακθτϊν ςτισ λειτουργίεσ που πρόκειται να αναλάβουν κακϊσ
και θ κινθτοποίθςθ τουσ και θ δθμιουργία ςυνεργατικοφ περιβάλλοντοσ,
ενιςχφονται ςε κάποιο βακμό και από τισ περιςτάςεισ που θ ιδζα του ςεναρίου
δθμιουργεί. Μποροφμε λοιπόν να εντάξουμε τθ ςυγκεκριμζνθ διδαςκαλία ςε ζνα
γενικότερο project. H δθμοςίευςθ όςων παραχκοφν ςτθν ιςτοςελίδα του ςχολείου
ι ςτθν ςχολικι ι τοπικι εφθμερίδα, θ δθμιουργία μιασ ζκκεςθσ για τον ποιθτι ςε
επίπεδο ςχολικισ μονάδασ ι και ευρφτερα με τθ ςυμμετοχι τοπικϊν φορζων και θ
παρουςίαςθ των αποτελεςμάτων τθσ μελζτθσ των μακθτϊν ςε αυτι, λειτουργεί
παρωκθτικά ςτθ μακθςιακι διαδικαςία, αλλά και εξυπθρετεί ςυγκεκριμζνουσ
ςτόχουσ τθσ διδαςκαλίασ (παραγωγι λόγου, ενταγμζνου ςε ςυγκεκριμζνο
επικοινωνιακό πλαίςιο).
Στθ φάςθ αυτι δεν είναι αναγκαία θ διεξαγωγι του μακιματοσ ςτο εργαςτιριο, οφτε
κάποια ςυγκεκριμζνθ οργάνωςθ τθσ τάξθσ.
Βϋ ΦΑΘ (1 ϊρα - εργαςτιριο)
Αφόρμθςθ – ανάγνωςθ– εξομάλυνςθ - πρϊτεσ προςεγγίςεισ.
Στθ φάςθ αυτι οι μακθτζσ ζρχονται ςτο εργαςτιριο και χωρίηονται ςε ομάδεσ των τριϊν. Ο
χωριςμόσ γίνεται από τον κακθγθτι/τρια και οφείλει να λαμβάνει υπόψθ τισ τεχνολογικζσ
δεξιότθτεσ των μακθτϊν. Είναι αναγκαίο ςε κάκε ομάδα να υπάρχει ζνασ τουλάχιςτον
μακθτισ με επαρκείσ δεξιότθτεσ ςτθ χριςθ επεξεργαςτι κειμζνου, λογιςμικοφ
παρουςίαςθσ και φυλλομετρθτι. Κα μποροφςαμε να κατθγοριοποιιςουμε τουσ ρόλουσ
39. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
που αναλαμβάνουν οι μακθτζσ ςτα πλαίςια τθσ μικρισ ομάδασ, ςτο ςτάδιο τθσ
διερευνθτικισ διαδικαςίασ ωσ εξισ:
Σε εκείνον του χειριςτι του θλ. υπολογιςτι και του «πλοθγθτι» ςτο ψθφιακό υλικό.
Σε εκείνον του αναγνϊςτθ - ςυντονιςτι τθσ διαδικαςίασ.
Σε εκείνον του καταγραφζα, του γραμματζα τθσ ομάδασ που κρατά τισ ςθμειϊςεισ.
Για τθν ανάκεςθ των ρόλων ςε κάκε μακθτι, δεν είναι αναγκαία θ παρζμβαςθ του
δαςκάλου. Οι μακθτζσ αναλαμβάνουν το ρόλο εκείνο που οι ίδιοι κεωροφν ότι τουσ ανικει
και που θ ομάδα ςυνικωσ χωρίσ αντιρριςεισ τουσ αναγνωρίηει.
Αυτι θ εικόνα, του μακθτι για το εαυτό του, αλλά και τθσ ομάδασ γι’αυτόν, που ζχει
διαμορφωκεί ςε περιβάλλον παραδοςιακισ τάξθσ ςυχνά ανατρζπεται ςτο ςχολικό
εργαςτιριο.
Ειδικά για το μάκθμα τθσ Λογοτεχνίασ για ευνόθτουσ λόγουσ, το κριτιριο κατανομισ ςε
ομάδεσ με βάςθ το γνωςτικό επίπεδο των μακθτϊν, δεν ζχει πρωτεφουςα ςθμαςία.
Στο ςτάδιο αυτό ο διδάςκων με βάςθ τθν παιδαγωγικι αρχι τθσ αφόρμθςθσ
παρουςιάηει ςε μια ολιγόλεπτθ ειςιγθςθ, με τθ χριςθ λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και
βιντεοπροβολζα, ςυνοπτικά ςτοιχεία από τθ ηωι και το ζργο του ποιθτι, επιλεγμζνεσ
φωτογραφίεσ και χειρόγραφα από το αρχειακό υλικό του Ε.Λ.Λ.Α. και του ςπουδαςτθρίου
Νζου Ελλθνιςμοφ, τισ ιςτορικζσ αναφορζσ ςτο ζργο του Καβάφθ, μελζτεσ και αναφορζσ
ςτον ποιθτι και το ζργο του και επιλεγμζνα ποιιματα τα οποία κα εξεταςκοφν ςυγκριτικά
ςτθν τρίτθ φάςθ τθσ διδαςκαλίασ.
Οι αφαιρετικζσ αυτζσ αναφορζσ, ςτοχεφουν ςτθ διζγερςθ του ενδιαφζροντοσ των μακθτϊν,
αλλά και ςτθ ςυμπλιρωςθ γνϊςεων που είναι απαραίτθτεσ για τθν εναςχόλθςι τουσ –ςτο
επόμενο ςτάδιο- με τα ςυγκεκριμζνα ερωτιματα των φφλλων εργαςίασ.
Το αρχείο τθσ παρουςίαςθσ, πρζπει να βρίςκεται και ςε κάκε ςτακμό εργαςίασ, ϊςτε να
μπορεί να γίνει χριςθ του από κάκε ομάδα, όταν αυτό κρικεί απαραίτθτο από τουσ
μακθτζσ.
Λδιαίτερθ ςθμαςία ζχει θ παρουςίαςθ να είναι ςφντομθ (όχι πάνω από δζκα λεπτά) ϊςτε να
μθν κουράηει και όπωσ αναφζρκθκε αρκετά αφαιρετικι για να μθν ςτρζφει τουλάχιςτον ςε
αυτι τθ φάςθ τουσ μακθτζσ ςε μια ςυγκεκριμζνθ κατεφκυνςθ. Σίγουρα πάντωσ δεν πρζπει
να περιλαμβάνει «ζτοιμεσ» απαντιςεισ.
Ακολουκεί θ ανάγνωςθ του ποιιματοσ για τθν οποία μπορεί εναλλακτικά να
χρθςιμοποιθκεί θ ιςτοςελίδα του Σ.Ν.Ε. (αναγνϊςεισ Σαββίδθ και Χορν). Το άκουςμα τθσ
ανάγνωςθσ ςτθν τάξθ γίνεται από ζναν μόνον υπολογιςτι ςτον οποίο για λόγουσ
οικονομίασ χρόνου ζχουμε αποκθκεφςει το αντίςτοιχο mp3 αρχείο.
40. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Στθ ςυνζχεια ο διδάςκων δίνει ςφντομεσ πλθροφορίεσ για τον τίτλο του ποιιματοσ και
τθν ιςτορικι αφόρμθςθ του ποιθτι.
Τζλοσ βοθκά ςτον αποςυμβολιςμό ςυγκεκριμζνων όρων (κίαςοσ, Διόνυςοσ ).
Χωρίσ να δοκοφν άλλεσ πλθροφορίεσ, ηθτείται από τουσ μακθτζσ να επιχειριοουν μια
πρϊτθ ερμθνευτικι προςζγγιςθ ςτο ποίθμα και να καταγράψουν τα ςυμπεράςματά τουσ,
ςε ζνα αρχείο word το οποίο και αποκθκεφουν ςτουσ υπολογιςτζσ τουσ.
Αυτι θ -χωρίσ περαιτζρω πλθροφορία- απόπειρα των μακθτϊν να καταγράψουν τθν επαφι
τουσ με το κείμενο, λειτουργεί ωσ ενδιάμεςθ αξιολόγθςθ και κα βοθκιςει ςτθν τελικι
αξιολόγθςθ των διδακτικϊν ενεργειϊν, ςτο βακμό που οι μακθτζσ αξιοποιϊντασ τισ οδθγίεσ
των φφλλων εργαςίασ κα οδθγθκοφν ςε μια πιο γόνιμθ ςυνάντθςθ με το ποίθμα,
εμπλουτίηοντασ ι και αλλάηοντασ – ςε επόμενο ςτάδιο - το αρχικό τουσ κείμενο.
Γϋ ΦΑΘ (1 ϊρα - εργαςτιριο)
Στο ςτάδιο αυτό οι μακθτζσ, χωριςμζνοι ςε ομάδεσ, επιχειροφν τθν ερμθνευτικι
προςζγγιςθ μζςα από τισ οδθγίεσ που υπάρχουν ςτα θλεκτρονικά φφλλα εργαςίασ, που
βρίςκονται ςε κάκε ςτακμό και ςε ζντυπθ μορφι.
1θ
ΟΜΑΔΑ
Κινείται ςτθν κατεφκυνςθ τθσ διερεφνθςθσ των ιςτορικϊν αφορμιςεων του ποιθτι. Οι
μακθτζσ τθσ ομάδασ αυτισ, αξιοποιοφν εμπειρίεσ και γνϊςεισ από το μάκθμα τθσ Λςτορίασ
και ζρχονται ςε επαφι με τα ιςτορικά γεγονότα τθσ περιόδου από τθν οποία αντλεί τθν
ζμπνευςι του ο ποιθτισ.
2Θ
ΟΜΑΔΑ
Κινείται περιςςότερο ςτθν κατεφκυνςθ τθσ αποκόμιςθσ πλθροφοριϊν για το ζργο
γενικά και τθ ηωι του ποιθτι. Μζςα από μια διερευνθτικι διαδικαςία, οι μακθτζσ
αποκομίηουν πλθροφορίεσ που χρθςιμοποιοφν για τθν κατανόθςθ του κειμζνου και
ςυνκζτουν το δικό τουσ γραπτό ςχόλιο για τθ ςτάςθ ηωισ του ποιθτι, όπωσ καταγράφεται
ςτο ςυγκεκριμζνο ποίθμα, επιβεβαιϊνοντασ τθν μζςα από το βιογραφικό ςθμείωμα ςτο
ςπουδαςτιριο Νζου ελλθνιςμοφ.
3θ
ΟΜΑΔΑ
Θ ομάδα αυτι επιχειρεί μια ερμθνευτικι προςζγγιςθ του ποιιματοσ μζςα από τθ
ςυςχζτιςι του με άλλα ποιιματα και ςυγκεκριμζνα με το «Τελειωμζνα», το «Πςο μπορείσ»
41. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
και τθν «Λκάκθ». Επιτυγχάνει τθ ςυγκρότθςθ μιασ πιο ολοκλθρωμζνθσ άποψθσ, για το
αξιακό ςφςτθμα του ποιθτι αλλά και για το ςυγκεκριμζνο ποίθμα, μζςα από τθν
παράλλθλθ μελζτθ άλλων ζργων του.
4Θ
ΟΜΑΔΑ
Κινείται ςτθν κατεφκυνςθ τθσ διερεφνθςθσ τθσ γλϊςςασ του κειμζνου. Επιδιϊκεται μια
προςζγγιςθ τθσ γλωςςοτεχνικισ ςφνκεςθσ, μζςα από τθ διερεφνθςθ τθσ λειτουργίασ των
λζξεων ςε ςχζςθ με το περικείμενο. Θ ομάδα αυτι με τθ βοικεια του κόμβου τθσ
Νεοελλθνικισ Γλϊςςασ προςεγγίηει το αιςκθτικό νόθμα ςυγκεκριμζνων λζξεων του
ποιιματοσ, αλλά και γενικότερα τθν καβαφικι γλϊςςα. Επιβεβαιϊνει τα ςυμπεράςματά
τθσ και ςυςχετίηει μζςα από τθν αξιολόγθςθ ςχετικϊν κριτικϊν.
Στθ φάςθ αυτι ο κακθγθτισ εξθγεί ό,τι είναι αναγκαίο για το φφλλο εργαςίασ κάκε ομάδασ,
δίνει οδθγίεσ για τθν πορεία εργαςίασ των μακθτϊν, ϊςτε να επιτφχει να εργαςτοφν
αυτόνομα χωρίσ τθν ανάγκθ τθσ δικισ του παρζμβαςθσ.
Κατά τθ διάρκεια τθσ ζρευνασ, ενεργεί διευκολυντικά ελζγχει και αξιολογεί ςτο βακμό που
είναι δυνατόν, όχι μόνον τισ επιλεγμζνεσ από τουσ μακθτζσ πλθροφορίεσ αλλά και τον
τρόπο και τθν ίδια τθ διαδικαςία αναηιτθςθσ – οικοδόμθςθσ τθσ γνϊςθσ.
Σθμαντικό είναι, τα ηθτοφμενα ςτα φφλλα εργαςίασ να είναι ςαφι και ςφντομα ϊςτε να
επαρκζςει ο χρόνοσ για τθ ςφνκεςθ των ςυμπεραςμάτων των μακθτϊν ςε γραπτό λόγο, ο
οποίοσ μάλιςτα πρζπει να είναι ενταγμζνοσ ςε ςυγκεκριμζνο επικοινωνιακό πλαίςιο.
Δϋ ΦΑΘ (1 ϊρα - εργαςτιριο)
Οι μακθτζσ ανακοινϊνουν τα αποτελζςματα τθσ εργαςίασ τουσ ςτθν τάξθ και παράλλθλα
μζςω του τοπικοφ δικτφου «περνοφν» το αρχείο που ζχουν δθμιουργιςει ςτουσ ςτακμοφσ
εργαςίασ των άλλων ομάδων.
Οι μακθτζσ καλοφνται να επαναδιαπραγματευτοφν το κείμενο που αρχικά είχαν ςυνκζςει
για τθν ερμθνεία του ποιιματοσ, αξιοποιϊντασ τισ γνϊςεισ και τισ εμπειρίεσ που απζκτθςαν
από τθν επαφι με το υλικό των πθγϊν αλλά και τα ςυμπεράςματα των εργαςιϊν των
άλλων ομάδων.
Οι διορκϊςεισ - τροποποιιςεισ ςτο αρχικό κείμενο, επιςθμαίνονται με τθ βοικεια των
λειτουργιϊν του επεξεργαςτι κειμζνου ϊςτε να είναι δυνατι θ αξιολόγθςθ τθσ μακθςιακισ
πορείασ από τον διδάςκοντα.
Εϋ ΦΑΘ (1 ϊρα - εργαςτιριο)
Στο ςτάδιο αυτό, οι μακθτζσ αςχολοφνται γενικότερα με τον ποιθτι και το ζργο του,
ανακαλφπτουν τθν παγκοςμιότθτα και διαχρονικότθτα του Καβάφθ, αποκαλφπτουν τθν
42. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
υπόγεια επικοινωνία τθσ Καβαφικισ ποίθςθσ με τθν ιςτορία, αντιλαμβάνονται τθν ςθμαςία
τθσ αξιοποίθςθσ των εξωκειμενικϊν ςτοιχείων και τθσ αιςκθτικισ προςζγγιςθσ,
ςυμμετζχουν ςυγκινθςιακά και βιωματικά και εκφράηονται καλλιτεχνικά.
Οι μακθτζσ χωρίηονται και πάλι ςε ομάδεσ των τριϊν, με διαφορετικι ςφνκεςθ απ’ ό,τι ςτο
προθγοφμενο ςτάδιο.
Σε κάκε ςτακμό εργαςίασ υπάρχουν ςε θλεκτρονικι και ζντυπθ μορφι τα φφλλα
δραςτθριοτιτων, που μζςα από κατάλλθλουσ υπερςυνδζςμουσ οδθγοφν τουσ μακθτζσ ςε
διαδικτυακοφσ τόπουσ που κα αξιοποιιςουν για να ανταποκρικοφν ςτα ηθτοφμενα:
1θ
ΟΜΑΔΑ
Ανακαλφπτει τθν επικοινωνία τθσ Καβαφικισ ποίθςθσ μζςα από τθν περιιγθςθ ςτθν
ζκκεςθ ««Cavafy’sWorld» που φιλοξενικθκε ςτο αρχαιολογικό μουςείο του Κζλςι με τθ
ςυνεργαςία του Σπουδαςτθρίου Νζου Ελλθνιςμοφ και του Ε.Λ.Λ.Α.
Ανακαλφπτει τθ ςθμαςία τθσ αιςκθτοποίθςθσ ςτθ διαδικαςία ερμθνευτικισ
προςζγγιςθσ.
2Θ
ΟΜΑΔΑ
Θ ομάδα αυτι κινείται επίςθσ ςτθν κατεφκυνςθ τθσ αιςκθτικισ προςζγγιςθσ, με τθν
αξιοποίθςθ και ερμθνεία εξωκειμενικϊν ςτοιχείων. Συγκεκριμζνα, θ ομάδα παρατθρεί
χειρόγραφα του ποιθτι, ακοφει απαγγελίεσ ποιθμάτων και καταγράφει τισ όποιεσ
αιςκθτικζσ εμπειρίεσ προκφπτουν.
Ρρακτικά «δοκιμάηει» το αποτζλεςμα αυτισ τθσ διαδικαςίασ, μζςα από τθν
θχογράφθςθ μιασ δικισ τθσ απαγγελίασ.
3θ
ΟΜΑΔΑ
Θ ομάδα αυτι, εμπλζκεται ενεργθτικά ςε ζνα εικονικό ταξίδι ςτθ ηωι του ποιθτι μζςα
από τθν περιιγθςθ ςτο πλοφςιο υλικό των φωτογραφιϊν των χϊρων που ζηθςε ο ποιθτισ
αλλά και του ίδιου. Συμμετζχει ςυγκινθςιακά και βιωματικά μζςα από τθ παραγωγι ενόσ
δικοφ τθσ κειμζνου – περιγραφισ του ποιθτι, που ζρχεται ωσ ςφνκεςθ αυτισ τθσ εμπειρίασ
του «ταξιδιοφ» ςτθ ηωι του ποιθτι.
4Θ
ΟΜΑΔΑ
Θ ομάδα αυτι διερευνά τθν εργογραφία του Καβάφθ, κακϊσ και το ιδεολογικό –
πολιτιςτικό πλαίςιο τθσ εποχισ μζςα από ςυγκεκριμζνεσ παραπομπζσ. Κατατάςςει ςε
43. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
κατθγορίεσ επιλεγμζνα ποιιματα, αιτιολογεί και επαλθκεφει μζςα από δοκιμζσ ςτο υλικό
των πθγϊν.
Οι μακθτζσ ανακοινϊνουν τα κείμενα που ςυνζκεςαν ςτθν τάξθ και τα παραδίδουν ςτον
κακθγθτι, ςε ζντυπθ και θλεκτρονικι μορφι.
ΑΞΙΟΛΟΓΘΘ:
Θ αξιολόγθςθ τθσ εργαςίασ των μακθτϊν γίνεται ενδιάμεςα και τελικά. Σε αυτό βοθκά θ
αποκικευςθ των εργαςιϊν τουσ ςε αρχεία επεξεργαςτι κειμζνου, ςε διαφορετικά ςτάδια
τθσ διδαςκαλίασ, όπωσ αναφζρκθκε ςτθν περιγραφι τθσ.
Θ δυνατότθτα αποκικευςθσ των αλλαγϊν που οι μακθτζσ επιχειροφν ςτα κείμενα τουσ,
ςυμβάλλει ςτθν γενικότερθ αξιολόγθςθ των ςταδίων τθσ μακθςιακισ διαδικαςίασ.
Θ αξιολόγθςθ τθσ εργαςίασ των ομάδων, κα γίνει από τον κακθγθτι και τουσ μακθτζσ ωσ
προσ:
Τθν επιτυχία των ακαδθμαϊκϊν ςτόχων.
Τον τρόπο λειτουργίασ τθσ ομάδασ μζςα ςε ςυνεργατικά πλαίςια.
ΔΤΝΑΣΟΣΘΣΑ ΣΡΟΠΟΠΟΙΘΘ – ΕΠΕΚΣΑΘ
Θ διδακτικι πρόταςθ, μπορεί να χωριςτεί ςε δραςτθριότθτεσ πάνω ςτισ οποίεσ το ςφνολο
τθσ τάξθσ κα εργαςτεί ςε ζνα κοινό φφλλο εργαςίασ, κάκε φορά.
Το ςενάριο μπορεί να επεκτακεί ςε διακεματικι ςυνκετικι εργαςία και να πάρει τθ μορφι
project.
Σε αυτιν τθν περίπτωςθ κα ςυνεργαςτοφν, οι κακθγθτζσ τθσ Λςτορίασ, των Αγγλικϊν και τθσ
Αιςκθτικισ Αγωγισ (Γυμνάςιο).
Το ςενάριο μπορεί με μικρζσ τροποποιιςεισ, να εφαρμοςτεί ςτθ Γϋ τάξθ Γυμναςίου και ςε
όλεσ τισ τάξεισ του Λυκείου.
44. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑΙΑ
Βϋ - Δϋ ΦΑΘ
Γενικά ερμθνευτικά ερωτιματα προσ όλουσ τουσ μακθτζσ:
Ακοφςτε τθν απαγγελία του ποιιματοσ από τον Γ. Σαββίδθ και το Δ. Χορν. Ρροςπακιςτε να
προςεγγίςετε ερμθνευτικά το ποίθμα. Τι πιςτεφετε ότι ςυμβολίηουν ο Αντϊνιοσ και θ
Αλεξάνδρεια; Τι νομίηετε ότι δθλϊνουν οι αρνθτικζσ προςταγζσ των ςτίχων 6,9,11; Ροια
είναι θ «πρζπουςα» ςτάςθ και ςε ποια ςτιγμι τθσ ηωισ; Καταγράψτε τισ απόψεισ ςασ και
παρουςιάςτε τισ ςτθν τάξθ.
Γϋ ΦΑΘ
1Θ
ΟΜΑΔΑ:
Χρθςιμοποιϊντασ το ςχολικό εγχειρίδιο τθσ Λςτορίασ, αλλά και αντλϊντασ πλθροφορίεσ από
το διαδίκτυο για τον Αντϊνιο, ςυνκζςτε ζνα κείμενο για το ιςτορικό πλαίςιο από το οποίο
αφορμάται ο ποιθτισ. Με βάςθ τισ πλθροφορίεσ αυτζσ εςτιάςτε ςτθ ηωι και ςτο κάνατο
του Αντωνίου. Ροια κοινά ςτοιχεία διακρίνετε ανάμεςα ςτθν ιςτορικι και τθν ποιθτικι
πραγματικότθτα; Ανακοινϊςτε το κείμενό ςασ ςτθν τάξθ.
2Θ
ΟΜΑΔΑ:
Ριςτεφετε ότι το ποίθμα καταγράφει μια προςωπικι ςτάςθ του Καβάφθ απζναντι ςτθ ηωι;
Ροια είναι αυτι; Μπορείτε να διακρίνετε αυτι τθ ςτάςθ διαβάηοντασ τθ βιογραφία του;
Καταγράψτε ςθμεία από τθ βιογραφία του που το επιβεβαιϊνουν.
3Θ
ΟΜΑΔΑ:
Διαβάςτε από το ςπουδαςτιριο Νζου Ελλθνιςμοφ, το ποίθμα του Καβάφθ, «Τελειωμζνα».
Και τα δφο ποιιματα γράφτθκαν το 1910 και δθμοςιεφτθκαν το 1911. Ροια κοινά ςτοιχεία
και ποιεσ διαφορζσ μπορείτε να διακρίνετε ςτο κζμα και ςτον τρόπο με τον οποίο
αντιμετωπίηει ο ποιθτισ τα πρόςωπα; Διαβάςτε επίςθσ τα ποιιματα «Λκάκθ» και «Πςο
μπορείσ». Μπορείτε να διακρίνετε τθν επανάλθψθ κάποιασ βαςικισ κζςθσ; Στθν αναηιτθςι
45. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ςασ κα ςασ βοθκιςει θ ανάγνωςθ του κειμζνου του E.M. Forster «Θ ποίθςθ του Κ.Ρ.
Καβάφθ». Συνκζςτε ζνα κείμενο με τισ απόψεισ ςασ και παρουςιάςτε το ςτθν τάξθ.
4Θ
ΟΜΑΔΑ:
1. Επιςκεφκείτε τθ ςελίδα του Κόμβου τθσ Νεοελλθνικισ Γλϊςςασ και χρθςιμοποιείςτε το
λεξικό για να βρείτε τισ ερμθνείεσ των λζξεων του ποιιματοσ που δίνονται παρακάτω.
Από τισ ερμθνείεσ που κα βρείτε, ςθμειϊςτε δίπλα ςτισ λζξεισ εκείνθ που ταιριάηει ςτθ
λζξθ όπωσ είναι μζςα ςτο ποίθμα.
Απολείπω:
Ενδίδω:
Κίαςοσ:
2. Ο Καβάφθσ, δεν ενδιαφερόταν για τθν εξωτερικι εμφάνιςθ του ςτίχου του αλλά
μονάχα για τον εςωτερικό ςτοχαςμό, τθ φιλοςοφικι ςκζψθ και το ςτοχαςτικό δίδαγμα.
Επιβεβαιϊνεται κάτι τζτοιο από το ςυγκεκριμζνο ποίθμα; Τι μπορείτε να παρατθριςετε
για τθ γλϊςςα του Καβάφθ; Διαβάςτε από τθν ιςτοςελίδα τθσ εκπαιδευτικισ πφλθσ του
Υ.Ρ.Ε.Ρ.Κ. (Forster -1ο
δοκίμιο-, Τζλλοσ Άγρασ, Γιϊργοσ Σεφζρθσ, Νάςοσ Βαγενάσ)
κείμενα που αναφζρονται ςτθν «Καβαφικι» γλϊςςα.
Ριςτεφετε ότι οι διαπιςτϊςεισ αυτζσ ζχουν εφαρμογι ςτο ςυγκεκριμζνο ποίθμα;
Αιτιολογιςτε τθν άποψθ ςασ και παρουςιάςτε ςχετικό κείμενο ςτθν τάξθ.
Εϋ ΦΑΘ
1Θ
ΟΜΑΔΑ:
1. Διαβάςτε το άρκρο τθσ Σταυροφλασ Ραπαςπφρου (Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2002 –
Ελευκεροτυπία) για τον διαχρονικό και πολυπολιτιςμικό Καβάφθ.
Ροια ςυμπεράςματα προκφπτουν ςχετικά με τθν ακτινοβολία του ζργου του;
2. Δείτε τα αρχαιολογικά ευριματα δίπλα από τθν αγγλικι μετάφραςθ των ποιθμάτων
του καβάφθ, ακοφγοντασ παράλλθλα τθν απαγγελία:
«Του μαγαηιοφ» “Fortheshop” Απαγγελία Σαββίδθσ
Δείτε το ποίθμα «τα Βιματα», «thefootsteps». Διαβάςτε το από τθν ιςτοςελίδα του
Σπουδαςτθρίου Νζου Ελλθνιςμοφ
46. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Δείτε το ποίθμα «ζτςι πολφ ατζνιςα» «I’velookedsomuch». Διαβάςτε το από τθν
ιςτοςελίδα του Σπουδαςτθρίου Νζου Ελλθνιςμοφ.
3. Θ αιςκθτοποίθςθ των ποιθμάτων, με αναπαραςτατικζσ μορφζσ από μνθμεία τθσ
αρχαίασ Ελλάδασ και Αιγφπτου, πιςτεφετε ότι βοθκά ςτθν προςζγγιςι του;
Επιβεβαιϊνεται θ επικοινωνία τθσ ποίθςθσ του Καβάφθ, με τα αρχαιολογικά ευριματα;
Επιχειρθματολογιςτε ςυνκζτοντασ κείμενο για τισ ανάγκεσ τθσ παρουςίαςθσ που κα κάνετε
ςτθν ζκκεςθ Καβάφθ που κα διοργανωκεί ςτο ςχολείο ςασ.
2Θ
ΟΜΑΔΑ:
1. Δείτε χειρόγραφα του ποιθτι από το διαδικτυακό τόπο «ΛΚΑΚΘ».
Δείτε επίςθσ και το χειρόγραφο του ποιιματοσ «Λκάκθ» ςτο αρχείο ςπουδαςτθρίου Νζου
Ελλθνιςμοφ και ακοφςτε τθν απαγγελία του ποιιματοσ. Ριςτεφετε ότι μποροφμε να
αντλιςουμε πρόςκετεσ πλθροφορίεσ από ζνα χειρόγραφό και ποιεσ;
Θ προφορικι ανάγνωςθ του ποιιματοσ, βοθκά ςτθν ερμθνευτικι του προςζγγιςθ;
Δοκιμάςτε να θχογραφιςετε μια δικι ςασ απαγγελία και προςπακιςτε να δικαιολογιςετε
τον τόνο, το χρϊμα και τθν ζνταςθ τθσ φωνισ ςε ςυγκεκριμζνουσ ςτίχουσ. Καταγράψτε τισ
απόψεισ και τθν εμπειρία ςασ ςε κείμενο που κα ανακοινϊςετε ςτθν τάξθ.
3Θ
ΟΜΑΔΑ
Ρεριθγθκείτε ςτο πλοφςιο υλικό των φωτογραφιϊν του ΣΝΕ και τθσ ζκκεςθσ
«Cavafy’sWorld» και δείτε τον ποιθτι ςτα διάφορα ςτάδια τθσ ηωισ του και ςτο χϊρο που
ζηθςε το μεγαλφτερο μζροσ τθσ.
Με τθ βοικεια των βιογραφικϊν ςθμειωμάτων για τον ποιθτι, (1, 2) ςυνκζςτε ζνα δικό ςασ
βιογραφικό ςθμείωμα για αυτόν, επιμζνοντασ περιςςότερο ςτθν εντφπωςθπου ςασ
προκάλεςε θ περιιγθςθ ςτο αρχειακό υλικό.
4Θ
ΟΜΑΔΑ
1. Διαβάηοντασ τθ ςελίδα του ςπουδαςτθρίου Νζου Ελλθνιςμοφ, εντοπίςετε τισ
κατθγορίεσ ςτισ οποίεσ διακρίνουμε τα ποιιματα του Καβάφθ και ςυμπλθρϊςτε τον
παρακάτω πίνακα:
47. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Σε ποια κατθγορία κα κατατάςςατε το ποίθμα «Απολείπειν ο Κεόσ Αντϊνιον»; Αιτιολογιςτε
τθν επιλογι ςασ.
Κατατάξτε ςε κατθγορίεσ τθν «Λκάκθ» και τα ποιιματα «Πςο μπορείσ», «Τελειωμζνα»,
«Κεριά».
Κατθγορίεσ
ποιθμάτων
Ρεριεχόμενό
τουσ
49. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
4. «Επιλογι Επαγγζλματοσ»
ΤΝΕΡΓΑΣΙΚΘ ΠΑΡΑΓΩΓΘ ΛΟΓΟΤ ΣΑ ΠΛΑΙΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΘ ΠΕΡΙΣΑΘ
Μάκθμα: Νεοελλθνικι Γλϊςςα/ Ζκφραςθ- Ζκκεςθ
ΕΙΑΓΩΓΙΚΑ
Ο προβλθματιςμόσ ο οποίοσ λογικά εγείρεται ςε κάκε περίπτωςθ αξιοποίθςθσ των Τ.Ρ.Ε.
ςτθ διδαςκαλία ςχετίηεται με το όφελοσ που θ επιλογι αυτι αποφζρει ςτθ μακθςιακι
διαδικαςία. Θ αξιοποίθςθ των Τ.Ρ.Ε. ςτο παρόν ςενάριο αποβλζπει ςτθν επίτευξθ τριϊν
ευρζων ςτόχων: Κατ’ αρχιν, ςτθν εκμετάλλευςθ των δυνατοτιτων των Τ.Ρ.Ε. για τθ
δθμιουργία ενόσ παιδαγωγικοφ περιβάλλοντοσ, ςτα πλαίςια του οποίου θ οικοδόμθςθ τθσ
γνϊςθσ να πραγματϊνεται μζςω τθσ ενεργθτικισ εμπλοκισ ςε διακεματικζσ
δραςτθριότθτεσ με νόθμα για το μακθτι, τθσ ανακάλυψθσ, τθσ διερεφνθςθσ, και τθσ
ςυνεργαςίασ. Επιπλζον, ςτθν αξιοποίθςθ των ευκαιριϊν που οι Τ.Ρ.Ε. προςφζρουν για τθν
υιοκζτθςθ ςφγχρονων αντιλιψεων για τθ διδαςκαλία τθσ γλϊςςασ (επικοινωνιακι
προςζγγιςθ, παραγωγι λόγου ςε ςυνεργατικό περιβάλλον). Ο τρίτοσ ςτόχοσ, τζλοσ,
επιβάλλεται από τθν κειμενικι πραγματικότθτα που οι Τ.Ρ.Ε. δθμιουργοφν και αφορά ςτθ
διεφρυνςθ του γραμματιςμοφ των μακθτϊν ζτςι, ϊςτε να ανταποκρίνονται με επιτυχία ςτισ
επικοινωνιακζσ ανάγκεσ που οι Τ.Ρ.Ε. δθμιουργοφν αλλά και ςτθν υιοκζτθςθ κριτικισ
ςτάςθσ απζναντι ςτον ιδεολογικό και πολιτιςμικό χρωματιςμό των θλεκτρονικϊν
περιβαλλόντων.
ΤΝΣΟΜΘ ΕΠΙΚΟΠΘΘ
Οι μακθτζσ ςυντάςςουν ςυνεργατικά κείμενο με κζμα, Επιλογι Επαγγζλματοσ. Το κείμενο
αυτό κα δθμοςιευκεί ςτθ ςχολικι ιςτοςελίδα και ςκοπόσ του είναι θ ενθμζρωςθ των
υπόλοιπων μακθτϊν του ςχολείου για το ςθμαντικό αυτό ηιτθμα. Για τθν επίτευξθ του
παραπάνω εγχειριματοσ οι μακθτζσ προςεγγίηουν πολφπλευρα το κζμα, χωριςμζνοι ςε
ομάδεσ εργαςίασ. Συλλζγουν ψθφιακό υλικό μζςω επιλεκτικισ αναηιτθςθσ ςτο διαδίκτυο
αλλά και από άλλεσ πθγζσ και παράγουν ςυνεργατικά κείμενο ςε θλεκτρονικά
περιβάλλοντα (Επεξεργαςτισ κειμζνου, πρόγραμμα δθμοςίευςθσ ιςτοςελίδων)
τροποποιϊντασ, οργανϊνοντασ και ςυνκζτοντασ τισ ςυλλεχκείςεσ πλθροφορίεσ.
ΧΕΘ ΜΕ ΣΟ ΑΝΑΛΤΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Θ προτεινόμενθ διδακτικι δραςτθριότθτα φιλοδοξεί να υπθρετιςει ευρείσ ςτόχουσ τθσ
γλωςςικισ διδαςκαλίασ και να μθν περιοριςτεί αποκλειςτικά ςτθν υποςτιριξθ των
γνωςτικϊν ςτόχων μιασ διδακτικισ ενότθτασ. Συγκεκριμζνα, επιδιϊκεται θ κατάκτθςθ
δεξιοτιτων που αφοροφν ςτθν παραγωγι προφορικοφ και γραπτοφ λόγου ςε ςυνεργατικό
περιβάλλον, με ςκοπό τθν κάλυψθ αυκεντικισ επικοινωνιακισ ανάγκθσ, ςε ςυνδυαςμό με
τον ψθφιακό γραμματιςμό των μακθτϊν. Ωσ εκ τοφτου, θ προτεινόμενθ διαδικαςία
50. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
μάκθςθσ κα μποροφςε να εφαρμοςτεί, τροποποιθμζνθ, ςε οποιαδιποτε ενότθτα του
γλωςςικοφ μακιματοσ και όχι μόνο. Αφορμάται, ωςτόςο, από τθν ενότθτα Θζματα για
ςυηιτθςθ και ζκφραςθ- ζκκεςθ ςχετικά με τθν εργαςία και τθν επιλογι επαγγζλματοσ τθσ
Ζκφραςθσ – Ζκκεςθσ τθσ Β’ Λυκείου, ενϊ μπορεί να αξιοποιθκεί απλοποιθμζνθ ςτθν
ενότθτα τθσ Νεοελλθνικισ Γλϊςςασ τθσ Β’ Γυμναςίου, υηθτϊντασ για τθν εργαςία και το
επάγγελμα. Θ διερεφνθςθ του ςυγκεκριμζνου κζματοσ αναμζνεται να αντιμετωπιςτεί με
ιδιαίτερο ενδιαφζρον από τουσ μακθτζσ τθσ Β’ Λυκείου λόγω των ςχετικϊν
προβλθματιςμϊν που ζχουν ςε αυτό το ςτάδιο τθσ ηωισ τουσ.
Μπορεί να αποτελζςει επιπλζον αντικείμενο εφαρμογισ τθσ διακεματικισ προςζγγιςθσ με
το μάκθμα του Σ.Ε.Ρ. τθσ Α’ Λυκείου.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Τα χρονικά όρια επιλζγεται να παραμείνουν ανοιχτά. Το χρονικό διάςτθμα που κα διατεκεί
εξαρτάται από τουσ ςτόχουσ του διδάςκοντοσ και τισ εκάςτοτε ςυνκικεσ. Μπορεί να
απαςχολιςει τουσ μακθτζσ, ζνα τετράωρο, ζνα τρίμθνο/ τετράμθνο ι και ζνα ολόκλθρο
διδακτικό ζτοσ. Ο διδάςκων κα περιορίςει ι κα εμπλουτίςει τισ προτεινόμενεσ
δραςτθριότθτεσ, θ διαδικαςία όμωσ κα παραμείνει θ ίδια.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Α. Ω ΠΡΟ ΣΟ ΓΝΩΣΙΚΟ ΑΝΣΙΚΕΙΜΕΝΟ
Ρροςδοκάται οι μακθτζσ:
Να αναπτφξουν όλεσ τισ μορφζσ γλωςςικισ δεξιότθτασ (ακρόαςθ, ομιλία, ανάγνωςθ,
γραφι).
Να αςκθκοφν ςτθ ςυγκζντρωςθ υλικοφ από διάφορεσ πθγζσ και ςτθν κατάλλθλθ
επεξεργαςία του για τθ ςφνκεςθ μιασ ερευνθτικισ εργαςίασ.
Να αςκθκοφν ςτθν παραγωγι λόγου τεκμθριωμζνου και ςφνκετου.
Να μποροφν να επιλζγουν το κατάλλθλο φφοσ, επίπεδο λόγου και γλϊςςα (δθλωτικι,
ςυνυποδθλωτικι) ανάλογα με το είδοσ και τον επιδιωκόμενο ςκοπό του παραγόμενου
κειμζνου.
Να μποροφν να ςυντάςςουν επιςτολζσ απευκυνόμενοι ςε επίςθμα πρόςωπα ςτα
πλαίςια αυκεντικϊν επικοινωνιακϊν περιςτάςεων.
Β. 1. Ω ΠΡΟ ΣΘ ΜΑΘΘΙΑΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Επιδιϊκεται οι μακθτζσ:
Να οικοδομιςουν τθ γνϊςθ αναλαμβάνοντασ κεντρικό και ενεργθτικό ρόλο ςτθ
μακθςιακι διαδικαςία.
Να οικοδομιςουν τθ γνϊςθ μζςω τθσ ανακάλυψθσ – διερεφνθςθσ.
51. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να αναπτφξουν πνεφμα ςυνεργαςίασ και ομαδικότθτασ.
B.2. Ω ΠΡΟ ΣΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΚΑΣΑΚΣΘΘ ΣΘ ΓΛΩΑ
Να κατανοιςουν ότι ο γραμματιςμόσ επεκτείνεται ςε πολλά αντικείμενα/ κζματα όχι
μόνο ςχολικϊν αλλά και εκτόσ ςχολείου δραςτθριοτιτων.
Να παραγάγουν κείμενο υπθρετϊντασ τισ αρχζσ τθσ επικοινωνιακισ προςζγγιςθσ.
Να αςκθκοφν ςτθ ςυνεργατικι παραγωγι λόγου.
Γ. Ω ΠΡΟ ΣΘΝ ΑΞΙΟΠΟΙΘΘ ΣΩΝ Σ.Π.Ε. ΣΘ ΜΑΘΘΙΑΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΚΑΙ ΣΘ ΓΛΩΙΚΘ
ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ
Να είναι ςε κζςθ να ανταποκρίνονται αποτελεςματικά ςε αυκεντικζσ επικοινωνιακζσ
ανάγκεσ που οι Τ.Ρ.Ε. δθμιουργοφν.
Να αναπτφξουν δεξιότθτεσ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ ςτο Διαδίκτυο και επιλογισ
τθσ κατάλλθλθσ πλθροφορίασ.
Να μποροφν να χρθςιμοποιοφν επιτυχϊσ τισ μθχανζσ αναηιτθςθσ, αςκοφμενοι ςτθν
κατάλλθλθ επιλογι του γλωςςικοφ κϊδικα που απαιτείται (λζξεισ κλειδιά και τελεςτζσ).
Να αναπτφξουν κριτικι ςτάςθ απζναντι ςτον πολιτιςμικό και ιδεολογικό χρωματιςμό
του περιβάλλοντοσ του Διαδικτφου (Κουτςογιάννθσ, 1999).
Να γνωρίςουν και να εκμεταλλευτοφν τισ δυνατότθτεσ που μποροφν να προςφζρουν
τα προγράμματα επεξεργαςίασ κειμζνου ςτθ διαδικαςία παραγωγισ λόγου.
Να αντιμετωπίηουν κριτικά τα θλεκτρονικά περιβάλλοντα παραγωγισ λόγου και να
γνωρίςουν τισ αδυναμίεσ τουσ που προκφπτουν από το μθ εκπαιδευτικό τουσ
προςανατολιςμό και τθν περιοριςμζνθσ αξιοπιςτίασ υποςτιριξθ τθσ ελλθνικισ
γλϊςςασ (Κουτςογιάννθσ, 1999).
Να γνωρίςουν τα χαρακτθριςτικά του ψθφιακοφ κειμζνου και να αναπτφξουν τθ
δεξιότθτα δθμιουργίασ κειμζνου για τα θλεκτρονικά περιβάλλοντα. Συγκεκριμζνα:
Να χρθςιμοποιοφν διαφορετικοφσ φορείσ/ τρόπουσ νοιματοσ και να τουσ
ςυνδυάηουν κατάλλθλα
Να κατανοιςουν και να εφαρμόηουν τθν οργάνωςθ του κειμζνου ςε διαφορετικά
επίπεδα.
ΛΟΓΙΜΙΚΑ/ ΔΙΚΣΤΑΚΟΙ ΚΟΜΒΟΙ
Λογιςμικό
Επεξεργαςτισ κειμζνου
Λογιςμικό ςυγγραφισ ιςτοςελίδων
52. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Φυλλομετρθτισ
Υπθρεςίεσ διαδικτφου
Ραγκόςμιοσ Λςτόσ. Οι δικτυακοί κόμβοι που προτείνονται είναι οι εξισ:
Δικτυακόσ τόποσ του ΥπΕΡΚ, http://www.ypepth.gr
Δικτυακόσ κόμβοσ του Γραφείου Σ.Ε.Ρ. του ΥπΕΡΚ,
http://www.ypepth.gr/el_ec_page669.htm
Δικτυακόσ κόμβοσ τθσ εφαρμογισ Νζςτωρ,195.251.20.34 του Ραιδαγωγικοφ
Λνςτιτοφτου (http://pi-schools.gr )
Δικτυακόσ κόμβοσ του Εκνικοφ Κζντρου Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ του
ΥπΕΡΚ και του Υπουργείου Απαςχόλθςθσ, http://www.ekep.gr/
Δικτυακόσ κόμβοσ Υπουργείου Απαςχόλθςθσ και Κοινωνικισ Ρροςταςίασ,
http://www.ypakp.gr.
Δικτυακόσ κόμβοσ του Ο.Α.Ε.Δ.: www.oaed.gr
Δικτυακοί τόποι Γραφείων Διαςφνδεςθστων Ρανεπιςτθμίων
o Του Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν, http://www.di.uoa.gr/΅gd
o Του Α.Ρ.Κ., http://www.cso.auth.gr
Κζντρο Ερευνϊν για κζματα Λςότθτασ, http://www.kethi.gr
Δικτυακόσ κόμβοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ που αφορά ςε Δραςτθριότθτεσ
Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για Απαςχόλθςθ και Κοινωνικι Πολιτικι,
http://europa.eu.int/pol/socio/index_el.htm
Δικτυακι Ρφλθ τθσ Ε.Ε., Η Ευρϊπθ ςου,
http://europa.eu.int/youreurope/nav/el/citizens/home.html
Θλεκτρονικό Ταχυδρομείο
Υπθρεςία Δθμοςίευςθσ Λςτοςελίδων
ΠΡΟΑΠΑΙΣΟΤΜΕΝΑ
Διδαςκαλία τθσ ενότθτασ ςτα πλαίςια τθσ οποίασ ο διδάςκων κα επιλζξει να
εφαρμόςει τθν παροφςα πρόταςθ.
Ανάπτυξθ ομαδοςυνεργατικϊν δεξιοτιτων των μακθτϊν.
Εξοικείωςθ του διδάςκοντοσ και των μακθτϊν με τα εργαλεία των Τ.Ρ.Ε.
Ευελιξία ωρολογίου προγράμματοσ.
53. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Συνεργαςία με τον κακθγθτι τθσ πλθροφορικισ για τθν τελικι φάςθ, τθσ δθμοςίευςθσ.
ΟΡΓΑΝΩΘ ΣΘ ΣΑΞΘ
Ο κακοριςμόσ του αρικμοφ των μακθτϊν που αποτελεί τθν ομάδα πρζπει να λαμβάνει
υπόψθ το βακμό εξοικείωςθσ των μακθτϊν με τθν ομαδοςυνεργατικι διδαςκαλία. Οι
μεγάλεσ ομάδεσ προχποκζτουν τθν φπαρθ αναπτυγμζνων ςυνεργατικϊν δεξιοτιτων ςτουσ
μακθτζσ, για να είναι ςε κζςθ να ανταποκρικοφν ςε απαιτθτικζσ διαδικαςίεσ. Μία καλι
επιλογι ςε αρχικά ςτάδια εφαρμογισ του μοντζλου αυτοφ διδαςκαλίασ είναι θ ομάδα των
τριϊν μακθτϊν. Λδανικι, ωςτόςο, είναι θ ομάδα των τεςςάρων1
θ οποία προτείνεται ςτθν
περίπτωςθ που θ παροφςα δραςτθριότθτα είναι χρονικά διευρυμζνθ. Στθν περίπτωςθ αυτι
κρίνεται ςκόπιμοσ ο ενδοομαδικόσ επιμεριςμόσ ζργου.
Ωσ προσ τθν επιλογι των μακθτϊν κάκε ομάδασ, προτείνεται θ ανομοιογενισ ςφνκεςθ ωσ
προσ τισ μακθςιακζσ ικανότθτεσ. Ζνα επιπλζον κριτιριο είναι να κατζχει ζνασ, τουλάχιςτον,
μακθτισ τθσ ομάδασ δεξιότθτεσ χριςθσ των Τ.Ρ.Ε. Ωςτόςο, καλό είναι ο κακθγθτισ να μθν
είναι ιδιαίτερα παρεμβατικόσ ςτο χωριςμό των ομάδων, αλλά να λάβει υπόψθ του τισ
προτιμιςεισ των μακθτϊν και να φροντίςει να μθν υπάρχουν αντιπάκειεσ μεταξφ των
μελϊν, ιδίωσ αν πρόκειται για παρκενικζσ προςπάκειεσ εφαρμογισ του μοντζλου αυτοφ
διδαςκαλίασ.
Στισ ομάδεσ κα ανατεκοφν διαφορετικά προσ επεξεργαςία κζματα. Αν ο αρικμόσ των
ομάδων το επιτρζπει, το ίδιο κζμα μπορεί να απαςχολιςει δφο ομάδεσ εργαςίασ, ζτςι ϊςτε
να δθμιουργθκοφν ςυνκικεσ διομαδικοφ ςυναγωνιςμοφ, γεγονόσ που δρα παρωκθτικά,
αλλά και να επιτευχκεί καλφτερο αποτζλεςμα.
ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΘ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ
Αϋ Φάςθ - Διερεφνθςθ
Οι μακθτζσ χωρίηονται ςε ομάδεσ των τριϊν ατόμων, κακορίηονται οι επιμζρουσ ρόλοι και
διαμοιράηονται ςτουσ ςτακμοφσ εργαςίασ. Ο κακθγθτισ παρουςιάηει το ςτόχο τθσ κοινισ
εργαςίασ τουσ που είναι θ ενθμζρωςθ των υπόλοιπων μακθτϊν του ςχολείου για κζματα
που ζχουν ςχζςθ με τθν επιλογι επαγγζλματοσ μζςω τθσ δθμοςίευςθσ ςχετικοφ κειμζνου
ςτθ ςχολικι ιςτοςελίδα. Επιςθμαίνει ότι το κζμα είναι πολφπτυχο και ότι κάκε ομάδα κα
αναλάβει τθν προςζγγιςθ μιασ πτυχισ του κζματοσ. Αναλφει ςτουσ μακθτζσ τισ φάςεισ
εργαςίασ. Στθν Α’ φάςθ, οι μακθτζσ κα ςυλλζξουν το απαιτοφμενο υλικό,
πραγματοποιϊντασ κριτικι αναηιτθςθ ςτο Διαδίκτυο και ηθτϊντασ πλθροφορίεσ από
επίςθμουσ φορείσ ι προςωπικότθτεσ του τόπου τουσ και δραςτθριοποιοφμενοι εκτόσ
ςχολικοφ εργαςτθρίου. Στθ δεφτερθ φάςθ, κα ςυνκζςουν ςε ενιαίο κείμενο ψθφιακισ
μορφισ τισ ςυλλεχκείςεσ πλθροφορίεσ. Στθν τελικι φάςθ κα γίνει ςφνκεςθ των επιμζρουσ
κεμάτων, ςυνολικι επεξεργαςία του τελικοφ κειμζνου και ανάρτθςθ ςτο ςχολικό ιςτοχϊρο.
1
Ματσαγγούρας Η., Ομαδοζυνεργαηική Διδαζκαλία και Μάθηζη, σ.87, Γρηγόρης, Αθήνα, 2000
54. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ο διδάςκων διευκρινίηει ότι θ δικι του ςυμμετοχι ςτθ διαδικαςία κα αφορά ςτθν παροχι
υποςτιριξθσ και διευκόλυνςθσ, ςτθν επίλυςθ αποριϊν και προβλθμάτων, ςτθν πρόταςθ
κατευκφνςεων όπου κρίνεται απαραίτθτο. Τζλοσ, ο διδάςκων ανακοινϊνει τισ ακόλουκεσ
ομάδεσ κεμάτων:
Ανϊτερθ/ Ανϊτατθ Εκπαίδευςθ και Επαγγελματικι κατάρτιςθ ςτθν Ελλάδα
Επαγγζλματα με ηιτθςθ ςτθν αγορά εργαςίασ
Ραράγοντεσ που επθρεάηουν τθν επιλογι επαγγζλματοσ
Τρόποι ανεφρεςθσ εργαςίασ- Σφνταξθ Βιογραφικοφ Σθμειϊματοσ
Εργαςιακά δικαιϊματα
Νζα επαγγζλματα και Νζεσ μορφζσ εργαςίασ
Στθ ςυνζχεια διατυπϊνονται από κοινοφ οι διδακτικοί ςτόχοι τθσ δραςτθριότθτασ κακϊσ
και τα κριτιρια αξιολόγθςθσ τθσ.
Ο κακθγθτισ μοιράηει ςτισ ομάδεσ τα φφλλα εργαςίασ που αντιςτοιχοφν ςτα προσ
διερεφνθςθ κζματα. Οι μακθτζσ μελετοφν τα υποδεικνυόμενα και ηθτοφν διευκρινίςεισ.
Ακολουκοφν τισ οδθγίεσ του φφλλου εργαςίασ και αναηθτοφν χριςιμο υλικό ςτουσ
προτεινόμενουσ δικτυακοφσ κόμβουσ αλλά και ςε άλλεσ θλεκτρονικζσ πθγζσ πλθροφοριϊν.
Συγκεκριμζνα οι μακθτζσ:
Αναηθτοφν πολυμεςικό υλικό (κείμενο, φωτογραφίεσ, διαγράμματα) ςχετικά με:
o Τουσ παράγοντεσ που ςυντελοφν ςτθ διαμόρφωςθ ςτάςεων και αντιλιψεων
ωσ προσ τισ επαγγελματικζσ επιλογζσ.
o Τθν Ανϊτερθ/ Ανϊτατθ Εκπαίδευςθ και Επαγγελματικι Κατάρτιςθ ςτθν
Ελλάδα (ςχολζσ και ςφνδεςθ τουσ με τθν αγορά εργαςίασ).
o Τα «ανοιχτά» και κορεςμζνα επαγγζλματα ςτθν ελλθνικι αγορά εργαςίασ.
o Τισ ςυνκικεσ εργαςίασ κάποιων επαγγελμάτων.
o Τα εργαςιακά δικαιϊματα.
o Τθν ιςότθτα των φφλων ςτον επαγγελματικό τομζα.
o Τθν ζνταξθ των ατόμων με ειδικζσ ανάγκεσ ςτθν παραγωγικι διαδικαςία.
o Τουσ τρόπουσ ανεφρεςθσ εργαςίασ και τθ μορφι ενόσ βιογραφικοφ
ςθμειϊματοσ.
o Τα νζα επαγγζλματα και τισ νζεσ μορφζσ εργαςίασ.
55. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Χρθςιμοποιοφν μθχανι αναηιτθςθσ βάςει κριτθρίων διερεφνθςθσ του κυβερνοχϊρου,
για χριςιμο και αξιόπιςτο υλικό. Επιπλζον αναπτφςςουν προβλθματιςμό:
o Για τθ ςθμαςία τθσ κατάλλθλθσ χριςθσ του των λζξεων- κλειδιϊν και των
τελεςτϊν για τθν επιτυχθμζνθ αναηιτθςθ.
o Για τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα του πλθροφοριακοφ υλικοφ του
διαδικτφου.
Καταγράφουν τα χαρακτθριςτικά του ψθφιακοφ κειμζνου, ζτςι ϊςτε να τα λάβουν
υπόψθ τουσ για τθ δθμιουργία του δικοφ τουσ κειμζνου ςτθν επόμενθ φάςθ.
Ο κακθγθτισ φροντίηει να δοκεί ιδιαίτερθ ζμφαςθ ςτθν ανάγκθ μεκοδικισ και κριτικισ
αναηιτθςθσ ςτο δικτυακό περιβάλλον. Επιςθμαίνει τθν ανάγκθ προςεκτικοφ ελζγχου τθσ
αξιοπιςτίασ των παρεχόμενων πλθροφοριϊν. Ειδικά, ωσ προσ τθ χριςθ των μθχανϊν
αναηιτθςθσ, τονίηει τθ ςθμαςία τθσ επιλογισ των κατάλλθλων λζξεων κλειδιϊν και τθσ
ςωςτισ χριςθσ των τελεςτϊν για τθν αποτελεςματικι περιγραφι των επιδιωκόμενων
αποτελεςμάτων και δρα υποςτθρικτικά, όπου χρειάηεται.
Επιπλζον οι μακθτζσ:
Απευκφνουν θλεκτρονικζσ επιςτολζσ ςε επίςθμουσ φορείσ (Εκνικό Κζντρο
Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ, υπευκφνουσ ΚΕΣΥΡ και ΓΑΣΕΡ, Ραιδαγωγικό
Λνςτιτοφτο) αιτοφμενοι χριςιμεσ πλθροφορίεσ ι υλικό. Ο διδάςκων καλεί τουσ μακθτζσ
να επιμελθκοφν ιδιαίτερα του περιεχομζνου και τθσ μορφισ τθσ επιςτολισ και να μθν
παραςυρκοφν ςτθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ λόγω τθσ χριςθσ του θλεκτρονικοφ
μζςου.
Καταγράφουν το υλικό τουσ θλεκτρονικά.
Bϋ Φάςθ- Σφνκεςθ κειμζνων ομάδων
Θ φάςθ αυτι καλό είναι να απζχει χρονικά από τθν προθγοφμενθ, ζτςι ϊςτε οι μακθτζσ να
ζχουν ςυλλζξει επιπλζον υλικό και να ζχει υπάρξει ανταπόκριςθ ςτα θλεκτρονικά τουσ
μθνφματα. Οι μακθτζσ επεξεργάηονται το υλικό που ςυνζλεξαν για τθ ςφνκεςθ του
ψθφιακοφ τουσ κειμζνου. Χρθςιμοποιοφν τον επεξεργαςτι κειμζνου και το λογιςμικό
ςυγγραφισ ιςτοςελίδων. Στθν περίπτωςθ που οι μακθτζσ δεν είναι εξοικειωμζνοι με τθ
χριςθ του δεφτερου εργαλείου, εργάηονται ςτο ςτάδιο αυτό ςτον επεξεργαςτι κειμζνου
και θ επεξεργαςία μζςω λογιςμικοφ παρουςίαςθσ γίνεται ςτθν τελικι φάςθ με τθ
ςυνδρομι του διδάςκοντοσ και του κακθγθτι τθσ πλθροφορικισ (Κα μποροφςε, εξάλλου,
να διατεκεί μία ϊρα του μακιματοσ τθσ πλθροφορικισ για διακεματικι διδαςκαλία).
Τονίηεται από το διδάςκοντα ότι το κείμενο κα φιλοξενθκεί ςε θλεκτρονικό περιβάλλον και
επομζνωσ είναι ανάγκθ να διακρίνεται από τα χαρακτθριςτικά του ψθφιακοφ κειμζνου και
ςυγκεκριμζνα τθν οργάνωςθ ςε επίπεδα και τθν πολυτροπικότθτα.
56. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Οι μακθτζσ ςυνκζτουν ςυνεργατικά το κείμενο που αφορά ςτο κζμα τθσ ομάδασ τουσ,
ςυνδυάηοντασ πολλοφσ πόρουσ νοιματοσ (λόγο, εικόνα, video, ιχο). Το κείμενο που
παράγουν δεν ζχει απαραίτθτα γραμμικι ακολουκία. Δθμιουργείται με τθν προοπτικι να
οργανωκεί ςε διαφορετικά επίπεδα μζςω τθσ χριςθσ υπερδεςμϊν που κα ενεργοποιθκοφν
ςτθν τελικι φάςθ με τθν αξιοποίθςθ των λειτουργιϊν του λογιςμικοφ ςυγγραφισ
ιςτοςελίδων. Οι υπερδεςμοί μπορεί να είναι κείμενο, εικόνεσ και ςφμβολα. Αρχικά οι
μακθτζσ δθμιουργοφν το διάγραμμα του κειμζνου τουσ και ηθτοφν τθ γνϊμθ του κακθγθτι
με τον οποίο ςυηθτοφν πικανζσ διορκϊςεισ. Στθ ςυνζχεια προχωροφν ςτθν καταγραφι των
ςτοιχείων. Ο κακθγθτισ υποςτθρίηει το ςυνεργατικό ζργο τθσ κειμενικισ παραγωγισ με
παρεμβάςεισ και επιλφςεισ προβλθμάτων.
Γϋ Φάςθ Παρουςίαςθ των εργαςιϊν των ομάδων και ςφνκεςθ του ςυνολικοφ κειμζνου
Στθ φάςθ αυτι οι ομάδεσ παρουςιάηουν τισ εργαςίεσ τουσ. Θ χριςθ βιντεοπροβολζα
διευκολφνει ιδιαίτερα το ζργο αυτό. Στθν περίπτωςθ που δφο ομάδεσ ζχουν χειριςτεί το
ίδιο κζμα, το παρουςιάηουν από κοινοφ κάνοντασ ςυγκρίςεισ και αλλθλοςυμπλθρϊςεισ. Οι
υπόλοιποι μακθτζσ διατυπϊνουν ερωτιματα, ηθτοφν διευκρινίςεισ και εκφράηουν κρίςεισ.
Διενεργείται διάλογοσ για τθ ςφνκεςθ του τελικοφ κειμζνου ωσ προσ το περιεχόμενο, τθ
δομι και τθ μορφι του - οι τρεισ αυτοί άξονεσ κα μποροφςαν να ανατεκοφν προσ
επεξεργαςία ςε νζεσ ομάδεσ. Ο διδάςκων ςυντονίηει το διάλογο, υποβοθκά τθν
αποςαφινιςθ και τθν τελικι ςφνκεςθ. Ακολουκεί θ τελικι ςφνκεςθ του ενιαίου κειμζνου.
Σε περίπτωςθ που οι μακθτζσ δεν ζχουν επεξεργαςτεί το κείμενο με το λογιςμικό
δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, θ εργαςία αυτι πραγματοποιείται από μια ομάδα μακθτϊν που
γνωρίηει καλά τθ χριςθ του λογιςμικοφ, ςε ςυνεργαςία με τον εκπαιδευτικό. Εναλλακτικά,
ο κακθγθτισ τθσ πλθροφορικισ κα μποροφςε να ςυνδράμει τθν τελικι αυτι φάςθ,
αξιοποιϊντασ τθν ευκαιρία να διδάξει τθ ςχετικι φλθ.
Δϋ Φάςθ- Αξιολόγθςθ
Απαραίτθτθ κρίνεται κατά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διαδικαςίασ θ κριτικι τθσ επανεξζταςθ. Θ
αξιολόγθςθ μπορεί να γίνει από τον εκπαιδευτικό, και τουσ μακθτζσ ατομικά και ομαδικά
και αφορά :α) ςτθν επίτευξθ των γνωςτικϊν ςτόχων, β) ςτισ ςυνεργατικζσ δεξιότθτεσ
αναπτφχκθκαν και γ) ςτθ ςχετικι βελτίωςθ που παρουςιάςτθκε (Ματςαγγοφρασ, 2000).
ΔΤΝΑΣΟΣΘΣΕ ΣΡΟΠΟΠΟΙΘΘ- ΠΡΟΕΚΣΑΘ ΕΝΑΡΙΟΤ
Ππωσ ζχει ιδθ αναφερκεί, θ δραςτθριότθτα αυτι μπορεί να πάρει τθ μορφι project
μεγάλθσ χρονικισ διάρκειασ. Στθν περίπτωςθ αυτι μποροφν να προςτεκοφν και άλλοι
τομείσ ςτθν προςζγγιςθ του κζματοσ. Επίςθσ μποροφν να οργανωκοφν επιςκζψεισ για τθ
ςυλλογι υλικοφ, ενϊ οι εκδρομζσ/ «ςχολικοί περίπατοι» μπορεί να ζχουν και αυτόν τον
προςανατολιςμό.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
57. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Κουτςογιάννθσ Δ., Περικϊρια δθμιουργικισ αξιοποίθςθσ των θλεκτρονικϊν υπολογιςτϊν
ςτθ διδαςκαλία του γραπτοφ λόγου: ζρευνα ςε μακθτζσ Αϋ Γυμναςίου, διδακτορικι
διατριβι, Τομζασ Γλωςςολογίασ, Τμιματοσ Φιλολογίασ, Α.Ρ.Κ., Κεςςαλονίκθ, 1998.
Κουτςογιάννθσ Δ., Γλωςςικι Αγωγι και Διαδίκτυο: Δυνατότθτεσ και περιοριςμοί,
Ανακοίνωςθ τθν ετιςια ςυνάντθςθ του Σομζα Γλωςςολογίασ (Σμιματοσ Φιλολογίασ) του
Α.Π.Θ., Κεςςαλονίκθ, 1999.
Κουτςογιάννθσ Δ., (επιμ.) Πλθροφορικι – επικοινωνιακι τεχνολογία και γλωςςικι αγωγι: θ
διεκνισ εμπειρία, Κζντρο Ελλθνικισ Γλϊςςασ, Κεςςαλονίκθ, 2001.
Κουτςογιάννθσ Δ., Τεχνολογίεσ τθσ Ρλθροφορικισ και Επικοινωνίασ και διδαςκαλία τθσ
ελλθνικισ γλϊςςασ: Από το εκπαιδευτικό λογιςμικό ςτον κριτικό τεχνογραμματιςμό ςτο
Δθμαράκθ Ε., και Κυνθγόσ Χρ., Νοθτικά Εργαλεία και Πλθροφοριακά Μζςα, ς.393- 420,
Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Κουτςογιάννθσ Δ., Βαλετόπουλοσ Φ., Γεωργιάδθσ Μ., και Ντίνασ Κ., Ο γλωςςικόσ –
πολιτιςμικόσ χρωματιςμόσ του διαδικτφου ωσ μζςου αναηιτθςθσ επιμορφωτικοφ υλικοφ,
Ανακοίνωςθ ςτο Β’ Πανελλινιο υνζδριο: Σεχνολογίεσ τθσ Πλθροφορίασ και Επικοινωνίασ
ςτθν Εκπαίδευςθ, Ράτρα, 2000.
Ματςαγγοφρασ Γ.Θ., Ομαδοςυνεργατικι Διδαςκαλία και Μάκθςθ, Γρθγόρθσ, Ακινα, 2000.
Νικολαΐδου Σ. και Γιακουμάτου Τ., Διαδίκτυο και Διδαςκαλία, Κζδροσ, Ακινα, 2001.
ΥπΕΡΚ- Ραιδαγωγικό Λνςτιτοφτο, Ενιαίο Πλαίςιο Προγραμμάτων πουδϊν για τθν
Πρωτοβάκμια και τθ Δευτεροβάκμια Εκπαίδευςθ, Ακινα, 2000.
FreyKarl, Θ «Μζκοδοσ Project», Μια μορφι ςυλλογικισ εργαςίασ ςτο ςχολείο ωσ κεωρία
και πράξθ, Παιδαγωγικι και Εκπαίδευςθ, Αδελφοί Κυριακίδθ, 1998.
58. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑΙΑ
ΟΜΑΔΑ Αϋ
ΑΝΩΤΕΘ/ ΑΝΩΤΑΤΘ ΕΚΡΑΛΔΕΥΣΘ ΚΑΛ ΕΡΑΓΓΕΛΜΑΤΛΚΘ ΚΑΤΑΤΛΣΘ ΣΤΘΝ ΕΛΛΑΔΑ
1θ
Φάςθ
Στο ςτάδιο αυτό κα αςχολθκείτε με τθ ςυλλογι υλικοφ ςτο διαδίκτυο για τθν Ανϊτερθ/
Ανϊτατθ Εκπαίδευςθ και Επαγγελματικι Κατάρτιςθ ςτθν Ελλάδα. Ειδικότερα το κζμα ςασ
αναλφεται ωσ εξισ:
o Σχολζσ Ανϊτερθσ/ Ανϊτατθσ Εκπαίδευςθσ
κατευκφνςεισ του Ενιαίου Λυκείου/ Τ.Ε.Ε. ςτισ οποίεσ αντιςτοιχοφν
αντικείμενο ςπουδϊν
διαςφνδεςι τουσ με τθν αγορά εργαςίασ (προοπτικζσ)
o Σχολζσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ
προχποκζςεισ
αντικείμενο ςπουδϊν
διαςφνδεςι τουσ με τθν αγορά εργαςίασ
Χριςιμθ για τθ ςυγκζντρωςθ υλικοφ μπορεί να αποδειχκεί θ πλοιγθςθ ςτουσ
ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ:
o Δικτυακόσ τόποσ του ΥπΕΡΚ, http://www.ypepth.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Γραφείου Σ.Ε.Ρ. του ΥπΕΡΚ,
http://www.ypepth.gr/el_ec_page669.htm
o Ο δικτυακόσ κόμβοσ τθσ εφαρμογισ Νζςτωρ,195.251.20.34 του
Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου (http://pi-schools.gr )
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Εκνικοφ Κζντρου Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ
του ΥπΕΡΚ και του Υπουργείου Απαςχόλθςθσ, http://www.ekep.gr/
o Δικτυακόσ κόμβοσ Υπουργείου Απαςχόλθςθσ και Κοινωνικισ Ρροςταςίασ,
http://www.ypakp.gr.
59. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Δικτυακοί τόποι Γραφείων Διαςφνδεςθσ των Ρανεπιςτθμίων
Του Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν, http://www.di.uoa.gr/΅gd
Του Α.Ρ.Κ., http://www.cso.auth.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Ο.Α.Ε.Δ.: www.oaed.gr
Μπορείτε επίςθσ να χρθςιμοποιιςετε τθ μθχανι αναηιτθςθσ,
http://www.google.com.gr για τθ διερεφνθςθ πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα
που διερευνάτε. Καταγράψτε τα ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα. Επιπλζον, απαντιςτε
ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε, επίςθσ, θλεκτρονικι επιςτολι ςε κάποιον φορζα (Εκνικό Κζντρο
Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ, υπεφκυνο κζντρων ι γραφείων Σ.Ε.Ρ., Εφαρμογι
Νζςτωρ του Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου) αιτοφμενοι τθν αποςτολι πλθροφοριακοφ
υλικοφ. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ.
Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ, παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του
θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
2θ
Φάςθ (κοινι για όλεσ τισ ομάδεσ)
60. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ, χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενο ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
61. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΟΜΑΔΑ Βϋ
ΕΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΜΕ ΗΘΤΘΣΘ ΣΤΘΝ ΑΓΟΑ ΕΓΑΣΛΑΣ
1θ
Φάςθ
Στο ςτάδιο αυτό κα αςχολθκείτε με τθ ςυλλογι πλθροφοριακοφ υλικοφ ςτο διαδίκτυο για
τα επαγγζλματα που παρουςιάηουν ηιτθςθ ςτθν αγορά εργαςίασ τθσ Ελλάδασ. Ειδικότερα
πρζπει να καλφψετε τα ακόλουκα κζματα:
o «Ανοιχτά» επαγγζλματα:
περιγραφι
απαιτοφμενα προςόντα
εργαςιακζσ ςυνκικεσ
Χριςιμθ για τθ ςυγκζντρωςθ υλικοφ μπορεί να αποδειχκεί θ πλοιγθςθ ςτουσ
ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ:
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Γραφείου Σ.Ε.Ρ. του ΥπΕΡΚ,
http://www.ypepth.gr/el_ec_page669.htm
o Ο δικτυακόσ κόμβοσ τθσ εφαρμογισ Νζςτωρ,195.251.20.34 του
Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου (http://www.pi-schools.gr )
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Εκνικοφ Κζντρου Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ
του ΥπΕΡΚ και του Υπουργείου Απαςχόλθςθσ, http://www.ekep.gr/
o Δικτυακόσ κόμβοσ Υπουργείου Απαςχόλθςθσ και Κοινωνικισ Ρροςταςίασ,
http://www.ypakp.gr.
o Δικτυακι Ρφλθ τθσ Ε.Ε., Η Ευρϊπθ ςου,
http://europa.eu.int/youreurope/nav/el/citizens/home.html
o Δικτυακοί τόποι Γραφείων Διαςφνδεςθσ των Ρανεπιςτθμίων
Του Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν, http://www.di.uoa.gr/΅gd
Του Α.Ρ.Κ., http://www.cso.auth.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Ο.Α.Ε.Δ.: www.oaed.gr
62. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Επιπλζον, μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τθ μθχανι αναηιτθςθσ,
http://www.google.com.gr για τθ διερεφνθςθ πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα
που διερευνάτε. Καταγράψτε/ ςυγκεντρϊςτε τα ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα.
Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε, επίςθσ, θλεκτρονικι επιςτολι ςε κάποιον φορζα (Εκνικό Κζντρο
Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ, υπεφκυνο κζντρων ι γραφείων Σ.Ε.Ρ., Εφαρμογι
Νζςτωρ του Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου), αιτοφμενοι τθν αποςτολι πλθροφοριακοφ
υλικοφ. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ.
Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ, παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του
θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
63. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενο ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
ΟΜΑΔΑ Γϋ
ΠΑΡΑΓΟΝΣΕ ΠΟΤ ΕΠΘΡΕΑΗΟΤΝ ΣΘΝ ΕΠΙΛΟΓΘ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΣΟ
1θ
Φάςθ
Στο ςτάδιο αυτό κα αςχολθκείτε με τθ ςυλλογι πλθροφοριακοφ υλικοφ ςτο διαδίκτυο για
τουσ παράγοντεσ που επθρεάηουν τθν επιλογι επαγγζλματοσ. Ρροσ αυτιν τθν κατεφκυνςθ
κα ςασ βοθκιςει θ μελζτθ ερευνϊν και ςτοιχείων που υπάρχουν ςτουσ εξισ δικτυακοφσ
κόμβουσ:
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Γραφείου Σ.Ε.Ρ. του ΥπΕΡΚ,
http://www.ypepth.gr/el_ec_page669.htm
o Ο δικτυακόσ κόμβοσ τθσ εφαρμογισ Νζςτωρ,195.251.20.34 του
Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου (http://www.pi-schools.gr )
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Εκνικοφ Κζντρου Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ
του ΥπΕΡΚ και του Υπουργείου Απαςχόλθςθσ, http://www.ekep.gr/
Επιπλζον, μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τθ μθχανι αναηιτθςθσ,
http://www.google.com.gr για τθ διερεφνθςθ πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα
που διερευνάτε. Καταγράψτε/ ςυγκεντρϊςτε τα ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα.
Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
64. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε, επίςθσ, θλεκτρονικι επιςτολι ςε κάποιον φορζα (Εκνικό Κζντρο
Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ, υπεφκυνο κζντρων ι γραφείων Σ.Ε.Ρ., Εφαρμογι
Νζςτωρ του Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου) αιτοφμενοι τθν αποςτολι πλθροφοριακοφ
υλικοφ. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ.
Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ, παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του
θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια αν ζχετε τθ δυνατότθτα επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
o τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενο ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
65. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
66. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΟΜΑΔΑ Δϋ
ΤΟΡΟΛ ΑΝΕΥΕΣΘΣ ΕΓΑΣΛΑΣ- ΣΥΝΤΑΞΘ ΒΛΟΓΑΦΛΚΟΥ ΣΘΜΕΛΩΜΑΤΟΣ
1θ
Φάςθ
Στο ςτάδιο αυτό κα αςχολθκείτε με τθ ςυλλογι υλικοφ ςτο διαδίκτυο για τουσ τρόπουσ
αναηιτθςθσ εργαςίασ και για τθ δομι και το περιεχόμενο ενόσ βιογραφικοφ ςθμειϊματοσ,
ζνα πρότυπο του οποίου κα ςυμπεριλάβετε ςτο κείμενό ςασ.
Χριςιμθ για τθ ςυγκζντρωςθ υλικοφ μπορεί να αποδειχκεί θ πλοιγθςθ ςτουσ
ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ:
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Ο.Α.Ε.Δ.: www.oaed.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Γραφείου Σ.Ε.Ρ. του ΥπΕΡΚ,
http://www.ypepth.gr/el_ec_page669.htm
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Εκνικοφ Κζντρου Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ
του ΥπΕΡΚ και του Υπουργείου Απαςχόλθςθσ, http://www.ekep.gr/
o Δικτυακόσ κόμβοσ Υπουργείου Απαςχόλθςθσ και Κοινωνικισ Ρροςταςίασ,
http://www.ypakp.gr.
o Δικτυακοί τόποι Γραφείων Διαςφνδεςθσ των Ρανεπιςτθμίων
Του Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν, http://www.di.uoa.gr/΅gd
Του Α.Ρ.Κ., http://www.cso.auth.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ που αφορά ςε Δραςτθριότθτεσ
Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για Απαςχόλθςθ και Κοινωνικι Πολιτικι,
http://europa.eu.int/pol/socio/index_el.htm
o Δικτυακι Ρφλθ τθσ Ε.Ε., Η Ευρϊπθ ςου,
http://europa.eu.int/youreurope/nav/el/citizens/home.html
Μπορείτε επίςθσ να χρθςιμοποιιςετε τθ μθχανι αναηιτθςθσ,
http://www.google.com.gr για τθν αναηιτθςθ πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα
που διερευνάτε. Καταγράψτε/ ςυγκεντρϊςτε τα ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα.
Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
67. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε, επίςθσ, θλεκτρονικι επιςτολι ςε κάποιον φορζα (Εκνικό Κζντρο
Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ, υπεφκυνο κζντρων ι γραφείων Σ.Ε.Ρ., Εφαρμογι
Νζςτωρ του Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου)αιτοφμενοι τθν αποςτολι πλθροφοριακοφ
υλικοφ. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ.
Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ, παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του
θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ, παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
68. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενο ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
ΟΜΑΔΑ Εϋ
ΕΓΑΣΛΑΚΑ ΔΛΚΑΛΩΜΑΤΑ
1θ
Φάςθ
Στο ςτάδιο αυτό κα αςχολθκείτε με τθ ςυλλογι υλικοφ ςτο διαδίκτυο για τα εξισ κζματα:
o Εργαςιακά δικαιϊματα
o Λςότθτα των δφο φφλων ςτον επαγγελματικό τομζα
o Ζνταξθ ατόμων με ειδικζσ ανάγκεσ ςτθν παραγωγικι διαδικαςία
Χριςιμθ για τθ ςυγκζντρωςθ υλικοφ μπορεί να αποδειχκεί θ πλοιγθςθ ςτουσ
ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ:
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Γραφείου Σ.Ε.Ρ. του ΥπΕΡΚ,
http://www.ypepth.gr/el_ec_page669.htm
69. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Εκνικοφ Κζντρου Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ
του ΥπΕΡΚ και του Υπουργείου Απαςχόλθςθσ, http://www.ekep.gr/
o Δικτυακόσ κόμβοσ Υπουργείου Απαςχόλθςθσ και Κοινωνικισ Ρροςταςίασ,
http://www.ypakp.gr.
o Δικτυακόσ κόμβοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ που αφορά ςε Δραςτθριότθτεσ
Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για Απαςχόλθςθ και Κοινωνικι Πολιτικι,
http://europa.eu.int/pol/socio/index_el.htm
o Δικτυακι Ρφλθ τθσ Ε.Ε., Η Ευρϊπθ ςου,
http://europa.eu.int/youreurope/nav/el/citizens/home.html
o Ο δικτυακόσ κόμβοσ τθσ εφαρμογισ Νζςτωρ,195.251.20.34 του
Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου (http://www.pi-schools.gr )
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Ο.Α.Ε.Δ.: www.oaed.gr
Μπορείτε, επίςθσ, να χρθςιμοποιιςετε τθ μθχανι αναηιτθςθσ,
http://www.google.com.gr για τα διερεφνθςθ πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα
που διερευνάτε. Καταγράψτε/ ςυγκεντρϊςτε τα ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα.
Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε, επίςθσ, θλεκτρονικι επιςτολι ςε κάποιον φορζα (Εκνικό Κζντρο
Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ, υπεφκυνο κζντρων ι γραφείων Σ.Ε.Ρ., Εφαρμογι
Νζςτωρ του Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου) αιτοφμενοι τθν αποςτολι πλθροφοριακοφ
υλικοφ. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ.
Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ, παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του
θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
70. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενο ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
71. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΟΜΑΔΑ ΣΤϋ
ΝΕΑ ΕΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ & ΝΕΕΣ ΜΟΦΕΣ ΕΓΑΣΛΑΣ
1θ
Φάςθ
Στο ςτάδιο αυτό κα αςχολθκείτε με τθ ςυλλογι υλικοφ ςτο διαδίκτυο για τα νζα
επαγγζλματα που ζχουν δθμιουργθκεί λόγω κυρίωσ τθσ τεχνολογικισ προόδου και τισ νζεσ
μορφζσ εργαςίασ.
Χριςιμθ για τθ ςυγκζντρωςθ υλικοφ μπορεί να αποδειχκεί θ πλοιγθςθ ςτουσ
ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ:
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Γραφείου Σ.Ε.Ρ. του ΥπΕΡΚ,
http://www.ypepth.gr/el_ec_page669.htm
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Εκνικοφ Κζντρου Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ
του ΥπΕΡΚ και του Υπουργείου Απαςχόλθςθσ, http://www.ekep.gr/
o Δικτυακόσ κόμβοσ Υπουργείου Απαςχόλθςθσ και Κοινωνικισ Ρροςταςίασ,
http://www.ypakp.gr.
o Δικτυακόσ κόμβοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ που αφορά ςε Δραςτθριότθτεσ
Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για Απαςχόλθςθ και Κοινωνικι Πολιτικι,
http://europa.eu.int/pol/socio/index_el.htm
o Δικτυακι Ρφλθ τθσ Ε.Ε., Η Ευρϊπθ ςου,
http://europa.eu.int/youreurope/nav/el/citizens/home.html
o Δικτυακόσ κόμβοσ τθσ εφαρμογισ Νζςτωρ,195.251.20.34 του
Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου (http://www.pi-schools.gr )
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Ο.Α.Ε.Δ.: www.oaed.gr
Μπορείτε, επίςθσ, να χρθςιμοποιιςετε τθ μθχανι αναηιτθςθσ,
http://www.google.com.gr για τθν αναηιτθςθ πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα
που διερευνάτε. Καταγράψτε/ ςυγκεντρϊςτε τα ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα.
Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
72. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε, επίςθσ, θλεκτρονικι επιςτολι ςε κάποιον φορζα (Εκνικό Κζντρο
Επαγγελματικοφ Ρροςανατολιςμοφ, υπεφκυνο κζντρων ι γραφείων Σ.Ε.Ρ., Εφαρμογι
Νζςτωρ του Ραιδαγωγικοφ Λνςτιτοφτου) αιτοφμενοι τθν αποςτολι πλθροφοριακοφ
υλικοφ. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ.
Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ, παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του
θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα, μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενο ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
73. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
75. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
5. «Παρουςίαςθ τόπου»
ΡΑΑΓΩΓΘ ΛΟΓΟΥ ΣΤΑ ΡΛΑΛΣΛΑ ΔΛΑΚΕΜΑΤΛΚΘΣ ΔΑΣΤΘΛΟΤΘΤΑΣ
Μάκθμα: Νεοελλθνικι Γλϊςςα/ Ζκφραςθ- Ζκκεςθ
ΕΙΑΓΩΓΙΚΑ
Ο προβλθματιςμόσ, ο οποίοσ λογικά εγείρεται ςε κάκε περίπτωςθ αξιοποίθςθσ των Τ.Ρ.Ε.
ςτθ διδαςκαλία, ςχετίηεται με το όφελοσ που θ επιλογι αυτι αποφζρει ςτθ μακθςιακι
διαδικαςία. Θ αξιοποίθςθ των Τ.Ρ.Ε. ςτο παρόν ςενάριο αποβλζπει ςτθν επίτευξθ τριϊν
ευρζων ςτόχων: κατ’ αρχάσ, ςτθν εκμετάλλευςθ των δυνατοτιτων των Τ.Ρ.Ε. για τθ
δθμιουργία ενόσ παιδαγωγικοφ περιβάλλοντοσ, ςτα πλαίςια του οποίου θ οικοδόμθςθ τθσ
γνϊςθσ να πραγματϊνεται μζςω τθσ ενεργθτικισ εμπλοκισ ςε διακεματικζσ
δραςτθριότθτεσ με νόθμα για το μακθτι, τθσ ανακάλυψθσ, τθσ διερεφνθςθσ και τθσ
ςυνεργαςίασ. Επιπλζον, ςτθν αξιοποίθςθ των ευκαιριϊν που οι Τ.Ρ.Ε. προςφζρουν για τθν
υιοκζτθςθ ςφγχρονων αντιλιψεων για τθ διδαςκαλία τθσ γλϊςςασ (επικοινωνιακι
προςζγγιςθ, παραγωγι λόγου ςε ςυνεργατικό περιβάλλον). Ο τρίτοσ ςτόχοσ, τζλοσ,
επιβάλλεται από τθν κειμενικι πραγματικότθτα που οι Τ.Ρ.Ε. δθμιουργοφν και αφορά ςτθ
διεφρυνςθ του γραμματιςμοφ των μακθτϊν ζτςι, ϊςτε να ανταποκρίνονται με επιτυχία ςτισ
επικοινωνιακζσ ανάγκεσ που οι Τ.Ρ.Ε. δθμιουργοφν αλλά και ςτθν υιοκζτθςθ κριτικισ
ςτάςθσ απζναντι ςτον ιδεολογικό και πολιτιςμικό χρωματιςμό των θλεκτρονικϊν
περιβαλλόντων.
ΤΝΣΟΜΘ ΕΠΙΚΟΠΘΘ
Οι μακθτζσ δραςτθριοποιοφνται ςτα πλαίςια διακεματικισ διερευνθτικισ εργαςίασ
(project) με ςκοπό τθν ςυμπαραγωγι κειμζνου για δθμοςίευςθ ςτθ ςχολικι (ι τθ δθμοτικι)
ιςτοςελίδα με κζμα: Παρουςίαςθ του τόπου μου. Για τθν επίτευξθ του παραπάνω
εγχειριματοσ οι μακθτζσ προςεγγίηουν πολφπλευρα το κζμα χωριςμζνοι ςε ομάδεσ
εργαςίασ. Συλλζγουν ψθφιακό υλικό μζςω επιλεκτικισ αναηιτθςθσ ςτο διαδίκτυο αλλά και
από άλλεσ πθγζσ και παράγουν ςυνεργατικά κείμενο ςε θλεκτρονικά περιβάλλοντα
(Επεξεργαςτισ κειμζνου, πρόγραμμα δθμοςίευςθσ ιςτοςελίδων) τροποποιϊντασ,
οργανϊνοντασ και ςυνκζτοντασ τισ ςυλλεχκείςεσ πλθροφορίεσ.
ΧΕΘ ΜΕ ΣΟ ΑΝΑΛΤΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Θ προτεινόμενθ διδακτικι δραςτθριότθτα φιλοδοξεί να υπθρετιςει ευρείσ ςτόχουσ τθσ
γλωςςικισ διδαςκαλίασ και να μθν περιοριςτεί αποκλειςτικά ςτθν υποςτιριξθ των
76. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
γνωςτικϊν ςτόχων μιασ διδακτικισ ενότθτασ. Συγκεκριμζνα, επιδιϊκεται θ κατάκτθςθ
δεξιοτιτων που αφοροφν ςτθν παραγωγι προφορικοφ και γραπτοφ λόγου ςε ςυνεργατικό
περιβάλλον, με ςκοπό τθν κάλυψθ αυκεντικισ επικοινωνιακισ ανάγκθσ, ςε ςυνδυαςμό με
τον ψθφιακό γραμματιςμό των μακθτϊν. Ωσ εκ τοφτου, θ προτεινόμενθ διαδικαςία
μάκθςθσ κα μποροφςε να εφαρμοςτεί, τροποποιθμζνθ, ςε οποιαδιποτε ενότθτα του
γλωςςικοφ μακιματοσ. Αφορμάται, ωςτόςο, από τθν ενότθτα Περιγραφι τθσ Ζκφραςθσ –
Ζκκεςθσ τθσ Α’ Λυκείου, ενϊ μπορεί να αξιοποιθκεί ςτισ ενότθτεσ τθσ Νεοελλθνικισ
Γλϊςςασ του Γυμναςίου και τθσ Ζκφραςθσ- Ζκκεςθσ του Ενιαίου Λυκείου, Σαξίδι ςτον
κόςμο τθσ φφςθσ & Γνωρίηω τον τόπο μου και τον πολιτιςμό του (Α’ Γυμναςίου), Από τον
τόπο μου ςε όλθ τθν Ελλάδα (Β’ Γυμναςίου) και ςτα πλαίςια τθσ διδαςκαλίασ των ςχετικϊν
με τον τουριςμό δοκιμίων των Κεματικϊν Κφκλων (Γ’ Λυκείου).
Τα γνωςτικά αντικείμενα, επίςθσ, μζςω των οποίων προςεγγίηεται το κζμα είναι θ Λςτορία
(ιδιαίτερα πρόςφορθ είναι θ Τοπικι Λςτορία τθσ Γ’ Γυμναςίου), θ Λογοτεχνία και θ
Ρλθροφορικι, κακϊσ και τα αντικείμενα που άπτονται τθσ Ρεριβαλλοντικισ Εκπαίδευςθσ,
ςε περίπτωςθ που θ εργαςία ενταχκεί ςε τζτοιο πρόγραμμα.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Τα χρονικά όρια επιλζγεται να παραμείνουν ανοιχτά. Το χρονικό διάςτθμα που κα διατεκεί
εξαρτάται από τουσ ςτόχουσ του διδάςκοντοσ και τισ εκάςτοτε ςυνκικεσ. Μπορεί να
απαςχολιςει τουσ μακθτζσ, ζνα τετράωρο, ζνα τρίμθνο/ τετράμθνο ι και ζνα ολόκλθρο
διδακτικό ζτοσ. Ο διδάςκων κα περιορίςει ι κα εμπλουτίςει τισ προτεινόμενεσ
δραςτθριότθτεσ, θ διαδικαςία όμωσ κα παραμείνει θ ίδια. Θ ζνταξθ τθσ εργαςίασ -ι μζρουσ
τθσ- ςε πρόγραμμα Ρεριβαλλοντικισ Εκπαίδευςθσ εξαςφαλίηει χρονικι ευελιξία.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Α. Ω ΠΡΟ ΣΟ ΓΝΩΣΙΚΟ ΑΝΣΙΚΕΙΜΕΝΟ
Ρροςδοκάται οι μακθτζσ:
Να αναπτφξουν όλεσ τισ μορφζσ γλωςςικισ δεξιότθτασ (ακρόαςθ, ομιλία, ανάγνωςθ,
γραφι).
Να αςκθκοφν ςτθ ςυγκζντρωςθ και επεξεργαςία υλικοφ από διάφορεσ πθγζσ και ςτθν
κατάλλθλθ επεξεργαςία του, για τθ ςφνκεςθ μιασ ερευνθτικισ εργαςίασ.
Να αςκθκοφν ςτθν παραγωγι λόγου τεκμθριωμζνου και ςφνκετου.
Να μποροφν να επιλζγουν το κατάλλθλο φφοσ, επίπεδο λόγου και γλϊςςα (δθλωτικι,
ςυνυποδθλωτικι) ανάλογα με το είδοσ και τον επιδιωκόμενο ςκοπό του παραγόμενου
κειμζνου.
77. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να αςκθκοφν ςτθ δθμιουργία περιγραφικοφ κειμζνου, επιλζγοντασ τισ απαιτοφμενεσ,
ανάλογα με τθ περίςταςθ, πλθροφορίεσ, ιεραρχϊντασ και οργανϊνοντάσ τισ
κατάλλθλα.
Να αςκθκοφν ςτθν παραγωγι περιγραφικοφ λόγου που να χαρακτθρίηεται από
ακρίβεια και ςαφινεια.
Να κατανοιςουν ότι θ περιγραφι διαφοροποιείται ανάλογα με τθν οπτικι γωνία και το
ςκοπό του περιγράφοντοσ.
Να μποροφν να ςυντάςςουν επιςτολζσ απευκυνόμενοι ςε επίςθμα πρόςωπα, ςτα
πλαίςια αυκεντικϊν επικοινωνιακϊν περιςτάςεων.
Β. 1. Ω ΠΡΟ ΣΘ ΜΑΘΘΙΑΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Επιδιϊκεται οι μακθτζσ:
Να οικοδομιςουν τθ γνϊςθ αναλαμβάνοντασ κεντρικό και ενεργθτικό ρόλο ςτθ
μακθςιακι διαδικαςία.
Να οικοδομιςουν τθ γνϊςθ μζςω τθσ ανακάλυψθσ – διερεφνθςθσ.
Να αναπτφξουν πνεφμα ςυνεργαςίασ και ομαδικότθτασ.
Να προςεγγίςουν τθ γνϊςθ, δραςτθριοποιοφμενοι ςε διακεματικζσ δραςτθριότθτεσ.
B.2. Ω ΠΡΟ ΣΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΚΑΣΑΚΣΘΘ ΣΘ ΓΛΩΑ
Να κατακτιςουν τθ γλϊςςα μζςω τθσ ενεργισ ςυμμετοχισ ςε διακεματικζσ
δραςτθριότθτεσ που ζχουν τθ μορφι project και να κατανοιςουν ότι ο γραμματιςμόσ
επεκτείνεται ςε πολλά αντικείμενα/ κζματα όχι μόνο ςχολικϊν αλλά και εκτόσ
ςχολείου δραςτθριοτιτων.
Να παραγάγουν κείμενο υπθρετϊντασ τισ αρχζσ τθσ επικοινωνιακισ προςζγγιςθσ.
Να αςκθκοφν ςτθ ςυνεργατικι παραγωγι λόγου.
Γ. Ω ΠΡΟ ΣΘΝ ΑΞΙΟΠΟΙΘΘ ΣΩΝ Σ.Π.Ε. ΣΘ ΜΑΘΘΙΑΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΚΑΙ ΣΘ ΓΛΩΙΚΘ
ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ
Να είναι ςε κζςθ να ανταποκρίνονται αποτελεςματικά ςε αυκεντικζσ επικοινωνιακζσ
ανάγκεσ που οι Τ.Ρ.Ε. δθμιουργοφν.
78. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να αναπτφξουν δεξιότθτεσ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ ςτο Διαδίκτυο και επιλογισ
τθσ κατάλλθλθσ πλθροφορίασ.
Να μποροφν να χρθςιμοποιοφν επιτυχϊσ τισ μθχανζσ αναηιτθςθσ, αςκοφμενοι ςτθν
κατάλλθλθ επιλογι του γλωςςικοφ κϊδικα που απαιτείται (λζξεισ- κλειδιά και
τελεςτζσ).
Να αναπτφξουν κριτικι ςτάςθ απζναντι ςτον πολιτιςμικό και ιδεολογικό χρωματιςμό
του περιβάλλοντοσ του Διαδικτφου (Κουτςογιάννθσ, 1999).
Να γνωρίςουν και να εκμεταλλευτοφν τισ δυνατότθτεσ που μποροφν να προςφζρουν
τα προγράμματα επεξεργαςίασ κειμζνου ςτθ διαδικαςία παραγωγισ λόγου.
Να αντιμετωπίηουν κριτικά τα θλεκτρονικά περιβάλλοντα παραγωγισ λόγου και να
γνωρίςουν τισ αδυναμίεσ τουσ που προκφπτουν από το μθ εκπαιδευτικό τουσ
προςανατολιςμό και τθν περιοριςμζνθσ αξιοπιςτίασ υποςτιριξθ τθσ ελλθνικισ
γλϊςςασ (Κουτςογιάννθσ 1999).
Να γνωρίςουν τα χαρακτθριςτικά του ψθφιακοφ κειμζνου και να αναπτφξουν τθ
δεξιότθτα δθμιουργίασ κειμζνου για τα θλεκτρονικά περιβάλλοντα. Συγκεκριμζνα:
o Να χρθςιμοποιοφν διαφορετικοφσ φορείσ/ τρόπουσ νοιματοσ και να
τουσ ςυνδυάηουν κατάλλθλα
o Να κατανοιςουν και να εφαρμόηουν τθν οργάνωςθ του κειμζνου ςε
διαφορετικά επίπεδα.
ΛΟΓΙΜΙΚΑ/ ΔΙΚΣΤΑΚΟΙ ΚΟΜΒΟΙ
Λογιςμικό
Επεξεργαςτισ κειμζνου
Λογιςμικό ςυγγραφισ ιςτοςελίδων
Φυλλομετρθτισ
Υπθρεςίεσ διαδικτφου
Ραγκόςμιοσ Λςτόσ. Οι δικτυακοί κόμβοι που προτείνονται είναι οι εξισ:
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Ρανελλινιου ςχολικοφ δικτφου, http://www.sch.gr.
o Ο ΟΔΥΣΣΕΥΣ, δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ,
http://www.culture.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ,
http://www.gnto.gr
79. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Θλεκτρονικοφ Ρεριοδικοφ τθσ «Επικράτειασ
Ρολιτιςμοφ» του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ, http://www.cultureguide.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Εςωτερικϊν Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και
Αποκζντρωςθσ, http://www.ypes.gr και ςυγκεκριμζνα θ ιςτοςελίδα που
παρζχει ςτοιχεία επικοινωνίασ (web&e-mailaddress) των διμων και των
κοινοτιτων τθσ Ελλάδασ, http://www.ypes.gr/topiki.htm
o Δικτυακόσ κόμβοσ Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ, H ελλθνικι ιςτορία ςτο Διαδίκτυο,
http://www.hellenichistory.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Σπουδαςτθρίου Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ,
http://www.snhell.gr
o Θλεκτρονικόσ κόμβοσ για τθν υποςτιριξθ των διδαςκόντων τθν ελλθνικι
γλϊςςα, http://www.komvos.edu.gr
o Μθχανι αναηιτθςθσ, http://www.google.com.gr
Θλεκτρονικό Ταχυδρομείο
Υπθρεςία Δθμοςίευςθσ Λςτοςελίδων
ΠΡΟΑΠΑΙΣΟΤΜΕΝΑ
Διδαςκαλία τθσ ενότθτασ ςτα πλαίςια τθσ οποίασ ο διδάςκων κα επιλζξει να
εφαρμόςει τθν παροφςα πρόταςθ.
Φπαρξθ ομαδοςυνεργατικϊν δεξιοτιτων ςτουσ μακθτζσ.
Εξοικείωςθ του διδάςκοντοσ και των μακθτϊν με τα εργαλεία των Τ.Ρ.Ε.
Ευελιξία ωρολογίου προγράμματοσ.
Συνεργαςία με τον κακθγθτι τθσ πλθροφορικισ για τθν τελικι φάςθ, τθσ δθμοςίευςθσ.
ΟΡΓΑΝΩΘ ΣΘ ΣΑΞΘ
Ο κακοριςμόσ του αρικμοφ των μακθτϊν που αποτελεί τθν ομάδα πρζπει να λαμβάνει
υπόψθ το βακμό εξοικείωςθσ των μακθτϊν με τθν ομαδοςυνεργατικι διδαςκαλία. Οι
μεγάλεσ ομάδεσ προχποκζτουν τθν φπαρξθ αναπτυγμζνων ςυνεργατικϊν δεξιοτιτων ςτουσ
μακθτζσ, για να είναι ςε κζςθ να ανταποκρικοφν ςε απαιτθτικζσ διαδικαςίεσ. Μία καλι
επιλογι ςε αρχικά ςτάδια εφαρμογισ του μοντζλου αυτοφ διδαςκαλίασ είναι θ ομάδα των
τριϊν μακθτϊν. Λδανικι, ωςτόςο, είναι θ ομάδα των τεςςάρων2
, θ οποία προτείνεται ςτθν
2
Ματσαγγούρας Η., Ομαδοζυνεργαηική Διδαζκαλία και Μάθηζη, σ.87, Γρηγόρης, Αθήνα, 2000
80. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
περίπτωςθ που θ παροφςα δραςτθριότθτα είναι χρονικά διευρυμζνθ. Στθν περίπτωςθ αυτι
κρίνεται ςκόπιμοσ ο ενδοομαδικόσ επιμεριςμόσ ζργου.
Ωσ προσ τθν επιλογι των μακθτϊν κάκε ομάδασ, προτείνεται θ ανομοιογενισ ςφνκεςθ ωσ
προσ τισ μακθςιακζσ ικανότθτεσ. Ζνα επιπλζον κριτιριο είναι να κατζχει ζνασ, τουλάχιςτον,
μακθτισ τθσ ομάδασ δεξιότθτεσ χριςθσ των Τ.Ρ.Ε. Ωςτόςο, καλό είναι ο κακθγθτισ να μθν
είναι ιδιαίτερα παρεμβατικόσ ςτο χωριςμό των ομάδων, αλλά να λάβει υπόψθ του τισ
προτιμιςεισ των μακθτϊν και να φροντίςει να μθν υπάρχουν αντιπάκειεσ μεταξφ των
μελϊν, ιδίωσ αν πρόκειται για παρκενικζσ προςπάκειεσ εφαρμογισ του μοντζλου αυτοφ
διδαςκαλίασ.
Στισ ομάδεσ κα ανατεκοφν διαφορετικά προσ επεξεργαςία κζματα. Αν ο αρικμόσ των
ομάδων το επιτρζπει, το ίδιο κζμα μπορεί να απαςχολιςει δφο ομάδεσ εργαςίασ, ζτςι ϊςτε
να δθμιουργθκοφν ςυνκικεσ διομαδικοφ ςυναγωνιςμοφ, γεγονόσ που δρα παρωκθτικά,
αλλά και να επιτευχκεί καλφτερο αποτζλεςμα.
ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΘ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ
Αϋ Φάςθ - Διερεφνθςθ
Οι μακθτζσ χωρίηονται ςε ομάδεσ των τριϊν ατόμων, κακορίηονται οι επιμζρουσ ρόλοι και
διαμοιράηονται ςτουσ ςτακμοφσ εργαςίασ. Ο κακθγθτισ παρουςιάηει το ςτόχο τθσ κοινισ
εργαςίασ τουσ που είναι θ ενθμζρωςθ των υπόλοιπων μακθτϊν του ςχολείου αλλά και των
επιςκεπτϊν τθσ ιςτοςελίδασ τουσ (ςυνδθμότεσ, μακθτζσ άλλων περιοχϊν) για τθν περιοχι
τουσ μζςω τθσ δθμοςίευςθσ ςχετικοφ κειμζνου ςτθ ςχολικι ιςτοςελίδα. Εναλλακτικά το
κείμενο αυτό μπορεί να δθμοςιευκεί ςτθν ιςτοςελίδα του διμου. Επιςθμαίνει ότι το κζμα
είναι πολφπτυχο και ότι κάκε ομάδα κα αναλάβει τθν προςζγγιςθ μιασ πτυχισ- κζματοσ.
Αναλφει ςτουσ μακθτζσ τισ φάςεισ εργαςίασ. Στθν Αϋ φάςθ, οι μακθτζσ κα ςυλλζξουν το
απαιτοφμενο υλικό, πραγματοποιϊντασ κριτικι αναηιτθςθ ςτο Διαδίκτυο, ηθτϊντασ
πλθροφορίεσ από επίςθμουσ φορείσ ι προςωπικότθτεσ του τόπου τουσ και
δραςτθριοποιοφμενοι εκτόσ ςχολικοφ εργαςτθρίου (π.χ. ψθφιακζσ φωτογραφίεσ, ιςτορικά
αρχεία, παραδοςιακι μουςικι, τοπικι διάλεκτοσ). Στθ δεφτερθ φάςθ, κα ςυνκζςουν ςε
ενιαίο κείμενο ψθφιακισ μορφισ τισ ςυλλεχκείςεσ πλθροφορίεσ. Στθν τελικι φάςθ κα γίνει
ςφνκεςθ των επιμζρουσ κεμάτων, ςυνολικι επεξεργαςία του τελικοφ κειμζνου και
ανάρτθςθ ςτο ςχολικό ιςτοχϊρο. Ο διδάςκων διευκρινίηει ότι θ δικι του ςυμμετοχι ςτθ
διαδικαςία κα αφορά ςτθν παροχι υποςτιριξθσ και διευκόλυνςθσ, ςτθν επίλυςθ αποριϊν
και προβλθμάτων, ςτθν πρόταςθ κατευκφνςεων όπου κρίνεται απαραίτθτο. Τζλοσ, ο
διδάςκων ανακοινϊνει ομάδεσ κεμάτων που είναι οι ακόλουκεσ:
Φυςικό περιβάλλον – φυςικά μνθμεία, αξιοκζατα
Λςτορία
81. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ρολιτιςμόσ: τζχνθ (τοπικι αρχιτεκτονικι, αρχαιολογικοί χϊροι, μουςεία περιοχισ,
μουςικι, λογοτεχνία), ζκιμα, εκδθλϊςεισ
Ψυχαγωγία (κζατρο, κινθματογράφοσ, ακλθτικζσ δραςτθριότθτεσ, γαςτρονομία)
Στθ ςυνζχεια, διατυπϊνονται από κοινοφ οι διδακτικοί ςτόχοι τθσ δραςτθριότθτασ κακϊσ
και τα κριτιρια αξιολόγθςθσ τθσ.
Ο κακθγθτισ μοιράηει ςτισ ομάδεσ τα φφλλα εργαςίασ που αντιςτοιχοφν ςτα προσ
διερεφνθςθ κζματα. Οι μακθτζσ μελετοφν τα υποδεικνυόμενα και ηθτοφν διευκρινίςεισ.
Ακολουκοφν τισ οδθγίεσ του φφλλου εργαςίασ και αναηθτοφν χριςιμο υλικό ςτουσ
προτεινόμενουσ δικτυακοφσ κόμβουσ αλλά και ςε άλλεσ θλεκτρονικζσ πθγζσ πλθροφοριϊν.
Συγκεκριμζνα οι μακθτζσ:
Αναηθτοφν πολυμεςικό υλικό (κείμενο, φωτογραφίεσ, video) ςχετικά:
o με τα φυςικά αξιοκζατα, τθν ιςτορία, τον πολιτιςμό και τισ δυνατότθτεσ
ψυχαγωγίασ του τόπου τουσ περιθγοφμενοι τουσ δικτυακοφσ κόμβουσ:
Του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ
Του Διμου τουσ (αναηθτοφν τθν θλεκτρονικι Δ/νςθ μζςω του
ιςτοχϊρου του Υπουργείου Εςωτερικϊν Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και
Αποκζντρωςθσ)
Του Δικτυακοφ κόμβου του Θλεκτρονικοφ Ρεριοδικοφ τθσ
«Επικράτειασ Ρολιτιςμοφ» του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ.
o Με τθν Λςτορία τθσ περιοχισ τουσ ςτουσ δικτυακοφσ κόμβουσ:
του Λδρφματοσ Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ, H ελλθνικι ιςτορία ςτο
Διαδίκτυο
του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ
του διμου τουσ.
o Με τον Ρολιτιςμό του τόπου τουσ ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ:
του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ,
του Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ, H ελλθνικι ιςτορία ςτο Διαδίκτυο
του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ,
του Σπουδαςτθρίου Νζου Ελλθνιςμοφ,
του διμου τουσ.
82. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Με τθν ψυχαγωγία που προςφζρεται ςτθν περιοχι τουσ ςτουσ δικτυακοφσ
κόμβουσ:
του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ,
του Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ, H ελλθνικι ιςτορία ςτο Διαδίκτυο,
Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ,
Του διμου τουσ.
Χρθςιμοποιοφν μθχανι αναηιτθςθσ για τθ βάςει κριτθρίων διερεφνθςθ του κυβερνοχϊρου
για χριςιμο και αξιόπιςτο υλικό. Επιπλζον αναπτφςςουν προβλθματιςμό:
o Για τθ ςθμαςία τθσ κατάλλθλθσ χριςθσ του των λζξεων- κλειδιϊν και των
τελεςτϊν για τθν επιτυχθμζνθ αναηιτθςθ.
o Για τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα του πλθροφοριακοφ υλικοφ του
διαδικτφου.
Καταγράφουν τα χαρακτθριςτικά του ψθφιακοφ κειμζνου, ζτςι ϊςτε να τα λάβουν
υπόψθ τουσ για τθ δθμιουργία του δικοφ τουσ κειμζνου ςτθν επόμενθ φάςθ.
Ο κακθγθτισ φροντίηει να δοκεί ιδιαίτερθ ζμφαςθ ςτθν ανάγκθ μεκοδικισ και κριτικισ
αναηιτθςθσ ςτο δικτυακό περιβάλλον. Επιςθμαίνει τθν ανάγκθ προςεκτικοφ ελζγχου τθσ
αξιοπιςτίασ των παρεχόμενων πλθροφοριϊν. Ειδικά, ωσ προσ τθ χριςθ των μθχανϊν
αναηιτθςθσ, τονίηει τθ ςθμαςία τθσ επιλογισ των κατάλλθλων λζξεων κλειδιϊν και τθσ
ςωςτισ χριςθσ των τελεςτϊν για τθν αποτελεςματικι περιγραφι των επιδιωκόμενων
αποτελεςμάτων και δρα υποςτθρικτικά, όπου χρειάηεται.
Επιπλζον οι μακθτζσ:
Απευκφνουν θλεκτρονικζσ επιςτολζσ ςε επίςθμουσ φορείσ (θ δ/νςθ θλεκτρονικοφ
ταχυδρομείου παρζχεται από τθν ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εςωτερικϊν Δθμόςιασ
Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ) αιτοφμενοι χριςιμεσ πλθροφορίεσ ι υλικό. Ο διδάςκων
καλεί τουσ μακθτζσ να επιμελθκοφν ιδιαίτερα του περιεχομζνου και τθσ μορφισ τθσ
επιςτολισ και να μθν παραςυρκοφν ςτθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ λόγω τα χριςθσ
του θλεκτρονικοφ μζςου.
Καταγράφουν το υλικό τουσ θλεκτρονικά (ςε αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου το κείμενο
και τισ ςυνοδευτικζσ του εικόνεσ και ςε ζνα φάκελο άλλο πολυμεςικό υλικό, π.χ. video).
Στο διάςτθμα ανάμεςα ςτα δφο πρϊτα ςτάδια/ φάςεισ τθσ εργαςίασ οι μακθτζσ μποροφν
να δραςτθριοποιθκοφν για τθ ςυλλογι και τθ δθμιουργία ψθφιακοφ υλικοφ το οποίο
μπορεί να ςυμπεριλθφκεί ςτθν εργαςία τουσ. Συγκεκριμζνα, μποροφν να βγάλουν
ψθφιακζσ φωτογραφίεσ, να ςυλλζξουν και να ψθφιοποιιςουν αρχειακό υλικό,
παραδοςιακι μουςικι, μαρτυρίεσ και ςυνεντεφξεισ προςωπικοτιτων τθσ περιοχισ τουσ.
83. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Bϋ Φάςθ- φνκεςθ κειμζνων ομάδων
Θ φάςθ αυτι καλό είναι να απζχει χρονικά από τθν προθγοφμενθ, ζτςι ϊςτε οι μακθτζσ να
ζχουν πραγματοποιιςει τθν εκτόσ ςχολικοφ εργαςτθρίου ςυλλογι υλικοφ και να ζχει
υπάρξει ανταπόκριςθ ςτα θλεκτρονικά τουσ μθνφματα. Στο ςτάδιο αυτό, οι μακθτζσ
επεξεργάηονται το υλικό που ςυνζλεξαν με ςκοπό τθ ςφνκεςθ του ψθφιακοφ τουσ κειμζνου
χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου και το λογιςμικό ςυγγραφισ ιςτοςελίδων. Στθν
περίπτωςθ που οι μακθτζσ δεν είναι εξοικειωμζνοι με τθ χριςθ του δεφτερου εργαλείου,
εργάηονται ςτο ςτάδιο αυτό ςτον επεξεργαςτι κειμζνου και θ επεξεργαςία μζςω
λογιςμικοφ ςυγγραφισ ιςτοςελίδων γίνεται ςτθν τελικι φάςθ με τθ ςυνδρομι του
διδάςκοντοσ και του κακθγθτι τθσ Ρλθροφορικισ (κα μποροφςε, εξάλλου, να διατεκεί μία
ϊρα του μακιματοσ τθσ Ρλθροφορικισ για διακεματικι διδαςκαλία). Τονίηεται από τον
διδάςκοντα ότι το κείμενο κα φιλοξενθκεί ςε θλεκτρονικό περιβάλλον και επομζνωσ είναι
ανάγκθ να διακρίνεται από τα χαρακτθριςτικά του ψθφιακοφ κειμζνου και ςυγκεκριμζνα
τθν οργάνωςθ ςε επίπεδα και τθν πολυτροπικότθτα.
Οι μακθτζσ ςυνκζτουν ςυνεργατικά το κείμενο που αφορά ςτο κζμα τθσ ομάδασ τουσ
ςυνδυάηοντασ πολλοφσ πόρουσ νοιματοσ (λόγο, εικόνα, video, ιχο). Το κείμενο που
παράγουν δεν ζχει απαραίτθτα γραμμικι ακολουκία. Δθμιουργείται με τθν προοπτικι να
οργανωκεί ςε διαφορετικά επίπεδα μζςω τθσ χριςθσ υπερδεςμϊν που κα ενεργοποιθκοφν
με τθν αξιοποίθςθ των λειτουργιϊν του λογιςμικοφ ςυγγραφισ ιςτοςελίδων. Οι
υπερδεςμοί μπορεί να είναι κείμενο, εικόνεσ και ςφμβολα. Αρχικά, οι μακθτζσ
δθμιουργοφν το διάγραμμα του κειμζνου τουσ και ηθτοφν τθ γνϊμθ του κακθγθτι με τον
οποίο ςυηθτοφν πικανζσ διορκϊςεισ. Στθ ςυνζχεια, προχωροφν ςτθν καταγραφι των
ςτοιχείων. Ο κακθγθτισ υποςτθρίηει το ςυνεργατικό ζργο τθσ κειμενικισ παραγωγισ με
παρεμβάςεισ και επιλφςεισ προβλθμάτων.
Γϋ Φάςθ Παρουςίαςθ των εργαςιϊν των ομάδων και ςφνκεςθ του ςυνολικοφ κειμζνου
Στθ φάςθ αυτι οι ομάδεσ παρουςιάηουν τισ εργαςίεσ τουσ. Θ χριςθ βιντεοπροβολζα
διευκολφνει ιδιαίτερα το ζργο αυτό. Στθν περίπτωςθ που δφο ομάδεσ ζχουν χειριςτεί το
ίδιο κζμα το παρουςιάηουν από κοινοφ κάνοντασ ςυγκρίςεισ και αλλθλοςυμπλθρϊςεισ. Οι
υπόλοιποι μακθτζσ διατυπϊνουν ερωτιματα, ηθτοφν διευκρινίςεισ και εκφράηουν κρίςεισ.
Διενεργείται διάλογοσ για τθ ςφνκεςθ του τελικοφ κειμζνου ωσ προσ το περιεχόμενο, τθ
δομι και τθ μορφι του - oι τρεισ αυτοί άξονεσ κα μποροφςαν να ανατεκοφν προσ
επεξεργαςία ςε νζεσ ομάδεσ. Ο διδάςκων ςυντονίηει το διάλογο, υποβοθκά τθν
αποςαφινιςθ και υποδεικνφει, διακριτικά, κατευκφνςεισ. Ακολουκεί θ από κοινοφ ςφνκεςθ
του τελικοφ κειμζνου. Σε περίπτωςθ που οι μακθτζσ δεν ζχουν επεξεργαςτεί το κείμενο με
το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων θ εργαςία αυτι πραγματοποιείται από ομάδα
μακθτϊν που γνωρίηει καλά τθ χριςθ του λογιςμικοφ ςε ςυνεργαςία με τον εκπαιδευτικό.
84. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Εναλλακτικά, ο κακθγθτισ τθσ Ρλθροφορικισ κα μποροφςε να ςυνδράμει τθν τελικι αυτι
φάςθ αξιοποιϊντασ τθν ευκαιρία να διδάξει τθ ςχετικι φλθ.
Δϋ Φάςθ- Αξιολόγθςθ
Απαραίτθτθ κρίνεται κατά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διαδικαςίασ θ κριτικι τθσ επανεξζταςθ. Θ
αξιολόγθςθ μπορεί να γίνει από τον εκπαιδευτικό και τουσ μακθτζσ ατομικά και ομαδικά
και αφορά : α) ςτθν επίτευξθ των γνωςτικϊν ςτόχων, β) ςτισ ςυνεργατικζσ δεξιότθτεσ που
αναπτφχκθκαν και γ) ςτθ ςχετικι βελτίωςθ που παρουςιάςτθκε (Ματςαγγοφρασ, 2000).
ΔΤΝΑΣΟΣΘΣΕ ΣΡΟΠΟΠΟΙΘΘ- ΠΡΟΕΚΣΑΘ ΕΝΑΡΙΟΤ
Ππωσ ζχει ιδθ αναφερκεί, θ δραςτθριότθτα αυτι μπορεί να πάρει τθ μορφι project
μεγάλθσ χρονικισ διάρκειασ. Στθν περίπτωςθ αυτι μποροφν να προςτεκοφν και άλλοι
τομείσ ςτθν προςζγγιςθ του κζματοσ όπωσ οικονομία, ακλθτιςμόσ, και να εμπλακοφν
ενεργά εκπαιδευτικοί πολλϊν ειδικοτιτων: μουςικισ, αιςκθτικισ αγωγισ, φυςικισ αγωγισ,
πλθροφορικισ, οικονομίασ και βζβαια τθσ Λςτορίασ και τθσ Λογοτεχνίασ. Μία δυνατότθτα,
επιπλζον, προςζγγιςθσ παρζχεται και μζςα από τα Αρχαία από μετάφραςθ τθσ Β’
Γυμναςίου, Σόποι και άνκρωποι. Μποροφν, επίςθσ, να οργανωκοφν επιςκζψεισ για τθ
ςυλλογι υλικοφ, ενϊ οι εκδρομζσ/ «ςχολικοί περίπατοι» μπορεί να ζχουν και αυτόν τον
προςανατολιςμό.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κουτςογιάννθσ Δ., Περικϊρια δθμιουργικισ αξιοποίθςθσ των θλεκτρονικϊν υπολογιςτϊν
ςτθ διδαςκαλία του γραπτοφ λόγου: ζρευνα ςε μακθτζσ Αϋ Γυμναςίου, διδακτορικι
διατριβι, Τομζασ Γλωςςολογίασ, Τμιματοσ Φιλολογίασ, Α.Ρ.Κ., Κεςςαλονίκθ, 1998.
Κουτςογιάννθσ Δ., Γλωςςικι Αγωγι και Διαδίκτυο: Δυνατότθτεσ και περιοριςμοί,
Ανακοίνωςθ τθν ετιςια ςυνάντθςθ του Σομζα Γλωςςολογίασ (Σμιματοσ Φιλολογίασ) του
Α.Π.Θ., Κεςςαλονίκθ, 1999.
Κουτςογιάννθσ Δ., (επιμ.) Πλθροφορικι – επικοινωνιακι τεχνολογία και γλωςςικι αγωγι: θ
διεκνισ εμπειρία, Κζντρο Ελλθνικισ Γλϊςςασ, Κεςςαλονίκθ, 2001.
Κουτςογιάννθσ Δ., Τεχνολογίεσ τθσ Ρλθροφορικισ και Επικοινωνίασ και διδαςκαλία τθσ
ελλθνικισ γλϊςςασ: Από το εκπαιδευτικό λογιςμικό ςτον κριτικό τεχνογραμματιςμό ςτο
Δθμαράκθ Ε., και Κυνθγόσ Χρ., Νοθτικά Εργαλεία και Πλθροφοριακά Μζςα, ς.393- 420,
Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
85. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Κουτςογιάννθσ Δ., Βαλετόπουλοσ Φ., Γεωργιάδθσ Μ., και Ντίνασ Κ., Ο γλωςςικόσ –
πολιτιςμικόσ χρωματιςμόσ του διαδικτφου ωσ μζςου αναηιτθςθσ επιμορφωτικοφ υλικοφ,
Ανακοίνωςθ ςτο Β’ Πανελλινιο υνζδριο: Σεχνολογίεσ τθσ Πλθροφορίασ και Επικοινωνίασ
ςτθν Εκπαίδευςθ, Ράτρα, 2000.
Ματςαγγοφρασ Γ.Θ., Ομαδοςυνεργατικι Διδαςκαλία και Μάκθςθ, Γρθγόρθσ, Ακινα, 2000.
Νικολαΐδου Σ. και Γιακουμάτου Τ., Διαδίκτυο και Διδαςκαλία, Κζδροσ, Ακινα, 2001.
ΥπΕΡΚ- Ραιδαγωγικό Λνςτιτοφτο, Ενιαίο Πλαίςιο Προγραμμάτων πουδϊν για τθν
Πρωτοβάκμια και τθ Δευτεροβάκμια Εκπαίδευςθ, Ακινα, 2000.
FreyKarl, Θ «Μζκοδοσ Project», Μια μορφι ςυλλογικισ εργαςίασ ςτο ςχολείο ωσ κεωρία
και πράξθ, Παιδαγωγικι και Εκπαίδευςθ, Αδελφοί Κυριακίδθ, 1998.
Επιςυνάπτονται τα φφλλα εργαςίασ
ΦΥΛΛΑ ΕΓΑΣΛΑΣ
ΟΜΑΔΑ Αϋ
ΘΕΜΑ: ΦΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
1θ
Φάςθ
Ρλοθγθκείτε ςτουσ ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ και ςυλλζξτε πολυμεςικό υλικό
(κείμενο, φωτογραφίεσ, video) ςχετικά με το φυςικό περιβάλλον τθσ περιοχισ ςασ :
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ,
http://www.gnto.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Θλεκτρονικοφ Ρεριοδικοφ τθσ «Επικράτειασ
Ρολιτιςμοφ» του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ, http://www.cultureguide.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ (αν υπάρχει) του διμου ςασ. Τθν θλεκτρονικι δ/νςθ κα
τθ βρείτε από τθ ςελίδα, http://www.ypes.gr/topiki.htm του Υπουργείου
Εςωτερικϊν Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ ςτθν οποία παρζχονται
οι δ/νςεισ δικτυακϊν κόμβων και θλεκτρονικϊν ταχυδρομείων των διμων
όλθσ τθσ χϊρασ.
86. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Χρθςιμοποιιςτε τθ μθχανι αναηιτθςθσ, http://www.google.com.gr για τθ διερεφνθςθ
πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα που διερευνάτε. Καταγράψτε τα ςτοιχεία που
κεωρείτε αξιόλογα. Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε θλεκτρονικι επιςτολι ςτο διμαρχο ι ςε κάποιον άλλο φορζα του τόπου ςασ
ηθτϊντασ πλθροφορίεσ που κα μποροφςατε να αξιοποιιςετε ςτθ δθμιουργία του
κειμζνου ςασ. Τθ διεφκυνςθ τθσ θλεκτρονικισ κυρίδασ του διμου ςασ μπορείτε να τθν
αναηθτιςετε ςτθν ακόλουκθ ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εςωτερικϊν:
http://www.ypes.gr/topiki.htm. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του
περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ. Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ
παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
Οδθγίεσ για τθν εκτόσ εργαςτθρίου δραςτθριοποίθςθ:
o Βγάλτε ψθφιακζσ φωτογραφίεσ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ τθσ περιοχισ
ςασ.
2θ
Φάςθ (κοινι για όλεσ τισ ομάδεσ)
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
87. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενό ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
88. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΟΜΑΔΑ Βϋ
ΘΕΜΑ: ΙΣΟΡΙΑ
Ρλοθγθκείτε ςτουσ ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ και ςυλλζξτε πολυμεςικό υλικό
(κείμενο, φωτογραφίεσ, video) ςχετικό με τθν ιςτορία τθσ περιοχισ ςασ:
o Δικτυακόσ κόμβοσ Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ, H ελλθνικι ιςτορία ςτο Διαδίκτυο,
http://www.hellenichistory.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ,
http://www.gnto.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ (αν υπάρχει) του διμου ςασ. Τθν θλεκτρονικι δ/νςθ κα
τθ βρείτε από τθ ςελίδα, http://www.ypes.gr/topiki.htm του Υπουργείου
Εςωτερικϊν Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ ςτθν οποία παρζχονται
οι δ/νςεισ δικτυακϊν κόμβων και θλεκτρονικϊν ταχυδρομείων των διμων
όλθσ τθσ χϊρασ
Χρθςιμοποιιςτε τθ μθχανι αναηιτθςθσ, http://www.google.com.gr για τθ διερεφνθςθ
πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα που διερευνάτε. Καταγράψτε/ ςυγκεντρϊςτε τα
ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα. Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε θλεκτρονικι επιςτολι ςτο διμαρχο ι ςε κάποιον άλλο φορζα του τόπου ςασ
ηθτϊντασ πλθροφορίεσ που κα μποροφςατε να αξιοποιιςετε ςτθ δθμιουργία του
κειμζνου ςασ. Τθ διεφκυνςθ τθσ θλεκτρονικισ κυρίδασ του διμου ςασ μπορείτε να τθν
αναηθτιςετε ςτθν ακόλουκθ ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εςωτερικϊν:
http://www.ypes.gr/topiki.htm. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του
περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ. Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ
παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
89. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
Οδθγίεσ για τθν εκτόσ εργαςτθρίου δραςτθριοποίθςθ:
o Συλλζξτε πλθροφορίεσ από ιςτορικά βιβλία & εγκυκλοπαίδειεσ τθσ ςχολικισ
και δθμοτικισ ςασ βιβλιοκικθσ. Μπορείτε αντί να γράψετε τα χριςιμα
ςτοιχεία ςε ζνα αρχείο word να ψθφιοποιιςετε το ζντυπο με τθ βοικεια
scanner.
o Αναηθτιςτε ιςτορικά αρχεία ςε βιβλιοκικεσ και μουςεία και μετατρζψτε τα
ςε ψθφιακι μορφι μζςω scanner με πρόγραμμα ocr.
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενό ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
90. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΟΜΑΔΑ Γϋ
ΘΕΜΑ: ΠΟΛΙΣΙΜΟ
Ρλοθγθκείτε ςτουσ ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ και ςυλλζξτε πολυμεςικό υλικό
(κείμενο, φωτογραφίεσ, video) ςχετικό με τον πολιτιςμό τθσ περιοχισ ςασ. Ειδικότερα
για κζματα που αφοροφν ςτθ τζχνθ (τοπικι αρχιτεκτονικι, αρχαιολογικοί χϊροι,
μουςεία περιοχισ, μουςικι, λογοτεχνία) ςτα ζκιμα και ςτισ εκδθλϊςεισ του τόπου ςασ.
Λδιαίτερα ςτον κόμβο του Σπουδαςτθρίου Νζου Ελλθνιςμοφ, αναηθτιςτε ζργα
λογοτεχνϊν που κατάγονται ι δραςτθριοποιικθκαν ςτθν περιοχι ςασ ι που υπάρχει
ςτο ζργο τουσ ςθμαντικι αναφορά ςτον τόπο ςασ.
o ΟΔΥΣΣΕΥΣ, δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ,
http://www.culture.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ, H ελλθνικι ιςτορία ςτο Διαδίκτυο,
http://www.hellenichistory.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ,
http://www.gnto.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Σπουδαςτθρίου Νζου Ελλθνιςμοφ,
http://www.snhell.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ (αν υπάρχει) του διμου ςασ. Τθν θλεκτρονικι δ/νςθ κα
τθ βρείτε από τθ ςελίδα, http://www.ypes.gr/topiki.htm του Υπουργείου
Εςωτερικϊν Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ ςτθν οποία παρζχονται
οι δ/νςεισ δικτυακϊν κόμβων και θλεκτρονικϊν ταχυδρομείων των διμων
όλθσ τθσ χϊρασ.
Χρθςιμοποιιςτε τθ μθχανι αναηιτθςθσ, http://www.google.com.gr για τθ διερεφνθςθ
πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα που διερευνάτε. Καταγράψτε/ ςυγκεντρϊςτε τα
ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα. Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ που
πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα αποτελζςματα όςον
αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που διερευνάτε; Σε ποια
91. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ του κϊδικα αυτοφ τθσ
αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα των
δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε θλεκτρονικι επιςτολι ςτο διμαρχο ι ςε κάποιον άλλο φορζα του τόπου ςασ
ηθτϊντασ πλθροφορίεσ που κα μποροφςατε να αξιοποιιςετε ςτθ δθμιουργία του
κειμζνου ςασ. Τθ διεφκυνςθ τθσ θλεκτρονικισ κυρίδασ του διμου ςασ μπορείτε να τθν
αναηθτιςετε ςτθν ακόλουκθ ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εςωτερικϊν:
http://www.ypes.gr/topiki.htm. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του
περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ. Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ
παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
Οδθγίεσ για τθν εκτόσ εργαςτθρίου δραςτθριοποίθςθ:
o Συλλζξτε πλθροφορίεσ από ιςτορικά βιβλία & εγκυκλοπαίδειεσ τθσ ςχολικισ
και δθμοτικισ ςασ βιβλιοκικθσ. Μπορείτε αντί να γράψετε τα χριςιμα
ςτοιχεία ςε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου να ψθφιοποιιςετε το ζντυπο
με τθ βοικεια scanner.
o Αναηθτιςτε ιςτορικά αρχεία ςε βιβλιοκικεσ και μουςεία και μετατρζψτε τα
ςε ψθφιακι μορφι μζςω scanner ι ψθφιακισ φωτογραφίασ
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ ςασ
τα εξισ:
92. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενό ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
93. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΟΜΑΔΑ Δϋ
ΘΕΜΑ: ΨΤΧΑΓΩΓΙΑ
Ρλοθγθκείτε ςτουσ ακόλουκουσ δικτυακοφσ τόπουσ και ςυλλζξτε πολυμεςικό υλικό
(κείμενο, φωτογραφίεσ, video) ςχετικό με τισ ευκαιρίεσ ψυχαγωγίασ τθσ περιοχισ ςασ.
Ειδικότερα για κζματα που αφοροφν ςε κεάματα, ακλθτικζσ δραςτθριότθτεσ και
γαςτρονομία.
o ΟΔΥΣΣΕΥΣ, δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ,
http://www.culture.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Θλεκτρονικοφ Ρεριοδικοφ τθσ «Επικράτειασ
Ρολιτιςμοφ» του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ, http://www.cultureguide.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ του Υπουργείου Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ,
http://www.gnto.gr
o Δικτυακόσ κόμβοσ (αν υπάρχει) του διμου ςασ. Τθν θλεκτρονικι δ/νςθ
κα τθ βρείτε από τθ ςελίδα, http://www.ypes.gr/topiki.htm του
Υπουργείου Εςωτερικϊν Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ ςτθν
οποία παρζχονται οι δ/νςεισ δικτυακϊν κόμβων και θλεκτρονικϊν
ταχυδρομείων των διμων όλθσ τθσ χϊρασ.
Χρθςιμοποιιςτε τθ μθχανι αναηιτθςθσ, http://www.google.com.gr για τθν
αναηιτθςθ πρόςκετων πλθροφοριϊν για το κζμα που διερευνάτε. Καταγράψτε/
ςυγκεντρϊςτε τα ςτοιχεία που κεωρείτε αξιόλογα. Επιπλζον απαντιςτε ςτα εξισ:
o Ροιεσ λζξεισ- κλειδιά και τελεςτζσ χρθςιμοποιιςατε για τθν αναηιτθςθ
που πραγματοποιιςατε; Μείνατε ικανοποιθμζνοι από τα
αποτελζςματα όςον αφορά ςτθ ςυνάφεια τουσ με το κζμα που
διερευνάτε; Σε ποια ςυμπεράςματα καταλιξατε ςχετικά με τθ χριςθ
του κϊδικα αυτοφ τθσ αναηιτθςθσ;
o Εκφράςτε τα ςχόλιά ςασ ςχετικά με τθν ποιότθτα και τθν εγκυρότθτα
των δικτυακϊν τόπων που περιθγθκικατε. Σασ δθμιουργικθκε κάποιοσ
προβλθματιςμόσ;
Στείλτε θλεκτρονικι επιςτολι ςτο διμαρχο ι ςε κάποιον άλλο φορζα του τόπου
ςασ ηθτϊντασ πλθροφορίεσ που κα μποροφςατε να αξιοποιιςετε ςτθ δθμιουργία
του κειμζνου ςασ. Τθ διεφκυνςθ τθσ θλεκτρονικισ κυρίδασ του διμου ςασ μπορείτε
να τθν αναηθτιςετε ςτθν ακόλουκθ ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εςωτερικϊν:
94. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
http://www.ypes.gr/topiki.htm. Επιμελθκείτε ιδιαίτερα τθσ μορφισ και του
περιεχομζνου τθσ επιςτολισ ςασ. Αποφφγετε τθν υιοκζτθςθ οικείου φφουσ
παραςυρμζνοι από τθ χριςθ του θλεκτρονικοφ μζςου.
Ρεριθγοφμενοι ςτουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ ςυλλογι υλικοφ παρατθριςτε και
κρατιςτε ςθμειϊςεισ για ςτοιχεία που πικανόν να ςασ φανοφν χριςιμα για τθν
παραγωγι του δικοφ ςασ ψθφιακοφ κειμζνου. Συγκεκριμζνα μελετιςτε τα εξισ:
o Τουσ τρόπουσ- φορείσ των μθνυμάτων (κείμενο, εικόνα, φωτογραφίεσ,
video, ιχοσ, κλπ.),
o Τθν κατά επίπεδα οργάνωςθ των πλθροφοριϊν.
Οδθγίεσ για τθν εκτόσ εργαςτθρίου δραςτθριοποίθςθ:
o Βγάλτε ψθφιακζσ φωτογραφίεσ
o Συλλζξτε παραδοςιακζσ ςυνταγζσ του τόπου ςασ
2θ
Φάςθ
Ξεκινιςτε τθ ςφνκεςθ του κειμζνου ςασ χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου. Στθ
ςυνζχεια, αν ζχετε τθ δυνατότθτα, επεξεργαςτείτε το κείμενο με το λογιςμικό δθμιουργίασ
ιςτοςελίδων.
Σε πρϊτο ςτάδιο ςχεδιάςτε το διάγραμμα βάςει του οποίου κα δθμιουργιςετε το
κείμενό ςασ.
Ηθτιςτε τθ γνϊμθ του κακθγθτι ςασ.
Συνεχίςτε με τθν παραγωγι του κειμζνου ςασ. Ρρζπει να λάβετε ιδιαίτερα υπόψθ
ςασ τα εξισ:
o Τουσ αποδζκτεσ του κειμζνου ςασ. Το κείμενο πρόκειται να δθμοςιευκεί
ςτθ ςχολικι ςασ ιςτοςελίδα.
o Το μζςο που κα φιλοξενιςει το κείμενό ςασ. Το θλεκτρονικό περιβάλλον
ζχει τα δικά του χαρακτθριςτικά (πολυτροπικότθτα, υπερκείμενο).
Μοιράςτε το νόθμα ςε διαφορετικοφσ πόρουσ (κείμενο, εικόνα, video κλπ.)
και οργανϊςτε το λόγο ςε διαφορετικά επίπεδα.
Αν είςτε εξοικειωμζνοι με το λογιςμικό δθμιουργίασ ιςτοςελίδων, επεξεργαςτείτε το
κείμενο ςασ με αυτό. Καλό είναι να προθγθκεί μία ςυηιτθςθ ςχετικά με το κζμα τθσ
95. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
αιςκθτικισ του κειμζνου και των παρεχόμενων από το λογιςμικό μζςων που κα
αξιοποιιςετε.
96. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ενάριο διδαςκαλίασ * Ιςτορία +
«Οι ταυροφορίεσ και οι ςυνζπειζσ τουσ για τθν τφχθ του Βυηαντίου»
97. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
6. «Οι Σταυροφορίεσ και οι ςυνζπειζσ τουσ για τθν τφχθ του Βυηαντίου»
Μάκθμα: Λςτορία Μεςαιωνικι και Νεότερθ
Σάξεισ: Βϋ Γυμναςίου και Βϋ Λυκείου
ΤΝΣΟΜΘ ΕΠΙΚΟΠΘΘ
Οι μακθτζσ κα επιχειριςουν ιςτορικι διερεφνθςθ τθσ περιόδου των Σταυροφοριϊν και τθσ
Λατινοκρατίασ με τθ χριςθ εκπαιδευτικοφ λογιςμικοφ (Από το παρόν ςτο παρελκόν -
Βυηαντινι Λςτορία, Centennia,) και τθν πλοιγθςθ ςτο διαδίκτυο. Θ δραςτθριότθτα που κα
πραγματοποιθκεί κα τουσ βοθκιςει να βιϊςουν το χϊρο και το χρόνο τθσ περιόδου των
Σταυροφοριϊν και τθσ Λατινοκρατίασ και να κατανοιςουν τθ ςθμαςία τθσ περιόδου αυτισ,
για τθν ελλθνικι και τθν παγκόςμια ιςτορία.
Ρροςδοκϊμενθ παιδαγωγικι κατάκτθςθ είναι θ ανάπτυξθ τθσ ςυνεργατικότθτασ μεταξφ
των μελϊν τθσ ομάδασ και θ ενίςχυςθ των διερευνθτικϊν ικανοτιτων και δεξιοτιτων των
μακθτϊν με τθ χριςθ ενόσ δυναμικοφ εργαλείου μάκθςθσ που κα τουσ εμπλζξει ςε μια νζα
διαχείριςθ και κριτικι προςζγγιςθ τθσ παρεχόμενθσ πλθροφορίασ.
Ρροςδοκϊμενθ μακθςιακι κατάκτθςθ είναι θ εποπτεία τθσ κακθμερινότθτασ του φςτερου
Μεςαίωνα μζςα από τθν αναηιτθςθ, ανακάλυψθ, πρόςλθψθ, επεξεργαςία,
πολυπριςματικι προςζγγιςθ, ανάλυςθ, ςφνκεςθ, αξιολόγθςθ και ζκκεςθ των πλθροφοριϊν
που ζλαβαν από πρωτογενείσ και δευτερογενείσ πθγζσ.
Οι προςδοκϊμενεσ μζκοδοι διδακτικισ εςτιάηονται ςτθν ομαδοςυνεργατικι- διερευνθτικι
μάκθςθ των μακθτϊν, θ οποία διευκολφνεται και διεκπεραιϊνεται μζςω τθσ χριςθσ του
Θ/Υ και των διατικζμενων εκπαιδευτικϊν λογιςμικϊν και δικτυακϊν τόπων.
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Το ςενάριο αυτό ακολουκεί το Διακεματικό Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογράμματοσ Σπουδϊν τθσ
Λςτορίασ και ειδικότερα το Αναλυτικό Ρρόγραμμα Σπουδϊν τθσ Λςτορίασ ςτο Γυμνάςιο και
το Λφκειο και επιδιϊκει να υπθρετιςει τουσ παρακάτω διδακτικοφσ ςτόχουσ:
Να κατανοιςουν οι μακθτζσ ότι ο κόςμοσ ςτον οποίο ηουν είναι αποτζλεςμα μιασ
εξελικτικισ πορείασ με υποκείμενα δράςθσ τουσ ανκρϊπουσ.
Να καταςτοφν ικανοί, μζςα από τθ γνϊςθ του παρελκόντοσ, να κατανοιςουν το παρόν,
να ςτοχαςτοφν για τα προβλιματά του και να προγραμματίςουν ορκά το μζλλον.
Να ςυνειδθτοποιιςουν τθν προςωπικι τουσ ευκφνθ για τθν πορεία τθσ κοινωνίασ ςτθν
οποία ηουν.
98. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να διαμορφϊςουν, μζςα από τθ μελζτθ των επιμζρουσ πολιτιςμϊν και τθσ
ςυνειςφοράσ τουσ ςτον παγκόςμιο πολιτιςμό, πνεφμα μετριοπάκειασ, ανοχισ και
ςεβαςμοφ ςτο διαφορετικό.
Να οικοδομιςουν, μζςα από τθ μελζτθ του δικοφ τουσ πολιτιςμοφ, τθν εκνικι και
πολιτιςτικι τουσ ταυτότθτα.
Να ςυνειδθτοποιιςουν τθν αναγκαιότθτα κριτικισ αξιολόγθςθσ των πθγϊν τθσ
ιςτορικισ γνϊςθσ.
Να κατανοιςουν ότι θ Λςτορία είναι ανακαταςκευι του παρελκόντοσ, ότι βαςίηεται ςε
πθγζσ και ότι ςυνιςτά επιλεκτικι διαδικαςία.
Να ςυλλαμβάνουν το ιςτορικό παρελκόν ωσ ολότθτα, ςε κάκε εξεταηόμενθ περίοδο, ωσ
ςυνάρκρωςθ των ποικίλων πεδίων τθσ ανκρϊπινθσ δραςτθριότθτασ, και να κατανοοφν
τθν επίδραςθ και τον αλλθλοκακοριςμό τουσ.
Να μελετιςουν τισ ςχζςεισ μεταξφ των λαϊν και να εκτιμιςουν τθ ςυνειςφορά αυτϊν
(των λαϊν) ςτον παγκόςμιο πολιτιςμό.
Να οικειωκοφν το περιεχόμενο ιςτορικϊν όρων και εννοιϊν, αναγκαίων για τθ
βακφτερθ και πλθρζςτερθ ιςτορικι γνϊςθ ι ςχετικϊν με διαςτάςεισ τθσ ιςτορικισ
πραγματικότθτασ που δεν διδάχτθκαν ςτθν εννιάχρονθ υποχρεωτικι εκπαίδευςθ.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Α. Ω ΠΡΟ ΣΟ ΓΝΩΣΙΚΟ ΑΝΣΙΚΕΙΜΕΝΟ
Ρροςδοκάται οι μακθτζσ
Να εκτιμιςουν το χαρακτιρα, τα αίτια και τα αποτελζςματα των Σταυροφοριϊν,
Να γνωρίςουν τισ ςυνκικεσ υπό τισ οποίεσ πραγματοποιικθκε θ άλωςθ τθσ
Κωνςταντινοφπολθσ από τουσ Φράγκουσ και
Να κατανοιςουν το χαρακτιρα των λατινικϊν και ελλθνικϊν κρατϊν που
δθμιουργικθκαν ςτο χϊρο του Βυηαντίου.
Β. Ω ΠΡΟ ΣΘ ΜΑΘΘΙΑΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Να δραςτθριοποιθκοφν ςτθ διερευνθτικι-βιωματικι μάκθςθ.
Να εκτιμιςουν τθν αποτελεςματικότθτα τθσ ςυνεργατικισ μάκθςθσ.
Να αςκθκοφν ςτθν πολφπλευρθ και πολυπριςματικι προςζγγιςθ τθσ ιςτορίασ μζςα
από τον εντοπιςμό και τθ ςφγκριςθ ευρζοσ φάςματοσ κειμενικϊν και εικαςτικϊν
ιςτορικϊν πθγϊν.
Να αναπτφξουν τθν κριτικι τουσ ςκζψθ.
99. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Γ. Ω ΠΡΟ ΣΘ ΧΡΘΘ ΝΕΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ
Αναμζνεται οι μακθτζσ
Να αποκτιςουν δεξιότθτεσ χειριςμοφ των θλεκτρονικϊν βάςεων, και επεξεργαςίασ και
ταξινόμθςθσ των δεδομζνων.
Να κατανοιςουν βαςικζσ ζννοιεσ και εντολζσ διαχείριςθσ ωσ προσ τθ βάςθ δεδομζνων.
Να διατυπϊςουν ερωτιματα κζτοντασ αποτελεςματικζσ παραμζτρουσ.
Να κατανοιςουν τθ λειτουργία των διερευνθτικϊν εργαλείων για τθ διατφπωςθ
ερωτιςεων προκειμζνου να προςεγγίςουν το επικυμθτό γνωςτικό αποτζλεςμα.
ΚΑΙΝΟΣΟΜΕ ΠΡΟΕΓΓΙΕΙ ΣΟΤ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΤ ΕΡΓΑΛΕΙΟΤ
Θ χριςθ των προαναφερκζντων λογιςμικϊν και θ πλοιγθςθ ςε επιλεγμζνουσ
διαδικτυακοφσ τόπουσ ςτο παρόν ςενάριο επιτρζπουν τθ δυνατότθτα ελεφκερθσ
εξερεφνθςθσ μζςα ςε κατάλλθλα οριοκετθμζνο πλαίςιο, ϊςτε οι μακθτζσ να οδθγθκοφν
ςτθν ανακάλυψθ των ιςτορικϊν ςτοιχείων που απαιτοφνται για τθν ουςιαςτικι κατανόθςθ
του εξεταηομζνου κζματοσ.
Αξιοποιείται θ αρχι τθσ εποπτείασ, αφοφ θ νζα τεχνολογία προςφζρει ςτο μακθτι τθ
δυνατότθτα να προςεγγίςει με αμεςότθτα εικαςτικζσ αναπαραςτάςεισ και ιςτορικοφσ
χάρτεσ που ςυμβάλλουν ςτθν αιςκθτοποίθςθ τθσ κακθμερινότθτασ τθσ εποχισ των
Σταυροφοριϊν και τθσ Λατινοκρατίασ.
ΠΡΟΔΟΚΩΜΕΝΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΜΑΘΘΘ
Αναμζνεται να ακολουκθκεί θ ανακαλυπτικι πορεία οικοδόμθςθσ τθσ νζασ γνϊςθσ πάνω
ςε προχπάρχουςεσ. Επίςθσ να περιοριςτεί ο ρόλοσ του διδάςκοντα ςε ρόλο εμψυχωτι και
ςυντονιςτι και να ενιςχυκεί ςυνακόλουκα θ άμεςθ ςυμμετοχι των μακθτϊν ςτθ
διαδικαςία τθσ ιςτορικισ ζρευνασ, με αποτζλεςμα τθν ανάπτυξθ τθσ ιςτορικισ τουσ
ςκζψθσ.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Με το ςενάριο αυτό επιδιϊκεται μια διερευνθτικι προςζγγιςθ τθσ ιςτορικισ γνϊςθσ τθσ
εποχισ των Σταυροφοριϊν και τθσ Λατινοκρατίασ, θ οποία κα εξελίςςεται ςυνεργατικά,
κακϊσ οι μακθτζσ κα εργάηονται ςε μικρζσ ομάδεσ.
Επί πλζον επιχειρείται μια ενεργθτικι-βιωματικι προςζγγιςθ, αφοφ κάκε μακθτισ κα
αναλαμβάνει ρόλο ιςτορικοφ ερευνθτι, που κα ανακαλφπτει και κα ςυνδυάηει μεταξφ τουσ
τα ςτοιχεία, για να διαςταυρϊςει τισ πθγζσ του, να αποτιμιςει τθν αξιοπιςτία τουσ και να
εντοπίςει τισ διάφορεσ οπτικζσ τουσ, για να δϊςει απαντιςεισ ςε ςυγκεκριμζνα ερωτιματα
που ζχουν τεκεί.
ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
100. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Λογιςμικά:
Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ Γυμναςίου (Ρ.Λ.)
Centennia (Λ.Τ.Υ.)
Φυλλομετρθτισ
Λογιςτικό φφλλο
Επεξεργαςτισ Κειμζνου
ΕΦΑΡΜΟΓΘ ΣΘ ΧΟΛΙΚΘ ΜΟΝΑΔΑ
Κεματικι Ενότθτα: «Οι Σταυροφορίεσ και οι ςυνζπειζσ τουσ»
Χρονιςμόσ-Διάρκεια: 2 διδακτικζσ ϊρεσ
Σχζςθ με το αναλυτικό πρόγραμμα: Οι ςτόχοι τθσ διδακτικισ πρόταςθσ εναρμονίηονται
απόλυτα με το ιςχφον ΑΡΣ Λςτορίασ ςτθ Δευτεροβάκμια Εκπαίδευςθ. Θ ςυγκεκριμζνθ
διδαςκαλία γίνεται ςτο αντίςτοιχο κεφάλαιο ςτθν Λςτορία τθσ Βϋ Γυμναςίου και τθσ Βϋ
Ενιαίου Λυκείου, κακϊσ και ςτθν Λςτορία τθσ Αϋ τάξθσ Αϋ κφκλου τθσ
ΤΕΕ.
Διδακτικό υλικό
Διδακτικά εγχειρίδια Λςτορίασ τθσ Βϋ Γυμναςίου, Β’ Ενιαίου Λυκείου και Αϋ τάξθσ 1ου
κφκλου ΤΕΕ.
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ Γυμναςίου
(Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ),
http://www.myriobiblos.gr/afieromata/1204/ (Λερά Σφνοδοσ τθσ Εκκλθςίασ τθσ
Ελλάδασ. Αφιζρωμα ςτθν άλωςθ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ του 1204)
http://www.culture.gr (Υπουργείο Ρολιτιςμοφ, Κατάλογοσ αρχαιολογικϊν χϊρων-
κάςτρα)
http://komvos.edu.gr, Κόμβοσ Ελλθνικισ Γλϊςςασ
Δικτυακοί τόποι Μουςείων του εξωτερικοφ (π.χ. Λοφβρου, Βατικανοφ, Εκνικισ
Βιβλιοκικθσ Ραριςίων κτλ).
Προαπαιτοφμενα
Γνϊςθ του ιςτορικοφ πλαιςίου τθσ εποχισ των Σταυροφοριϊν και τθσ Λατινοκρατίασ.
101. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ρροθγοφμενθ εμπειρία των μακθτϊν και του διδάςκοντα ςτθ χριςθ διερευνθτικοφ
λογιςμικοφ και ςτθν αναηιτθςθ ςτο Διαδίκτυο.
Ρροθγοφμενθ εμπειρία των μακθτϊν ςε ςυνεργατικι δραςτθριότθτα.
Ευελιξία ςτο ωρολόγιο ςχολικό Ρρόγραμμα προκειμζνου να γίνει κάποια τροποποίθςθ
αν χρειαςτεί για τθν εξαςφάλιςθ ςυνεχόμενων διδακτικϊν ωρϊν.
Προτεινόμενθ πορεία διδαςκαλίασ
Οι μακθτζσ κατανζμονται ςε ομάδεσ ανά 3-5, ζτςι ϊςτε ςε κάκε ομάδα να
ςυμπεριλαμβάνεται τουλάχιςτον ζνασ/ μία που να είναι εξοικειωμζνοσ με τθ χριςθ
λογιςμικοφ και τθν αναηιτθςθ ςτο Διαδίκτυο. Θ ςφνκεςθ των ομάδων πρζπει να είναι
ανομοιογενισ ωσ προσ τισ επιδόςεισ των μακθτϊν, ϊςτε ο επιμεριςμόσ τθσ εργαςίασ να
δϊςει ςε όλουσ τθ δυνατότθτα προόδου, μζςα από τθν εξατομίκευςθ τθσ μελζτθσ του. Θ
ςφνκεςθ των ομάδων διατθρείται ςε όλεσ τισ φάςεισ τθσ διδαςκαλίασ, εναλλάςςονται όμωσ
κατά τθ διάρκεια τθσ ζρευνασ ςτθ χριςθ του υπολογιςτι όλα τα μζλθ τθσ ομάδασ.
Στθν αρχι κάκε φάςθσ οι μακθτζσ, καταρτίηουν ςχζδιο δράςθσ / κακθκόντων με βάςθ τισ
δραςτθριότθτεσ που τουσ ανατίκενται από τα φφλλα εργαςίασ. Σε ζνα μζλοσ κάκε ομάδασ
ανατίκεται θ παρακολοφκθςθ και θ καταγραφι τθσ πορείασ τθσ διερεφνθςθσ με βάςθ το
ςχζδιο που ςυναποφαςίςτθκε ςτθν αρχι. Αυτό το ςχζδιο κα υποβλθκεί με τθ μορφι
«πρακτικοφ» ςτον κακθγθτι μετά το πζρασ τθσ ζρευνασ μαηί με τθ ςυνολικι παρουςίαςθ
τθσ διδαςκαλίασ τουσ.
Ορίηεται επίςθσ μακθτισ-ςφνδεςμοσ μεταξφ των επί μζρουσ ομάδων, για τθ μεταξφ τουσ
ανταλλαγι ςτοιχείων και λοιπι ςυνεργαςία.
Τα φφλλα εργαςίασ που διανζμονται ςτισ επί μζρουσ ομάδεσ περιζχουν για τθν πρϊτθ
φάςθ (1 διδακτικι ϊρα) κζματα για ζρευνα και επεξεργαςία, ερωτιςεισ ςτισ οποίεσ οι
μακθτζσ πρζπει να δϊςουν απαντιςεισ, κακϊσ και υποδείξεισ για ςυλλογι και ςφνκεςθ
ςτοιχείων από επί πλζον ιςτορικό υλικό. Τζλοσ (2θ φάςθ /2θ διδακτικι ϊρα), ηθτείται από
τισ ομάδεσ θ ςυνολικι παρουςίαςθ τθσ εργαςίασ τουσ.
ΔΡΑΣΘΡΙΟΣΘΣΕ ΜΑΘΘΣΩΝ
Οι δραςτθριότθτεσ που ανατίκενται ςτισ ομάδεσ των μακθτϊν για τθν πρϊτθ φάςθ τθσ
διδαςκαλίασ είναι οι εξισ:
Να καταρτίςουν αλφαβθτικό Γλωςςάρι ιςτορικϊν όρων (ςε λογιςτικό φφλλο) ςχετικό
με τισ Σταυροφορίεσ και να αποδϊςουν τθν τυχόν μεταφορικι τουσ ςθμαςία με
παραδείγματα.
Ρ.χ. Ο Διμαρχοσ τθσ πόλθσ μασ εξιγγειλε ςταυροφορία για τθ
διατιρθςθ τθσ κακαριότθτασ τθσ παραλίασ.
102. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Μία από τισ ςθμαντικότερεσ ςυνζπειεσ των Σταυροφοριϊν ιταν το γεγονόσ ότι
ςπουδαία κζντρα πολιτιςμοφ, με αποκορφφωμα τθν Κωνςταντινοφπολθ,
λεθλατικθκαν και απογυμνϊκθκαν από τα ζργα τζχνθσ που τα κοςμοφςαν.
Να διερευνιςουν αυτι τθ ςυνζπεια, αντλϊντασ ςτοιχεία από το διαδίκτυο, και τα
μουςεία τθσ Ευρϊπθσ.
Να καταρτίςουν κατάλογο των κάςτρων που υπάρχουν ςτθν Ελλάδα από τθν εποχι τθσ
Φραγκοκρατίασ (και αρχαιοτζρων που χρθςιμοποιικθκαν από τουσ Φράγκουσ) Να
ςχεδιάςουν ζνα κάςτρο τθσ φραγκοκρατίασ και να περιγράψουν τον τρόπο ηωισ ς’
αυτό.
Στθν ιςτοςελίδα του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ υπάρχει κατάλογοσ αρχαιολογικϊν χϊρων,
μεταξφ των οποίων και μεςαιωνικϊν κάςτρων που ιδρφκθκαν από τουσ Λατίνουσ ι
αρχαιοτζρων που επιδιορκϊκθκαν και επεκτάκθκαν από αυτοφσ.
Να καταρτίςουν αλφαβθτικό κατάλογο τοπωνυμίων τθσ περιοχισ τουσ που
προζρχονται από τθν εποχι των ςταυροφοριϊν και τθσ Λατινοκρατίασ.
o Ρ.χ. Βιτρινίτςα (Φωκίδασ) από το Βετερανίτςα.
Να καταρτίςουν ςυγκριτικό χρονολογικό πίνακα των κυριοτζρων γεγονότων κατά
τόπουσ. Για τθν καταςκευι του μποροφν να χρθςιμοποιιςουν το λογιςτικό φφλλο ι το
αβάκιο.
Να ςυγκεντρϊςουν εικαςτικζσ απεικονίςεισ των ςταυροφοριϊν από Μουςεία και
ςυλλογζσ ςτο Διαδίκτυο (π.χ. Μικρογραφίεσ από τθν Εκνικι Βιβλιοκικθ τθσ Γαλλίασ,
τοιχογραφίεσ από το μζγαρο του Δόγθ τθσ Βενετίασ κτλ).
Να εντοπίςουν, να εξομαλφνουν γλωςςικά και να ςχολιάςουν το περιεχόμενο
ποιθμάτων ι άλλων λογοτεχνικϊν κειμζνων τθσ εποχισ των ςταυροφοριϊν και τθσ
Λατινοκρατίασ (π.χ. Το χρονικόν του Μωρζωσ
“Τισ να πιςτζψει εσ ωμαίον εισ λόγον είτε εισ όρκον;
Λζγουςιν ότι είναι Χριςτιανοί και ςτον Κεόν πιςτεφουν.
Εμάσ τουσ Φράγκουσ μζμφονται, λζγουν, κατθγοροφν μασ,
Σκφλουσ μασ ονομάηουςι, ατοί τουσ επαινοφνται…(ςτ. 758-761)
Μετά τουσ Τοφρκουσ κάκονται, πίνουν και εςτιάηουν
Και τίποτε ουκ ελζγουςι ουδζ κατθγοροφν τουσ
Και μετά μασ αν φάγουςιν ςτα καφχθκαταντίηουν
Στθν εκκλθςιά του εάν ςυμβεί Φράγκοσ να λειτουργιςει
103. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Σαράντα μζρεσ λείπεται άψαλτθ θ εκκλθςιά τουσ….(ςτ. 764-768)
Τθριςατε, άρχοντεσ καλοί, τθν απιςτίαν όπου ζχουν
Λζγουν ότι είναι Χριςτιανοί και αλικειαν ου κρατοφςιν
Τον όρκον τουσ ουδζν κρατοφν, ουδζ Κεόν φοβοφνται …(ςτ. 801-803)
(Από το Χρονικόν του Μωρζωσ).
Κατά τθ δεφτερθ διδακτικι ϊρα (2θ φάςθ), οι ομάδεσ καλοφνται να παρουςιάςουν
προφορικά ςυνολικά τθν εργαςία τουσ και τα πορίςματά τθσ.
ΑΝΣΙΠΡΟΩΠΕΤΣΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Κζμα: Οι Σταυροφορίεσ ωσ πθγι ζμπνευςθσ για τουσ εικαςτικοφσ καλλιτζχνεσ
Οι μακθτζσ τθσ ομάδασ που ζχει αναλάβει το κζμα κα αναηθτιςουν εικαςτικζσ απεικονίςεισ
των Σταυροφοριϊν ςτο Διαδίκτυο (Μεγάλα Μουςεία, Εκνικι Βιβλιοκικθ Ραριςίων κτλ) και
ςτο προτεινόμενο λογιςμικό, κα τισ αποκθκεφςουν ςτο αρχείο τθσ ταξινομθμζνεσ ςε
κατθγορίεσ (π.χ. μικρογραφίεσ / πίνακεσ) και κα τισ εκτυπϊςουν με ενθμερωτικό ςχολιαςμό
του περιεχομζνου τουσ (Ροιο γεγονόσ απεικονίηεται, ςε ποιο τόπο και πότε ζλαβε χϊρα,
ποιοι πρωταγωνιςτοφν, πϊσ παρουςιάηονται, πϊσ είναι ντυμζνοι και εξοπλιςμζνοι κτλ.).
Ρ.χ. Μποροφν να ςυλλζξουν απεικονίςεισ τθσ Άλωςθσ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ από τουσ
Σταυροφόρουσ τθσ Δϋ Σταυροφορίασ (1204), να τισ κατατάξουν χρονολογικά και να
επιςθμάνουν ομοιότθτεσ και διαφορζσ ςτον τρόπο με τον οποίο απεικονίηονται οι
πολιορκθμζνοι.
Στθ ςυνζχεια καλοφνται να αναηθτιςουν περιςςότερα ςτοιχεία για τα απεικονιηόμενα
πρόςωπα, όπλα, πλοία, χϊρουσ κτλ, διερευνϊντασ το λογιςμικό και τουσ δικτυακοφσ
τόπουσ που προαναφζρκθκαν. Από τθ ςυλλογι και τθν κατάταξθ αυτϊν των ςτοιχείων
μποροφν να εξαγάγουν ςυμπεράςματα για τον τρόπο του πολζμου, για τα τείχθ, για το
εςωτερικό των πόλεων και, κυρίωσ, για τον τρόπο με τον οποίο προζβαλλαν ι εξιδανίκευαν
τουσ απεικονιηόμενουσ θγζτεσ οι καλλιτζχνεσ (και κατ’ αντιςτοιχία για τον τρόπο με τον
οποίο απαξίωναν τουσ αντιπάλουσ τουσ). Θ ςφγκριςθ των απεικονίςεων μπορεί να
οδθγιςει τουσ μακθτζσ ςτο να κατανοιςουν πόςο ωραιοποιείται θ βία όταν αςκείται από
«εμάσ» και πόςο αντίςτοιχα δαιμονοποιείται και ςτθλιτεφεται, όταν αςκείται ς’ «εμάσ».
Ζτςι οι μακθτζσ μποροφν να καταλιξουν ςε διατφπωςθ ςυμπεραςμάτων που οξφνουν τθν
ιςτορικι τουσ κρίςθ και τουσ ανοίγουν ορίηοντεσ πζραν εκείνων, που τουσ επιτρζπει θ απλι
αφιγθςθ του ςχολικοφ εγχειριδίου και ο παραδοςιακόσ τρόποσ διδαςκαλίασ.
ΑΞΙΟΛΟΓΘΘ
Θ Αξιολόγθςθ τθσ εργαςίασ των ομάδων κα γίνει από τον κακθγθτι και από τουσ μακθτζσ
ωσ προσ 1) τθν επιτυχία των γνωςτικϊν ςτόχων και 2) το βακμό επιτυχίασ τθσ ομάδασ ςτα
ςυνεργατικά πλαίςια. Ο κακθγθτισ αξιολογεί ατομικά κάκε μακθτι, λαμβάνοντασ υπόψθ
104. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
τθ ςυμμετοχι του ςτθ διαδικαςία αναηιτθςθσ και επεξεργαςίασ των ευρθμάτων και από
τθν προςωπικι του ςυμμετοχι ςτθν προφορικι παρουςίαςθ των εργαςιϊν. Κα λάβει
επίςθσ υπόψθ του τα πρακτικά δράςθσ που κατατζκθκαν από τισ ομάδεσ, τισ οποίεσ κα
αξιολογιςει και ωσ προσ τθν αποτελεςματικι ςυνεργαςία τουσ, τθν εφςτοχθ και επαρκι
απάντθςθ των ερωτθμάτων ςτα φφλλα εργαςίασ και τθν επάρκεια τθσ προφορικισ
παρουςίαςθσ του κζματόσ τουσ. Τζλοσ, οι ίδιοι οι μακθτζσ κα αξιολογιςουν τθν εργαςία
τουσ με βάςθ τθσ δφο παραμζτρουσ που προαναφζρκθκαν.
ΔΤΝΑΣΟΣΘΣΑ ΣΡΟΠΟΠΟΙΘΘ-ΕΠΕΚΣΑΘ ΣΟΤ ΕΝΑΡΙΟΤ
Το ςενάριο αυτό μπορεί να επεκτακεί με περιςςότερεσ δραςτθριότθτεσ, όπωσ:
Να γράψουν οι μακθτζσ ζνα διιγθμα ι ζνα μονόπρακτο ςκετσ, εμπνευςμζνο από τθν
εποχι τθσ Ενετοκρατίασ και να το παρουςιάςουν ςτθν τάξθ.
Να καταςκευάςουν χάρτεσ των 4 πρϊτων ςταυροφοριϊν και των λατινικϊν κρατϊν
που ιδρφκθκαν ςτο χϊρο τθσ βυηαντινισ αυτοκρατορίασ (Ρροτείνεται να γίνει χριςθ
του λογιςμικοφ Centennia για τθν επιλογι και το ςχολιαςμό των χαρτϊν).
Να ςχεδιάςουν χάρτθ των κυριότερων ελλθνικϊν κρατϊν που υπιρχαν ςτο χϊρο τθσ
Βυηαντινισ Αυτοκρατορίασ επί Ενετοκρατίασ.
Να ςυγκεντρϊςουν πλθροφορίεσ για τθ ηωι και τθ δράςθ ςθμαντικϊν πρωταγωνιςτϊν
των ςταυροφοριϊν και θγετικϊν φυςιογνωμιϊν τθσ περιόδου τθσ Λατινοκρατίασ και να
ςυντάξουν ςχετικά βιογραφικά ςθμειϊματα.
Να ςυγκεντρϊςουν παροιμίεσ, κρφλουσ, παραδόςεισ που αναφζρονται ςτισ
ςταυροφορίεσ και ςτθν ενετοκρατία. Ρλοφςιεσ ςε τζτοιεσ πλθροφορίεσ είναι οι
ιςτοςελίδεσ των κατά τόπουσ Νομαρχιϊν και Διμων ι τοπικϊν Συλλόγων που
μελετοφν τθν ιςτορία και τθ λαογραφία διαφόρων περιοχϊν (π.χ. τθσ Μάνθσ).
Να καταςκευάςουν ακροςτιχίδεσ, ςταυρόλεξα και γρίφουσ με όρουσ, ονόματα και
τοπωνφμια ςχετικά με τισ ςταυροφορίεσ και τθν περίοδο τθσ Λατινικισ κυριαρχίασ.
Ρ .χ.
ΣΤΑΤΛΩΤΘΣ
ΤΕΗΑΚΘΣ
ΑΓΛΟΛ
ΚΥΡΟΣ
ΛΕΟΥΣΑΛΘΜ
ΛΟΥΗΛΝΛΑΝ
ΦΛΑΝΔΑ
105. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΔΟΓΘΣ
ΛΧΑΔΟΣ
ΒΟΝΛΦΑΤΛΟΣ
ΣΤΑΥΟΣ
Να καταςκευάςουν ερωτιςεισ πολλαπλϊν επιλογϊν για τα κυριότερα γεγονότα,
τοπωνφμια και τουσ πρωταγωνιςτζσ των ςταυροφοριϊν.
Να επιλζξουν μια από τισ ςυνζπειεσ των ςταυροφοριϊν που περιζχει ο παρακάτω
κατάλογοσ και να τθ διερευνιςουν αντλϊντασ ςτοιχεία από το διαδίκτυο.
Μερικζσ από τισ ςυνζπειεσ των ταυροφοριϊν ιταν:
Δθμιουργικθκαν ςυμμαχίεσ μεταξφ ευρωπαϊκϊν κρατϊν που ωσ τότε πολεμοφςαν
μεταξφ τουσ.
Οι Ευρωπαίοι εξαςφάλιςαν οριςτικά τον ζλεγχο τθσ Μεςογείου.
Ο πάπασ ενίςχυςε και ςτακεροποίθςε τθν κυριαρχία του.
Αναπτφχκθκε το εμπόριο (αλλά και το δουλεμπόριο) και λιφκθκαν μζτρα για τθν
προςταςία του (π.χ. εκκακάριςθ των επαρχιακϊν δρόμων από τουσ λθςτζσ,
περιοριςμόσ ι και κατάργθςθ διοδίων για τουσ εμπόρουσ, ρφκμιςθ του δικαιϊματοσ
επί των ναυαγίων).
Ενιςχφκθκε θ χριςθ του νομίςματοσ.
Άγνωςτεσ ωσ τότε αςκζνειεσ ζφεραν από τθν Ανατολι επιςτρζφοντασ ςτθν Ευρϊπθ οι
ταυροφόροι (π.χ. λζπρα).
Αυξικθκαν πολφ οι γεωγραφικζσ γνϊςεισ των Ευρωπαίων
Βελτιϊκθκαν θ ναυπθγικι και τα μζςα ναυςιπλοΐασ (πυξίδα, αςτρονομικοί χάρτεσ,
αςτρολάβοσ, πορτολάνοι, πθδάλιο).
Οι Ευρωπαίοι άρχιςαν να διατρζφονται με νζα, άγνωςτα ωσ τότε, προϊόντα (π.χ.
ηάχαρθ, μπαχαρικά, λεμόνια, βερίκοκα, καρποφηια, αμφγδαλα, χουρμάδεσ).
Οι Ευρωπαίοι γνϊριςαν και υιοκζτθςαν νζα μουςικά όργανα (π.χ. το λαγοφτο).
Διαδόκθκαν οι αραβικοί αρικμοί και το δεκαδικό αρικμθτικό ςφςτθμα.
Αναπτφχκθκε θ αςτρονομία και καταςκευάςτθκαν τθλεςκόπια.
106. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Με τισ γνϊςεισ οπτικισ που πιραν από άραβεσ τεχνίτεσ καταςκεφαςαν ςτθ Βενετία τα
πρϊτα ματογυάλια.
Οι Ευρωπαίοι γνϊριςαν νζα είδθ υφαςμάτων (βελοφδα, λινά), άρχιςαν να
χρθςιμοποιοφν ρινόμακτρα και να ςτρϊνουν ςτα ςπίτια τουσ πολφχρωμα χαλιά.
Καταςκευάςτθκαν οι πρϊτοι γυάλινοι κακρζπτεσ και άρχιςαν να χρθςιμοποιοφνται νζα
καλλυντικά ( π.χ. ρουη, χζνα) και νζα πολφτιμα υλικά για τα κοςμιματα (πζρλεσ,
ελεφαντόδοντο).
Η λογοτεχνία των μουςουλμάνων ζγινε γνωςτι ςτουσ χριςτιανοφσ (π.χ τα παραμφκια
του εβάχ, του Αλαντίν, του Αλι Μπαμπά και των 40 κλεφτϊν).
Εξελίχκθκε θ τεχνολογία του πολζμου (π.χ. καταςκευι ςθράγγων).
Νζα, πολφ φκθνότερθ από τθν περγαμθνι, γραφικι φλθ, το χαρτί (από ίνεσ λινϊν και
βαμβακερϊν κουρελιϊν που τα μοφςκευαν και τα χτυποφςαν ϊςπου να γίνουν πολτόσ)
ςυνζβαλε ςτθ μεγαλφτερθ διάδοςθ των βιβλίων.
Σε περίπτωςθ που μπορεί να διατεκεί μεγαλφτεροσ χρόνοσ από τισ προβλεπόμενεσ 2
διδακτικζσ ϊρεσ, κάκε ομάδα μπορεί να αναλάβει ςφνολο ςχετικϊν μεταξφ τουσ
δραςτθριοτιτων, οι οποίεσ κα καλφπτουν ουςιαςτικζσ πλευρζσ του ιςτορικοφ κζματοσ που
εξετάηεται με ςχετικι πλθρότθτα. Ππωσ: Θ ναυςιπλοΐα και θ τεχνολογία του πολζμου κατά
τισ Σταυροφορίεσ, το εμπόριο και θ οικονομία των Σταυροφόρων, οι ςφγχρονεσ επιβιϊςεισ
ςτοιχείων τθσ Λατινοκρατίασ ςτισ πρϊθν λατινοκρατοφμενεσ περιοχζσ τθσ χϊρασ μασ,
Λππότεσ και Κάςτρα ςτα χρόνια του Μεςαίωνα κ.ά.
Επίςθσ, ο εκπαιδευτικόσ ζχει τθ δυνατότθτα να επιλζξει οπτικζσ από τα διάφορα γνωςτικά
αντικείμενα του ωρολογίου προγράμματοσ για τθ διερεφνθςθ του κζματοσ των
Σταυροφοριϊν με βάςθ τθ διακεματικι προςζγγιςθ κατά το ενδεικτικό διάγραμμα που
ακολουκεί:
108. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Κζματα, όπωσ αυτά, τα οποία ουςιαςτικά αποτελοφν απαιτθτικζσ ςυνκετικζσ εργαςίεσ,
απαιτοφν χρόνο, ςυχνζσ επιςκζψεισ των μακθτϊν ςτο εργαςτιριο, πρόςκετθ βιβλιογραφία
και επιςτθμονικι κακοδιγθςθ από τον κακθγθτι. Θ παρουςίαςι τουσ μπορεί να γίνει ςτθν
θλεκτρονικι ςελίδα του ςχολείου ι να εκτυπωκεί και να παρουςιαςτεί ςε ζντυπθ μορφι
ςτθν μακθτικι κοινότθτα ι και ςτον τοπικό τφπο, εφόςον μάλιςτα αφορά τθ διερεφνθςθ
κζματοσ τοπικοφ ενδιαφζροντοσ (π.χ. το κάςτρο τθσ περιοχισ).
ΚΡΙΣΙΚΘ ΠΡΟΕΓΓΙΘ ΣΟΤ ΕΝΑΡΙΟΤ ΚΑΙ ΣΘ ΕΦΑΡΜΟΓΘ ΣΟΤ
Το κζμα διερεφνθςθσ του ςυγκεκριμζνου ςεναρίου απαιτεί από τθν πλευρά του κακθγθτι
τθ γνϊςθ τθσ ιςτορίασ του Μεςαίωνα και τθ δυνατότθτα να ςυμβουλευκεί τθ ςχετικι
βιβλιογραφία. Απαιτεί επίςθσ ςχετικι άνεςθ χρόνου, πράγμα δφςκολο ςτο πλαίςιο του
δεδομζνου Αναλυτικοφ και του Ωρολογίου Ρρογράμματοσ.
Τα πλεονεκτιματά του είναι θ δυνατότθτα διακεματικισ / διεπιςτθμονικισ προςζγγιςθσ
των διαφόρων πλευρϊν του, θ ςυνάφειά του με κζματα τθσ τοπικισ ιςτορίασ πολλϊν
περιοχϊν τθσ χϊρασ μασ, θ ςφνδεςθ τθσ ελλθνικισ με τθ δυτικοευρωπαϊκι ιςτορία και θ
109. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ςφλλθψθ τθσ κακθμερινότθτασ μιασ ιςτορικισ περιόδου που κατά παράδοςθ
αντιμετωπίηεται μόνο από τθν οπτικι των πολεμικϊν τθσ γεγονότων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γκίκα Ε., Σχεδιαςμόσ εκπαιδευτικϊν δραςτθριοτιτων (ςεναρίων) για το μάκθμα τθσ
Λςτορίασ με τθ χριςθ εργαλείων των νζων τεχνολογιϊν: Μεκοδολογικζσ προςεγγίςεισ, ςτο
Νοθτικά Εργαλεία και Πλθροφοριακά Μζςα, ς. 350-368, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Δθμαράκθ Β. Ευ., Δυναμικζσ αναπαραςτάςεισ για τθ διερευνθτικι μάκθςθ ςτθν Λςτορία,
ςτο Νοθτικά Εργαλεία και Πλθροφοριακά Μζςα, ς. 369-392, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Διακεματικό Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογραμμάτων Σπουδϊν & Αναλυτικά Ρρογράμματα Σπουδϊν
Υποχρεωτικισ Εκπαίδευςθσ, τ. Αϋ, ΥΡΕΡΚ, ΡΛ., 2002.
Κόλια – Δερμιτηάκθ Α., υνάντθςθ Ανατολισ και Δφςθσ ςτα εδάφθ τθσ αυτοκρατορίασ,
Μδρυμα Γουλανδρι- Χορν, Ακινα, 2000.
Κυνθγόσ Χ., «Νζεσ πρακτικζσ με νζα εργαλεία ςτθν τάξθ: Κατάρτιςθ επιμορφωτϊν για τθ
δθμιουργία κοινοτιτων αξιοποίθςθσ των νζων τεχνολογιϊν ςτο ςχολείο», Νοθτικά
εργαλεία και πλθροφοριακά μζςα ( Επιμ. Κυνθγόσ Χ. &Δθμαράκθ Ευ.), 27-53, Καςτανιϊτθ,
2002.
LeGoffJ., Ο πολιτιςμόσ τθσ Μεςαιωνικισ Δφςθσ, μτφ. . Μπενβενίςτε, εκδ. Βάνιασ,
Κεςςαλονίκθ, 1993.
Maalouf Α. Οι ςταυροφορίεσ από τθ ςκοπιά των Αράβων, μτφ Αγγ. Βαντςι, εκδ. Λιβάνθ,
Ακινα, 1983.
Ματςαγγοφρασ Γ.Θ., «Ομαδοκεντρικι διδαςκαλία και μάκθςθ», Επιςτιμεσ τθσ Αγωγισ,
Γρθγόρθσ, Ακινα, 1987.
MillerW., Ιςτορία τθσ Φραγκοκρατίασ ςτθν Ελλάδα (1204- 1566), μτφ. Σπ. Λάμπροσ, 2 τόμοι,
εκδ, Ρ.Σ. Ραπακωνςταντίνου, Ακινα.
Ραπανικολάου Κ.Α., Τςαγκάνου Γ., Γρθγοριάδου Μ., Αξιοποιϊντασ το διαδίκτυο και το
λογιςμικό γενικισ χριςθσ ωσ διδακτικά και μακθςιακά εργαλεία, ςτο Νοθτικά Εργαλεία και
Πλθροφοριακά Μζςα, ς.119-160, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
RuncimanSt., Ιςτορία των ταυροφοριϊν, 3 τόμοι, μτφ. Κ. Ραπαρρόδου, Διεφκυνςισ
Εκδόςεων Γενικοφ Επιτελείου Στρατοφ, Ακινα, 1977-1979.
ΥΡΕΡΚ, Ραιδ. Λνςτ. Τμιμα Δευτεροβάκμιασ Εκπαίδευςθσ, Οδθγίεσ για τθ Διδαςκαλία των
Φιλολογικϊν Μακθμάτων ςτο Γυμνάςιο, Ακινα, 2005.
110. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Οι Στασρουορίες και οι σσνέπειές τοσς για την τύτη τοσ
Βσζαντίοσ
ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑΙΑ
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ I
1.Μία από τισ ςθμαντικότερεσ ςυνζπειεσ των Σταυροφοριϊν ιταν το γεγονόσ ότι ςπουδαία
κζντρα πολιτιςμοφ, με αποκορφφωμα τθν Κωνςταντινοφπολθ, λεθλατικθκαν και
απογυμνϊκθκαν από τα ζργα τζχνθσ που τα κοςμοφςαν.
Να διερευνιςετε αυτι τθ ςυνζπεια, αντλϊντασ ςτοιχεία από τισ ακόλουκεσ θλεκτρονικζσ
πθγζσ:
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ Γυμναςίου
(Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ),
http://www.myriobiblos.gr/afieromata/1204/ (Λερά Σφνοδοσ τθσ Εκκλθςίασ τθσ
Ελλάδασ. Αφιζρωμα ςτθν άλωςθ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ το 1204)
Δικτυακοί τόποι Μουςείων του εξωτερικοφ ςτον Κόμβο του Διεκνοφσ Συμβουλίου
Μουςείων http://www.icom.org/vlmp
2.Να καταγράψετε τα ςυμπεράςματά ςασ ςε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου.
111. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ II
1.Να διερευνιςετε τα γεγονότα των Σταυροφοριϊν, ςτισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ,
καταγράφοντασ ςχετικοφσ ιςτορικοφσ όρουσ.
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ Γυμναςίου
(Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ),
http://www.myriobiblos.gr/afieromata/1204/ (Λερά Σφνοδοσ τθσ Εκκλθςίασ τθσ
Ελλάδασ. Αφιζρωμα ςτθν άλωςθ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ το 1204)
2.Κατόπιν να χρθςιμοποιιςετε το λογιςτικό φφλλο για να καταρτίςετε αλφαβθτικό
Γλωςςάρι των ιςτορικϊν όρων που καταγράψατε ςχετικά με τισ Σταυροφορίεσ και να
αποδϊςετε τθν τυχόν μεταφορικι τουσ ςθμαςία με παραδείγματα.
Βοθκθτικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα Θλεκτρονικά Λεξικά του Κόμβου Ελλθνικισ
Γλϊςςασ: http://www.komvos.edu.gr
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ III
1.Να καταρτίςετε κατάλογο των κάςτρων που υπάρχουν ςτθν Ελλάδα από τθν εποχι τθσ
Φραγκοκρατίασ και αρχαιοτζρων που χρθςιμοποιικθκαν από τουσ Φράγκουσ. Να
ςχεδιάςετε ζνα κάςτρο τθσ φραγκοκρατίασ και να περιγράψετε τον τρόπο ηωισ ς’ αυτό.
Για τθ διερεφνθςι ςασ κα χρθςιμοποιιςετε τισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
http://www.culture.gr (Υπουργείο Ρολιτιςμοφ, Κατάλογοσ αρχαιολογικϊν χϊρων-
κάςτρα)
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ
Γυμναςίου (Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ),
112. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
2.Να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου με τα αποτελζςματα τθσ διερεφνθςισ
ςασ.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ IV
Να καταρτίςετε ςυγκριτικό χρονολογικό πίνακα των κυριοτζρων γεγονότων των
Σταυροφοριϊν, κατά τόπουσ. Για τθν καταςκευι του χρονολογίου μπορείτε να
χρθςιμοποιιςετε το λογιςτικό φφλλο ι το αβάκιο.
Κατά τθ διερεφνθςι ςασ κα αντλιςετε πλθροφορίεσ από τισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ.
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ
Γυμναςίου (Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ),
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ V
Να καταρτίςετε χρθςιμοποιϊντασ το λογιςτικό φφλλο αλφαβθτικό κατάλογο τοπωνυμίων
τθσ περιοχισ ςασ, που προζρχονται από τθν εποχι των Σταυροφοριϊν και τθσ
Λατινοκρατίασ.
Βοθκθτικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ.
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ
Γυμναςίου (Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ),
http://www.culture.gr (Υπουργείο Ρολιτιςμοφ, Κατάλογοσ αρχαιολογικϊν χϊρων-
κάςτρα)
http://komvos.edu.gr, Κόμβοσ Ελλθνικισ Γλϊςςασ
113. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ VΙ
1.Να ςυγκεντρϊςετε εικαςτικζσ απεικονίςεισ των ςταυροφοριϊν από Μουςεία και
ςυλλογζσ ςτο Διαδίκτυο.
http://www.icom.org/vlmp Δικτυακοί τόποι Μουςείων του εξωτερικοφ ςτον Κόμβο του
Διεκνοφσ Συμβουλίου Μουςείων.
2.Στθ ςυνζχεια, να τισ ταξινομιςετε και να επεξεργαςτείτε τισ εικαςτικζσ αναπαραςτάςεισ
για να ςυγκεντρϊςετε πλθροφορίεσ ςχετικά με τα απεικονιηόμενα πρόςωπα, τα πλοία, τουσ
χϊρουσ, τον οπλιςμό, τθν ενδυμαςία των ςταυροφόρων κ.α.
3.Από τθ ςυλλογι και τθν κατάταξθ αυτϊν των ςτοιχείων να εξαγάγετε ςυμπεράςματα για
τον τρόπο του πολζμου, για τα τείχθ, για το εςωτερικό των πόλεων και, κυρίωσ, για τον
τρόπο με τον οποίο προβάλλουν τουσ απεικονιηόμενουσ θγζτεσ οι καλλιτζχνεσ.
Βοθκθτικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ
Γυμναςίου (Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ)
4. Να ετοιμάςετε ζνα αρχείο ςε επεξεργαςτι κειμζνου όπου κα αποκθκεφςετε τισ εικόνεσ
που εντοπίςατε και κα καταγράψετε τα ςυμπεράςματά ςασ.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ VΙΙ
Να εξομαλφνετε γλωςςικά και να ςχολιάςετε -ςε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου- το
περιεχόμενο του παρακάτω αποςπάςματοσ από Το χρονικόν του Μωρζωσ:
114. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
“Σισ να πιςτζψει εσ Ρωμαίον εισ λόγον είτε εισ όρκον;
Λζγουςιν ότι είναι Χριςτιανοί και ςτον Θεόν πιςτεφουν.
Εμάσ τουσ Φράγκουσ μζμφονται, λζγουν, κατθγοροφν μασ,
κφλουσ μασ ονομάηουςι, ατοί τουσ επαινοφνται…(ςτ. 758-761)
Μετά τουσ Σοφρκουσ κάκονται, πίνουν και εςτιάηουν
Και τίποτε ουκ ελζγουςι ουδζ κατθγοροφν τουσ
Και μετά μασ αν φάγουςιν ςτα καφχθκαταντίηουν
τθν εκκλθςιά του εάν ςυμβεί Φράγκοσ να λειτουργιςει
αράντα μζρεσ λείπεται άψαλτθ θ εκκλθςιά τουσ….(ςτ. 764-768)
Σθριςατε, άρχοντεσ καλοί, τθν απιςτίαν όπου ζχουν
Λζγουν ότι είναι Χριςτιανοί και αλικειαν ου κρατοφςιν
Σον όρκον τουσ ουδζν κρατοφν, ουδζ Θεόν φοβοφνται …(ςτ. 801-803).
Ρροκειμζνου να κατανοιςετε το απόςπαςμα, μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε βοθκθτικά, τισ
παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
Εκπαιδευτικά λογιςμικά Από το παρόν ςτο παρελκόν, Βυηαντινι Λςτορία Βϋ Γυμναςίου
(Ρ.Λ.), Centennia (ΛΤΥ).
http://www.hellenichistory.gr (ϋΛδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ),
http://komvos.edu.gr, Κόμβοσ Ελλθνικισ Γλϊςςασ
115. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ενάριο διδαςκαλίασ * Ιςτορία +
« Ο Κυβερνιτθσ Ιωάννθσ Καποδίςτριασ και το ζργο του »
116. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
7. « Ο Κυβερνιτθσ Ιωάννθσ Καποδίςτριασ και το ζργο του »
Μάκθμα: Νεότερθ Λςτορία
ΤΝΣΟΜΘ ΕΠΙΚΟΠΘΘ
Το παρόν ςενάριο διδαςκαλίασ αποτελεί μια διερευνθτικι προςζγγιςθ τθσ πολιτικισ
δράςθσ του Λ. Καποδίςτρια, κατά τθν περίοδο 1821-1831.
Οι μακθτζσ κα δραςτθριοποιθκοφν ςε μια διαδικαςία ανακαλυπτικισ οικοδόμθςθσ τθσ
ιςτορικισ γνϊςθσ. Κα αναηθτιςουν ιςτορικό υλικό ςε θλεκτρονικζσ πθγζσ, κα
διαχειριςτοφν και κα επεξεργαςτοφν κριτικά τα ιςτορικά δεδομζνα και κα τα αξιοποιιςουν
για τθ βακφτερθ κατανόθςθ τθσ άςκθςθσ τθσ εξωτερικισ πολιτικισ του Λ. Καποδίςτρια κατά
τθ διάρκεια τθσ Ελλθνικισ Επανάςταςθσ που οδιγθςε ςτθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του
νζου ελλθνικοφ κράτουσ, και τθσ εςωτερικισ πολιτικισ του που οδιγθςε ςτθν οργάνωςθ
του νζου ελλθνικοφ κράτουσ και ςυνδζκθκε με ζντονεσ αντιδράςεισ.
Κα αποκτιςουν τθν ιςτορικι γνϊςθ μζςω τθσ προςωπικισ επαφισ με το ιςτορικό υλικό, κα
αντιλθφκοφν τισ ζννοιεσ του χϊρου και του χρόνου τθσ περιόδου αυτισ, κα ςυλλάβουν το
ρόλο του θγζτθ ςτθν ιςτορικι εξζλιξθ. Ραράλλθλα κα ζχουν τθν ευκαιρία να
οικειοποιθκοφν τα οφζλθ τθσ ομαδοςυνεργατικισ εργαςίασ ςτθν οποία
ςυμμετζχουν.ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Ρροςδοκϊμενθ παιδαγωγικι κατάκτθςθ είναι θ καλλιζργεια τθσ ςυνεργατικότθτασ μεταξφ
των μελϊν κάκε ομάδασ, κακϊσ και τθσ διάκεςθσ για αναηιτθςθ και διερεφνθςθ εκ
μζρουσ των μακθτϊν, οι οποίοι κα προςεγγίςουν τθν ιςτορικι γνϊςθ μζςα από μια
διαδικαςία πρόςκτθςθσ, επεξεργαςίασ, οργάνωςθσ και κριτικισ επεξεργαςίασ των πθγϊν.
Οι προςδοκϊμενεσ μζκοδοι διδακτικισ εςτιάηονται ςτθ ομαδοςυνεργατικι-διερευνθτικι
μάκθςθ των μακθτϊν, θ οποία διευκολφνεται και διεκπεραιϊνεται μζςω των λογιςμικϊν
και του Διαδικτφου.
Το ςενάριο αυτό ακολουκεί το «Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογράμματοσ Σπουδϊν για τθ Διδαςκαλία
τθσ Λςτορίασ ςτο Γυμνάςιο και ςτο Λφκειο» και επιδιϊκει να υπθρετιςει τουσ παρακάτω
διδακτικοφσ ςκοποφσ:
Να διευκολφνει τθ ςυνειδθτοποίθςθ τθσ αναγκαιότθτασ επιλογισ και κριτικισ
αξιολόγθςθσ των κατάλλθλων ιςτορικϊν πθγϊν, οι οποίεσ κα μασ επιτρζψουν τθν
άντλθςθ των επικυμθτϊν πλθροφοριϊν.
Να οδθγιςει ςτθν οικείωςθ του περιεχομζνου ιςτορικϊν όρων και εννοιϊν, αναγκαίων
για τθ βακφτερθ και πλθρζςτερθ ιςτορικι γνϊςθ ι ςχετικϊν με διαςτάςεισ τθσ
ιςτορικισ πραγματικότθτασ.
117. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να επιτρζψει τθν κατανόθςθ ότι θ Λςτοριογραφία είναι «ανακαταςκευι» του
παρελκόντοσ, ότι βαςίηεται ςε πθγζσ και ότι ςυνιςτά επιλεκτικι διαδικαςία.
Να οδθγιςει ςτθν ανάπτυξθ κετικισ ςτάςθσ απζναντι ςτθ ςπουδι του παρελκόντοσ ωσ
παράγοντα απόκτθςθσ αυτογνωςίασ και κατανόθςθσ τθσ κοινωνίασ.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Α.Ω ΠΡΟ ΣΟ ΓΝΩΣΙΚΟ ΑΝΣΙΚΕΙΜΕΝΟ
Ρροςδοκάται οι μακθτζσ:
Να γνωρίςουν τθν προςωπικότθτα του πρϊτου Κυβερνιτθ του ελλθνικοφ κράτουσ.
Να κατανοιςουν τθ διπλωματικι δράςθ του Λ. Καποδίςτρια, προ και κατά τθ διάρκεια
τθσ κθτείασ του ωσ Κυβερνιτθ του ελλθνικοφ κράτουσ, που οδιγθςε ςτθ διαμόρφωςθ
διευρυμζνων ςυνόρων.
Να γνωρίςουν το ζργο του ωσ Κυβερνιτθ για τθν οργάνωςθ του ελλθνικοφ κράτουσ και
να κατανοιςουν τουσ λόγουσ τθσ αντίδραςθσ ςτο ζργο του.
Να αποκτιςουν τθν ιςτορικι γνϊςθ μζςω τθσ προςωπικισ επαφισ με τισ πθγζσ.
Να κατανοιςουν το ρόλο του θγζτθ ςτο ιςτορικό γίγνεςκαι.
Να καλλιεργιςουν ιςτορικι ενςυναίςκθςθ, κριτικι ιςτορικι ςκζψθ και ιςτορικι
ςυνείδθςθ με τθν αξιοποίθςθ των Τ.Ρ.Ε.
Να καλλιεργιςουν δεξιότθτεσ εντοπιςμοφ αιτίων και αποτελεςμάτων, κατά τθ μελζτθ
των ιςτορικϊν γεγονότων.
Να αςκθκοφν ςτθν παραγωγι τεκμθριωμζνου ιςτορικοφ λόγου.
Β.Ω ΠΡΟ ΣΘ ΜΑΘΘΙΑΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Αναμζνεται οι μακθτζσ:
Να καλλιεργιςουν δεξιότθτεσ ςυνεργατικισ μάκθςθσ.
Να οικοδομιςουν τθ γνϊςθ με τρόπο διερευνθτικό.
Να καλλιεργιςουν κριτικι και δθμιουργικι ιςτορικι ςκζψθ.
Να μάκουν ενεργϊντασ και διερευνϊντασ, μζςω κριτικισ αναηιτθςθσ ςτο Διαδίκτυο
και ςε λογιςμικά.
Να αςκθκοφν ςτο ςχιμα γνϊςθ - κατανόθςθ – εφαρμογι – ανάλυςθ – ςφνκεςθ -
αξιολόγθςθ (Bloom. B.S&KrathwohlD.R., μετ. Μετ. Λαμπράκθ- Ραγανοφ Α., 2000):
o Γνϊςθ αρχϊν, ορολογίασ, ςυγκεκριμζνων ςτοιχείων, γενικεφςεων.
118. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
o Κατανόθςθ, ερμθνεία, προζκταςθ. Εφαρμογι υποκζςεων και ζλεγχοσ μζςα από τα
ερωτιματα που διατυπϊνονται και τα εξαγόμενα ςυμπεράςματα.
o Ανάλυςθ ςτοιχείων, ςχζςεων. Σφνκεςθ και παραγωγι επικοινωνίασ, ςχεδίου
δράςθσ. Αξιολόγθςθ και κρίςθ τθσ πλθροφορίασ, με εςωτερικζσ μαρτυρίεσ και
εξωτερικά κριτιρια.
Γ.Ω ΠΡΟ ΣΘ ΧΡΘΘ ΝΕΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ
Ρροςδοκάται οι μακθτζσ:
Να αςκθκοφν ςτθν αξιολόγθςθ των πλθροφοριϊν που προζρχονται από θλεκτρονικι
βιβλιογραφία και ςτθν επιλογι των κατάλλθλων για τθ ςφνκεςθ τεκμθριωμζνου
ψθφιακοφ κειμζνου.
Να καλλιεργιςουν δεξιότθτεσ ψθφιακοφ γραμματιςμοφ.
Να καλλιεργιςουν δεξιότθτεσ χριςθσ του λογιςμικοφ παρουςίαςθσ και του
επεξεργαςτι κειμζνου.
Να καλλιεργιςουν δεξιότθτεσ κριτικισ αναηιτθςθσ, επιλογισ και διαχείριςθσ τθσ
ιςτορικισ πλθροφορίασ ςτα λογιςμικά και ςτο Διαδίκτυο.
Να αςκθκοφν ςτθν αξιοποίθςθ ιςτορικϊν λογιςμικϊν και διαδραςτικϊν χαρτϊν.
Να αςκθκοφν ςτθ ςυνεργατικι παραγωγι λόγου, με τθν αξιοποίθςθ του επεξεργαςτι
κειμζνου.
ΚΑΙΝΟΣΟΜΕ ΠΡΟΕΓΓΙΕΙ ΣΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ
Στο παρόν ςενάριο αξιοποιοφνται οι αρχζσ του όλου και τθσ εποπτείασ, αφοφ θ νζα
τεχνολογία προςφζρει ςτο μακθτι τθ δυνατότθτα να προςεγγίςει άμεςα το ιςτορικό
υλικό και να αποκτιςει ολοκλθρωμζνθ εικόνα του προςϊπου που μελετά και τθσ
δράςθσ του. Θ γνϊςθ οικοδομείται ςταδιακά, διερευνθτικά, ςε ςυνεργατικό περιβάλλον.
ΠΡΟΔΟΚΩΜΕΝΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΜΑΘΘΘ
Οι μακθτζσ εμπλζκονται ςε μια διερευνθτικι διαδικαςία που οδθγεί ςτθ ςταδιακι
οικοδόμθςθ τθσ γνϊςθσ ςε προχπάρχουςεσ. Ο περιοριςμόσ του ρόλου του διδάςκοντοσ και
θ ζμφαςθ ςτθ διαδικαςία μάκθςθσ με άμεςθ ςυμμετοχι των μακθτϊν, επιβάλλει ζναν
μακθτοκεντρικό – ενεργθτικό τφπο μάκθςθσ, όπου ο μακθτισ αναλαμβάνει πρωτοβουλίεσ
και αναπτφςςει δθμιουργικι ςκζψθ. Θ μελζτθ των πθγϊν ειςάγει τουσ μακθτζσ ςτθν
ιςτορικι ζρευνα και ζτςι αντιμετωπίηουν το μάκθμα τθσ Λςτορίασ με τρόπο διερευνθτικό.
Μζςω τθσ μελζτθσ των πθγϊν οι μακθτζσ αναπτφςςουν τθν κριτικι τουσ ςκζψθ.
Αντιλαμβάνονται τισ ζννοιεσ τθσ αυκεντικότθτασ των αντικειμζνων , του χϊρου και του
χρόνου, τθσ αλλαγισ των κοινωνικοπολιτικϊν δεδομζνων, αντιλαμβάνονται το ρόλο του
119. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
θγζτθ ςτο ιςτορικό γίγνεςκαι, εμπλζκονται ςε διαδικαςίεσ μζςω των οποίων ο ιςτορικόσ
καταλιγει ςε ςυμπεράςματα, αναπτφςςουν διάλογο και διερευνοφν ιςτορικά ηθτιματα.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Με το ςενάριο αυτό επιδιϊκεται μία διερευνθτικι προςζγγιςθ τθσ γνϊςθσ, κακϊσ ο
μακθτισ παρατθρεί το ιςτορικό υλικό, διαβάηει, πλοθγείται και καταγράφει τισ
παρατθριςεισ του, οι οποίεσ ςτθ ςυνζχεια κα τον οδθγιςουν ςτθν εξαγωγι
ςυμπεραςμάτων.
Θ διδακτικι διαδικαςία εξελίςςεται ςυνεργατικά, κακϊσ οι μακθτζσ εργάηονται ςε μικρζσ
ομάδεσ. Επιπλζον, επιχειρείται μια ενεργθτικι - βιωματικι προςζγγιςθ κακϊσ ο μακθτισ
αναλαμβάνει μια αναηιτθςθ που αποκτά προςωπικό νόθμα,αφοφ του ανατίκεται να
ερευνιςει και να παρατθριςει το ιςτορικό υλικό, να το καταγράψει και ςτθ ςυνζχεια να το
αναςυνκζςει, εξάγοντασ τα δικά του ςυμπεράςματα.
ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
CENTENNIA
ΤΟ 21 ΕΝ ΡΛΩ
Επεξεργαςτισ Κειμζνου
Φυλλομετρθτισ
Λογιςμικό παρουςίαςθσ
ΕΦΑΡΜΟΓΘ ΣΘ ΧΟΛΙΚΘ ΜΟΝΑΔΑ
Θεματικι Ενότθτα:
« Θ Ελλθνικι Επανάςταςθ του 1821 – Ο Κυβερνιτθσ Λωάννθσ Καποδίςτριασ»
Χρονιςμόσ- διάρκεια:Ρζντε διδακτικζσ ϊρεσ.
χζςθ με το αναλυτικό πρόγραμμα:
Οι ςτόχοι αυτισ τθσ διδακτικισ πρόταςθσ ανταποκρίνονται πλιρωσ ςτο ιςχφον πρόγραμμα
τθσ διδαςκαλίασ τθσ Λςτορίασ. Θ ςυγκεκριμζνθ διδαςκαλία εφαρμόηεται ςτο Κεφάλαιο τθσ
Ελλθνικισ Επανάςταςθσ του 1821, τθσ Λςτορίασ τθσ Γϋ Γυμναςίου και τθσ Γϋ Λυκείου, και
ειδικότερα ςτθν ενότθτα που αφορά τον Λ. Καποδίςτρια και τθν πολιτικι του δράςθ.
Διδακτικό υλικό:
Διδακτικό εγχειρίδιο τθσ Νεότερθσ Λςτορίασ, τθσ Γϋτάξθσ του Γυμναςίου και τθσ Γϋτάξθσ του
Λυκείου.
120. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
CENTENNIA
ΤΟ 21 ΕΝ ΡΛΩ
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο Διαδίκτυο.
Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ Κράτουσ.
www.mpa.gr/specials/1821/diplomatia.html Μακεδονικό Ρρακτορείο. Αφιζρωμα ςτθν
Ελλθνικι Επανάςταςθ.
http://www.parliament.gr/syntagma/html/index.php?cat=ekthesi&id=3 Βουλι των
Ελλινων. Αφιζρωμα ςτθ Συνταγματικι ιςτορία τθσ χϊρασ.
http://www.parliament.gr Βουλι των Ελλινων. Αρχεία τθσ Ελλθνικισ Ραλιγγενεςίασ.
http://www.komvos.edu.gr Θλεκτρονικόσ Κόμβοσ του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
Προαπαιτοφμενα:
Γνϊςθ του ιςτορικοφ πλαιςίου τθσ Ελλθνικισ Επανάςταςθσ ζωσ τθν άφιξθ του Λ.
Καποδίςτρια ωσ πρϊτου Κυβερνιτθ του νζου ελλθνικοφ κράτουσ, από προθγοφμενθ
διδαςκαλία, βαςιςμζνθ ςτο ςχολικό εγχειρίδιο.
Μικρι εξοικείωςθ των μακθτϊν και του διδάςκοντα ςτθ χριςθ επεξεργαςτι κειμζνου
και λογιςμικοφ παρουςίαςθσ, κλειςτοφ λογιςμικοφ, διαδραςτικϊν χαρτϊν και
πλοιγθςθσ ςτο Internet.
Ρροθγοφμενθ εμπειρία των μακθτϊν ςε ομαδικι εργαςία κα διευκόλυνε τθν ομαλι
πορεία τθσ δραςτθριότθτασ.
Ευελιξία ςτο ωρολόγιο Σχολικό Ρρόγραμμα προκειμζνου να γίνει κάποια τροποποίθςθ
αν χρειαςτεί, ζτςι ϊςτε να διατεκοφν ςυνεχόμενεσ διδακτικζσ ϊρεσ για τθν
πραγματοποίθςθ τθσ διδαςκαλίασ.
Προτεινόμενθ πορεία διδαςκαλίασ:
Οργάνωςθ τθσ τάξθσ
Θ τάξθ χωρίηεται ςε ομάδεσ των 3 μακθτϊν. Κριτιριο για τθ ςφνκεςθτων ομάδων είναι να
υπάρχει ςε κάκε μια ζνασ τουλάχιςτον μακθτισ, που να είναι εξοικειωμζνοσ ςτθ χριςθ
λογιςμικοφ και ςτθν αναηιτθςθ ςτο Διαδίκτυο. Δεφτερο κριτιριο αποτελεί θ ανομοιογζνεια
τθσ ομάδασ ωσ προσ τισ μακθςιακζσ ικανότθτεσ των μακθτϊν, αφοφ ο καταμεριςμόσ του
ζργου κα δϊςει τθ δυνατότθτα εξατομίκευςθσ τθσ εργαςίασ που ανατίκεται, για τθ
διαςφάλιςθ τθσ προόδου όλων των μακθτϊν τθσ ομάδασ.
Ρροκειμζνου να αποφευχκεί θ πικανότθτα τθσ κατεφκυνςθσ όλθσ τθσ ομάδασ από τον
εξοικειωμζνο μακθτι, κατά τθ διάρκεια των 2 πρϊτων φάςεων οι μακθτζσ
εναλλάςςονταιςτθ χριςθ του Θ/Υ.
121. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Στισ ομάδεσ κα ανατεκοφν 5 κζματα προσ επεξεργαςία. Κάκε ομάδα κα ζχει ςε κάκε φάςθ
τθσ διδαςκαλίασ, το δικό τθσ φφλλο εργαςίασ.
Θ διδαςκαλία περιλαμβάνει 3 φάςεισ, ςτισ οποίεσ θ οργάνωςθ τθσ τάξθσ είναι θ ακόλουκθ:
Κατά τθν πρϊτθ φάςθ, το φφλλο εργαςίασ ανακζτει ςτισ ομάδεσ να αναηθτιςουν ςτοιχεία,
κάνοντασ ζρευνα ςτο θλεκτρονικό ιςτορικό υλικό και να αποκθκεφςουν το υλικό που
εντόπιςαν.
Κατά τθ δεφτερθ φάςθ το φφλλο εργαςίασ ανακζτει ςτισ ομάδεσ να ςυνκζςουν το υλικό
που ζχουν εντοπίςει, αξιοποιϊντασ τα εργαλεία του Θ/Υ. Οι δραςτθριότθτεσ που
αναλαμβάνουν οι μακθτζσ είναι: ςφνκεςθ τεκμθριωμζνου ιςτορικοφ κειμζνου ςε
επεξεργαςτι κειμζνου, δθμιουργία ενόσ αρχείου χαρτϊν ςε λογιςμικό παρουςίαςθσ,
καταςκευι χρονολογικοφ πίνακα.
Κατά τθν τρίτθ φάςθ οι μακθτζσ κάκε ομάδασ κα παρουςιάςουν προφορικά και
θλεκτρονικά τθν εργαςία τουσ ανά ομάδα, ςτο ςφνολο τθσ τάξθσ. Ο κακθγθτισ κα επιλζξει
ποιο μζλοσ τθσ ομάδασ κα κάνει τθν παρουςίαςθ. Ζτςι, ςε αυτι τθν παρουςίαςθ (που
λαμβάνεται υπόψθ από τον κακθγθτι κατά τθν ατομικι και ομαδικι αξιολόγθςθ) οφείλουν
όλα τα μζλθ τθσ ομάδασ να είναι εξίςου προετοιμαςμζνα για τθν παρουςίαςθ όλων των
εργαςιϊν, πράγμα που λειτουργεί ωσ κίνθτρο για τθν ιςοδφναμθ δραςτθριοποίθςθ όλων
των μακθτϊν.
Αϋ Φάςθ: 2 διδακτικζσ ϊρεσ
Οι μακθτζσ ζρχονται ςτο εργαςτιριο και χωρίηονται από τον κακθγθτι ςε ομάδεσ των τριϊν
ατόμων, με κριτιρια τθν ανομοιογζνεια ωσ προσ τισ μακθςιακζσ ικανότθτεσ και τθν
παρουςία ενόσ τουλάχιςτον εξοικειωμζνου μακθτι ςτθ χριςθ λογιςμικοφ και Διαδικτφου.
Ο κακθγθτισ αναφζρει εν ςυντομία ότι κα εργαςτοφν με τισ ομάδεσ τουσ ςε τρεισ φάςεισ,
κατά τισ οποίεσ:
Κατά τθν πρϊτθ φάςθ, κα διερευνιςουν τα κζματά τουσ ςτο ιςτορικό υλικό των
λογιςμικϊν και του Διαδικτφου, κρατϊντασ ςθμειϊςεισ ςε φφλλο εργαςίασ.
Κατά τθ δεφτερθ φάςθ κα οργανϊςουν και κα καταγράψουν το υλικό τουσ,
χρθςιμοποιϊντασ τα θλεκτρονικά εργαλεία γενικισ χριςθσ.
Κατά τθν τρίτθ φάςθ οι μακθτζσ κάκε ομάδασ κα παρουςιάςουν προφορικά το υλικό που
ςυγκζντρωςαν για τα κζματα που τουσ είχαν ανατεκεί.
Στο τζλοσ τθσ εργαςίασ οι μακθτζσ κα παραδϊςουν ζνα κείμενο αυτοαξιολόγθςθσ τθσ
ομάδασ, με παραμζτρουσ τθν επιτυχία των ακαδθμαϊκϊν ςτόχων, και τον τρόπο
λειτουργίασ τθσ ομάδασ. Ο κακθγθτισ κακιςτά ςαφζσ ότι ο ίδιοσ κα αξιολογιςει τουσ
μακθτζσ ωσ προσ τισ ίδιεσ παραμζτρουσ, ατομικά και ομαδικά.
122. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Στθ ςυνζχεια ο κακθγθτισ προχωρεί ςτθν οργάνωςθ τθσ Α Φάςθσ τθσ διδαςκαλίασ.
Μοιράηει ςτουσ μακθτζσ 5 φφλλα εργαςίασ με αντίςτοιχα κζματα διερεφνθςθσ:
Οι διπλωματικζσ ενζργειεσ του Λ. Καποδίςτρια ωσ Υπουργοφ Εξωτερικϊν τθσ ωςίασ,
για τθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του νζου ελλθνικοφ κράτουσ.
Το διπλωματικό ζργο του Λ. Καποδίςτρια ωσ Κυβερνιτθ του νζου ελλθνικοφ κράτουσ,
για τθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του κράτουσ.
Θ ςταδιακι διαμόρφωςθ των ςυνόρων κατά τθν περίοδο 1821- 1831.
Θ άςκθςθ εςωτερικισ πολιτικισ του Λ. Καποδίςτρια ωσ Κυβερνιτθ και θ ςυμβολι του
ςτθν οργάνωςθ του ελλθνικοφ κράτουσ.
Οι αντιδράςεισ ςτο ζργο του Κυβερνιτθ Λ. Καποδίςτρια και ο κάνατόσ του.
Ο κακθγθτισ διευκρινίηει ότι ςτθν πρϊτθ φάςθ που διαρκεί 2 διδακτικζσ ϊρεσ, οι μακθτζσ
κα εργαςτοφν ςτα λογιςμικά και ςτισ διευκφνςεισ που δόκθκαν, και κα αςχολθκοφν με τθν
ζρευνα και τθν καταγραφι των ςτοιχείων που τουσ χρειάηονται. Κάκε ομάδα κα αςχολθκεί
με διαφορετικι αναηιτθςθ.
Οι πθγζσ που χρθςιμοποιοφνται είναι οι ακόλουκεσ:
CENTENNIA
ΤΟ 21 ΕΝ ΡΛΩ
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο Διαδίκτυο.
Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ Κράτουσ.
www.mpa.gr/specials/1821/diplomatia.html
Μακεδονικό Ρρακτορείο. Αφιζρωμα ςτθν Ελλθνικι Επανάςταςθ.
http://www.parliament.gr/syntagma/html/index.php?cat=ekthesi&id=3 Βουλι των
Ελλινων. Αφιζρωμα ςτθ Συνταγματικι ιςτορία τθσ χϊρασ.
http://www.parliament.gr Βουλι των Ελλινων. Αρχεία τθσ Ελλθνικισ Ραλιγγενεςίασ.
http://www.komvos.edu.gr Θλεκτρονικόσ Κόμβοσ του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ.
Σε αυτι τθ φάςθ ο κακθγθτισ εποπτεφει τθν ζρευνα που διενεργοφν οι ομάδεσ,
κατευκφνει, ςυμβουλεφει, υποδεικνφει λφςεισ ςε τεχνικά κζματα, ςυηθτά για τθν πορεία
τθσ αναηιτθςθσ του ιςτορικοφ υλικοφ.
Ο κακθγθτισ εξθγεί ότι το φφλλο εργαςίασ κάκε ομάδασ δίνει οδθγίεσ για τθν πορεία τθσ
εργαςίασ τουσ , ζτςι ϊςτε να εργαςτοφν οι μακθτζσ κάκε ομάδασ αυτόνομα ςτουσ
υπολογιςτζσ, αναλαμβάνοντασ πρωτοβουλίεσ για τθν προςζγγιςθ και επεξεργαςία του
ιςτορικοφ υλικοφ.
123. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Οι μακθτζσ διαβάηουν προςεκτικά το φφλλο εργαςίασ, αρχίηουν τθν αναηιτθςθ, γράφουν
ςθμειϊςεισ ςτο φφλλο εργαςίασ, αποκθκεφουν ςε αρχεία επεξεργαςτι κειμζνου, το
κατάλλθλο υλικό. Στθν πορεία τθσ εργαςίασ τουσ μποροφν να χρθςιμοποιιςουν
προαιρετικά τα Θλεκτρονικά Λεξικά του Κόμβου τθσ Ελλθνικισ Γλϊςςασ, για να
αναηθτιςουν τθν ερμθνεία άγνωςτων όρων που εντοπίηουν ςτα θλεκτρονικά κείμενα.
Κατά τθ διάρκεια τθσ ζρευνασ,ο κακθγθτισ ενεργεί διευκολυντικά, δίνει οδθγίεσ για τθν
πραγματοποίθςθ τθσ αναηιτθςθσ και ελζγχει αν οι μακθτζσ αναηθτοφν το κατάλλθλο υλικό.
Στο τζλοσ τθσ Α Φάςθσ, ο κακθγθτισ υποδεικνφει ςτουσ μακθτζσ να κρατιςουν το υλικό
που κατζγραψαν ςε ζντυπθ και θλεκτρονικι μορφι και να το φζρουν μαηί τουσ ςτθ Β
Φάςθ, κατά τθν οποία κα το επεξεργαςτοφν και πάλι.
Βϋ Φάςθ: 2 διδακτικζσ ϊρεσ
Κατά τθ δεφτερθ φάςθ, που διαρκεί δφο διδακτικζσ ϊρεσ, οι μακθτζσ ζρχονται ςτο
εργαςτιριο και οργανϊνονται ςτισ ίδιεσ ομάδεσ.
Ο κακθγθτισ δίδει οδθγίεσ για τθ Βϋ φάςθ τθσ διδαςκαλίασ. Οι ομάδεσ καλοφνται να
ςυνκζςουν ψθφιακά κείμενα, να ετοιμάςουν χρονολογικό πίνακα και παρουςίαςθ με τθ
χριςθ λογιςμικοφ παρουςίαςθσ.
Τα κζματα εργαςίασ που ανατίκενται ςτισ ομάδεσ είναι τα ακόλουκα:
Να ςυνκζςετε τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςτον επεξεργαςτι κειμζνου ςχετικά με
τθ διπλωματικι δράςθ του Λ. Καποδίςτρια κατά τθν περίοδο τθσ κθτείασ του ωσ
Υπουργοφ Εξωτερικϊν τθσ ωςίασ, που οδιγθςε ςτθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του
νζου ελλθνικοφ κράτουσ.
Να ςυνκζςετε τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςχετικά με τθ διπλωματικι δράςθ του
Καποδίςτρια κατά τθν περίοδο τθσ κθτείασ του ωσ Κυβερνιτθ που οδιγθςε ςτθ
διαμόρφωςθ των διευρυμζνων ςυνόρων του νζου ελλθνικοφ κράτουσ.
Να ετοιμάςετε ζνα αρχείο ςε λογιςμικό παρουςίαςθσ που να περιλαμβάνει
χρονολογικό πίνακα (των κφριων γεγονότων που οδιγθςαν ςτθ διαμόρφωςθ των
ςυνόρων του ελλθνικοφ κράτουσ) και χάρτεσ με τθ ςταδιακι διαμόρφωςθ των
ελλθνικϊν ςυνόρων, κατά τθν περίοδο 1821 ωσ 1831.
Να ςυνκζςετε ςτον επεξεργαςτι κειμζνου τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςχετικά με
τθν άςκθςθ εςωτερικισ πολιτικισ του Λ. Καποδίςτρια ωσ Κυβερνιτθ και τθ ςυμβολι
του ςτθν οργάνωςθ του νζου ελλθνικοφ κράτουσ.
Να ςυνκζςετε ςτον επεξεργαςτι κειμζνου τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςχετικά με
τθν αντιπολιτευτικι δράςθ που εκδθλϊκθκε κατά του Λ. Καποδίςτρια κατά τθν περίοδο
τθσ κθτείασ του ωσ Κυβερνιτθ και τισ ςυνκικεσ του κανάτου του.
124. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Οι μακθτζσ μελετοφν το καταγεγραμμζνο υλικό τουσ, το επεξεργάηονται και ςυνκζτουν
ψθφιακό κείμενο, ετοιμάηουν παρουςίαςθ ςε powerpoint και χρονολογικό πίνακα. Σε
αυτι τθ φάςθ ςυνεργάηονται όλα τα μζλθ κάκε ομάδασ ιςότιμα και αποφαςίηουν για τθ
ςφνκεςθ των αρχείων τουσ.
Ο κακθγθτισ ελζγχει τθν πορεία των μακθτϊν και διευκολφνει με πρόςκετα ερωτιματα
τουσ μακθτζσ για τον εντοπιςμό των κατάλλθλων πλθροφοριϊν που χρειάηονται. Κατά τθ
διαδικαςία τθσ ςφνκεςθσ, παρεμβαίνει ςτισ ςυηθτιςεισ και ελζγχει τθν επάρκεια των
τελικϊν εργαςιϊν τουσ.
Στο τζλοσ τθσ δραςτθριότθτασ, ο κακθγθτισ ηθτά από τουσ μακθτζσ να κρατιςουν τα
αρχεία που ςυνζταξαν, ςε θλεκτρονικι και ζντυπθ μορφι, για να τα παρουςιάςουν ςτθν
επόμενθ φάςθ.
Γϋ Φάςθ: 1 διδακτικι ϊρα
Θ τρίτθ φάςθ τθσ διδαςκαλίασ διαρκεί μία διδακτικι ϊρα. Οι μακθτζσ, οργανωμζνοι ςτισ
ίδιεσ ομάδεσ τθσ βϋφάςθσ, ζρχονται ςτο εργαςτιριο ζχοντασ μαηί τουσ τα αρχεία που
ςυνζταξαν. Κάκε ομάδα κα παρουςιάςει το υλικό τθσ. Μετά τθν παρουςίαςθ, οι υπόλοιποι
μακθτζσ υποβάλλουν ερωτιματα , διατυπϊνουν απορίεσ, ηθτοφν διευκρινίςεισ για τα
κζματα που παρουςιάςτθκαν.
Στο τζλοσ τθσ διδακτικισ ϊρασ οι μακθτζσ παραδίδουν ςτον κακθγθτι τα αρχεία που
ςυνζκεςαν ςε ζντυπθ και θλεκτρονικι μορφι και το κείμενο απολογιςμοφ των
πεπραγμζνων και αυτοαξιολόγθςθσ.
ΔΡΑΣΘΡΙΟΣΘΣΕ ΜΑΘΘΣΩΝ
Οι μακθτζσ αναλαμβάνουν διερευνθτικζσ δραςτθριότθτεσ εντοπιςμοφ του ιςτορικοφ
υλικοφ και ςτθ ςυνζχεια το διαχειρίηονται, καλλιεργϊντασ κριτικι ιςτορικι ςκζψθ και
οδθγοφνται ςε εξαγωγι ςυμπεραςμάτων.
Διερευνοφν ςε διαδικτυακοφσ τόπουσ και ςε λογιςμικό, προκειμζνου να
ςυγκεντρϊςουν ιςτορικό υλικό για τον Λ. Καποδίςτρια και το ζργο του.
Καταςκευάηουν χρονολογικό πίνακα και ετοιμάηουν παρουςίαςθ τθσ εργαςίασ τουσ
ςε λογιςμικό παρουςίαςθσ.
Συνεργάηονται ςε ομάδεσ και διαχειρίηονται το ιςτορικό υλικό που εντόπιςαν για να
οδθγθκοφν ςτθν εξαγωγι ςυμπεραςμάτων.
Ρροςεγγίηουν κριτικά τα ιςτορικά γεγονότα και τθν ιςτορικι περίοδο κατά τθν οποία
αναπτφςςεται θ δράςθ του Λ. Καποδίςτρια.
Επιπλζον αναλαμβάνουν τθν ευκφνθ οργάνωςθσ τθσ ομαδικισ εργαςίασ, για τθν
κατανομι των ρόλων και τθν ίςθ ςυμμετοχι όλων ςτθν πορεία εργαςίασ.
ΑΞΙΟΛΟΓΘΘ
125. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Θ αξιολόγθςθ τθσ εργαςίασ των ομάδων κα γίνει από τον κακθγθτι και από τουσ μακθτζσ,
ωσ προσ δφο παραμζτρουσ: α) τθν επιτυχία των ακαδθμαϊκϊν ςτόχων και β) τον τρόπο
λειτουργίασ τθσ ομάδασ μζςα ςτα ςυνεργατικά πλαίςια.
Ο κακθγθτισ γνωςτοποιεί τισ διαδικαςίεσ αξιολόγθςθσ εκ των προτζρων, με τρόπο ςαφι.
Κα αξιολογιςει κάκε μακθτι ατομικά, λαμβάνοντασ υπόψθ τθ ςυμμετοχι του ςτθ
διαδικαςία αναηιτθςθσ και επεξεργαςίασ του υλικοφ από τισ πθγζσ, κακϊσ και τθν
προςωπικι του ςυμμετοχι κατά τθν προφορικι παρουςίαςθ των εργαςιϊν. Κατά τθν
ατομικι αξιολόγθςθ ο κακθγθτισ κα λάβει υπόψθ και τθν ζκκεςθ πεπραγμζνων των
μακθτϊν.
Κατά τθν ομαδικιαξιολόγθςθ, αξιολογοφνται θ αποτελεςματικι ςυνεργαςία κάκε ομάδασ,
θ εφςτοχθ και επαρκισ παρουςίαςθ των κεμάτων που δόκθκαν ςτα φφλλα εργαςίασ,
κακϊσ και θ επάρκεια τθσ προφορικισ παρουςίαςθσ κάκε κζματοσ, ανά ομάδα.
Οι μακθτζσ κα αξιολογιςουν τθν εργαςία τουσ, μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διδακτικισ
διαδικαςίασ, ωσ προσ τισ δφο παραμζτρουσ που τζκθκαν.
ΔΤΝΑΣΟΣΘΣΑ ΣΡΟΠΟΠΟΙΘΘ – ΕΠΕΚΣΑΘ ΣΟΤ ΕΝΑΡΙΟΤ
Αυτι θ διδακτικι πρόταςθ είναι δυνατόν να τροποποιθκεί και να προςεγγιςκεί
εναλλακτικά με τθ μορφι 5 ανεξάρτθτων δραςτθριοτιτων (όςων και τα φφλλα εργαςίασ)
που κα ενταχκοφν επιλεκτικά, κατά τθν κρίςθ του κακθγθτι, ςτθ διδαςκαλία τθσ Λςτορίασ
ι τθσ Κοινωνικισ και Ρολιτικισ Αγωγισ. Σε αυτι τθν περίπτωςθ , το ςφνολο τθσ τάξθσ κα
εργαςτεί ςε ζνα κοινό φφλλο εργαςίασ κάκε φορά.
ΔΙΕΤΚΟΛΤΝΣΙΚΟ ΡΟΛΟ ΦΟΡΕΩΝ
Για τθν πραγματοποίθςθ του παρόντοσ ςεναρίου, κεωρείται επαρκισ θ αξιοποίθςθ τθσ
υπάρχουςασ τεχνολογικισ υποδομισ ςτο Γυμνάςιο/Λφκειο. Φορείσ που κα μποροφςαν να
ςυμβάλουν διευκολυντικά ι ενιςχυτικά, κρίνονται:
Θ Διεφκυνςθ του ςχολείου, για τθ διευκόλυνςθ τθσ διακεςιμότθτασ του ςχολικοφ
εργαςτθρίου και για τθ διευκζτθςθ του ωρολόγιου προγράμματοσ, προκειμζνου να
εξαςφαλιςτοφν τα ςυνεχόμενα δίωρα διδαςκαλίασ.
Ο ΡΛΘΝΕΤ του νομοφ για τθ διευκόλυνςθ ςτθν παροχι τεχνικισ ςτιριξθσ του εργαςτθρίου.
Επιπλζον, άλλοι φορείσ που ςυμβάλλουν ι ζχουν ιδθ επθρεάςει, με τον παιδαγωγικό ι
πολιτικό ςχεδιαςμό τουσ τθν εφαρμογι τθσ παροφςασ διδαςκαλίασ κεωροφνται το
Ραιδαγωγικό Λνςτιτοφτο το οποίο ιδθ ζχει εντάξει ςτισ γενικζσ αρχζσ τθσ εκπαίδευςθσ (ςτο
Διακεματικό Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογραμμάτων Σπουδϊν 2002) τθν αξιοποίθςθ των νζων
τεχνολογιϊν πλθροφορίασ και επικοινωνιϊν, κακϊσ και το ΥΡΕΡΚ, ςτο βακμό που
προωκεί τα διάφορα προγράμματα επιμόρφωςθσ των εκπαιδευτικϊν, ςε κζματα
παιδαγωγικισ αξιοποίθςθσ των Σφγχρονων Τεχνολογιϊν.
ΚΡΙΣΙΚΘ ΠΡΟΕΓΓΙΘ ΣΟΤ ΕΝΑΡΙΟΤ ΚΑΙ ΣΘ ΕΦΑΡΜΟΓΘ ΣΟΤ
126. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Το κζμα διερεφνθςθσ του ςυγκεκριμζνου ςεναρίου είναι προςιτό και οι διδακτικζσ ϊρεσ
που απαιτοφνται για τθν πραγματοποίθςι του, ςτα πλαίςια του εφικτοφ.
Θ δυςκολία εφαρμογισ του ςεναρίου αυτοφ ζγκειται κυρίωσ ςτθ δυςκαμψία του
Αναλυτικοφ Ρρογράμματοσ , που ςυνεπάγεται τθν ανάλθψθ πρωτοβουλίασ εκ μζρουσ του
κακθγθτι για τθν αναπροςαρμογι του ϊςτε να γίνει εφικτι θ διδαςκαλία αυτι.
Θ εμπλοκι του μακθτι ςτθ διερεφνθςθ, δίνει τθ δυνατότθτα να αναλφςει ιςτορικά
δεδομζνα και να τα αξιοποιιςει για τθ βακφτερθ κατανόθςθ τθσ άςκθςθσ εξωτερικισ
πολιτικισ κατά τθ διάρκεια τθσ Ελλθνικισ Επανάςταςθσ που οδιγθςε ςτθ διαμόρφωςθ των
ςυνόρων του νζου ελλθνικοφ κράτουσ, να αποκτιςει τθν ιςτορικι γνϊςθ μζςω τθσ
προςωπικισ επαφισ με το ιςτορικό υλικό, να αντιλθφκεί τισ ζννοιεσ του χϊρου και χρόνου
τθσ περιόδου αυτισ, να ςυλλάβει το ρόλο του θγζτθ ςτθν ιςτορικι εξζλιξθ. Ραράλλθλα ζχει
τθν ευκαιρία να οικειοποιθκεί τα οφζλθ τθσ ομαδοςυνεργατικισ εργαςίασ ςτθν οποία
ςυμμετζχει.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αργφρθσ Μ., «Διερευνθτικι μάκθςθ με χριςθ υπολογιςτικϊν εργαλείων: Μια εναλλακτικι
πρόταςθ διδαςκαλίασ», Νοθτικά εργαλεία και πλθροφοριακά μζςα ( Επιμ. Κυνθγόσ Χ.
&Δθμαράκθ Ευ.), 98-118, Καςτανιϊτθ, 2002.
Bακαλόπουλοσ, A., Iςτορία του NζουEλλθνιςμοφ, τ. Ε'-Θ', Κεςςαλονίκθ, 1980-1988 (α'
ζκδοςθ 1961).
Γκίκα Ε., Σχεδιαςμόσ εκπαιδευτικϊν δραςτθριοτιτων (ςεναρίων) για το μάκθμα τθσ
Λςτορίασ με τθ χριςθ εργαλείων των νζων τεχνολογιϊν: Μεκοδολογικζσ προςεγγίςεισ, ςτο
Νοθτικά Εργαλεία και Πλθροφοριακά Μζςα, ς. 350-368, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Διακεματικό Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογραμμάτων Σπουδϊν & Αναλυτικά Ρρογράμματα Σπουδϊν
Υποχρεωτικισ Εκπαίδευςθσ, τ. Αϋ, ΥΡΕΡΚ, ΡΛ., 2002.
Λςτορία του Ελλθνικοφ Ζκνουσ, Εκδοτικι Ακθνϊν, τ. ΛΒ,ϋ1974.
Kόκκινοσ, Δ., Η Ελλθνικι Επανάςταςισ, τ. I-VI, Ακινα, Mζλιςςα,1957 -γ' ζκδοςθ.
Κοντογιαννοποφλου-Ρολυδωρίδθ Γ., «Οι εκπαιδευτικζσ και κοινωνικζσ διαςτάςεισ τθσ
χριςθσ των νζων τεχνολογιϊν ςτο ςχολείο», φγχρονα Θζματα,τευχ. 46-47, 77-93, 1991.
Kοντογιϊργθσ, Γ., "Κοινοτικι αυτοδιοίκθςθ και καποδιςτριακό πολιτειακό ςφςτθμα", ςτο
Ρετρίδθσ, Ρ.(επιμ.), O Ιωάννθσ Καποδίςτριασ και θ ςυγκρότθςθ του ελλθνικοφ κράτουσ.
Κεςςαλονίκθ, UniversityStudioPress, 1983, ς. 97-176.
Κυνθγόσ Χ., «Νζεσ πρακτικζσ με νζα εργαλεία ςτθν τάξθ: Κατάρτιςθ επιμορφωτϊν για τθ
δθμιουργία κοινοτιτων αξιοποίθςθσ των νζων τεχνολογιϊν ςτο ςχολείο», Νοθτικά
εργαλεία και πλθροφοριακά μζςα ( Επιμ. Κυνθγόσ Χ. &Δθμαράκθ Ευ.), 27-53, Καςτανιϊτθ,
2002.
127. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Λοφκοσ, Χ., Η αντιπολίτευςθ κατά του κυβερνιτθ Καποδίςτρια. 1828-1831,Ακινα, Κεμζλιο,
1988.
Ματςαγγοφρασ Γ.Θ., «Ομαδοκεντρικι διδαςκαλία και μάκθςθ», Επιςτιμεσ τθσ Αγωγισ,
Γρθγόρθσ, Ακινα, 1987.
Μπαςζτασ Κ., «Ψυχολογία τθσ μάκθςθσ», 299-327, Ατραπόσ, 2002.
MosseCL., Schnapp – GurbeillonA., Επίτομθ Ιςτορία τθσ Αρχαίασ Ελλάδασ (2000-31 π.Χ.),
μτφ. Λ. Στεφάνου, εκδ. Ραπαδιμα, Ακινα, 2002.
Ραπαγεωργίου, Σ., Η ςτρατιωτικι πολιτικι του Kαποδίςτρια. Δομι, οργάνωςθ και
λειτουργία του ςτρατοφ ξθράσ τθσ καποδιςτριακισ περιόδου, Ακινα, Εςτία, 1986.
Ραπανικολάου Κ.Α., Τςαγκάνου Γ., Γρθγοριάδου Μ., Αξιοποιϊντασ το διαδίκτυο και το
λογιςμικό γενικισ χριςθσ ωσ διδακτικά και μακθςιακά εργαλεία, ςτο Νοθτικά Εργαλεία και
Πλθροφοριακά Μζςα, ς.119-160, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Ραπαςταφρου Λ.Σ., Αρχαία Ιςτορία, Κεςςαλονίκθ, 1953.
ΥΡΕΡΚ, Ραιδαγωγικό Λνςτιτοφτο, Τμιμα Δευτεροβάκμιασ Εκπαίδευςθσ, Οδθγίεσ για τθ
Διδαςκαλία των Φιλολογικϊν Μακθμάτων ςτο Γυμνάςιο, Ακινα, 2005.
Θλεκτρονικζσ διευκφνςεισ:
http://www.hellenichistory.gr, Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ, Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο: «Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ κράτουσ»
http://www.parliament.gr Βουλι των Ελλινων. Αρχεία τθσ Ελλθνικισ Ραλιγγενεςίασ και θ
Συνταγματικι Λςτορία τθσ Ελλάδασ.
ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑΙΑ
« Ο Κυβερνιτθσ Ι. Καποδίςτριασ και το ζργο του »
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ Ι
Φάςθ 1
128. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να διερευνιςετε τθ διπλωματικι δράςθ του Λ. Καποδίςτρια ωσ Υπουργοφ Εξωτερικϊν τθσ
ωςίασ, που οδιγθςε ςτθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του νζου ελλθνικοφ κράτουσ.Να
αναηθτιςετε ιςτορικό υλικό ςτισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
«ΤΟ 21 ΕΝ ΡΛΩ»
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο. Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ Κράτουσ.
www.mpa.gr/specials/1821/diplomatia.html
Μακεδονικό Ρρακτορείο. Αφιζρωμα ςτθν Ελλθνικι Επανάςταςθ.
Συμπλθρωματικά μπορείτε να ςυμβουλευκείτε τον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου
Ελλθνικισ Γλϊςςασ http://www.komvos.edu.gr για τθν αναηιτθςθ όρων που δεν
κατανοείτε.
Φάςθ 2
Να ςυνκζςετε τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςτον επεξεργαςτι κειμζνου ςχετικά με τθ
διπλωματικι δράςθ του Λ. Καποδίςτρια κατά τθν περίοδο τθσ κθτείασ του ωσ Υπουργοφ
εξωτερικϊν τθσ ωςίασ, που οδιγθςε ςτθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του νζου ελλθνικοφ
κράτουσ.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ ΙΙ
Φάςθ 1
Να διερευνιςετε τισ διπλωματικζσ ενζργειεσ του Λ. Καποδίςτρια ωσ Κυβερνιτθ του νζου
ελλθνικοφ κράτουσ, που οδιγθςαν ςτθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του κράτουσ. Να
αναηθτιςετε ιςτορικό υλικό ςτισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
ΤΟ 21 ΕΝ ΡΛΩ
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο. Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ Κράτουσ.
http://www.parliament.gr/syntagma/html/index.php?cat=ekthesi&id=3 Βουλι των
Ελλινων. Αφιζρωμα ςτθ Συνταγματικι ιςτορία τθσ χϊρασ.
http://www.parliament.gr Βουλι των Ελλινων. Αρχεία τθσ Ελλθνικισ Ραλιγγενεςίασ.
Συμπλθρωματικά μπορείτε να ςυμβουλευκείτε τον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου
Ελλθνικισ Γλϊςςασ http://www.komvos.edu.gr για τθν αναηιτθςθ όρων που δεν
κατανοείτε.
129. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Φάςθ 2
Να ςυνκζςετε τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςε επεξεργαςτι κειμζνου ςχετικά με τθ
διπλωματικι δράςθ του Λ. Καποδίςτρια κατά τθν περίοδο τθσ κθτείασ του ωσ Κυβερνιτθ
που οδιγθςε ςτθ διαμόρφωςθ των διευρυμζνων ςυνόρων του νζου ελλθνικοφ κράτουσ.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ ΙΙΙ
Φάςθ 1
Να διερευνιςετε τθ ςταδιακι διαμόρφωςθ των ςυνόρων του ιδρυόμενου ελλθνικοφ
κράτουσ κατά τθν περίοδο 1821 ωσ 1831.
Να αναηθτιςετε ιςτορικό υλικό ςτισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
CENTENNIA
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο. Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ Κράτουσ.
http://www.parliament.gr Βουλι των Ελλινων. Αρχεία τθσ Ελλθνικισ Ραλιγγενεςίασ.
Συμπλθρωματικά μπορείτε να ςυμβουλευκείτε τον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου
Ελλθνικισ Γλϊςςασ http://www.komvos.edu.gr για τθν αναηιτθςθ όρων που δεν
κατανοείτε.
Φάςθ 2
Να ετοιμάςετε ζνα αρχείο ςε λογιςμικό παρουςίαςθσ που να περιλαμβάνει χρονολογικό
πίνακα (των κφριων γεγονότων που οδιγθςαν ςτθ διαμόρφωςθ των ςυνόρων του
ελλθνικοφ κράτουσ) και χάρτεσ με τθ ςταδιακι διαμόρφωςθ των ελλθνικϊν ςυνόρων, κατά
τθν περίοδο 1821 ωσ 1831.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ ΙV
Φάςθ 1
Να διερευνιςετε τθν άςκθςθ εςωτερικισ πολιτικισ του Λ. Καποδίςτρια ωσ Κυβερνιτθ και τθ
ςυμβολι του ςτθν οργάνωςθ του νζου ελλθνικοφ κράτουσ. Να αναηθτιςετε ιςτορικό υλικό
ςτισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
130. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΤΟ 21 ΕΝ ΡΛΩ
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο. Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ Κράτουσ.
www.mpa.gr/specials/1821/diplomatia.html Μακεδονικό Ρρακτορείο. Αφιζρωμα ςτθν
Ελλθνικι Επανάςταςθ.
http://www.parliament.gr/syntagma/html/index.php?cat=ekthesi&id=3 Βουλι των
Ελλινων. Αφιζρωμα ςτθ Συνταγματικι ιςτορία τθσ χϊρασ.
http://www.parliament.gr Βουλι των Ελλινων. Αρχεία τθσ Ελλθνικισ Ραλιγγενεςίασ.
Συμπλθρωματικά μπορείτε να ςυμβουλευκείτε τον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου
Ελλθνικισ Γλϊςςασ http://www.komvos.edu.gr για τθν αναηιτθςθ όρων που δεν
κατανοείτε.
Φάςθ 2
Να υνκζςετε ςτον επεξεργαςτι κειμζνου τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςχετικά με
τθνάςκθςθ εςωτερικισ πολιτικισ του Λ. Καποδίςτρια ωσ Κυβερνιτθ και τθ ςυμβολι του
ςτθν οργάνωςθ του νζου ελλθνικοφ κράτουσ.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ V
Φάςθ 1
Να διερευνιςετε τθν αντιπολιτευτικι δράςθ που εκδθλϊκθκε κατά του Λ. Καποδίςτρια
κατά τθν περίοδο τθσ κθτείασ του ωσ Κυβερνιτθ και τισ ςυνκικεσ του κανάτου του.Να
αναηθτιςετε ιςτορικό υλικό ςτισ παρακάτω θλεκτρονικζσ πθγζσ:
ΤΟ 21 ΕΝ ΡΛΩ
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο. Θ Συγκρότθςθ του Ελλθνικοφ Κράτουσ.
www.mpa.gr/specials/1821/diplomatia.html
Μακεδονικό Ρρακτορείο. Αφιζρωμα ςτθν Ελλθνικι Επανάςταςθ.
http://www.parliament.gr/syntagma/html/index.php?cat=ekthesi&id=3 Βουλι των
Ελλινων. Αφιζρωμα ςτθ Συνταγματικι ιςτορία τθσ χϊρασ
http://www.parliament.gr Βουλι των Ελλινων. Αρχεία τθσ Ελλθνικισ Ραλιγγενεςίασ.
131. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Συμπλθρωματικά μπορείτε να ςυμβουλευκείτε τον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου
Ελλθνικισ Γλϊςςασ http://www.komvos.edu.gr για τθν αναηιτθςθ όρων που δεν
κατανοείτε.
Φάςθ 2
Να ςυνκζςετε ςτον επεξεργαςτι κειμζνου τεκμθριωμζνο ιςτορικό κείμενο ςχετικά με τθν
αντιπολιτευτικι δράςθ που εκδθλϊκθκε κατά του Λ. Καποδίςτρια κατά τθν περίοδο τθσ
κθτείασ του ωσ Κυβερνιτθ και τισ ςυνκικεσ του κανάτου του.
133. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
8. «Η κακθμερινι ηωι ςτθν Ακινα του 5ου αι. π.Χ.»
Μάκθμα: Λςτορία των Αρχαίων Χρόνων
ΤΝΣΟΜΘ ΕΠΙΚΟΠΘΘ
Οι μακθτζσ κα επιχειριςουν ζρευνα ςτο χϊρο τθσ Κλαςικισ Ακινασ, με το λογιςμικό
«Δθμόςιοσ και Λδιωτικόσ Βίοσ ςτθν Αρχαία Ελλάδα» και ςτθ ςυνζχεια κα αναηθτιςουν
επιπλζον ιςτορικζσ γνϊςεισ από διαδικτυακζσ πθγζσ. Θ δραςτθριότθτα που κα
πραγματοποιθκεί κα τουσ βοθκιςει να βιϊςουν τον χϊρο και χρόνο ςτθ διάςταςθ τθσ
κακθμερινισ ηωι.
Ρροςδοκϊμενθ παιδαγωγικι κατάκτθςθ είναι θ καλλιζργεια τθσ ςυνεργατικότθτασ μεταξφ
των μελϊν τθσ κάκε ομάδασ και τθσ διάκεςθσ για αναηιτθςθ και διερεφνθςθ εκ μζρουσ
των μακθτϊν, οι οποίοι κα κλθκοφν να επικοινωνιςουν με ζνα νζο τρόπο ςτθν τάξθ και να
εμπλακοφν ςε μια νζα διαδικαςία διαχείριςθσ τθσ παρεχόμενθσ πλθροφορίασ.
Ρροςδοκϊμενθ μακθςιακι κατάκτθςθ είναι θ εποπτεία τθσ κακθμερινότθτασ τθσ Κλαςικισ
Ακινασ, μζςα από τθν αναηιτθςθ ανακάλυψθ, πρόςλθψθ, επεξεργαςία, ανάλυςθ,
ςφνκεςθ, αποτίμθςθ και ζκκεςθ των πλθροφοριϊν που ζλαβαν από πθγζσ.
Οι προςδοκϊμενεσ μζκοδοι διδακτικισ εςτιάηονται ςτθ ομαδοςυνεργατικι-διερευνθτικι
μάκθςθ των μακθτϊν, θ οποία διευκολφνεται και διεκπεραιϊνεται μζςω των λογιςμικϊν
και του διαδικτφου.
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Το παρόν ςενάριο κινείται ςτο πρότυπο τθσ διαλογικισ ςχζςθσ κακθγθτι- μακθτι, όπου οι
ρόλοι μεταβάλλονται και αναβακμίηονται. Ο κακθγθτισ ςχεδιάηει μια διαφορετικι
διδακτικι διαδικαςία, ςε ζνα δθμιουργικό περιβάλλον μάκθςθσ (Κοντογιαννοποφλου-
Ρολυδωρίδθ Γ., 1991). Γίνεται ςφμβουλοσ, παρατθρθτισ και ςυνεργάτθσ τθσ μακθςιακισ
εμπειρίασ, διαμεςολαβθτισ μεταξφ του γνωςτικοφ υλικοφ και των μακθτϊν/τριϊν,
κακοδθγθτισ και ενκαρρυντισ των προςπακειϊν τουσ. Εγκαταλείποντασ το παραδοςιακό
μοντζλο τθσ «διάλεξθσ» και μθχανικισ απομνθμόνευςθσ των πλθροφοριϊν, ο κακθγθτισ
κακοδθγεί τουσ μακθτζσ/τριεσ ςε μια ανακαλυπτικι πορεία μάκθςθσ, ςτθν οποία ξεχνοφν
τον παραδοςιακό τουσ ρόλο και καλοφνται να ςυνεργαςτοφν, να ανακαλζςουν
προχπάρχουςα γνϊςθ, να επεξεργαςτοφν τισ πλθροφορίεσ, να εξαγάγουν ςυμπεράςματα.
Οι μακθτζσ/τριεσ δοκιμάηουν τθ χαρά τθσ ανακάλυψθσ, και τθσ ενεργθτικισ ςυμμετοχισ
ςτθν οικοδόμθςθ τθσ γνϊςθσ, λειτουργϊντασ με αίςκθςθ «αυτονομίασ» και «προςωπικισ
ευκφνθσ» (Κυνθγόσ, 1995).
Το ςενάριο αυτό ακολουκεί το «Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογράμματοσ Σπουδϊν για τθ Διδαςκαλία
τθσ Λςτορίασ ςτο Γυμνάςιο και ςτο Λφκειο» και επιδιϊκει να υπθρετιςει τουσ παρακάτω
διδακτικοφσ ςκοποφσ:
134. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να επιτρζψει τον μακθτι να ςυνδζςει τισ ζννοιεσ του χϊρου και του χρόνου με τισ
πτυχζσ τθσ κοινωνικισ ηωισ.
Να οδθγιςει ςτθ ςυνειδθτοποίθςθ ότι θ κατανόθςθ κάκε κοινωνίασ προχποκζτει τθ
μελζτθ όλων των πτυχϊν τθσ (οικονομικισ, πολιτιςτικισ, κρθςκευτικισ, πολιτικισ).
Να διευκολφνει τθ ςυνειδθτοποίθςθ τθσ αναγκαιότθτασ επιλογισ των κατάλλθλων
ιςτορικϊν πθγϊν οι οποίεσ κα μασ επιτρζψουν τθν άντλθςθ των επικυμθτϊν πλθροφοριϊν.
Να οδθγιςει ςτθν οικείωςθ του περιεχομζνου ιςτορικϊν όρων και εννοιϊν, αναγκαίων
για τθ βακφτερθ και πλθρζςτερθ ιςτορικι γνϊςθ.
Να οδθγιςει ςτθν ανάπτυξθ κετικισ ςτάςθσ απζναντι ςτθ ςπουδι του παρελκόντοσ ωσ
παράγοντα απόκτθςθσ αυτογνωςίασ και κατανόθςθσ τθσ κοινωνίασ.
Να επιτρζψει τθν κατανόθςθ ότι θ Λςτοριογραφία είναι «ανακαταςκευι» του
παρελκόντοσ, ότι βαςίηεται ςε πθγζσ και ότι ςυνιςτά επιλεκτικι διαδικαςία.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΟΙ ΣΟΧΟΙ
Α.Ω ΠΡΟ ΣΟ ΓΝΩΣΙΚΟ ΑΝΣΙΚΕΙΜΕΝΟ
Ρροςδοκάται οι μακθτζσ:
Να αναλφςουν ιςτορικά δεδομζνα και να τα αξιοποιιςουν για τθ βακφτερθ κατανόθςθ
του ιςτορικοφ παρελκόντοσ τθσ Κλαςικισ Εποχισ.
Να ςυλλάβουν το ιςτορικό παρελκόν ωσ ολότθτα, ςτθν εξεταηόμενθ περίοδο, ωσ
ςυνάρκρωςθ των ποικίλων πεδίων τθσ ανκρϊπινθσ δραςτθριότθτασ.
Να αποκτιςουν τθν ιςτορικι γνϊςθ μζςω τθσ προςωπικισ επαφισ με τισ πθγζσ.
Να «ανακαλφψουν» πλθροφορίεσ, που κα οδθγιςουν ςτθν κατανόθςθ ςυγκεκριμζνων
πτυχϊν τθσ κακθμερινισ ηωισ, - εκπαίδευςθ, κρθςκεία, επαγγζλματα, ακλθτιςμόσ,
κοινωνικι οργάνωςθ, οικογενειακι ηωι, τζχνθ, ζνδυςθ, κατοικία, διατροφι.
Να εκτιμιςουν τθ λειτουργία τθσ δθμοκρατίασ ωσ ςυςτατικοφ τθσ ελεφκερθσ πολιτείασ.
Να μάκουν να παρατθροφν τα αρχαιολογικά ευριματα και να αντλοφν πλθροφορίεσ
από αυτά.
Να αςκθκοφν ςτθν αξιολόγθςθ των πλθροφοριϊν που προζρχονται απόθλεκτρονικι
βιβλιογραφία και ςτθν επιλογι των κατάλλθλων για τθ ςφνκεςθ μιασ εργαςίασ.
Να καλλιεργιςουν ιςτορικι ενςυναίςκθςθ, κριτικι ιςτορικι ςκζψθ και ιςτορικι
ςυνείδθςθ με τθν αξιοποίθςθ των Τ.Ρ.Ε..
Β.Ω ΠΡΟ ΣΘ ΜΑΘΘΙΑΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Αναμζνεται οι μακθτζσ:
135. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Να δραςτθριοποιθκοφν ςτθ διερευνθτικι –βιωματικι μάκθςθ.
Να εκτιμιςουν μζςα από τθ δραςτθριοποίθςι τουσ ςε ομάδεσ και τθν ανάλθψθ ρόλων,
τθν αποτελεςματικότθτα τθσ ςυνεργατικισ μάκθςθσ.
Να οικοδομιςουν τθ γνϊςθ.
Να αςκθκοφν ςτο ςχιμα γνϊςθ-κατανόθςθ-εφαρμογι-ανάλυςθ-ςφνκεςθ-αξιολόγθςθ
(Bloom. B.S&KrathwohlD.R., μετ. Μετ. Λαμπράκθ- Ραγανοφ Α., 2000):
o Γνϊςθ αρχϊν, ορολογίασ, ςυγκεκριμζνων ςτοιχείων, γενικεφςεων.
o Κατανόθςθ, ερμθνεία, προζκταςθ.
o Εφαρμογι υποκζςεων και ζλεγχοσ μζςα από τα ερωτιματα που διατυπϊνονται και τα
εξαγόμενα ςυμπεράςματα.
o Ανάλυςθ ςτοιχείων, ςχζςεων.
o Σφνκεςθ και παραγωγι επικοινωνίασ, ςχεδίου δράςθσ.
o Αξιολόγθςθ και κρίςθ τθσ πλθροφορίασ, με εςωτερικζσ μαρτυρίεσ και εξωτερικά
κριτιρια.
Γ. Ω ΠΡΟ ΣΘ ΧΡΘΘ ΝΕΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ
Ρροςδοκάται οι μακθτζσ:
Να αναπτφξουν δεξιότθτεσ διαχείριςθσ, επεξεργαςίασ και ταξινόμθςθσ των δεδομζνων.
Να καλλιεργιςουν δεξιότθτεσ ψθφιακοφ γραμματιςμοφ.
Να αςκθκοφν ςτθν αξιοποίθςθ ιςτορικϊν λογιςμικϊν.
Να καλλιεργιςουν δεξιότθτεσ επιλεκτικισ εφρεςθσ ιςτορικοφ υλικοφ ςτο διαδίκτυο.
Να αςκθκοφν ςτθ ςυνεργατικι παραγωγι λόγου με τθν αξιοποίθςθ του επεξεργαςτι
κειμζνου.
ΚΑΙΝΟΣΟΜΕ ΠΡΟΕΓΓΙΕΙ ΣΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ
Στο παρόν ςενάριο αξιοποιοφνται οι αρχζσ του όλου και τθσ εποπτείασ, αφοφ θ νζα
τεχνολογία προςφζρει ςτο μακθτι τθ δυνατότθτα να προςεγγίςει άμεςα το ιςτορικό υλικό
και να αποκτιςει ολοκλθρωμζνθ εικόνα τθσ κακθμερινότθτασ του κλαςικοφ κόςμου. Θ
γνϊςθ οικοδομείται ςταδιακά, διερευνθτικά, ςε ςυνεργατικό περιβάλλον.
ΠΡΟΔΟΚΩΜΕΝΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΜΑΘΘΘ
Θ εμπλοκι των μακθτϊν ςτθ διερεφνθςθ του κζματοσ αναμζνεται να οδθγιςει ςτθν
ανακαλυπτικι πορεία οικοδόμθςθσ τθσ νζασ γνϊςθσ πάνω ςε προχπάρχουςεσ. Ο
136. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
περιοριςμόσ του ρόλου του διδάςκοντοσ και θ ζμφαςθ ςτθ διαδικαςία μάκθςθσ με άμεςθ
ςυμμετοχι των μακθτϊν, επιβάλλει ζναν μακθτοκεντρικό – ενεργθτικό τφπο μάκθςθσ,
όπου ο μακθτισ αναλαμβάνει πρωτοβουλίεσ και αναπτφςςει δθμιουργικι ςκζψθ. Θ μελζτθ
των πθγϊν ειςάγει τουσ μακθτζσ ςτθν ιςτορικι ζρευνα και ζτςι αντιμετωπίηουν το μάκθμα
τθσ Λςτορίασ με τρόπο διερευνθτικό.
Μζςω τθσ μελζτθσ των πθγϊν οι μακθτζσ αναπτφςςουν τθν κριτικι τουσ ςκζψθ.
Αντιλαμβάνονται τισ ζννοιεσ τθσ αυκεντικότθτασ των αντικειμζνων , του χϊρου και χρόνου,
τθσ αλλαγισ των κοινωνικϊν - πολιτιςτικϊν δεδομζνων, εμπλζκονται ςε διαδικαςίεσ μζςω
των οποίων ο ιςτορικόσ καταλιγει ςε ςυμπεράςματα, αναπτφςςουν διάλογο και
διερευνοφν ιςτορικά ηθτιματα.
ΔΙΔΑΚΣΙΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ
Με το ςενάριο αυτό επιδιϊκεται μία διερευνθτικι προςζγγιςθ τθσ ιςτορικισ γνϊςθσ του
αρχαίου ελλθνικοφ κόςμου, κακϊσ ο μακθτισ παρατθρεί το ιςτορικό υλικό, διαβάηει,
πλοθγείται και καταγράφει τισ παρατθριςεισ του οι οποίεσ ςτθ ςυνζχεια κα τον οδθγιςουν
ςτθν εξαγωγι ςυμπεραςμάτων.
Θ διδακτικι διαδικαςία εξελίςςεται ςυνεργατικά, κακϊσ οι μακθτζσ εργάηονται ςε μικρζσ
ομάδεσ.
Επιπλζον, επιχειρείται μια ενεργθτικι - βιωματικι προςζγγιςθ κακϊσ κάκε μακθτισ
αναλαμβάνει μια αναηιτθςθ που αποκτά προςωπικό νόθμα,αφοφ του ανατίκεται να
ερευνιςει και να παρατθριςει το ιςτορικό υλικό, να το καταγράψει και ςτθ ςυνζχεια να το
αναςυνκζςει ςτο πλαίςιο τθσ ανάλθψθσ ρόλων.
ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
Λογιςμικά: «ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
Επεξεργαςτισ Κειμζνου
Φυλλομετρθτισ
ΕΦΑΡΜΟΓΘ ΣΘ ΧΟΛΙΚΘ ΜΟΝΑΔΑ
Θεματικι Ενότθτα:«Θ Κλαςικι Εποχι Ακινα»
Χρονιςμόσ- διάρκεια:Ρζντε διδακτικζσ ϊρεσ.
χζςθ με το αναλυτικό πρόγραμμα:
Οι ςτόχοι αυτισ τθσ διδακτικισ πρόταςθσ ανταποκρίνονται πλιρωσ ςτο ιςχφον πρόγραμμα
τθσ διδαςκαλίασ τθσ Λςτορίασ. Θ ςυγκεκριμζνθ διδαςκαλία γίνεται ςτθν ενότθτα τθσ
Κλαςικισ Εποχισ, τθσ Λςτορίασ τθσ Αϋ Γυμναςίου και τθσ Αϋ Λυκείου.
137. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Θ διδαςκαλία αυτι μπορεί επίςθσ να ενταχκεί εναλλακτικά ςτο μάκθμα τθσ Λςτορίασ όλων
των τάξεων, μετά από επίςκεψθ ςε Αρχαιολογικό Μουςείο, όπου οι μακθτζσ κα
ξεναγθκοφν ςε ευριματα τθσ κλαςικισ εποχισ.
Διδακτικό υλικό:
Διδακτικό εγχειρίδιο τθσ Αρχαίασ Λςτορίασ, τθσ Αϋτάξθσ του Γυμναςίου και τθσ Αϋτάξθσ
του Λυκείου.
Λογιςμικά: ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ
http://www.icom.org/vlmp Επίςθμοσ Κατάλογοσ Μουςείων, υπό τθν αιγίδα του
Διεκνοφσ Συμβουλίου Μουςείων
http://www.culture.gr Κόμβοσ του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ, Ρρόςβαςθ ςε μνθμεία,
δθμόςια και ιδιωτικά Μουςεία, από τθ ςχετικι λίςτα
http://www.komvos.edu.gr Θλεκτρονικόσ Κόμβοσ του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι.
Προαπαιτοφμενα:
Γνϊςθ του ιςτορικοφ πλαιςίου τθσ Κλαςικισ εποχισ.
Ρροθγοφμενθ εμπειρία των μακθτϊν και του διδάςκοντα ςτθ χριςθ λογιςμικοφ αι
ςτθν αναηιτθςθ ςτο Μντερνετ.
Ρροθγοφμενθ εμπειρία των μακθτϊν ςε ςυνεργατικι δραςτθριότθτα.
Ευελιξία ςτο ωρολόγιο Σχολικό Ρρόγραμμα προκειμζνου να γίνει κάποια τροποποίθςθ
αν χρειαςτεί, ζτςι ϊςτε να διατεκοφν ςυνεχόμενεσ διδακτικζσ ϊρεσ.
Προτεινόμενθ πορεία διδαςκαλίασ
Οργάνωςθ τθσ τάξθσ
Θ τάξθ χωρίηεται ςε ομάδεσ των 3 μακθτϊν. Κριτιριο για τθ ςφνκεςθτων ομάδων είναι να
υπάρχει ςε κάκε μια ζνασ τουλάχιςτον μακθτισ, που να είναι εξοικειωμζνοσ ςτθ χριςθ
λογιςμικοφ και ςτθν αναηιτθςθ ςτο Μντερνετ. Δεφτερο κριτιριο αποτελεί θ ανομοιογζνεια
τθσ ομάδασ ωσ προσ τισ μακθςιακζσ ικανότθτεσ των μακθτϊν, αφοφ ο καταμεριςμόσ του
ζργου κα δϊςει τθ δυνατότθτα εξατομίκευςθσ τθσ εργαςίασ που ανατίκεται, «γεγονόσ που
διαςφαλίηει τθν πρόοδο όλων των μακθτϊν, αςχζτωσ από το πνευματικό τουσ επίπεδο»
(Ματςαγγοφρασ Γ.Θ., ς.33, 1987). Θ ςφνκεςθ των ομάδων δεν είναι θ ίδια και ςτισ τρεισ
φάςεισ τθσ διδαςκαλίασ.
138. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ρροκειμζνου να αποφευχκεί θ πικανότθτα χειριςμοφ τθσ εργαςίασ όλθσ τθσ ομάδασ από
τον εξοικειωμζνο μακθτι, κατά τθ διάρκεια των 2 πρϊτων φάςεων, όπου γίνεται θ ζρευνα,
οι μακθτζσ εναλλάςςονταιςτθ χριςθ του Θ/Υ.
Πλοι μαηί οι μακθτζσ τθσ ομάδασ, ςτθν αρχι κάκε φάςθσ, και αφοφ λάβουν τα φφλλα
εργαςίασ που τουσ εξθγοφν τισ δραςτθριότθτεσ που πρζπει να κάνουν, ςυντάςςουν ζνα
«ςχζδιο δράςθσ /κακθκόντων» που κα πρζπει με τθ μορφι «πρακτικοφ» να το τθριςουν
για να εξαςφαλιςκεί θ ςυνειςφορά όλων ςτθν ομάδα.
Για τθν τιρθςθ του παραπάνω πρακτικοφ κα ανατεκεί από τθν ομάδα ςε ζνα μζλοσ να
κρατάει ςθμειϊςεισ για τθν πορεία τθσ διερεφνθςθσ. Το πρακτικό αυτό κα παραδοκεί ςτον
κακθγθτι, ςτο τζλοσ τθσ διδαςκαλίασ, μαηί με τθ ςυνολικι παρουςίαςθ τθσ εργαςίασ τουσ.
Ραράλλθλα, κάκε ομάδα κα παραδϊςει μετά το τζλοσ τθσ εργαςίασ ζνα κείμενο
αυτοαξιολόγθςθσ που κα αφορά ςτθν επίτευξθ των ακαδθμαϊκϊν ςτόχων και τον τρόπο
λειτουργίασ τθσ ομάδασ ςτο ςυνεργατικό πλαίςιο.
Στισ ομάδεσ κα ανατεκοφν 10 κζματα προσ επεξεργαςία κατά τθν αϋφάςθ και 3 κζματα
κατά τθ βϋφάςθ, που κα ορίηονται από αντίςτοιχα φφλλα εργαςίασ. Κάκε ομάδα κα ζχει ςε
κάκε φάςθ τθσ διδαςκαλίασ, το δικό τθσ φφλλο εργαςίασ.
Κατά τθν πρϊτθ φάςθ, το φφλλο εργαςίασ ανακζτει ςτισ ομάδεσ να ςυμπλθρϊςουν
ςτοιχεία μετά από ζρευνα ςτο θλεκτρονικό υλικό.
Κατά τθ δεφτερθ φάςθ το φφλλο εργαςίασ ανακζτει ςτισ ομάδεσ να ςυνκζςουν κείμενο,
αναλαμβάνοντασ το ρόλο ενόσ ςυγκεκριμζνου ατόμου τθσ κλαςικισ εποχισ.
Κατά τθν τρίτθ φάςθ οι μακθτζσ κάκε ομάδασ κα παραδϊςουν ζντυπα και θλεκτρονικά τθν
εργαςία και κα παρουςιάςουν προφορικά το κείμενο που ςυνζκεςαν.
Αϋ Φάςθ: 2 διδακτικζσ ϊρεσ
Οι μακθτζσ ζρχονται ςτο εργαςτιριο και χωρίηονται από τον κακθγθτι ςε ομάδεσ των τριϊν
ατόμων, με κριτιρια τθν ανομοιογζνεια ωσ προσ τισ μακθςιακζσ ικανότθτεσ και τθν
παρουςία ενόσ τουλάχιςτον εξοικειωμζνου μακθτι ςτθ χριςθ λογιςμικοφ και Μντερνετ.
Ο κακθγθτισ αναφζρει ειςαγωγικά ότι θ διδαςκαλία που κα πραγματοποιθκεί κα τουσ
βοθκιςει να βιϊςουν τον χϊρο και χρόνο του 5ου
αι. π.Χ., ςτθ διάςταςθ τθσ κακθμερινισ
ηωισ. Διευκρινίηει εν ςυντομία ότι οι μακθτζσ κα εργαςτοφν με τισ ομάδεσ τουσ ςε τρεισ
φάςεισ, κατά τισ οποίεσ:
Κατά τθν πρϊτθ φάςθ, κα ςυμπλθρϊςουν ςτοιχεία ςε φφλλο εργαςίασ μετά από ζρευνα
ςτο ιςτορικό υλικό των λογιςμικϊν και του διαδικτφου.
Κατά τθ δεφτερθ φάςθ κα αναδιοργανωκοφν ςε νζεσ ομάδεσ, προκειμζνου να ςυντάξουν
ψθφιακό κείμενο.
139. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Κατά τθν τρίτθ φάςθ οι μακθτζσ κάκε ομάδασ κα παρουςιάςουν προφορικά το υλικό που
ςυγκζντρωςαν, για τα κζματα που τουσ είχαν ανατεκεί.
Ο κακθγθτισ δίνει επιπλζον οδθγίεσ για τθν οργάνωςθ των ομάδων. Πλοι μαηί οι μακθτζσ
τθσ ομάδασ, ςτθν αρχι κάκε φάςθσ, και αφοφ λάβουν τα φφλλα εργαςίασ που τουσ
εξθγοφν τισ δραςτθριότθτεσ που πρζπει να κάνουν, κα ςυντάξουν ζνα «ςχζδιο δράςθσ
/κακθκόντων» που κα πρζπει με τθ μορφι «πρακτικοφ» να το τθριςουν για να
εξαςφαλιςκεί θ ςυνειςφορά όλων ςτθν ομάδα.
Για τθν τιρθςθ του παραπάνω πρακτικοφ κα ανατεκεί από τθν ομάδα ςε ζνα μζλοσ να
κρατάει ςθμειϊςεισ για τθν πορεία τθσ διερεφνθςθσ. Το πρακτικό αυτό κα παραδοκεί ςτον
κακθγθτι, ςτο τζλοσ τθσ διδαςκαλίασ, μαηί με τθ ςυνολικι παρουςίαςθ τθσ εργαςίασ τουσ.
Στο τζλοσ τθσ εργαςίασ οι μακθτζσ κα παραδϊςουν ζνα κείμενο αυτοαξιολόγθςθσ τθσ
ομάδασ, με παραμζτρουσ τθν επιτυχία των ακαδθμαϊκϊν ςτόχων και τον τρόπο λειτουργίασ
τθσ ομάδασ. Ο κακθγθτισ κακιςτά ςαφζσ ότι ο ίδιοσ κα αξιολογιςει τουσ μακθτζσ ωσ προσ
τισ ίδιεσ παραμζτρουσ, ατομικά και ομαδικά.
Στθ ςυνζχεια ο κακθγθτισ προχωρεί ςτθν οργάνωςθ τθσ Αϋ Φάςθσ τθσ διδαςκαλίασ.
Μοιράηει ςτουσ μακθτζσ 10 φφλλα εργαςίασ, με αντίςτοιχα κζματα διερεφνθςθσ:
Οικογενειακι ηωι –παιδί, εφθβεία, ο ρόλοσ του άνδρα, ο ρόλοσ τθσ γυναίκασ, γάμοσ
Κοινωνικι οργάνωςθ – πολίτευμα, πολιτικά δικαιϊματα / υποχρεϊςεισ, τάξεισ
Επαγγζλματα – είδθ επαγγελμάτων, εργαλεία
Ακλθτιςμόσ – ακλιματα, αγϊνεσ, ιδανικά
Θρθςκεία – κεοί, γιορτζσ
Σζχνθ –αρχιτεκτονικι, γλυπτικι, ηωγραφικι, κζατρο, μουςικι
Εκπαίδευςθ – δάςκαλοι, μακιματα, πρότυπα
Κατοικία – τφποι, διαμόρφωςθ, ζπιπλα
Ζνδυςθ – τφποι ενδυμάτων, κόμμωςθ, κόςμθςθ
Διατροφι – είδθ διατροφισ, γεφματα, μαγειρικά ςκεφθ
Ο κακθγθτισ διευκρινίηει ότι ςτθν πρϊτθ φάςθ που διαρκεί 2 διδακτικζσ ϊρεσ, οι μακθτζσ
κα εργαςτοφν ςτο λογιςμικό και ςτισ διευκφνςεισ που δόκθκαν, και κα αςχολθκοφν με τθν
ζρευνα και τθν καταγραφι των ςτοιχείων που τουσ χρειάηονται. Κάκε ομάδα κα αςχολθκεί
με διαφορετικι αναηιτθςθ.
Οι πθγζσ που χρθςιμοποιοφνται είναι οι ακόλουκεσ:
140. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Διδακτικό εγχειρίδιο τθσ Αρχαίασ Λςτορίασ, τθσ Αϋτάξθσ του Γυμναςίου και τθσ Αϋτάξθσ
του Λυκείου.
Λογιςμικό « ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
http://www.icom.org/vlmp Επίςθμοσ Κατάλογοσ Μουςείων, υπό τθν αιγίδα του
Διεκνοφσ Συμβουλίου Μουςείων
http://www.culture.gr Κόμβοσ του Υπουργείου Ρολιτιςμοφ, Ρρόςβαςθ ςε μνθμεία,
δθμόςια και ιδιωτικά Μουςεία, από τθ ςχετικι λίςτα.
http://www.komvos.edu.gr Θλεκτρονικόσ Κόμβοσ του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι.
Σε αυτι τθ φάςθ ο κακθγθτισ πρζπει να ςυηθτιςει με κάκε ομάδα, προκειμζνου να
βοθκιςει τουσ μακθτζσ να ανακαλφψουν μόνοι τουσ τι είδουσ ςτοιχεία πρζπει να
εντοπίςουν, ανάλογα με το κζμα διερεφνθςθσ που ζχουν αναλάβει. Το υλικό που κα
προςεγγίςουν, κα το καταγράψουν ςε ζνα αρχείο ςτον επεξεργαςτι κειμζνου.
Ο κακθγθτισ εξθγεί ότι το φφλλο εργαςίασ κάκε ομάδασ δίνει οδθγίεσ για τθν πορεία τθσ
εργαςίασ τουσ, ζτςι ϊςτε να εργαςτοφν οι μακθτζσ κάκε ομάδασ αυτόνομα ςτουσ
υπολογιςτζσ, χωρίσ τθ δικι του παρζμβαςθ. Ραρόλα αυτά, ο ίδιοσ κα είναι παρϊν, για να
δϊςει επιπλζον οδθγίεσ και να διευκολφνει τθν πορεία κάκε ομάδασ.
Οι μακθτζσ διαβάηουν προςεκτικά το φφλλο εργαςίασ, αρχίηουν τθν αναηιτθςθ και
καταγράφουν το υλικό τουσ ςε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου. Στθν πορεία τθσ εργαςίασ
τουσ μποροφν να χρθςιμοποιιςουν προαιρετικά τα Θλεκτρονικά Λεξικά του Κόμβου τθσ
Ελλθνικισ Γλϊςςασ, για να αναηθτιςουν τθν ερμθνεία άγνωςτων όρων που εντοπίηουν ςτα
θλεκτρονικά κείμενα.
Κατά τθ διάρκεια τθσ ζρευνασ,ο κακθγθτισ ενεργεί διευκολυντικά, δίνει οδθγίεσ για τθν
πραγματοποίθςθ τθσ αναηιτθςθσ και ελζγχει αν οι μακθτζσ αναηθτοφν το κατάλλθλο υλικό.
Στο τζλοσ τθσ Α Φάςθσ, ο κακθγθτισ υποδεικνφει ςτουσ μακθτζσ να κρατιςουν το υλικό
που κατζγραψαν ςε ζντυπθ και θλεκτρονικι μορφι και να το φζρουν μαηί τουσ ςτθ Β
Φάςθ, κατά τθν οποία κα το επεξεργαςτοφν και πάλι.
Βϋ Φάςθ: 2 διδακτικζσ ϊρεσ
Κατά τθ Δεφτερθ φάςθ, που διαρκεί δφο διδακτικζσ ϊρεσ, οι μακθτζσ ζρχονται ςτο
εργαςτιριο και οργανϊνονται ςε νζεσ ομάδεσ, με τθ μζκοδο jigsaw. Δθμιουργοφνται τρεισ
νζεσ ομάδεσ, ζχοντασ θ κάκε μία από ζνα μακθτι που εργάςτθκε ςε διαφορετικι
διερεφνθςθ κατά τθν προθγοφμενθ φάςθ. Ζτςι κάκε ομάδα ζχει από ζναν τουλάχιςτον
αντιπρόςωπο των 10 ομάδων τθσ προθγοφμενθσ φάςθσ.
141. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Ο κακθγθτισ οργανϊνει τθ Β Φάςθ τθσ διδαςκαλίασ. Μοιράηει ςτουσ μακθτζσ φφλλα
εργαςίασ, με τρία κζματα. Οι ομάδεσ καλοφνται να ςυνκζςουν κείμενα, αναλαμβάνοντασ
ρόλουσ. Τα κζματα είναι τα ακόλουκα:
1. Να αφθγθκείτε ςε μορφι ςελίδων θμερολογίου, τθν τυπικι θμζρα ενόσ εφιβου 14
ετϊν ςτθν Ακινα του 5ου
αι. π.Χ.
2. Να αφθγθκείτε ςε μορφι ςελίδων θμερολογίου, τθν τυπικι θμζρα μιασ παντρεμζνθσ
Ακθναίασ 23 ετϊν, ςτθν Ακινα του 5ου
αι. π.Χ.
3. Να αφθγθκείτε ςε μορφι ςελίδων θμερολογίου, τθν τυπικι θμζρα ενόσ ελεφκερου
Ακθναίου πολίτθ 30 ετϊν, ςτθν Ακινα του 5ου
αι. π.Χ.
Οι μακθτζσ μελετοφν το υλικό τουσ, επιλζγουν και καταγράφουν ςε ζνα αρχείο το κείμενο
που τουσ ηθτικθκε. Σε αυτι τθ φάςθ ςυνεργάηονται όλα τα μζλθ κάκε ομάδασ ιςότιμα και
αποφαςίηουν για τθ ςφνκεςθ του κειμζνου.
Ο κακθγθτισ ελζγχει τθν πορεία των μακθτϊν και διευκολφνει με πρόςκετα ερωτιματα
τουσ μακθτζσ για τον εντοπιςμό των κατάλλθλων πλθροφοριϊν που χρειάηονται. Κατά τθ
διαδικαςία τθσ ςφνκεςθσ, παρεμβαίνει ςτισ ςυηθτιςεισ και ελζγχει τθν επάρκεια των
απαντιςεων που καταγράφονται ςτα φφλλα εργαςίασ.
Στο τζλοσ τθσ δραςτθριότθτασ, ο κακθγθτισ ηθτά από τουσ μακθτζσ να κρατιςουν το
κείμενο που ςυνζταξαν, για να το παρουςιάςουν ςτθν επόμενθ φάςθ.
Γϋ Φάςθ: 1 διδακτικι ϊρα
Θ Τρίτθ φάςθ τθσ διδαςκαλίασ διαρκεί μία διδακτικι ϊρα. Οι μακθτζσ, οργανωμζνοι ςτισ
ίδιεσ ομάδεσ τθσ βϋφάςθσ, ζρχονται ςτο εργαςτιριο ζχοντασ μαηί τουσ το κείμενο που
ςυνζταξαν.
Κάκε ομάδα κα παρουςιάςει το υλικό τθσ. Μετά τθν παρουςίαςθ, οι υπόλοιποι μακθτζσ
υποβάλλουν ερωτιματα, διατυπϊνουν απορίεσ, ηθτοφν διευκρινίςεισ για τα κζματα που
παρουςιάςτθκαν.
Στο τζλοσ τθσ διδακτικισ ϊρασ οι μακθτζσ παραδίδουν ςτον κακθγθτι το κείμενο που
ςυνζκεςαν, ςε ζντυπθ και θλεκτρονικι μορφι, και μαηί τα «πρακτικά» του «ςχεδίου
δράςθσ/ κακθκόντων» που τιρθςαν και το κείμενο αυτοαξιολόγθςθσ.
ΔΡΑΣΘΡΙΟΣΘΣΕ ΜΑΘΘΣΩΝ
Οι μακθτζσ αναλαμβάνουν διαφορετικζσ δραςτθριότθτεσ ςε κάκε φάςθ τθσ διδαςκαλίασ.
o Μία δραςτθριότθτα κοινι για όλουσ τουσ μακθτζσ είναι θ ανάλθψθ τθσ ευκφνθσ
οργάνωςθσ τθσ ομαδικισ εργαςίασ. Πλοι μαηί οι μακθτζσ τθσ ομάδασ, ςτθν αρχι κάκε
φάςθσ, και αφοφ λάβουν τα φφλλα εργαςίασ που τουσ εξθγοφν τισ δραςτθριότθτεσ που
πρζπει να κάνουν, κα ςυντάξουν το «ςχζδιο δράςθσ /κακθκόντων» που κα πρζπει με τθ
μορφι «πρακτικοφ» να το τθριςουν για να εξαςφαλιςκεί θ ςυνειςφορά όλων ςτθν
142. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ομάδα. Για τθν τιρθςθ του πρακτικοφ κα ανατεκεί από τθν ομάδα ςε ζνα μζλοσ να
κρατάει ςθμειϊςεισ για τθν πορεία τθσ διερεφνθςθσ.
o Κατά τθν πρϊτθ φάςθ, κα ςυμπλθρϊςουν ςτοιχεία που εξιγαγαν κατά τθ διερεφνθςθ
του κζματόσ τουσ, ςε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου. Κάκε ομάδα κα διερευνιςει
μια διαφορετικι πτυχι τθσ κακθμερινότθτασ τθσ κλαςικισ Ακινασ.
o Κατά τθ δεφτερθ φάςθ οι μακθτζσ κα ςυνκζςουν ςυνεργατικά ψθφιακό κείμενο ςτον
επεξεργαςτι κειμζνου, μζςα από τθν ανάλθψθ ρόλων.
o Κατά τθν τρίτθ φάςθ οι μακθτζσ κάκε ομάδασ κα παρουςιάςουν προφορικά το υλικό
που ςυγκζντρωςαν για τα κζματα διερεφνθςθσ που τουσ είχαν ανατεκεί.
ΑΝΣΙΠΡΟΩΠΕΤΣΙΚO ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Κατά τθ διερεφνθςθ του κζματοσ «Επαγγζλματα ςτθν Ακινα του 5ου
αι. π.Χ.», ςτθν Αϋφάςθ
τθσ διδαςκαλίασ, ο μακθτισ κα αντλιςει πλοφςιο υλικό από τθν ιςτοςελίδα του ΛΜΕ -ςτθν
ενότθτα Κλαςικι περίοδοσ-, όπου υπάρχουν εκτενείσ παρουςιάςεισ για τουσ βαςικοφσ
οικονομικοφσ τομείσ τθσ Ακθναϊκισ οικονομίασ (εμπόριο, γεωργία, μεταλλεία,
εργαςτιρια/τεχνίτεσ).
Κατά τθ διερεφνθςθ του λογιςμικοφ Δθμόςιοσ και Λδιωτικόσ βίοσ ςτθν Αρχαία Ελλάδα, οι
μακθτζσ κα εντοπίςουν μία ποικιλία υλικοφ που αφορά τα είδθ των επαγγελμάτων, τα
εργαλεία, κακϊσ και απεικονίςεισ επαγγελματιϊν και εργαλείων.
Ραράλλθλα, με τθν επιλεκτικι χριςθ των Θλεκτρονικϊν Λεξικϊν του Κόμβου (Κζντρου
Ελλθνικισ Γλϊςςασ), οι μακθτζσ κα ερμθνεφςουν, όπου είναι ανάγκθ, όρουσ άγνωςτουσ ι
δυςνόθτουσ.
Ζτςι, ςυνκζτοντασ το υλικό τουσ κα διαμορφϊςουν ζνα ψθφιακό κείμενο, που κα
καταγράφει με επάρκεια τθν επαγγελματικι δράςθ των Ακθναίων του 5ου
αι. π.Χ.
ΑΞΙΟΛΟΓΘΘ
Θ αξιολόγθςθ τθσ εργαςίασ των ομάδων κα γίνει από τον κακθγθτι και από τουσ μακθτζσ,
ωσ προσ δφο παραμζτρουσ: α) τθν επιτυχία των ακαδθμαϊκϊν ςτόχων και β) τον τρόπο
λειτουργίασ τθσ ομάδασ μζςα ςτα ςυνεργατικά πλαίςια (Ματςαγγοφρασ, 1987). Ο
κακθγθτισ γνωςτοποιεί τισ διαδικαςίεσ αξιολόγθςθσ εκ των προτζρων, με τρόπο ςαφι.
Ο κακθγθτισ κα αξιολογιςει κάκε μακθτι ατομικά, λαμβάνοντασ υπόψθ τθ ςυμμετοχι του
ςτθ διαδικαςία αναηιτθςθσ και άντλθςθσ πλθροφοριϊν από τισ πθγζσ, κακϊσ και τθν
προςωπικι του ςυμμετοχι κατά τθν προφορικι παρουςίαςθ των εργαςιϊν. Κατά τθν
ατομικι αξιολόγθςθ ο κακθγθτισ κα λάβει υπόψθ και τα πρακτικά δράςθσ που
κατατζκθκαν από τισ ομάδεσ.
143. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Κατά τθν ομαδικιαξιολόγθςθ, αξιολογοφνται θ αποτελεςματικι ςυνεργαςία κάκε ομάδασ,
θ εφςτοχθ και επαρκισ παρουςίαςθ των κεμάτων που δόκθκαν ςτα φφλλα εργαςίασ,
κακϊσ και θ επάρκεια τθσ προφορικισ παρουςίαςθσ του κάκε κζματοσ ανά ομάδα.
Οι μακθτζσ κα αξιολογιςουν τθν εργαςία τουσ, μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διδακτικισ
διαδικαςίασ, ωσ προσ τισ δφο παραμζτρουσ που τζκθκαν.
ΔΤΝΑΣΟΣΘΣΑ ΣΡΟΠΟΠΟΙΘΘ – ΕΠΕΚΣΑΘ ΣΟΤ ΕΝΑΡΙΟΤ
Αυτι θ διδακτικι πρόταςθ είναι δυνατόν να τροποποιθκεί και να προςεγγιςκεί
εναλλακτικά, με τθ μορφι 10 ανεξάρτθτων δραςτθριοτιτων (όςων και τα φφλλα εργαςίασ)
που κα ενταχκοφν επιλεκτικά, κατά τθν κρίςθ του κακθγθτι, ςτθ διδαςκαλία τθσ Αρχαίασ
Λςτορίασ (Αϋ Γυμναςίου, Αϋ Λυκείου), τθσ Δραματικισ Ροίθςθσ ( Αρχαία Ελλθνικι
Γραμματεία Γϋ Γυμναςίου) ι τθσ Κοινωνικισ και Ρολιτικισ Αγωγισ. Σε αυτιν τθν περίπτωςθ,
το ςφνολο τθσ τάξθσ κα εργαςτεί ςε ζνα κοινό φφλλο εργαςίασ κάκε φορά.
Επιπλζον, ζχει τθ δυνατότθτα επζκταςθσ ςε μορφι διακεματικισ ςυνκετικισεργαςίασ,
που μπορεί να αναπτυχκεί χρονικά ςτθ διάρκεια ενόσ ςχολικοφ τριμινου/τετραμινου. Για
τθ ςυνκετικι εργαςία κα ςυνεργαςτοφν οι κακθγθτζσ τθσ Λςτορίασ, των Αρχαίων Ελλθνικϊν,
τθσ Οικιακισ Οικονομίασ, των Καλλιτεχνικϊν, τθσ Κοινωνικισ και Ρολιτικισ Αγωγισ. Στθν
περίπτωςθ αυτι, μπορεί να εμπλουτιςκεί με παράλλθλεσ δραςτθριότθτεσ, όπωσ
επιςκζψεισ των μακθτϊν ςε αρχαιολογικά μουςεία και αρχαιολογικοφσ χϊρουσ τθσ Ακινασ,
ςυχνι και ςυςτθματικι χριςθ του εργαςτθρίου ςτον ελεφκερο χρόνο των μακθτϊν, και
αξιοποίθςθ πρόςκετθσ ζντυπθσ και θλεκτρονικισ βιβλιογραφίασ. Με τθν ολοκλιρωςθ τθσ
εργαςίασ των μακθτϊν μπορεί να γίνει ςυγγραφι ενόσ ενιαίου κειμζνου που να ςυνοψίηει
τα ςυμπεράςματα των μακθτϊν και να παρουςιαςτεί ςε ζντυπθ μορφι ςτθν μακθτικι
κοινότθτα, ι ςε θλεκτρονικι μορφι ςτθν ιςτοςελίδα του ςχολείου.
ΔΙΕΤΚΟΛΤΝΣΙΚΟ ΡΟΛΟ ΦΟΡΕΩΝ
Για τθν πραγματοποίθςθ του παρόντοσ ςεναρίου, κεωρείται επαρκισ θ αξιοποίθςθ τθσ
υπάρχουςασ τεχνολογικισ υποδομισ ςτο Γυμνάςιο/Λφκειο. Φορείσ που κα μποροφςαν να
ςυμβάλουν διευκολυντικά ι ενιςχυτικά, κρίνονται:
Θ Διεφκυνςθ του ςχολείου, για τθ διευκόλυνςθ τθσ διακεςιμότθτασ του ςχολικοφ
εργαςτθρίου και για τθ διευκζτθςθ του ωρολογίου προγράμματοσ, προκειμζνου να
εξαςφαλιςτοφν τα ςυνεχόμενα δίωρα διδαςκαλίασ.
Ο ΡΛΘΝΕΤ του νομοφ για τθ διευκόλυνςθ ςτθν παροχι τεχνικισ ςτιριξθσ του εργαςτθρίου.
Επιπλζον, άλλοι φορείσ που ςυμβάλλουν ι ζχουν ιδθ επθρεάςει, με τον παιδαγωγικό ι
πολιτικό ςχεδιαςμό τουσ τθν εφαρμογι τθσ παροφςασ διδαςκαλίασ κεωροφνται το
Ραιδαγωγικό Λνςτιτοφτο το οποίο ιδθ ζχει εντάξει ςτισ γενικζσ αρχζσ τθσ εκπαίδευςθσ (ςτο
Διακεματικό Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογραμμάτων Σπουδϊν 2002) τθν αξιοποίθςθ των νζων
τεχνολογιϊν πλθροφορίασ και επικοινωνιϊν, κακϊσ και το ΥΡΕΡΚ, ςτο βακμό που προωκεί
144. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
τα διάφορα προγράμματα επιμόρφωςθσ των εκπαιδευτικϊν ςε κζματα παιδαγωγικισ
αξιοποίθςθσ των Σφγχρονων Τεχνολογιϊν.
ΚΡΙΣΙΚΘ ΠΡΟΕΓΓΙΘ ΣΟΤ ΕΝΑΡΙΟΤ ΚΑΙ ΣΘ ΕΦΑΡΜΟΓΘ ΣΟΤ
Το κζμα διερεφνθςθσ του ςυγκεκριμζνου ςεναρίου είναι προςιτό και οι διδακτικζσ ϊρεσ
που απαιτοφνται για τθν πραγματοποίθςι του, ςτα πλαίςια του εφικτοφ.
Θ δυςκολία εφαρμογισ του ςεναρίου αυτοφ ζγκειται κυρίωσ ςτθ δυςκαμψία του
Αναλυτικοφ Ρρογράμματοσ, που ςυνεπάγεται τθν ανάλθψθ πρωτοβουλίασ εκ μζρουσ του
κακθγθτι για τθν αναπροςαρμογι του, ϊςτε να γίνει εφικτι θ διδαςκαλία αυτι.
Θ εμπλοκι του μακθτι ςτθ διερεφνθςθ, δίνει τθ δυνατότθτα να αναλφςει ιςτορικά
δεδομζνα και να τα αξιοποιιςει για τθ βακφτερθ κατανόθςθ τθσ Κλαςικισ Ρεριόδου τθσ
Ακινασ, να αποκτιςει τθν ιςτορικι γνϊςθ μζςω τθσ προςωπικισ επαφισ με το ιςτορικό
υλικό, να αντιλθφκεί τισ ζννοιεσ του χϊρου και χρόνου τθσ Κλαςικισ Εποχισ, να ςυλλάβει
το ιςτορικό παρελκόν ωσ ολότθτα ςτθν εξεταηόμενθ περίοδο, ωσ ςυνάρκρωςθ των
ποικίλων πεδίων τθσ ανκρϊπινθσ δραςτθριότθτασ. Ραράλλθλα ζχει τθν ευκαιρία να
οικειοποιθκεί τα οφζλθ τθσ ομαδοςυνεργατικισ εργαςίασ ςτθν οποία ςυμμετζχει.
Επιπλζον, θ ςυγκεκριμζνθ διδακτικι πρόταςθ ζχει αρκετζσ δυνατότθτεσ τροποποίθςθσ και
επιλεκτικισ επεξεργαςίασ, ζτςι ϊςτε να αξιοποιθκεί με τρόπο ευζλικτο ςτθ διδαςκαλία των
μακθμάτων τθσ Αρχαίασ Λςτορίασ, των Αρχαίων Ελλθνικϊν, τθσ Κοινωνικισ και Ρολιτικισ
Αγωγισ, ςτο Γυμνάςιο και Λφκειο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αργφρθσ Μ., «Διερευνθτικι μάκθςθ με χριςθ υπολογιςτικϊν εργαλείων: Μια εναλλακτικι
πρόταςθ διδαςκαλίασ», Νοθτικά εργαλεία και πλθροφοριακά μζςα ( Επιμ. Κυνθγόσ Χ.
&Δθμαράκθ Ευ.), 98-118, Καςτανιϊτθ, 2002.
BloomB.S&KrathwohlD.R., Σαξινομία διδαχτικϊν ςτόχων, (Μετ. Λαμπράκθ- Ραγανοφ Α.),
Κϊδικασ, 2000.
Γκίκα Ε., Σχεδιαςμόσ εκπαιδευτικϊν δραςτθριοτιτων (ςεναρίων) για το μάκθμα τθσ
Λςτορίασ με τθ χριςθ εργαλείων των νζων τεχνολογιϊν: Μεκοδολογικζσ προςεγγίςεισ, ςτο
Νοθτικά Εργαλεία και Πλθροφοριακά Μζςα, ς. 350-368, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Δθμαράκθ Ευ. Β., Δυναμικζσ αναπαραςτάςεισ για τθ διερευνθτικι μάκθςθ ςτθν Λςτορία,
ςτο Νοθτικά Εργαλεία και Πλθροφοριακά Μζςα, ς. 369-392, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Διακεματικό Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογραμμάτων Σπουδϊν & Αναλυτικά Ρρογράμματα Σπουδϊν
Υποχρεωτικισ Εκπαίδευςθσ, τ. Αϋ, ΥΡΕΡΚ, ΡΛ., 2002.
Λςτορία του Ελλθνικοφ Ζκνουσ, Εκδοτικι Ακθνϊν, 1971, τόμοσ Γϋ.
145. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Κοκκοροφ - Αλευρά Γ., Η Σζχνθ τθσ Αρχαίασ Ελλάδασ. φντομθ Ιςτορία (1050 –50 π.Χ.),εκδ.
Καρδαμίτςα, Ακινα, 1995.
Κοντογιαννοποφλου-Ρολυδωρίδθ Γ., «Οι εκπαιδευτικζσ και κοινωνικζσ διαςτάςεισ τθσ
χριςθσ των νζων τεχνολογιϊν ςτο ςχολείο», φγχρονα Θζματα,τευχ. 46-47, 77-93, 1991.
Κυνθγόσ Χ, &Κουτλισ Μ., «Εκπαιδευτικό λογιςμικό υπό ...ςυνκικεσ», RAM τ. Φεβ., 94-101,
2002.
Κυνθγόσ Χ., « Θ ευκαιρία που δεν πρζπει να χακεί: Θ υπολογιςτικι τεχνολογία ωσ εργαλείο
ζκφραςθσ και διερεφνθςθσ ςτθ γενικι παιδεία», Ελλθνικι Εκπαίδευςθ: Προοπτικζσ
αναςυγκρότθςθσ και εκςυγχρονιςμοφ (Επιμ. Καηαμίασ Α. &Καςςωτάκθσ Μ.), 396-416,
Σείριοσ, 1995.
Κυνθγόσ Χ., «Νζεσ πρακτικζσ με νζα εργαλεία ςτθν τάξθ: Κατάρτιςθ επιμορφωτϊν για τθ
δθμιουργία κοινοτιτων αξιοποίθςθσ των νζων τεχνολογιϊν ςτο ςχολείο», Νοθτικά
εργαλεία και πλθροφοριακά μζςα ( Επιμ. Κυνθγόσ Χ. &Δθμαράκθ Ευ.), 27-53, Καςτανιϊτθ,
2002.
Ματςαγγοφρασ Γ.Θ., «Ομαδοκεντρικι διδαςκαλία και μάκθςθ», Επιςτιμεσ τθσ Αγωγισ,
Γρθγόρθσ, Ακινα, 1987.
Μπαςζτασ Κ., «Ψυχολογία τθσ μάκθςθσ», 299-327, Ατραπόσ, 2002.
MosseCL., Schnapp – GurbeillonA., Επίτομθ Ιςτορία τθσ Αρχαίασ Ελλάδασ (2000-31 π.Χ.),
μτφ. Λ. Στεφάνου, εκδ. Ραπαδιμα, Ακινα, 2002.
Ραπανικολάου Κ.Α., Τςαγκάνου Γ., Γρθγοριάδου Μ., Αξιοποιϊντασ το διαδίκτυο και το
λογιςμικό γενικισ χριςθσ ωσ διδακτικά και μακθςιακά εργαλεία, ςτο Νοθτικά Εργαλεία και
Πλθροφοριακά Μζςα, ς.119-160, Καςτανιϊτθσ, Ακινα, 2002.
Ραπαςταφρου Λ.Σ., Αρχαία Ιςτορία, Κεςςαλονίκθ, 1953.
ΥΡΕΡΚ, Ραιδ. Λνςτ. Τμιμα Δευτεροβάκμιασ Εκπαίδευςθσ, Οδθγίεσ για τθ Διδαςκαλία των
Φιλολογικϊν Μακθμάτων ςτο Γυμνάςιο, Ακινα, 2005.
ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑΙΑ
146. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Θ κακθμερινι ηωι ςτθν Ακινα του 5ου
αι. π.Χ.
ΦΑΘ Αϋ
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:Ι
Να διερευνιςετε ςυνεργατικά τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ
προσ τον άξονα τθσ οικογενειακισ ηωισ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτουσ
ρόλουσ του παιδιοφ, του εφιβου, του άνδρα, τθσ γυναίκασ και ςτο κεςμό του γάμου.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο ςτον επεξεργαςτι
κειμζνου ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό
« ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχ
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:ΙΙ
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ κοινωνικισ οργάνωςθσ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτθ μορφι του
πολιτεφματοσ, τα πολιτικά δικαιϊματα, τισ πολιτικζσ υποχρεϊςεισ και το χωριςμό ςε τάξεισ.
147. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό
«ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:ΙΙΙ
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ επαγγελματικισ δράςθσ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτα είδθ των
επαγγελμάτων, τθν άςκθςι τουσ και τα εργαλεία που χρθςιμοποιοφνταν.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
« ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι
148. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:ΙV
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
του ακλθτιςμοφ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτα ακλιματα, τουσ
ακλθτικοφσ αγϊνεσ, τα ακλθτικά ιδεϊδθ.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
«ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι.
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:V
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ κρθςκείασ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτουσ κεοφσ που λατρεφονταν,
τουσ κεοφσ- προςτάτεσ τθσ πόλθσ, τισ κρθςκευτικζσ γιορτζσ.
149. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε τα ςυμπεράςματά ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
«ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι
http://culture.gr Κόμβοσ Υπουργείου Ρολιτιςμοφ, αρχαιολογικά μουςεία και
μνθμεία.
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:VΙ
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ τζχνθσ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτθν αρχιτεκτονικι, τθ γλυπτικι, τθ
ηωγραφικι, το κζατρο, τθ μουςικι.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
«ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι
150. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
http://culture.gr Κόμβοσ Υπουργείου Ρολιτιςμοφ, αρχαιολογικά μουςεία και
μνθμεία.
http://www.icom.org/vlmp Επίςθμοσ Κατάλογοσ Μουςείων, υπό τθν αιγίδα του
Διεκνοφσ Συμβουλίου Μουςείων
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ: VIΙ
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ εκπαίδευςθσ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτα μακιματα, τουσ
δαςκάλουσ, τα πρότυπα που καλλιεργοφνταν.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε τα ςυμπεράςματά ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
«ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
151. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:VIII
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ κατοικίασ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτουσ τφπουσ τθσ κατοικίασ, τθ
διαμόρφωςθ, τα δομικά υλικά, τα ζπιπλα.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
« ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:IX
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ ζνδυςθσ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτουσ τφπουσ ενδυμάτων, τθν
κόςμθςθ των ενδυμάτων, τθν κόμμωςθ, τα υποδιματα.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
152. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Επιμορφωτικό σλικό-Ειδικό μέρος-Κλάδος ΠΕ02
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
«ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
και τθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι
Συμπλθρωματικά μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε τα θλεκτρονικά λεξικά που δίδονται
διαδικτυακά ςτον Θλεκτρονικό Κόμβο του Κζντρου Ελλθνικισ Γλϊςςασ
http://www.komvos.edu.gr, για τθν ερμθνεία όρων που δεν κατανοείτε.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ:Χ
Να διερευνιςετε τθν κακθμερινι ηωι ςτθν αρχαία Ακινα του 5ου
π.Χ. αι. ωσ προσ τον άξονα
τθσ διατροφισ, εςτιάηοντασ ειδικότερα τθν αναηιτθςι ςασ ςτα είδθ διατροφισ, τα
γεφματα, τα μαγειρικά ςκεφθ.
Μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ διερεφνθςθσ, να ετοιμάςετε ζνα αρχείο επεξεργαςτι κειμζνου
ςτο οποίο κα καταγράψετε το υλικό ςασ.
Για τθ ςυλλογι του ιςτορικοφ υλικοφ κα χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό:
«ΔΘΜΟΣΛΟΣ ΚΑΛ ΛΔΛΩΤΛΚΟΣ ΒΛΟΣ ΣΤΘΝ ΑΧΑΛΑ ΕΛΛΑΔΑ»
καιτθν ιςτοςελίδα:
http://ime.gr/chronos/gr Μδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ - Θ Ελλθνικι Λςτορία ςτο
Διαδίκτυο, ενότθτα: Κλαςικι εποχι