93
100 300 400 400 200 100
200500500400400100200
200250500400500200
400 400 300 100 200200
VOID
VOID
A
B
C
D
1
A
B
B'
C
D
E
F
F'
2 2' 3 4 5 5' 6
1 2 3 4 5 5' 64'
250
2100
E
F
F'
A
B
C
D
E'
3.2.3. Perhitungan Balok
Data yang ada :
 Mutu Beton ( f’c ) = 20 Mpa
 Mutu Baja ( f’y ) = 400 Mpa (ulir)
 Berat Dinding = 2,5 kN/m2
 Berat Jenis Beton = 2400 kg/m3
 WL = 2 kN/m2
, 3 kN/m2
 Penutup = 1 kN/m2
 Tinggi dinding = 4 m
94
200 500 400 500 250 250
A B C D E E' F
+
BALOK AS - 3
 Dimensi Balok
Diambil bentang terpanjang yaitu 5 m
h =
12
1
 =
12
1
. 500 = 41,66 ~ 40 cm
b =
3
2
h =
3
2
. 40 = 26,6 ~ 25 cm
Diambil dimensi balok = 25/40
1. BALOK AS 3 ( A-B)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 300 . 1 . 10 = 3,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(3)
=9,456 kN/m
95
+
2. Pembebanan BALOK A-B
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx
=
3
1
. 9,456 . 2 = 6,304kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,25 . 0,4 . 24 kN/2
= 2,400kN/m
– Tembok t=1m
2,5 kN/m2
. 1 = 2,500kN/m
q AB = 11,204kN/m
3. Menghitung Momen
MtA =
16
1
. q . l2
=
16
1
. 11,204 . 22
= 2,801 kNm
MlAB =
14
1
. q . l 2
=
14
1
. 11,204 . 22
= 3,201 kNm
96
MtB =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 11,204 . 22
= 4,482 kNm
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
5. Mencari tulangan
>> MtA = 2,801 KNm
22
346,025,0
801,2


db
Mu
= 93,588 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
ASTA =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
97
>> MlAB = 3,021 KNm
22
346,025,0
021,3


db
Mu
= 106,953 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
ASlAB =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
>> MtB = 4,482 KNm
22
346,025,0
482,4


db
Mu
= 149,754 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
ASlAB =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
6. Pilih Tulangan
AS A = 2 D 16 (402 mm2
)
AS A-B = 2 D 16 (402 mm2
)
AS B = 2 D 16 (402 mm2
)
98
+
2. BALOK AS 3 (B-C)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
2. Pembebanan BALOK B-C
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx. 1
=
3
1
. 7,856 . 2,5 . 1 = 6,546kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,25 . 0,4 . 24 kN/2
= 2,400kN/m
99
+
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
– Pembebanan P (diratakan)
> q ekuivalen plat trapesium
=
6
1
. WU . lx . (3-(
ly
lx
)2
)
=
6
1
. 7,856 . 2,5 . (3-(
4
5,2
)2
)
= 17,083 kN/m
>bs balok anak
=0,2 . 0,3 . 24
=1,44 kN/m
>q total = 17,083 kN/m + 1,44 kN/m
= 18,523 kN/m
>beban terpusat
=q . l = 18,523 . 4 m = 74,092 Kn
>dibagi di 2 tumpuan, tiap tumpuan menerima:
=74,092 : 2 = 37,046 kN
Diasumsikan diratakan di balok B-C
37,046 : 5 = 7,409 kN/m = 7,409kN/m
qBC = 26,355kN/m
100
3. Menghitung Momen
MtB =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 26,355 . 52
= 65,887 kNm
MlBC =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 26,355 . 52
= 41,719 kNm
MtC =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 26,355 . 52
= 59,897 kNm
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
101
5. Mencari tulangan
>> MtB = 65,887 KNm
22
346,025,0
65,887


db
Mu
= 2201,44 KN/m2
 interpolasi =
22002300
22002201


=
0075,00079,0
0075,0


= 0,0004 = 100 x – 0,75
= 0,0075
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0075
ASTB =  . b . d
= 0,0075 . 250 . 346
= 648,7 mm2
>> MlBC = 41,719 KNm
22
346,025,0
41,719


db
Mu
= 1375,88 KN/m2
 interpolasi =
13001400
13001376


=
0043,00046,0
0043,0


= 0,0228 = 100 x – 0,43
= 0,0045
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0045
102
ASlBC =  . b . d
= 0,0045 . 250 . 346
= 389,25 mm2
>> MtC = 59,897 KNm
22
346,025,0
59,897


db
Mu
= 2001 KN/m2
 interpolasi =
20002100
20002001


=
0068,00072,0
0068,0


= 0,0004 = 100 x – 0,68
= 0,0068
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0068
AStC =  . b . d
= 0,0068 . 250 . 346
= 588,2mm2
6. Pilih Tulangan
AS B = 4 D 16 (804 mm2
)
AS B-C = 2 D 16 (402 mm2
)
AS C = 3 D 16 (603 mm2
)
103
+
3. BALOK AS 3 (C-D)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
2. Pembebanan BALOK B-C
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx. 2
=
3
1
. 7,856 . 2 . 2 = 10,501kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,25 . 0,4 . 24 kN/2
= 2,400kN/m
104
+
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
– Pembebanan P (diratakan)
> q ekuivalen plat trapesium
=
6
1
. WU . lx . (3-(
ly
lx
)2
)
=
6
1
. 7,856 . 2 . (3-(
4
2
)2
)
= 7,201 kN/m x 4
= 28,805 kN/m
>bs balok anak
=0,2 . 0,3 . 24 . 2
=2,88 kN/m
>q total = 28,805 kN/m + 2,88 kN/m
= 31,685 kN/m
>beban terpusat
=q . l = 31,685 . 4 m = 126,623 kN
Diasumsikan diratakan di balok C-D
126,623 : 4 = 31,658 kN/m = 31,658kN/m
qBC = 54,559kN/m
105
3. Menghitung Momen
MtC =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 54,559 . 42
= 79,358 kNm
MlCD =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 54,559 . 42
= 54,559 kNm
MtD =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 54,559 . 42
= 79,358 kNm
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
106
5. Mencari tulangan
>> MtC = 79,358 KNm
22
346,025,0
79,358


db
Mu
= 2651,54 KN/m2
 interpolasi =
26002700
26002651


=
0091,00095,0
0091,0


= 0,0204 = 100 x – 0,91
= 0,0093
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0093
ASTC =  . b . d
= 0,0093 . 250 . 346
= 804 mm2
>> MlCD = 54,559 KNm
22
346,025,0
54,559


db
Mu
= 1822,94 KN/m2
 interpolasi =
18001900
18001822


=
0061,00064,0
0061,0


= 0,0066 = 100 x – 0,61
= 0,0062
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0062
107
ASlCD =  . b . d
= 0,0062 . 250 . 346
= 536,3 mm2
>> MtD = 79,358 KNm
22
346,025,0
79,358


db
Mu
= 2651,54 KN/m2
 interpolasi =
26002700
26002651


=
0091,00095,0
0091,0


= 0,0204 = 100 x – 0,91
= 0,0093
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0093
ASTD =  . b . d
= 0,0093 . 250 . 346
= 804 mm2
6. Pilih Tulangan
AS C = 4 D 16 (804 mm2
)
AS C-D = 3 D 16 (603 mm2
)
AS D = 4 D 16 (804 mm2
)
108
+
4. BALOK AS 3 (D-E)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
2. Pembebanan BALOK D-E
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx. 1
=
3
1
. 7,856 . 2,5 . 1 = 6,546kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,25 . 0,4 . 24 kN/2
= 2,400kN/m
109
+
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
– Pembebanan P (diratakan)
> q ekuivalen plat trapesium
=
6
1
. WU . lx . (3-(
ly
lx
)2
)
=
6
1
. 7,856 . 2,5 . (3-(
4
5,2
)2
)
= 17,083 kN/m
>bs balok anak
=0,2 . 0,3 . 24
=1,44 kN/m
>q total = 17,083 kN/m + 1,44 kN/m
= 18,523 kN/m
>beban terpusat
=q . l = 18,523 . 4 m = 74,092 kN
>dibagi di 2 tumpuan, tiap tumpuan menerima:
=74,092 : 2 = 37,046 kN
Diasumsikan diratakan di balok D-E
37,046 : 5 = 7,409 kN/m = 7,409kN/m
qDE = 26,355kN/m
110
3. Menghitung Momen
MtD =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 26,355 . 52
= 59,897 kNm
MlDE =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 26,355 . 52
= 41,719 kNm
MtE =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 26,355 . 52
= 59,897 kNm
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
111
5. Mencari tulangan
>> MtD = 59,897 KNm
22
346,025,0
59,897


db
Mu
= 2001,3 KN/m2
 interpolasi =
20002100
20002001


=
0068,00072,0
0068,0


= 0,0004 = 100 x – 0,68
= 0,0068
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0068
ASTD =  . b . d
= 0,0068 . 250 . 346
= 588,2 mm2
>> MlDE = 41,719 KNm
22
346,025,0
41,719


db
Mu
= 1375,88 KN/m2
 interpolasi =
13001400
13001376


=
0043,00046,0
0043,0


= 0,0228 = 100 x – 0,43
= 0,0045
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0045
112
ASlDE =  . b . d
= 0,0045 . 250 . 346
= 389,25 mm2
>> MtE = 59,897 KNm
22
346,025,0
59,897


db
Mu
= 2001,3 KN/m2
 interpolasi =
20002100
20002001


=
0068,00072,0
0068,0


= 0,0004 = 100 x – 0,68
= 0,0068
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0068
ASTE =  . b . d
= 0,0068 . 250 . 346
= 588,2 mm2
6. Pilih Tulangan
AS D = 3 D 16 (603 mm2
)
AS D-E = 2 D 16 (402 mm2
)
AS E = 3 D 16 (603 mm2
)
113
+
5. BALOK AS 3 ( E-E’)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
2. Pembebanan BALOK A-B
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx
=
3
1
. 7,856 . 2,5 . 2 = 13,093kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,25 . 0,4 . 24 kN/2
= 2,400kN/m
114
+
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
q EE’ = 25,493kN/m
3. Menghitung Momen
MtE =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 25,493 . 2,52
= 14,484 kNm
MlEE’ =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 25,493 . 2,52
= 9,958 kNm
MtE’ =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 25,493 . 2,52
= 15,933 kNm
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
115
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
5. Mencari tulangan
>> MtE = 14,484 KNm
22
346,025,0
14,484


db
Mu
= 467,77 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
ASTE =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
>> MlEE’ = 9,958 KNm
22
346,025,0
9,958


db
Mu
= 332,720 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
AslEE’ =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
116
+
>> MtE’ = 15,933 KNm
22
346,025,0
15,933


db
Mu
= 532,359 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
AstE’ =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
6. Pilih Tulangan
ASE = 2 D 16 (402 mm2
)
AS E-E’ = 2 D 16 (402 mm2
)
AS E’ = 2 D 16 (402 mm2
)
6. BALOK AS 3 ( E’-F)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
117
+
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
2. Pembebanan BALOK A-B
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx
=
3
1
. 7,856 . 2,5 . 2 = 13,093kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,25 . 0,4 . 24 kN/2
= 2,400kN/m
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
q E’F = 25,493kN/m
118
3. Menghitung Momen
MtE’ =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 25,493 . 2,52
= 15,933 kNm
MlE’F =
14
1
. q . l 2
=
14
1
. 25,493 . 2,52
= 11,380 kNm
MtF =
16
1
. q . l2
=
16
1
. 25,493 . 2,52
= 9,958 kNm
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
119
5. Mencari tulangan
>> MtE’ = 15,933 KNm
22
346,025,0
15,933


db
Mu
= 532,359 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
ASTE’ =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
>> MlE’F = 11,380 KNm
22
346,025,0
11,380


db
Mu
= 380,323 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
AslE’F =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
>> MtF = 9,958 KNm
22
346,025,0
9,958


db
Mu
= 332,720 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
120
AstF =  . b . d
= 0,0017 . 250 . 346
= 147,05 mm2
6. Pilih Tulangan
ASE = 2 D 16 (402 mm2
)
AS E-E’ = 2 D 16 (402 mm2
)
AS E’ = 2 D 16 (402 mm2
)
121
200 400 400 300 100 200
1 2 3 4 5'54'
+
BALOK AS-F
 Dimensi Balok
Diambil bentang terpanjang yaitu 4 m
h =
12
1
 =
12
1
. 400 = 33,3 ~ 35 cm
b =
3
2
h =
3
2
. 35 = 23,3 ~ 20 cm
Diambil dimensi balok = 20/35
1. BALOK AS F ( 1-2)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 300 . 1 . 10 = 3,00kN/m
122
+
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(3)
=9,456 kN/m
2. Pembebanan BALOK 1-2
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx
=
3
1
. 9,456 . 2 = 6,304kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2
= 1,680kN/m
– Tembok t=1m
2,5 kN/m2
. 1 = 2,500kN/m
q 1-2 = 10,484kN/m
3. Menghitung Momen
Mt1 =
16
1
. q . l2
=
16
1
. 10,484 . 22
= 2,621 kNm # 5,11 kNm (hasil Beamax)
123
Ml1-2 =
14
1
. q . l 2
=
14
1
. 10,484 . 22
= 2,995 kNm
MtB =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 10,484 . 22
= 4,193 kNm # 20,7 kNm (hasil beamax)
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 350 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 350 – 40 – 8 – 6
= 296 mm = 0,296 m
5. Mencari tulangan
>> Mt1 = 5,11 KNm
22
296,020,0
5,11


db
Mu
= 291,613 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
124
Dipakai  min 0,0017
AST1 =  . b . d
= 0,0017 . 200 . 296
= 100,64 mm2
>> Ml1-2 = 2,995 KNm
22
296,020,0
2,995


db
Mu
= 170,91 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
Asl1-2 =  . b . d
= 0,0017 . 200 . 296
= 100,64 mm2
>> Mt2 = 20,7 KNm
22
296,020,0
20,7


db
Mu
= 1181,291 KN/m2
 interpolasi =
11001200
11001181


=
0036,00039,0
0036,0


= 0,0243 = 100 x – 0,36
= 0,0038
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0038
125
+
Ast2 =  . b . d
= 0,0038 . 200 . 296
= 224,96mm2
6. Pilih Tulangan
AS1 = 2 D 13 (265 mm2
)
AS 1-2 = 2 D 13 (265 mm2
)
AS 2 = 2 D 13 (265 mm2
)
2. BALOK AS F ( 2-3)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 2,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
126
+
2. Pembebanan BALOK 2-3
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban trapesium
=
6
1
. WU . lx . (3-(
ly
lx
)2
)
=
6
1
. 7,856 . 2,5 . (3-(
4
5,2
)2
) = 8,451kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2
= 1,680kN/m
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
q 2-3 = 20,221kN/m
3. Menghitung Momen
Mt2 =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 20,221 . 42
= 32,353 kNm
Ml2-3 =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 20,221 . 42
= 20,221 kNm
127
Mt3 =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 20,221 . 42
= 29,412 kNm
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 350 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 350 – 40 – 8 – 6
= 296 mm = 0,296 m
5. Mencari tulangan
>> Mt2 = 32,353 KNm
22
296,020,0
32,353


db
Mu
= 1846,295 KN/m2
 interpolasi =
18001900
18001846


=
0061,00064,0
0061,0


= 0,0138 = 100 x – 0,61
= 0,0062
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0062
128
AST2 =  . b . d
= 0,0062 . 200 . 296
= 367,04 mm2
>> Ml2-3 = 20,221 KNm
22
296,020,0
20,221


db
Mu
= 1153,955 KN/m2
 interpolasi =
11001200
11001154


=
0036,00039,0
0036,0


= 0,0162 = 100 x – 0,36
= 0,0037
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0037
Asl2-3 =  . b . d
= 0,0037 . 200 . 296
= 219,04 mm2
>> Mt3 = 29,412 KNm
22
296,020,0
29,412


db
Mu
= 1678,46 KN/m2
 interpolasi =
16001700
16001678


=
0053,00057,0
0053,0


= 0,0312 = 100 x – 0,53
= 0,0056
129
+
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0056
Ast3 =  . b . d
= 0,0056 . 200 . 296
= 331,52 mm2
6. Pilih Tulangan
AS2 = 3 D 13 (398 mm2
)
AS 2-3 = 2 D 13 (265 mm2
)
AS 3 = 3 D 13 (398 mm2
)
3. BALOK AS F ( 3-4)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 2,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
130
+
2. Pembebanan BALOK 3-4
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban trapesium
=
6
1
. WU . lx . (3-(
ly
lx
)2
)
=
6
1
. 7,856 . 2,5 . (3-(
4
5,2
)2
) = 8,451kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2
= 1,680kN/m
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
q 3-4 = 20,221kN/m
3. Menghitung Momen
Mt3 =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 20,221 . 42
= 29,412 kNm
Ml3-4 =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 20,221 . 42
= 20,221 kNm
131
Mt4 =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 20,221 . 42
= 29,412 kNm # 34,76 kNm (hasil beamax)
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 350 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 350 – 40 – 8 – 6
= 296 mm = 0,296 m
5. Mencari tulangan
>> Mt3 = 29,412 KNm
22
296,020,0
29,412


db
Mu
= 1678,46 KN/m2
 interpolasi =
16001700
16001678


=
0053,00057,0
0053,0


= 0,0312 = 100 x – 0,53
= 0,0056
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0056
132
Ast3 =  . b . d
= 0,0056 . 200 . 296
= 331,52 mm2
>> Ml3-4 = 20,221 KNm
22
296,020,0
20,221


db
Mu
= 1153,955 KN/m2
 interpolasi =
11001200
11001154


=
0036,00039,0
0036,0


= 0,0162 = 100 x – 0,36
= 0,0037
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0037
Asl3-4 =  . b . d
= 0,0037 . 200 . 296
= 219,04 mm2
>> Mt4 = 34,76 KNm
22
296,020,0
34,76


db
Mu
= 1983,65 KN/m2
 interpolasi =
19002000
19001983


=
0064,00068,0
0064,0


= 0,0162 = 100 x – 0,64
= 0,0067
133
+
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0067
Ast4 =  . b . d
= 0,0067 . 200 . 296
= 396,64 mm2
6. Pilih Tulangan
AS3 = 3 D 13 (398 mm2
)
AS 3-4 = 2 D 13 (265 mm2
)
AS 4 = 3 D 13 (398 mm2
)
4. BALOK AS F ( 4-4’)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 2,88kN/m
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
134
2. Pembebanan BALOK 4-4’
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban trapesium
=
6
1
. WU . lx . (3-(
ly
lx
)2
)
=
6
1
. 7,856 . 2 . (3-(
3
2
)2
) = 6,692kN/m
– ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx
=
3
1
. 7,856 . 2 . 1,5 = 7,856kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2
= 1,680kN/m
– Tembok t=4m
=2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
– pembebanan beban p (diratakan)
>q ekuivalen plat trapesium
=
6
1
. WU . lx . (3-(
ly
lx
)2
)
=
6
1
. 7,856 . 2 . (3-(
5,2
2
)2
) x 4
= 24,720 kN/m
135
+
>bs balok anak
=0,2 . 0,3 . 24
=1,44 kN/m
>bs tembok t=4m
=2,5 . 4 = 10,000 kN/m
>q total = 17,083 kN/m + 1,44 kN/m+10,00 kN/m
= 34,720 kN/m
>beban terpusat
=q . l = 34,720 . 5 m = 173,601 kN
>dibagi di 2 tumpuan, tiap tumpuan menerima:
=173,61 : 2 = 86,805 kN
Diasumsikan diratakan di balok 4-4’
86,805 : 3 = 28,933 kN/m = 28,933kN/m
q 4-4’ = 55,080kN/m
3. Menghitung Momen
Mt4 =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 55,080 . 32
= 45,065 kNm
136
Ml4-4’ =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 55,080 . 32
= 30,982 kNm # 41,61 kNm (hasil beamax)
Mt4 =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 55,080 . 32
= 45,065 kNm # 46,36 kNm (hasil beamax)
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 350 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 350 – 40 – 8 – 6
= 296 mm = 0,296 m
5. Mencari tulangan
>> Mt4 = 45,065 KNm
22
296,020,0
45,065


db
Mu
= 2571,733 KN/m2
137
 interpolasi =
25002600
25002572


=
0087,00091,0
0087,0


= 0,0288 = 100 x – 0,87
= 0,0089
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0089
Ast4 =  . b . d
= 0,0089 . 200 . 296
= 526,88 mm2
>> Ml4-4’ = 41,61 KNm
22
296,020,0
41,61


db
Mu
= 2374,5 KN/m2
 interpolasi =
23002400
23002375


=
0079,00083,0
0079,0


= 0,0300 = 100 x – 0,79
= 0,0082
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0082
Asl4-4’ =  . b . d
= 0,0082 . 200 . 296
= 485,44 mm2
138
+
>> Mt4’ = 46,36 KNm
22
296,020,0
46,36


db
Mu
= 2645,63 KN/m2
 interpolasi =
16002700
26002646


=
0091,00095,0
0091,0


= 0,0184 = 100 x – 0,91
= 0,0092
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0092
Ast4’ =  . b . d
= 0,0092 . 200 . 296
= 544,64 mm2
6. Pilih Tulangan
AS4 = 4 D 13 (531 mm2
)
AS 4-4’ = 3 D 13 (398 mm2
)
AS 4‘ = 5 D 13 (664 mm2
)
5. BALOK AS 3 ( 4’-5)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
139
+
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
2. Pembebanan BALOK 4’-5
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx
=
3
1
. 7,856 . 2 .
2
1
= 2,618kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,20 . 0,35 . 24 kN/2
= 1,680kN/m
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
q 4’-5 = 14,298kN/m
140
3. Menghitung Momen
Mt4’ =
11
1
. q . l2
=
11
1
. 14,298 . 12
= 1,299 kNm # 46,36 kNm (hasil beamax)
Ml4’5 =
16
1
. q . l 2
=
16
1
. 14,298 . 12
= 0,893 kNm
Mt5 =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 14,298 . 12
= 1,429 kNm # 5,17 kNm (hasil beamax)
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
141
5. Mencari tulangan
>> Mt4’ = 46,36 KNm
22
296,020,0
46,36


db
Mu
= 2645,63 KN/m2
 interpolasi =
16002700
26002646


=
0091,00095,0
0091,0


= 0,0184 = 100 x – 0,91
= 0,0092
 interpolasi >  min (0,0017)
Dipakai  interpolasi 0,0092
AST4’ =  . b . d
= 0,0092 . 200 . 296
= 544,64 mm2
>> Ml4’5 = 0,893 KNm
22
296,020,0
0,893


db
Mu
= 50,961 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
Asl4’5 =  . b . d
= 0,0017 . 200 . 296
= 100,64 mm2
142
+
>> Mt5 = 5,17 KNm
22
296,020,0
5,17


db
Mu
= 295,03 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
AstF =  . b . d
= 0,0017 . 200 . 296
= 100,64 mm2
6. Pilih Tulangan
AS4‘ = 5 D 13 (664 mm2
)
AS 4’-5 = 2 D 13 (265 mm2
)
AS 5 = 2 D 13 (265 mm2
)
6. BALOK AS 3 ( 5-5`)
1. Beban yang bekerja pada plat lantai
Beban mati(WD)
– B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m
– Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m
– WD TOTAL = 3,88kN/m
143
+
Beban hidup (WL)
– WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m
Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL)
=1,2 (3,88)+1,6(2)
=7,856 kN/m
2. Pembebanan BALOK 5-5’
Beban mati(WD)
– q ekuivalen plat beban segitiga
=
3
1
.WU plat . lx
=
3
1
. 7,856 . 2 = 5,237kN/m
– Berat sendiri Balok
= b . h . 24 kN/m2
= 0,20 . 0,35 . 24 kN/2
= 1,680kN/m
– Tembok t=4m
2,5 kN/m2
. 4 = 10,000kN/m
q 5-5’ = 16,917kN/m
144
3. Menghitung Momen
Mt5 =
10
1
. q . l2
=
10
1
. 16,917 . 22
= 6,766 kNm
Ml5-5’ =
14
1
. q . l 2
=
14
1
. 16,917 . 22
= 4,833 kNm # 7,47 kNm (hasil beamax)
Mt5’ =
16
1
. q . l2
=
16
1
. 16,917 . 22
= 4,229 kNm # 11,04 kNm (hasil beamax)
4. Menghitung luas tulangan perlu
Tinggi balok ( h ) = 400 mm
Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3)
Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm
Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama
= 400 – 40 – 8 – 6
= 346 mm = 0,346 m
145
5. Mencari tulangan
>> Mt5 = 6,766 KNm
22
296,020,0
6,766


db
Mu
= 386,116 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
AST5 =  . b . d
= 0,0017 . 200 . 296
= 100,64 mm2
>> Ml5-5’ = 7,47 KNm
22
296,020,0
7,47


db
Mu
= 426,292 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
Asl5-5’ =  . b . d
= 0,0017 . 200 . 296
= 100,64 mm2
>> Mt5’ = 11,04 KNm
22
296,020,0
11,04


db
Mu
= 652,84 KN/m2
 interpolasi <  min (0,0017)
Dipakai  min 0,0017
146
Ast5’ =  . b . d
= 0,0017 . 200 . 296
= 100,64 mm2
6. Pilih Tulangan
AS 5 = 2 D 13 (265 mm2
)
AS 5-5’ = 2 D 13 (265 mm2
)
AS 5’ = 2 D 13 (265 mm2
)

1 perhitungan-balok

  • 1.
    93 100 300 400400 200 100 200500500400400100200 200250500400500200 400 400 300 100 200200 VOID VOID A B C D 1 A B B' C D E F F' 2 2' 3 4 5 5' 6 1 2 3 4 5 5' 64' 250 2100 E F F' A B C D E' 3.2.3. Perhitungan Balok Data yang ada :  Mutu Beton ( f’c ) = 20 Mpa  Mutu Baja ( f’y ) = 400 Mpa (ulir)  Berat Dinding = 2,5 kN/m2  Berat Jenis Beton = 2400 kg/m3  WL = 2 kN/m2 , 3 kN/m2  Penutup = 1 kN/m2  Tinggi dinding = 4 m
  • 2.
    94 200 500 400500 250 250 A B C D E E' F + BALOK AS - 3  Dimensi Balok Diambil bentang terpanjang yaitu 5 m h = 12 1  = 12 1 . 500 = 41,66 ~ 40 cm b = 3 2 h = 3 2 . 40 = 26,6 ~ 25 cm Diambil dimensi balok = 25/40 1. BALOK AS 3 ( A-B) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 300 . 1 . 10 = 3,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(3) =9,456 kN/m
  • 3.
    95 + 2. Pembebanan BALOKA-B Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx = 3 1 . 9,456 . 2 = 6,304kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,25 . 0,4 . 24 kN/2 = 2,400kN/m – Tembok t=1m 2,5 kN/m2 . 1 = 2,500kN/m q AB = 11,204kN/m 3. Menghitung Momen MtA = 16 1 . q . l2 = 16 1 . 11,204 . 22 = 2,801 kNm MlAB = 14 1 . q . l 2 = 14 1 . 11,204 . 22 = 3,201 kNm
  • 4.
    96 MtB = 10 1 . q. l2 = 10 1 . 11,204 . 22 = 4,482 kNm 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m 5. Mencari tulangan >> MtA = 2,801 KNm 22 346,025,0 801,2   db Mu = 93,588 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 ASTA =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2
  • 5.
    97 >> MlAB =3,021 KNm 22 346,025,0 021,3   db Mu = 106,953 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 ASlAB =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2 >> MtB = 4,482 KNm 22 346,025,0 482,4   db Mu = 149,754 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 ASlAB =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2 6. Pilih Tulangan AS A = 2 D 16 (402 mm2 ) AS A-B = 2 D 16 (402 mm2 ) AS B = 2 D 16 (402 mm2 )
  • 6.
    98 + 2. BALOK AS3 (B-C) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m 2. Pembebanan BALOK B-C Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx. 1 = 3 1 . 7,856 . 2,5 . 1 = 6,546kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,25 . 0,4 . 24 kN/2 = 2,400kN/m
  • 7.
    99 + – Tembok t=4m 2,5kN/m2 . 4 = 10,000kN/m – Pembebanan P (diratakan) > q ekuivalen plat trapesium = 6 1 . WU . lx . (3-( ly lx )2 ) = 6 1 . 7,856 . 2,5 . (3-( 4 5,2 )2 ) = 17,083 kN/m >bs balok anak =0,2 . 0,3 . 24 =1,44 kN/m >q total = 17,083 kN/m + 1,44 kN/m = 18,523 kN/m >beban terpusat =q . l = 18,523 . 4 m = 74,092 Kn >dibagi di 2 tumpuan, tiap tumpuan menerima: =74,092 : 2 = 37,046 kN Diasumsikan diratakan di balok B-C 37,046 : 5 = 7,409 kN/m = 7,409kN/m qBC = 26,355kN/m
  • 8.
    100 3. Menghitung Momen MtB= 10 1 . q . l2 = 10 1 . 26,355 . 52 = 65,887 kNm MlBC = 16 1 . q . l 2 = 16 1 . 26,355 . 52 = 41,719 kNm MtC = 11 1 . q . l2 = 11 1 . 26,355 . 52 = 59,897 kNm 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m
  • 9.
    101 5. Mencari tulangan >>MtB = 65,887 KNm 22 346,025,0 65,887   db Mu = 2201,44 KN/m2  interpolasi = 22002300 22002201   = 0075,00079,0 0075,0   = 0,0004 = 100 x – 0,75 = 0,0075  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0075 ASTB =  . b . d = 0,0075 . 250 . 346 = 648,7 mm2 >> MlBC = 41,719 KNm 22 346,025,0 41,719   db Mu = 1375,88 KN/m2  interpolasi = 13001400 13001376   = 0043,00046,0 0043,0   = 0,0228 = 100 x – 0,43 = 0,0045  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0045
  • 10.
    102 ASlBC = . b . d = 0,0045 . 250 . 346 = 389,25 mm2 >> MtC = 59,897 KNm 22 346,025,0 59,897   db Mu = 2001 KN/m2  interpolasi = 20002100 20002001   = 0068,00072,0 0068,0   = 0,0004 = 100 x – 0,68 = 0,0068  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  min 0,0068 AStC =  . b . d = 0,0068 . 250 . 346 = 588,2mm2 6. Pilih Tulangan AS B = 4 D 16 (804 mm2 ) AS B-C = 2 D 16 (402 mm2 ) AS C = 3 D 16 (603 mm2 )
  • 11.
    103 + 3. BALOK AS3 (C-D) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m 2. Pembebanan BALOK B-C Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx. 2 = 3 1 . 7,856 . 2 . 2 = 10,501kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,25 . 0,4 . 24 kN/2 = 2,400kN/m
  • 12.
    104 + – Tembok t=4m 2,5kN/m2 . 4 = 10,000kN/m – Pembebanan P (diratakan) > q ekuivalen plat trapesium = 6 1 . WU . lx . (3-( ly lx )2 ) = 6 1 . 7,856 . 2 . (3-( 4 2 )2 ) = 7,201 kN/m x 4 = 28,805 kN/m >bs balok anak =0,2 . 0,3 . 24 . 2 =2,88 kN/m >q total = 28,805 kN/m + 2,88 kN/m = 31,685 kN/m >beban terpusat =q . l = 31,685 . 4 m = 126,623 kN Diasumsikan diratakan di balok C-D 126,623 : 4 = 31,658 kN/m = 31,658kN/m qBC = 54,559kN/m
  • 13.
    105 3. Menghitung Momen MtC= 11 1 . q . l2 = 11 1 . 54,559 . 42 = 79,358 kNm MlCD = 16 1 . q . l 2 = 16 1 . 54,559 . 42 = 54,559 kNm MtD = 11 1 . q . l2 = 11 1 . 54,559 . 42 = 79,358 kNm 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m
  • 14.
    106 5. Mencari tulangan >>MtC = 79,358 KNm 22 346,025,0 79,358   db Mu = 2651,54 KN/m2  interpolasi = 26002700 26002651   = 0091,00095,0 0091,0   = 0,0204 = 100 x – 0,91 = 0,0093  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0093 ASTC =  . b . d = 0,0093 . 250 . 346 = 804 mm2 >> MlCD = 54,559 KNm 22 346,025,0 54,559   db Mu = 1822,94 KN/m2  interpolasi = 18001900 18001822   = 0061,00064,0 0061,0   = 0,0066 = 100 x – 0,61 = 0,0062  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0062
  • 15.
    107 ASlCD = . b . d = 0,0062 . 250 . 346 = 536,3 mm2 >> MtD = 79,358 KNm 22 346,025,0 79,358   db Mu = 2651,54 KN/m2  interpolasi = 26002700 26002651   = 0091,00095,0 0091,0   = 0,0204 = 100 x – 0,91 = 0,0093  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0093 ASTD =  . b . d = 0,0093 . 250 . 346 = 804 mm2 6. Pilih Tulangan AS C = 4 D 16 (804 mm2 ) AS C-D = 3 D 16 (603 mm2 ) AS D = 4 D 16 (804 mm2 )
  • 16.
    108 + 4. BALOK AS3 (D-E) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m 2. Pembebanan BALOK D-E Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx. 1 = 3 1 . 7,856 . 2,5 . 1 = 6,546kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,25 . 0,4 . 24 kN/2 = 2,400kN/m
  • 17.
    109 + – Tembok t=4m 2,5kN/m2 . 4 = 10,000kN/m – Pembebanan P (diratakan) > q ekuivalen plat trapesium = 6 1 . WU . lx . (3-( ly lx )2 ) = 6 1 . 7,856 . 2,5 . (3-( 4 5,2 )2 ) = 17,083 kN/m >bs balok anak =0,2 . 0,3 . 24 =1,44 kN/m >q total = 17,083 kN/m + 1,44 kN/m = 18,523 kN/m >beban terpusat =q . l = 18,523 . 4 m = 74,092 kN >dibagi di 2 tumpuan, tiap tumpuan menerima: =74,092 : 2 = 37,046 kN Diasumsikan diratakan di balok D-E 37,046 : 5 = 7,409 kN/m = 7,409kN/m qDE = 26,355kN/m
  • 18.
    110 3. Menghitung Momen MtD= 11 1 . q . l2 = 11 1 . 26,355 . 52 = 59,897 kNm MlDE = 16 1 . q . l 2 = 16 1 . 26,355 . 52 = 41,719 kNm MtE = 11 1 . q . l2 = 11 1 . 26,355 . 52 = 59,897 kNm 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m
  • 19.
    111 5. Mencari tulangan >>MtD = 59,897 KNm 22 346,025,0 59,897   db Mu = 2001,3 KN/m2  interpolasi = 20002100 20002001   = 0068,00072,0 0068,0   = 0,0004 = 100 x – 0,68 = 0,0068  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0068 ASTD =  . b . d = 0,0068 . 250 . 346 = 588,2 mm2 >> MlDE = 41,719 KNm 22 346,025,0 41,719   db Mu = 1375,88 KN/m2  interpolasi = 13001400 13001376   = 0043,00046,0 0043,0   = 0,0228 = 100 x – 0,43 = 0,0045  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0045
  • 20.
    112 ASlDE = . b . d = 0,0045 . 250 . 346 = 389,25 mm2 >> MtE = 59,897 KNm 22 346,025,0 59,897   db Mu = 2001,3 KN/m2  interpolasi = 20002100 20002001   = 0068,00072,0 0068,0   = 0,0004 = 100 x – 0,68 = 0,0068  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0068 ASTE =  . b . d = 0,0068 . 250 . 346 = 588,2 mm2 6. Pilih Tulangan AS D = 3 D 16 (603 mm2 ) AS D-E = 2 D 16 (402 mm2 ) AS E = 3 D 16 (603 mm2 )
  • 21.
    113 + 5. BALOK AS3 ( E-E’) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m 2. Pembebanan BALOK A-B Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx = 3 1 . 7,856 . 2,5 . 2 = 13,093kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,25 . 0,4 . 24 kN/2 = 2,400kN/m
  • 22.
    114 + – Tembok t=4m 2,5kN/m2 . 4 = 10,000kN/m q EE’ = 25,493kN/m 3. Menghitung Momen MtE = 11 1 . q . l2 = 11 1 . 25,493 . 2,52 = 14,484 kNm MlEE’ = 16 1 . q . l 2 = 16 1 . 25,493 . 2,52 = 9,958 kNm MtE’ = 10 1 . q . l2 = 10 1 . 25,493 . 2,52 = 15,933 kNm 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm
  • 23.
    115 d = h– p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m 5. Mencari tulangan >> MtE = 14,484 KNm 22 346,025,0 14,484   db Mu = 467,77 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 ASTE =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2 >> MlEE’ = 9,958 KNm 22 346,025,0 9,958   db Mu = 332,720 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 AslEE’ =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2
  • 24.
    116 + >> MtE’ =15,933 KNm 22 346,025,0 15,933   db Mu = 532,359 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 AstE’ =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2 6. Pilih Tulangan ASE = 2 D 16 (402 mm2 ) AS E-E’ = 2 D 16 (402 mm2 ) AS E’ = 2 D 16 (402 mm2 ) 6. BALOK AS 3 ( E’-F) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m
  • 25.
    117 + Beban hidup (WL) –WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m 2. Pembebanan BALOK A-B Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx = 3 1 . 7,856 . 2,5 . 2 = 13,093kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,25 . 0,4 . 24 kN/2 = 2,400kN/m – Tembok t=4m 2,5 kN/m2 . 4 = 10,000kN/m q E’F = 25,493kN/m
  • 26.
    118 3. Menghitung Momen MtE’= 10 1 . q . l2 = 10 1 . 25,493 . 2,52 = 15,933 kNm MlE’F = 14 1 . q . l 2 = 14 1 . 25,493 . 2,52 = 11,380 kNm MtF = 16 1 . q . l2 = 16 1 . 25,493 . 2,52 = 9,958 kNm 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m
  • 27.
    119 5. Mencari tulangan >>MtE’ = 15,933 KNm 22 346,025,0 15,933   db Mu = 532,359 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 ASTE’ =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2 >> MlE’F = 11,380 KNm 22 346,025,0 11,380   db Mu = 380,323 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 AslE’F =  . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2 >> MtF = 9,958 KNm 22 346,025,0 9,958   db Mu = 332,720 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017
  • 28.
    120 AstF = . b . d = 0,0017 . 250 . 346 = 147,05 mm2 6. Pilih Tulangan ASE = 2 D 16 (402 mm2 ) AS E-E’ = 2 D 16 (402 mm2 ) AS E’ = 2 D 16 (402 mm2 )
  • 29.
    121 200 400 400300 100 200 1 2 3 4 5'54' + BALOK AS-F  Dimensi Balok Diambil bentang terpanjang yaitu 4 m h = 12 1  = 12 1 . 400 = 33,3 ~ 35 cm b = 3 2 h = 3 2 . 35 = 23,3 ~ 20 cm Diambil dimensi balok = 20/35 1. BALOK AS F ( 1-2) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 300 . 1 . 10 = 3,00kN/m
  • 30.
    122 + Beban Ultimate (WU)=1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(3) =9,456 kN/m 2. Pembebanan BALOK 1-2 Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx = 3 1 . 9,456 . 2 = 6,304kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2 = 1,680kN/m – Tembok t=1m 2,5 kN/m2 . 1 = 2,500kN/m q 1-2 = 10,484kN/m 3. Menghitung Momen Mt1 = 16 1 . q . l2 = 16 1 . 10,484 . 22 = 2,621 kNm # 5,11 kNm (hasil Beamax)
  • 31.
    123 Ml1-2 = 14 1 . q. l 2 = 14 1 . 10,484 . 22 = 2,995 kNm MtB = 10 1 . q . l2 = 10 1 . 10,484 . 22 = 4,193 kNm # 20,7 kNm (hasil beamax) 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 350 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 350 – 40 – 8 – 6 = 296 mm = 0,296 m 5. Mencari tulangan >> Mt1 = 5,11 KNm 22 296,020,0 5,11   db Mu = 291,613 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017)
  • 32.
    124 Dipakai  min0,0017 AST1 =  . b . d = 0,0017 . 200 . 296 = 100,64 mm2 >> Ml1-2 = 2,995 KNm 22 296,020,0 2,995   db Mu = 170,91 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 Asl1-2 =  . b . d = 0,0017 . 200 . 296 = 100,64 mm2 >> Mt2 = 20,7 KNm 22 296,020,0 20,7   db Mu = 1181,291 KN/m2  interpolasi = 11001200 11001181   = 0036,00039,0 0036,0   = 0,0243 = 100 x – 0,36 = 0,0038  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0038
  • 33.
    125 + Ast2 = . b . d = 0,0038 . 200 . 296 = 224,96mm2 6. Pilih Tulangan AS1 = 2 D 13 (265 mm2 ) AS 1-2 = 2 D 13 (265 mm2 ) AS 2 = 2 D 13 (265 mm2 ) 2. BALOK AS F ( 2-3) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 2,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m
  • 34.
    126 + 2. Pembebanan BALOK2-3 Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban trapesium = 6 1 . WU . lx . (3-( ly lx )2 ) = 6 1 . 7,856 . 2,5 . (3-( 4 5,2 )2 ) = 8,451kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2 = 1,680kN/m – Tembok t=4m 2,5 kN/m2 . 4 = 10,000kN/m q 2-3 = 20,221kN/m 3. Menghitung Momen Mt2 = 10 1 . q . l2 = 10 1 . 20,221 . 42 = 32,353 kNm Ml2-3 = 16 1 . q . l 2 = 16 1 . 20,221 . 42 = 20,221 kNm
  • 35.
    127 Mt3 = 11 1 . q. l2 = 11 1 . 20,221 . 42 = 29,412 kNm 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 350 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 350 – 40 – 8 – 6 = 296 mm = 0,296 m 5. Mencari tulangan >> Mt2 = 32,353 KNm 22 296,020,0 32,353   db Mu = 1846,295 KN/m2  interpolasi = 18001900 18001846   = 0061,00064,0 0061,0   = 0,0138 = 100 x – 0,61 = 0,0062  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0062
  • 36.
    128 AST2 = . b . d = 0,0062 . 200 . 296 = 367,04 mm2 >> Ml2-3 = 20,221 KNm 22 296,020,0 20,221   db Mu = 1153,955 KN/m2  interpolasi = 11001200 11001154   = 0036,00039,0 0036,0   = 0,0162 = 100 x – 0,36 = 0,0037  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0037 Asl2-3 =  . b . d = 0,0037 . 200 . 296 = 219,04 mm2 >> Mt3 = 29,412 KNm 22 296,020,0 29,412   db Mu = 1678,46 KN/m2  interpolasi = 16001700 16001678   = 0053,00057,0 0053,0   = 0,0312 = 100 x – 0,53 = 0,0056
  • 37.
    129 +  interpolasi > min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0056 Ast3 =  . b . d = 0,0056 . 200 . 296 = 331,52 mm2 6. Pilih Tulangan AS2 = 3 D 13 (398 mm2 ) AS 2-3 = 2 D 13 (265 mm2 ) AS 3 = 3 D 13 (398 mm2 ) 3. BALOK AS F ( 3-4) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 2,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m
  • 38.
    130 + 2. Pembebanan BALOK3-4 Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban trapesium = 6 1 . WU . lx . (3-( ly lx )2 ) = 6 1 . 7,856 . 2,5 . (3-( 4 5,2 )2 ) = 8,451kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2 = 1,680kN/m – Tembok t=4m 2,5 kN/m2 . 4 = 10,000kN/m q 3-4 = 20,221kN/m 3. Menghitung Momen Mt3 = 11 1 . q . l2 = 11 1 . 20,221 . 42 = 29,412 kNm Ml3-4 = 16 1 . q . l 2 = 16 1 . 20,221 . 42 = 20,221 kNm
  • 39.
    131 Mt4 = 11 1 . q. l2 = 11 1 . 20,221 . 42 = 29,412 kNm # 34,76 kNm (hasil beamax) 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 350 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 350 – 40 – 8 – 6 = 296 mm = 0,296 m 5. Mencari tulangan >> Mt3 = 29,412 KNm 22 296,020,0 29,412   db Mu = 1678,46 KN/m2  interpolasi = 16001700 16001678   = 0053,00057,0 0053,0   = 0,0312 = 100 x – 0,53 = 0,0056  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0056
  • 40.
    132 Ast3 = . b . d = 0,0056 . 200 . 296 = 331,52 mm2 >> Ml3-4 = 20,221 KNm 22 296,020,0 20,221   db Mu = 1153,955 KN/m2  interpolasi = 11001200 11001154   = 0036,00039,0 0036,0   = 0,0162 = 100 x – 0,36 = 0,0037  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0037 Asl3-4 =  . b . d = 0,0037 . 200 . 296 = 219,04 mm2 >> Mt4 = 34,76 KNm 22 296,020,0 34,76   db Mu = 1983,65 KN/m2  interpolasi = 19002000 19001983   = 0064,00068,0 0064,0   = 0,0162 = 100 x – 0,64 = 0,0067
  • 41.
    133 +  interpolasi > min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0067 Ast4 =  . b . d = 0,0067 . 200 . 296 = 396,64 mm2 6. Pilih Tulangan AS3 = 3 D 13 (398 mm2 ) AS 3-4 = 2 D 13 (265 mm2 ) AS 4 = 3 D 13 (398 mm2 ) 4. BALOK AS F ( 4-4’) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 2,88kN/m Beban hidup (WL) – WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m
  • 42.
    134 2. Pembebanan BALOK4-4’ Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban trapesium = 6 1 . WU . lx . (3-( ly lx )2 ) = 6 1 . 7,856 . 2 . (3-( 3 2 )2 ) = 6,692kN/m – ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx = 3 1 . 7,856 . 2 . 1,5 = 7,856kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,2 . 0,35 . 24 kN/m2 = 1,680kN/m – Tembok t=4m =2,5 kN/m2 . 4 = 10,000kN/m – pembebanan beban p (diratakan) >q ekuivalen plat trapesium = 6 1 . WU . lx . (3-( ly lx )2 ) = 6 1 . 7,856 . 2 . (3-( 5,2 2 )2 ) x 4 = 24,720 kN/m
  • 43.
    135 + >bs balok anak =0,2. 0,3 . 24 =1,44 kN/m >bs tembok t=4m =2,5 . 4 = 10,000 kN/m >q total = 17,083 kN/m + 1,44 kN/m+10,00 kN/m = 34,720 kN/m >beban terpusat =q . l = 34,720 . 5 m = 173,601 kN >dibagi di 2 tumpuan, tiap tumpuan menerima: =173,61 : 2 = 86,805 kN Diasumsikan diratakan di balok 4-4’ 86,805 : 3 = 28,933 kN/m = 28,933kN/m q 4-4’ = 55,080kN/m 3. Menghitung Momen Mt4 = 11 1 . q . l2 = 11 1 . 55,080 . 32 = 45,065 kNm
  • 44.
    136 Ml4-4’ = 16 1 . q. l 2 = 16 1 . 55,080 . 32 = 30,982 kNm # 41,61 kNm (hasil beamax) Mt4 = 11 1 . q . l2 = 11 1 . 55,080 . 32 = 45,065 kNm # 46,36 kNm (hasil beamax) 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 350 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 350 – 40 – 8 – 6 = 296 mm = 0,296 m 5. Mencari tulangan >> Mt4 = 45,065 KNm 22 296,020,0 45,065   db Mu = 2571,733 KN/m2
  • 45.
    137  interpolasi = 25002600 25002572   = 0087,00091,0 0087,0   =0,0288 = 100 x – 0,87 = 0,0089  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0089 Ast4 =  . b . d = 0,0089 . 200 . 296 = 526,88 mm2 >> Ml4-4’ = 41,61 KNm 22 296,020,0 41,61   db Mu = 2374,5 KN/m2  interpolasi = 23002400 23002375   = 0079,00083,0 0079,0   = 0,0300 = 100 x – 0,79 = 0,0082  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0082 Asl4-4’ =  . b . d = 0,0082 . 200 . 296 = 485,44 mm2
  • 46.
    138 + >> Mt4’ =46,36 KNm 22 296,020,0 46,36   db Mu = 2645,63 KN/m2  interpolasi = 16002700 26002646   = 0091,00095,0 0091,0   = 0,0184 = 100 x – 0,91 = 0,0092  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0092 Ast4’ =  . b . d = 0,0092 . 200 . 296 = 544,64 mm2 6. Pilih Tulangan AS4 = 4 D 13 (531 mm2 ) AS 4-4’ = 3 D 13 (398 mm2 ) AS 4‘ = 5 D 13 (664 mm2 ) 5. BALOK AS 3 ( 4’-5) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m
  • 47.
    139 + Beban hidup (WL) –WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m 2. Pembebanan BALOK 4’-5 Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx = 3 1 . 7,856 . 2 . 2 1 = 2,618kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,20 . 0,35 . 24 kN/2 = 1,680kN/m – Tembok t=4m 2,5 kN/m2 . 4 = 10,000kN/m q 4’-5 = 14,298kN/m
  • 48.
    140 3. Menghitung Momen Mt4’= 11 1 . q . l2 = 11 1 . 14,298 . 12 = 1,299 kNm # 46,36 kNm (hasil beamax) Ml4’5 = 16 1 . q . l 2 = 16 1 . 14,298 . 12 = 0,893 kNm Mt5 = 10 1 . q . l2 = 10 1 . 14,298 . 12 = 1,429 kNm # 5,17 kNm (hasil beamax) 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m
  • 49.
    141 5. Mencari tulangan >>Mt4’ = 46,36 KNm 22 296,020,0 46,36   db Mu = 2645,63 KN/m2  interpolasi = 16002700 26002646   = 0091,00095,0 0091,0   = 0,0184 = 100 x – 0,91 = 0,0092  interpolasi >  min (0,0017) Dipakai  interpolasi 0,0092 AST4’ =  . b . d = 0,0092 . 200 . 296 = 544,64 mm2 >> Ml4’5 = 0,893 KNm 22 296,020,0 0,893   db Mu = 50,961 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 Asl4’5 =  . b . d = 0,0017 . 200 . 296 = 100,64 mm2
  • 50.
    142 + >> Mt5 =5,17 KNm 22 296,020,0 5,17   db Mu = 295,03 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 AstF =  . b . d = 0,0017 . 200 . 296 = 100,64 mm2 6. Pilih Tulangan AS4‘ = 5 D 13 (664 mm2 ) AS 4’-5 = 2 D 13 (265 mm2 ) AS 5 = 2 D 13 (265 mm2 ) 6. BALOK AS 3 ( 5-5`) 1. Beban yang bekerja pada plat lantai Beban mati(WD) – B.s. plat = 0,12 . 2400 . 1 . 10 = 2880 N/m = 2,88kN/m – Finishing =100 . 1 . 10 = 1000 N/m = 1,00kN/m – WD TOTAL = 3,88kN/m
  • 51.
    143 + Beban hidup (WL) –WL untuk balkon = 200 . 1 . 10 = 2,00kN/m Beban Ultimate (WU) =1,2 (WD)+1,6(WL) =1,2 (3,88)+1,6(2) =7,856 kN/m 2. Pembebanan BALOK 5-5’ Beban mati(WD) – q ekuivalen plat beban segitiga = 3 1 .WU plat . lx = 3 1 . 7,856 . 2 = 5,237kN/m – Berat sendiri Balok = b . h . 24 kN/m2 = 0,20 . 0,35 . 24 kN/2 = 1,680kN/m – Tembok t=4m 2,5 kN/m2 . 4 = 10,000kN/m q 5-5’ = 16,917kN/m
  • 52.
    144 3. Menghitung Momen Mt5= 10 1 . q . l2 = 10 1 . 16,917 . 22 = 6,766 kNm Ml5-5’ = 14 1 . q . l 2 = 14 1 . 16,917 . 22 = 4,833 kNm # 7,47 kNm (hasil beamax) Mt5’ = 16 1 . q . l2 = 16 1 . 16,917 . 22 = 4,229 kNm # 11,04 kNm (hasil beamax) 4. Menghitung luas tulangan perlu Tinggi balok ( h ) = 400 mm Selimut beton (p) = 40 mm (tabel 3) Perkiraan diameter utama = Ø 12 mm Perkiraan diameter sengkang = Ø 8 mm d = h – p – Ø sengkang – ½ Ø utama = 400 – 40 – 8 – 6 = 346 mm = 0,346 m
  • 53.
    145 5. Mencari tulangan >>Mt5 = 6,766 KNm 22 296,020,0 6,766   db Mu = 386,116 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 AST5 =  . b . d = 0,0017 . 200 . 296 = 100,64 mm2 >> Ml5-5’ = 7,47 KNm 22 296,020,0 7,47   db Mu = 426,292 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017 Asl5-5’ =  . b . d = 0,0017 . 200 . 296 = 100,64 mm2 >> Mt5’ = 11,04 KNm 22 296,020,0 11,04   db Mu = 652,84 KN/m2  interpolasi <  min (0,0017) Dipakai  min 0,0017
  • 54.
    146 Ast5’ = . b . d = 0,0017 . 200 . 296 = 100,64 mm2 6. Pilih Tulangan AS 5 = 2 D 13 (265 mm2 ) AS 5-5’ = 2 D 13 (265 mm2 ) AS 5’ = 2 D 13 (265 mm2 )