2018 mspav1 spreken en luisteren in het onderwijs.
- 1.
- 2. Inhoud deze sessie -Spreekvaardighedena.d.h.v. Fototentoonstelling “Ilnamiqui. Culturen in de greep van klimaatverandering” (https://www.klimaatling.be) - 5 vuistregels voor taalbewust beroepsonderwijs - Denken-delen-uitwisselen - Werken aan woordenschat - Klasgesprek - Feedback
- 3. Coöperatief leren Herhaal de5 voorwaarden voor samenwerken leren/coöperatief leren Samenwerkend leren veronderstelt het verdelen van rollen
- 4. Organisatorische rollen Gespreksleider ofkapitein, verslaggever of rapporteur, tijdbewaker of klok, coach en informatiemanager … - Afwisselend andere rollen opnemen - Steeds eindproduct en proces evalueren - De leerlingen beoordelen van elkaar hoe goed ze de toegewezen rol vervuld hebben
- 5.
- 6. Valkuilen bij rollen Taalzwakkeleerlingen voelen zich soms niet veilig in een bepaalde rol Geef deze leerlingen een taalsteun (en begin steeds met een rol die aansluit bij vaardigheden die leerling bezit). Oplossing: spreekkaders (analogie schrijfkaders ) ◦ Woorden, zinnen en begindelen van zinnen ◦ Optionele taalsteun, niet dwingend ◦ Leerlingen niet remmen in creativiteit ◦ Spreekkaders geleidelijk afbouwen
- 7. Spreekvaardigheden – theorieen oefeningen Handboek: Taalbewust beroepsonderwijs Slides Bijkomende informatie
- 8. Bolle & VanMeelis (2017). p. 49
- 9. Denken – delen- uitwisselen = vorm van coöperatief leren
- 10. Denken –delen -uitwisselen Vraag: wat is het meest blijven hangen van je bezoek aan de fototentoonstelling? En waarom? - Denk eerst individueel na (5 min) - Deel daarna je gedachten met je partner (5 min) ◦ Doorvragen (zodat je zeker bent van de juiste betekenis van elkaars ervaringen) - Wissel plenair jullie ervaringen uit (5 min) Vuistregel 4: toepassen en interactie. Handboek p. 88
- 11. Materiaal coöperatieve werkvormen… Diversebronnen geven mooie beschrijvingen van coöperatieve werkvormen: - https://wij-leren.nl/cooperatieve-werkvormen-artikel.php - http://www.slo.nl/downloads/archief/activerende-werkvormen.pdf Afwisseling hierin is heel belangrijk!
- 12. Woordenlijsten – werkenaan woordenschat
- 13. Doelwoorden - kernbegrippen 5 stappen: -selectie van kern- of doelwoorden (per les/thema) - bespreking van de woorden in een specifieke context/situatie - Registratie van de behandelde woorden: een woordenlijst - Oefenen, herhalen en actief gebruiken van de woorden - Controle van het begrip Waren er ook woorden die voor jullie nieuw waren? Noteer afzonderlijk (voeg ze later toe aan je woordenlijst).
- 14. Bespreking van dewoorden in een specifieke context of situatie Vb. ‘Klimateling’ in kader van de tentoonstelling = Actief zoeken met leerlingen naar de betekenis van een woord = Betekenisonderhandeling
- 15. Betekenisonderhandeling Afbakenen van begrippenwerkt beter in interactie dan alleen ◦ In een gesprek zoeken de leerkracht en leerlingen samen uit welke kennis ze al hebben over een bepaald onderwerp en het bijhorende begrippenapparaat ◦ Daaraan proberen ze vervolgens nieuwe begrippen vast te haken (cf. netwerk in geheugen) ◦ Voorbeeld: het doorvragen uit de eerste oefening!
- 16. STOEL Leuning Zitting 4 poten Ook om nietop te zitten Andere vorm kan ook… Om op te zitten
- 17. Definitie ‘Taal leer jedoor te begrijpen en begrepen te worden; daarbij is het niet nodig dat je (…) steeds vanaf de eerste poging succesvol bent. Integendeel, precies die momenten waarin taalleerders taalaanbod willen maar niet kunnen begrijpen, en taaluitingen willen produceren maar daar niet meteen in slagen bevatten bijzonder veel leerpotentieel. Struikelblokken zijn opstapjes voor taalleren, vooral als die problemen door de taalleerder zelf als relevant worden ervaren en als tijd wordt genomen voor het oplossen er van'. (Onderwijs- en taalspecialist Kris Van Den Branden)
- 18. Over het begrip ‘betekenisonderhandeling’ Nietgoed gekozen Geen onderhandeling maar doorvragen Typische eigenschap: doet de taalleerders hun grenzen van kunnen rekken (cf. ZNO) = ze worden geholpen en gestimuleerd om hun grenzen te verleggen = ze worden aangemoedigd en ondersteund om zich duidelijk uit te spreken
- 19. Werken aan woordenschat Vuistregel 3:bested systematisch aandacht aan het leren van woorden. Handboek p. 72. - soorten woorden
- 20.
- 21. Verloop klasgesprek Klimaatvluchtelingen: hoeomgaan met klimaatvluchtelingen in de toekomst? - We bekijken eerst een inleidend filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=pXJY8Ftf67w - Jullie krijgen nadien nog 5 minuten ‘voorbereidingstijd’. - Daarna klasgesprek a.d.h.v. ‘lucifer –tandenstoker’ systeem - 1 student -> observeert het klasgesprek
- 22. Nabespreking: feedback Vuistregel 5:geef feedback op inhoud, taal en aanpak. Handboek p. 92 - 99
- 23. Doelmatig feedback geven -Wees selectief en specifiek - Focus op zowel inhoud, taal (vorm) als aanpak - Opbouw van feedback is heel belangrijk: ◦ Positieve bevestiging ◦ Beschrijving van de situatie en resultaat ◦ Correctie en verbetering ◦ Afspraak en advies Wat zijn de ervaringen uit deze oefening voor de feedbackgever en – ontvangers?
- 24. Directe feedback tijdensde les Vormen en functie
- 27. Functie en soortenfeedback Verbeterende feedback Verhelderende feedback Positief-bevestigende feedback
- 28. Leerkracht: ‘Wat zieje als het eb wordt?’ Leerling: ‘De zee trekt zich terug’. Leerkracht: ‘Ja, prima, de zee trekt zich terug’. ◦ Functie van deze feedback?
- 29. Positief bevestigende feedback Eenbelangrijke vorm van feedback om taalplezier vast te houden is de bevestiging. Maak veelvuldig gebruik van reacties als ‘juist’, ‘goed zo’, ‘goed gedaan’, … Stimuleer je leerlingen, geef ze het gevoel dat hun opmerkingen belangrijk zijn.
- 30. Leerkracht: “Wat zieje als het eb wordt?’ ◦ Leerling: ‘Op het strand.’ ◦ Leerkracht: ‘Wat zie je dan op het strand? Bij eb?’ ◦ Leerling: ‘Wordt het strand groot?’ ◦ Leerkracht: ‘Ja, bij eb wordt het strand steeds groter, breder. Het strand wordt heel breed’. (met gebaar) ◦ Leerling: ‘Ja, héééél breed.’ ◦ Functie van de feedback?
- 31. Verhelderende feedback Wanneer aaneen taaluiting iets mankeert of ontbreekt Er moet worden doorgevraagd of bijgestuurd ◦ kansen tot betekenisonderhandeling ◦ tijd om die onduidelijke verhalen te ontrafelen ◦ gericht op het uitlokken van betere formuleringen
- 32. Soorten verhelderende feedback vraagom verduidelijking verifieer interpretaties
- 33. Leerkracht: ‘Wat zieje als het eb wordt?’ ◦ Leerling: ‘De zee komt hoog.’ ◦ Leerkracht: ‘De zee komt hoog? Dat is bij vloed. Bij eb trekt de zee zich juist terug: de zee komt lager.’ ◦ Functie van de feedback?
- 34. Verbeterende feedback Fouten inde taaluiting van leerling wordt door leerkracht verbeterd. ◦ Inhoud taaluiting ◦ Vorm van de taaluiting
- 35. Enkele onderverdelingen: ◦ Positiefcorrigerende feedback: ‘Wat is de hoek bij A’; ‘Klein’; ‘Ja, het is een scherpe hoek’. ◦ Aanwijzingen-gevende feedback: (bij een revisie van een tekst): ‘Als je nu eens let op de verbindingswoorden, daarmee kun je de samenhang van de tekst verbeteren’. ◦ Zelfbeoordeling-stimulerende feedback: ‘Kijk er nog eens goed naar, weet je zeker dat de inleiding voldoet aan de criteria die we afgesproken hebben?’
- 36. Verbeteren, aanvullen enverhelderen hebben beperking. Teveel en te nadrukkelijk gebruikt, kunnen ze de communicatie verstoren. Ze staan soms de natuurlijke stroom van het gesprek in de weg. Zodra het gesprek geforceerd aandoet, zodra jij signalen opvangt dat jouw interventies het taalplezier in de weg staan, moet je gas terugnemen.
- 37. Vergelijk volgende voorbeelden -Wat is het verschil tussen beiden? - Wanneer kies je welke vorm? Leerkracht: ‘Wat zie je als het eb wordt’? Leerling: ‘De zee trek terug’. Leerkracht: ‘Nee. Je zegt niet de zee trek terug, maar de zee trekt zich terug.’ Leerkracht: ‘Wat zie je als het eb wordt’? Leerling: ‘De zee trek terug’. Leerkracht: ‘Ja, de zee trekt zich terug’.
- 38. Expliciete en implicietefeedback Expliciet: je wijst de leerlingen op de fouten in hun taaluiting en je plaatst er de correcte vorm tegenover Impliciet: in je antwoord vervang je de foute taaluiting door de correcte, zonder de leerlingen expliciet op de fout te wijzen Naargelang de omstandigheden kan de ene vorm beter zijn dan de andere
- 39. Impliciet of expliciet? Meestal:de impliciete vorm de voorkeur ◦ de leerlingen voelen zich niet geremd in hun taalproductie, ◦ ze hebben minder de indruk dat hun taal ‘beoordeeld’ wordt, ◦ maar leren toch de correcte vorm. Wanneer het gaat om fouten die herhaaldelijk voorkomen (bij die ene leerling of bij alle leerlingen), dan is expliciete feedback meestal meer aangewezen. De leerlingen worden als het ware met de neus op de feiten (lees: fouten) gedrukt en aangespoord om de correcte vorm te gebruiken.
- 40. Bronnen De Beucker, M.& Rosius, H. (2011) PAVaardig. Praktische- inspiratieboek. Berchem: Uitgeverij De Boeck. De Beucker, M. & Rosius, H. (2011) PAVaardig. Werkwijzers. Berchem: Uitgeverij De Boeck. Decelle, A. (2009). Talige en maatschappelijke doelen in PAV. Niet-gepubliceerde cursus. Katholieke Hogeschool Leuven. Hajer, M. en Meestringa, Th. (2004). Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Uitgeverij Coutinho. Hoogeveen, P. en Winkels, P. (2011). Het didactisch werkvormenboek. Variatie en differentiatie in de praktijk. Assen: Uitgeverij Van Gorcum Koopmans, M. (2010). Feedback. Commentaren geven en ontvangen. Zaltbommel: Uitgeverij Thema. Bolle, T. & Meelis, I. (2017). Taalbewust beroepsonderwijs. Vijf vuistregels voor effectieve taaldidactiek. Bussum: uitgeverij coutinho. https://wij-leren.nl/cooperatieve-werkvormen-artikel.php geraadpleegd op 24/10/2018 https://klasvanjuflinda.nl/wp-content/uploads/2011/01/cooperatief-leren.pdf geraadpleegd op 24/10/2018