คู่มือสื่ อการสอนวิชาคณิ ตศาสตร์โดยความร่ วมมือระหว่าง
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
1. การแก้อสมการค่าสัมบูรณ์
ในสื่ อตอนนี้ ผูเ้ รี ยนจะได้ศึกษาการแก้อสมการค่าสัมบูรณ์แบบต่าง ๆ ตลอดจนได้เห็นตัวอย่างการ
ประยุกต์อสมการค่าสัมบูรณ์
เพื่อเป็ นการนาเรื่ องเข้าสู่ อสมการค่าสัมบูรณ์ ผูสอนอาจทบทวนสมบัติพ้ืนฐานเกี่ยวกับอสมการค่า
้
สัมบูรณ์ต่อไปนี้ก่อน
ทฤษฎีบท สาหรับ a 0 จะได้วา ่
1. x a ก็ต่อเมื่อ a x a
2. x a ก็ต่อเมื่อ x a หรื อ xa
พิสูจน์
1. สมมติให้ x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา a x x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา a x x a
่
จากทั้ง 2 กรณี จะได้วา a x a
สมมติให้ a x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา x x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา x x a
่
ดังนั้น จากทั้ง 2 กรณี จะได้วา x a
2. สมมติให้ x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา x x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา x x a
่
จากทั้ง 2 กรณี จะได้วา x a หรื อ xa
สมมติให้ x a หรื อ x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา x x a
่
ถ้า x 0 จะได้วา x x a
6
8.
คู่มือสื่ อการสอนวิชาคณิ ตศาสตร์โดยความร่ วมมือระหว่าง
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
่
ดังนั้น จากทั้ง 2 กรณี จะได้วา x a #
ทฤษฎีบท สาหรับ a 0 จะได้วา ่
1. x a ก็ต่อเมื่อ a x a
2. x a ก็ต่อเมื่อ x a หรื อ xa
พิสูจน์ แบบฝึ กหัด #
ตัวอย่าง จงเขียนกราฟบนเส้นจานวนแสดงค่า x ที่สอดคล้องอสมการต่อไปนี้
1. x 3 2. x 3
3. x 2 4. x 4
5. x 0
วิธีทา
1. x 3
3 3
2. x 3
3 3
3. x 2
2 2
4. x 4
4 4
7
คู่มือสื่ อการสอนวิชาคณิ ตศาสตร์โดยความร่ วมมือระหว่าง
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ตัวอย่าง ถ้า x 1 2 แล้ว จงแสดงว่า x 1 4
วิธีทา จาก x 1 2
่
จะได้วา 2 x 1 2
3 x 1
4 x 1 0
ดังนั้น 4 x 1 4
x 1 4 #
ตัวอย่าง จงพิจารณาว่าข้อความต่อไปนี้ถูกต้องหรื อไม่
1. a b a b
2. ถ้า a b แล้ว a2 b2 0
3. a b a b
4. x y x y x y
5. x y 2 x 2 y 2
1 1
6. ถ้า a x b 0 แล้ว
x b
เฉลย 1. ผิด 2. ถูก 3. ถูก 4. ผิด 5. ผิด 6. ถูก #
16
18.
คู่มือสื่ อการสอนวิชาคณิ ตศาสตร์โดยความร่ วมมือระหว่าง
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
แบบฝึ กหัดเพิมเติม
่
เรื่อง การแก้อสมการค่าสัมบูรณ์
1-15 จงหาคาตอบของอสมการต่อไปนี้
1. 2 x 3 2 x 3 2. x 4 3x
3. 2 x 2 2 4. x 1 2x 7 x 2
5. 2 x x 1 6. 3x 2 2 x 1
x 1
7. x 1 x 5 8. 3
x2
9. 2x 1 0 10. x2 4 1
1
11. x2 3 1 12. 1
x2
1 3x 2 x
13. 2 14. 1
x 4
2
x
x
15. 2
x 1
17