Downloaded 218 times
บทที่ 3 กฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน
- 1. บทที่ 3 กฎการเคลื่อนที่ของนิวตันและความโน้มถ่วง ผศ . ดร . อนุสรณ์ นิยมพันธ์ ภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี 1103 123 General Physics I
- 2. มวล แรงและกฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน สาระสำคัญมวลเปนสมบัติของวัตถุ ที่ตอตานการเปลี่ยนสภาพการเคลื่อนที่ แรงเปนปริมาณเวกเตอรซึ่งสามารถทําใหวัตถุเปลี่ยนสภาพการเคลื่อนที่ได การเคลื่อนที่ของวัตถุตาง ๆ เปนไปตามกฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน
- 3. มวล วัตถุทุกชนิดมีลักษณะประจําตัวอยางหนึ่ง คือมีสมบัติตานตอการเปลี่ยนสภาพการเคลื่อนที่ เราเรียกสมบัตินั้นวา ความเฉื่อย และปริมาณที่บอกวาวัตถุใดมีความเฉื่อยมากหรือนอย คือ มวล
- 4. แรงลัพธ (resultantforce) หมายถึง ผลรวมของแรงหลายแรงที่กระทําตอวัตถุเดียวกัน เสมือนกับมี แรงเพียงแรงเดียวกระทําตอวัตถุนั้น
- 5. การหาขนาดของแรงลัพธ์ F 2xF 2y F 1x F 1y y x
- 6. ตัวอย่าง คำนวณหาองค์ประกอยตามแนวแกน x และแกน y ของแรงลัพธ์ จากนั้นหาขนาดและทิศทางของแรงลัพธ์ F 1x = (200 N)cos 30 o = 173 N x 300 N 200 N 30 o 45 o F 2x = (300 N)cos 45 o = -212 N F 1y = (200 N)sin 30 o = 100 N F 2y = (300 N)sin 45 o = 212 N y
- 7. Contact Force และ Field Force Contact force เป็นแรงที่ จะ ส่งผลให้วัตถุเกิดการเคลื่อนที่ได้ก็ต่อเมื่อแหล่งกำเนิดของแรงมีการสัมผัสกับวัตถุ เช่น แรงอันเกิดจากการลากหรือผลักรถ แรงอันเกิดจากการเตะลูกบอล Field force เป็นแรงที่จะส่งผลให้วัตถุเกิดการเคลื่อนที่ได้โดยที่แหล่งกำเนิดของแรงไม่จำเป็นต้องสัมผัสกับวัตถุ เช่น แรงโน้มถ่วงของโลก แรงดึงดูดหรือผลักของประจุไฟฟ้า
- 8. กฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน Sir IsaacNewton นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษ ค้นพบธรรมชาติของการเคลื่อน เมื่อ ประมาณ 300 กว่าปีที่แล้ว กฎแรงโน้มถ่วง เมื่อปี 1666 กฎการเคลื่อนที่ เมื่อปี 1686
- 9. กฎการเคลื่อนที่ข้อที่ 1“ วัตถุที่หยุดนิ่งจะยังคงหยุดนิ่งต่อไป และวัตถุที่กำลังเคลื่อนที่ก็จะยังคงรักษาสภาพการเคลื่อนที่นั้น ตราบใดที่ไม่มีแรงมากระทำต่อวัตถุ หรือแรงที่มากระทำนั้นหักล้างกันเป็นศูนย์ . ”
- 10. วัตถุที่หยุดนิ่ง เช่น หนังสือที่วางไว้เฉยๆ จะไม่มีการเปลี่ยนแปลงถ้าไม่มีอะไรมากระทำต่อมัน รถที่เคลื่อนที่ด้วยความเร็ว 40 กิโลเมตร / ชั่วโมง จะยังคงเคลื่อนที่ด้วยความเร็วเท่าเดิม จนกว่าเราจะเหยียบเบรค หรือ เหยียบคันเร่ง การเหยียบเบรค หรือ เหยียบคันเร่งเป็นการออกแรงกระทำต่อรถ
- 11. เชือกที่ถูกดึงสองข้างด้วยแรงเท่ากัน จะหยุดนิ่งอยู่ตำแหน่งเดิม มีแรงกระทำต่อเชือก 2 แรง แต่กระทำในทิศตรงข้ามกัน ดึงด้วยขนาดเท่ากัน จึงหักล้างกัน ทำให้เชือกอยู่นิ่งตรงกลาง
- 12.
- 13. ตัวอย่างโจทย์ กฎการเคลื่อนที่ข้อที่ 1( สมดุลของแรง ) นักศึกษาผู้หนึ่งได้รับมอบหมายให้จัดสร้างป้ายชื่อชมรมฟิสิกส์ หลังจากออกแบบและสร้างป้ายแล้วพบว่ามวลรวมของป้ายเท่ากับ M kg หากต้องการแขวนป้ายนี้โดยใช้เส้นลวดสองเส้นยึดติดกันดังรูป ลวดแต่ละเส้นจะต้องสามารถรับแรงกระทำได้อย่างน้อยที่สุดเท่าใด ชมรมฟิสิกส์
- 14. กฎการเคลื่อนที่ข้อที่ 2ถ้ามีแรงมากระทำต่อวัตถุ หรือแรงที่มากระทำนั้นไม่หักล้างกันเป็นศูนย์วัตถุจะเคลื่อนที่ด้วยความเร่ง ความเร่ง = แรงลัพธ์ / มวลของวัตถุ ความเร่งมีทิศทางตามทิศของแรงลัพธ์ที่มากระทำ
- 15. หน่วยของแรง แรงมีหน่วยเป็นนิวตัน N แรงขนาด 1 นิวตัน คือ ปริมาณแรงที่ทำให้มวล 1 kg เคลื่อนที่ด้วยความเร่ง 1 m/s 2
- 16. ที่มาของกฎข้อที่ 2การทดลอง เมื่อมวลคงที่ เมื่อแรงคงที่
- 17. รถมีมวล 1000 กิโลกรัม เมื่อเขาดันรถ รถมีความเร่ง 0.05 เมตร / วินาที 2 เขาออกแรงขนาดกี่นิวตัน
- 18. องค์ประกอบของแรงและความเร่ง ตัวอย่าง 1. คนงานออกแรงในแนวราบขนาดคงที่ 20 N ลากกล่องที่มีมวล 40 kg จากหยุดนิ่งจนมีความเร็วเพิ่มขึ้น และเคลื่อนที่ไปบนพื้นที่ไม่มีความเสียดทาง จงหาขนาดของความเร่ง 2. ถ้าคนงานออกแรงในแนวทำมุม 30 o เทียบกับแนวราบ ขนาดความเร่งจะเปลี่ยน ไปเป็นเท่าใด
- 19. มวลและน้ำหนัก มวล คือ inertia น้ำหนักของวัตถุ คือ ขนาดของแรงเนื่องจากความโน้มถ่วงกระทำต่อวัตถุมวล m
- 20. ตัวอย่าง ลูกบอลมีมวล 0.3 kg ถูกตีไปบนพื้นน้ำแข็งด้วยแรงสองแรงดังรูป จงหาความเร่ง ของลูกบอลหลังจากที่มันถูกตี (sin20 o = 0.342, cos20 o =0.939) x y 60 o 20 o
- 21. แรงที่เกี่ยวข้องกับการแก้ปัญหาโจทย์ฟิสิกส์ 1แรงที่สำคัญที่จะพบในการแก้ปัญหาโจทย์ฟิสิกส์ 1 มีอยู่ 4 แรงคือ 1. แรงโน้มถ่วง (Gravitational force) 2. แรงตั้งฉาก (Normal force) 3. แรงตึง (Tension force) 4. แรงเสียดทาน (Friction force)
- 22. แรงโน้มถ่วง M พื้นดินm เมื่อ m พื้นดิน
- 23. แรงตั้งฉาก (Normalforce) พื้นดิน m m พื้นดิน N N ผนัง m N F พื้นดิน
- 24. แรงตึง (Tension force)เป็นแรงที่เกิดขึ้นในเส้นเอ็นหรือเส้นเชือก โดยที่ 1 . ขนาดของแรงจะเท่ากันตลอดทั้งเส้น 2. ทิศทางของแรงจะไปตามเส้นเชือก และมีทิศออกจากวัตถุที่ถูกแรงกระทำเสมอ M m mg Mg T T
- 25. แรงเสียดทาน เมื่อใดก็ตามที่วัตถุเคลื่อนที่บนพื้นผิวที่ไม่มีความเรียบหรือผ่านตัวกลางที่มีความหนืดเช่น อากาศหรือน้ำวัตถุจะถูกต้านทาน ส่งผลให้เกิดความเปลี่ยนแปลงของรูปแบบการเคลื่อนที่อันเนื่องมาจากปฏิกิริยาระหว่างวัตถุกับสิ่งแวดล้อมที่วัตถุกำลังเคลื่อนที่อยู่นั้น เราเรียกสิ่งที่ต้านทานการเคลื่อนที่ของวัตถุเช่นนี้ว่า แรงเสียดทาน
- 26. แรงเสียดทานเกิดขึ้นได้อย่างไร ? ผิวเรียบผิวขรุขระ เกิดแรงเสียดทานน้อย เกิดแรงเสียดทานมาก
- 27. แรงเสียดทานสถิตย์และแรงเสียดทานจลน์ แรงเสียดทานสถิตย์ (f s ) เป็นแรงเสียด ทานที่เกิดขึ้นเมื่อมวล M อยู่นิ่ง มีทิศทาง ตรงกันข้ามกับแรง F ที่มากระทำ แรงเสียดทานจลน์ (f k ) เป็นแรงเสียด ทานที่เกิดขึ้นเมื่อมวล M กำลังเคลื่อนที่ มีทิศทางตรงกันข้ามกับแรง F ที่มากระทำ
- 28. ขนาดของแรงเสียดทานสถิตย์และแรงเสียดทานจลน์ f s = F จากการทดลองพบว่า ดังนั้น แรงเสียดทานสถิตย์ เมื่อ s คือสัมประสิทธิ์ ของแรงเสียดทานสถิตย์ แรงเสียดทานจลน์ เมื่อ k คือสัมประสิทธิ์ ของแรงเสียดทานจลน์
- 29. สัมประสิทธิ์ของแรงเสียดทานสถิตย์และสัมประสิทธิ์ ของแรงเสียดทานจลน์ โดยทั่วไปแล้ว s > k สำหรับแรงเสียดทานสถิตย์ จะเห็นว่า f s = F < s N ในขณะที่มวล M อยู่นิ่ง และ f s = F = s N ในขณะที่มวล M เริ่มเคลื่อนที่ ส่วนแรงเสียดทานจลน์ f k = k N ตลอดเวลาที่มวล M เคลื่อนที่
- 30. กฎการเคลื่อนที่ข้อที่ 3ทุกแรงกิริยาที่กระทำจะมีแรงปฏิกิริยาในทิศตรงข้าม เสมอ แรงดันของเชื้อเพลิงที่พุ่งออกมาจากจรวด จะดันจรวดไปข้างหน้า
- 31. หน้าเจ็บ มือก็เจ็บด้วย เนื่องจากมีแรงปฏิกิริยากระทำต่อกันไม้ออกแรงะทำกับลูกบอล ลูกบอลมีแรงปฏิกิริยาต่อไม้
- 32. กฎการเคลื่อนที่ข้อที่สาม หากวัตถุสองชิ้นใดๆมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกัน (เกิดแรงกระทำต่อกัน ) แรงที่กระทำต่อวัตถุชิ้นที่สองอันเนื่องมาจากวัตถุชิ้นที่หนึ่งจะมีขนาด เท่ากับแรงที่กระทำต่อวัตถุชิ้นที่หนึ่งอันเนื่องมาจากวัตถุชิ้นที่สอง แต่ ทิศทางจะตรงกันข้าม และเรียกคู่ของแรงทั้งสองว่าแรงกริยาและแรงปฏิกริยา
- 33. ตัวอย่างคู่แรงกริยาและแรงปฏิกริยา คู่แรงที่โลกดึงดูดมวล m และแรงที่มวล m ดึงดูดโลก พื้นดิน คู่แรงที่ลูกบอลกดพื้นโลก และแรงที่พื้นโลกดันลูกบอล
- 34.
- 35. ตัวอย่างคู่แรงกริยาและแรงปฏิกริยา พื้นดิน ผนังจงบอกคู่แรงกริยาและแรงปฏิกริยาทั้งหมด ในระบบ และจงบอกด้วยว่าคู่แรงใดถึงแม้มีขนาด เท่ากันและมีทิศทางตรงกันข้ามแต่ไม่ใช่คู่แรง กริยาและแรงปฏิกริยา
- 36. แบบฝึกหัด 1. อธิบายกฎข้อที่ 1 ของนิวตัน พร้อมทั้งยกตัวอย่าง 2. ถ้าวัตถุไม่มีแรงกระทำ จะมีการเคลื่อนที่หรือไม่ เพราะเหตุใด 3. อธิบายกฎข้อที่ 2 ของนิวตัน พร้อมทั้งยกตัวอย่าง 4. วัตถุจะต้องเคลื่อนที่ไปตามทิศทางของแรงลัพธ์ใช่หรือไม่ เพราะเหตุใด 5. จงหาความเร่งของคนและรถ 6. อธิบายกฎข้อที่ 3 ของนิวตัน พร้อมทั้งยกตัวอย่าง
- 37.