Uploaded byAndrewTaneca
PPT, PDF1,413 views

385488994-2001-Revisyon-ng-Alpabetong-Filipino2-ppt.ppt

Ang 2001 revisyon ng alpabetong Filipino ay muling nirebisa ng Komisyon sa Wikang Filipino upang mas mapabuti ang mga tuntunin sa pagbabaybay at ispell ng wika. Ang mga pagbabagong ito ay naglalayong mas paluwagin ang paggamit ng walong dagdag na letra at pagtanggap ng iba't ibang anyo ng mga hiram na salita. Sa ilalim ng bagong alituntunin, ang bawat isang hiniram na salita ay dapat isulat nang tama ayon sa mga bagong patakaran.

Download to read offline
2001 REVISYON NG ALPABETONG FILIPINO
Sa ikaapat na pagkakataon muling nirebisa ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ang Alpabetong Filipino pati na ang mga tuntunin sa pagbabaybay nito. Tinawag itong “2001 Revisyon ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino.” Ang muling pagrebisa ay ibinunsod ng di ganap na pagtupad sa Kautusang Pangkagawaran ng 1987. Marami ring pumuna sa umano’y napakahigpit at di makatotohanang mga tunutunin sa ispeling na pinalabas ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP) sa paggamit ng walong (8) dagdag na letra. Nalimitahan din umano ang gamit sa mga hiram na salitang nabibilang sa kategoryang sumusunod: pangngalang pantangi, teknikal na terminolohiya at sa mga salitang may natatanging pangkulturang kahulugan.
Lumilitaw din ang iba-ibang disenyo sa sistema ng ispeling mula sa mga institusyong pang-edukasyon at grupong propesyonal dahil sa kakulangan ng mga tuntunin sa paggamit ng mga karaniwang salita. Nabuo ang maraming variant o pagkakaiba-iba ng ispeling na nagpawalang bisa sa pambansang pagsisikap para sa kodipikasyon, estandardisasyon at intelektuwalisasyon ng pambansang wika.
Pinaluwag sa 2001 Alpabeto ang gamit ng walong dagdag na letra. Nangangahulugan na maaari ring gamitin sa lahat ang mga hiram sa salita, pormal o di teknikal na barayti, o sa mga karaniwang salita. Hinati rin sa dalawang grupo ang walong letra. Ang F, J, V, at Z ay gagamitin sa pagbabaybay ng mga karaniwang salitang hiram na binago ang ispeling sa Filipino. Samantalang ang C, N, Q, X na itinuturing na redundant ay hindi ipinagagamit sa pagbabaybay ng mga hiram na salitang karaniwan. Ito ay sa dahilang ang bawat isa ay may kinakatawan o katunog na letra sa Filipino gaya ng letrang C, maaaring S o ang fonim na /s/ at letrang k o fonim na /k/.
Halos dalawang taon din ang ginugol sa pagbuo, mula sa kalahatian ng mga taong 1999 hanggang Agosto 2001. At sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 45, s, 2001, inilunsad ang 2001 Revisyon ng Alfabetong Filipino at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino noong Agosto 17, 2001 na may lagda ng Pangalawang Kalihim Isagani R. Cruz ng Departamento ng Edukasyon, Kultura at Isports. Ang Alfabeto ay binubuo pa rin ng 28 letra at bibigkasin gaya ng Apfabetong Ingles maliban sa /ñ/ na bigkas Español.
PAGLINANG NG WIKA (Language Enhancement)
TUNTUNING PANLAHAT SA PAGBABAYBAY A. Pasalitang Pagbabaybay Paletra ang pasalitang pagbabaybay sa Filipino. Ang ibig sabihin ay isa-isang pagbigkas sa maayos na pagkakasunod-sunod ng mga letrang bumubuo sa isang salita, pantig, daglat,akronim, inisyal, simbolong pang- agham, atbp. Halimbawa: Salita: boto tunog lakas plano kapalaran tao adhikain wika bayani layunin dagat lawak sagot langit kapital liham bulak tuktok
Akronim: MERALCO (Manila Electric Company) MWSS (Metropolitan Waterwork & Sewerage System) ARMM (Automous Region of Muslim Mindanao) ASEAN ( Association of Southeast Asian Nation) MILF (Moro Islamic Liberation Front)
Daglat: Bb. (Binibini) Dr. (Doktor) G. (Ginoo) Kgg. (Kagalang-galang) Gng. (Ginang) Inisyal ng Tao: MLQ ( Manuel L. Quezon) FVR ( Fidel V. Ramos) GMA (Gloria Macapagal Arroyo) Inisyal ng Samahan / Institusyon: KWF ( Komisyon sa Wikang Filipino) KBP (Kapisanan ng mga Broadkaster sa Pilipinas) NGO (Non-Government Organization) LGU (Local Government Unit)
Simbolong Pang-agham / Pangmatematika Fe (iron) H2O (water) kg. (kilogram) NaCI (sodium) lb. (pound) B. Pasulat na Pabaybay b.1. Panatilihin ang orihinal na anyo ng mga salitang mula sa ibang katutubong wika sa Pilipinas Halimbawa: vakul (Ivatan) panakip sa ulo na yari sa palmera na ginagamit bilang pananggalang sa ulan at init ng araw. payyo / payew (Ifugaw) pangkalahatang tawag sa palayan ng mga Ifugaw. butanding (Bicol) sa halip na “whale shark” cabalen (Pampango) kababayan
b.2. sa pagbabaybay ng mga hiram na salita mula sa mga banyagang wika, panatilihin ang orihinal nitong anyo. Halimbawa: status quo pizza French Fries bouquet samurai spaghetti b.3. sa pagbabaybay ng mga salitang mula sa Español, baybayin ito ayon sa ABAKADA Halimbawa: baño - banyo cheque - tseke paño - panyo familia - pamilya
b.4 sa pag-uulit ng salitang-ugat na nagtatapos sa patinig na e hindi ito pinapalitan ng letrang I. Kinakabitan ito ng pag-ugnay / linker (ng) at ginagamitan ng gitling sa pagitan ng salitang-ugat. Halimbawa: berde - berdeng-berde kape - kapeng-kape karne - karneng-karne b.5 sa pag-uulit ng salitang-ugat na nagtatapos sa patinig na o hindi ito pinapalitan ng letrang u. Halimbawa: ano - ano-ano pito - pito-pito sino - sino-sino piso - piso-piso
* May mga salitang nabubuo sa pag-uulit ng salitang-ugat na hindi ginagamitan ng gitling. Ang hindi paggamit ng gitling ay nagpapahiwatig na hindi na taglay ng salitang-ugat ang kahulugan nito, at sa halip, nagkakaroon na ng bagong kahulugan ang nabuong salita tulad ng sumusunod: Halimbawa: haluhalo (pagkain) salusalo (piging/handaan) batubato (isang uri ng ibon) b.6. sa mga salitang may o sa huling pantig inuulit man o inuunlapian, nananatili ang letrang o. Ginagamit ang gitling sa pagitan ng mga salitang-ugat. Halimbawa: bukod - bukod-bukod kahon - kahon-kahon sunod - sunod-sunod
b.7 Kapag hinuhulapian ang huling pantig ng salitang-ugat na nagtatapos sa e, ito ay nagiging i at ang o ay u. Halimbawa: balde - baldehin kape - kapihan bayo - bayuhin handog - handugan laro - laruan hinto - hintuan • Sinusunod din ang tuntuning ito sa mga salitang-ugat na may panlaping kabilaan (unlapi at hulapi) Halimbawa: bukod - pagbukod-bukurin dugtong - pagdugtong-dugtungin • Gayunman, may ,ga salitang nananatili ang e kahit hinuhulapian. Halimbawa: sine - sinehan base - basehan bote - botehan onse - onsehan
b.8 Gayunman, hindi pwedeng palitan ng i ang e at o sa u. Dapat pa ring gamitin ang baybay ba matagal na o lagi nang ginagamit. Halimbawa: babae - hindi babai buhos - hindi buhus sampu - hindi sampo
ANG PANGHIHIRAM Ang mga tuntunin sa panghihiram at pagbabaybay ng mga hiram na salita ay ang mga sumusunod: 1. Tumbasan ng kasalukuyang leksikon sa Filipino ang mga salitang hiram o banyaga. Halimbawa: rule - tuntunin narrative - salaysay skill - kasanayan banquet - salosalo tranquil - panatag, tiwasay, tahimik, payapa budget - laang-gugulin
Panuto: Isalin sa Filipino ang sumusunod na salitang hiram o banyaga: 1. house 6. high 2. room 7. office 3. company 8. department 4. word 9. school 5. mountain 10. fight
2. Gamitin ang natatanging mga salita mula sa mga katutubong wika sa Pilipinas at panatilihin ang orihinal na baybay. Halimbawa: bana - tawag sa asawang lalaki (Hiligaynon at Sugbuanong Binisaya) butanding - whale shark (Bicol) imam - Muslim priest (Tausug) canao – panseremonyang sayaw (Igorot) banhaw – muling pagkabuhay (Visaya) gahum – kapangyarihan (Cebuano, Waray, Hiligaynon)
3. Baybayin ang salita ayon sa ABAKADA Halimbawa: vocabulario - bokabularyo telefono - teleponon celebracion - selebrasyon maquina - makina 4. Sa mga salitang hiram sa Espanol na may e, panatilihin ang e. Halimbawa: estudyante - hindi estudyanti estilo - hindi istilo espiritu - hindi ispiritu espesyal - hindi ispesyal
5. Sa mga salitang hiram sa Espanol na may o, panatilihin ang o. Halimbawa: politika - hindi pulitika opisina - hindi upisina tradisyonal - hindi tradisyunal koryente - hindi kuryente 6. Sa mga salitang hiram sa Espanol na may o at sinusundan ng n, nagbabago ang kasunod na katinig, ang o ay nagiging u at ang n nagiging m. Halimbawa: conferencia - kumperensiya convento - kumbento confianza - kumpiyansiya convulsion - kumbulsiyon convention - kumbensiyon confortable - kumportable
7. Panatilihin ang orihinal na baybay ng mga salitang pantangi, panteknikal, pang – agham at mga simbolong pang-agham at matematika. Halimbawa: Manuel L. Quezon, Rizal Provincial Hospital, Castillo Bldg., Dasmarinas City tape recorder, video tape, cellphone, loudspeaker chlorophyll, chloroform, chemotheraphy Fe (iron), c (carbon), ZnO (Zinc oxide)
8. Ginigitlingan ang pangngalang pantangi at salitang hiram kapag inuunlapian. Halimbawa: maka – Diyos, maka – Ingles, pa – Davao * sa aspektong kontemplatibo (panghinaharap), inuulit ang unang katinig at patinig (KP) ng salita. Halimbawa: magpa-PAL, magvi-Vios, maglo-loan Mga dapat tandaan sa pangmaramihang anyo ng mga salita sa pagsulat 1. Ginagamit ang “mga” sa pagsulat ng maramihang anyo ng salita Halimbawa: mga painting mga kompyuter mga opisyal mga drawing
2. Hindi ginagamitan ng “mga” ang salitang hiram na nasa anyong maramihan. Halimbawa: paintings - hindi mga paintings opisyales - hindi mga opisyales 3. Hindi ginagamitan ng pamilang at “mga” ang mga salitang hiram na nasa anyong maramihan. Halimbawa: kalalakihan - hindi mga kalalakihan kababaihan - hindi mga kababaihan kaguruan - hindi mga kaguruan kabataan - hindi mga kabataan
4. Sa mga salitang hiram na may “ch” tatlong paraan ang maaaring gamitin. * panatilihin ang orihinal na anyo halimbawa: chunks, chess, charger, chimes, chips * palitan ng ts ang ch at baybayin sa Filipino halimbawa: chinelas – tsinelas, chart - tsart chapter – tsapter, cheque – tseke * palitan ang k ng ch at baybayin sa Filipino halimbawa: machine - makina scholar - iskolar chemical - kemikal
5. Mga salitang sh * panatilihin ang orihinal na anyo halimbawa: shower, shop, shuttle, showcase * palitan ng sy ang sh at baybayin sa Filipino halimbawa: workshop – worksyap shooting – syuting censorship – sensorsyip scholarship - iskolarsyip
Mga Bantas na Gamitin Kailangan ang mga bantas para sa malinaw na pagpapahayag. Ginagamit ang mga ito sa paghihiwa-hiwalay ng mga pangungusap, parirala, o salita para sa nasabing layunin. Narito ang mga bantas na malimit gamitin sa mga pagsulat. A. Tuldok (.) Ginagamit ang tuldok: 1. sa hulihan ng isang buong pangungusap halimbawa: Isulat nang maayos ang liham. Umaambon. Ipinagdiriwang ngayon ang kanyang kaarawan.
2. sa hulihan ng “Oo” o “Hindi” kung ang mga ito’y nag- iisa at sumasagot sa tanong. halimbawa: Nabasa mo na ba ang memorandum? Oo. Dumalo ba ang tatay mo sa pulong? Hindi. 3. sa pagdadaglat ng mga salita, ng panahon, buwan at pantawag o titulo. halimbawa: halimbawa - hal. ng umaga - n.u. Disyembre - Dis. Doktor - Dr. Attorney - Atty.
4. Kapag ang letra o bilang ay ipinaloob sa panaklong, hindi na nilalagyan ng tuldok. halimbawa: (1) tuldok (2) tutuldok B. Tandang Pananong * ginagamit sa hulihan ng pangungusap na patanong * pagkaraan ng isang parirala o termino bilang pahiwatig ng di katiyakan o pagdududa halimbawa: Tungkulin ng MTCRB na salain ang uri ng mga palabas sa telebisyon, pati na ang mga babasahin. Ikaw?
C. Kuwit Ginagamit ang kuwit: * sa pagsulat ng kompletong adres – upang paghiwa- hiwalayin ang pangalan ng gusali, kalye, bayan, lungsod, lalawigan, bansa halimbawa: Watson Bldg., 1610 J. P. Rizal, San Miguel, Manila * sa paghihiwalay ng mga salita, parirala, atpb.sa isang pangungusap. halimbawa: Bibigyang-pansin ng kanyang administrasyon ang pabahay, edukasyon, pagkain, at seguridad ng bansa.
* sa pagitan ng mga sugnay sa isang pangungusap halimbawa: Gawa rin dito sa Pilipinas, aywan ko kung napansin mo, ang mga damit na binili mo sa Amerika. * upang ihiwalay ang mga bulalas o kataga o pahayag sa iba pang bahagi sa loob ng pangungusap halimbawa: A, wala pa ring pagbabago sa set-up ng opisina. * upang ihiwalay ang katungkulan sa pangalan ng isang tao halimbawa: Noong Disyembre 30, 1937, nilagdaan ni Manuel L. Quezon, pangulo ng Komonwelt ng Pilipinas, ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na nagsasaad na ang Tagalog ay kilalaning batayan ng Wikang Pambansa.
D. Tuldok-kuwit o semikolon(;) * sa pagitan ng malalayang sugnay ng mahahalagang tambalang pangungusap na walang pangatnig halimbawa: Sa pag-upo sa katungkulan ng bagong pangulo, unang inaasam ng karaniwang mamamayan ang pag-angat ng kabuhayan ng bansa; ito’y ayon sa pangakong binitiwan niya noong panahon ng kanyang pangangampanya; trabaho para sa masa at kontra pagtaas ng presyo; tiyak na hihintayin at aasahan ng publiko ang pangakong ito.
E. Tutuldok o kolon (:) Ginagamit ang tutuldok: * sa hulihan ng bating pambungad ng pormal na liham * sa pagsulat ng oras – sa pagitan ng oras at minuto halimbawa: ika – 5:00 n.g. * sa pagbibigay ng halimbawa o paglalahad ng mga aytem sa isang detalye halimbawa: Mga dumalo: Punong Komisyoner, Direktor IV, mga Puno ng Sangay, at mga Puno ng Yunit.
F. Gitling Ang gitling ay ginagamit: * sa pag-uulit ng mga salita * kapag ang panlapi ay nagtatapos sa katinig at salitang nilalapian ay nagsisimula sa patinig halimbawa: pag-asa, mag-ama, mag-asawa * kapag ang salitang nilapian ay pangngalang pantangi halimbawa: maka-Filipino, mag-Sturbucks * sa paghahati ng salita sa dulo ng linya halimbawa: Dumagsa sa Maynila ang mga laruang inangkat sa China. * kapag ang ika – ay sinusundan ng numero halimbawa: ika – 9 ng Abril
G. Panaklong o Parentesis ( ) Ginagamit ang panaklong: * na pangkulong ng numero o letra sa isang enumerasyon halimbawa: Ilan sa mga samahang pangwika na nasa ilalim ng Language Education Council of the Philippines (LEDCO) ay ang: * na pangkulong sa taon at pahina ng binanggit na sanggunian sa teksto halimbawa: Ayon kay S.C. Samonte (1989:445), ang tawag na chamber theater ay walang katumbas sa Filipino.
H. Kudlit o Apostrope (‘) Ginagamit ang kudlit o apostrope: * bilang pamalit sa nawawalang letra kapag may dalawa o higit pang salitang pinagsama halimbawa: Kailanma’y (kailanman ay) hindi kita malilimot. Wika’t panitikan (wika at panitikan) I. Panipi ( “ “ ) Ginagamit ang panipi: * upang kulungin ang tuwirang sinabi ng nagsasalita
* upang kulungin ang pamagat ng isang artikulo o kuwento na hango sa isang katipunan halimbawa: Isa sa kuwentong nakapaloob sa Umaga sa Dapithapon at iba pang may mga akda ni S.P. Bisa ay ang “Ulan.” Gamit ng Malaking Titik Isinusulat sa malaking titik: * ang simula ng unang salita sa isang pangungusaa Malaki ang pinsalang idinulot ng bagyong Sendong. * ang buong pangalan, palayaw, alyas at inisyal ng isang tao. Halimbawa: Maria Cleofas P. Castillo Jeffrey, Mayor Ramon Ilagan
* sa apelyidong may kakabit na pang-ukol gaya ng ss: John David del Castillo, Edna de la Cerna Ricky de los Santos, Aiai de las Alas * ang titulo o posisyon / katungkulan na sumusunod sa pangalan ng tao CarlitoD. Rocafort, Ed.D Marites A. Ibanez, Ph.D * ang pangalan ng araw, buwan at mga tangi at piling okasyon at pagdiriwang o pista opisyal. Linggo, Marso, Araw ng Kalayaan, Linggo ng Pamilya (Gayunman, ang mga panahon (season) ay sa maliit na letra). Halimbawa: tag-ulan, tag-init, taglamig * ang iba’t ibang pangalan o tawag sa Diyos o sa kinikilalang lumikha Halimbawa: Hesukristo, El Shaddai, Kordero ng Diyos, Sugo ng Diyos, Emmanuel, Mesiyas
* gayundin ang pagbanggit sa Bibliya at nilalaman nito, iba’t ibang uri ng dasal at iba pang may kaugnayan sa pananampalataya Mabuting Balita Gloria ni Exelcis Misa de Gallo Exodus Santa Misa Santo Rosario * ang mga tanging ngalan ng lugar, kalye, gusali, tanggapan, paaralan, tanghalan, at mga kahawig nito, gayundin, ang mga pangalan ng mga pribadong kompanya Epifanio de los Santos Avenue Avenida Rizal, Lungsod ng Pasig Kagawaran ng Edukasyon, Dasmarinas City * ang mahahalagang salita ng pamagat ng tula, maikling kuwento, sanaysay, bobela, dula, artikulo, at iba pa, gayundin ang pang-ukol at pantukoy at pangatnig na simula ng pamagat Sa mga Kuko ng Liwanag, Pilipino: Isang Depinisyon
* ang tawag na pampamahalaan, panrelihiyon, pangmilitar o ang katungkulang hawak kapag isinusunod agad-agad ang pangalan ng tao gayundin ang mga pantawag na pandangal Senador Miriam Santiago Mahal na Reyna * ang pangalan ng lahi, angkan, tribu, pangkat, etniko, pangkat na panrelihiyon at pangwika Europeo, Mangyan, Sabadista, Aeta, Saksi ni Jehovalat Pagdadaglat: * hindi nilalagyan ng tuldok ang mga daglat ng mga organisasyon, samahan, unyon, tanggapan na kilala na UN, CHED, DOLE, KWF, KASUGUFIL, PASATAF
Wastong Gamit ng Salita Gamit ng Panlapi: * Panlaping pam at mam (b at p) pambata, pambato, pampukol, pampino, pampuwersa mambabatas * Panlaping pan at man (d,l,r,s,t) pandukot, panlaro, panrelo, pansuot, pantaas manlalaro, manlilikha * Panlaping pang at mang (a,k,e,g,h,i,m,n,w,y) - pang-asim, pangkagat, pang-examine, panggalaw, panghakot, pang-inom, pang-mall, pang-nanay, pangwalis, pangyero - manggagawa, manghahalaman
Gamit ng nang at ng Nang (bilang pang-abay na pamaraan at pamanahon gayundin, bilang pangatnig sa pangungusap) Halimbawa: Lumakad siya nang paluhod sa simbahan Gabi nang dumating ang tatay. • Ng (bilang pantukoy at pang-angkop) Halimbawa: Sa naantalang ulat sa ipinadala ng RECOM 3, 100 pamilya ang inilikas sa mataas na lugar ng patuloy na pagtaas ng tubig. Labinlimang aplikante sa bakanteng posisyon ang napili.
Maraming Salamat! ARMI DONNA M. NANO Guro -1

More Related Content

PPTX
KASAYSAYAN NG KURIKULUM SA PILIPINAS.pptx
byAimieFeGutgutaoRamos
 
PPTX
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
PPTX
ANG PONEMIKA
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
PPTX
PANIMULANG LINGGWISTIKA : Ang Pagsasalita
byJohn Lester
 
PPTX
Ang alpabetong filipino power!!
byMelvin de Chavez
 
PPTX
Ang linggwistika at ang guro
byRosalynDelaCruz5
 
PPTX
Mga yugto sa prosesong pagdulog sa pagsulat
bycieeeee
 
ZIP
Attachments 2012 06_29
byJustin Thaddeus Soria
 
KASAYSAYAN NG KURIKULUM SA PILIPINAS.pptx
byAimieFeGutgutaoRamos
 
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
ANG PONEMIKA
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
PANIMULANG LINGGWISTIKA : Ang Pagsasalita
byJohn Lester
 
Ang alpabetong filipino power!!
byMelvin de Chavez
 
Ang linggwistika at ang guro
byRosalynDelaCruz5
 
Mga yugto sa prosesong pagdulog sa pagsulat
bycieeeee
 
Attachments 2012 06_29
byJustin Thaddeus Soria
 

What's hot

PPTX
Monolingguwalismo, Bilingguwalismo at Multilingguwalismo.pptx
byEdelaineEncarguez1
 
PPTX
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
byMamWamar_SHS Teacher/College Instructor at ESTI
 
PDF
Module 6.2 filipino
byNoel Tan
 
PPTX
Pagsilip sa pinakabagong ortograpiyang filipino kwf 2018
byMARIA KATRINA MACAPAZ
 
PPTX
Kabanata ii (ang istruktura ng wika)
byalona_
 
PPTX
KASAYSAYAN-NG-LINGGWISTIKA-SA-PILIPINAS.pptx
byShaRie12
 
PDF
PRELIM --FIL 208 UGNAYAN NG WIKA, KULTURA AT LIPUNAN111.pdf
byJosephRRafananGPC
 
PPTX
Ang pagtataya ng natutuhan sa pilipino
bycamille papalid
 
PPTX
Kompetensi ng Filipino sa Senior High School (SHS)
byAllan Lloyd Martinez
 
PPTX
Kaalaman at Kasanayang Komunikatibo sa Pagtuturo at Pagkatuto ng Filipino 1.pptx
byMariaCecilia93
 
PPTX
ANGKAN NG WIKA
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
PPTX
Aralin 1-Ponemiko.pptx
byMaryRoseNaboa1
 
PPTX
Pagtuturo ng filipino (1)
byElvira Regidor
 
PDF
Introduksyon sa Pag- aaral ng Wika (Sintaks)
byShiela Mae Gutierrez
 
PPTX
Sikolohiya hinggil sa pagkatuto ng wika, mga teorya
bymyrepearl
 
PPTX
Maikling kasaysayan ng panulaang pilipino
byAnne
 
PPTX
PONEMANG MALAYANG NAGPAPALITAN
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
PPT
Mga Istruktura ng Wikang Filipino
byeijrem
 
PPTX
Kabanata i (ang pagtatamo at pagkatuto sa wika)
byalona_
 
PPTX
pagsasalin.pptx
byRammel1
 
Monolingguwalismo, Bilingguwalismo at Multilingguwalismo.pptx
byEdelaineEncarguez1
 
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
byMamWamar_SHS Teacher/College Instructor at ESTI
 
Module 6.2 filipino
byNoel Tan
 
Pagsilip sa pinakabagong ortograpiyang filipino kwf 2018
byMARIA KATRINA MACAPAZ
 
Kabanata ii (ang istruktura ng wika)
byalona_
 
KASAYSAYAN-NG-LINGGWISTIKA-SA-PILIPINAS.pptx
byShaRie12
 
PRELIM --FIL 208 UGNAYAN NG WIKA, KULTURA AT LIPUNAN111.pdf
byJosephRRafananGPC
 
Ang pagtataya ng natutuhan sa pilipino
bycamille papalid
 
Kompetensi ng Filipino sa Senior High School (SHS)
byAllan Lloyd Martinez
 
Kaalaman at Kasanayang Komunikatibo sa Pagtuturo at Pagkatuto ng Filipino 1.pptx
byMariaCecilia93
 
ANGKAN NG WIKA
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
Aralin 1-Ponemiko.pptx
byMaryRoseNaboa1
 
Pagtuturo ng filipino (1)
byElvira Regidor
 
Introduksyon sa Pag- aaral ng Wika (Sintaks)
byShiela Mae Gutierrez
 
Sikolohiya hinggil sa pagkatuto ng wika, mga teorya
bymyrepearl
 
Maikling kasaysayan ng panulaang pilipino
byAnne
 
PONEMANG MALAYANG NAGPAPALITAN
byDONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
Mga Istruktura ng Wikang Filipino
byeijrem
 
Kabanata i (ang pagtatamo at pagkatuto sa wika)
byalona_
 
pagsasalin.pptx
byRammel1
 

Similar to 385488994-2001-Revisyon-ng-Alpabetong-Filipino2-ppt.ppt

PPTX
Ortograpiyang pilipino
byLui Mennard Santos
 
PPTX
Ortograpiyang pilipino
byLui Mennard Santos
 
PPTX
ORTOGRAPI-1BRAVO....................pptx
bypaulhenryerlano3
 
PPTX
Maikling salaysay ng alfabetong filipino
byssuser982c9a
 
PPT
Ortograpiya
byAlma Reynaldo
 
PDF
MODYUL-2EnWF.pdf
byLynJoy3
 
PPTX
Mga tuntunin sa Pagbabaybay
byBunny Bear
 
PPTX
Binagong ortograpiyang Filipino2013.pptx
bycancerml2019
 
PPTX
Ortograpiyang filipino
byshekainalea
 
PPT
Ortograpiya 2008
byMielUbalde
 
PPT
Ang alpabeto at patnubay sa ispelling ng wikang
byhazel flores
 
PPTX
-Kakayahang-lingguwistik-Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika
bygogo112
 
PPTX
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
byGinalyn Red
 
PPT
ORTOGRAPIYA-2023-2024-2.pptnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
by16xcrismeriales21
 
PPT
0rtograpiyang-pambansa.pptNNNNNNNNNNNNNNNN
byMaricelTiongsonPicci
 
PPTX
Ortograpiyang Aralin sa Filipino mga aralin
byMaryJoyCorpuz4
 
PPTX
EDUC 105 - KAMBAL-KATINIG AT DIGRAPONG SK, ST, SH, KT
by4q4n4mpjbk
 
PPT
estruktmaj hah jaoq wika jakm jaaiqow.ppt
bylemonadekayojan
 
PPTX
WIKA AT GRAMATIKA -filipino para sa mga mag-aaral
byRizaRivas4
 
PPTX
Ortograpiyang pambansa
bypink_angels08
 
Ortograpiyang pilipino
byLui Mennard Santos
 
Ortograpiyang pilipino
byLui Mennard Santos
 
ORTOGRAPI-1BRAVO....................pptx
bypaulhenryerlano3
 
Maikling salaysay ng alfabetong filipino
byssuser982c9a
 
Ortograpiya
byAlma Reynaldo
 
MODYUL-2EnWF.pdf
byLynJoy3
 
Mga tuntunin sa Pagbabaybay
byBunny Bear
 
Binagong ortograpiyang Filipino2013.pptx
bycancerml2019
 
Ortograpiyang filipino
byshekainalea
 
Ortograpiya 2008
byMielUbalde
 
Ang alpabeto at patnubay sa ispelling ng wikang
byhazel flores
 
-Kakayahang-lingguwistik-Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika
bygogo112
 
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
byGinalyn Red
 
ORTOGRAPIYA-2023-2024-2.pptnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
by16xcrismeriales21
 
0rtograpiyang-pambansa.pptNNNNNNNNNNNNNNNN
byMaricelTiongsonPicci
 
Ortograpiyang Aralin sa Filipino mga aralin
byMaryJoyCorpuz4
 
EDUC 105 - KAMBAL-KATINIG AT DIGRAPONG SK, ST, SH, KT
by4q4n4mpjbk
 
estruktmaj hah jaoq wika jakm jaaiqow.ppt
bylemonadekayojan
 
WIKA AT GRAMATIKA -filipino para sa mga mag-aaral
byRizaRivas4
 
Ortograpiyang pambansa
bypink_angels08
 

Recently uploaded

DOCX
Kathang Kwentong Pambata "Ang Pikata".docx
byMadamDamin1
 
DOCX
KOMUNIKASYON HULYO 07-HULYO 11 2025 DLL.docx
byRoldanRaagas1
 
PPTX
SCIENCE-Activity-at-Home FOR GRADESCHOOL-.pptx
byaudreyvonespinosa30
 
PPTX
paano_gumawa_ng_hotdog.pptxzssssssssesse
bygeralddilao050602
 
DOCX
HEADLINE-WORKSHEET-copy readingggggg.docx
byMaAngelaPalo
 
PPTX
PPT_GOOD MANNERS AND RIGHT CONDUCT_G4_Q2_W6.pptx
byericaalejandro616
 
PPTX
module 6aAB.pptxeeeessssspppppppppppppppp
byernanylansangan
 
PPTX
Yamang_Tubig_Presentation.pptx............
byBeaKatrineNavasero
 
PPTX
THIS TOPIC Layunin_Filipino_SEDP_Presentation.pptx
byJrSanguila1
 
PPTX
hsjsjsjsjsjdjdjdjdjfjjffjfjfjjffjtjtjtjrjurruru
bycbenasa
 
DOCX
DETAILED LESSON LOG MATATAG _VE 8 Q2 W6.docx
byCHERRYMAECORRIA
 
PPTX
PPT_GOOD MANNERS RIGHT CONDUCT_G4_Q2_W6.pptx
byericaalejandro616
 
PPTX
FILIPINO Wastong Paggamit Pamatlig Sept. 19,2025.pptx
bymindabandong2
 
PPTX
PowerPoint presentation on Grade 3 Filipino week 8.
bymylene718600
 
PPTX
Q2- Module 7-Pagsusuri ng mga Teksto Gamit ang Social Media.pptx
byMICHAELOGSILA2
 
PPTX
Q2- Module 11- Kakayahang Pragmatiko.pptx
byMICHAELOGSILA2
 
PPTX
Reviewer sa Araling Panlipunan Ikatlong Kuwarter na Pagsusulit
byalmareynaldo3
 
PPTX
paano_maghugas_ng_plato.pptxhaxddddddeee
bygeralddilao050602
 
PPTX
FIL 5-MODYUL-ANG KURIKULUM (KAHULUGAN) -2.pptx
byAprilJoyLumagbas
 
PPTX
ESP10_Q1L1ANG MATAAS NA GAMIT AT TUNGUHIN NG ISIP AT KILOS-LOOB.pptx
byjovelyntan0305
 
Kathang Kwentong Pambata "Ang Pikata".docx
byMadamDamin1
 
KOMUNIKASYON HULYO 07-HULYO 11 2025 DLL.docx
byRoldanRaagas1
 
SCIENCE-Activity-at-Home FOR GRADESCHOOL-.pptx
byaudreyvonespinosa30
 
paano_gumawa_ng_hotdog.pptxzssssssssesse
bygeralddilao050602
 
HEADLINE-WORKSHEET-copy readingggggg.docx
byMaAngelaPalo
 
PPT_GOOD MANNERS AND RIGHT CONDUCT_G4_Q2_W6.pptx
byericaalejandro616
 
module 6aAB.pptxeeeessssspppppppppppppppp
byernanylansangan
 
Yamang_Tubig_Presentation.pptx............
byBeaKatrineNavasero
 
THIS TOPIC Layunin_Filipino_SEDP_Presentation.pptx
byJrSanguila1
 
hsjsjsjsjsjdjdjdjdjfjjffjfjfjjffjtjtjtjrjurruru
bycbenasa
 
DETAILED LESSON LOG MATATAG _VE 8 Q2 W6.docx
byCHERRYMAECORRIA
 
PPT_GOOD MANNERS RIGHT CONDUCT_G4_Q2_W6.pptx
byericaalejandro616
 
FILIPINO Wastong Paggamit Pamatlig Sept. 19,2025.pptx
bymindabandong2
 
PowerPoint presentation on Grade 3 Filipino week 8.
bymylene718600
 
Q2- Module 7-Pagsusuri ng mga Teksto Gamit ang Social Media.pptx
byMICHAELOGSILA2
 
Q2- Module 11- Kakayahang Pragmatiko.pptx
byMICHAELOGSILA2
 
Reviewer sa Araling Panlipunan Ikatlong Kuwarter na Pagsusulit
byalmareynaldo3
 
paano_maghugas_ng_plato.pptxhaxddddddeee
bygeralddilao050602
 
FIL 5-MODYUL-ANG KURIKULUM (KAHULUGAN) -2.pptx
byAprilJoyLumagbas
 
ESP10_Q1L1ANG MATAAS NA GAMIT AT TUNGUHIN NG ISIP AT KILOS-LOOB.pptx
byjovelyntan0305
 

385488994-2001-Revisyon-ng-Alpabetong-Filipino2-ppt.ppt

  • 1.
  • 2.
    Sa ikaapat napagkakataon muling nirebisa ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ang Alpabetong Filipino pati na ang mga tuntunin sa pagbabaybay nito. Tinawag itong “2001 Revisyon ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino.” Ang muling pagrebisa ay ibinunsod ng di ganap na pagtupad sa Kautusang Pangkagawaran ng 1987. Marami ring pumuna sa umano’y napakahigpit at di makatotohanang mga tunutunin sa ispeling na pinalabas ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP) sa paggamit ng walong (8) dagdag na letra. Nalimitahan din umano ang gamit sa mga hiram na salitang nabibilang sa kategoryang sumusunod: pangngalang pantangi, teknikal na terminolohiya at sa mga salitang may natatanging pangkulturang kahulugan.
  • 3.
    Lumilitaw din angiba-ibang disenyo sa sistema ng ispeling mula sa mga institusyong pang-edukasyon at grupong propesyonal dahil sa kakulangan ng mga tuntunin sa paggamit ng mga karaniwang salita. Nabuo ang maraming variant o pagkakaiba-iba ng ispeling na nagpawalang bisa sa pambansang pagsisikap para sa kodipikasyon, estandardisasyon at intelektuwalisasyon ng pambansang wika.
  • 4.
    Pinaluwag sa 2001Alpabeto ang gamit ng walong dagdag na letra. Nangangahulugan na maaari ring gamitin sa lahat ang mga hiram sa salita, pormal o di teknikal na barayti, o sa mga karaniwang salita. Hinati rin sa dalawang grupo ang walong letra. Ang F, J, V, at Z ay gagamitin sa pagbabaybay ng mga karaniwang salitang hiram na binago ang ispeling sa Filipino. Samantalang ang C, N, Q, X na itinuturing na redundant ay hindi ipinagagamit sa pagbabaybay ng mga hiram na salitang karaniwan. Ito ay sa dahilang ang bawat isa ay may kinakatawan o katunog na letra sa Filipino gaya ng letrang C, maaaring S o ang fonim na /s/ at letrang k o fonim na /k/.
  • 5.
    Halos dalawang taondin ang ginugol sa pagbuo, mula sa kalahatian ng mga taong 1999 hanggang Agosto 2001. At sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 45, s, 2001, inilunsad ang 2001 Revisyon ng Alfabetong Filipino at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino noong Agosto 17, 2001 na may lagda ng Pangalawang Kalihim Isagani R. Cruz ng Departamento ng Edukasyon, Kultura at Isports. Ang Alfabeto ay binubuo pa rin ng 28 letra at bibigkasin gaya ng Apfabetong Ingles maliban sa /ñ/ na bigkas Español.
  • 6.
  • 7.
    TUNTUNING PANLAHAT SAPAGBABAYBAY A. Pasalitang Pagbabaybay Paletra ang pasalitang pagbabaybay sa Filipino. Ang ibig sabihin ay isa-isang pagbigkas sa maayos na pagkakasunod-sunod ng mga letrang bumubuo sa isang salita, pantig, daglat,akronim, inisyal, simbolong pang- agham, atbp. Halimbawa: Salita: boto tunog lakas plano kapalaran tao adhikain wika bayani layunin dagat lawak sagot langit kapital liham bulak tuktok
  • 8.
    Akronim: MERALCO (ManilaElectric Company) MWSS (Metropolitan Waterwork & Sewerage System) ARMM (Automous Region of Muslim Mindanao) ASEAN ( Association of Southeast Asian Nation) MILF (Moro Islamic Liberation Front)
  • 9.
    Daglat: Bb. (Binibini)Dr. (Doktor) G. (Ginoo) Kgg. (Kagalang-galang) Gng. (Ginang) Inisyal ng Tao: MLQ ( Manuel L. Quezon) FVR ( Fidel V. Ramos) GMA (Gloria Macapagal Arroyo) Inisyal ng Samahan / Institusyon: KWF ( Komisyon sa Wikang Filipino) KBP (Kapisanan ng mga Broadkaster sa Pilipinas) NGO (Non-Government Organization) LGU (Local Government Unit)
  • 10.
    Simbolong Pang-agham /Pangmatematika Fe (iron) H2O (water) kg. (kilogram) NaCI (sodium) lb. (pound) B. Pasulat na Pabaybay b.1. Panatilihin ang orihinal na anyo ng mga salitang mula sa ibang katutubong wika sa Pilipinas Halimbawa: vakul (Ivatan) panakip sa ulo na yari sa palmera na ginagamit bilang pananggalang sa ulan at init ng araw. payyo / payew (Ifugaw) pangkalahatang tawag sa palayan ng mga Ifugaw. butanding (Bicol) sa halip na “whale shark” cabalen (Pampango) kababayan
  • 11.
    b.2. sa pagbabaybayng mga hiram na salita mula sa mga banyagang wika, panatilihin ang orihinal nitong anyo. Halimbawa: status quo pizza French Fries bouquet samurai spaghetti b.3. sa pagbabaybay ng mga salitang mula sa Español, baybayin ito ayon sa ABAKADA Halimbawa: baño - banyo cheque - tseke paño - panyo familia - pamilya
  • 12.
    b.4 sa pag-uulitng salitang-ugat na nagtatapos sa patinig na e hindi ito pinapalitan ng letrang I. Kinakabitan ito ng pag-ugnay / linker (ng) at ginagamitan ng gitling sa pagitan ng salitang-ugat. Halimbawa: berde - berdeng-berde kape - kapeng-kape karne - karneng-karne b.5 sa pag-uulit ng salitang-ugat na nagtatapos sa patinig na o hindi ito pinapalitan ng letrang u. Halimbawa: ano - ano-ano pito - pito-pito sino - sino-sino piso - piso-piso
  • 13.
    * May mgasalitang nabubuo sa pag-uulit ng salitang-ugat na hindi ginagamitan ng gitling. Ang hindi paggamit ng gitling ay nagpapahiwatig na hindi na taglay ng salitang-ugat ang kahulugan nito, at sa halip, nagkakaroon na ng bagong kahulugan ang nabuong salita tulad ng sumusunod: Halimbawa: haluhalo (pagkain) salusalo (piging/handaan) batubato (isang uri ng ibon) b.6. sa mga salitang may o sa huling pantig inuulit man o inuunlapian, nananatili ang letrang o. Ginagamit ang gitling sa pagitan ng mga salitang-ugat. Halimbawa: bukod - bukod-bukod kahon - kahon-kahon sunod - sunod-sunod
  • 14.
    b.7 Kapag hinuhulapianang huling pantig ng salitang-ugat na nagtatapos sa e, ito ay nagiging i at ang o ay u. Halimbawa: balde - baldehin kape - kapihan bayo - bayuhin handog - handugan laro - laruan hinto - hintuan • Sinusunod din ang tuntuning ito sa mga salitang-ugat na may panlaping kabilaan (unlapi at hulapi) Halimbawa: bukod - pagbukod-bukurin dugtong - pagdugtong-dugtungin • Gayunman, may ,ga salitang nananatili ang e kahit hinuhulapian. Halimbawa: sine - sinehan base - basehan bote - botehan onse - onsehan
  • 15.
    b.8 Gayunman, hindipwedeng palitan ng i ang e at o sa u. Dapat pa ring gamitin ang baybay ba matagal na o lagi nang ginagamit. Halimbawa: babae - hindi babai buhos - hindi buhus sampu - hindi sampo
  • 16.
    ANG PANGHIHIRAM Ang mgatuntunin sa panghihiram at pagbabaybay ng mga hiram na salita ay ang mga sumusunod: 1. Tumbasan ng kasalukuyang leksikon sa Filipino ang mga salitang hiram o banyaga. Halimbawa: rule - tuntunin narrative - salaysay skill - kasanayan banquet - salosalo tranquil - panatag, tiwasay, tahimik, payapa budget - laang-gugulin
  • 17.
    Panuto: Isalin saFilipino ang sumusunod na salitang hiram o banyaga: 1. house 6. high 2. room 7. office 3. company 8. department 4. word 9. school 5. mountain 10. fight
  • 18.
    2. Gamitin angnatatanging mga salita mula sa mga katutubong wika sa Pilipinas at panatilihin ang orihinal na baybay. Halimbawa: bana - tawag sa asawang lalaki (Hiligaynon at Sugbuanong Binisaya) butanding - whale shark (Bicol) imam - Muslim priest (Tausug) canao – panseremonyang sayaw (Igorot) banhaw – muling pagkabuhay (Visaya) gahum – kapangyarihan (Cebuano, Waray, Hiligaynon)
  • 19.
    3. Baybayin angsalita ayon sa ABAKADA Halimbawa: vocabulario - bokabularyo telefono - teleponon celebracion - selebrasyon maquina - makina 4. Sa mga salitang hiram sa Espanol na may e, panatilihin ang e. Halimbawa: estudyante - hindi estudyanti estilo - hindi istilo espiritu - hindi ispiritu espesyal - hindi ispesyal
  • 20.
    5. Sa mgasalitang hiram sa Espanol na may o, panatilihin ang o. Halimbawa: politika - hindi pulitika opisina - hindi upisina tradisyonal - hindi tradisyunal koryente - hindi kuryente 6. Sa mga salitang hiram sa Espanol na may o at sinusundan ng n, nagbabago ang kasunod na katinig, ang o ay nagiging u at ang n nagiging m. Halimbawa: conferencia - kumperensiya convento - kumbento confianza - kumpiyansiya convulsion - kumbulsiyon convention - kumbensiyon confortable - kumportable
  • 21.
    7. Panatilihin angorihinal na baybay ng mga salitang pantangi, panteknikal, pang – agham at mga simbolong pang-agham at matematika. Halimbawa: Manuel L. Quezon, Rizal Provincial Hospital, Castillo Bldg., Dasmarinas City tape recorder, video tape, cellphone, loudspeaker chlorophyll, chloroform, chemotheraphy Fe (iron), c (carbon), ZnO (Zinc oxide)
  • 22.
    8. Ginigitlingan angpangngalang pantangi at salitang hiram kapag inuunlapian. Halimbawa: maka – Diyos, maka – Ingles, pa – Davao * sa aspektong kontemplatibo (panghinaharap), inuulit ang unang katinig at patinig (KP) ng salita. Halimbawa: magpa-PAL, magvi-Vios, maglo-loan Mga dapat tandaan sa pangmaramihang anyo ng mga salita sa pagsulat 1. Ginagamit ang “mga” sa pagsulat ng maramihang anyo ng salita Halimbawa: mga painting mga kompyuter mga opisyal mga drawing
  • 23.
    2. Hindi ginagamitanng “mga” ang salitang hiram na nasa anyong maramihan. Halimbawa: paintings - hindi mga paintings opisyales - hindi mga opisyales 3. Hindi ginagamitan ng pamilang at “mga” ang mga salitang hiram na nasa anyong maramihan. Halimbawa: kalalakihan - hindi mga kalalakihan kababaihan - hindi mga kababaihan kaguruan - hindi mga kaguruan kabataan - hindi mga kabataan
  • 24.
    4. Sa mgasalitang hiram na may “ch” tatlong paraan ang maaaring gamitin. * panatilihin ang orihinal na anyo halimbawa: chunks, chess, charger, chimes, chips * palitan ng ts ang ch at baybayin sa Filipino halimbawa: chinelas – tsinelas, chart - tsart chapter – tsapter, cheque – tseke * palitan ang k ng ch at baybayin sa Filipino halimbawa: machine - makina scholar - iskolar chemical - kemikal
  • 25.
    5. Mga salitangsh * panatilihin ang orihinal na anyo halimbawa: shower, shop, shuttle, showcase * palitan ng sy ang sh at baybayin sa Filipino halimbawa: workshop – worksyap shooting – syuting censorship – sensorsyip scholarship - iskolarsyip
  • 26.
    Mga Bantas naGamitin Kailangan ang mga bantas para sa malinaw na pagpapahayag. Ginagamit ang mga ito sa paghihiwa-hiwalay ng mga pangungusap, parirala, o salita para sa nasabing layunin. Narito ang mga bantas na malimit gamitin sa mga pagsulat. A. Tuldok (.) Ginagamit ang tuldok: 1. sa hulihan ng isang buong pangungusap halimbawa: Isulat nang maayos ang liham. Umaambon. Ipinagdiriwang ngayon ang kanyang kaarawan.
  • 27.
    2. sa hulihanng “Oo” o “Hindi” kung ang mga ito’y nag- iisa at sumasagot sa tanong. halimbawa: Nabasa mo na ba ang memorandum? Oo. Dumalo ba ang tatay mo sa pulong? Hindi. 3. sa pagdadaglat ng mga salita, ng panahon, buwan at pantawag o titulo. halimbawa: halimbawa - hal. ng umaga - n.u. Disyembre - Dis. Doktor - Dr. Attorney - Atty.
  • 28.
    4. Kapag angletra o bilang ay ipinaloob sa panaklong, hindi na nilalagyan ng tuldok. halimbawa: (1) tuldok (2) tutuldok B. Tandang Pananong * ginagamit sa hulihan ng pangungusap na patanong * pagkaraan ng isang parirala o termino bilang pahiwatig ng di katiyakan o pagdududa halimbawa: Tungkulin ng MTCRB na salain ang uri ng mga palabas sa telebisyon, pati na ang mga babasahin. Ikaw?
  • 29.
    C. Kuwit Ginagamit angkuwit: * sa pagsulat ng kompletong adres – upang paghiwa- hiwalayin ang pangalan ng gusali, kalye, bayan, lungsod, lalawigan, bansa halimbawa: Watson Bldg., 1610 J. P. Rizal, San Miguel, Manila * sa paghihiwalay ng mga salita, parirala, atpb.sa isang pangungusap. halimbawa: Bibigyang-pansin ng kanyang administrasyon ang pabahay, edukasyon, pagkain, at seguridad ng bansa.
  • 30.
    * sa pagitanng mga sugnay sa isang pangungusap halimbawa: Gawa rin dito sa Pilipinas, aywan ko kung napansin mo, ang mga damit na binili mo sa Amerika. * upang ihiwalay ang mga bulalas o kataga o pahayag sa iba pang bahagi sa loob ng pangungusap halimbawa: A, wala pa ring pagbabago sa set-up ng opisina. * upang ihiwalay ang katungkulan sa pangalan ng isang tao halimbawa: Noong Disyembre 30, 1937, nilagdaan ni Manuel L. Quezon, pangulo ng Komonwelt ng Pilipinas, ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na nagsasaad na ang Tagalog ay kilalaning batayan ng Wikang Pambansa.
  • 31.
    D. Tuldok-kuwit osemikolon(;) * sa pagitan ng malalayang sugnay ng mahahalagang tambalang pangungusap na walang pangatnig halimbawa: Sa pag-upo sa katungkulan ng bagong pangulo, unang inaasam ng karaniwang mamamayan ang pag-angat ng kabuhayan ng bansa; ito’y ayon sa pangakong binitiwan niya noong panahon ng kanyang pangangampanya; trabaho para sa masa at kontra pagtaas ng presyo; tiyak na hihintayin at aasahan ng publiko ang pangakong ito.
  • 32.
    E. Tutuldok okolon (:) Ginagamit ang tutuldok: * sa hulihan ng bating pambungad ng pormal na liham * sa pagsulat ng oras – sa pagitan ng oras at minuto halimbawa: ika – 5:00 n.g. * sa pagbibigay ng halimbawa o paglalahad ng mga aytem sa isang detalye halimbawa: Mga dumalo: Punong Komisyoner, Direktor IV, mga Puno ng Sangay, at mga Puno ng Yunit.
  • 33.
    F. Gitling Ang gitlingay ginagamit: * sa pag-uulit ng mga salita * kapag ang panlapi ay nagtatapos sa katinig at salitang nilalapian ay nagsisimula sa patinig halimbawa: pag-asa, mag-ama, mag-asawa * kapag ang salitang nilapian ay pangngalang pantangi halimbawa: maka-Filipino, mag-Sturbucks * sa paghahati ng salita sa dulo ng linya halimbawa: Dumagsa sa Maynila ang mga laruang inangkat sa China. * kapag ang ika – ay sinusundan ng numero halimbawa: ika – 9 ng Abril
  • 34.
    G. Panaklong oParentesis ( ) Ginagamit ang panaklong: * na pangkulong ng numero o letra sa isang enumerasyon halimbawa: Ilan sa mga samahang pangwika na nasa ilalim ng Language Education Council of the Philippines (LEDCO) ay ang: * na pangkulong sa taon at pahina ng binanggit na sanggunian sa teksto halimbawa: Ayon kay S.C. Samonte (1989:445), ang tawag na chamber theater ay walang katumbas sa Filipino.
  • 35.
    H. Kudlit oApostrope (‘) Ginagamit ang kudlit o apostrope: * bilang pamalit sa nawawalang letra kapag may dalawa o higit pang salitang pinagsama halimbawa: Kailanma’y (kailanman ay) hindi kita malilimot. Wika’t panitikan (wika at panitikan) I. Panipi ( “ “ ) Ginagamit ang panipi: * upang kulungin ang tuwirang sinabi ng nagsasalita
  • 36.
    * upang kulunginang pamagat ng isang artikulo o kuwento na hango sa isang katipunan halimbawa: Isa sa kuwentong nakapaloob sa Umaga sa Dapithapon at iba pang may mga akda ni S.P. Bisa ay ang “Ulan.” Gamit ng Malaking Titik Isinusulat sa malaking titik: * ang simula ng unang salita sa isang pangungusaa Malaki ang pinsalang idinulot ng bagyong Sendong. * ang buong pangalan, palayaw, alyas at inisyal ng isang tao. Halimbawa: Maria Cleofas P. Castillo Jeffrey, Mayor Ramon Ilagan
  • 37.
    * sa apelyidongmay kakabit na pang-ukol gaya ng ss: John David del Castillo, Edna de la Cerna Ricky de los Santos, Aiai de las Alas * ang titulo o posisyon / katungkulan na sumusunod sa pangalan ng tao CarlitoD. Rocafort, Ed.D Marites A. Ibanez, Ph.D * ang pangalan ng araw, buwan at mga tangi at piling okasyon at pagdiriwang o pista opisyal. Linggo, Marso, Araw ng Kalayaan, Linggo ng Pamilya (Gayunman, ang mga panahon (season) ay sa maliit na letra). Halimbawa: tag-ulan, tag-init, taglamig * ang iba’t ibang pangalan o tawag sa Diyos o sa kinikilalang lumikha Halimbawa: Hesukristo, El Shaddai, Kordero ng Diyos, Sugo ng Diyos, Emmanuel, Mesiyas
  • 38.
    * gayundin angpagbanggit sa Bibliya at nilalaman nito, iba’t ibang uri ng dasal at iba pang may kaugnayan sa pananampalataya Mabuting Balita Gloria ni Exelcis Misa de Gallo Exodus Santa Misa Santo Rosario * ang mga tanging ngalan ng lugar, kalye, gusali, tanggapan, paaralan, tanghalan, at mga kahawig nito, gayundin, ang mga pangalan ng mga pribadong kompanya Epifanio de los Santos Avenue Avenida Rizal, Lungsod ng Pasig Kagawaran ng Edukasyon, Dasmarinas City * ang mahahalagang salita ng pamagat ng tula, maikling kuwento, sanaysay, bobela, dula, artikulo, at iba pa, gayundin ang pang-ukol at pantukoy at pangatnig na simula ng pamagat Sa mga Kuko ng Liwanag, Pilipino: Isang Depinisyon
  • 39.
    * ang tawagna pampamahalaan, panrelihiyon, pangmilitar o ang katungkulang hawak kapag isinusunod agad-agad ang pangalan ng tao gayundin ang mga pantawag na pandangal Senador Miriam Santiago Mahal na Reyna * ang pangalan ng lahi, angkan, tribu, pangkat, etniko, pangkat na panrelihiyon at pangwika Europeo, Mangyan, Sabadista, Aeta, Saksi ni Jehovalat Pagdadaglat: * hindi nilalagyan ng tuldok ang mga daglat ng mga organisasyon, samahan, unyon, tanggapan na kilala na UN, CHED, DOLE, KWF, KASUGUFIL, PASATAF
  • 40.
    Wastong Gamit ngSalita Gamit ng Panlapi: * Panlaping pam at mam (b at p) pambata, pambato, pampukol, pampino, pampuwersa mambabatas * Panlaping pan at man (d,l,r,s,t) pandukot, panlaro, panrelo, pansuot, pantaas manlalaro, manlilikha * Panlaping pang at mang (a,k,e,g,h,i,m,n,w,y) - pang-asim, pangkagat, pang-examine, panggalaw, panghakot, pang-inom, pang-mall, pang-nanay, pangwalis, pangyero - manggagawa, manghahalaman
  • 41.
    Gamit ng nangat ng Nang (bilang pang-abay na pamaraan at pamanahon gayundin, bilang pangatnig sa pangungusap) Halimbawa: Lumakad siya nang paluhod sa simbahan Gabi nang dumating ang tatay. • Ng (bilang pantukoy at pang-angkop) Halimbawa: Sa naantalang ulat sa ipinadala ng RECOM 3, 100 pamilya ang inilikas sa mataas na lugar ng patuloy na pagtaas ng tubig. Labinlimang aplikante sa bakanteng posisyon ang napili.
  • 42.