Mga Kalikasan ng Wika
Layunin:
Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang
naiisa-isa ang kalikasan ng wika.
Makapagbibiga
y ka ba ng isang
katangian ng
wika?
BALIK-TANAW
•Sagutin ang sumusunod na tanong:
1.Ano ang teorya?
2.Ano ang sinasabi sa kuwento ng Tore ng Babel?
3.Ano ang paliwanag ng Teoryang Ding-dong tungkol
sa pinagmulan ng wika?
KALIKASAN
-tumutukoy ito sa mga katangiang taglay ng isang bagay o
penomenon.
Kung gayon, ito ay nagiging identidad o pagkakakilanlan
ng isang bagay o penomenon.
Tandaan na lahat ng bagay ay may kani-kaniyang
katangian.
MGA KATANGIAN O KALIKASAN NG WIKA
1. Masistemang Balangkas
 Ang wika ay masistemang balangkas. Ito ay organisado; nabubuo sa pamamagitan
ng pagsunod sa isang tukoy na proseso; at batay ito sa mga alituntunin ng balarila
o grammar
Halimbawa, sa pangungusap na:
Ako ay isang Filipino.
Ako ay isang Filipino.
Simuno - Panghalip Pangawing Panag-uri
 Nagkaroon ng kahulugan ang pangkat ng mga salita dahil binuo ito sa tamang ayos ng mga salita batay sa
mga alituntunin ng balarilang Filipino.
2. Sinasalitang Tunog
 Ang wika ay sinasalitang tunog. Nagsisimula ang pagkakaroon ng wika sa mga tunog tulad ng /a/,
/k/, at /o/. Kapag pinagsama-sama ang mga tunog ay nakabubuo ng salita.
Halimbawa, /a/ + /k/ + /o/ ay nagiging /ako/.
*Ang nabuong salita ay nagkakaroon ng kahulugan batay sa pang-unawa at konteksto ng mga taong gumagamit nito.
MGA KATANGIAN O KALIKASAN NG WIKA
MGA KATANGIAN O
KALIKASAN NG WIKA
3. Arbitraryo
 Ang wika ay arbitraryo. Ibig sabihin, ang
mga salita ay nagbabago ng kahulugan
batay sa iba’t ibang salik. Isa na rito ang
panahon.
Halimbawa, noong 1800s, ang
salitang “bakla” ay tumutukoy sa mga taong
duwag, o mga sundalong
umuurong sa labanan. Sa kasalukuyan, ang
salitang ito ay tumutukoy sa lalaking
homosekswal.
Nagbabago ang kahulugan ng salita sa paglipas ng
panahon.
MGA KATANGIAN O
KALIKASAN NG WIKA
• Maaari ding magbago ang kahulugan
ng salita batay sa konteksto ng
paggamit nito.
*Halimbawa,
Sa larangan ng panitikan, ang salitang
text ay nangangahulugang panitikang
binabasa at/o pinag-aaralan.
Sa larangan ng telekomunikasyon, ang
text ay nangangahulugang mensaheng
ipinadadala o nababasa sa cellular phone
Nagbabago rin ang kahulugan ng salita batay
sa konteksto.
MGA KATANGIAN O
KALIKASAN NG WIKA
• Gayundin, nagbabago ang kahulugan ng isang
salita batay sa gumagamit nito.
• Sa madaling salita, maaaring subhetibo ang
kahulugan ng salita dahil ang nagsasalita ang
nagpapasya ng kahulugang nakaakibat sa isang
partikular na salita sa isang tiyak na wika.
• Halimbawa, tinatawag na pridyider ng
matatanda ang refrigerator; samantalang sa
kabataan, fridge ang tawag dito.
Nagbabago rin ang kahulugan ng salita
batay sa gumagamit nito.
MGA KATANGIAN
O KALIKASAN NG
WIKA
4. Ginagamit ng Tao
 Isa pang kalikasan ng
wika ang paggamit
dito ng mga tao.
 ibig sabihin, may
kakayahan ang tao na
makapagbigay ng
ibang kahulugan sa
isang salita.
Salita Kahulugan sa
Diksiyonaryo
Bagong Kahulugan
share ibahagi o magbigay sa
iba
ilagay sa social media page
load maglagay o magbuhat bumili ng credits para
makatawag, makapag-text, o
makapag-Internet sa cellphone
like gusto ipakita ng suporta sa kaibigan o
kakilala sa pamamagitan ng
pagpindot sa “like” button
post magdikit; poste ipakita sa ibang tao, gamit ang
social media
*Mapapansin na dahil sa mabilis na pag-unlad ng Internet at pagsikat ng social
media, may ilang salita na nagbago ang kahulugan batay sa gamit nito sa
Internet.
MGA KATANGIAN O KALIKASAN NG
WIKA
Salita Kahulugan Bagong
Anyo
low battery malapit nang maubos ang kargang kuryente ng baterya lobat
imbalance hindi pantay imba
default picture larawang ginagamit sa social media page DP
5. Bahagi ng Kultura
 Ang wika ay bahagi ng kultura. Ang mga salitang nakapaloob sa isang wika ay
nagpapakita ng kalagayan ng lipunan.
 Gayundin, may mga salita na masasabing endemic o natatanging dito lamang
ginagamit sa Pilipinas
MGA KATANGIAN O KALIKASAN NG
WIKA
Katawagan sa Nalutong Bigas: Kanin, Tutong, at Bahaw
Pag-isipan Natin
Sa iyong palagay, bakit mahalagang
matutuhan at maunawaan mo ang mga
kalikasan ng wika?
Subukan Natin!
Tukuyin kung anong kalikasan ng wika ang tinutukoy sa bawat bilang. Piliin mula sa
kahon ang iyong sagot at isulat ito sa patlang.
*Arbitraryo *masistemang balangkas *sinasalitang tunog *ginagamit ng mga tao *bahagi
ngkultura 1. Ang wika ay may sinusundang proseso.
2. Ang wika ay repleksiyon ng lipunan.
3. Ang wika ay binibigyang pakahulugan ng tao.
4. Ang wika ay nagbabago.
5. Ang wika ay binubuo ng mga tunog.
½ CW Takdang Gawain
Magsaliksik ng mga salita sa wikang Filipino o sa wikang rehiyonal na magpapakita at magpapatunay sa
mga kalikasan ng wika. Maglahad ng maikling paliwanag kung paano ipinakikita ng mga salitang ito ang
kalikasan ng wika. Kalikasan Halimbawang Salita Paliwanag
Masistemang Balangkas
Sinasalitang Tunog
Arbitraryo
Ginagamit ng Tao
Bahagi ng Kultura

3Mga Kalikasan ng Wika FIL3.pptx UNANG MARKAHAN

  • 1.
    Mga Kalikasan ngWika Layunin: Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang naiisa-isa ang kalikasan ng wika.
  • 2.
    Makapagbibiga y ka bang isang katangian ng wika?
  • 3.
    BALIK-TANAW •Sagutin ang sumusunodna tanong: 1.Ano ang teorya? 2.Ano ang sinasabi sa kuwento ng Tore ng Babel? 3.Ano ang paliwanag ng Teoryang Ding-dong tungkol sa pinagmulan ng wika?
  • 4.
    KALIKASAN -tumutukoy ito samga katangiang taglay ng isang bagay o penomenon. Kung gayon, ito ay nagiging identidad o pagkakakilanlan ng isang bagay o penomenon. Tandaan na lahat ng bagay ay may kani-kaniyang katangian.
  • 5.
    MGA KATANGIAN OKALIKASAN NG WIKA 1. Masistemang Balangkas  Ang wika ay masistemang balangkas. Ito ay organisado; nabubuo sa pamamagitan ng pagsunod sa isang tukoy na proseso; at batay ito sa mga alituntunin ng balarila o grammar Halimbawa, sa pangungusap na: Ako ay isang Filipino. Ako ay isang Filipino. Simuno - Panghalip Pangawing Panag-uri  Nagkaroon ng kahulugan ang pangkat ng mga salita dahil binuo ito sa tamang ayos ng mga salita batay sa mga alituntunin ng balarilang Filipino.
  • 6.
    2. Sinasalitang Tunog Ang wika ay sinasalitang tunog. Nagsisimula ang pagkakaroon ng wika sa mga tunog tulad ng /a/, /k/, at /o/. Kapag pinagsama-sama ang mga tunog ay nakabubuo ng salita. Halimbawa, /a/ + /k/ + /o/ ay nagiging /ako/. *Ang nabuong salita ay nagkakaroon ng kahulugan batay sa pang-unawa at konteksto ng mga taong gumagamit nito. MGA KATANGIAN O KALIKASAN NG WIKA
  • 7.
    MGA KATANGIAN O KALIKASANNG WIKA 3. Arbitraryo  Ang wika ay arbitraryo. Ibig sabihin, ang mga salita ay nagbabago ng kahulugan batay sa iba’t ibang salik. Isa na rito ang panahon. Halimbawa, noong 1800s, ang salitang “bakla” ay tumutukoy sa mga taong duwag, o mga sundalong umuurong sa labanan. Sa kasalukuyan, ang salitang ito ay tumutukoy sa lalaking homosekswal. Nagbabago ang kahulugan ng salita sa paglipas ng panahon.
  • 8.
    MGA KATANGIAN O KALIKASANNG WIKA • Maaari ding magbago ang kahulugan ng salita batay sa konteksto ng paggamit nito. *Halimbawa, Sa larangan ng panitikan, ang salitang text ay nangangahulugang panitikang binabasa at/o pinag-aaralan. Sa larangan ng telekomunikasyon, ang text ay nangangahulugang mensaheng ipinadadala o nababasa sa cellular phone Nagbabago rin ang kahulugan ng salita batay sa konteksto.
  • 9.
    MGA KATANGIAN O KALIKASANNG WIKA • Gayundin, nagbabago ang kahulugan ng isang salita batay sa gumagamit nito. • Sa madaling salita, maaaring subhetibo ang kahulugan ng salita dahil ang nagsasalita ang nagpapasya ng kahulugang nakaakibat sa isang partikular na salita sa isang tiyak na wika. • Halimbawa, tinatawag na pridyider ng matatanda ang refrigerator; samantalang sa kabataan, fridge ang tawag dito. Nagbabago rin ang kahulugan ng salita batay sa gumagamit nito.
  • 10.
    MGA KATANGIAN O KALIKASANNG WIKA 4. Ginagamit ng Tao  Isa pang kalikasan ng wika ang paggamit dito ng mga tao.  ibig sabihin, may kakayahan ang tao na makapagbigay ng ibang kahulugan sa isang salita. Salita Kahulugan sa Diksiyonaryo Bagong Kahulugan share ibahagi o magbigay sa iba ilagay sa social media page load maglagay o magbuhat bumili ng credits para makatawag, makapag-text, o makapag-Internet sa cellphone like gusto ipakita ng suporta sa kaibigan o kakilala sa pamamagitan ng pagpindot sa “like” button post magdikit; poste ipakita sa ibang tao, gamit ang social media *Mapapansin na dahil sa mabilis na pag-unlad ng Internet at pagsikat ng social media, may ilang salita na nagbago ang kahulugan batay sa gamit nito sa Internet.
  • 11.
    MGA KATANGIAN OKALIKASAN NG WIKA Salita Kahulugan Bagong Anyo low battery malapit nang maubos ang kargang kuryente ng baterya lobat imbalance hindi pantay imba default picture larawang ginagamit sa social media page DP
  • 12.
    5. Bahagi ngKultura  Ang wika ay bahagi ng kultura. Ang mga salitang nakapaloob sa isang wika ay nagpapakita ng kalagayan ng lipunan.  Gayundin, may mga salita na masasabing endemic o natatanging dito lamang ginagamit sa Pilipinas MGA KATANGIAN O KALIKASAN NG WIKA Katawagan sa Nalutong Bigas: Kanin, Tutong, at Bahaw
  • 13.
    Pag-isipan Natin Sa iyongpalagay, bakit mahalagang matutuhan at maunawaan mo ang mga kalikasan ng wika?
  • 14.
    Subukan Natin! Tukuyin kunganong kalikasan ng wika ang tinutukoy sa bawat bilang. Piliin mula sa kahon ang iyong sagot at isulat ito sa patlang. *Arbitraryo *masistemang balangkas *sinasalitang tunog *ginagamit ng mga tao *bahagi ngkultura 1. Ang wika ay may sinusundang proseso. 2. Ang wika ay repleksiyon ng lipunan. 3. Ang wika ay binibigyang pakahulugan ng tao. 4. Ang wika ay nagbabago. 5. Ang wika ay binubuo ng mga tunog.
  • 15.
    ½ CW TakdangGawain Magsaliksik ng mga salita sa wikang Filipino o sa wikang rehiyonal na magpapakita at magpapatunay sa mga kalikasan ng wika. Maglahad ng maikling paliwanag kung paano ipinakikita ng mga salitang ito ang kalikasan ng wika. Kalikasan Halimbawang Salita Paliwanag Masistemang Balangkas Sinasalitang Tunog Arbitraryo Ginagamit ng Tao Bahagi ng Kultura