Download to read offline
420753200-Kasaysayan-Ng-Wikang-Pambansa-g11.pptx
- 1.
- 2. 2 PANAHON NG MGAKATUTUBO Alibata o baybayin ang tawag sa katutubong paraan ng pagsulat Binubuo ito ng labimpitong (17) titik: tatlong (3) patinig at labing-apat (14) na katinig
- 3.
- 4. 4 Ang mga katinigay binibigkas na may kasamang tunog ng patinig na /a/. Kung nais basahin o bigkasin ang mga katinig na kasama ang tunog na /e/ o /i/, nilalagyan ang titik ng tuldok sa itaas. Samantala, kung ang tunog ng /o/ o /u/ ang nais isama sa pagbasa ng mga katinig, tuldok sa ibaba nito ang inilalagay.
- 5. 5 Samantala, kungang nais kaltasin ay ang anumang tunog ng patinig na kasama ng katinig sa hulihan ng isang salita, ginagamitan ito ng panandang kruz (+) bilang hudyat sa pagkakaltas ng huling tunog.
- 6. 6 Gumagamit ngdalawang pahilis na guhit // sa hulihan ng pangungusap bilang hudyat ng pagtatapos nito.
- 7. 7 Maraming pagbabago angnaganap at isa na rito ang sistema ng ating pagsulat. Ang dating alibata ay napalitan ng Alpabetong Romano na binubuo naman ng 20 titik, limang (5) patinig at labinlimang (15) katinig. a, e, i, o, u b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p, r, s, t, w, y PANAHON NG KASTILA
- 8. Pagpapalaganap ng Kristiyanismoang isa sa naging layunin ng pananakop ng mga Kastila. Ngunit nagkaroon ng suliranin hinggil sa komunikasyon. Nagtatag ang Hari ng Espanya ng mga paaralang magtuturo ng wikang Kastila sa mga Pilipino ngunit ito ay tinutulan ng mga prayle.
- 9. Ang mga misyonerongKastila mismo ang nag- aral ng mga wikang katutubo. 1. Mas madaling matutuhan ang wika ng isang rehiyon kaysa ituro ito sa lahat ang Espanyol. 2. Higit na magiging kapani-paniwala at mabisa kung ang isang banyaga ay nagsasalita ng katutubong wika. Ang mga prayle’y nagsulat ng mga diksyunaryo at aklat-panggramatika, katekismo at mga kumpesyonal para sa mabilis na pagkatuto nila ng katutubong wika
- 10. 10 Naging usapin angtungkol sa wikang panturong gagamitin sa mga Pilipino. Inatas ng Hari na ipagamit ang wikang katutubo sa pagtuturo ng pananampalataya subalit hindi naman ito nasunod. Gobernador Tello – turuan ang mga Indio ng wikang Espanyol Carlos I at Felipe II – kailangang maging bilinggwal ang mga Pilipino Carlo I – ituro ang doktrinang Kristiyana sa pamamagitan ng wikang Kastila
- 11. 11 Noong Marso 2,1634, muling inulit ni Haring Felipe II ang utos tungkol sa pagtuturo ng wikang Kastila sa lahat ng katutubo Hindi naging matagumpay ang mga kautusang nabanggit kung kaya si Carlos II ay naglagda ng isang dekrito na inuulit ang mga probisyon sa mga nabanggit na batas. Nagtakda rin siya ng parusa para sa mga hindi susunod dito. Noong Disyembre 29, 1792, nilagdaan ni Carlos IV ang isa pang dekrito na nag-uutos na gamitin ang wikang Kastila sa mga paaralang itatatag sa lahat ng mga pamayanan ng Indio.
- 12. Ipinag-utos ng hariespanya na turuan ang mga katutubo ng wikang kastila.Ngunit hindi nila nasunod ang utos ng hari bagkus sila ang nag-aral sa wikang katutubo sa tatlong dahilan: 1.Ayaw nilang mahihigitan ang kanilang talino ng mga katutubo. 2.Natatakot sila baka maghimagsik ang mga katutubo laban sa kanila. 3.Nangangambang baka magsumbong sa hari ng Espanya ang mga katutubo tungkol sa kabalbalang ginawa ng mga Kastila sa Pilipinas.
- 13. 13 PANAHON NGPROPAGANDA Sa panahong ito, marami na ring mga Pilipino ang naging matindi ang damdaming nasyonalismo. Nagtungo sila sa ibang bansa upang kumuha ng mga karunungan. Dr. Jose Rizal, Graciano Lopez-Jaena, Antonio Luna, Marcelo H. del Pilar Sa panahong ito ay maraming akdang naisulat sa wikang Tagalog. Pawang mga akdang nagsasaad ng pagiging makabayan, masisidhing damdamin laban sa mga Kastila ang pangunahing paksa ng kanilang mga isinulat.
- 14. PANAHON NG REBOLUSYONG PILIPINO •Sa panahong ito ay namulat ang isipan at damdaming makabayan ng mga Pilipino . • Dito naitatag ang “ kartilya ng Katipunan “ na nakasulat sa wikang Tagalog. • Sa panahong ito ay maraming naisulat na mga akdang pampanitikan na siyang nagpapagising sa damdaming makabayan at sumibol ang nasyonalismong Pilipino. • Sa pamamagitan ng Biak na Bato (1897), nakasaad na ang wikang Tagalog ang siyang magiging wikang opisyal ng Pilipinas.
- 15. PANAHON NG AMERIKANO Maypagbabagong nagaganap pagdating ng mga Americano sa bansa. Kabaligtaran ang nangyari sa panahon ng Americano. Pilit nilang pinakalimutan sa mga katutubo ang wikang bernakyular at sapilitang ipagamit ang wikang Ingles. Malugod naman itong tinanggap ng ating mga ninuno sa kadahilanang : (1.)Uhaw ang ating mga katutubo sa edukasyong liberal. (2.) Mabuti ang pakikitungo ng mga amerikano sa mga katutubo.
- 16. Nagsimula na namanang pakikibaka ng mga Pilipino nang dumating ang mga Amerikano sa pamumuno ni Almirante Dewey Ginamit nilang instrumento ang edukasyon na sistema ng publikong paaralan at pamumuhay na demokratiko Mga gurong sundalo na tinatawag na Thomasites ang mga naging guro noon.
- 17. 17 William Cameron Forbes– naniniwala ang mga kawal Amerikano na mahalagang maipalaganap agad sa kapuluan ang wikang Ingles upang madaling magkaunawaan ang mga Pilipino at Amerikano Nagtatag ng lupon si Mc Kinley na pinamumunuan ni Schurman na ang layunin ay alamin ang pangangailangan ng mga Pilipino 1. Isang pambayang paaralan ang kailangan ng mga Pilipino 2. Mas pinili ng mga lider-Pilipino na gamitin bilang wikang panturo ang Ingles
- 18. Jorge Bocobo –naniniwalang ang lahat ng sabjek sa primaryang baitang, kahit na ang Ingles ay dapat ituro sa pamamagitan ng diyalektong lokal N.M Saleeby, isang Amerikanong Superintende – kahit na napakahusay ang maaaring pagtuturo sa wikang Ingles ay hindi pa rin ito magiging wikang panlahat dahil ang mga Pilipino ay may kani- kaniyang wikang bernakular na nananatiling ginagamit sa kanilang mga tahanan at sa iba pang pang-araw-araw na gawain
- 19. 19 Bise GobernadorHeneral George Butte – naniniwalang epektibong gamitin ang mga wikang bernakular sa pagtuturo sa mga Pilipino Labag man sa iniutos ni Mc Kinley na gamiting wikang panturo ang mga wikang bernakular sa mga paaralan ay nanatili pa rin ang Ingles na wikang panturo at pantulong naman ang wikang rehiyonal
- 20. Nagpatayo sila ngpitong pampublikong paaralan sa Maynila na kung saan ang mga sundalong Amerikano ang kanilang unang nagging guro. Monroe Educational Commission (1925) – Nagsasaad na mabagal matuto ang mga batang Pilipino kung Ingles ang gamiting wikang panturo sa paaralan batay sa ginawang sarbey. Panukalang Batas Blg. 577 (1932) – gamitin bilang wikang panturo sa mga paaralang primary ang mga katutubong wika mula taong panuruan 1932-1933.
- 21. PANAHONG PAGSASARILI Saligang Batasng 1935, Artikulo Blg. XIV, Seksyon 3 –ay nagsasabing ang kongreso ay gagawa ng hakbang tungo sa pagpapatibay at pagpapaunlad ng isang wikang pambansa na ibabatay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika sa kapuluan. “Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.” -Saligang Batas noong 1935, Seksyon 3, Artikulo XIV
- 22. Pagtibayin ang BatasKomonwelt Blg. 184 (1936). Itinatag ng katanggapan ng Surian ng Wikang Pambansa na binigyan ng kapangyarihang gumawa ng mga pag-aaral sa lahat ng mga sinasalitang wika sa kapuluan. Nobyembre 9, 1937 – Isinumite ng mga miyembro ng SWP kay Pangulong Quezon ang kanilang rekomendasyong tagalog ang gagamiting batayan sa pagpili ng wikang pambansa.
- 23. Disyembre 30, 1939– Nagkabisa ang kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na wikang tagalog ang gawing batayan sa pagpili ng wikang pambansa ng Pilipinas. Ito ay ipinahayag ni Pangulong Quezon sa pamamagitan ng brodkast sa radio mula sa Malacanang. Disyembre 13, 1939- Nailimbag ang kauna-unahang Balarilang Pilipino na siyang bunga ng walang pagod na pagsusumikap at pagmamalasakit sa wika ni G. Lope K. Santos na kinikilalang “ Ama ng Balarilang Pilipino.” Abril 1, 1940, kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 – dito ipinalimbag ang diksyunaryong Tagalog-Ingles at ng Balarilang ng Wikang Pambansa upang magamit ng paaralan sa buong kapuluan.
- 24. Hunyo 19, 1940– dito sinimulang ituro ang pambansang wikang nakabatay sa Tagalog sa mga paralang pribado at pampubliko.
- 25. 25 Ilang dahilan kungbakit Tagalog ang napiling batayang wika : 1. Mas marami ang nakapagsasalita at nakauunuwa ng Tagalog kumpara sa ibang wika 2. Mas madaling matutuhan ang Tagalog kumpara sa ibang wikain sapagkat sa wikang ito, kung ano ang bigkas ay siyang sulat 3. Tagalog ang ginagamit sa Maynila at ang Maynila ang sentro ng kalakalan sa Pilipinas 4. Ang wikang Tagalo ay may hostorikal na basehan sapagkat ito ang wikang ginamit sa himagsikan na pinamunuan ni Andres Bonifacio 5. May mga aklat na panggramatika at diksyunaryo ang wikang Tagalog
- 26. 26 Dahil sapagsusumikap ni Pang. Quezon na magkaroon tayo ng wikang pagkakakilanlan, hinirang siyang “Ama ng Wikang Pambansa” Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 noong Abril 1940 – nagpapahintulot sa pagpapalimbag at paglalathala ng Talatinigang Tagalog-Ingles at Balarila sa Wikang Pambansa. Pinasimulan ang pagtuturo ng wikang pambansa sa mga paaralan pampubliko at pampribado sa buong bansa
- 27. PANAHON NG HAPON Sumiklabang ikalawang digmaang pandaigdig at nasarado ang mga paaralan. Pagkatapos ng digmaan ay binuksan muli ang mga paaralan at ipinagamit ang wikang katutubo bilang wikang panturo at pinakalimutan ang wikang Ingles. Naging maunlad sa panitikan ang Pilipinas. Inalis ang kurikulum ang wikang Ingles at sapilitang ipinaturo ang wikang pambansa at wikang Niponggo.
- 28. Binigyang diin angNiponggo sa mga paaralan at Institusyon. Nobyembre 30,1943 – Nilagdaan ni Pangulong Jose P. Laurel ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 10 na nagtakda ng ilang repormang pang-edukasyon, isa sa mga iyon ay ang pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng publiko at pribadong paaralan ng hayskul, kolehiyo at unibersidad. Enero 3, 1944 – Binuksan ang isang Surian ng tagalogna tulad ng Surian ng Niponggo upang ituro ang mga tagalog sa mga gurong di-tagalog.
- 29. PANAHON NG REPUBLIKA Hulyo4, 1946- Ipinalaba sa Batas Komonwelt Blg. 570 na ang wikang pambansa ay isa ng wikang opisyal sa Pilipinas. 1946 – Ang wikang pambansa ay tatawaging “ Wikang Pambansang Pilipino.” Proklamasyon Blg. 12 noong Marso 26, 1954 – ay nilagdaan ni Pangulong Ramon Magsaysay ang tungkol sa pagdiriwang ng Linggo ng Wika tuwing Marso 29- Abril 4. pagbibigay-kahalagahan sa kaarawan ni Balagtas (Abril 2)
- 30. Nilagdaan ni Pang.Magsaysay ang Proklamasyon Blg. 186 noong Setyembre 23, 1955 na nag-uutos sa paglilipat ng petsa ng Linggo ng Wika mula ika- 13 hanggang 19 ng Agosto bilang pagbibigay ng kahalagahan sa kaarawan ni Pang. Quezon (Agosto 19)
- 31. Proklamasyon Blg. 186noong Setyembre 23,1955 na nagsasabing inilipat ang petsa ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika sa Agosto 13-19 na kung saan itinapat ang huling araw ng pagdiriwang sa kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon na binigyang karangalan “Ama ng Wikang Pambansa .” Kautusang Tagapagpaganap Blg. 7 noong Agosto 13,1959 na nagsasabing na ang wikang pambansa ay Pilipino. (Kalihim Jose E. Romero ng Kagawaran ng Edukasyon) Kautusang Pangkagawaran Blg. 96 (1967) – na pangalanan sa Pilipino ang mga gusali at tanggapan ng ating pamahalaan. (Pang. Ferdinand Marcos)
- 32. Resolusyon Blg. 70(1970) – ay nagsasabing ang wikang pambansa ay nagging wikang panturo sa antas elementarya. Memorandum Sirkular 488, Hulyo 29, 1971. Humiling sa lahat ng tanggapan ng pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa pagdiriwang ng lingo ng Wikang pambansa tuwing Agosto 13-19.
- 33. PANAHON NG BAGONGLIPUNAN Resolusyon Blg. 73 (1973) – iniluwal ang patakarang bilingguwal. Ito ay ang paggamit ng wikang Ingles at Pilipino bilang midyum ng pagtuturo sa mga tiyak na aralin at bilang hiwalay na asignatura sa kurikulum mula unang baiting ng mababang paaralan hanggang Kolehiyo sa lahat ng paaralan. Noong 1974-75 – ay sinimulang ipatupad ang patakarang Edukasyong Bilingguwal. Ipinalabas ang mga aklat ng “ Mga Katawagang sa Edukasyong Bilingguwal “ noong 1975 upang mabilis na maipalaganap ang bilingguwalismo.
- 34. Memorandum Serkular 77(1977) – pagsasanay ng mga pinuno at kawani ng mga pamahalaang local sa paggamit ng wikang Pilipino sa mga transaksyon,komunikasyon at korespondensya. Lumabas ang kautusang Pangministri Blg. 22 (1978) na nag uutos ng pagkakaroon ng 6 na yunit na Pilipino sa lahat ng kurso sa tersyarya at 12 yunit sa mga kursong pang-edukasyon. Kautusang pangministri Blg. 40 (1979) – ang mga estudyante sa medisina, dentisa , abogasya at paaralang gradwado ay magkaroon na rin ng asignaturang Pilipino pati na rin ang mga estudyanteng dayuhan.
- 35. Memorandum Sirkular Blg.80-86 ( Nobyembre 1980 ) – nag-aatas sa lahat ng mga gobernador at mayor ng Pilipinas sa isa-Pilipino ang mga Sagisag-opisyal. Kautusang Pangministri Blg. 102 – nagtatakda ng mga Sentro sa Pagsasanay ng mga guro sa Pilipino bilang midyum ng pagtuturo sa antas tersyarya. Constitutional Commission ( Setyembre 10, 1983 ) – nagpatibay na ang Pilipino ay gagawin bilang Wikang Pambansa.
- 36. PANAHON NG KASALUKUYAN Oktubre12,1986- pinagtibay ang implementasyon ng paggamit ng Filipino bilang pambansang wika, gaya ng isinasaad sa 1987 konstitusyon ng Pilipinas ( artikulo 4 seksyon 6 ). “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang ito ay dapat payabungin at pagyamaninpa salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika”
- 37. Kautusang Tagapagpaganap Blg.117 ( Enero 1987 ) – ang dating Surian ng Wikang Pambansa ng (SWP) ay pinalitan ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP). Kautusang Pangkagawaran Blg.84 (1988) – nag-aatas sa lahat ng opisyal sa DECS na isakatuparan ang kautusang tagapagpaganap Blg. 335 na nag-uutos na gamitin ang Filipino sa lahat ng komunikasyon at transakyon ng pamahalaan.
- 38. Marso 19, 1989– ipinalabas ng kalihim Isidro Carino ng Edukasyon , kultura at Palakasan ang kautusang pangkagawaran Blg. 21 na nagtagubilin na gamitin ang Filipino sa pagbigkas ng panunumpa ng katapatan sa Saligang Batas at sa bayan natin. Batas Republika Blg. 7104 (Agosto 14,1991) – nilikha ang komisyon Sa Wikang Filipino (KWF) bilang alinsunod sa Artikulo XIV, Seksyon 9 ng 1987 konstitusyon.
- 39. Hulyo 15, 1997– nilagdaan at ipinalabas ni Pangulong Fidel V. Ramos ang Proklamasyon Blg. 1041 na nagpapahayag ng taunang pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa mula Agosto 1-31 na dating Linggo ng Wika.
- 40. 40 Marso 27, 1968,nilagdaan ni Rafael Salas, Kalihim Tagapagpaganap, ang Memorandum Sirkular Blg. 96 na nag- aatas ng paggamit ng wikang Pilipino sa mga opisyal na komunikasyon sa mga transaksyonng pamahalaan Memorandum Sirkular Blg. 488 noong Hulyo 29, 1972 na humihiling sa lahat ng tanggapan ng pamahalaan na magdaos ng Linggo ng Wika Saligang Batas ng 1973, Artikulo XV, Seksyon 2 at 3 – “Ang Batasang Pambansa ay magsasagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na paggamit ng pambansang wikang Pilipino at hangga’t hindi binabago ang batas, ang Ingles at Pilipino ang mananatiling mga wikang opisyal ng Pilipinas”
- 41. Hunyo 21, 1978,nilagdaan ng Ministro ng Edukasyon at Kultura, Juan Manuel ang Kautusang Pangministri Blg. 22 na nag-uutos na isama ang Pilipino sa lahat ng kurikulum na pandalubhasang antas Nabagong muli ag Konstitusyon nang sumiklab ang Edsa I noong Pebrero 25, 1986 at nahirang na pangulo ng bansa si Gng. Corazon c. Aquino Saligang Batas ng 1987, Artikulo XIV, nasasaad tungkol sa wika:
- 42. 42 Sek.6. Ang wikangpambansa ng Pilipinas ay Filipino Sek.7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles Sek.8. Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon, Arabic at Espanyol Sek.9. Dapat magtatag ang Kongreso ng isang komisyon ng wikang pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, mag- uugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanatili
- 43. Sa isang buongpapel Kumatha ng isang paghahambing tungkol sa pananakop ng mga dayuhan dito sa ating bansa. Ilahad kung ano ang naidulot nito sa Pilipinas o sa mga Pilipino.
- 44.