บทที่ 5 พอลิเมอร์
วิทยาศาสตร์ (ว30102) ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
                       โดย..คุณครูจริยา ใจยศ
                     โรงเรียนสา จังหวัดน่าน
ความหมาย “พอลิเมอร์
“พอลิมอร์” มาจากคากรีกสองคา คือ
      poly แปลว่า หลายๆ หรือมาก และ
      mer แปลว่า หน่วยหรือส่วน หน่วยย่อยซ้าๆ ของโมเลกุล

“มอนอเมอร์” มาจากคากรีกสองคา คือ
         mono แปลว่า 1 หน่วย
         mer แปลว่า หน่วยหรือส่วน
ดังนั้น เป็นหน่วยย่อย หรือสารตั้งต้นของพอลิเมอร์
ความหมาย “พอลิเมอร์”
คือสารมวลโมเลกุลสูงที่มีโครงสร้างโมเลกุลประกอบด้วยหน่วยซ้า
ต่อกันด้วยพันธะเคมี
ปฏิกิริยาการเกิดพอลิเมอร์
ปฏิกิริยาการเกิดพอลิเมอร์ คือปฏิกิริยาที่มอนอเมอร์มารวมกันเป็นพอ
ลิเมอร์ เรียกว่า “ปฏิกิริยาพอลิเมอไรเซชัน”
ปฏิกิริยาพอลิเมอรไรเซซัน มี 2 แบบ คือ
1. พอลิเมอร์ไรเซชันแบบควบแน่น



2. พอลิเมอร์ไรเซชันแบบรวมตัวหรือแบบเติม
ประเภทของพอลิเมอร์
1.พอลิเมอร์ธรรมชาติ ได้แก่ แป้ง ไกลโคเจน เซลลูโลส DNA, RNA
ยางธรรมชาติ เส้นใยธรรมชาติ เป็นต้น
2.พอลิเมอร์สังเคราะห์ พอลิเมอร์ประเภทนี้มนุษย์เป็นผู้สังเคราะห์
ขึ้น ได้แก่ พลาสติกชนิดต่างๆ ยางสังเคราะห์ เส้นใยสังเคราะห์
แป้ง


พอลิเปปไทด์(โปรตีน)




เซลลูโลส
คาถามชวนคิด

  -A-A-A-A-A-A-A-A-A-
  พอลิเมอร์นี้ มีมอนอเมอร์ชื่อว่า   A
 A-B-A-B-A-B-A-B-A-B
 พอลิเมอร์นี้ มีมอนอเมอร์ชื่อว่า A-B
โครงสร้างของพอลิเมอร์
1. พอลิเมอร์แบบเส้น (linear) จุดหลอมเหลวสูง มีลักษณะแข็ง
เหนียว กว่าโครงสร้างอื่นๆ เมื่อได้รับความร้อนจะอ่อนตัวและ
แข็งตัวเมื่ออุณหภูมต่า
                   ิ
ตัวอย่างพอลิเมอร์แบบเส้น
พอลิไวนิลคลอไรด์(PVC) ได้แก่ ท่อน้า พอลิพอพิลีน (PP) ได้แก่ ถุงพลาสติก ขวดน้า




  พอลิสไตลีน(PS) ได้แก่ โฟม
2. พอลิเมอร์แบบกิ่ง (Branched polymer) โครงสร้างแบบนี้มี
ความหนาแน่นต่า ยึดหยุ่นได้ จุดเดือดจุดหลอมเหลวต่ากว่าแบบเส้น
เช่น พอลิเอทิลีนชนิดความหนาแน่นต่า (LDPE)
ตัวอย่างพอลิเมอร์แบบกิ่ง
พอลิเอทิลีนชนิดความหนาแน่นต่า (LDPE) ได้แก่ ฟิล์มห่ออาหาร
ถุงใส่ขนมปัง ถุงเย็นสาหรับบรรจุอาหาร
3. พอลิเมอร์แบบร่างแห (Cross-linked polymer) เป็นพอลิเมอร์
ที่เกิดจากพอลิเมอร์แบบเส้นหรือแบบกิ่งมาเชื่อมต่อกันเป็นร่างแห
ถ้าพันธะเชื่อมระหว่างโซ่หลักมีน้อยก็จะยืดหยุ่นได้ แต่ถ้าเชื่อมมาก
จะแข็ง ไม่ยืดหยุ่น
ตัวอย่างพอลิเมอร์แบบร่างแห
   พวกเบกาไลต์           เมลามีน
ผลิตภัณฑ์จากพอลิเมอร์
1.พลาสติก จาแนกได้ 2 ประเภท คือ
 - เทอร์โมพลาสติก =ร้อนแล้วอ่อนตัว เย็นจะแข็งตัว สามารถกลับ
 รูปร่างเดิมได้ สามารถกลับมาใช้ใหม่ได้ (โครงสร้างแบบกิ่งและเส้น)


 - พลาสติกเทอร์โมเซต = ผ่านความร้อนหรือแรงดัน ไม่สามารถ
 กลับมาขึ้นรูปใหม่ได้ แต่จะเกิดการแตกหัก(โครงสร้างแบบร่างแห)
2. ยาง จาแนกได้ 2 ประเภท คือ
 - ยางธรรมชาติ ชื่อทางเคมี พอลิไอโซพรีน ประกอบด้วยมอนอเมอร์
 คือ ไอโซพรีน น้ายางพาราเป็นของเหลวคล้ายน้านม
 - ยางสังเคราะห์ มีสมบัติที่ดีหลายประการที่ยางธรรมชาติไม่มี เช่น
 ต้านทานต่อน้ามัน และแก๊สธรรมชาติ
  ตัวอย่างยางสังเคราะห์ เช่น ซิลิโคน- ไม่ว่องไวต่อการเกิดปฏิกิริยา
 เคมี สลายตัวยาก
 ยางเอสบีอาร์หรือยางสไตรีนบิวทาไดอีน – ทนต่อการขัดถูสูง
3. เส้นใย จาแนกได้ 3 ประเภท คือ
1. เส้นใยธรรมชาติ




2. เส้นใยสังเคราะห์
3. เส้นใยกึ่งสังเคราะห์ เช่น เซลลูโลสแอซีเตต

บทที่ 5 พอลิเมอร์