Tema 3. A evolución biolóxica
Panespermia: a vida veu do espacio…
Orixe da vida.
• 1.2.A xeración expontánea
• Demostración para descartar a teoría da xeración
expontánea:
• Francesco Redi (XVII)
Orixe da vida.
• 1.2.A xeración expontánea
• Louis Pasteur (XIX):
– Todo ser vivo procede doutro
• 1.3. As primeiras células.
– Alexander Oparin e a Tª sobre a orixe da vida
– Stanley Miller
– Joan Oró
• As tres apuntan a:
– Sopa primitiva
– Aparición da capacidade de reproducirse das
biomoléculas
– Unión das biomoléculas para formar coacervados
1.Principais Tas evolutivas
• 2.1.Evolución biolóxica: gradual e en escalas de tempo
de millóns de anos.
– Fixismo: Especies invariables
– Catastrofismo/creacionismo: Trataba de explicar a
existencia de fósiles.
– 27 episodios de creación/aniquilación
• 2.2. Tª de J.B. Lamarck (1744-1829)
– Os seres vivos adáptanse por tendencia ao
perfeccionamento
– Lei do uso ou desuso dos órganos
– A función crea ó órgano
– Herdanza dos caracteres adquiridos
1.Principais Tas evolutivas
• 3.1. ½ S. XIX. C. Darwin e A.R. Wallace. Tª
Selección Natural
– Link viaxe
Puntos da Tª de Darwin-Wallace
• As especies se reproducen en gran nº
• Os recursos son limitados: espacio, alimento..
• Existe variabilidade dentro de cada especie.
• Establécese unha loita pola existencia onde
permanecen só os máis adapatados. A
selección natural.
• Os descendentes herdan caracteres dos pais
• 3.2. O Neodarwinismo:
– Mutacións e selección natural son as que levan ao cambio
evolutivo
• 3.3. Teorías actuais:
– Gradualismo:
• Rexistro fósil é incompleto
• Evolución gradual e continua
– Equilibrio puntuado ou saltacionismo (Eldredge & Gould):
• Grandes períodos de estabilidade/períodos curtos de inestabilidade
con gran número de novidades.
• Explicaría o rexistro fósil
– Macromutacións: procesos de especiación que afectaron a
grandes grupos.
– Evolución en mosaico:
• A velocidade de cambio dos órganos non é igual. Algúns son moi
estables mentres outros evolucionan gradualmente.
As probas da evolución
– Probas evolutivas procedentes de:
• Paleontoloxía
• Embrioloxía
• Anatomía comparada
• Bioxeografía
• Bioloxía molecular
Paleontolóxicas: os elos ou eslabóns
Anatomía comparada:órganos homólogos
Anatomía comparada: órganos vestixiais
➢ Órganos vestixiais: Se trata de
órganos atrofiados, sen función algunha
na actualidade, pero que poden revelar a
existencia dos antepasados, para os que
estos órganos eran necesarios. Por
exemplo, nos golfinños e focas.
Probas bioxeográficas
Probas embriolóxicas
Evidencias da bioloxía molecular: ADN
4.Mecanismos da evolución
• 4.1. As mutacións fonte de variabilidade.
– Mutación: cambio ao chou do AND dun ser vivo
– Os mutantes proporcionan novos xenotipos sobre
os cales actuar a evolución
– Proporcionan variabilidade á población dunha
especie.
– As mutacións poden ser:
• Positivas: Mellora adaptativa
• Neutras
• Negativas: Desventaxa adaptativa
O caso da avelaíña do bidueiro.
Revolución Industrial
(Manchester, 1850)
A RESERVA DE VARIABILIDADE XENÉTICA é o que
permite aos individuos irse acomodando e adaptando aos
cambios ambientais…
Unha población
suficientemente diversa
ten máis probabilidade
de sobrevivir e de que
algún dos seus indiviuos
estea adaptado ás novas
condicións
Cor branca e vive sobre troncos de bidueiro, que adoitan
estar cubertos de liques brancos. Así, pasa inadvertida
ante os depredadores: os paxaros.
As que teñen unha mutación que lles fai ser escuras,
son presas fáciles. Estas son minoritarias.
O caso da avelaíña do bidueiro.
Revolución Industrial (Manchester, 1850)
Cara 1850, en plena Revolución Industrial, a contaminación
atmosférica matou a moitos liques  os troncos de bidueiros
xa non tiñan liques e amosaban cor escura…
As avelaíñas blancas
convertéronse na presa
doada dos paxaros…
As mutantes escuras pasaban
inadvertidas no novo ambiente
e se reproducían…
En 50 anos, o 99% da poboación
era escura…
4.2. A Recombinación xenética
• A recombinación dos xenes
ao chou produce gametos
diferentes que aumentan a
variabilidade xenética
• A unión dos gametos é ao
chou, aumenta esta
variabilidade xenotípica
4.3.Variabilidade e Selección natural
• Unha poboación aumentará a súa variabilidade a
través de:
– Mutación:
• “+” Aumentan a supervivencia: mellor adaptación
• “-” Diminúen supervivencia: menor adaptación
– Recombinación
• A selección natural preservará aqueles xenotipos máis
aptos e eliminará os desfavorables.
• As mutacións provocarán pequenos cambios que se
suman paseniño ao longo de milleiros de anos,
permitindo a evolución
• A selección natural non ten ningún obxectivo.
5. Formación dunha especie
• Especie: Conxunto de individuos de
características similares que poden
cruzarse entre si, pero que están
illados reproductivamente doutros
grupos afíns
• Especiación: proceso polo cal unha
poboación dunha determinada
especie da lugar a outra ou outras
poboacións, illadas
reproductivamente da poboación
anterior e entre si, que co tempo
irán acumulando outras diferencias
xenéticas.
A especiación pode darse de dúas formas:
alopátrica e simpátrica
Especiación Alopátrica
• Tamén chamada especiación xeográfica.
• Separación xeográfica de poboacións que comparten un acervo
xenético común.
– Pero que sometidas a diferentes condicións ambientais, evolucionaron
independientemente ata xerar novas especies.
Especiación Simpátrica
• Prodúcese dentro dun mesmo espacio xeográfico.
• Non ten barreiras de illamento xeográfico.
• Esto implica que as novas poboacións empreguen nichos ecolóxicos
diferentes pero dentro do intervalo de distribución da especie
ancestral.
Mecanismos de illamento.
Son de dous tipos:
• Precigóticos: os que impiden que se forme o cigoto:
– Incompatibilidade de xenitais
– Falta de resposta a chamada sexual(ineficiencia de
feromonas)
– Incompatibilidade de gametos
– Illamento por diferencias de hábitat ou conducta
• Postcigóticos: os que fan inviable ou estéril ao cigoto.
– Aborto do embrión ou feto.
– Morte prematura do recén nacido.
– Esterilidade do adulto.
– Esterilidade do híbrido.
que tipo de especiaciación é esta?
5.4.O papel da humanidade na extinción
de especies e as súas causas
• Actualmente o home é o principal agresor da
Terra. Consecuencias das súas accións:
– Perda de biodiversidade
– Extinción de especies (unha /día!)
– Alteración de hábitats e ecosistemas completos.
– Cambio no clima global do planeta.
– Contaminación das cadeas tróficas…
• Vídeo:
http://www.youtube.com/watch?v=G_vL7crePRA
A Orixe da especie humana
Vídeo: http://cienciasnarede-4eso-bioxeo.blogspot.com/2010/02/tema-5-orixe-
da-vida-evolucion-videos.html

A Evolución

  • 1.
    Tema 3. Aevolución biolóxica
  • 2.
    Panespermia: a vidaveu do espacio…
  • 3.
    Orixe da vida. •1.2.A xeración expontánea • Demostración para descartar a teoría da xeración expontánea: • Francesco Redi (XVII)
  • 4.
    Orixe da vida. •1.2.A xeración expontánea • Louis Pasteur (XIX): – Todo ser vivo procede doutro
  • 5.
    • 1.3. Asprimeiras células. – Alexander Oparin e a Tª sobre a orixe da vida – Stanley Miller – Joan Oró • As tres apuntan a: – Sopa primitiva – Aparición da capacidade de reproducirse das biomoléculas – Unión das biomoléculas para formar coacervados
  • 9.
    1.Principais Tas evolutivas •2.1.Evolución biolóxica: gradual e en escalas de tempo de millóns de anos. – Fixismo: Especies invariables – Catastrofismo/creacionismo: Trataba de explicar a existencia de fósiles. – 27 episodios de creación/aniquilación • 2.2. Tª de J.B. Lamarck (1744-1829) – Os seres vivos adáptanse por tendencia ao perfeccionamento – Lei do uso ou desuso dos órganos – A función crea ó órgano – Herdanza dos caracteres adquiridos
  • 10.
    1.Principais Tas evolutivas •3.1. ½ S. XIX. C. Darwin e A.R. Wallace. Tª Selección Natural – Link viaxe
  • 11.
    Puntos da Tªde Darwin-Wallace • As especies se reproducen en gran nº • Os recursos son limitados: espacio, alimento.. • Existe variabilidade dentro de cada especie. • Establécese unha loita pola existencia onde permanecen só os máis adapatados. A selección natural. • Os descendentes herdan caracteres dos pais
  • 12.
    • 3.2. ONeodarwinismo: – Mutacións e selección natural son as que levan ao cambio evolutivo • 3.3. Teorías actuais: – Gradualismo: • Rexistro fósil é incompleto • Evolución gradual e continua – Equilibrio puntuado ou saltacionismo (Eldredge & Gould): • Grandes períodos de estabilidade/períodos curtos de inestabilidade con gran número de novidades. • Explicaría o rexistro fósil – Macromutacións: procesos de especiación que afectaron a grandes grupos. – Evolución en mosaico: • A velocidade de cambio dos órganos non é igual. Algúns son moi estables mentres outros evolucionan gradualmente.
  • 13.
    As probas daevolución – Probas evolutivas procedentes de: • Paleontoloxía • Embrioloxía • Anatomía comparada • Bioxeografía • Bioloxía molecular
  • 14.
  • 16.
  • 17.
    Anatomía comparada: órganosvestixiais ➢ Órganos vestixiais: Se trata de órganos atrofiados, sen función algunha na actualidade, pero que poden revelar a existencia dos antepasados, para os que estos órganos eran necesarios. Por exemplo, nos golfinños e focas.
  • 18.
  • 19.
  • 20.
  • 21.
    4.Mecanismos da evolución •4.1. As mutacións fonte de variabilidade. – Mutación: cambio ao chou do AND dun ser vivo – Os mutantes proporcionan novos xenotipos sobre os cales actuar a evolución – Proporcionan variabilidade á población dunha especie. – As mutacións poden ser: • Positivas: Mellora adaptativa • Neutras • Negativas: Desventaxa adaptativa
  • 23.
    O caso daavelaíña do bidueiro. Revolución Industrial (Manchester, 1850) A RESERVA DE VARIABILIDADE XENÉTICA é o que permite aos individuos irse acomodando e adaptando aos cambios ambientais… Unha población suficientemente diversa ten máis probabilidade de sobrevivir e de que algún dos seus indiviuos estea adaptado ás novas condicións
  • 24.
    Cor branca evive sobre troncos de bidueiro, que adoitan estar cubertos de liques brancos. Así, pasa inadvertida ante os depredadores: os paxaros. As que teñen unha mutación que lles fai ser escuras, son presas fáciles. Estas son minoritarias. O caso da avelaíña do bidueiro. Revolución Industrial (Manchester, 1850)
  • 25.
    Cara 1850, enplena Revolución Industrial, a contaminación atmosférica matou a moitos liques  os troncos de bidueiros xa non tiñan liques e amosaban cor escura… As avelaíñas blancas convertéronse na presa doada dos paxaros… As mutantes escuras pasaban inadvertidas no novo ambiente e se reproducían… En 50 anos, o 99% da poboación era escura…
  • 26.
    4.2. A Recombinaciónxenética • A recombinación dos xenes ao chou produce gametos diferentes que aumentan a variabilidade xenética • A unión dos gametos é ao chou, aumenta esta variabilidade xenotípica
  • 27.
    4.3.Variabilidade e Selecciónnatural • Unha poboación aumentará a súa variabilidade a través de: – Mutación: • “+” Aumentan a supervivencia: mellor adaptación • “-” Diminúen supervivencia: menor adaptación – Recombinación • A selección natural preservará aqueles xenotipos máis aptos e eliminará os desfavorables. • As mutacións provocarán pequenos cambios que se suman paseniño ao longo de milleiros de anos, permitindo a evolución • A selección natural non ten ningún obxectivo.
  • 28.
    5. Formación dunhaespecie • Especie: Conxunto de individuos de características similares que poden cruzarse entre si, pero que están illados reproductivamente doutros grupos afíns • Especiación: proceso polo cal unha poboación dunha determinada especie da lugar a outra ou outras poboacións, illadas reproductivamente da poboación anterior e entre si, que co tempo irán acumulando outras diferencias xenéticas.
  • 29.
    A especiación podedarse de dúas formas: alopátrica e simpátrica
  • 30.
    Especiación Alopátrica • Taménchamada especiación xeográfica. • Separación xeográfica de poboacións que comparten un acervo xenético común. – Pero que sometidas a diferentes condicións ambientais, evolucionaron independientemente ata xerar novas especies.
  • 31.
    Especiación Simpátrica • Prodúcesedentro dun mesmo espacio xeográfico. • Non ten barreiras de illamento xeográfico. • Esto implica que as novas poboacións empreguen nichos ecolóxicos diferentes pero dentro do intervalo de distribución da especie ancestral.
  • 32.
    Mecanismos de illamento. Sonde dous tipos: • Precigóticos: os que impiden que se forme o cigoto: – Incompatibilidade de xenitais – Falta de resposta a chamada sexual(ineficiencia de feromonas) – Incompatibilidade de gametos – Illamento por diferencias de hábitat ou conducta • Postcigóticos: os que fan inviable ou estéril ao cigoto. – Aborto do embrión ou feto. – Morte prematura do recén nacido. – Esterilidade do adulto. – Esterilidade do híbrido.
  • 33.
    que tipo deespeciaciación é esta?
  • 34.
    5.4.O papel dahumanidade na extinción de especies e as súas causas • Actualmente o home é o principal agresor da Terra. Consecuencias das súas accións: – Perda de biodiversidade – Extinción de especies (unha /día!) – Alteración de hábitats e ecosistemas completos. – Cambio no clima global do planeta. – Contaminación das cadeas tróficas… • Vídeo: http://www.youtube.com/watch?v=G_vL7crePRA
  • 35.
    A Orixe daespecie humana Vídeo: http://cienciasnarede-4eso-bioxeo.blogspot.com/2010/02/tema-5-orixe- da-vida-evolucion-videos.html