A SAÚDE HUMANA




Profesor: Adán Gonçalves
1. A SAÚDE E A ENFERMIDADE


•Saúde: segundo a OMS a saúde é “un estado de completo
benestar físico, mental e social”.



•Enfermidade: constitúe calquera alteración do estado de
saúde por causa física, mental ou social.
1. A SAÚDE E A ENFERMIDADE

1.1. Tipos de Enfermidades:
  Enfermidades físicas: producidas por unha lesión, infección ou
proceso dexenerativo no organismo. Son as máis recoñecibles e
podémolas clasificar en:
       - Infecciosas: un axente patóxeno introdúcese no organismo.
              P.e. gripe, salmonelose...
       - Non infecciosas: outras causas (xenéticas, ambientais...).
               P.e. hemofilia, moitos tipos de cancro...
   Enfermidades mentais: debidas a un mal funcionamento do
cerebro que conduce a unha diminución da capacidade mental ou a
alteracións da conduta. P.e. esquizofrenia, fobias...
  Enfermidades sociais: ocasionadas polo entorno social (violencia,
carencias educativas...) P.e. agresividade social, tabaquismo,
drogadición, alcoholismo...
1. A SAÚDE E A ENFERMIDADE


Os tres tipos de enfermidades relaciónanse entre sí.

P.e. un entorno social negativo pode conlevar trastornos graves na
conduta.

Asi mesmo, a saúde é básicamente unha responsabilidade persoal, e
para mantela é necesario levar a cabo hábitos saudables: hixiene
corporal, alimentación axeitada, descanso, exercicio físico...
2. AS ENFERMIDADES INFECCIOSAS


Contraemos unha enfermidade infecciosa cando sufrimos a invasión
por algún axente patóxeno que é capaz de reproducirse no noso
organismo ocasionándonos un prexuízo.

Medios de infección:

• A través do aire (p.e. gripe)

•Por medio dalgún obxecto contaminado (p.e. tétano)

•Por contacto físico directo (p.e. as ETS)

•Pola inxestión dun alimento contaminado (p.e. salmonelose)
2. AS ENFERMIDADES INFECCIOSAS


Axentes causantes de enfermidades infecciosas
Axentes causantes de enfermidades infecciosas

 Malaria                     Toxoplasmose




Plasmodium
(protozoo)




                              Toxoplasma
                              (protozoo)
Axentes causantes de enfermidades infecciosas




  Amebiase                Pneumococcos
                       (bacteria-pneumonia)
   (amebas)




  Influenza
(virus da gripe)                   VIH (SIDA)
3. A TRANSMISIÓN DE ENFERMIDADES INFECCIOSAS

A invasión por axentes patóxenos pode verse facilitada por algúns factores:

  Microorganismos oportunistas: reemplazan os microorganismos habituais
do noso organismo, por exemplo tras un tratamento con antibióticos. Estos
oportunistas poden xerar infeccións se son patóxenos.

  Organismos vectores: non producen a enfermidade, pero son o vehículo
para a infección. P.e. o mosquito (Anopheles) que transmite a malaria.

  Contaxio: proceso polo que os patóxenos pasan dun individuo enfermo a
outro san. Cando a enfermidade se estende por unha zona afectando a un
maior nº de persoas falamos de epidemia. Cando a epidemia é global fálase
de pandemia.
3. A TRANSMISIÓN DE ENFERMIDADES INFECCIOSAS


            Enfermidades de transmisión sexual (ETS)

 Mediante o contacto sexual poden transmitirse certas enfermidades o
 compartir distintos fluidos corporais.

 Só se consideran ETS aquelas enfermidades que se contaxian máis
 frecuentemente por medio dunha relación sexual.

 Por exemplo, a gripe ou a viruela (enfermidade erradicada) poden
 transmitirse por contacto sexual, pero non se consideran ETS porque hai
 moitas outras formas de contaxio.

 As ETS poden afectar principalmente o aparello reprodutor (sífilis ou
 candidíase) e outras afectan gravemente a outras partes do corpo (SIDA,
 hepatite...)
3. A TRANSMISIÓN DE ENFERMIDADES INFECCIOSAS

                    Principais ETS
   Nome             Axente                Síntomas
                    patóxeno

   Candidíase       Candida albicans      Mucosa vaxinal, menos no pene:
                    (fungo)               proído.

   Gonorrea         Neisseria             Ap. reprodutor e excretor:
                    gonorrhoeae           inflamación e micción dolorosa.
                    (bacteria)            Ocasionalmente infección
                                          xeneralizada.
   Sífilis          Treponema             Ap. Reprodutor: Úlceras.
                    pallidum (bacteria)   Infección t. nervioso: tolemia.
   Herpes xenital   Herpes virus          Epitelios: chagas e ampolas.


   Hepatite B e C   Virus da hepatite     Fígado: debilidade, dores,
                                          acumulación tóxicos en sangue.
   Sida             VIH                   Sistema inmunitario: diminúe a
                                          defensa. Problema cos axentes
                                          oportunistas.
4. AS DEFENSAS DO NOSO ORGANISMO

Axentes externos (virus, po, protozoos...) que poden ser patóxenos chegan a
tomar contacto coa pel e as mucosas, incluso co sangue a través das feridas.

     Entón, cómo é posible que non estemos constantemente enfermos?

Débese ao noso Sistema Inmunitario que neutraliza as actividades destes
axentes estranos.

Podemos dividir o sistema inmunitario en tres niveis de defensa:

  Barreiras Físicas

  Resposta inmunitaria inespecífica-.A Reacción inflamatoria.

  Resposta inmunitaria específica-A xeración de anticorpos
4. AS DEFENSAS DO NOSO ORGANISMO


Barreiras físicas:
-A pel e as mucosas.
- Secreccións: lágrimas e saliva (posúen lisozima), suor,
mucosidades, cerume dos oídos, ácido do estómago (HCl)...
4. AS DEFENSAS DO NOSO ORGANISMO

             Resposta inmunitaria inespecífica
Se a pesar das barreiras atopadas no seu camiño os patóxenos
logran entran no organismo a segunda liña de defensa entra en
acción;
A Reacción Inflamatoria:
•É unha reposta inespecífica porque actúa sempre igual
independentemente do patóxeno.
•É rápida, pero puco duradeira.
•E levada a cabo por uns glóbulos brancos denominados fagocitos ou
células fagocitarias que se encargan de dixerir os patóxenos. Os
máis importantes son os macrófagos que derivan dos monocitos do
torrente sanguíneo.
4. AS DEFENSAS DO NOSO ORGANISMO

Reacción inflamatoria:
1. Tras a entrada dos xermes, os capilares sanguíneos dilátanse na
   zona afectada para achegar máis sangue o que provoca o
   arrubiamento e o aumento da temperatura local.
2. O plasma sae dos capilares (suministra materiais de reparación)
   e produce inchazo (edema); ademais aumenta a sensibilidade
   nerviosa (dor) e soe producirse tumoración.
3. Os monocitos saen dos vasos sanguíneos cara o tecido afectado
   transformándose en fagocitos macrófagos.
4. Os fagocitos capturan e dixiren os xermes.
5. Na zona de infección pode aparecer pus que é un acumulo de
   restos celulares, xermes e fagocitos.
Reacción inflamatoria
Reacción inflamatoria
4. AS DEFENSAS DO NOSO ORGANISMO
             Resposta inmunitaria específica
•Constitúe a terceira liña de defensa.

•É específica porque actúa recoñecendo o axente estraño que penetra no
organismo.

•É máis lenta que a inespecífica, pero máis duradeira.

•Lévana a cabo principalmente outros glóbulos brancos, os linfocitos, coa
cooperación doutras células defensivas.

•Baséase na produción de anticorpos por parte dos linfocitos que
neutralizan específicamente o axente patóxeno (antíxeno).

•Tras vencer a infección, os linfocitos manteñen a súa capacidade de
produción de anticorpos específicos frente ese patóxeno (“células
memoria”); o que permite unha resposta máis rápida e eficaz se se
produce unha nova entrada do axente (Inmunización).
4. AS DEFENSAS DO NOSO ORGANISMO

            Resposta inmunitaria específica
Conceptos clave:
•    Anticorpo: proteína producida polos linfocitos para neutralizar o
    antixeno.
•    Antíxeno: substancia recoñecida polo organismo como estraña que
    é capaz de activar a resposta inmunitaria.
Pasos da resposta específica:
                        fica
1. Os macrófagos (fagocitos) fagocitan os xermes patóxenos.
2. Trala inxestión os macrófago presentan cara os linfocitos unha
   “sinais” que lles permite aos linfocitos producir anticorpos
   específicos contra o antíxeno.
3. Os anticorpos neutralizan o patóxeno e os linfocitos destrúen as
   células infectadas.
4. AS DEFENSAS DO NOSO ORGANISMO

  Resposta inmunitaria específica
5. TRATAMENTO E PREVENCIÓN DE
                   ENFERMIDADES



    Os hábitos saudables e a prevención axúdanos a evitar infeccións.




Se a pesar disto contraemos unha enfermidade infecciosa, como a curamos?




                Para elo precisamos seguir un tratamento.
5. TRATAMENTO E PREVENCIÓN DE
                ENFERMIDADES



TRATAMENTO:

Cada tipo de enfermidade infecciosa ten un tratamento diferente.

• Para os fungos aplícase na zona infectada antimicóticos que os
matan.

• Para as bacterias utilízanse antibióticos que son subtancias químicas
que as matan (bactericidas) ou que evitan a súa proliferación
(bacteriostáticos). Algúns antibióticos aplícanse directamente e
outros inxírense ou inxectanse.

• No caso dos protozoos utilízanse substancias químicas específicas.
5. TRATAMENTO E PREVENCIÓN DE
                 ENFERMIDADES


TRATAMENTO:

• Nos virus o tratamento pode ser moi variado. Nalgúns é suficiente
coa actuación dos anticorpos do noso propio sistema inmunitario e
coidados persoais (alimentación sá, beber moito, evitar o frío...; p.e. na
gripe); noutros casos utilízanse medicamentos específicos chamados
antivirais (p.e. no tratamento no VIH (retrovirais)).
5. TRATAMENTO E PREVENCIÓN DE
                ENFERMIDADES


TRATAMENTO:

Nalgunhas infeccións graves pódese administrar soro ao paciente,
que leva os anticorpos específicos para o virus ou para a toxina
bacteriana.

Se o sistema inmunitario está debilitado polos virus, é frecuente que
se produza infección bacteriana opostunista; nese caso, o médico
adoita recetar un antibiótico para infección bacteriana.
5. TRATAMENTO E PREVENCIÓN DE
                ENFERMIDADES

PREVENCIÓN:

•Vacina: é un preparado que contén os virus ou as bacterias causantes
dunha infección, pero inactivados, de xeito que non poden causar
ningún dano nin multiplicarse.
                                 Para que?

Aínda que están inactivados, o noso sistema inmunitario recoñeceos
como estraños e prepara os linfocitos para produciren anticorpos
específicos. Deste xeito, cando no futuro tomamos contacto co
antíxeno-patóxeno os anticorpos son fabricados rapidamente
provocando unha resposta inmediata e eficaz que impide a infección.
A penicilina:
  penicilina

• Foi o primeiro antibiótico.

• Descuberto por A. Fleming
en 1928.

• Utilización masiva durante a
campaña de Normandia (1944).

• En 1945 Fleming e outros
investigadores reciben o
Nobel de Mediciña.
Fontes-Ligazóns das imaxes:
•blogs.scientificamerican.com
•esmas.com
•institutobernabeu.com
•lacienciaysusdemonios.com
•neofronteras.com
•presentación “Salud-enfermedad” da profesora Marián Sola.
•toxoplasma-gondii.blogspot.com.es/
•wikipedia

A saúde humana

  • 1.
    A SAÚDE HUMANA Profesor:Adán Gonçalves
  • 2.
    1. A SAÚDEE A ENFERMIDADE •Saúde: segundo a OMS a saúde é “un estado de completo benestar físico, mental e social”. •Enfermidade: constitúe calquera alteración do estado de saúde por causa física, mental ou social.
  • 3.
    1. A SAÚDEE A ENFERMIDADE 1.1. Tipos de Enfermidades: Enfermidades físicas: producidas por unha lesión, infección ou proceso dexenerativo no organismo. Son as máis recoñecibles e podémolas clasificar en: - Infecciosas: un axente patóxeno introdúcese no organismo. P.e. gripe, salmonelose... - Non infecciosas: outras causas (xenéticas, ambientais...). P.e. hemofilia, moitos tipos de cancro... Enfermidades mentais: debidas a un mal funcionamento do cerebro que conduce a unha diminución da capacidade mental ou a alteracións da conduta. P.e. esquizofrenia, fobias... Enfermidades sociais: ocasionadas polo entorno social (violencia, carencias educativas...) P.e. agresividade social, tabaquismo, drogadición, alcoholismo...
  • 4.
    1. A SAÚDEE A ENFERMIDADE Os tres tipos de enfermidades relaciónanse entre sí. P.e. un entorno social negativo pode conlevar trastornos graves na conduta. Asi mesmo, a saúde é básicamente unha responsabilidade persoal, e para mantela é necesario levar a cabo hábitos saudables: hixiene corporal, alimentación axeitada, descanso, exercicio físico...
  • 5.
    2. AS ENFERMIDADESINFECCIOSAS Contraemos unha enfermidade infecciosa cando sufrimos a invasión por algún axente patóxeno que é capaz de reproducirse no noso organismo ocasionándonos un prexuízo. Medios de infección: • A través do aire (p.e. gripe) •Por medio dalgún obxecto contaminado (p.e. tétano) •Por contacto físico directo (p.e. as ETS) •Pola inxestión dun alimento contaminado (p.e. salmonelose)
  • 6.
    2. AS ENFERMIDADESINFECCIOSAS Axentes causantes de enfermidades infecciosas
  • 7.
    Axentes causantes deenfermidades infecciosas Malaria Toxoplasmose Plasmodium (protozoo) Toxoplasma (protozoo)
  • 8.
    Axentes causantes deenfermidades infecciosas Amebiase Pneumococcos (bacteria-pneumonia) (amebas) Influenza (virus da gripe) VIH (SIDA)
  • 9.
    3. A TRANSMISIÓNDE ENFERMIDADES INFECCIOSAS A invasión por axentes patóxenos pode verse facilitada por algúns factores: Microorganismos oportunistas: reemplazan os microorganismos habituais do noso organismo, por exemplo tras un tratamento con antibióticos. Estos oportunistas poden xerar infeccións se son patóxenos. Organismos vectores: non producen a enfermidade, pero son o vehículo para a infección. P.e. o mosquito (Anopheles) que transmite a malaria. Contaxio: proceso polo que os patóxenos pasan dun individuo enfermo a outro san. Cando a enfermidade se estende por unha zona afectando a un maior nº de persoas falamos de epidemia. Cando a epidemia é global fálase de pandemia.
  • 10.
    3. A TRANSMISIÓNDE ENFERMIDADES INFECCIOSAS Enfermidades de transmisión sexual (ETS) Mediante o contacto sexual poden transmitirse certas enfermidades o compartir distintos fluidos corporais. Só se consideran ETS aquelas enfermidades que se contaxian máis frecuentemente por medio dunha relación sexual. Por exemplo, a gripe ou a viruela (enfermidade erradicada) poden transmitirse por contacto sexual, pero non se consideran ETS porque hai moitas outras formas de contaxio. As ETS poden afectar principalmente o aparello reprodutor (sífilis ou candidíase) e outras afectan gravemente a outras partes do corpo (SIDA, hepatite...)
  • 11.
    3. A TRANSMISIÓNDE ENFERMIDADES INFECCIOSAS Principais ETS Nome Axente Síntomas patóxeno Candidíase Candida albicans Mucosa vaxinal, menos no pene: (fungo) proído. Gonorrea Neisseria Ap. reprodutor e excretor: gonorrhoeae inflamación e micción dolorosa. (bacteria) Ocasionalmente infección xeneralizada. Sífilis Treponema Ap. Reprodutor: Úlceras. pallidum (bacteria) Infección t. nervioso: tolemia. Herpes xenital Herpes virus Epitelios: chagas e ampolas. Hepatite B e C Virus da hepatite Fígado: debilidade, dores, acumulación tóxicos en sangue. Sida VIH Sistema inmunitario: diminúe a defensa. Problema cos axentes oportunistas.
  • 12.
    4. AS DEFENSASDO NOSO ORGANISMO Axentes externos (virus, po, protozoos...) que poden ser patóxenos chegan a tomar contacto coa pel e as mucosas, incluso co sangue a través das feridas. Entón, cómo é posible que non estemos constantemente enfermos? Débese ao noso Sistema Inmunitario que neutraliza as actividades destes axentes estranos. Podemos dividir o sistema inmunitario en tres niveis de defensa: Barreiras Físicas Resposta inmunitaria inespecífica-.A Reacción inflamatoria. Resposta inmunitaria específica-A xeración de anticorpos
  • 13.
    4. AS DEFENSASDO NOSO ORGANISMO Barreiras físicas: -A pel e as mucosas. - Secreccións: lágrimas e saliva (posúen lisozima), suor, mucosidades, cerume dos oídos, ácido do estómago (HCl)...
  • 14.
    4. AS DEFENSASDO NOSO ORGANISMO Resposta inmunitaria inespecífica Se a pesar das barreiras atopadas no seu camiño os patóxenos logran entran no organismo a segunda liña de defensa entra en acción; A Reacción Inflamatoria: •É unha reposta inespecífica porque actúa sempre igual independentemente do patóxeno. •É rápida, pero puco duradeira. •E levada a cabo por uns glóbulos brancos denominados fagocitos ou células fagocitarias que se encargan de dixerir os patóxenos. Os máis importantes son os macrófagos que derivan dos monocitos do torrente sanguíneo.
  • 15.
    4. AS DEFENSASDO NOSO ORGANISMO Reacción inflamatoria: 1. Tras a entrada dos xermes, os capilares sanguíneos dilátanse na zona afectada para achegar máis sangue o que provoca o arrubiamento e o aumento da temperatura local. 2. O plasma sae dos capilares (suministra materiais de reparación) e produce inchazo (edema); ademais aumenta a sensibilidade nerviosa (dor) e soe producirse tumoración. 3. Os monocitos saen dos vasos sanguíneos cara o tecido afectado transformándose en fagocitos macrófagos. 4. Os fagocitos capturan e dixiren os xermes. 5. Na zona de infección pode aparecer pus que é un acumulo de restos celulares, xermes e fagocitos.
  • 16.
  • 17.
  • 18.
    4. AS DEFENSASDO NOSO ORGANISMO Resposta inmunitaria específica •Constitúe a terceira liña de defensa. •É específica porque actúa recoñecendo o axente estraño que penetra no organismo. •É máis lenta que a inespecífica, pero máis duradeira. •Lévana a cabo principalmente outros glóbulos brancos, os linfocitos, coa cooperación doutras células defensivas. •Baséase na produción de anticorpos por parte dos linfocitos que neutralizan específicamente o axente patóxeno (antíxeno). •Tras vencer a infección, os linfocitos manteñen a súa capacidade de produción de anticorpos específicos frente ese patóxeno (“células memoria”); o que permite unha resposta máis rápida e eficaz se se produce unha nova entrada do axente (Inmunización).
  • 19.
    4. AS DEFENSASDO NOSO ORGANISMO Resposta inmunitaria específica Conceptos clave: • Anticorpo: proteína producida polos linfocitos para neutralizar o antixeno. • Antíxeno: substancia recoñecida polo organismo como estraña que é capaz de activar a resposta inmunitaria. Pasos da resposta específica: fica 1. Os macrófagos (fagocitos) fagocitan os xermes patóxenos. 2. Trala inxestión os macrófago presentan cara os linfocitos unha “sinais” que lles permite aos linfocitos producir anticorpos específicos contra o antíxeno. 3. Os anticorpos neutralizan o patóxeno e os linfocitos destrúen as células infectadas.
  • 20.
    4. AS DEFENSASDO NOSO ORGANISMO Resposta inmunitaria específica
  • 21.
    5. TRATAMENTO EPREVENCIÓN DE ENFERMIDADES Os hábitos saudables e a prevención axúdanos a evitar infeccións. Se a pesar disto contraemos unha enfermidade infecciosa, como a curamos? Para elo precisamos seguir un tratamento.
  • 22.
    5. TRATAMENTO EPREVENCIÓN DE ENFERMIDADES TRATAMENTO: Cada tipo de enfermidade infecciosa ten un tratamento diferente. • Para os fungos aplícase na zona infectada antimicóticos que os matan. • Para as bacterias utilízanse antibióticos que son subtancias químicas que as matan (bactericidas) ou que evitan a súa proliferación (bacteriostáticos). Algúns antibióticos aplícanse directamente e outros inxírense ou inxectanse. • No caso dos protozoos utilízanse substancias químicas específicas.
  • 23.
    5. TRATAMENTO EPREVENCIÓN DE ENFERMIDADES TRATAMENTO: • Nos virus o tratamento pode ser moi variado. Nalgúns é suficiente coa actuación dos anticorpos do noso propio sistema inmunitario e coidados persoais (alimentación sá, beber moito, evitar o frío...; p.e. na gripe); noutros casos utilízanse medicamentos específicos chamados antivirais (p.e. no tratamento no VIH (retrovirais)).
  • 24.
    5. TRATAMENTO EPREVENCIÓN DE ENFERMIDADES TRATAMENTO: Nalgunhas infeccións graves pódese administrar soro ao paciente, que leva os anticorpos específicos para o virus ou para a toxina bacteriana. Se o sistema inmunitario está debilitado polos virus, é frecuente que se produza infección bacteriana opostunista; nese caso, o médico adoita recetar un antibiótico para infección bacteriana.
  • 25.
    5. TRATAMENTO EPREVENCIÓN DE ENFERMIDADES PREVENCIÓN: •Vacina: é un preparado que contén os virus ou as bacterias causantes dunha infección, pero inactivados, de xeito que non poden causar ningún dano nin multiplicarse. Para que? Aínda que están inactivados, o noso sistema inmunitario recoñeceos como estraños e prepara os linfocitos para produciren anticorpos específicos. Deste xeito, cando no futuro tomamos contacto co antíxeno-patóxeno os anticorpos son fabricados rapidamente provocando unha resposta inmediata e eficaz que impide a infección.
  • 26.
    A penicilina: penicilina • Foi o primeiro antibiótico. • Descuberto por A. Fleming en 1928. • Utilización masiva durante a campaña de Normandia (1944). • En 1945 Fleming e outros investigadores reciben o Nobel de Mediciña.
  • 27.