Evaluation and promotionof
rural wastewater treatment
for reduction of nutrient
loads to the Baltic Sea
Dr inż. Andrzej Tonderski
Agnieszka Hylla-Wawryniuk
POMInnO Ltd., Poland
02.06.2016 – Warsztat Inicjatywy BaRuWa – Lublin, woj. lubelskie
PA NUTRI Flagship Project
2.
agenda spotkania
1. powitanieuczestników i przedstawienie organizatorów,
2. ogólne przedstawienie inicjatywy BaRuWa,
3. wyniki analiz dotyczących indywidualnych systemów zagospodarowania
nieczystości ciekłych w woj. lubelskim wraz z dyskusją
4. formy wsparcia finansowego dla budowy indywidualnych systemów oczyszczania
ścieków (WFOŚiGW, PROW, BSR)
5. dalsze działania dotyczące inicjatywy BaRuWa wraz z dyskusją i wnioskami
3.
O projekcie BaRuWa
•ogromne dysproporcje między południowo-wschodnią i północno-zachodnią
częścią Morza Bałtyckiego w aspekcie podłączenia do kanalizacji
• eutrofizacja – największe zagrożenie dla ekosystemu Morza Bałtyckiego; udział
Polski w ładunku azotu odprowadzanego do Bałtyku (w 2015 było to ok. 25%;
ładunek fosforu - ok. 36%, HELCOM).
• wdrażanie innowacyjnych, niezawodnych i ekonomicznie opłacalnych
przydomowych technologii oczyszczania ścieków ma potencjał redukcji
strumienia substancji odżywczych do Morza Bałtyckiego.
• krajowe cele dotyczące oczyszczania ścieków w obszarach wiejskich i
podmiejskich różnią się pomiędzy krajami regionu Morza Bałtyckiego, tak jak
zróżnicowany jest poziom zaangażowania ze strony władz, właścicieli domów,
producentów technologii i dostawców usług współpraca transgraniczna i
wymiana doświadczeń jest potrzebna
• wiele gospodarstw domowych ma trudności w dostosowaniu się do wymagań
prawnych i środowiskowych (wysoka cena dostępnych technologii).
Potencjalni użytkownicy nie są świadomi, jakiego rodzaju systemy mogą być
odpowiednie w danym miejscu.
4.
O projekcie BaRuWa
•Cel projektu: obiektywna ocena niezawodności i wydajności pracy małych
oczyszczalni ścieków (badania i analizy) w różnych miejscach i sytuacjach, co
ma przyczynić się do promowania odpowiednich technologii dla obszarów
wiejskich i podmiejskich.
Projekt BaRuWa obejmuje również stworzenie solidnej platformy komunikacji i
wymiany doświadczeń z podobnymi działaniami, które są w toku, w kilku
częściach regionu Morza Bałtyckiego (np. w Szwecji, Danii, Polski, Niemczech,
Finlandii, a od niedawna także w Rosji). Między innymi dlatego Projekt BaRuWa
uzyskał status Projektu Flagowego PA NUTRI.
W ramach projektu, doświadczenia i najlepsze praktyki będą udostępniane i
promowane w krajach partnerskich, co zdecydowanie wzmocni współpracę
transgraniczną w regionie Morza Bałtyckiego.
5.
Stopień skanalizowania gmin
(%populacji podłączony do
kanalizacji) – dane GUS 2014
http://arcg.is/1Ok6Mtf aplikacja online
dla woj. lubelskiego
Sytuacja wodno-ściekowa:
liczba zbiornikówbezodpływowych
– dane GUS 2014
http://arcg.is/1Ok6Mtf aplikacja online
dla woj. lubelskiego
8.
Źródła dofinansowania POŚ
•Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 – nabór
zakończony (grudzień 2015); nie przewiduje się naboru w 2016 r.
• Projekty w zakresie gospodarki ściekowej na obszarach osadnictwa rozproszonego
(przydomowe oczyszczalnie ścieków) w aglomeracjach od 2 do 10 tys. RLM wraz z
zagospodarowaniem osadów ściekowych z oczyszczalni ścieków.
9.
Źródła dofinansowania POŚ
•Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
(PROW)
• działanie Gospodarka wodno-ściekowa ze
środków EFRROW obejmuje: budowę,
przebudowę, modernizację lub wyposażenie
obiektów budowlanych służących do
zaopatrzenia w wodę i odprowadzania
ścieków, zakup i montaż urządzeń
kanalizacyjnych oraz urządzeń
wodociągowych. Pomoc ma formę
refundacji części kosztów kwalifikowalnych
operacji. Planowany nabór: sierpień 2016.
• Gminy wiejskie, miejsko-wiejskie i miejskie
(z miastami poniżej 5 tys. mieszkańców), leżące poza
aglomeracjami zdefiniowanymi w KPOŚK
• Kryteria punktowe uwzględniające m.in. skalę potrzeb poprawy
stanu wód (PWŚ), dochód podatkowy gminy, stopę bezrobocia,
powiązanie z inwestycjami dot. tworzenia struktury
szerokopasmowej
• Max. 2 000 000 na beneficjenta; 63,63% kosztów kwalif.,
wartość wydatków kwalifikowalnych max. 1 mln €
• Punkty związane ze specyfiką regionu (właściwe dla województw):
Jeżeli:
- planowana operacja dotyczy budowy oczyszczalni ścieków – 4pkt,
jej przebudowy – 2pkt;
- realizacja planowana jest w miejscowości, na obszarze której znajduje
się zbiornik lub ciek wodny – 4pkt;
- gęstość zaludnienia gminy(wg GUS) :
> średniej wojewódzkiej:4pkt,
> 75% średniej do wartości średniej woj.- 3pkt,
> 50% średniej i nie więcej niż 75% średniej woj. – 2pkt
10.
Źródła dofinansowania POŚ
WFOŚiGWw Lublinie
Jednostki samorządu terytorialnego:
- pożyczka w wys. do 80% kosztów całkowitych na terenach,
gdzie budowa kanalizacji zbiorczej jest nieuzasadniona
ekonomicznie
- możliwość 25% umorzenia wypłaconej kwoty pożyczki
Osoby fizyczne:
dopłaty do częściowej spłaty kapitału – do 30% kwoty kapitału
bankowego – kredyty na budowę POŚ o przepustowości do
50mᶟ/d
Aktualnie: indywidualne rozpatrywanie wniosków o pożyczkę w
miarę posiadanych środków (lista na 2016 zatwierdzona)
Ogłoszenie o naborze wniosków na 2017 r.: II połowa 2016 (w
poprzednich latach: XI-XII)
11.
Interreg: budowanie potencjału,
testowaniei planowanie
9 krajów:
Austria, Czechy, Węgry, Polska, Słowacja, Słowenia, Niemcy (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Berlin, Brandenburgia, Meklemburgia -
Pomorze Przednie, Saksonia, Saksonia-Anhalt, Turyngia, Włochy (Piemont, Valle d'Aosta, Liguria, Lombardia, Provincia Autonoma
Bolzano/Bozen, Provincia Autonoma Trento, Veneto, Friuli-Wenecja Julijska, Emilia-Romagna); oraz Ukraina - obwody: wołyński, lwowski,
iwanofrankowski, zakarpacki, czerniowiecki
wsparcie finansowe dla projektów transnarodowych przyczyniających się do wdrażania inteligentnych
rozwiązań stanowiących odpowiedź na wyzwania regionalne w obszarze innowacyjności, gospodarki
niskoemisyjnej, środowiska, kultury i transportu
Priorytet 3: Współpraca w zakresie zasobów naturalnych i kulturowych na rzecz trwałego wzrostu
gospodarczego:
3.1. Poprawa zintegrowanego zarządzania środowiskiem w celu ochrony i zrównoważonego wykorzystywania zasobów i
dziedzictwa naturalnego
Działania: Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych dla rozwoju regionalnego, innowacyjne
technologie/narzędzia, usprawnianie/harmonizacja zintegrowanego zarządzania środowiskiem
12.
Przykłady działań wspieranychw ramach celu szczegółowego 3.1:
‒ opracowywanie i wdrażanie zintegrowanych strategii i narzędzi na rzecz zrównoważonego
zarządzania obszarami chronionymi lub szczególnie cennymi pod względem ekologicznym (np.
bioróżnorodność, krajobrazy, ekosystemy etc.)
• opracowywanie oraz wdrażanie zintegrowanych strategii i narzędzi celem zrównoważonego
wykorzystania zasobów naturalnych na rzecz rozwoju regionalnego, co pozwoli uniknąć możliwych
konfliktów między konkurującymi ze sobą rodzajami działalności (np. turystyka, transport, przemysł,
rolnictwo, energia etc.)
• opracowywanie i testowanie innowacyjnych technologii i narzędzi ułatwiających wdrożenie
skutecznego, zintegrowanego zarządzania środowiskowego (np. technologie rekultywacji,
narzędzie monitorowania etc.)
• opracowywanie i testowanie rozwiązań mających na celu zwiększenie skuteczności zarządzania
zasobami naturalnymi w instytucjach publicznych i przedsiębiorstwach (np. ograniczenie zużycia
zasobów naturalnych, systemy o cyklu zamkniętym)
• harmonizacja koncepcji i narzędzi zarządzania środowiskowego na szczeblu transnarodowym na rzecz
zarządzania ryzykiem i zapobiegania (np. plany zarządzania ryzykiem powodzi), w celu ograniczenia
negatywnego wpływu zmian klimatu na środowisko (np. środki dostosowawcze)
13.
Finansowanie EFRR 4Obszary Cele szczegółowe Orientacja na
- około 90 mln EUR Priorytetowe nowatorskie podejście i rezultaty
Dofinansowanie Procedura Aplikowanie Czas trwania
- do 85% - jednoetapowy konkurs wyłącznie przez internet deadline: 23 czerwca
Ogólne informacje: drugi
nabór (do 23 czerwca 2016)
14.
Do 17 czerwca– konsultacje indywidualne
23 czerwca – zamknięcie naboru
Wiosna 2017: decyzja komitetu monitorującego
i zawarcie umów
Połowa 2017: rozpoczęcie realizacji projektów
http://www.interreg-central.eu
https://europasrodkowa.gov.pl/
15.
Dalsze kroki wramach BaRuWa
• Krok 1. Zorganizowanie spotkania z przedstawicielami zainteresowanych gmin z
województwa celem ustalenia dalszych działań;
• Krok 2. Wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie promocji i budowy na
poziomie międzynarodowym;
• Krok 3. Przygotowanie wspólnego wniosku o dofinansowanie promocji i
budowy na poziomie wojewódzkim;
• Krok 4. Powołanie ogólnopolskiego stowarzyszenia interesariuszy
wspierających/promujących ideę przydomowych oczyszczalni ścieków;
• Krok 5. Wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie promocji i budowy na
poziomie ogólnopolskim (np. NFOŚiGW);
• Krok 6. Wystąpienie z wnioskiem badawczo-naukowym na poziomie krajowym
lub międzynarodowym;
16.
Krok 2.
• Wystąpieniez wnioskiem o
dofinansowanie na poziomie
międzynarodowym, które może być
zrealizowane
wspólnie/indywidualnie przez
gminy;
• List intencyjny (podpisany przez
gminę);
• Deklaracja budowy instalacji
demonstracyjnej;
• Udział w przygotowaniu
ostatecznej wersji wniosku;
• Podpisanie deklaracji
partnerskiej;
17.
Krok 3.
• Przygotowanieindywidualnych wniosków np.
do WFOŚiGW/ PROW lub innych funduszy
wojewódzkich - w postaci projektu
przygotowanego przez lokalne konsorcjum
lub indywidualne zainteresowane gminy.
Wniosek taki będzie musiał spełniać
wymagania odpowiedniego programu, ale
wstępnie planujemy, że może zawierać takie
elementy jak: odpowiednie szkolenia dla
gmin i inwestorów indywidualnych,
dofinansowanie zadań związanych z budową
lub instalacją oczyszczalni, administrację;
• PROW – sierpień 2016
(przydomowe oczyszczalnie);
• WFOŚiGW – listopad-
grudzień 2016 (przydomowe
oczyszczalnie w 2017 roku)
18.
Krok 4.
• Organizacjaspotkania mającego na
celu powołanie ogólnopolskiego
stowarzyszenia interesariuszy
wspierających/promujących ideę
przydomowych oczyszczalni ścieków.
Stowarzyszenie to miałoby na celu
wspieranie interesariuszy poprzez
organizowanie działań
szkoleniowych oraz pozyskiwania
odpowiednich funduszy na budowę
oczyszczalni w gminach do niego
należących;
• List intencyjny interesariuszy;
• Konsultacje statusu
stowarzyszenia POLPOŚ
(czerwiec-lipiec 2016);
• Organizacja spotkania
założycielskiego (wrzesień 2016);
19.
Krok 5.
• Wystąpieniez wnioskiem o
dofinansowanie przydomowych
oczyszczalni ścieków na poziomie
ogólnopolskim (np. NFOŚiGW),
które może być zrealizowane w
ramach nowego stowarzyszenia
albo wspólnie/indywidualnie
przez zainteresowane gminy;
• Lobbing w NFOŚiGW odnośnie
wsparcia przydomowych
oczyszczalni ścieków
(czerwiec-sierpień 2016);
• Przygotowanie wspólnego
wniosku przez grupę
zainteresowanych gmin
(wrzesień-październik 2016);
20.
Krok 6.
• Wystąpieniez wnioskiem badawczo-
naukowym na poziomie krajowym lub
międzynarodowym, który ma na celu
przygotowanie innowacyjnych
ulepszonych rozwiązań spełniających
zarówno wymagania ekologiczne
(skuteczność oczyszczania), jak też
ekonomiczne (niewygórowana cena).
Zainteresowane gminy mogłyby być
miejscami, w których takie rozwiązania
byłyby zainstalowane jako obiekty
demonstracyjne.
• Networking dotyczący jednostek
naukowo-badawczych
zajmujących się przydomowymi
oczyszczalniami ścieków;
• Przygotowanie odpowiedniego
wniosku do NCBiR (do grudnia
2016)