Poznaj Strategię Rozwoju Wrocławia! Ten dokument pokazuje, jak będzie wyglądało nasze miasto w 2050. I nie tworzyli go tylko urzędnicy, ale też specjaliści i sami mieszkańcy. Przeczytaj koniecznie.
NR 42 (252),29.10-4.11.2025
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
ISSN: 2719-7948
BĄDŹ NA BIEŻĄCO. ZAWSZE AKTUALNE INFORMACJE NA WWW.WROCLAW.PL
Miesiąc Życzliwości:
zapisz się już dziś
W tym roku Dzień Życzliwości obchodzimy po
raz 20., dlatego świętowanie potrwa miesiąc.
Zobacz, na jakie wydarzenia można się zapisać.
str. 4
Jak dojechać 1.11
na cmentarze?
We Wszystkich Świętych pojedzie 10 specjal-
nych linii tramwajowych i 7 autobusowych.
Zmieni się także organizacja ruchu. Przygotuj się!
str. 6-7
Kolorowe balony
nad Wrocławiem
Będzie ich 30. Każdy zawieszony wysoko na
niebie. Pojawią się nad naszym miastem od 9
do 11.11. Poznaj szczegóły.
str. 19
WYDRUKOWANO
NA
PAPIERZE
EKOLOGICZNYM
JOANNA
GNIADY
str. 10-11
2.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
2 GŁOS PREZYDENTA
14°C
PT. 31.10 SOB. 1.11 ND. 2.11 PN. 3.11 WT. 4.11 ŚR. 5.11
CZW. 30.10
17°C 14°C 13°C 14°C 14°C
14°C
POGODA
Szanowni Państwo,
zbliżamy się do Wszystkich
Świętych, a zaraz potem – do
Dnia Zadusznego, który, przy-
znam Państwu szczerze, jest
mi chyba jeszcze bliższy. To
dzień zatrzymania, wspomnie-
nia bliskich, ale też tych, któ-
rzy kształtowali nasze miasto,
w nim tworzyli i pracowali.
Na co dzień patrzymy raczej
do przodu. Dzień Zaduszny
jest natomiast chwilą, by spoj-
rzeć za siebie. Ale też wokół.
I wtedy łatwiej dostrzec, że to,
co teraz jest głęboko osadzone
w przeszłości, w – jak mawiał
mój przyjaciel, świętej pamięci
Krzysiek Balawejder – „szta-
fecie pokoleń”. On tak mówił
o drużynie MPK. Ja – podob-
nie – widzę w tym metaforę
miasta. Bo Wrocław to właśnie
taka sztafeta: coś, co tworzymy
razem, obok siebie, ale też po
sobie – w duchu ciągłości i od-
powiedzialności.
Gdy spaceruję po mieście, czę-
sto myślę o tych, którzy byli tu
przed nami. Patrzę na nazwy
ulic i widzę ich obecność – lu-
dzi, których praca i życie nadały
sens tej przestrzeni. Ich dzie-
ło trwa – w brukach, mostach
i nazwach, które przypomina-
ją, że każde pokolenie ma swój
odcinek do przebiegnięcia. Ale
– tak jak oni – my też musi-
my patrzeć naprzód. Bo żaden
biegacz nie dobiegnie daleko,
jeśli cały czas ogląda się za sie-
bie. Dlatego w tym numerze
piszemy o Planie Ogólnym dla
Wrocławia. Lubię ten dokument
– może dlatego że nie udaje on,
że ma gotowe odpowiedzi. Ra-
czej pokazuje, jak widzimy na-
sze miasto w całości.
Na kolejnych stronach Strate-
gia „Wrocław 2050”. To z kolei
dokument, który nie wstydzi się
mówić o wartościach. Kiedyś
powiedzielibyśmy – sprawach
ducha. Bo tu zapisaliśmy nie
tylko konkretne działania, ale
też pewne idee. W tym nume-
rze piszemy też o Dniu Życzli-
wości – bo miasto to nie tyl-
ko ulice i budynki, lecz przede
wszystkim ludzie. Życzliwość
nie jest abstrakcją. To wybór,
który można podjąć każdego
dnia. To uśmiech, gest, rozmo-
wa. A także pamięć o innych,
w tym naszych zmarłych... A ta,
jak co roku o tej porze, przynosi
nam nieco zamieszania wokół
Wszystkich Świętych. War-
to sprawdzić, jak poruszać się
wokół cmentarzy. A jeśli wy-
bieracie się Państwo za miasto,
proszę, uważajcie na drogach.
Tak już jest z październikiem
i listopadem – trochę reflek-
syjnie, trochę melancholijnie,
ale zawsze z ciepłem w sercu.
Jacek Sutryk
prezydent Wrocławia
Radni składają hołd zmarłym wrocławianom
Wrocławski Znicz Pamięci to
inicjatywa zapoczątkowana
w 2000 r. Przed dniem Wszyst-
kich Świętych przedstawiciele
władz miasta, radni Rady Miej-
skiej Wrocławia i Młodzieżowej
Rady Miasta odwiedzają groby
zasłużonych wrocławian. – Naj-
ważniejszym celem wydarze-
nia jest podtrzymanie pamięci
o osobach zasłużonych dla Wro-
cławia, bowiem warto pamiętać
o swoich korzeniach. To także
okazja na zadumę, wspomnienie
o tych, którzy odeszli – mówi
Agnieszka Rybczak, przewodni-
cząca Rady Miejskiej Wrocławia.
A Jakub Juszczak, przewodni-
czący Młodzieżowej Rady Mia-
sta dodaje: – W dniach pamięci
wspominamy wszystkich, którzy
tworzyli historię naszego miasta
i przyczynili się do jego rozwo-
ju. Odwiedzamy groby zmarłych
radnych, by oddać im hołd i po-
dziękować za ich zaangażowa-
nie. To dla nas ważny moment
refleksji nad tym, jak konty-
nuować ich dzieło. W tym roku
z młodzieżą groby odwiedzał
radny Jarosław Krauze. Wieńce
przygotowało Wrocławskie Cen-
trum Integracji.
Kulminacyjnym punktem akcji
będzie ceremonia w Kaplicy Raj-
ców 31.10. W tym dniu przedsta-
wiciele władz odwiedzą też grób
kardynała Bolesława Kominka
oraz wezmą udział w złoże-
niu wieńca na cmentarzu przy
ul. Bujwida, na którym pocho-
wany jest prof. Stanisław Mię-
kisz, pierwszy przewodniczący
Rady Miejskiej Wrocławia.
POCZTÓWKA Z MIASTA
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
TOMASZ
HOŁOD
3.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
3
AKTUALNOŚCI
Można zobaczyć już projekt Planu Ogólnego naszego miasta, który powstał m.in. dzięki wnioskom składanym przez
mieszkańców. Co to za dokument i jak można się z nim zapoznać? Kiedy odbędą się konsultacje w tej sprawie?
I Redakcja
Wrocław po raz pierwszy po-
kazał projekt Planu Ogólne-
go. Taki dokument muszą
uchwalić wszystkie samorzą-
dy w Polsce, a obecny wy-
móg ustawowy daje im na to
czas do 30 czerwca 2026 roku.
W dużym skrócie – jest to su-
perplan zagospodarowania
przestrzennego, który obejmie
w zasadzie całe miasto. Projekt
właśnie trafia do opiniowania
i uzgadniania z instytucjami
(np. wojewodą, konserwato-
rem zabytków, PKP, Wodami
Polskimi, operatorami syste-
mów przesyłowych energii).
Dopiero gdy zakończy się ten
etap, miasto podda Plan Ogól-
ny konsultacjom społecznym,
podczas których będzie można
składać formalne uwagi.
Plan Ogólny, czyli jaki?
Zgodnie z nazwą, ten do-
k u m e n t n i e j e s t a ż t a k
szczegółowy jak Miejsco-
we Plany Zagospodarowania
Przestrzennego. Co to ozna-
cza? Plan Ogólny nie określa
np. linii zabudowy poszcze-
gólnych budynków. Nie mówi
o dopuszczalnym kształcie
dachu. Gdy dopuszcza na
danym terenie jednocześnie
wielorodzinną mieszkaniówkę
i usługi, to już nie powie, czy
mają być w osobnych budyn-
kach, czy też usługi mają być
w parterach budynków miesz-
kalnych. Od tego typu regula-
cji są MPZP. Uchwalenie Planu
Ogólnego nie spowoduje też
anulowania obowiązujących
dotychczas MPZP. Natomiast
od momentu jego uchwalenia
wszystkie przyszłe MPZP oraz
wydawane decyzje o warun-
kach zabudowy będą musiały
być już z nim zgodne.
13 stref przeznaczenia
Ustawa wyznaczyła w ramach
Planu Ogólnego 13 stref prze-
znaczenia terenu (np. strefa
wielofunkcyjna z zabudową
wielorodzinną, strefa wie-
lofunkcyjna z zabudową jed-
norodzinną, strefa zieleni i re-
kreacji, strefa usługowa, strefa
handlu wielkopowierzchnio-
wego itd.). Dla każdej z nich
są ustalone funkcje podsta-
wowe oraz dodatkowe, czy-
li takie, o które można dane
miejsce uzupełnić.
W projektowaniu Planu Ogól-
nego urbaniści brali pod uwa-
gę lokalne uwarunkowania,
pożądane kierunki rozwoju
Wrocławia oraz wnioski nad-
syłane przez mieszkańców.
Łącznie w okresie 24 maja – 2
sierpnia 2024 (taki był wyzna-
czony termin na nadsyłanie
wniosków) wpłynęło ponad 9
tysięcy wniosków. Wstępny
termin konsultacji społecz-
nych projektu Planu Ogólnego
to początek 2026 roku.
› Plan znajdzesz na stronie:
www.wro.news/
wroclaw-plan
Poznaj projekt Planu Ogólnego miasta
Tu po ciepło, bezpieczeństwo i pomoc
We Wrocławiu przy ulicy Popielskiego 8 powstał nowo-
czesny ośrodek wsparcia dla osób w kryzysie bezdomno-
ści. Chętnych dowiezie do niego specjalny ambulans.
I Nadia Szagdaj
Czasem wystarczy dach nad
głową, ciepły posiłek i odrobina
życzliwości, by otworzyć drzwi
do nowego życia. Długo wy-
czekiwana inwestycja otwarta
22.10 ma już pierwszych loka-
torów. Operatorem obiektu jest
Koło Wrocławskie Towarzystwa
im. św. Brata Alberta. Kierow-
nikiem ośrodka przy Popiel-
skiego 8 jest Maciej Gudra,
znany we Wrocławiu ze swojej
działalności na rzecz aktywi-
zacji osób bezdomnych. Prze-
bywające tu osoby mogą liczyć
na pomoc psychologiczną, le-
karską i duchową. Budynek jest
parterowy i ma 1400 mkw. po-
wierzchni. Docelowo może tu
przebywać: w ogrzewalni – 50
osób; w noclegowni – 80 osób.
Mieszkańcy mają do dyspo-
zycji łaźnię i pralnię. Jadalnię
można podzielić na dwa osob-
ne pomieszczenia przesuwną
ścianką, co powiększa pole
manewru przy okazji szkoleń
i aktywizacji rezydentów. Choć
na Popielskiego nie będzie do-
cierać Streetbus, zorganizowa-
no specjalny ambulans, który
przywiezie do ogrzewalni czy
noclegowni zdecydowane oso-
by.
WROCLAW
OFFICIAL
Plan Ogólny tworzy ramy zagospodarowania przestrzennego miasta, potem można je doprecyzować
WrocWalk 2025:
jeszcze dołączysz!
Trzy nowe, magiczne tra-
sy zapowiadają organi-
zatorzy tegorocznej edy-
cji WrocWalk: Wrocław
w chmurach – 7 km, Od-
rzańskie opowieści – 10
km i Wrocławskie skarby
– 12 km. Wielka, rodzin-
na zabawa planowana jest
jak zwykle na 11 listopa-
da. Zapisy trwają na plat-
formie www.mcs.wroc.pl/
start-wrocwalk. Dołączyło
już 2 tys. uczestników. Pa-
kiety startowe będzie moż-
na odbierać w Biurze Za-
wodów (Przejście Dialogu,
ul. Świdnicka 19) 9-11.11.
Jak dyżurują
wrocławscy radni?
Spotkania z radnymi miej-
skimi odbywają się w godz.
15-16.30 w Sukiennicach 9
(pok. 204 i 205) w środy
i czwartki. W najbliższym
czasie spotkać się można
z: Dorotą Pędziwiatr, wice-
przewodniczącą Rady Miej-
skiej Wrocławia 30.10 i 6.11;
Izabelą Duchnowską i Edy-
tą Sykułą 5.11 i Robertem
Leszczyńskim 12.11.
› Aktualny harmonogram
dyżurów na: www.wro.
news/dyzury2025
Oddaj krew,
jeśli możesz
R e g i o n a l n e C e n t r u m
Krwiodawstwa i Krwio-
lecznictwa apeluje o odda-
wanie krwi. Pilnie poszu-
kiwane są wszystkie grupy.
Do centrum przy ul. Czer-
wonego Krzyża 5/9 moż-
na zgłosić się w pon., śr.
i czw. w godz. 7-17.30,
we wt. i pt. od 7 do 13.30
i w sob. w godz. 7.30-12.
Akcje wyjazdowe w najbliż-
szych dniach organizowa-
ne są: 30.10 w godz. 8-12
przy Stadionie Wrocław,
al. Śląska 1; 6.11 w godz.
8-12 przy Starostwie Po-
wiatowym, ul. Kościuszki
131; 7.11 w godz. 8-12 przy
Krajowym Rejestrze Dłu-
gów, ul. Siedzikówny 12;
13.11 w godz. 9-13 przy CH
Magnolia, ul. Legnicka 58;
14.11 w godz. 8-13 przy
Akademii Wojsk Lądowych,
ul. Czajkowskiego 109.
Nowy ośrodek dla osób w kryzysie bezdomności we Wrocławiu
GRZEGORZ
RAJTER
4.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
4 AKTUALNOŚCI
Dzień Życzliwości obchodzimy we Wrocławiu 21 listopada. W tym roku przypada jego 20-lecie i zamiast jednodniowej akcji, będziemy świętować przez
cały miesiąc. W tym roku będzie poświęcony promowaniu zdrowia psychicznego, empatii, zrozumienia i wsparcia dla wszystkich grup społecznych.
I Magdalena Talik
Listopad zamienia się w miesiąc
Wsparcia i Życzliwości. Został
podzielony na cztery tematycz-
ne tygodnie, z których każdy
nawiązuje do hasła z poprzed-
niej edycji:
< 1-9 listopada – „Dobre
słowo, podaj dalej”
– życzliwość w słowie
< 10-16 listopada –
„Uśmiech, podaj dalej” –
życzliwość w sercu
< 17-23 listopada –
„Posłuchaj, porozmawiaj,
postaraj się zrozumieć…”
– życzliwość w działaniach
< 24-30 listopada
– „Znajdźmy nić
porozumienia”
– życzliwość w relacjach
międzypokoleniowych.
My w pierwszej kolejności
sprawdzamy wydarzenia, na
które warto już się zapisać, bo
wszystkie są bezpłatne, a licz-
ba miejsc jest ograniczona.
< 13.11 „Życzliwie zadbaj
o siebie” – warsztaty
psycho-edukacyjne
(12-18 lat); „Życzliwa
komunikacja” – warsztaty
< 5.11 „Humor i rezyliencja
w animacji kultury” –
warsztaty
< 7.11 „Sztuka życzliwej
komunikacji” – warsztaty
< 12.11 „Dezinformacja a hejt
– jak zatrzymać eskalację
przemocy” – warsztaty dla
dorosłych
< 13.11 „Ciałopozytywność,
czyli budowanie zdrowej
relacji z samym sobą”
– warsztaty dla dorosłych
< 14.11 „Od hejtu do życz-
liwości – jak budować
kulturę szacunku w rela-
cjach” – warsztaty (13-18
lat); „Trąbka życzliwości”
– przedstawienie w Operze
Wrocławskiej; „Zajawka na
życie – nauka stawiania
granic” – warsztaty (15-18
lat)
< 15.11 „Moje Supermoce,
Moje Prawa!” – warsztaty;
warsztaty teatralno-
literackie dla młodzieży
z aktorką Agatą
Skowrońską
< 16.11 „Człowieku, lubię
Cię” – warsztaty rodzinne
(6-12 lat)
< 17.11 „Pokolenie schylonych
głów” – wykład online;
„Kodeks wrażliwości
w sieci” – warsztaty
< 18.11 „Joga śmiechu”
– zajęcia dla dorosłych;
warsztat dotyczący
komunikacji pozbawionej
przemocy
< 20.11 „Czy wiesz,
że sport działa na Twój
mózg jak naturalny
antydepresant?”
– warsztaty; „Joga
śmiechu” – zajęcia dla
dorosłych
< 21.11 „Wrażliwa ko-
munikacja w związku”
– warsztaty; „Nakręcamy
wyobraźnię z książkami
o życzliwości” – zajęcia
dla dzieci (5-10 lat); spo-
tkanie z Joanną Flis „Jak
życzliwość pomaga nam
budować zdrowe relacje
rodzinne”; gra życzliwości
„POCZUJ eMOCje”
< 23.11 „Kości Życzliwości”
– warsztaty rodzinne; Dzień
Życzliwości z planszówkami
< 24.11 „Słowa mają moc
i niosą odpowiedzialność.
O hejcie i cyberprzemocy
w sieci” – wykład połączo-
ny z warsztatem; „Życzliwe
Poczytanki” – rodzinne
warsztaty plastyczno-lite-
rackie (3-6 lat)
< 25.11 „Uśmiech – podaj
dalej” – warsztat impro-
wizacji
< 28.11 spotkanie z Martą
Lau, autorką książki „On
nigdy taki nie był”; „Jak
tworzyć satysfakcjonujące
relacje w dojrzałym wieku
– komunikacja zaufa-
nie i własne potrzeby”
– warsztaty; „Spotkanie
literackie wokół życzli-
wej twórczości Antoniego
Słonimskiego”
< 30.11 „Z wizytą we wro-
cławskim Hogwarcie”
– zajęcia dla seniorów
z wnuczętami.
› Cały program i inormacja
o zapisach na: www.wro.
news/zyczliwosc-2025
Dzień Życzliwości 2025: zapisz się na warsztaty
ANDRZEJ
TYLKOWSKI
Uniwersytet SWPS i Wrocław 21 listopada zapraszają na wyjątkowe spotkanie z Joanną Flis (psycholożką i psychoterapeutką, która popularyzuje wiedzę
na temat zdrowego stylu życia; jest autorką książek oraz podcastu Madame Monday) i Sławomirem Prusakowskim (psychologiem i trenerem biznesu).
O czym porozmawiamy?
◼ Jak życzliwość (zarówno ta dawana, jak
i otrzymywana) wpływa na zdrowie psychiczne?
◼ Jaka jest rola empatii, wdzięczności
i współczucia w regulacji emocji?
◼ Jak małe gesty życzliwości mogą być formą
samoregulacji i budowania poczucia sensu?
◼ Jak odróżnić prawdziwą życzliwość od „fałszy-
wego uśmiechu” czy grzeczności z obowiązku?
◼ Czy życzliwość zawsze oznacza bycie miłym?
◼ Jak mówić „nie” z życzliwością?
◼ Dlaczego stawianie granic to forma troski –
zarówno o siebie, jak i o innych?
◼ Czy nadmierna empatia może prowadzić do
wypalenia?
5.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
5
WROCŁAW ROZMAWIA
Mieszkańcy Wrocławia po
raz trzynasty zdecydowali,
jak chcą zmieniać swoje mia-
sto. W zakończonym gło-
sowaniu tegorocznej edycji
Wrocławskiego Budżetu
Obywatelskiegoudziałwzię-
ło ponad 60,4 tys. osób.
Dzięki ich zaangażowaniu
powstanie aż 21 nowych in-
westycji–14osiedlowychi7
ponadosiedlowych.
I Bartosz Chochołowski
W tegorocznej edycji
WBO udział wzięło po-
nad 60,4 tys. miesz-
kańców Wrocławia.
Ważnych głosów od-
dano ponad 57,8 tys.
Najwięcej w ostatnim
dniu akcji, co już od lat
jest miejską tradycją.
Głosowanie w ramach WBO
odbywa się od 2013 roku.
Łącznie w ramach tego pro-
gramu wrocławianie zadecy-
dowali o skierowaniu do reali-
zacji ponad 500 inwestycji za
łączną kwotę około 326 mln
złotych.
WBO 2025 w liczbach
Wśród głosujących przeważa-
ły kobiety (32 262) oraz oso-
by w wieku 31-40 lat (27,7
proc.) i 41-50 lat (22,4 proc.).
A wśród
wybranych projektów domi-
nują te związane z zielenią
i rekreacją (15) oraz inwestycje
pieszo-rowerowe (12).
Jeżeli chodzi o miejsce, to
najwięcej projektów (4) po-
wstanie w Leśnicy i po dwa na
Maślicach, Jagodnie, Karłowi-
cach-Różance, Gądowie-Po-
powicach Płd., Muchoborze
Wielkim, Psim Polu-Zawida-
wiu i Praczach Odrzańskich.
Na realizację tegorocznego
WBO miasto przeznacza 35
mln zł.
Kategorie projektów
15 – zieleń/rekreacja
12 – piesze/rowerowe
8 – inne
6 – sport
3 – place zabaw
1 – drogowe
(Projekty mogą mieć przypi-
saną więcej niż jedną katego-
rię.)
Co dalej?
Jak wyjaśnia Sebastian Wolsz-
czak z Wydziału Partycypacji
Urzędu Miejskiego Wrocławia,
wybrane przez mieszkańców
Wrocławia projekty będą teraz
przekazane do odpowiednich
jednostek i miejskich insty-
tucji, które będą te inwestycje
prowadzić.
– Czas ich realizacji będzie
zależał od zakresu, rodzaju
oraz konieczności współpracy
z zewnętrznymi podmiotami
– dodaje.
Konkurs rozstrzygnięty!
W tym roku nowością był kon-
kurs „Zagłosuj w WBO i wy-
graj”. Nagrodami były bluzy
z herbem Wrocławia, smar-
twatche, gry planszowe,
a w wielkim finale – rower
elektryczny, który wygrał Ja-
cek Wójcik, a wręczyła go Beata
Bernacka, dyrektorka Wydziału
Partycypacji UMW.
› Zwycięskie projekty na:
www.wroclaw.pl/wbo/
wyniki-glosowania-w-
bo-2025
Wrocławianie wybrali projekty w WBO 2025!
WROCLAW.PL,
GRZEGORZ
RAJTER
Jacek Wójcik
i Beata Bernacka
W czwartek 23 października w ratuszu odbyła się pierwsza sesja VIII kadencji Młodzieżowej Rady Miasta Wrocławia, podczas której ślubowanie
uroczyście złożyło 58 nowych radnych. To uczniowie wrocławskich szkół ponadpodstawowych. Czym będą się zajmować przez najbliższe dwa lata?
I Paulina Krawczyk
To przede wszystkim grupa
młodych, ambitnych i za-
angażowanych osób, które
chcą mieć realny wpływ na
przyszłość swojego miasta.
– Młodzieżowa Rada Miasta
powstała po to, by wyposa-
żyć młodych ludzi w odwa-
gę i pewność siebie, które są
potrzebne do realizacji pla-
nów i marzeń. To miejsce,
w którym mogą się rozwi-
jać, uczyć współpracy, po-
dejmować decyzje. Jesteśmy
po to, aby dać im przestrzeń
do działania. Głos i wsparcie,
które pozwala przekształ-
cić plany w rzeczywistość –
mówi Jakub Juszczak, prze-
wodniczący MRMW.
Pierwsza sesja była organi-
zacyjna i wprowadziła no-
wych radnych w ideę MRMW.
Do głównych projektów rady
należy: współorganizowa-
nie szkolnej konferencji kli-
matycznej organizowanie
konkursu na najlepszy samo-
rząd uczniowski prowa-
dzenie konkursu na wspiera-
nie aktywności samorządów
uczniowskich organizowa-
nie wrocławskich targów szkół
średnich, które umożliwiają
ósmoklasistom wybór ścież-
ki edukacyjnej. Oficjalne sesje
odbywają się raz w miesiącu
i są otwarte dla wszystkich za-
interesowanych.
› Więcej informacji na stronie:
mrmw.um.wroc.pl
Już po pierwszej sesji Młodzieżowej Rady Miasta
Pierwsza sesja VIII kadencji Młodzieżowej Rady Miasta Wrocławia w Sali Sesyjnej ratusza, 23.10
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
6.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
6
We Wszystkich Świętych miasto uruchomi 10 specjalnych linii tramwajowych i 7 autobusowych. W okolicy cmentarzy zmieni się także organi-
zacja ruchu. Na parkingu na terenie wojskowym przy cmentarzu Osobowickim będą mogli zaparkować tylko kierowcy, którzy zdemontują lub
zasłonią kamery i rejestratory obrazu. W okolicy cmentarzy będzie też więcej patroli. Zaplanuj podróż, by spokojnie odwiedzić groby bliskich.
I Bartosz Chochołowski
Przed i w dniu 1 listopada na
wrocławskich cmentarzach, jak
co roku, będzie pełno odwie-
dzających. W związku z tym na
ulicach pojawi się zwiększona
liczba policyjnych patroli – za-
równo pieszych, jak i drogo-
wych. – Dla zapewnienia bez-
pieczeństwa wprowadzone
zostaną również zmiany w or-
ganizacji ruchu. Część ulic
zostanie – jak co roku – za-
mknięta – informuje Andrzej
Brzoza, zastępca dyrektora
Wydziału Inżynierii Miejskiej
UMW.
Część sygnalizacji świetlnych
w bezpośrednim rejonie cmen-
tarzy Osobowickiego i Grabi-
szyńskiego będzie pracować
w trybie „światło żółte pulsują-
ce”. We wszystkich newralgicz-
nych punktach dojazdowych do
cmentarzy wystawione będą
posterunki Policji, Straży Miej-
skiej i służb MPK.
Tam, gdzie zajdzie taka po-
trzeba, funkcjonariusze będą
ręcznie kierować ruchem, by
zapewnić płynność przejazdu
i bezpieczeństwo wszystkich
uczestników ruchu zarówno na
głównych trasach, jak i w po-
bliżu cmentarzy.
– Nie parkujmy w miejscach
niedozwolonych, nie zasta-
wiajmy dróg dojazdowych ani
wjazdów dla służb ratunko-
wych. Stosujmy się do poleceń
policjantów i znaków tymcza-
sowej organizacji ruchu. Na
samych cmentarzach zwróć-
my uwagę na osoby, których
zachowanie może świadczyć,
że potrzebują naszej pomocy.
Gdy kogoś takiego zauważy-
my – zgłośmy to funkcjona-
riuszom policji bądź Straży
Miejskiej Wrocławia – in-
formuje Piotr Szereda, na-
czelnik Oddziału Wykroczeń
SM Wrocławia.
A podkom. Aleksandra Freus
z Zespołu Komunikacji Społecz-
nej Komendy Miejskiej Policji
we Wrocławiu dodaje: Pamię-
tajmy o przepisach ruchu, nie
pozostawiajmy wartościowych
rzeczy w autach i zwracaj-
my uwagę na kieszonkowców.
Dbajmy o siebie nawzajem, re-
agujmy na niebezpieczne sytu-
acje i w razie potrzeby nie wa-
hajmy się dzwonić pod numer
alarmowy 112.
Zmiany w organizacji ruchu
wokół cmentarzy
Cmentarz Osobowicki
W okolicy cmentarza Osobo-
wickiego na ul. Łużyckiej obo-
wiązywać będą ograniczenia
w parkowaniu. Kierowcy będą
mogli zostawić auto na nie-
strzeżonym parkingu na 250
miejsc znajdującym się między
cmentarzem a nasypem kole-
jowym. Od 26 października do
1 listopada na terenie parkingu
między cmentarzem a nasy-
pem kolejowym zostaną wy-
znaczone miejsca na stoiska ze
zniczami i kwiatami.
1 listopada zamknięte dla sa-
mochodów będą ulice:
◼ Osobowicka – na odcinku
od mostu Osobowickiego do
mostu Milenijnego
◼ Bezpieczna
◼ Łużycka
◼ Jugosłowiańska oraz przyle-
głe ulice osiedla Różanka
◼ Władysława Reymonta – na
odcinku od ul. Kleczkow-
skiej do ul. Na Polance, dla
kierunku wyjazd z miasta.
Będą mogły na nie wjechać tylko
pojazdy komunikacji zbiorowej
i taksówki (ich postój wyzna-
czono na ul. Osobowickiej przed
skrzyżowaniem z Łużycką).
Na moście Milenijnym na od-
cinku od Popowickiej do Oso-
bowickiej (kierunek od Popo-
wickiej) prawym pasem ruchu
pojadą tylko autobusy. Na ulicy
Kleczkowskiej od ulicy Rey-
Wszystkich Świętych
JAK DOJECHAĆ NA CMENTARZ?
7.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
7
monta do ulicy Struga zostanie
wprowadzony jeden kierunek
ruchu.
31 października i 1 listopada
w godz. 7-20 kierowcy będą
mogli zostawić samochód na
parkingu zorganizowanym
na terenie wojskowym dzięki
uprzejmości Centrum Szkolenia
Wojsk Inżynieryjnych i Che-
micznych przy ulicy Obornic-
kiej. Będzie on bezpłatny. Ale
w porównaniu z poprzednimi
latami jest jedna ważna zmia-
na! W tym roku, ze względu
na nowe przepisy dotyczące
obronności i zabraniające fo-
tografowania obiektów strate-
gicznych – w tym wojskowych
– nie będzie można na ten
parking wjechać samochodem
z kamerami, autonomiczny-
mi czujnikami parkowania
(kamerami cofania) i innymi
urządzeniami rejestrującymi
obraz. Wjazd będzie się odby-
wał przez bramki. Przy nich
będą stali żołnierze i przedsta-
wiciele służb, którzy sprawdzą
wszystkie wjeżdżające na teren
parkingu pojazdy pod kątem
urządzeń rejestrujących. Każ-
dy, kto chce na tym parkingu
zostawić samochód, powinien
takie urządzenie zdemonto-
wać, wyłączyć albo skutecznie
zasłonić.
Cmentarz Grabiszyński
Od 29 października od godz.
7 na jezdni bocznej ul. Gra-
biszyńskiej naprzeciw bramy
głównej cmentarza zostaną
wyznaczone stanowiska han-
dlowe. 1 listopada Grabiszyńska
na odcinku od Ostrowskiego do
Jordanowskiej będzie zamknięta
dla samochodów. Pojadą nią je-
dynie autobusy i taksówki.
Na ulicy Ostrowskiego od uli-
cy Grabiszyńskiej do łącznika
Ostrowskiego i Klecińskiej bę-
dzie obowiązywał jeden kie-
runek ruchu dla samochodów
prywatnych. Ulica Ostrowskie-
go pozostaje dwukierunkowa
tylko dla pojazdów komunika-
cji zbiorowej. Postój TAXI wy-
znaczono przy ulicy Fiołkowej.
Autobusowe linie specjalne,
które pojadą na cmentarz Gra-
biszyński będą, miały przysta-
nek końcowy na „pętli” przy
ul. Grabiszyńskiej przy bramie
bocznej cmentarza.
Bezpłatny parking dla komuni-
kacji indywidualnej od 1 listo-
pada zorganizowano przy ulicy
Ostrowskiego – na terenie ZF
CV SYSTEMS (kiedyś WABCO).
Cmentarz Kiełczowski
W dniu 1 listopada na łączniku
przy cmentarzu od Kiełczow-
skiej do Bierutowskiej będzie
obowiązywał jeden kierunek
ruchu. Auta będzie można zo-
stawić przy cmentarzu po jednej
stronie łącznika.
Cmentarz św. Rodziny,
ul. Smętna
W dniu 1 listopada samochoda-
mi nie wjedziemy na ulice:
◼ Smętną
◼ Narcyzy Żmichowskiej
◼ Emilii Plater
◼ Partyzantów – na odcinku
od ulicy Monte Cassino do
ulicy Smętnej.
Cmentarz św. Wawrzyńca,
ul. Bujwida
1 listopada dla ruchu aut za-
mknięte zostaną następujące
ulice:
◼ Bujwida na odcinku od
ulicy Sienkiewicza do
wjazdu na teren ogródków
działkowych
◼ Sopocka
◼ Liskego
◼ Czerwonego Krzyża.
Cmentarz św. Ducha,
ul. Bardzka
Dla samochodów indywidual-
nych w rejonie cmentarza zor-
ganizowany zostanie parking
płatny na terenie przy ulicy
Buforowej 2.
Na ulicy Morwowej zostanie
wprowadzony 1 listopada jeden
kierunek ruchu od Bardzkiej do
Ziębickiej. Część jezdni Morwo-
wej przeznaczona zostanie do
parkowania pojazdów.
Cmentarz przy
ul. Złocieniowej
1 listopada zamknięty zostanie
dla ruchu kołowego ślepy odci-
nek drogi dojazdowej do cmen-
tarza od strony ulicy Starodębo-
wej oraz ulicę Przylaszczkową
od strony ulicy Malwowej.
Od 25 października obowiązuje
też zakaz zatrzymywania się po-
jazdów w bezpośrednim sąsiedz-
twie cmentarzy przy ulicach:
◼ Jerzmanowskiej
◼ Trzmielowickiej
◼ Zabrodzkiej
◼ Gorlickiej
◼ Działkowej
◼ Kiełczowskiej
◼ Brodzkiej.
Cmentarz Grabiszyński
TOMASZ
HOŁOD
(2)
8.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
8
TBS naprawił
170 balkonów
Za nami jedna z najwięk-
szych inwestycji remon-
towych na osiedlach TBS
Wrocław w tym roku. Kom-
pleksowo odnowiono ponad
170 balkonów w budynkach
przy ul. Kasztelańskiej 15-17
na Zakrzowie oraz w Leśni-
cy przy ul. Prochowickiej,
numery: 1-3-5, 10-12 oraz
13-15-17. Remont trwał kil-
ka miesięcy, bo zakres prac
do wykonania był spory.
Balkony przeszły komplek-
sową modernizację: roze-
brano istniejące posadzki,
wyłożono nowe izolacje,
wyłożono nową nawierzch-
nię balkonów, wymieniono
parapety i zakonserwowano
barierki. Tegoroczny remont
był kolejnym etapem duże-
go projektu remontowego,
który spółka realizowała od
kilku lat. Łącznie w ciągu
2 lat nowe oblicze zyskało
blisko 400 balkonów w bu-
dynkach, którymi zarządza
wrocławski TBS. W 2023 r.
wyremontowanych zostało
90 balkonów na Brocho-
wie i w Leśnicy. Natomiast
w ub.r. kompleksową mo-
dernizację przeszło 115 bal-
konów w nieruchomościach
TBS w Leśnicy i w innych
budynkach na Zakrzowie.
Ruszą prace
na Przedmieściu
Świdnickim
Jeszcze w tym roku Zarząd
Zasobu Komunalnego pla-
nuje ogłosić przetargi na
remonty dwóch kamienic
przy ul. Rejtana 3 i 5a. Za-
kres prac jest imponujący:
◼ odnowienie elewacji
frontowej i przywró-
cenie jej historycznego
charakteru
◼ ocieplenie elewacji bocz-
nych i tylnej – to ważny
krok ku oszczędności
energii
◼ remont dachu i jego
konstrukcji
◼ izolacja stropu
◼ odnowienie klatki scho-
dowej
◼ wymiana instalacji
elektrycznej w częściach
wspólnych
◼ wykonanie izolacji
przeciwwilgociowej
i termicznej ścian piw-
nicznych.
Nowy park
na Wojnowie
Nie będzie to park kieszonko-
wy, ale aż 23,6 ha zieleni. Po-
wstanie między ulicami Błotną,
Ubocze a Wschodnią Obwodni-
cą Wrocławia. Będą tu ścieżki
dla pieszych i rowerzystów,
plac zabaw dla dzieci. Pojawią
się siłownia na świeżym po-
wietrzu i tory rowerowe .
Barycka 9 do remontu
Zarząd Zasobu Komunalne-
go wkrótce ogłosi przetarg
na remont kamienicy przy
ul. Baryckiej 9. Rozpocznie się
od naprawy dachu i remontu
piwnic. W przyszłym roku –
odnowa elewacji i przywróce-
nie historycznych detali. ZZK
ogłosi też przetarg na remont
Barlickiego 7.
Jerzmanowska: będzie
projekt przebudowy
To blisko kilometr drogi. Pro-
jekt obejmie: nową nawierzch-
nię jezdni, zjazdy na posesje,
drogę dla rowerów, chodniki,
doświetlenie przejść dla pie-
szych, nowe przystanki auto-
busowe i ciągi pieszo-rowerowe
do stacji kolejowej, nasadzenia.
Koszt: 790 tys. zł.
Na Brochowie
pięknieją kamienice
Wrocławskie Mieszkania podpi-
szą umowę na kolejny etap re-
montu kamienic przy ul. Chiń-
skiej 14a i 14b. Rozpocznie się
rewitalizacja całego kwartału
pomiędzy Chińską, Polną, 3
Maja i Koreańską. Znajdują się
tu 24 budynki, w tym 13 należą-
cych w 100 proc. do Gminy.
300 mln zł wart jest kontrakt, który 23 października pod-
pisało MPK na leasing 100 Mercedesów Conecto. Pierw-
sze autobusy przyjadą do Wrocławia w marcu przyszłego
roku. Kolejna partia dotrze w czerwcu.
– Zamykamy projekt zakupu
200 autobusów dla Wrocławia.
W grudniu zakontraktowaliśmy
pierwszą setkę, teraz podpisu-
jemy umowę na drugą poło-
wę. Ze względu na brak ofert
w przetargu na dostarczenie
drugiej setki autobusów, rozpo-
częliśmy negocjacje z Daimler
Buses. Były długie, trudne, ale
zakończone sukcesem. Rewo-
lucja taborowa trwa! – cieszy
się Witold Woźny, prezes MPK
Wrocław. Prezes MPK dodaje,
że pierwsza setka autobusów
została zamówiona głównie
z myślą o zwiększonych zada-
niach przewozowych – przeję-
ciu obsługi połączeń od Michal-
czewskiego i Mobilisa – a druga
setka posłuży odmłodzeniu flo-
ty. Zakontraktowane to model
Conecto. Umowa najmu zosta-
ła zawarta na 10 lat.
W sąsiedztwie Wrocławskiego Toru Wyścigów Konnych
wybudowana została wyczekiwana strefa kalisteniki,
gdzie będzie można uprawiać trening siłowy na świeżym
powietrzu. Trochę trzeba było poczekać, ale udało się!
We flowparku zamontowa-
no wiele atrakcyjnych urzą-
dzeń, na których będzie moż-
na ćwiczyć i poprawiać swoje
umiejętności gimnastyczne.
Wszystko ustawiono na bez-
piecznej nawierzchni EPDM.
Teren będzie oświetlony.
W ramach zadania powsta-
ły również dwa boiska do gry
w bule, wykonawca ustawił
stoły do tenisa stołowego,
ławki ze stołami, ławki, kosze
na śmieci, stojaki na rowe-
ry. – To zadanie powinno być
zrealizowane już dawno, ale
niestety musieliśmy zrezygno-
wać z nierzetelnych wykonaw-
ców. Ale do trzech razy sztu-
ka! Teraz wykonawca stanął
na wysokości zadania i kończy
prace przed czasem – wyja-
śnia urząd. Inwestycja z WBO
kosztuje ponad 700 tys. zł.
100 autobusów dla wrocławskiego MPK
Jest finisz na budowie strefy PartyNice
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE
#InwestycjeWRO
9.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
9
PYTAMY O WROCŁAW
Sępolno to jedno z bardziej malowniczych osiedli, pełne wąskich uliczek i kameralnej, szeregowej zabudowy. Ma dwie bolączki: śmietniki i parkowa-
nie. O rozpoczętej tu w 2024 roku śmietnikowej rewolucji z Moniką Tendaj-Bielawską, prezes Wrocławskich Mieszkań, rozmawia Maciej Wołodko.
Wiosną 2024 w południowej
części Sępolna na kilku ulicach
pojawiły się podziemne konte-
nery na odpady. Z czasem ma
być ich więcej. Ale jest z nimi
problem. Jak informują miesz-
kańcy, otwory wlotowe są za
małe. Trzeba się nieźle nagim-
nastykować, żeby wrzucić do
nich worek ze śmieciami. Nie
dałoby się czegoś z tym zrobić?
Wymienimy je niedługo na
większe. Jesteśmy po wielu
rozmowach z mieszkańcami
i rzeczywiście, zwłaszcza tek-
tura i odpady zielone stano-
wią kłopot przy korzystaniu
z tej wielkości koszy wrzuto-
wych. Wymieniamy więc kosze
wrzutowe na największe, jakie
znaleźliśmy na rynku. Umo-
wę podpisaliśmy we wrześniu,
wykonawca ma na to 45 dni.
Prace musimy skoordynować
z Ekosystemem, bo warunkiem
montażu nowych koszy wrzu-
towych jest opróżnienie pojem-
ników podziemnych. Myślę, że
do połowy listopada wszystkie
6 gniazd i wszystkie wrzutnie
będą miały wymienione kosze
wrzutowe na większe. Te naj-
większe parametry otworów bę-
dziemy stosować przy realizacji
kolejnych gniazd podziemnych.
Przy niektórych nowo urzą-
dzonych śmietnikach walają
się worki z odpadami. Zasta-
nawiam się, czy to jest tyl-
ko kwestia wielkości otworu
i czyjegoś niedbalstwa, czy
może pojemniki są za małe,
albo za rzadko opróżniane…
Jaki one mają rozmiar?
Jeden pojemnik podziemny ma
objętość 3 tys. litrów, czyli od-
powiada niemal trzem dużym
kontenerom 1100 litrów, takim
na czterech kółkach. Te gniaz-
da podziemne są naprawdę
pojemne. Projektując miejsca
gromadzenia odpadów, korzy-
stamy rzecz jasna z informacji
od Ekosystemu dotyczących
liczby odbieranych pojemników.
Oczywiście może się zdarzyć, że
w jakiejś lokalizacji jest potrze-
ba częstszego odbioru śmieci.
Zarządca powinien to zgłosić do
Ekosystemu.
Kolejny problem sygnalizo-
wany przez mieszkańców to
pergole. Chodzi o to, że nie
mieszczą się w nich wszystkie
kontenery. I stoją na zewnątrz.
Jeszcze kilka lat temu wyko-
nawcy Ekosystemu podstawiali
takie charakterystyczne pojem-
niki na szkło, w kształcie dzwo-
nu, przytwierdzone do gruntu.
I to one miały stać przed tymi
pergolami. Jest na nie spe-
cjalnie przygotowane miejsce.
W międzyczasie odstąpiono od
zamawiania takich pojemników.
I rzeczywiście – w wybudowa-
nych pergolach któryś kontener
albo nawet dwa stoją teraz na
zewnątrz. Mamy pomysł, jak
ten problem rozwiązać. Zamó-
wimy pojemniki, które dużo
lepiej wyglądają w stosunku
do tych pojemników zwykłych
1100-litrowych i są zamykane.
Będą w pierwszej kolejności
używane do plastików, drugą
frakcją może będzie papier. Pla-
nujemy pilotażowo postawić je
przed jedną pergolą – w miej-
scach, które pierwotnie były za-
planowane na „dzwony”. Wtedy
wielkość pergoli będzie wystar-
czająca na pozostałe pojemniki.
Pilotaż jest bezpłatny i ma na
celu ocenę skuteczności tego
rozwiązania. Jeśli będzie pozy-
tywna, wdrożymy je dla innych
lokalizacji.
Czy to prawda, że mieszkańcy
Sępolna będą teraz więcej pła-
cić za śmieci?
Za śmieci nie. Będzie niewielka
opłata za korzystanie z miejsca
na śmietniki. To są kwoty rzę-
du 100-200 zł rocznie za całe
miejsce gromadzenia odpadów,
obsługujące pobliskie wspólno-
ty mieszkaniowe. W tej chwi-
li finalizujemy z zarządcami
rozpoczęcie naliczania opłat za
korzystanie z poszczególnych
miejsc. Zgodnie z przepisami,
tytuł prawny do korzystania
z takich miejsc, czyli w tym
przypadku dzierżawa, wymaga
po prostu uregulowania.
Uporządkowanie tematu śmie-
ciowego na Sępolnie to zadanie
na lata. Proszę powiedzieć, na
jakim etapie jesteśmy? Co uda-
ło się do tej pory zrobić i jakie
będą następne kroki?
Pierwszy etap tego zadania to
Sępolno południowe. Mamy
zaprojektowanych 55 lokaliza-
cji, zrealizowaliśmy 16. W naj-
bliższym czasie startujemy z 6
kolejnymi. Mamy już na to
finansowanie, w najbliższych
tygodniach będziemy uru-
chamiali przetarg na realiza-
cję. Terminy rozpoczęcia prac
w pozostałych lokalizacjach
w znacznej mierze uzależnione
są od przekazania nam terenu
przez korzystających z gruntu,
głównie dzierżawców. Trze-
ba uczciwie powiedzieć, że
w niektórych przypadkach są
to trudne sprawy. I mogą po-
trwać latami.
Drugi duży etap to Sępolno
wschodnie. Tutaj wszystkie
frakcje poza zielonymi będą
w pojemnikach podziemnych.
Te podziemne gniazda będą
lokowane w pasach drogo-
wych. Na odpady zielone będą
podstawiane pojemniki 1100
litrów, ustawiane w pergolach.
Te pergole zazwyczaj będą
stały na tyłach ciągów gara-
żowych. Czyli one będą scho-
wane, z zewnątrz od strony
ulicy będą niewidoczne. I są
projektowane w uzgodnionych
z mieszkańcami, z konser-
watorem, z sanepidem loka-
lizacjach w taki sposób, żeby
mieszkańcy w miarę wygodnie,
ale jednak zgodnie z przepisa-
mi mogli te odpady wyrzucać.
Na początku przyszłego roku
powinniśmy mieć dokumenta-
cje projektowe już z decyzjami
na część wschodnią.
Ostatni etap prac obejmie pół-
nocno-zachodnią część osie-
dla. Mamy zgodę na rozpo-
częcie prac projektowych. We
wrześniu odbyły się pierwsze
konsultacje z mieszkańca-
mi. W formacie warsztatów
rozmawialiśmy i ustalaliśmy
możliwe lokalizacje miejsc na
gromadzenie odpadów.
Ile to wszystko będzie kosz-
towało?
Te 16 lokalizacji kosztowało
nas około 2 mln zł. Mówię tu-
taj o części realizacyjnej. Prace
projektowe to jest koszt rzędu
kilkuset tysięcy. Natomiast
cały projekt – to będzie kilka-
naście milionów zł.
Podziemne pojemniki tylko z dużymi wlotami
Monika Tendaj-Bielawska, prezes spółki WM zarządzającej nieruchomościami komunalnymi
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY,
ZUZANNA
SZARCZYŃSKA
Może się zdarzyć, że
w jakiejś lokalizacji
jest potrzeba
częstszego odbioru
śmieci. Zarządca
powinien to zgłosić
do Ekosystemu.
Pojemniki podziemne w południowej części Sępolna
10.
10 11
BEZPŁATNY BIULETYNINFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA NR 42 (252) – PAŹDZIERNIK 2025
po co planujemy miasto?
Strategia Rozwoju Wrocławia „Wrocław 2050” to wizja
przyszłości. To dokument, który pokazuje, jakiego Wrocła-
wia chcemy w 2050 roku – jakie wartości, cele są ważne
i w jakim kierunku chcemy rozwijać miasto. Zobacz, jak
może wyglądać nasze miasto za ćwierć wieku.
I Redakcja
Strategia nie mówi, „co” do-
kładnie powstanie i „kiedy”,
ale wskazuje, jakimi zasadami
i priorytetami powinniśmy się
kierować, kiedy będziemy po-
dejmować konkretne działania
– czy to w planowaniu prze-
strzeni, inwestycjach, eduka-
cji, czy ochronie klimatu. Ten
dokument nie powstał „w ga-
binecie”. To wspólna pra-
ca setek osób: mieszkańców,
radnych, organizacji pozarzą-
dowych, uczelni, ekspertów
z różnych dziedzin. Ich głosy,
opinie i marzenia były zbierane
w konsultacjach, warsztatach,
podczas spotkań i wydarzeń.
Hasło strategii
„Otwarci na przyszłość – na-
stawieni na Wrocław” to zapro-
szenie do wspólnego działania.
Przyszłość naszego miasta two-
rzymy razem – każdego dnia,
każdą decyzją, każdym gestem
troski o wspólne dobro.
Po co Wrocławiowi
strategia?
Strategia pomaga:
◼ planować rozwój w sposób
spójny i przewidywalny
◼ reagować na zmiany klima-
tu, technologii i gospodarki
◼ podnosić jakość życia
mieszkańców
◼ przyciągać talenty, inwesto-
rów i nowych mieszkańców
◼ budować odporność na
kryzysy.
Bez strategii miasto reagowa-
łoby tylko na bieżące problemy.
Dzięki strategii – myśli o przy-
szłości już dziś.
Czym strategia nie jest?
– Nie jest planem inwestycji –
nie wskazuje budowy konkret-
nych ulic, szkół czy remontów
ani dat ich realizacji.
– Nie jest budżetem – nie
wskazuje, ile środków i z ja-
kich źródeł zostanie przezna-
czonych na poszczególne pro-
jekty .
– Nie jest zbiorem decyzji – to
nie lista działań do wykonania,
ale inspiracja i wyznaczanie
kierunku.
– Nie rozwiązuje wszystkich
problemów od razu, ale poma-
ga ustalić, co jest dla miasta
najważniejsze i jak możemy
razem do tego dążyć.
Strategia to wspólne zobo-
wiązanie – że będziemy roz-
wijać Wrocław mądrze, pięk-
nie i bezpiecznie, z myślą
o wszystkich mieszkańcach
i o przyszłych pokoleniach.
Jakie mamy cele?
1. Wysoka jakość życia w dobrej
przestrzeni
Chcemy, aby Wrocław był mia-
stem, w którym dobrze się żyje
na co dzień – z zielonymi osie-
dlami, przyjaznymi placami,
wygodnym transportem i do-
stępem do potrzebnych usług
blisko domu.
2. Mocna krajowa i międzyna-
rodowa pozycja Wrocławia
Budujemy metropolię o sil-
nej pozycji w Polsce i Europie
– przyciągającą inwestorów,
turystów, studentów i twór-
ców. Chcemy, by Wrocław był
rozpoznawalny jako miasto
nowoczesne, otwarte i konku-
rencyjne – ważny ośrodek go-
spodarki, nauki i kultury.
3. Bezpieczne, odporne na kry-
zysy i neutralne klimatycznie
miasto
Dążymy do tego, by Wrocław
był miastem przygotowanym
na wyzwania przyszłości –
zmiany klimatu, ekstremalne
zjawiska czy przerwy w do-
stawach energii. Chcemy czy-
stego powietrza, niskiej emisji
CO2
, dostępu do wody, energii
i żywności oraz poczucia bez-
pieczeństwa dla każdego.
4. Wrocław miastem zdrowych
mieszkańców, wzajemnej po-
mocy i zaufania
Tworzymy miasto, które dba
o zdrowie i dobrostan – fizycz-
ny, psychiczny i społeczny.
Chcemy wspólnoty opartej na
zaufaniu, solidarności i wza-
jemnym wsparciu, gdzie każdy
może liczyć na pomoc i czuć
się częścią całości.
5. Wysoka jakość edukacji i nauki
Chcemy, by Wrocław był mia-
stem dobrych szkół, nowocze-
snych uczelni i inspirujących
nauczycieli.
Miastem, w którym uczymy się
przez całe życie, rozwijamy ta-
lenty i kompetencje potrzebne
w przyszłości.
6. Miasto promieniujące kulturą
Wrocław ma tętnić kulturą
i kreatywnością – być miejscem,
gdzie sztuka jest dostępna dla
wszystkich i obecna w prze-
strzeni publicznej.
Chcemy wspierać twórców, bu-
dować dumę z lokalnej tożsa-
mości i rozwijać kulturę, która
łączy i inspiruje.
Kierunki polityki
przestrzennej
Zmiana przepisów w Polsce
sprawiła, że każda strategia
rozwoju gminy musi zawierać
kierunki polityki przestrzen-
nej. To ważny krok: pozwala
połączyć planowanie przyszło-
ści miasta z jego rzeczywistą
formą przestrzenną. Kierunki
polityki przestrzennej to gwa-
rancja, że Wrocław 2050 będzie
miastem dobrze zaplanowanym
– zielonym, funkcjonalnym
i przyjaznym mieszkańcom.
Strategia rozwoju Wrocławia
opisuje, jak ma się rozwijać
przestrzeń miasta, gdzie może
powstać nowa zabudowa, dro-
gi, parki i jak te elementy mają
być ze sobą połączone, by two-
rzyć spójną i funkcjonalną ca-
łość. To rodzaj mapy przyszło-
ści, która pozwoli:
◼ planować inwestycje i nowe
osiedla w sposób spójny
i przemyślany
◼ chronić to, co cenne –
zieleń, wodę, dziedzictwo
kulturowe
◼ poprawiać funkcjonalność
i estetykę przestrzeni
◼ rozwijać miasto kompak-
towe
◼ zapewnić wygodny dostęp
do przestrzeni publicznych
i usług.
Dzięki tym kierunkom Wro-
cław będzie rozwijał się w spo-
sób uporządkowany i przemy-
ślany.
Wdrażanie strategii
Władze miasta mogą wdrażać
strategię w zakresie swoich
kompetencji, ale pełna reali-
zacja zależy od wszystkich:
mieszkańców, firm, organi-
zacji pozarządowych, uczel-
ni. Każdy z nas może dołożyć
swoją cegiełkę:
◼ wybierając zrównoważony
transport
◼ dbając o zieleń i wodę
◼ angażując się w życie lokal-
nej społeczności
◼ wspierając kulturę i współ-
pracę.
Realizacja założeń nie będzie
też możliwa bez pozyskania
znacznych środków zewnętrz-
nych ani dobrej współpracy
z samorządem województwa,
rządem i instytucjami pań-
stwowymi, by realizować takie
projekty, jak np. rozwój Wro-
cławskiej Kolei Metropolital-
nej, rozbudowa autostrady A4
w nowym przebiegu czy ochro-
na przeciwpowodziowa.
Ilustracje: Joanna Gniady
Więcej w serwisie
Wrocław Przyszłości
1. Wysoka jakość życia w dobrej przestrzeni
4. Wrocław miastem zdrowych
mieszkańców, wzajemnej pomocy i zaufania
2. Mocna krajowa i międzynarodowa
pozycja Wrocławia
5. Wysoka jakość edukacji i nauki
3. Bezpieczne, odporne na kryzysy
i neutralne klimatycznie miasto
6. Miasto promieniujące kulturą
11.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
12 DLA MIESZKAŃCA
Miasto uruchomiło właśnie program profilaktyki chorób tarczycy. Mieszkańcy mogą za-
poznać się z materiałami informacyjnymi, obejrzeć webinary edukacyjne czy pójść na spe-
cjalne szkolenie. To tylko jeden z wielu programów, z jakich można korzystać bezpłatnie.
I Agata Zięba
Na stronie www.wroclaw.pl/
dla-mieszkanca/programy-
-profilaktyczne-i-polityki-
-zdrowotnej-we-wroclawiu
znajdziecie pełną listę pro-
gramów, które realizowane
są we Wrocławiu.
Sporo programów adresowa-
nych jest do dzieci i młodzie-
ży. Wszystkie finansowane są
przez miasto. Aby sprawdzić
dostępność miejsc, należy
kontaktować się indywidual-
nie z realizatorem programu
wskazanym na stronie.
Najnowszy program dotyczy
profilaktyki chorób tarczycy.
Jest zaplanowany tak, by pod-
nosić poziom wiedzy o choro-
bach tego ważnego gruczołu
oraz zwiększyć ich wykrywa-
nie.
W tym celu przygotowano ma-
teriały edukacyjne, takie jak
ulotki czy webinary edukacyj-
ne na pięć kluczowych tema-
tów, m.in. o budowie i funkcji
tarczycy, jej chorobach, diecie
i suplementacji. Wszystkie ma-
teriały znajdują się na stronie
internetowej zdrowa-tarczyca.
pl. Ponadto 20.11 odbędzie się
szkolenie prowadzone przez le-
karzy specjalisów z 4. Wojsko-
wego Szpitala przy ul. Weigla 5.
Jest ono bezpłatne i nie trzeba
się na nie zapisywać, wystarczy
o godz. 12.30 pojawić się w sali
konferencyjnej szpitala.
Realizatorem programu jest
4. Wojskowy Szpital Klinicz-
ny z Polikliniką we Wrocławiu,
Kliniczny Oddział Endokrynolo-
giczny z Pododdziałem Diabeto-
logii i Chorób Metabolicznych.
Więcej informacji pod numere-
ami telefonu: 261 660 541, 261
660 141 lub adresem e-mail:
[email protected].
Poznajcie króla wrocławskiej kuchni! Zwycięzcą II edycji Kulinarnego Grand Prix Wrocławia został Yassin Bugajny z restauracji
Wierzbowa 15. Co to za wyróżnienie? Kto zajął II i III miejsce i kto otrzymał nagrodę specjalną? Przeczytajcie nasz artykuł.
I Beata Turska
Konkurs „Kulinarne Grand Prix
Wrocławia” został zorganizo-
wany przez Gminę Wrocław
wraz z Wrocławską Organizacją
Turystyczną i Agencją Rozwoju
Aglomeracji Wrocławskiej już
po raz drugi. Cel: wyłonienie
najlepszych wrocławskich sze-
fów kuchni. – Mam nadzieję,
że to dopiero początek naszej
pięknej kulinarnej przygody –
powiedział Jakub Mazur, wice-
prezydent Wrocławia, a zara-
zem członek jury.
Mamy zwycięzcę!
Zwycięzcę poznaliśmy w środę
22.10 podczas gali w Sali Wiel-
kiej Starego Ratusza. Yassin
Bugajny zdobył 284,5 pkt. na
300 możliwych. – To nie jest
tylko moja wygrana. Dziękuję
swoim współpracownikom –
bez was nie byłoby to możliwe.
Przygotowaliśmy wielodaniowe
menu, a w każdym z tych dań
na planie pierwszym był pro-
dukt jesienny: kukurydza, grzy-
by, jeleń itd. Staraliśmy się, by
jeden smak płynnie przechodził
w kolejny, a całość była spójna.
Niczego nie zostawiliśmy przy-
padkowi – mówi Yassin Bugaj-
ny z restauracji Wierzbowa 15,
zwycięzca II edycji Kulinarnego
Grand Prix Wrocławia.
Nagroda za I miejsce to dwu-
tygodniowy staż w wyróżnionej
gwiazdką przewodnika Miche-
lin restauracji Hofmann w Bar-
celonie. Fundatorem nagrody
jest Gmina Wrocław. Zwycięzca
będzie się doskonalił pod okiem
Diego Grimberga, światowej
sławy kucharza argentyńskiego
pochodzenia, który był również
członkiem jury konkursu.
II miejsce (i tygodniowy staż
w restauracji Hofmann w Bar-
celonie, fundatorem nagrody
jest gmina Wrocław) – otrzyma
Wojciech Janowicz z restauracji
Campo Modern Grill.
III miejsce (i nagrodę w wy-
sokości 3 tys. zł ufundowaną
przez Wrocławską Organiza-
cję Turystyczną) – przyznano
Pawłowi Kaszubskiemu z re-
stauracji La Maddalena.
Przyznano także nagrodę spe-
cjalną dla najlepszego szefa
sali spośród restauracji uczest-
niczących w finale. Ją także
otrzymała restauracja Wierz-
bowa 15. Nagroda to ufundo-
wany przez The Fork tygo-
dniowy staż dla szefa kuchni
w 1-, 2 – lub 3-gwiazdkowej
restauracji w grupie restaura-
cyjnej Da Vittorio.
Podziękowania za udział
w konkursie otrzymali także
wszyscy inni uczestnicy kon-
kursu: Karol Sankowski, Paweł
Błaszczyk, Mariola Monczak,
Igor Arent-Rabiej, Grzegorz
Firkowski, Daniel Pardo, Ruiz
Gomez, Patryk Bil, Katarzyna
Daniłowicz, Adrian Wiktorek,
Krystian Wiatrowski, Adam
Skwarło, Bartosz Tułpatowicz.
Co słychać
w gastronomii?
Katarzyna Szymczak-Pomia-
nowska, dyrektorka Depar-
tamentu Zrównoważonego
Rozwoju, oraz Małgorzata Go-
lak, dyrektorka Biura Rozwoju
Gospodarczego, opowiedziały
o tym, co się działo we wro-
cławskiej gastronomii w ciągu
ostatniego roku.
A działo się naprawdę wiele,
m.in.: odbyła się III edycja
wydarzenia „Od pola na wro-
cławski stół”, w którym wzię-
ło udział ponad 30 podmiotów,
po raz pierwszy zorganizo-
wano konferencję „Made for
Restaurant”, 22 restaura-
cje z Wrocławia znalazły się
w legendarnym Przewodniku
Michelin, odbyła się II edycja
Akademii Gastro, czyli cyklu
szkoleń dla adeptów sztuki
kulinarnej, Wrocław stał się
członkiem zarządu sieci DE-
LICE, odbyła się kolejna edy-
cja festiwalu DELICJE, a wro-
cławianie mieli okazję zjeść
wspólne śniadanie w Bastionie
Sakwowym.
Sprawdź miejskie programy profilaktyczne
Kulinarne Grand Prix przyznane drugi raz
Yassin Bugajny z Wierzbowej 15 – zwycięzca II edycji Kulinarnego Grand Prix Wrocławia
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
ADOBE
STOCK
12.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
13
NASZE OSIEDLA
Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu poinfor-
mował 21 października o zakończeniu remontu kładki nad
Kasiną w ciągu ulicy Przedświt.
I Błażej Organisty
Niedługi, 10-metrowy mo-
stek przeszedł solidny li-
fting: w ostatnich tygodniach
wzmocniono jego konstrukcję
i naprawiono przyczółki, na
których opiera się pomost.
Całą konstrukcję wraz z balu-
stradami zabezpieczono przed
korozją. Dla użytkowników
najważniejszym elementem
remontu jest oczywiście wy-
miana zniszczonych desek
pomostu na nowe, trwałe
elementy kompozytowe. In-
westycja kosztowała ok. 45,5
tysiąca złotych.
W czerwcu na Muchobo-
rze zakończył się też remont
przejścia przez Kasinę, które
łączy ulice Samborską i Sta-
nisławowską. To niepozor-
ne przejście jest ważne dla
mieszkańców. Chodzą nim na
przystanek, do szkoły, kościo-
ła, a także do klubu Formaty.
Miasto na potrzeby remontowo-inwestycyjne w mieszkaniach komunalnych przeznaczy do 2031 r. ponad 2 mld zł. Poprawi
stantechnicznybudynków,alezachęcadotegoteżmieszkańców.Zobacz,najakieulgimożeszliczyć,podnoszącstandardsam.
I Redakcja
Miasto posiada obecnie prawie
30 tys. mieszkań komunalnych.
Wiele z nich wymaga nie tylko
remontów dachów, piwnic, in-
stalacji czy elewacji, ale też pod-
niesienia standardu. Dziś pozby-
cie się starych pieców i toalet na
półpiętrach to cywilizacyjna ko-
nieczność.
Wymień piec
Dlatego lokatorom, którzy zde-
cydują się na wymianę źródła
ogrzewania na własną rękę, pro-
ponuje ulgi.
– Najemca, który za zgodą mia-
sta dokona zmiany systemu
ogrzewania do końca 2028 roku,
zostanie zwolniony z czynszu
na 24 miesiące. Po tym okresie
będzie korzystał z obniżki czyn-
szu o 50 proc. przez kolejne 24
miesiące, jednak nie dłużej niż
do końca 2031 roku. To oczy-
wiście obniżka samego czynszu,
a nie zwolnienie z opłat za od-
pady komunalne, wodę, ścieki
– precyzuje Jan Bujak, dyrektor
Departamentu Nieruchomości
i Eksploatacji UMW.
Zrób lub zalegalizuj WC
Bardzo podobne zasady dotyczą
lokatorów, którzy we własnym
zakresie wykonają WC lub WC
z łazienką – oni też mogą li-
czyć na takie zwolnienia i ulgi
czynszowe (z minimalną różnicą
– nie muszą się z tymi robotami
„zmieścić” do końca 2028 roku).
– Wrocław ma 2,4 tys. miesz-
kań bez WC. Jeśli chodzi o liczbę
mieszkań z toaletą na półpię-
trze w stosunku do wszystkich
mieszkań komunalnych, jeste-
śmy w dużo lepszej sytuacji niż
na przykład Łódź, ale patrzymy
na siebie. To wciąż o 2,4 ty-
siąca za dużo. Będziemy robić
wszystko, by z tym substandar-
dem mieszkaniowym walczyć.
W ramach akcji PoWROty Ka-
mienic będziemy usuwać toalety
na półpiętrach tam, gdzie jeszcze
zostały. Jednocześnie zachęcamy
tych, którzy zrobili to we wła-
snym zakresie, a nie zgłosili, do
ujawnienia tego faktu. Nikt nie
będzie karany – dodaje Jan Bu-
jak. Osoby, które przejdą odpo-
wiednią procedurę odbioru takiej
toalety, też będą uprawnione do
ulgi.
Miasto niezależnie od inicjatywy
lokatorów komunalnych, będzie
usuwać toalety na półpiętrach
w swoich budynkach. Znikną
one między innymi w ramach
dużych, obszarowych remon-
tów – Projektu Ptasia oraz na
Brochowie.
WSZYSTKIE OSIEDLA
Masz mieszkanie komunalne? Przeczytaj
MUCHOBÓR WIELKI
Pieszo i rowerem nad rzeką Kasiną
Lokatorzymieszkańkomunalnych,którzywymieniąpieclubzrobiąWC,mogąliczyćnaulgiwczynszu
Remont kładki nad Kasiną trwał do 21.10, teraz jest dostępna
HarmonogramSZOT-a
29.10.2025
godz. 16-17 Nowowiejska 80a,
Krzycka 63, Sielskiej – parking
od podwórka, Kiełczowska 135-
145 – Biedronka
godz. 17.30-18.30 Żeromskie-
go 28 – MGO, Brylantowa 3,
Rędzińska/Maślicka – pętla,
Żmudzka 17-19
godz. 19-20 – Jedności Naro-
dowej 56 – MGO, Oraczy/Bę-
dzińska, Koszalińska 4, Krzy-
woustego 321-325
30.10.2025
godz. 16-17 Baciarellego – Bie-
dronka, Masztalerzy/Kleeber-
ga, Niebieska 11, Rudawska/
Twardogórska
godz. 17.30-18.30 al. Architek-
tów 16, Walerego Sławka – De-
likatesy, Klimasa/Tarnogajska,
Chorwacka 78
godz. 19-20 Górnickego 4,
Skwierzyńska 24, Kołobrzeska
– przy garażach, Na Polance 14
31.10.2025
godz. 16-17 Mianowskiego 28,
Lazurowa/Boguszowska, Ty-
miankowa – Biblioteka
godz. 17.30-18.30 Wojaczka –
Duży Ben, Balzaka/Karmelo-
wej, Pautscha 4
godz. 19-20 Karłowicza 40,
Strzegomska 298, Starodębo-
wa – stacja kolejowa
3.11.2025
godz. 14.30-15.30 Klimasa/
Tarnogajska – parking
godz. 16-17 Semaforowa/Mo-
ścickiego, Czajkowskiego 45,
Nowodworska 9 – za Netto,
Wrocławczyka/Nauczycielska
godz. 17.30-18.30 Jemeń-
ska/Ziemniaczana, Zdrowa 6,
Horbaczewskiego 61 – Szkoła,
Trzevnicka/Kraszewskiego/
Siemieńskiego/Kleczkowska –
podwórze
godz. 19-20 Siewierska/Gogo-
lińska, Słomińskiego 3E – par-
king, Rumiankowa – myjnia,
Czarnieckiego 14
4.11.2025
godz. 14.30-15.30 Skwierzyń-
ska 23 – MGO
godz. 16-17 Kukuczki/Pirenej-
ska, Ignuta/Kozanowska, Na
Polance 14, Nowowiejska 80a
– skwer
godz. 17.30-18.30 Otmuchow-
ska/Jesionowa, Wojanowska
– Lidl, Litewska 20 – MGO,
Dworzec Nadodrze
godz. 19-20 Dereniowa/Okręż-
na, Skoczylasa/Płońskiego,
Swojczycka 118, Jedności Na-
rodowej 56 – MGO
CAL – Centrum Aktywności Lo-
kalnej, MGO – Miejsce Groma-
dzenia Odpadów, RO – Rada
Osiedla, SM – Spółdzielnia
Mieszkaniowa, SZOT – Samo-
chód Zbierający Odzież
i Tekstylia
MAGDALENA
PASIEWICZ
ZDIUM
13.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
14 NASZE OSIEDLA
Harmonogram
wywozugabarytów
29.10-4.11.2025
Odpady wielkogabarytowe,
czyli stare meble, dywany
trzeba wyrzucać do specjal-
nych kontenerów. W najbliż-
szym tygodniu staną na trzy
dni pod adresami:
28.10.2025
Arachidowa 17, Asfalto-
wa 15, Awicenny 34, Bo-
lesława Krzywoustego 65,
Brodnicka 4, Brzeska 5,
Bukowa 16, Bzowa 20, Cheł-
mońskiego 40, Cisowa 6, Cy-
namonowa 15, Czajkowskie-
go 5, 52, 63, Czekoladowa 72,
Długa 51, Drukarska 22,
Dworcowa 30, Energetycz-
na 12, Fiołkowa 17, Ga-
jowicka 187a, Główna 68,
Gosławicka 11, Grabiszyń-
ska 88, 124a, 331, Gromadz-
ka 3, Grudziądzka 95, al. gen.
Hallera 9, 40, 128, Herma-
nowska 4, pl. Hirszfelda 16,
Hiszpańska 43, Hłaski 26,
Iwaszkiewicza 16, Jelczań-
ska 2, Jemiołowa 16, Jodło-
wicka 10, Jugosłowiańska 60,
Klecińska 140, Koman-
dorska 59, Komuny Pary-
skiej 94a, Kosmonautów 291,
Kosynierów Gdyńskich 10,
Kościuszki 154, Kośnego 20,
Kozanowska 28, Krucza 142,
Krynicka 54, 70, 80, 86, Ku-
kuczki 18, Kwidzyńska 25,
Legnicka 46, Leonarda da
Vinci 10a, Lubińska 6, Lwow-
ska 10, 31, Łomnicka 28, Ma-
gellana 25, Mościckiego 33,
Na Niskich Łąkach 45, Na
Polance 12, Nowodworska 16,
Nyska 50, Objazdowa 6,
Obornicka 91, Odrodzenia
Polski 1, Olszewskiego 61,
Piękna 64e, Piwowarska 26,
Pola 17, Polanowicka 9, Po-
leska 17, Poświęcka 22a,
Powstańców Śląskich 150,
Prężycka 76, Przestrzen-
na 49, Przybyszewskiego 112,
Przylaszczkowa 82, Rakie-
towa 4, Redycka 1, Robot-
nicza 32, Rodzynkowa 3,
zaułek Rogoziński 11, Ry-
backa 28, Rzeczna 26, Sie-
dliczan 19, Siemianowicka 7,
Słubicka 30, Smardzowska 2,
Sokola 32, Spółdzielcza 20,
Stabłowicka 29, Stalowa 2,
Stanisławowska 68, Sta-
nisławskiego 2, Starogajo-
wa 43, Straussa 44, Stroń-
ska 2b, 12, Szanieckiego 1,
Szkocka 51, Szprotawska 17,
Ślężna 158c, 215, Świątnicka
17-19, Terenowa 3, Ubo-
cze 15, Wieczysta 159, al.
Wiśniowa 10, Włókniarzy 7,
Wojszycka 32, Wykłado-
wa 24, Zajączkowska 47,
Zatorska 142, Zwycięska 9,
Żelazna 55, Żernicka 215,
Żmigrodzka 52, Żółta 13
W przyszłym roku przy ulicy Opatowickiej 124 ma powstać
centrum rekreacji osiedlowej, a także miejsce pomocy w ra-
zie ewentualnej powodzi. Centrum Rekreacji Osiedlowej
i Pomocy Powodziowej ma kosztować 1,88 mln zł
I Redakcja
Przy ulicy Opatowickiej po-
wstanie budynek z salą spo-
tkań, kuchnią, sanitariata-
mi oraz magazynem sprzętu
przeciwpowodziowego. Mają
się w nim zmieścić pompy,
zaplanowano także budowę
zadaszonego miejsca na łód-
kę. Na zielonym terenie usta-
wiona zostanie wiata rekre-
acyjna, wyznaczone miejsce
na ognisko, a przy nim posta-
wione będą ławki. Planowany
jest tu także plac zabaw z kil-
koma urządzeniami, ogród
deszczowy obsadzony zielenią
oraz ścieżki spacerowe. Kon-
cepcja zakłada budowę kilku
miejsc postojowych, w tym
dla osób z niepełnospraw-
nością. Teren zostanie ogro-
dzony i obsadzony drzewami
oraz krzewami. Projektant ma
przewidzieć miejsce na wiatę
śmietnikową obsadzoną zie-
lenią.
Miasto zaplanowało na tę in-
westycję 1,88 mln zł. Dwie
z czterech firm stających do
przetargu zaoferowały kwo-
ty poniżej założonej. Trwa
weryfikacja ofert. Procedurę
przetargową dla tego zadania
prowadzi Zarząd Inwestycji
Miejskich. Inwestycja będzie
realizowana w systemie za-
projektuj i wybuduj. Ma za-
kończyć się po 11 miesiącach
od daty podpisania umowy.
Gdy nie można wełną albo styropianem, elewacje ociepla się płynnymi materiałami izolacyjnymi. Tak dzieje się teraz na
budynku oficynowym pod adresem Prądzyńskiego 20a, którego remont powinien zakończyć się w tym roku.
I Błażej Organisty
– Rozpoczęliśmy nakładanie
farby elewacyjnej o właściwo-
ściach izolacyjnych – zapowiada
Katarzyna Galewska z Wrocław-
skich Mieszkań.
Takie farby, masy bądź tynki
nakłada się na elewacje w celu
ocieplenia budynku w sytuacji
braku możliwości zastosowania
konwencjonalnych materiałów,
takich jak wełna mineralna czy
styropian – często w przypad-
ku zabytków. A tak było w tym
przypadku. – Ze względu na
wytyczne konserwatorskie nie
było możliwości zastosowania
standardowych dociepleń w tej
oficynie – wyjaśnia Galewska.
– Nowoczesna technologia ma
zapewnić izolację termiczną
podobną do wełny mineralnej –
dodaje.
W przypadku stosowania farby
jako podstawowej metody izola-
cji, jej jeden milimetr odpowiada
sześciu milimetrom styropianu.
W ciepłe miesiące powłoki od-
bijają promienie słońca. Kolejną
ich cechą ma być łatwość na-
kładania. Ponadto nie wpływają
na estetykę budynku i można je
stosować także we wnętrzach –
do walki z grzybami i pleśnią.
Farby izolacyjne można barwić
praktycznie dowolnie. W przy-
padku Prądzyńskiego 20a będzie
to historyczny kolor beżowy.
Katarzyna Galewska podkreśla,
że w przypadku historycznych
kamienic ważne są nie tylko
piękne fasady. Dla lokatorów
równie istotne są szczelne dachy
i okna, ciepłe ściany i schludne
klatki schodowe.
Koszt remontu na Prądzyń-
skiego 20a to 2,4 mln zł.
PRZEDMIEŚCIE OŁAWSKIE
Ocieplą budynek nie wełną, a... farbą
KSIĘŻE
Budują z myślą o rekreacji i wielkiej wodzie
Budynek przy ul. Prądzyńskiego 20a w trakcie pokrywania elewacji farbą izolacyjną, 24.10
Tak będzie wyglądało centrum przy Opatowickiej 124
MAREK
KSIĘŻAREK
ZIM
14.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
15
NASZE OSIEDLA
CAL Zakrzów po wakacjach ruszył z serią spotkań porad-
niczych z zakresu polityki socjalnej. Przed nami jeszcze
dwa. Zobacz, w jakiej sprawie można przyjść.
Porady socjalne przy Wila-
nowskiej 29a ruszyły 8.10.
Na pytania z zakresu ustawy
o pomocy społecznej odpo-
wiadają pracownicy Miejskie-
go Ośrodka Pomocy Społecznej
we Wrocławiu, dlatego można
liczyć na aktualną i rzetelną
informację.
Na razie pilotażowo spotkania
odbywają się raz w miesią-
cu. Najbliższe terminy to 5.11
i 3.12 w godz. 14-15. Nie trze-
ba się wcześniej zapisywać.
Pytania mogą dotyczyć: usług
opiekuńczych, orzeczeń i przy-
znawania stopnia niepełno-
sprawności, niebieskiej karty,
pomoc osobom dotkniętym
przemocą domową, możliwości
wsparcia osób z uzależnieniami
(narkotyki, alkohol), sposobu
uzyskania doraźnej pomocy
finansowej i rzeczowej.
Jest wielki i pogodny. Powstał z okazji 80-lecia Wydziału
Przyrodniczo-Technologicznego Uniwersytetu Przyrodni-
czego na gmachu przy pl. Grunwaldzkim.
Wielkie, dwuczęściowe ma-
lowidło zajmuje tylną ścia-
nę Centrum Dydaktyczno-
-Naukowego (doskonale je
widać od strony ul. Grun-
waldzkiej).
Autorem pracy jest Wojciech
Kołacz (Otecki), wykładow-
ca wrocławskiej Akademii
Sztuk Pięknych we Wrocła-
wiu. Ma w dorobku murale
m.in. w Helsinkach, Buffalo
(USA), Lyonie, Berlinie i wielu
polskich miastach. Był za nie
wiele razy nagradzany. A tak
opisuje swoje dzieło: – To
opowieść o symbiozie i współ-
pracy. Kompozycja w lekki
sposób dzieli przestrzeń na
dwa przenikające się świa-
ty: z jednej strony kwitną-
cy ogród-sad, symbolizujący
przyrodę, a z drugiej labora-
torium, reprezentujące tech-
nologię i naukę.
Rada Osiedla Karłowice-Różanka zaprasza na bezpłatne
spacery po osiedlu – będzie nie tylko jesiennie, ale i histo-
rycznie. Zabierz znajomych i chodź na spacer.
Specery odbędą się:
◼ 2.11, godz. 15, start: pl.Pił-
sudskiego – granitowy
podest na skwerze zieleni
◼ 9.11, godz. 15, start: Obor-
nicka 58a – brama Stowa-
rzyszenia Pomocy Ludzie
Ludziom
◼ 16.11, godz. 15, start: Ka-
sprowicza 64/66 – dzie-
dziniec Arche Klasztor
Wrocław
Wstęp jest wolny! Wszyscy
są mile widziani – im wię-
cej osób, tym ciekawiej! To
doskonała okazja, by le-
piej poznać nasze osiedle,
jego historię i architektu-
rę – w jesiennej, magicznej
odsłonie. Oprowadzać będzie
niezawodny i sprawdzony już
w niejednym spacerze histo-
ryk sztuki –Krzysztof Ziental.
Do zobaczenia na trasie!
PSIE POLE-ZAWIDAWIE
Porady pracowników MOPS w CAL-u
PLAC GRUNWALDZKI
Uniwersytet Przyrodniczy ma nowy mural
KARŁOWICE-RÓŻANKA
Poznaj osiedle na jesiennych spacerach
4.11.2025
Ananasowa 6, Augustow-
ska 79, Bacciarellego 33,
Bierutowska 8, Błońska 3,
Bobrza 44, Bolesławiecka
14/16, al. Boya-Żeleńskie-
go 69, Braterska 16, Cha-
łupnicza 48, Chińska 2a,
Chorwacka 78, Chrzanow-
skiego 41, Czajkowskiego 5,
Czerniawska 2a, da Gamy 1,
Dokerska 19, Dolnobrze-
ska 30, Drohobycka 23,
Drukarska 31, Dworcowa 6,
Gagarina 4, 52, Gajowa 40,
Gajowicka 80, 123, Ger-
sona 39a, Gliniana 49, 71,
Grabiszyńska 109, Granicz-
na 2be, al. gen. Hallera 117,
Hermanowska 107, pl. Hi-
rszfelda 2, Hiszpańska 43,
Inżynierska 20, 49, Janta-
rowa 12, Kamieńskiego 108,
Kaparowa 10, Karłowicza 44,
Karpacka 8, ks. Klimasa 37,
al. Kochanowskiego 23, Ko-
lumba 5, Komandorska 71,
Komuny Paryskiej 15a, Ko-
ściuszki 180a, Kowieńska 33,
Kraszewskiego 8, 26, Kru-
cza 10, 53, 68, Kruszwicka 17,
Krynicka 92, Lazurowa 3,
Litomska 22, Lotnicza 145,
Łanowa 12, Łubinowa 3d, Łu-
gowa 11, Magellana 27, Ma-
rynarska 13, Maślicka 32, 41,
Miernicza 5, Mosiężna 20,
Na Ostatnim Groszu 2, Ol-
szewskiego 1, 79-79a, Orze-
chowa 18, 45, 60, Osobo-
wicka 89, Ostrowskiego 1,
Parnickiego 2, 10, Pawia 14,
Perzowa 1, mjr. Piwnika-Po-
nurego 77, Pleszewska 2, al.
Poprzeczna 60, Powstańców
Śląskich 82, al. Pracy 27,
Promień 1, Przejazdowa 21b,
Przybyszewskiego 95, Puge-
ta 1, Radkowska 16, Rakie-
towa 4, Rewalska 11, zaułek
Rogoziński 15, Rutkiewicz 25,
Rybacka 2, Saperów 1, Sem-
połowskiej 3, Sezamkowa 26,
Skarbowców 114, Słubicka 50,
Słupska 9, Sokola 17, Sołtyso-
wicka 54a, Spiżowa 9c, Stalo-
wa 63, 64, 86, Stanisławow-
ska 58, Stanisławskiego 2,
Starobielawska 67, Stocz-
niowa 1, Strachowicka 10,
Sudecka 103a, 108, 111, Swoj-
czycka 116a, Szczęśliwa 15,
Śliczna 35, Tomaszowska 27,
Trzebnicka 80, Wambierzyc-
ka 6, Wandy 14-16, Weso-
ła 34a, Wędkarzy 11, Węgli-
niecka 2, Więckowskiego 20,
Wilanowska 9, Wiwulskie-
go 24, 33, Wojanowska 76,
Wołodyjowskiego 8, Wschod-
nia 68, pl. Wyzwolenia 3, Za-
błocie 3, Zachodnia 10, 36,
Zakładowa 7, Zatorska 142,
Zielińskiego 53a, Ziemnia-
czana 9a, Zwycięska 44, Że-
lazna 60, Żernicka 244
ADOBE
STOCK
UPWR
ADOBE
STOCK
15.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
16 WROCŁAWSKIE POKOLENIA
Hydropolis we Wrocławiu przygotowało na Halloween wieczór pełen tajemnic, mrożących krew w żyłach historii i doskonałej zabawy. W rolach
głównych: nieustraszony Pirat i kolorowa Papuga, którzy zabiorą gości w niezwykłą podróż po wodnym świecie. Spieszcie się bać!
I Agata Zięba
Halloween w Hydropolis to coś
więcej niż tylko dynie i duchy.
To wyjątkowa propozycja – dla
starszych i młodszych, którzy
nie boją się przygody. Na gości
czekają dwie ścieżki zwiedzania
– każda inna, każda z wyjątko-
wym bohaterem.
Dorośli uczestnicy wydarzenia
będą mieli okazję wziąć udział
w nietypowym oprowadzaniu
po wystawie, podczas które-
go Pirat opowie o najbardziej
dramatycznych i tajemniczych
epizodach związanych z wodą.
W programie m.in. historia Ti-
tanica, losy załogi Erebus, spo-
tkanie z morskimi potworami
oraz opowieści o pirackim życiu
rekinów. Finałem będzie lodo-
waty powiew Mount Everestu –
emocje gwarantowane.
Dla rodzin z dziećmi przygo-
towano barwną trasę z Papu-
gą, która w zabawny sposób
opowie o oceanicznych stwo-
rzeniach, najgłębszych zakąt-
kach Ziemi i zaprosi do wspól-
nej zabawy w strefie relaksu.
Edukacja, humor i przygoda
– to wszystko czeka na naj-
młodszych odkrywców. Po
zakończeniu zwiedzania odbę-
dzie się wspólna Halloweeno-
wa zabawa, podczas której
uczestnicy będą mogli zdobyć
słodki skarb pirata lub… spo-
tkać psikus!
Imprezę zaplanowano na 31.10
na godz. 18.30 przy ul. Na
Grobli 17. Bilety kosztują:
ulgowy – 45 zł, normalny –
55 zł i dostępne są online na
stronie bilety.hydropolis.pl
– warto się pospieszyć, zanim
znikną w odmętach Internetu.
Zupa to nie wszystko. Dynię
można piec, smażyć, goto-
wać i peklować. Ale nie każ-
da smakuje tak samo. Jaką
upiec, którą wykorzystać na
zupę, a co włożyć do słoika?
Podpowiadają sprzedawcy
z targowisk.
I Nadia Szagdaj
Dynia wywodzi się z kontynen-
tów amerykańskich i obejmuje
aż 18 gatunków. Jej owoce po-
trafią ważyć ponad 1000 kg. Ale
nie tylko pod względem wiel-
kości „dynia dyni nierówna”.
Mamy tu także różne smaki,
kolory i ceny. Sezon na dynię
trwa! Co dostaniemy na wro-
cławskich targowiskach?
Z wizytą na Ptasiej
Pani Renata prowadzi tu sto-
isko, na którym znajdziemy
wszystko, czego potrzebujemy
na zupę z dyni. – Mam Hok-
kaido, z której można zrobić
wiele: upiec ją w piekarniku
razem ze skórką, wcześniej
doprawiając oliwą, zupę, prze-
twory – mówi. Dwie dynie
w zupełności wystarczają na
spory garnek aromatycznego
wywaru. U pani Renaty i obok,
u pani Weroniki, znajdziemy
także czosnek, świeży imbir
czy cebulę, z których stworzy-
my dyniowe fantazje.
– Hokkaido jest teraz dojrzała
i nadaje się do gotowania. Dy-
nia olbrzymia, różowa i piżmo-
wa dojedzie do nas na początku
listopada – wylicza pani Renata.
– Hokkaido jest dynią twardą,
ale po upieczeniu czy ugoto-
waniu można ją jeść ze skór-
ką. Wytrzyma też dłuższy czas
przechowywania – dodaje.
Dynie z Niedźwiedziej
U pani Ewy ze stoiska F14 na
targowisku przy Niedźwiedziej
dostaniemy dwie odmiany
dyni – Hokkaido i piżmową.
Ta druga także nadaje się do
marynowania, na zupę, ciasto
i do pieczenia. Różnica polega
na twardości skóry. – Trzeba
taką dynię obrać, ale można ją
też faszerować, upiec i w czasie
jedzenia oddzielić miąższ od
skórki – mówi sprzedawczyni.
Nie zapomnijmy o przypra-
wach! Przy Niedźwiedziej na
stoisku numer 34 dostaniemy
ich całe mnóstwo, a do tego
pyszne makarony, które pasują
do zupy dyniowej lub spaghetti
w dyniowym pesto.
Pokochaj wrocławskie
targowiska
Wrocław kocha targi, o czym
świadczy niemalejąca ich po-
pularność. Klienci cenią sobie
świeże towary od lokalnych
dostawców i więzi ze sprze-
dawcami, jakie od lat pielęgnu-
ją. Kupimy tu niemal wszystko,
a także skorzystamy z szeregu
usług – od tych najprostszych
po specjalistyczne. We Wrocła-
wiu mamy wciąż sporo targo-
wisk, które właśnie przeżywają
swój renesans. Pełna lista tar-
gowisk we Wrocławiu, na któ-
rych kupimy przysłowiowe my-
dło i powidło, dostępna jest na
stronach serwisu Wroclaw.pl.
Strachy na lachy, pirat i papuga w Hydropolis
Dyniowe love na wrocławskich targowiskach
Na wrocławskich targowiskach znajdziemy wszystko, co potrzebne do przygotowania pysznych i zdrowych potraw dyniowych
Papuga i Pirat poprowadzą w Halloween dwie wycieczki dla małych i dużych uczestników
NADIA
SZAGDAJ
HYDROPOLIS
16.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
17
KULTURA
Ośmiornica ze skrzydłami motyla i Rekinokot – w Mia Art Gallery na placu Solnym 11 można oglądać jedyne
w swoim rodzaju pluszaki w rozmiarze XXXL. Zaprojektowały je dzieci, a uszyli studenci wrocławskiej ASP.
I Beata Turska
Pamiętacie zaczarowany ołó-
wek z dawnej kreskówki?
Dzięki niemu wszystko, co
narysował bohater bajki, re-
zolutny Piotrek, zaczynało
istnieć naprawdę. Mniej wię-
cej to samo zrobili studenci
z Koła Naukowego DeForma
wrocławskiej Akademii Sztuk
Pięknych: uszyli stworki na-
rysowane, a potem ulepione
z gliny samoschnącej przez
dzieci z domów dziecka, rodzin
zastępczych oraz świetlic Sto-
warzyszenia Siemacha.
„Dzieciaki Stworzaki”
Stworki – wymyślone przez 28
dzieci i zmaterializowane przez
podobną liczbę studentów oraz
pomagających im wolontariu-
szy – można oglądać w Mia Art
Gallery na placu Solnym 11.
Wystawa, na której są także
rysunkowe projekty, gliniane
modele i arcyciekawe metrycz-
ki, nosi tytuł „Dzieciaki Stwo-
rzaki”. Lepiej nie zwlekać z jej
oglądaniem, bo po finisażu za-
planowanym na 30 październi-
ka wszystkie pluszaki trafią do
dzieci, które je zaprojektowały.
Stworzenia niezwykłe
Pluszaki są bardzo pomysłowe.
Np. Rekinokot został zaprojek-
towany w ten sposób, że moż-
na wejść do środka, więc może
służyć i za kryjówkę, i za ko-
stium. Ma też płetwę grzbieto-
wą, imponujące zębiska i koci
ogon. Jest też ogromny kot
z dredami – największy spo-
śród pluszaków – który jest
maskotką-meblem, bo można
na nim wygodnie usiąść albo
nawet się położyć.
– Jestem zachwycona Stworza-
kami i chętnie przygarnęłabym
je wszystkie – śmieje się Łucja
Piwońska, jedna z zaangażo-
wanych w projekt studentek.
– Bardzo się cieszę, że mogłam
wziąć udział w tym projekcie.
Bardzo lubię pracować z dzieć-
mi i jak zawsze zaskoczyła
mnie ich kreatywność.
Z szacunkiem dla
projektantów
Studenci potraktowali mło-
dych projektantów z pełnym
szacunkiem: nie starali się
„wiedzieć lepiej”, jak powinny
wyglądać pluszaki i uszyli do-
kładnie to, co zaprojektowały
dzieci.
– Staraliśmy się dochować
wierności projektom dzieci.
Nikt z nas nie jest profesjonal-
nym szwaczem, mierzyliśmy
się więc z techniką, którą nie
posługujemy się na co dzień.
Wyzwaniem była także liczba
i rozmiar pluszaków, ale dzię-
ki temu dużo się nauczyliśmy
– wyjaśnia Iwo Szenk, pre-
zes koła naukowego DeForma
Akademii Sztuk Pięknych we
Wrocławiu.
› Galerię stworzaków zoba-
czysz skanując QR kod
Stworzaki z marzeń dzieci
Co tworzy niezwykły rzeźbiarz z Barda
Od 25.10 w Muzeum Etnograficznym trwa wyjątkowa
wystawa „Jan Giejson. Od nowa”. To nie tylko prezentacja
prac rzeźbiarza-samouka, ale też historia wiary i nadziei.
I Magdalena Talik
Jan Giejson z Barda tworzy od
ponad 60 lat. Zaczął rzeźbić
jako nastoletni chłopak i na-
wet teraz, gdy ma 78 lat, pra-
cuje z taką samą pasją. Artysta
mieszka i rzeźbi w Bardzie na
Dolnym Śląsku. W ubiegłym
roku w życiu Jana Giejsona, jego
rodziny i całego Barda wydarzył
się dramat. Przez miasteczko
przeszła powódź, rujnując wiele
domów, dobytek życia miesz-
kańców i zabierając ze sobą
rzeźby artysty. W tym dziesięć
prac, które już zostały wybrane
do zakupu przez Muzeum Etno-
graficzne we Wrocławiu. Po po-
wodzi wybrano dziesięć innych,
ale straty rzeźbiarza okazały się
znaczące.– Chcieliśmy nie tylko
duchowo, ale też w jakiś sposób
muzealnie wesprzeć tego wy-
jątkowego twórcę, który stracił
część dorobku życia, a którego
dzieła były kupowane do naszych
zbiorów już od lat 70. – zaznacza
Piotr Oszczanowski.
Ekspozycja potrwa do 30.12. Bi-
lety kosztują 8 i 10 zł. Muzeum
przy ul. Traugutta 111/113 jest
czynne od wtorku do niedzieli.
W tygodniu i w sobotę od 10-
16, w niedzielę od 10 do 18.
Stworki wymyśliło 28 dzieci, a uszyło prawie tyle samo studentów ASP i wolontariuszy
Niezwykłe rzeźby obejrzymy w muzeum do końca roku
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
Wrocławskie
TargiDobrych
Książek2025
Znamy już częściową listę
wydawnictw, które będą
w Hali Stulecia podczas
Wrocławskich Targów Do-
brych Książek 2025 (zobacz
na www.wro.news/targi-
-ksiazek). W tym roku targi
będą czynne od piątku, a nie,
jak dotychczas, od czwartku.
◼ 5 grudnia godz. 12-19
◼ 6 grudnia godz. 10-20
◼ 7 grudnia godz. 10-18.
Wkrótce też poznamy no-
minacje do wrocławskich
nagród edytorskich – Pióra
Fredry (za najpiękniej wy-
dane książki dla dorosłych)
i Nagrody Dobre Strony (za
najpiękniej wydane książki
dla dzieci).
Zaginionyobraz
wróciłdoMuzeum
Narodowego
Obraz „Lato” duńskiej ar-
tystki Berty Wegmann na-
leżał do kolekcji Śląskiego
Muzeum Sztuk Pięknych do
1906 r. Dzieło zaginęło po II
wojnie. Trafili na nie specja-
liści z Ministerstwa Kultury
i Dziedzictwa Narodowego.
Od piątku obraz znów jest
w zbiorach wrocławskiej
placówki. Wykazano, że zo-
stał nielegalnie wywieziony
z Polski. Dowodem na to była
między innymi zachowana
nalepka polskiego konser-
watora zabytków. Duńska
rodzina, która planowała
sprzedaż dzieła, nieodpłatnie
przekazała obraz.
156stypendiów
i400tys.zł
dlamłodzieży
Muzycy, tancerze, malarze,
aktorzy – młodzi artyści
odebrali 23.10 stypendia na
łączną kwotę ponad 400 tys.
zł, które pomogą im rozwijać
talenty i spełniać artystyczne
marzenia. Uroczystość odbyła
się tradycyjnie w Sali Wielkiej
ratusza. Dyplomy stypen-
dialne wręczył młodym, uta-
lentowanym wrocławianom
prezydent Wrocławia Jacek
Sutryk. Niektórzy odbierali
je już po raz kolejny. Stypen-
dystom towarzyszyli rodzice,
opiekunowie i nauczyciele.
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
17.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
18 LEKCJA 5/12 O BEZPIECZEŃSTWIE
10 ZASAD BEZPIECZEŃSTWA
Korzystaj z wiarygodnych źródeł informacji.
Opracuj i przećwicz rodzinny plan kryzysowy.
Przygotuj domowe zapasy.
Skompletuj apteczkę z lekami.
Regularnie przeglądaj instalacje elektryczne.
Przygotuj identyfikatory dla dzieci i seniorów.
Zaczipuj zwierzęta.
Sprawdź, gdzie znajduje się najbliższe miejsce schronienia.
Skompletuj plecaki ewakuacyjne.
Słuchaj poleceń służb.
Kryzys może zdarzyć się
w każdej chwili – powódź,
przerwa w dostawie prądu,
silna wichura czy awaria
gazu nie wybierają czasu
ani miejsca. Dlatego tak
ważne jest, aby każdy dom
miał rodzinny plan kryzyso-
wy i wiedział, jak zachować
się w sytuacji zagrożenia.
I Redakcja
– Samoorganizacja i odpowie-
dzialność są kluczowe. Musi-
my umieć radzić sobie sami,
ponieważ służby w pierwszej
kolejności zajmują się tymi,
którzy tego nie zrobią – np.
osobami starszymi, chorymi
lub uwięzionymi w zalanych
budynkach – podkreśla Bartło-
miej Bajak, dyrektor Wydziału
Bezpieczeństwa i Zarządzania
Kryzysowego Urzędu Miejskie-
go Wrocławia.
Świadome przygotowanie się
na trudne sytuacje to inwesty-
cja w bezpieczeństwo całej ro-
dziny. Plan kryzysowy ułatwia
szybkie decyzje, porządkuje
działania i pozwala zachować
spokój wtedy, gdy inni dopiero
zaczynają się zastanawiać, co
robić.
Rodzinna lista kontrolna
bezpieczeństwa
Dane kontaktowe i miejsca
spotkań
† numery telefonów wszyst-
kich członków rodziny
† kontakty do sąsiadów i bli-
skich spoza miejscowości
† miejsce spotkania
w pobliżu domu
† miejsce spotkania poza
miejscowością
Plan działania w sytuacjach
kryzysowych
† podział obowiązków
między domowników
† ustalenie sposobu
komunikacji w razie
rozdzielenia
† regularne ćwiczenie planu
† lista osób wymagających
szczególnej opieki
Identyfikacja i bezpieczeństwo
† identyfikatory dla dzieci
i seniorów
† oznakowanie zwierząt
domowych
† sprawdzenie najbliższych
miejsc schronienia
Kontrola i aktualizacja
† aktualizacja danych
kontaktowych
† przegląd planu
kryzysowego co najmniej
raz na pół roku
† kontrola zapasów
żywności, wody i leków
† przegląd instalacji
domowych
Edukacja i przygotowanie
† nauka podstaw pierwszej
pomocy
† omówienie scenariuszy
zagrożeń
† współpraca sąsiedzka
i lokalna pomoc
Dekalog bezpieczeństwa
1. Korzystaj z wiarygodnych
źródeł informacji – przede
wszystkim rządowych i ofi-
cjalnych komunikatów.
2. Opracuj i przećwicz rodzin-
ny plan kryzysowy na wypa-
dek różnych zagrożeń, ewaku-
acji lub rozdzielenia rodziny.
3. Przygotuj domowe zapasy
na minimum 3 dni i regularnie
je przeglądaj.
4. Skompletuj apteczkę z le-
kami i naucz się udzielać
pierwszej pomocy.
5. Regularnie przeglądaj in-
stalacje elektryczne, gazowe,
wentylacyjne i kominowe –
bezpieczeństwo domu zależy
od ich stanu.
6. Dla dzieci i seniorów przy-
gotuj identyfikatory z imie-
niem, nazwiskiem i numerem
kontaktowym.
7. Jeśli masz zwierzęta, zaczi-
puj je lub oznakuj – ułatwi to
ich odnalezienie.
8. Sprawdź, gdzie znajduje się
najbliższe miejsce schronienia
i jak się tam dostać.
9. Skompletuj plecak ewaku-
acyjny dla każdego domow-
nika – uwzględnij leki, doku-
menty, odzież, latarkę, radio
i wodę.
◼ Dla dzieci przygotuj
specjalny zestaw – ulubioną
zabawkę, przekąski
i przybory higieniczne.
◼ Dla seniorów i osób
z ograniczoną mobilnością
dopasuj zawartość do ich
możliwości i potrzeb.
◼ Dla zwierząt
domowych przygotuj
transporter, wodę,
karmę i dokumentację
weterynaryjną.
10. Słuchaj poleceń służb
i współdziałaj z innymi, by
zwiększyć bezpieczeństwo
swoje i otoczenia.
Sporządź rodzinny plan na wypadek kryzysu
Przejrzenie raz na kilka tygodni listy kontrolnej pomaga uporządkować działania i pozwala zachować spokój w trudnym momencie
ADOBE
STOCK
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
18.
NR 42 (252)– PAŹDZIERNIK 2025
19
SPORT
Tydzień w skrócie
Sportowy weekend we
W r o c ł a w i u o t w o r z y ł y
w piątek siatkarki w hali
Orbita. Po pierwszych
dwóch setach, wygranych
do 22 i 23, prowadziły ze
Stalą Mielec. Niestety,
zgodnie z siatkarskim po-
wiedzeniem: jeżeli nie wy-
grywasz w trzech, przegry-
wasz w pięciu. W trzecim
secie wrocławianki prze-
grały do 15, w czwartym
do 20 i w tie-breaku do 10.
Bilans Volleya to 1-2.
W sobotę grali koszykarze
i piłkarze Śląska. Najpierw
w Orbicie WKS pewnie
ograł Arkę Gdynia 87:68
(Kadre Gray: 25 punktów,
7/10 z gry, 6 asyst i 5 zbió-
rek). Równie przyjemnie
było później na Tarczyński
Arenie, gdzie piłkarze wy-
grali 3:1 z Górnikiem Łęcz-
na (bramki dla WKS-u: P.
Banaszak, P. Samiec-Talar
– 2) i umocnił się na pozy-
cji wicelidera 1. ligi.
WYDARZENIA
SPORTOWE
koszykówka
BKT Eurocup, 29.10,
godz. 19, hala Orbita,
WKS Śląsk Wrocław –
Umana Reyer Venice,
Polsat Sport 2
FIBA Eurocup Women,
30.10, godz. 18,
Beroe – Ślęza Wrocław,
YouTube
Orlen Basket Liga Ko-
biet, 2.11, godz. 18,
AZS UMCS Lublin
– Ślęza Wrocław,
TVP Sport
Orlen Basket Liga,
2.11, godz. 20,
MKS Dąbrowa Górnicza
– WKS Śląsk Wrocław,
YouTube
piłka nożna
Betclic 1. Liga,
3.11, godz. 18.45,
ŁKS Łódź – WKS Śląsk
Wrocław, TVP Sport
siatkówka
Tauron Liga,
2.11, godz. 14.45,
Bielsko-Biała – #Vollay-
Wrocław, Polsat Sport 1
Będzie ich 30. Każdy za-
wieszony wysoko na niebie.
Chodzi o balony, które poja-
wią się nad naszym miastem
od 9 do 11 listopada. Sterują-
ce nimi załogi wezmą udział
wfieścieoPucharPrezyden-
ta Wrocławia.
I Michał Kurowicki
Wszystko rozpocznie się
w sobotę 8 listopada na sta-
dionie Olimpijskim w godz.
18-18.30 na bocznym boisku
piłkarskim, które znajduje się
pomiędzy strzelnicą i kortami
tenisowymi. Tego dnia odbę-
dzie się wieczorny pokaz. Ba-
lony zostaną ustawione obok
siebie. Następnie załogi pod-
grzeją je gorącym powietrzem.
W momencie uruchomiania
palników rozbłysną, co da
niezapomniany efekt. Wstęp
na pokaz jest bezpłatny.
Właściwa fiesta o Puchar Pre-
zydenta Wrocławia rozegra
się w niedzielę, poniedziałek
i wtorek. W pierwsze dni doj-
dzie do dwóch serii startów
– o godz. 8 i o godz. 14. Na-
tomiast we wtorek odbędzie
się tylko start o godz. 8, zwa-
ny „Lotem dla Niepodległej”.
Na razie nie wiadomo skąd
wystartują balony. Dowiemy
się o tym w ostatniej chwili.
Wszystko zależy od kierun-
ku i siły wiatru danego dnia,
który nie może być mocniej-
szy niż 4-5 m na sekundę
przy starcie lub lądowaniu.
Trzeba sprawdzać stronę Klu-
bu Sportów Balonowych we
Wrocławiu (FB/klubbalono-
wywroclaw).
W fieście wystartuje 30 ba-
lonów. Wszystkie sterowane
przez załogi z Polski. Zwycię-
ży ta ekipa, która najdokład-
niej pokieruje lotem w czasie
kilkudniowych zmagań.
– W naszych zawodach liczy
się celność. Puchar Prezyden-
ta otrzyma ta załoga, która
na rozłożony na ziemi krzyż
zrzuci marker (wstążka obcią-
żona woreczkiem z piaskiem)
najbliżej środka krzyża – wy-
jaśnia Piotr Radomski, wice-
prezes Klubu Sportów Balo-
nowych we Wrocławiu.
Kolorowe balony nad Wrocławiem
Piłkarze ręczni Śląska nie zwalniają
Świetne występy piłkarzy ręcznych Śląska Wrocław. Tym razem pokonali na wyjeździe Nielbę Wągrowiec 32:30 i zaj-
mują drugie miejsce w tabeli Ligi Centralnej mężczyzn z dużą szansą na awans do Superligi.
I Michał Kurowicki
Obecny sezon Ligi Centralnej
mężczyzn zaczął się świetnie
dla piłkarzy ręcznych Śląska.
Po rozegraniu 7 kolejek mają
na swoim koncie 6 zwycięstw
i tylko jedną porażkę. W ostat-
niej rundzie grali w Wągrowcu
z miejscową Nielbą. Wygry-
wając umocnili się na drugim
miejscu w tabeli. Do prowa-
dzącej Pogoni Szczecin tracą
tylko jeden punkt.
– Liga jest naprawdę bardzo
wyrównana i z tygodnia na
tydzień trzeba być skupio-
nym na najbliższym meczu,
bo wystarczy chwila rozluź-
nienia i można się narazić na
stratę punktów. My od po-
czątku mamy jeden cel: zro-
bić awans! Nie widzimy innej
opcji i do tego dążymy. Uwa-
żam, że jesteśmy głównym
kandydatem do awansu –
mówi Kacper Okapa, zawod-
nik Śląska. I dodaje: – Nasza
drużyna ma wszystko, czego
potrzeba. Dużo zawodników
ma doświadczenie w Superli-
dze, a z drugiej strony mło-
de osoby, które tej Superligi
chcą zaznać. W dodatku uwa-
żam, że treningi powodują, że
wchodzimy na coraz wyższy
poziom. Wątpię, żeby jakaś
drużyna w lidze centralnej
trenowała tak mocno jak my.
W listopadzie Śląsk czeka
trudna seria aż trzech me-
czów wyjazdowych i tylko
jeden domowy. Najbliższe
spotkanie nasz zespół roz-
pocznie w Łodzi w sobotę 8
listopada o godz. 15. Prze-
ciwnikiem będzie drużyna
Anilany Łódź.
Nad Wrocławiem pojawi się 30 balonów, każdy z nich o wysokości około 24 metrów
– Uważam, że jesteśmy głównym kandydatem do awansu – mówi Kacper Okapa
WKS
ŚLĄSK
WROCŁAW
PIOTR
RADOMSKI
19.
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNYURZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
20 WYDARZENIA
KRZYŻÓWKA NUMERU 252
REDAKCJA
pl. Solny 14, 50-062, Wrocław,
www.wroclaw.pl,
e-mail: [email protected]
Redaktor naczelna
Anna Aleksandrowicz
Redaktor wydania
Agata Zięba
DRUK
AGORA
ul. Daniszewska 27
03-230 Warszawa
WYDAWCA
Gmina Wrocław
Napisz do nas!
Numer ratunkowy: 112
Straż Miejska: 986
Centrum Powiadamiania Ratun-
kowego WOPR (nr ratunkowy
nad wodą): 601 100 100
Centrum Zarządzania Kryzyso-
wego: 71 770 22 22
Bezpośrednie zagroże-
nie zdrowia i życia
(bezpłatne, czynne całą dobę)
Pogotowie energetyczne: 991
Pogotowie gazowe: 992
Pogotowie ciepłownicze: 993
Pogotowie wodno-kanalizacyjne:
994
Telefony awaryjne
Ważne telefony
Infolinia Urzędu Miejskiego
Wrocławia: 71 777 77 77
(pn.-pt. 8-18)
Zgłoś awarię do ZDiUM:
71 376 00 22 , 19501
(całodobowo)
Centrum Obsługi Klienta MPWiK:
71 34 09 655
(pn.-pt. 8-15, śr. 8-17)
Biuro Obsługi Pasażera MPK:
71 30 85 030 (pn.-pt. 7-21)
Miejskie Biuro Rzeczy Znalezionych:
71 376 08 96
(pn.-pt. 8-14, śr. 8.30-16)
Miejski Rzecznik Konsumentów:
71 777 79 02 (pn.-pt. 7.45-15.45)
Taxi Senior:
794 123 124
Zgłoś dym ze spalania odpadów:
986 (całodobowo) lub 71 310 06 46
(pn.-pt. 7-14)
Zgłoś chore lub ranne dzikie
zwierzę: 71 770 22 22
(całodobowo)
Zgłoś bezpańskiego psa lub kota:
986 (24h)
Wsparcie osób z niepełnospraw-
nościami: 71 777 89 61 (Biuro
Wrocław Bez Barier,
pn.-pt. 7.45-15.45)
Telefon Zaufania MOPS:
512 198 939
Punkt Informacyjno-Kontakto-
wy Anonimowych Alkoholików:
71 321 21 24, 801 033 242
Telefon informacyjny grup ro-
dzinnych Al-Anon: 572 945 199
Bezpłatne konsultacje, szkolenia
i spotkania informacyjne
PL UA EN BY RU
Przyjdź
Przejście Dialogu,
ul. Świdnicka 19
Napisz
[email protected]
Zadzwoń
+48 538 579 555
+48 71 772 49 50
Zaobserwuj
@wromigrant
Jesteśmy częścią
Punkt informacji dla migrantów
i uchodźców (WCRS): 71 772 49
50, 538 579 555 (pn.-pt. 9-17)
Przejście Dialogu, ul. Świdnicka 19
(konsultacje osobiste pn.-sb. 12-16)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
9.
10.
8.
8.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
1. Zestaw działań do osiągnięcia celu albo w kartografii odwzorowanie
niewielkiego fragmentu terenu.
2. Zgodność, ład i porządek.
3. Rodziła się tam wrocławska Solidarność.
4. Proces przetwarzania czegoś w celu ponownego wykorzystania.
5. Placówka edukacyjna.
6. Roślina, która ma pień i jest wysoka.
7. Pora nocy i kierunek świata.
8. Duże miasto, które jest centrum gospodarczym i kulturalnym.
9. Kultowy wrocławski bar mleczny.
10. Jednocząca zgodność w różnych aspektach.
11. Zespół zjawisk i warunków pogodowych, które są
charakterystyczne dla danego obszaru i powtarzają się
przez długi czas.
12. Inaczej energia odnawialna.
13. Ważny środek komunikacji miejskiej we Wrocławiu, kojarzony
z kolorem niebieskim.
14. Przeciwieństwo hałasu.
15. Przyroda jako całość.
16. Materialne dziedzictwo kulturowe.
Następny numer biuletynu wroclaw.pl już od 5.11.2025 Pełne archiwum na www.wroclaw.pl/biuletyn
A b y w y g r a ć j e d n ą
z trzech nagród, wy-
starczy wysłać
hasło z krzy-
żówki SMS-
- e m p o d
numer 664
0 7 2 6 0 6 .
K o s z t
j e d n e g o
SMS-a wg
t a r y f y
operatora.
W treści należy wpisać
numer biuletynu i po
kropce prawidło-
wą odpowiedź.
W tym numerze
będzie to 252.
HASŁO (sło-
w o H A S Ł O
należy za-
stąpić roz-
wiązaniem
krzyżówki).
Na odpowie-
dzi czekamy do 5.11 do godz.
20. Trzech zwycięzców wy-
łonimy zgodnie z regulami-
nem spośród autorów prawi-
dłowych odpowiedzi do 12.11.
Skontaktujemy się z nimi
w ciągu trzech dni roboczych
z nr. tel. 71 776 71 00.
U W A G A ! W g r e g u l a m i -
nu wygrywa ten, kto wy-
śle SMS-a jako pierwszy,
przedostatni lub ostatni.
W tym wydaniu do zdobycia:
bluza z herbem Wrocławia,
workoplecak i kubek.
Zwycięzcami w numerze 250
(hasło: Skoki na medal) zo-
stali: p. Jakub (bluza), p. Ma-
ciej (workoplecak) i p. Kamila
(kubek). Gratulujemy!
› Regulamin i RODO
www.wroclaw.pl/
biuletyn/#konkurs
MATA TOUR 2040
w Hali Stulecia 31.10
Po dwóch latach od historycz-
nej trasy MATA TOUR, która
zgromadziła ponad 100 tysię-
cy osób w całej Polsce, Mło-
dy Matczak powraca, by za-
brać swoich fanów w podróż
do przyszłości – 31.10 o godz.
20. Bilety od 185 z na www.
goingapp.pl
4.11Przezżołądekdo
sedna–„Menu”wKNH
„Menu” w reż. Marka Myloda
– przewrotna opowieść o świe-
cie fine diningu, gdzie luksu-
sowa kolacja staje się spekta-
klem pełnym czarnego humoru
– spotkanie nr 2 z cyklu Przez
żołądek do sedna –w Kinie NH
4.11 godz. 18. Bilety od 29 zł na
www. wro.news/menu
Spektakl FUGA 6.11
w sali czerwonej NFM
Czworo tancerzy – Stanisław
Bulder, Olga Bury, Radosław
Lis i Gieorgij Puchalski oraz
Polish Cello Quartet z nowa-
torskim projektem do mu-
zyki J.S. Bacha i utworów
Artura Zagajewskiego. Bilety
na prapremierę 6.11 od 75 zł
na www.wro.news/fuga
Świnka Peppa w CK
Nowy Pafawag 23.11
Świnka Peppa, George i przy-
jaciele zapraszają dzieci na
wyprawę do lasu. Spektakl
„Przygody Świnki Peppy”
w Centrum Kultury Nowy Pa-
fawag, ul. Chociebuska 4/6
można obejrzeć 23.11 o godz.
10, 13 i 16. Bilety od 105 zł na
www.swinkapeppanazywo.pl
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE