ct bụng

GIỚI THIỆU HÌNH ẢNH CT BỤNGGIỚI THIỆU HÌNH ẢNH CT BỤNG
TS‐BS NGHIÊM PHƯƠNG THẢO
Bộ môn CĐHA‐ ĐHYK Phạm Ngọc Thạch

Nội dungNội dung
Giới thiệu chung1 Giới thiệu chung
2 Giải phẫu CT bụng‐ chậu
Hình ảnh gan / CT3 g /
Hình ảnh lách /CT4
Một số hình ảnh đau bụng cấp/CT5
2TS.BS Nghiêm Phương Thảo BMCĐHA ĐHYK Phạm Ngọc Thạch

Giới thiệu chungGiới thiệu chung
 Khảo sát hình ảnh vùng bụng : X quang qui ước siêu âm Khảo sát hình ảnh vùng bụng : X quang qui ước, siêu âm,
CT (computed tomography), MRI, chụp mạch máu, nội
soi y học hạt nhânsoi, y học hạt nhân…
 Vai trò của CT
 Phát hiện tổn thương
 Đánh giá và mô tả đặc điểm của tổn thương
 Đánh giá giai đoạn u
 Hướng dẫn sinh thiết và điều trị
TS.BS Nghiêm Phương Thảo BMCĐHA
ĐHYK Phạm Ngọc Thạch
3

Giới thiệu chungGiới thiệu chung
Đòi hỏi sự chú ý caoĐòi hỏi sự chú ý cao
• Chuẩn bị bệnh nhân
Kỹ h ậ h• Kỹ thuật chụp
• Chỉ định
Đòi hỏi BS CĐHA có mặt lúc chụp
• Đánh giá lâm sàng của bệnh nhân
• Xác định các đặc điểm, kỹ thuật hình
ảnh cần thiết
4

Tiếp cận bệnh nhânTiếp cận bệnh nhân
- Chỉ định chụp
- Dị ứng chất cản quang
Bệnh sử
+ lâm sàng
- Dị ứng chất cản quang
- Chức năng gan, thận
- Tiền sử mổ vùng bụng – chậu
Tiếp cận
bệnh
hâ
g ụ g ậ
- Tiền sử bệnh ác tính và xạ trị…
nhân
Hình ảnh đã
- Những bất thường trước đây
- Những dấu hiệu nghi ngờ cần
khảo sát
Những dấu hiệu nghi ngờ cần
thiết phải đánh giá lại lần chụp
nàyy
5

Cách đọc CT bụng – chậuCách đọc CT bụng – chậu
 Là bả liệt kê á điề ầ khả át để đả bả iá át Làm bảng liệt kê các điều cần khảo sát để đảm bảo: giám sát
đủ tất cả các cấu trúc, xác định các bất thường trên hình
 Chẩn đoán chính xác:
 Lý giải kết quả tốt nhất nhờ phần mềm xử lý hình ảnh
 Xem hình qua nhiều lát cắt khác nhau
 Đặt độ rộng cửa sổ và trung tâm cửa sổ thích hợpĐặt độ rộng cửa sổ và trung tâm cửa sổ thích hợp
 Tái tạo hình đa mặt phẳng và tái tạo 3D
6

CÁCH ĐỌC CT BỤNG CHẬU
Đáy phổi: nốt, thâm
nhiễm, sẹo, tràn
dịch, xẹp phổiGan: kích thước, đậm
ồ ấ
Dạ dày: vị trí, độ căng, độdịch, xẹp phổi
độ nhu mô đồng nhất,
bắt chất cản quang
đồng dạng, đm gan, tm
cửa, tm gan
ạ y ị , ộ g, ộ
dày thành, các nếp
Tá tràng, ruột non: vị trí,cửa, tm gan
Đ ờ ậ à úi
độ căng, độ dày thành, mỡ
xung quanh, mạc treo
Đường mật và túi
mật: các ống mật
nhìn thấy được, độ
dày thành, độ căng
Đại–trực tràng: vị trí, độ
căng, độ dày thành, lòng
ruột, túi thừa
dày thành, độ căng
của túi mật, sỏi đậm
độ thấp / cao
Tử cung buồng trứng: kíchTử cung, buồng trứng: kích
thước, vị trí, tương quan tuổi,
chu kỳ kinh, khối u
7

Cách đọc CT bụng chậu
Mạch máu: ĐMCB,
TMCD, ĐM thân tạng, đ-
tm MTTT đ tm MTTD đ
Tụy: kích thước, vị trí,
đầu, cổ, thân, đuôi tụy;
nhận định ống tụy, tĩnh
mạch lách mỡ quanh
tm MTTT, đ- tm MTTD, đ-
tm thận, tm lách, tm cửa Xương: độ khoáng xương,
biến đổi thoái hóa, di căn
Lách: kích thước, bắt
mạch lách, mỡ quanh
tụy
Tuyến tiền liệt và túi tinh:
kí h th ớ đó ôi
thuốc không đồng
nhất/ thì sớm, đồng
nhất/ thì muộn, lách
kích thước, đóng vôi
Bàng quang: độ căng độ
ộ
phụ, tm lách, đm lách
Thận: kích thước, bắt
th ố đối ứ á đài Thượng thận: dạng
Bàng quang: độ căng, độ
dày thành, lòng
thuốc đối xứng, các đài,
bể thận và niệu quản; vị
trí và hướng của thận
Thượng thận: dạng
Y hay V, các chi dày <
1cm, các bờ không lồi 8

Giải phẫu CT bụngGiải phẫu CT bụng
• Các lát cắt phía cao ổ bụng thường gặp : đáy phổi, gan, lách,p ụ g g gặp y p , g , ,
động‐tĩnh mạch chủ
• Các lát cắt phần thấp của gan thường gặp: gan, lách, tụy, thận,
độ tĩ h h hủ độ tĩ h h t t à t êđộng – tĩnh mạch chủ, động‐ tĩnh mạch mạc treo tràng trên,
tĩnh mạch lách
• Các lát cắt phần thấp của vùng chậu: bàng quang, tiền liệtp p g ậ g q g, ệ
tuyến, tử cung, trực tràng
• Để dễ quan sát : thường quan sát các hình ảnh lần lượt, liên
ừ ê ố Q á á h ấ ú 3 hiềtục từ trên xuống. Quan sát các cơ quan theo cấu trúc 3 chiều
• Lưu ý các mốc giải phẫu quan trọng ở vùng bụng
9

Lưu ý giải phẫuLưu ý giải phẫu
 Đầu tụy liên quan tới động‐tĩnh mạch mạc treo tràng trên, đuôi tụy
với rốn lách, Thân tụy chạy chếch xuống từ (T) sang (P). Tụy nằm
trước TM lách.
 TM thận (T): chạy sang phải đổ vào tĩnh mạch chủ dưới, ngay dưới
động mạch mạc treo tràng trên, và phía trên đoạn D3 tá tràng.
 Tuyến thượng thận (P) : nằm trên thận phải, trong 1 khoang gồm :
sau gan, ngoài chân hoành, sau TM chủ bụngg , g , ụ g
 Gan: tĩnh mạch cửa, 3 TM trên gan, dây chằng liềm, hố túi mật.
10

GiẢI PHẪU CT BỤNG
11

GIẢI PHẪU
C G C ẬCT BỤNG – CHẬU
1: Phổi phải
2: TM gan phải2: TM gan phải
3: Gan
4: TM gan trái4: TM gan trái
5: Dạ dày
6: Góc đại tràng trái
7: Lách
8: Phổi trái
9: Động mạch chủ bụng
12

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi phải
CT BỤNG – CHẬU
3: Phổi trái
4: Tuyến thượng thận trái
5: Lách
6: ĐM lách
7: Đại tràng
8: TM cửa
9: TM gan
13

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Vòm hoành phải
4: Cực trên thận trái
5: Lách
6: ĐM lách
7: Đại tràng
8: Dạ dày
9: TM cửa
10: Gan
14

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: TM chủ dưới
2: Gan
2: Gan
3: Tuyến thượng thận phải
4: Nếp gấp vòm hoành
5: ĐM chủ bụng
7: Thận trái
8: Lách
9: Tụy
10: đại tràng
15

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: TM chủ dưới
2: Cực trên thận phải
2: Cực trên thận phải
3: Động mạch chủ
4: ĐM thân tạng
5:Thận trái
6: Đại tràng
7: TM lách
8: Tụy
9: TM cửa
16

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: TM chủ dưới
2: Thận phải
2: Thận phải
3: ĐM chủ bụng
4: ĐM mạc treo tràng trên
5: Thận phải
6: Ruột non
7: Đại tràng
8: TM cửa
9: Gan
17

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: TM chủ dưới
2: Thận phải
2: Thận phải
3: ĐM chủ bụng
4: TM thận
5: Thận trái
6: Động mạch mạc treo
tràng trên
7: TM mạc treo tràng trên
8: Túi mật
9: Gan
18

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: TM chủ dưới
2: ĐM chủ bụng
2: ĐM chủ bụng
3: Gốc ĐM thận phải
4: ĐM chủ bụng
5: Thận trái
6: Đại tràng trái
9: Túi mật
19

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: TM chủ dưới
2: Thận phải
2: Thận phải
3: ĐM chủ bụng
4: Thận trái
8: Túi mật
9: Gan
20

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Túi mật
2: Gan
2: Gan
3: TM chủ dưới
4: Thận phải
5: ĐM chủ bụng
6: Thận trái
21

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Đại tràng ngang
ẳ
2: Cơ thẳng bụng
3: Túi mật
4: Gan4: Gan
5: Thận phải
6: TM chủ dưới6: TM chủ dưới
7: ĐM chủ bụng
8: Thận tráiậ
22

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Đại tràng ngang
2: Gan
2: Gan
3: Thận phải
4: TM chủ dưới4: TM chủ dưới
5:ĐM chủ bụng
6: Thận phảiậ p
23

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
2: Đại tràng
2: Đại tràng
3: Gan
4: Thận phải
5: TM chủ dưới
6: Cơ psoas
7: ĐM chủ bụng
10: cơ chéo bụng ngoài
11: cơ chéo bụng trong
12: cơ ngang bụng
24

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
2: Gan
2: Gan
3: Thận phải
4: TM chủ dưới
5: Tủy sống
6: ĐM chủ bụng
7 Cơ hé ài7: Cơ chéo ngoài
8: Cơ chéo trong
9: Cơ ngang bụng
10: quai ruột non
25

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
2: Gan
3: Cực dưới thận phải
4: Thân đốt sống4: Thân đốt sống
5: Mỏm gai
6: Lỗ liên hợp6: Lỗ liên hợp
7: Cơ chéo ngoài
8: Cơ chéo trongg
9: Cơ ngang bụng
10: Quai ruột non
26

GiẢI PHẪU/CT
BỤNG‐CHẬU
1: Quai ruột non
2 Đ i t à2: Đại tràng
3: Gan
4: TM chủ dưới
5: ĐM chủ
7: Cơ chéo bụng ngoàiụ g g
8: Cơ chéo bụng trong
9: Cơ ngang bụng9: Cơ ngang bụng
10: Cơ thẳng bụng 27

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Tim
ổ ả
2: Phổi phải
3: Gan
4 Túi mật4: Túi mật
5: Đại tràng
6: Xương sườn6: Xương sườn
7: Phổi trái
28

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi phải
2: gan
3: Túi Mật
4: Manh tràng4: Manh tràng
5: Bàng quang
6: Tim6: Tim
7: Dạ dày
8: Đại tràngạ g
9: Quai ruột non
10: Đại tràng Sigma
29

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi phải
ử
2: TM cửa
3: Gan
4: Manh tràng4: Manh tràng
5: Bàng quang
6: Đại tràng sigma6: Đại tràng sigma
7: Quai ruột non
8: Đại tràngạ g
9: Tim
30

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi phải
2: TM cửa
3: Gan
4: Manh tràng
5: Bàng quang
6 Đ i t à i6: Đại tràng sigma
7: Quai ruột non
8: TM mạc treo tràng trên8: TM mạc treo tràng trên
9: Tim
31

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi phải
2: Gan
3: TM trên gan
4: TM cửa4: TM cửa
5: Đại tràng phải
6: Bàng quang6: Bàng quang
7: Tim
8: Dạ dàyạ y
9: Quai ruột non
32

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
2: Dạ dày
3: Quai ruột non
4:Đại tràng trái
5: ĐM đùi nông
6:TM đùi nông
7 khớ7: khớp mu
8: Bàng quang
9: Đại tràng phải9: Đại tràng phải
10: Thận phải
33

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: phổi trái
3: Thận trái
4: Cơ psoas4: Cơ psoas
5: ổ cối
6: Cơ bịt trong6: Cơ bịt trong
7: Cơ bịt ngoài
8: Cơ mông nhỡg
9: Cơ mông bé
34

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi trái
2: Lách
3: Thận trái
4: Cơ mông nhỡ4: Cơ mông nhỡ
5: Cơ mông lớn
6: Quai ruột non6: Quai ruột non
7: Đại tràng
8: Ổ cối
9: Đầu xương đùi
35

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Thân sống (CS ngực)
ỏ
2: Mỏm gai
3: ĐM chủ
4: Thân sống (CS thắt4: Thân sống (CS thắt
lưng)
5: Đĩa gian đốt sống5: Đĩa gian đốt sống
6: Xương cùng
7: Trực tràngự g
8: Bàng quang
9: Quai ruột non
10: TM gan
36

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: ĐM chủ bụng
2: Thân sống
2: Thân sống
4: Đĩa đệm
5: Xương cùng5: Xương cùng
6: trực tràng
7: bàng quangg q g
8: Gan
9: Tim
37

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: ĐM chủ
ố ắ
2: Cột sống thắt lưng
3: ĐM chậu
4 Bàng quang4: Bàng quang
6: Gan6: Gan
7: Tim
38

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: ĐM chủ
2: Cơ Psoas
3: ĐM chậu
4: Bàng quang
5: Gan
6 Ti6: Tim
39

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Tim
2: Gan
4: Phổi trái
5: Dạ dày
6 C6: Cơ psoas
40

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi trái
2: lách
2: lách
3: Dạ dày
4: Thận trái
5: Cơ psoas
7: Quai ruột non
8: Đại tràng
9: Gan
10: Tim
41

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi trái
2:Lách
3: Thận trái
4: Cơ psoas
5: Đầu xương đùi
6 Ổ cối6: Ổ cối
7: Đại tràng
8: Quai ruột non8: Quai ruột non
9: Dạ dày
10: Gan
42

GIẢI PHẪU
C G C Ậ
1: Phổi trái
á h
2: Lách
3: Thận trái
4: Cánh chậu4: Cánh chậu
5: Cơ mông lớn
6: Cơ cánh chậu6: Cơ cánh chậu
8: Quai ruột nonộ
9: Đại tràng
10: Tim
43

ĐẬM ĐỘ TRÊN CT
Vôi (1000 HU)
Mô mềm
Nước (0)
Mỡ (‐60HU)
Khí (‐1000HU)( )
44

CÁC TỪ DIỄN TẢ ĐẬM ĐỘ
Giảm đậm độ
Tăng đậm độTăng đậm độ
Đồng đậm độ
45

CỬA SỔ XƯƠNG – MÔ MỀM
46

ĐẠI CƯƠNGĐẠI CƯƠNG
• Nằm ở ¼ trên phải.Nằm ở ¼ trên phải.
• Cơ quan nội tạng lớn
nhất cơ thể.
• 1,2 – 1,6 kg ở người
trưởng thành khỏe g
mạnh.
48

TUẦN HOÀN GANTUẦN HOÀN GAN
• Gan nhận máu từ 2 ậ
nguồn:
Động mạch gan: 25%
Tĩ h h ử 75%Tĩnh mạch cửa : 75%
• Dẫn lưu máu ra khỏi gan:
3 tĩnh mạch gan3 tĩnh mạch gan
• Bộ ba khoảng cửa:
Tĩnh mạch cửaạ
Ống mật chủ
Động mạch gan
49

PHÂN CHIA GAN THEO COUINAUDPHÂN CHIA GAN THEO COUINAUD
• Dựa vào 3 tĩnh mạch gan:Dựa vào 3 tĩnh mạch gan:
–TMG giữa: phân thành gan (T), gan (P).
TMG phải: phân gan (P) thành phân thùy trước và–TMG phải: phân gan (P) thành phân thùy trước và
sau.
–TMG trái: phân gan (T) thành phân thùy bên và–TMG trái: phân gan (T) thành phân thùy bên và
giữa.
• Dựa vào tĩnh mạch cửa:• Dựa vào tĩnh mạch cửa:
Dựa vào mặt phẳng ngang qua tĩnh mạch cửa (P) và
(T) để phân thành các hạ phân thùy trên và dưới(T) để phân thành các hạ phân thùy trên và dưới.
50

• Gan (T):Gan (T):
PT bên: HPT II III
PT giữa: HPT IVaPT giữa: HPT IVa
IVb
• Gan (P):Gan (P):
PT trước: HPT VIII
V
PT sau: HPT VII
VI
51

52

PHÂN CHIA HPT GAN /
CT
53

PHÂN CHIA HPT GAN / CTPHÂN CHIA HPT GAN / CT
54

55

56

COUINAUD MÔ TẢ GP
I Thùy đuôi
II hâ hù bê hù ái ( ê )II Phân thùy bên thùy trái ( trên)
III Phân thùy bên thùy trái ( dưới)
IVa Phân thùy giữa thùy trái (trên)
IVb Phân thùy giữa thùy trái (dưới)
V Phân thùy trước thùy phải ( dưới)
VIII Phân thùy trước thùy phải ( trên)VIII Phân thùy trước thùy phải ( trên)
VI Phân thùy sau thùy phải ( dưới)
VII Phân thùy sau thùy phải ( trên)
57

CÁC THÌ KHẢO SÁT GAN/CTCÁC THÌ KHẢO SÁT GAN/CT
 Không tiêm thuốc cản
quang:
 Gan bình thường có bờ
rõ, sắc nét.
 Đậm độ đồng nhất : 55 –
65 đơn vị Hounsfield (HU).
 Đậm độ cao hơn mạch
máu và ≥ đậm độ nhu mô lách
7 – 8 HU.
 Sau tiêm: mạch máu tăng Sau tiêm: mạch máu tăng
quang  đồng đậm độ
hoặc cao hơn nhu mô gan.
58

CÁC THÌ KHẢO SÁT GAN/CTCÁC THÌ KHẢO SÁT GAN/CT
• Tiêm thuốc cản quang nhằm mục đích gia tăng tương• Tiêm thuốc cản quang nhằm mục đích gia tăng tương
phản giữa tổn thương và cấu trúc bình thường xung
hquanh.
• Tổn thương có thể nghèo tưới máu so với mô xung
quanh hoặc giàu tưới máu hơn mô xung quanh trong vài
thì sau tiêm thuốc.
 khảo sát thì nào tùy thuộc vào bệnh lý đang nghi ngờ.
59

CÁC THÌ KHẢO SÁT GAN/CT
• Thì ĐM sớm: 15‐20’’: thấy được ĐM gan, gan và lách chưa bắt
thuốc
• Thì ĐM muộn: 25 30’’ : lách bắt thuốc lốm đốm bắt đầu thấy
Thì ĐM
• Thì ĐM muộn: 25‐30 : lách bắt thuốc lốm đốm, bắt đầu thấy
thuốc trong TM cửa.
Thì TM
• 65‐80’’
• Thấy rõ các tĩnh mạch hệ thống, tĩnh mạch gan
• Thì cân bằng: 2‐3’
Thì cân
bằng và thì
muộn
g
• Thì muộn: 5‐10‐20’
60

61

BỆNH LÝ Ở GANBỆNH LÝ Ở GAN
 Bệnh lý nhiễm trùng ở gan
• Abces gan do vi trùng
 Nang gan
 U gan :U lành tính/U ác tính
• Abces gan do amib
• Echinococcose alveolaire
• Distomatose
 U gan :U lành tính/U ác tính
 Tăng áp TM cửa
 Bệnh lý mạch máu ở ganDistomatose
• Candidose và nhiễm nấm ở
gan
 Bệnh lý lan tỏa ở gan
 Xơ gan
 Các bệnh lý chuyển hóa và
di t ề Bệnh lý lan tỏa ở gan
• Gan nhiễm mỡ
• Ứ đọng sắt
di truyền
62

BỆNH LÝ LAN TỎA Ở GAN
63

Lắng đọng sắt (Hemochromatosis)Lắng đọng sắt (Hemochromatosis)
 Lắng đọng sắt 1 10mg Lắng đọng sắt 1‐10mg
sắt/100g mô
 Nguyên nhân: nguyên
phát/ thứ phát (thiếu máuphát/ thứ phát (thiếu máu
mạn, xơ gan…)
 Hình CT: Đậm độ gan cao
75‐130HU
64

Xơ ganXơ gan
 Nguyên nhân:
 Nhiễm độc : thuốc, rượu
 Nhiễm trùng : viêm gan
 Tắc nghẽn đường mậtTắc nghẽn đường mật
 Dinh dưỡng,
 Di truyền ( bệnh Wilson)
 V i ò CT đá h iá Vai trò CT: đánh giá
 Kích thước gan
 Hệ mạch máuệ ạ
 Các thay đổi của xơ gan
 Phát hiện HCC
65

Xơ ganXơ gan
 Dấu hiệu tại gan Dấu hiệu tại gan
 Thay đổi kích thước gan : lớn (giai đoạn sớm), bình
thường, teo (giai đoạn sau)
 Thay đổi hình dạng : lớn thùy đuôi (tỉ số thùy đuôi /gan (P)Thay đổi hình dạng : lớn thùy đuôi (tỉ số thùy đuôi /gan (P)
# 0.88±0.20), lớn phân thùy bên gan (T), teo gan (P), bề
mặt gan không đềmặt gan không đều
66

Xơ ganXơ gan
Đậm độ:
Không đồng nhất/bình thường
Giảm tăng quang sau tiêm cảnGiảm tăng quang sau tiêm cản
quang
Nố ái đồ đậ độ hNốt tái tạo: đồng đậm độ nhu
mô gan
Xơ gan dạng nốt nhỏ với
Thâm nhiễm mỡ
Dấu hiệu ngoài gan : tăng áp TM
Xơ gan dạng nốt nhỏ với
lớn gan (T), teo gan (P),
bề mặt dạng nốt, lách to
67
cửa, lách to, tràn dịch màng bụng

Gan nhiễm mỡGan nhiễm mỡ
Hình ảnh CT:
 Hình ảnh giảm đậm độ ở nhu mô gan (mỡ)
(40+10HU)
 Bình thường gan cao hơn lách 6 12HU  gan nhiễm Bình thường gan cao hơn lách 6‐12HU  gan nhiễm
mỡ : đậm độ thấp hơn lách (đảo ngược)
 Tăng đậm độ các mạch máu trong gan
Lưu ý:
 Các mạch máu chạy qua vùng giảm đậm độ không bị
đẩy épđẩy ép
 Không có hiệu ứng choán chỗ
 Giảm đậm độ lan tỏa, khu trú
68

Gan nhiễm mỡ lan tỏa
69

Chấn thương ganChấn thương gan
 Loại tổn thương : rách nhu mô, vỡ gan, tụ máu dưới bao gan, rách
nhu mô, vỡ bao gan chảy máu vào phúc mạc.
 Hình CT: khảo sát quan trọng
 Rách nhu mô: giảm đậm độ dạng đường, tròn không đều, không
đồng nhất
 Khối máu tụ trong gan: giảm đậm độ so với nhu mô gan, không
đồng nhất.g
 Hình hạt đậu: do tụ máu dưới bao
 Khí do tổn thương đường mật
ả ấ ầ ế Hình có cản quang rất cần thiết, phân biệt mô gan bình thường
và tụ máu nhờ khác biệt đậm độ
70

Rách nhu mô gan biểu hiện hình giảm
đậm độ không đồng nhất
71

(1): Tụ máu quanh gan(1): Tụ máu quanh gan
(2): dập xuất huyết gan
(3): vỡ lách
( ) dậ hậ
72
(4): dập thận

BỆNH LÝ NHIỄM TRÙNG Ở GANỆ
73

ABCÈS GAN DO VI TRÙNG
Nguyên nhân: E.Coli, liên cầu khuẩn, tụ cầu…..
Đường lây:Đường lây:
Đường mật
TM cửa
Động mạchĐộng mạch
74

 Hình ảnh CT
 Giảm đậm độ
 Một hoặc nhiều ổ, nhiều ổ : có thể tụ tập thành chùmộ ặ , ụ ập
 Bóng khí/ mức dịch khí
 Giai đoạn sớm: tăng quang không rõ, hình thành abces thì
có tăng quang viền, thành mỏng, không đều
 Vai trò CT: phát hiện tổn thương, đánh giá số lượng, kích
thước, theo dõi, hướng dẫn thủ thuật can thiệp.thước, theo dõi, hướng dẫn thủ thuật can thiệp.
75

76

Abces gan do vi trùng với hình ảnh nhiều ổ, giảm đậm độ,
tăng quang thành abces
77

ABCÈS GAN DO AMIB
Nguyên nhân: Entamoeba Histolytica đi từ đại tràng đến gan
theo đường TM cửa
Hình ảnh CT:Hình ảnh CT:
Thường 1 ổ
Giảm đậm độ
ềTăng quang viền, không tăng quang trung tâm
Bờ không đều
Vách: +/‐/
78

ABCÈS GAN DO AMIB
79

NANG GAN
Đặc điểm hình ảnh :
Siêu âm : hình ảnh là khối echo trống, tròn, vách rõ, có tăngS êu â ả à ố ec o t ố g, t ò , ác õ, có tă g
âm vùng sâu. có thành dày hay có vách ngăn.
CT : nang gan có cùng đậm độ với nước và không thay đổiCT : nang gan có cùng đậm độ với nước và không thay đổi
đậm độ trên phim có thuốc cản quang.
Sinh thiết
Thường không cần thiết.
Điều trị
Nang lớn nên phẫu thuật hoặc chọc hút dịch nang xuyên gan
qua da kết hợp với bơm ethanol.
80

NANG GAN
Nhiều nang gan, nang kích thước lớn ở gan phải, có đậm độ thấp,
không thay đổi đậm độ trên phim có thuốc cản quang 81

NANG HYDATIQUE
Nguyên nhân: KST Echinococcus granulosus
Trung gian truyền bệnh : chó
KST theo đường ruột vào máu và các cơ quan: phổi, lách
thận, xương, hệ thần kinh trung ương.
Nang tồn tại rất lâu trong gan mà không có triệu chứng
Phát hiện 30‐40 tuổi/ tuổi mắc bệnh: còn nhỏPhát hiện 30 40 tuổi/ tuổi mắc bệnh: còn nhỏ.
Triệu chứng: gan to/ khối to trong gan, đau bụng, vàng
d tắ ậtda tắc mật….
82

NANG HYDATIQUE
SA CT d đặSA+ CT: dạng đặc
trưng của nang
hydatique với
thành vôi hóa
Nang hydatique
ởkích thước lớn ở
gan phải
Gđ đầu cần CĐPB
với nang gan đơn
thuần  vỏ bao
83

NANG HYDATIQUE
Nang Hydatique gđ tiến triển: xuất hiện nhiều nang con
‘’vesicule filles’’ với các vách xơ bên trong
84

VIÊM RUỘT THỪA CẤPVIÊM RUỘT THỪA CẤP
85

Đặc điểm giải phẫuặ g p
86

Đặc điểm giải phẫuặ g p
87

Hình ảnh ruột thừa bình thường
Lòng xẹpLòng xẹp
Có thể có thể chứa dịch, khí, thuốc cản quang Có t ể có t ể c ứa dịc , , t uốc cả qua g
tiêu hóa.
88

89

90

91

92

93

CHẨN ĐOÁN VIÊM RUỘT THỪA TRÊN CT
Thành dày
>3mm (WT)
 Thành bắt thuốc Thành bắt thuốc
mạnh (WHE)
 Thâm nhiễm
mỡ mạc treo xung
quanh (FS)
Lòng chứa dịch
 Hạch vùng phì
đạiđại
Dày khu trú
phần thấp đáy
manh tràng
 ỏ
94
Sỏi trong lòng RT

BN nam 33 tuổi, VRT cấp, hình ảnh tái tạo cho thấy lòng RT giãn, thành RT
bắt thuốc mạnh và sỏi trong lòng RT, chung quanh có thâm nhiễm mỡ.
95
Kết quả PT cho thấy có thủng RT

Bệnh nhân nữ, 27 tuổi, Δ VRT cấp : dày thành RT, thành bắt thuốc
mạnh, thâm nhiễm mỡ chung quanh. Thành bàng quang dày do tiến
96
trình viêm.

Bệnh nhân nam 32 tuổi, VRT cấp, CT không chất tương phản cho
97
Bệnh nhân nam 32 tuổi, VRT cấp, CT không chất tương phản cho
thấy sỏi trong lòng RT, thâm nhiễm mỡ chung quanh.

98
Bệnh nhân nam 17 tuổi, Δ VRT cấp. CT cho thấy dày thành manh tràng.

BN nam 47 tuổi, abces chung quanh ruột thừa.
99

100
BN nữ 16 tuổi, Δ VRT cấp, dày thành manh tràng đoạn gần RT.

101

VIÊM TÚI MẬT CẤP
102

CHẨN ĐOÁN VIÊM TÚI MẬT CẤP /CT
• Sỏi (+)
• Thành dày >3mm
• Thâm nhiễm mỡ chung quanh túi mậtg q ậ
• Tăng tưới máu gan khu trú (tương đương với phản ứng viêm chung quanh
túi mật)
• Thành túi mật có nhiều lớpThành túi mật có nhiều lớp
103

• Sỏi (+)
túi mật)
104

• Sỏi (+)
túi mật)
105

• Sỏi (+)
túi mật)
106

• Sỏi (+)
túi mật)
107

• Sỏi (+)
• Tăng tưới máu gan khu trú (tương đương với phản ứng viêm chung
quanh túi mật)
108

• Sỏi (+)
túi mật)
109

CÁC BIẾN CHỨNG CỦA VIÊM TÚI MẬT CẤP
• Abces túi mật
• Viêm túi mật cấp sinh hơi
Ab• Abces gan
• Thủng túi mật gây viêm phúc mạc mật
110

Ab• Abces gan
111

Ab• Abces gan
112

Ab• Abces gan
113

CHẨN ĐOÁN SỎI NiỆUCHẨN ĐOÁN SỎI NiỆU
114

DÂU HIỆU GIÁN TIẾP CỦA SỎI
ể• Dãn đài‐bể thận hoặc dãn niệu quản 1 bên (90%)
• Thâm nhiễm mỡ chung quanh thận/ chung quanh niệu quản (83%)
• Tissu‐Rim sign: dày thành niệu quản chung quanh sỏi  CĐPB với sỏi tĩnh
h ( hl b li h )mạch (phlebolithe).
• Pale Kidney sign: giảm đậm độ toàn bộ thận tắc nghẽn so với thận bên đối
diện do phù nhu mô. Sự chênh lệch này phải trên 5HU
• Chậm bài tiết (thì TM hoặc thì m ộn)• Chậm bài tiết (thì TM hoặc thì muộn)
115

• Dãn đài‐bể thận hoặc dãn niệu quản 1 bên (90%)
• Tissu‐Rim sign: dày thành niệu quản chung quanh sỏig y ệ q g q
• Chậm bài tiết (thì TM hoặc thì muộn)Chậm bài tiết (thì TM hoặc thì muộn)
116

117

118

ể• Dãn đài‐bể thận hoặc dãn niệu quản 1 bên (90%)
• Tissu‐Rim sign: dày thành niệu quản chung quanh sỏi  CĐPB với sỏi tĩnh
h ( hl b li h )mạch (phlebolithe).
• Pale Kidney sign: giảm đậm độ toàn bộ thận tắc nghẽn so với thận bên
đối diện do phù nhu mô. Sự chênh lệch này phải trên 5HU
• Chậm bài tiết (thì TM hoặc thì m ộn)• Chậm bài tiết (thì TM hoặc thì muộn)
119

120

ct bụng

More Related Content

What's hot

Similar to ct bụng

More from SoM

Recently uploaded

ct bụng