De voedingsassistent: een essentiële
schakel in goede voedingszorg
16 november 2017
Dr.ir. Hinke Kruizenga
Ziekenhuiseten – volop in de aandacht!
Google afbeeldingen “ziekenhuiseten”
De mening van koks:
Prestatie indicator ondervoeding: % ondervoede patiënten
dat op de vierde opnamedag 1,2 gram eiwit / kg eet.
Resultaten al jaren zeer teleurstellend en dit jaar een
DALING!
Hoe scoren de ziekenhuizen?
Norm: 60% van de ondervoede groep krijgt op dag 4
voldoende eiwit
>60%: 11 ZH
50-59%: 9 ZH
<50: 41 ZH
http://www.stuurgroepondervoedi
ng.nl/toolkits/prestatie-indicator-
ondervoeding-voor-ziekenhuizen
In november 2014 nog niet –
Kamervraag van ChristenUnie en PvdA
Opdracht VWS (jan-mei 2016)
Inventarisatie Voedingsconcepten in ziekenhuizen
• Welke voedingsconcepten worden momenteel toegepast
in Nederlandse ziekenhuizen?
• Motie Dik-Faber (Christen Unie) en Bouwmeester (PvdA)
• Opdrachtgever: Ministerie van VWS
• Inventarisatie
• Benchmark
• Aanbevelingen
Definitie Voedingsconcept
•De serviceformule voor het dagelijkse eten
en drinken voor de patiënt tijdens
ziekenhuisopname, ook wel maaltijdconcept
genoemd
•Een voedingsconcept omvat alle aspecten
van de keten rondom voeding, zoals
inkoop, bereiding, distributie, menu-aanbod,
presentatie, uitserveren en afvalverwerking
Enquête en interviews (januari en februari 2016)
Doelgroep:
• Facilitair management
• Diëtetiek
• Respons: 96%
(80 ziekenhuizen)
Inventarisatie
Logistiek
Bestel procedure
Assortiment
Kinderafdeling
Ambiance
Multidisciplinaire
samenwerking
Voedingswaarde
Kosten
VOEDINGSCONCEPTEN
Voedingsconcepten in ziekenhuizen variëren tussen:
• Traditioneel – Modern
• Vast – Flexibel
• Weinig aandacht – Speerpunt
• Sluitpost – Investering mogelijk
• Patiënt tevredenheid: ? – Patiënt tevredenheid bekend
• Weinig eetmomenten – Onbeperkte eetmomenten
Voedingsconcept
Logistiek
Bestelprocedure
Een aantrekkelijke menukaart is een must
Assortiment
Ambiance
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Ter plekke opgeschept,
zonder deksel
Eten in dagverblijf of
restaurant
Bezoek kan te allen tijden
mee eten (gratis)
Altijd hulp bij het eten
beschikbaar
Multidisciplinaire verantwoordelijkheid
Voedingswaarde
Kosten
Tevredenheid en knelpunten
Benchmark: spiegelen en inspiratie
http://www.stuurgroeponde
rvoeding.nl/toolkits/voeding
sconcepten-in-
ziekenhuizen
Meest optimale situatie - ranking
Resultaat door 80% van de ziekenhuizen opgevraagd!
Aanbevelingen
• Flexibel aanbod van voeding, menukaart, onbeperkt bestellen
• Korte tijd tussen bestellen en serveren
• Tussendoortjes voor iedereen
• Richtlijnen voor de voedingswaarde van maaltijden en tussen-
doortjes
• Registatie van de inname
• Optimaliseren van de rol van de voedingsassistent
• Patiëntenrestaurant – ambiance
• Voldoende budget voor voeding
• Preventie van voedselverspilling
Stelling: Investeren in de voedingsassistent is
belangrijker dan investeren in het voedingsconcept
• Herkennen van een te lage voedingsinname of andere aan voeding
gerelateerde problemen
• Uitleg geven over het belang van voldoende voeding
• Helpen bij het eten en stimuleren om genoeg te eten
• Het verstrekken van de tussentijdse verstrekkingen
• Het meten van de voedingsinname
• Het voorkomen van voedselverspilling
De 6 rollen van de voedingsassistent
Is de huidige situatie optimaal?
Kennis?
Vaardigheden?
Aantal uren?
Plaats in de organisatie?
Cursus FOCUS op VOEDING
http://www.focusopvoeding.nl/cursus/verpleging/voedings-en-dieetleer/
Welke aspecten hebben de hoogste prioriteit?
Logistiek
Bestelprocedure
AmbianceKostenaspect
Multidisciplinaire
Verantwoordelijkheden
Voedingswaarde
Assortiment
Smaak
Beleving
Doelgroepen
November 2017….
• Rapport wordt echt gebruikt om te verbeteren!
• Maar…prestatieindicator ondervoeding scoort slechter!!!
• WAAR MOETEN WE ALS EERSTE MEE AN DE SLAG?
Waar liggen de kansen voor
verbetering?
Multidisciplinaire verantwoordelijkheid
• Een goed voedingsconcept
• Innameregistratie en monitoring door voedingsassistent
(/ verpleging?)
• Voedingsbehandeling volwaardig onderdeel van
medische behandeling
Vervolg
• Bespreken van de resultaten en aanbevelingen
• Kennisdeling (website, presentaties, helpdesk, artikelen)
• Zelfde project voor verpleeghuissector?
• Advies en hulp aan mooie initiatieven – cateraars,
ziekenhuizen, ….
• Aandacht voor het voedingsbudget van instellingen en
de beperking van voedselverspilling
BEDANKT VOOR JE AANDACHT !
www.stuurgroepondervoeding.nl
ziekenhuis@stuurgroepondervoeding.nl

De voedingsassistent: een essentiële schakel in goede voedingszorg - Hinke kruizenga