katangian at kahalagahan ng ayewika.pptx

katangian at kahalagahan ng ayewika.pptx

• 2.
  KATANGIAN NG WIKA Ang wikaay Masistemang Balangkas Lahat ng wika sa daigdig ay sistematikong nakasaayos sa isang tiyak na balangkas. Walang wika ang hindi nakaaayon sa balangkas na ito. Lahat ng wika ay nakabatay sa tunog. Ponema ang tawag sa makahulugang tunog ng isang wika samantalang ponolohiya naman ang tawag sa makaagham na pag-aaral ng mga ito. Kapag ang mga ponemang ito ay pinagsama, maaaring makabuo ng maliit na yunit ng salita na tinatawag na morpema. Morpolohiya naman ang tawag sa makaagham na pag-aaral ng mga morpema. Samantala, kapag ang mga salita ay ating pinag-ugnay, maaari naman tayong makabuo ng pangungusap. Sintaksis naman ang tawag sa makaagham na pag-aaral ng mga pangungusap. Kapag nagkaroon na ng makahulugang palitan ng mga pangungusap ang dalawa o higit pang tao ay naagkakaroon na ng tinatawag na diskurso.
• 3.
  BALANGKAS NG WIKA TUNOG (Ponema) Salitang- ugat+ panlapi + morpeman g ponema (morpema) Pangungus ap (sambitla) Diskurso BALANGKAS NG WIKA Ponolohiy a morpolohiy a sintaksis
• 4.
  Ang Wika aySinasalitang Tunog KATANGIAN NG WIKA Hindi lahat ng tunog ay wika sapagkat hindi lahat ng tunog ay may kahulugan. Sa tao, ang pinakamakahulugang tunog na nililikha natin at kung gayo’y kasangkapan ng komunikasyon sa halos lahat kung hindi man lahat ng pagkakataon ay ang tunog na sinasalita. Samakatwid, ito ang mga tunog na nalilikha ng ating aparato sa pagsasalita na nagmumula sa hanging nanggagaling sa baga o ang pinanggalingang lakas o enerhiya, nagdaraan sa pumapalag na bagay na lumilikha ng tunog o artikulador at
• 5.
  Ang Wika aypinipili at isinasaayos KATANGIAN NG WIKA Bakit natin pinipili ang wikang ating gagamitin? Upang tayo’y maunawaan ng ating kausap. Hindi maaaring ipagpilitan nating gamitin ang isang wikang hindi nauunawaan ng ating kausap. Gayundin, ang ating kausap, hindi niya maaaring ipagpilitan ang wikang hindi natin batid. Tayo, ang ating kausap o ang pareho ay kailangang pumili ng komong wika kung saan tayo magkakaunawaan. Samantala, upang maging epektib ang komunikasyon, kailangang isaayos natin ang paggamit ng wika. Sa paggamit nito, kailangang isaalang-alang natin ang ilang mga konsiderasyon.
• 6.
  Ang wika ayarbitraryo KATANGIAN NG WIKA Ang isang taong walang ugnayan sa isang komunidad ay hindi matututong magsalita kung paanong ang mga naninirahan sa komunidad na iyon ay nagsasalita sapagkat ang esensya ng wika ay panlipunan. Ngunit, samantalang ang bawat komunidad ay nakabubuo ng mga sariling pagkakakilanlan sa paggamit ng wika na ikinaiiba nila sa iba pang komunidad, bawat indibidwal ay nakadedebelop din ng sariling pagkakakilanlan sa pagsasalita na ikinaiiba niya sa iba pa, sapagkat bawat indibidwal ay may sariling katangian, kakayahan at kaalamang hindi maaaring katulad ng iba. After all, no two individuals are exactly alike.
• 7.
  Ang wika ayginagamit KATANGIAN NG WIKA Ang wika ay kasangkapan sa komunikasyon at katulad ng iba pang kasangkapan, kailangang patuloy itong ginagamit. Ang isnag kasangkapang hindi na ginagamit ay nawawalan na ng saysay, hindi ba? Gayon din ang wika. Idagdag pa na kapag ang wika ay hindi na ginagamit, ito ay unti-unting mawawala at tuluyang mamamatay. Ano ang saysay ng patay na wika? Wala.
• 8.
  Ang wika aynakabatay sa kultura KATANGIAN NG WIKA Pansinin natin ang pagkakaiba ng Ingles at Filipino. Ano-ano ang iba’t ibang anyo ng ice formations sa Ingles? Ano ang katumbas ng mga iyon sa Filipino? Maaaring yelo at nyebe lamang. Ngunit ano ang katumbas natin sa iba pa? wala, sapagkat hindi naman bahagi sa ating kultura ang glacier, icebergs, frost, hailstorm at iba pa. samantala, ano naman ang katumbas sa Ingles ng ating palay, bigas at kanin? Rice lamang, hindi ba? Bakit limitado ang bokabularyong Ingles sa pagtutumbas ng mga salitang kargado ng kulturang agricultural? Ang sagot, hindi iyon bahagi ng kanilang kultura.
• 9.
  Ang wika aynagbabago KATANGIAN NG WIKA Dinamiko ang wika. Hindi ito maaaring tumangging magbago. Ang isang wikang stagnant ay maaari ring mamatay tulad ng hindi paggamit niyon. Paano nagbabago ang wika? Ang isang wika ay maaaring nadaragdagan ng mga bagong bokabularyo. Bunga ng pagiging malikhain ng mga tao, maaaring sila ay nakalilikha ng mga bagong salita. Ang pinakamahusay na halimbawa nito ay ang mga salitang balbal at pangkabataan. Samantala, kailangang ding lapatan ng mga katawagan ang mga produkto ng pag- unlad ng teknolohiya at syensya. Bunga nito, ang ating wika ay nadaragdagan
• 10.
  KAHALAGAHAN NG WIKA
• 11.
  1. Ang wika ay behikulo ng kaisipan 2.Ang wika ay daan tungo sa puso ng isang tao 3. Ang wika ay nagbibigay ng mga kautusan o nagpapakilal a sa tungkulin at katayuan sa lipunan ng nagsasalita
• 12.
  4. Ang wika ay kasasalami nanng kultura ng isang lahi maging ng kanilang karanasan 5. Ang wika ay pagkakakilan lan ng bawat pangkat o grupong gumagamit ng kakaibang mga salitang hindi laganap 6. Ang wika ay luklukan ng panitikan sa kanyang artistikong gamit
• 13.
  7. Ang wika ay kasangkap ansa pag- aaral ng kultura ng ibang lahi 8. Ang wika ay tagapagbigk as ng lipunan