Д.Юмжирмаа
Сэтгэл заслын аргын тухай
Сэтгэл засал нь сэтгэл зүйн онол
ба аргууд дээр үндэслэгддэг
бөгөөд үйлчлүүлэгчид сэтгэлийн
түгшүүр төрүүлдэг мэдрэмж,
сэтгэгдэл, харилцаа, сэтгэл зүйн
шинж тэмдгүүдийг арилгах
явдлыг зохицуулахаар хувь хүн ба
бүлэгт тусламж үзүүлэх
системтэй, чиглэл зорилго бүхий
үйл ажиллагаа юм.
Сэтгэл заслын тогтсон 4-н загвар
 Эмнэлгийн загвар
 Социологийн загвар
 Сэтгэл зүйн загвар
 Философийн загвар
Сэтгэл заслын үйлчилгээг хүссэн хүн
бүр авах шаардлагатайг дараах
онолууд үндэслэдэг.
Хэрэглээний гурвалжин онол-
ын үзэл баримтлалын хувьд бие
физиологи-нийгэм-сэтгэл зүйн
хувьд асуудалгүй хүнийг л эрүүл
гэж үздэг.
О.Ранкийн сэтгэл заслын онол-д
хүн бие болоод оюун санааны
хувьд хэвийн ч хөгжихийн тулд
зайлшгүй сэтгэл засал хийлгэх
хэрэгтэй.
Г.Голаны хямралт оролцооны
онолын онцлог нь үйлчлүүлэгчийн
сэтгэл зүйн хямралын учир
шалтгаан, шинж чанар, даван
туулах аргыг тогтоох нь чухал
байдаг.
Дээрхи хямрал нь
Хүн бүр, байгууллага бүр
хямралтай тулгардаг.
Аюултай үйл явдлууд гэдэг нь
хямралыг хэлэх ба гол
хүндрэлтэй асуудлууд эсвэл ар
араасаа үргэлжилсэн хүндрэлүүд.
Зарим аюултай үйл явдлууд
урьдчилан таамаглах боломжтой
байж болно.
 Эдгээр аюултай үйл явдлууд нь
хүмүүсийн өөртөө тохиолдох
зүйлсийг шийдвэрлэх чадвараас
давж тэдний тэнцвэртэй
байдлыг алдагдуулж эмзэг
байдалд оруулдаг гэсэн онолын
тайлбарлал хийсэн.
Сэтгэл заслын үйлчилгээ
Сэтгэл засал заслын зорилготойгоо
нийцүүлэн арга болон орчноо
тодорхойлж үйлчилгээ үзүүлэхийг
интервенци гэнэ.
Сэтгэл заслын үйлчилгээг сэтгэл
заслын тодорхой аргууд болох
тайлбарлах, оношлох,
тодорхойлох, сэдэлжүүлэх, аман
яриа, асуулгаа сөргүүлэн тавих,
сургалт, зөвлөгөөгөөр
хэрэгжүүлнэ.
Александрович /Aleksandrowicz.
J.M/ сэтгэл заслын үйлчилгээг
сэтгэл заслын арга гэж үзээд арга
гэдэг ойлголтын хүрээнд яриа,
дүрийн тоглолт, сургалт гэж үздэг.
 Сэтгэл заслын төв
 Заслын арга хэрэгсэл чухал юм гэж
үзсэн байна.
Сэтгэл заслын үйлчилгээ нь
онолын хувьд дараах байдлаар
ангилдаг байна.
 Психоаналитик
 Зан төлвийн
 Хүмүүнлэгийн гэж ангилдаг.
Сэтгэл заслыг дараах байдлаар
ангилдаг
Хувь хүний - Individual
psychotherapy
Бүлгийн - Group therapy
Хувь хүний сэтгэл засал нь
бусад хэлбэрүүдтэй нягт
холбоотой үүсч хөгжсөн түүхтэй.
Орлинск, Ховард нар хувь
хүний сэтгэл заслын зорилго, үр
дүнг дараах байдлаар төсөөлж
гаргасан.
Зорилгын хэлбэр Жишээ
Заслын зохион
байгуулах үеийн
зорилго
• Хэлэлцүүлгийн хүрээнд асуудлыг
багасгах
• Зөвлөгөө зааврыг сахих
Богино хугацааны
үр дүн
• Нөхцөл байдлаа мартах
• Ойлгох чадвар нь дээшлэх
Урт хугацааны
үр дүн
• Өөрийн гэсэн онцлогтой болох
• Өөртөө итгэх итгэл нэмэгдэх
• Харилцааны чадвар дээшлэх
• Эрх мэдэлтэй болох
Хувь хүний сэтгэл заслын
үйлчилгээг судлаачид онолын
түвшинд ангилсан.
Тухайлбал Мармор сэтгэл заслын
янз бүрийн чиглэлүүдийг
ажигласны үндсэн дээр сэтгэл
заслын аргуудыг хүчин зүйлээс нь
хамааран дараах үе шатад
ангилсан.
Сэтгэл засалч үйлчлүүлэгч 2-ын
хоорондын нөхөрсөг харилцааг бий
болгох үе
Тусламж авна гэж найдсан
үйлчлүүүлэгчийн чадварт үндэслэн
бэрхшээлтэй асуудлыг хэлэлцэх үе
Заслын явцад олж авсан мэдээллээ
танин мэдэж эргэцүүлэх
Сайшаал шийтгэлийн механизмыг
ашиглан үйлчлүүлэгчийн зан
байдлыг өөрчлөх
Нийгмийн харилцааны чадвар,
дадал олж авах үе
Үйлчлүүлэгчийг ил ба далд
хэлбэрээр ятган үнэмшүүлэх үе
Сэтгэл засалчийн
тусламжтайгаар сэтгэл
хөдлөлийн нөхцөл байдалд дасан
зохицох сургуулилт хийх г.м
Кэнфер, Гримм нар хувь хүний
үе шатыг боловсруулсан
Үе шат Зорилго Арга хэрэгсэл
Тодорхойлох
• Оношлох
• Заслын аргаа сонгох
• Ярилцах
• Бие хүний тест
Заслын
харилцааг бий
болгох
• Дүр бүтээх
• Өөрчлөлт болох бодит
хүлээлтийг бий болгох
• Заслын харилцааг бий болгох
• Бодитой халамжлах
• Сэтгэл заслын дүрсийг
танилцуулах
• Заслын гэрээ байгуулах
Заслыг явуулах
• Эрх мэдлийг бий болгох
• Сэтгэл хөдлөлийн байдалд
аналтз хийх
• Өөрийн төсөөллийг дахин
бүтээх
• Сэтгэл заслын өвөрмөц
техникийн хэрэглэх
• Засалд задлан шинжилгээ
хийж, ажиглах
Заслын үр
дүнгийн
үнэлгээ
• Зорилгодоо хүрэх үед
оношилгоо хийх
• Заслын харилцааг албан ёсоор
төгсгөх
• ярилцлага /төгсгөлийн
ярилцлага хийх/
Хувь хүний засал нь нийгэм
соёлын хүчин зүйл, мэргэжлийн
онцлог, бие хүний өвөрмөц шинж,
үйлчлүүлэгч, сэтгэл засалч,
заслын техник, түүний бодит
нөхцөл зэргээс шууд хамаарсан
нарийн төвөгтэй үйл явц юм.
Хувь хүний сэтгэл засал нь богино
болон урт хугацааных байдаг ба
ихэнх судлаачид
Богино хугацаанд 20 хүртлэх
удаагийн уулзалт,
Урт хугацаанд 7-10 жил 7 хоногт
2-3 удаа уулзалт зохион
байгуулах боломжтой гэж үзсэн.
Бүлгийн сэтгэл засал
Бүлгийн засал нь заслын зорилго,
бүлгийн дотоод харилцааны
онцлогийг харгалзан сонгосон
эмчилгээний аргууд байдаг.
Бүлгийн засал нь бие даасан онолын
чиглэлгүй боловч өөрийн гэсэн
өвөрмөц арга хэлбэрүүдтэй тул
сэтгэл заслын дурын аргыг
хэрэглэж болохгүй.
Сэтгэл заслын бүлэгт гэр бүлээ
цуцлуулсан, хаясан, хаягдсан,
ганцаардсан, архинд орсон гэх мэт
нэгэн ижил асуудалтай хүмүүсийг
маш нарийн сонгож авдаг бөгөөд
ихэнх тохиолдолд 6 -12 хүний
бүрэлдэхүүнтэй байхад
тааламжтай уур амьсгалыг бий
болгодог.
Бүлэгт орох үйлчлүүлэгчийн
сонгохдоо
 амьдралд хандах хандлага,
 амьдралын хэв маяг,
 харилцаа, үнэт зүйл,
 асуудал,
 сэтгэлийн хөдөлгөөнөө
зохицуулах чадвар,
 зан байдал зэргийг харгалзан
үздэг.
Сэтгэл засалч бүлгийн гишүүд
өөрийн айдас, мэдрэмж, санаа
бодлоо нээлттэй ярилцах
нөхцөлийг бүрдүүлж, яриаг
чиглүүлж өгснөөр бүлгийн
харилцаа сайжирдаг.
Сэтгэл засалч бүлэг бүрэлдэн бий
болсон хугацаа, зорилго, онцлог
шинж, хэм хэмжээ, үүрэг,
манлайлалын асуудалд үндэслэн
тухайн бүлэгтэй ажиллах арга
хэрэгслээ сонгодог.
Сэтгэл зүйн орчин, бүлгийн
гишүүдийн хоорондын харилцаа
холбоо, заслын нөхцөл байдлыг
нэг цаг хугацаанд хянах
боломжгүй тул бүлгийн заслын
аргуудтай ховс, өөрөө өөртөө
итгэл төрүүлэх дасгал, гештальт
зэрэг хувь хүний заслын аргыг
хавсарган ашиглаж болно.
Бүлгийн заслын механизмыг
Корзини Розенберг нар анх судалсан
бөгөөд дараах байдлаар авч үзсэн
байна.
1. Мэдээлэл өгөх. Үйлчлүүлэгчийн
зан байдлын онцлог, бие
хүмүүсийн хоорондын харилцаа,
зөрчилдөөн, сэтгэц мэдрэлийн
талаар мэдээлэл авдаг. Мөн
асуудал, хямрал, түүний учир
шалтгаан, сэтгэл заслын мөн
чанарыг мэдэх зэргээр мэдээлэл
солилцох.
2. Итгэл төрүүлэх. Бүлгийн бусад
гишүүдийн болон өөрийн
байдал сайжирсны нөлөөгөөр
засалд итгэл найдвар бий
болно. Заслын үр дүн сайн
байвал бусдад үлгэр дууриал
болж өөртөө итгэлтэй болдог.
3. Түгээмэл хямрал. Үйлчлүүлэгч
өөрийгөө ганцаараа бус өөр хэн
нэгэнтэй адил асуудал,
зөрчилдөөн, хямралтай байгааг
мэдэж ойлгох. Уг ойлголт нь
өөрийгөө ойлгож үнэлэхэд чухал
байдаг.
4. Альтуризм. Бүлгийн заслын
үед бие биедээ туслах, нэг
нэгэндээ ямар нэгэн зүйл
зориулах боломж бий болгодог.
Бусдад тусласнаар үйлчлүүлэгч
өөрийгөө ямар нэг чадвартай,
хүнд хэрэгтэй гэдэгтээ итгэж,
өөрийн боломжоо мэдэрдэг.
5. Анхдагч гэр бүлийнхээ
асуудлаа авч үзэх.
Үйлчлүүлэгчийн асуудал хямрал
нь эцэг эх, төрсөн гэр орон,
хүмүүстэй харилцах харилцаа,
зан байдал мэдрэмжээс
үүдэлтэй байдаг.
6. Бие хүмүүсийн хоорондын
харилцааны хөгжил. Бусадтай
харилцах харилцаа идэвхитэй
бус байгааг харах, түүнийгээ
өөрчлөх, шинэ тохиромжтой
харилцаа, зан байдлыг бий
болгож бэхжүүлэх боломжтой.
7. Дуурайх зан байдал. Сэтгэл
заслын үйлчилгээ, бүлгийн
гишүүдийн нөлөөгөөр илүү
боловсронгуй аргад суралцаж
болно. Өөрийгөө хянах,
зохицуулахад сэтгэл засалч
хамгийн их нөлөөдөг.
8. Интерперсональ нөлөө. Энэ хүчин зүйл
нь 3 чиг хандлагатай байдаг.
1. Өөрийн талаар ойлголт өргөжиж
өөрчлөлтийг мэдрэх /зөрчилдөөнийг
мэдэрч мэдээлэл авах/
2. Сэтгэлийн хөдөлгөөний нөхцөл байдал
үүсэх боломжид урьдаар дүгнэлт
хийнэ.
3. Бүлгийн дотор байж өөрийн зан
байдлын онцлог, таагүй хандлагыг
олж харж, бүлгийн харилцааны явцад
өөрийн зан байдлын шинэ хэлбэрийг
төлөвшүүлэх
9. Бүлгийн нягтрал, бүлгийн
гишүүдийн хувьд бүлэгт
таалагдах, бүлэгт үлдэх хүсэл,
бүлэгт хамрагдаж байгаагаа
мэдрэх, бүлэгтээ болон бусаддаа
итгэх, бүлгийн “бид” гэсэн
мэдрэмжийг бий болгох.
10. Катарсис. Сэтгэлийн
хөдөлгөөнийг дарах, бүлгийн
доторх хүчтэй мэдрэмжийг
илэрхийлэх.
Бүлгийн хөгжлийн үе шат
Бүлгийн хөгжлийн нэгдүгээр шат
нь шинэ нөхцөл байдалд
үйлчлүүлэгчийн дасан зохицох
байдал болон үйлчилгээ эхлэх
өмнөх үеийн бүлэг бий болох үйл
явц юм. Бүлгийн сэтгэл заслыг
эхлэх үед сэтгэл засалч дараах
зүйлийг өөртөө хориглох ёстой.
Үүнд :
 Шууд зохион байгуулах
 Бүлгийн ажлыг чиглүүлэх
 Өөрөө удирдамж гаргах зэргийг
хориглох хэрэгтэй.
Энэ үе шатанд хуурамч нэгдэл
нягтрал нь бүлгийн үнэт зүйл,
зорилго, хэм хэмжээ бүрэлдэн
тогтох үйл явц удаашруулдаг.
 Бүлгийн хөгжлийн 2-р шатанд
бүлгийн засал маш нарийн төвөгтэй
байдлаар тодорхойлогддог. Гэвч эхний
үе шатаас зан байдлын хувьд
идэвхитэй, сэтгэл засалчтай харилцах
харилцаанд ил болон далд хэлбэрийн
түрэмгийлэл илэрдэг. Бүлгийн нэг л
гишүүн сөрөг байр суурь хандлагатай
байхад бүлгийн уур амьсгалд муугаар
нөлөөлдөг.
/ “Зөрчилдөөний үе” гэж нэрлэдэг/
Бүлгийн 3-р үе шат. Бүлгийн
бүтэц болох үйл явц идэвхижиж,
хэм хэмжээ, зорилго, үнэт
зүйлийн хувьд нягтрал үүсэх үе.
Бүлгийн нэгдэл бол сэтгэл заслын
бүлгийн хувьд үр ашигтай нөхцөл
болдог. Энэ үеийг “Хамтын
ажиллагааны хөгжлийн үе шат”
гэж нэрлэдэг.
Бүлгийн хөгжлийн 4-р үе шат.
“Бүлгийн идэвхитэй үйл
ажиллагааны үе”. Бүлгийн
гишүүд бие биеэ сонирхох
сонирхол, сэтгэл хөдлөлийн
дэмжлэг, үнэнч байдал, аюулгүй
байдал, хайр зэрэг бий болж,
сэтгэл заслын асуудлыг
шийдвэрлэх бололцоо бүрддэг.
Бүлгийн заслын аргыг
 Үндсэн
 Туслах
 Аман
 Аман бус гэж ангилдаг байна.
Сэтгэл заслын аргууд нь дараах
үүрэгтэй. Үүнд :
1. Сэтгэц оношилгоо
2. Сэтгэл засал
Амьдралд түгээмэл хэрэглэгддэг
зарим сэтгэл заслын аргуудаас:
Халуун сандал
Амьд гар
Хаягдсан дэлгүүр
Урлагийн засал
Байгалийн засал
Ярианы засал
Бүжгийн засал
 Хөгжмийн засал
 Номын засал
 Тоглоомын засал
 Мөргөл, залбирал
 Маань, тарни
 “Хүчээ мэдэр” бясалгал
 “Эрүүл газар дэлхий” бясалгал
 “Танаас цацрагч анагаагч гэрэл”
бясалгал
 “Эрх чөлөөний түлхүүр” бясалгал ...
гэх мэт
Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа.

Legts16

  • 1.
  • 2.
    Сэтгэл засал ньсэтгэл зүйн онол ба аргууд дээр үндэслэгддэг бөгөөд үйлчлүүлэгчид сэтгэлийн түгшүүр төрүүлдэг мэдрэмж, сэтгэгдэл, харилцаа, сэтгэл зүйн шинж тэмдгүүдийг арилгах явдлыг зохицуулахаар хувь хүн ба бүлэгт тусламж үзүүлэх системтэй, чиглэл зорилго бүхий үйл ажиллагаа юм.
  • 3.
    Сэтгэл заслын тогтсон4-н загвар  Эмнэлгийн загвар  Социологийн загвар  Сэтгэл зүйн загвар  Философийн загвар
  • 4.
    Сэтгэл заслын үйлчилгээгхүссэн хүн бүр авах шаардлагатайг дараах онолууд үндэслэдэг.
  • 5.
    Хэрэглээний гурвалжин онол- ынүзэл баримтлалын хувьд бие физиологи-нийгэм-сэтгэл зүйн хувьд асуудалгүй хүнийг л эрүүл гэж үздэг.
  • 6.
    О.Ранкийн сэтгэл заслынонол-д хүн бие болоод оюун санааны хувьд хэвийн ч хөгжихийн тулд зайлшгүй сэтгэл засал хийлгэх хэрэгтэй.
  • 7.
    Г.Голаны хямралт оролцооны онолынонцлог нь үйлчлүүлэгчийн сэтгэл зүйн хямралын учир шалтгаан, шинж чанар, даван туулах аргыг тогтоох нь чухал байдаг.
  • 8.
    Дээрхи хямрал нь Хүнбүр, байгууллага бүр хямралтай тулгардаг. Аюултай үйл явдлууд гэдэг нь хямралыг хэлэх ба гол хүндрэлтэй асуудлууд эсвэл ар араасаа үргэлжилсэн хүндрэлүүд. Зарим аюултай үйл явдлууд урьдчилан таамаглах боломжтой байж болно.
  • 9.
     Эдгээр аюултайүйл явдлууд нь хүмүүсийн өөртөө тохиолдох зүйлсийг шийдвэрлэх чадвараас давж тэдний тэнцвэртэй байдлыг алдагдуулж эмзэг байдалд оруулдаг гэсэн онолын тайлбарлал хийсэн.
  • 10.
    Сэтгэл заслын үйлчилгээ Сэтгэлзасал заслын зорилготойгоо нийцүүлэн арга болон орчноо тодорхойлж үйлчилгээ үзүүлэхийг интервенци гэнэ.
  • 11.
    Сэтгэл заслын үйлчилгээгсэтгэл заслын тодорхой аргууд болох тайлбарлах, оношлох, тодорхойлох, сэдэлжүүлэх, аман яриа, асуулгаа сөргүүлэн тавих, сургалт, зөвлөгөөгөөр хэрэгжүүлнэ.
  • 12.
    Александрович /Aleksandrowicz. J.M/ сэтгэлзаслын үйлчилгээг сэтгэл заслын арга гэж үзээд арга гэдэг ойлголтын хүрээнд яриа, дүрийн тоглолт, сургалт гэж үздэг.  Сэтгэл заслын төв  Заслын арга хэрэгсэл чухал юм гэж үзсэн байна.
  • 13.
    Сэтгэл заслын үйлчилгээнь онолын хувьд дараах байдлаар ангилдаг байна.  Психоаналитик  Зан төлвийн  Хүмүүнлэгийн гэж ангилдаг.
  • 14.
    Сэтгэл заслыг дараахбайдлаар ангилдаг Хувь хүний - Individual psychotherapy Бүлгийн - Group therapy
  • 16.
    Хувь хүний сэтгэлзасал нь бусад хэлбэрүүдтэй нягт холбоотой үүсч хөгжсөн түүхтэй. Орлинск, Ховард нар хувь хүний сэтгэл заслын зорилго, үр дүнг дараах байдлаар төсөөлж гаргасан.
  • 17.
    Зорилгын хэлбэр Жишээ Заслынзохион байгуулах үеийн зорилго • Хэлэлцүүлгийн хүрээнд асуудлыг багасгах • Зөвлөгөө зааврыг сахих Богино хугацааны үр дүн • Нөхцөл байдлаа мартах • Ойлгох чадвар нь дээшлэх Урт хугацааны үр дүн • Өөрийн гэсэн онцлогтой болох • Өөртөө итгэх итгэл нэмэгдэх • Харилцааны чадвар дээшлэх • Эрх мэдэлтэй болох
  • 18.
    Хувь хүний сэтгэлзаслын үйлчилгээг судлаачид онолын түвшинд ангилсан. Тухайлбал Мармор сэтгэл заслын янз бүрийн чиглэлүүдийг ажигласны үндсэн дээр сэтгэл заслын аргуудыг хүчин зүйлээс нь хамааран дараах үе шатад ангилсан.
  • 19.
    Сэтгэл засалч үйлчлүүлэгч2-ын хоорондын нөхөрсөг харилцааг бий болгох үе Тусламж авна гэж найдсан үйлчлүүүлэгчийн чадварт үндэслэн бэрхшээлтэй асуудлыг хэлэлцэх үе Заслын явцад олж авсан мэдээллээ танин мэдэж эргэцүүлэх Сайшаал шийтгэлийн механизмыг ашиглан үйлчлүүлэгчийн зан байдлыг өөрчлөх
  • 20.
    Нийгмийн харилцааны чадвар, дадалолж авах үе Үйлчлүүлэгчийг ил ба далд хэлбэрээр ятган үнэмшүүлэх үе Сэтгэл засалчийн тусламжтайгаар сэтгэл хөдлөлийн нөхцөл байдалд дасан зохицох сургуулилт хийх г.м
  • 21.
    Кэнфер, Гримм нархувь хүний үе шатыг боловсруулсан
  • 22.
    Үе шат ЗорилгоАрга хэрэгсэл Тодорхойлох • Оношлох • Заслын аргаа сонгох • Ярилцах • Бие хүний тест Заслын харилцааг бий болгох • Дүр бүтээх • Өөрчлөлт болох бодит хүлээлтийг бий болгох • Заслын харилцааг бий болгох • Бодитой халамжлах • Сэтгэл заслын дүрсийг танилцуулах • Заслын гэрээ байгуулах Заслыг явуулах • Эрх мэдлийг бий болгох • Сэтгэл хөдлөлийн байдалд аналтз хийх • Өөрийн төсөөллийг дахин бүтээх • Сэтгэл заслын өвөрмөц техникийн хэрэглэх • Засалд задлан шинжилгээ хийж, ажиглах Заслын үр дүнгийн үнэлгээ • Зорилгодоо хүрэх үед оношилгоо хийх • Заслын харилцааг албан ёсоор төгсгөх • ярилцлага /төгсгөлийн ярилцлага хийх/
  • 23.
    Хувь хүний засалнь нийгэм соёлын хүчин зүйл, мэргэжлийн онцлог, бие хүний өвөрмөц шинж, үйлчлүүлэгч, сэтгэл засалч, заслын техник, түүний бодит нөхцөл зэргээс шууд хамаарсан нарийн төвөгтэй үйл явц юм.
  • 24.
    Хувь хүний сэтгэлзасал нь богино болон урт хугацааных байдаг ба ихэнх судлаачид Богино хугацаанд 20 хүртлэх удаагийн уулзалт, Урт хугацаанд 7-10 жил 7 хоногт 2-3 удаа уулзалт зохион байгуулах боломжтой гэж үзсэн.
  • 25.
    Бүлгийн сэтгэл засал Бүлгийнзасал нь заслын зорилго, бүлгийн дотоод харилцааны онцлогийг харгалзан сонгосон эмчилгээний аргууд байдаг. Бүлгийн засал нь бие даасан онолын чиглэлгүй боловч өөрийн гэсэн өвөрмөц арга хэлбэрүүдтэй тул сэтгэл заслын дурын аргыг хэрэглэж болохгүй.
  • 26.
    Сэтгэл заслын бүлэгтгэр бүлээ цуцлуулсан, хаясан, хаягдсан, ганцаардсан, архинд орсон гэх мэт нэгэн ижил асуудалтай хүмүүсийг маш нарийн сонгож авдаг бөгөөд ихэнх тохиолдолд 6 -12 хүний бүрэлдэхүүнтэй байхад тааламжтай уур амьсгалыг бий болгодог.
  • 27.
    Бүлэгт орох үйлчлүүлэгчийн сонгохдоо амьдралд хандах хандлага,  амьдралын хэв маяг,  харилцаа, үнэт зүйл,  асуудал,  сэтгэлийн хөдөлгөөнөө зохицуулах чадвар,  зан байдал зэргийг харгалзан үздэг.
  • 28.
    Сэтгэл засалч бүлгийнгишүүд өөрийн айдас, мэдрэмж, санаа бодлоо нээлттэй ярилцах нөхцөлийг бүрдүүлж, яриаг чиглүүлж өгснөөр бүлгийн харилцаа сайжирдаг.
  • 29.
    Сэтгэл засалч бүлэгбүрэлдэн бий болсон хугацаа, зорилго, онцлог шинж, хэм хэмжээ, үүрэг, манлайлалын асуудалд үндэслэн тухайн бүлэгтэй ажиллах арга хэрэгслээ сонгодог.
  • 30.
    Сэтгэл зүйн орчин,бүлгийн гишүүдийн хоорондын харилцаа холбоо, заслын нөхцөл байдлыг нэг цаг хугацаанд хянах боломжгүй тул бүлгийн заслын аргуудтай ховс, өөрөө өөртөө итгэл төрүүлэх дасгал, гештальт зэрэг хувь хүний заслын аргыг хавсарган ашиглаж болно.
  • 31.
    Бүлгийн заслын механизмыг КорзиниРозенберг нар анх судалсан бөгөөд дараах байдлаар авч үзсэн байна.
  • 32.
    1. Мэдээлэл өгөх.Үйлчлүүлэгчийн зан байдлын онцлог, бие хүмүүсийн хоорондын харилцаа, зөрчилдөөн, сэтгэц мэдрэлийн талаар мэдээлэл авдаг. Мөн асуудал, хямрал, түүний учир шалтгаан, сэтгэл заслын мөн чанарыг мэдэх зэргээр мэдээлэл солилцох.
  • 33.
    2. Итгэл төрүүлэх.Бүлгийн бусад гишүүдийн болон өөрийн байдал сайжирсны нөлөөгөөр засалд итгэл найдвар бий болно. Заслын үр дүн сайн байвал бусдад үлгэр дууриал болж өөртөө итгэлтэй болдог.
  • 34.
    3. Түгээмэл хямрал.Үйлчлүүлэгч өөрийгөө ганцаараа бус өөр хэн нэгэнтэй адил асуудал, зөрчилдөөн, хямралтай байгааг мэдэж ойлгох. Уг ойлголт нь өөрийгөө ойлгож үнэлэхэд чухал байдаг.
  • 35.
    4. Альтуризм. Бүлгийнзаслын үед бие биедээ туслах, нэг нэгэндээ ямар нэгэн зүйл зориулах боломж бий болгодог. Бусдад тусласнаар үйлчлүүлэгч өөрийгөө ямар нэг чадвартай, хүнд хэрэгтэй гэдэгтээ итгэж, өөрийн боломжоо мэдэрдэг.
  • 36.
    5. Анхдагч гэрбүлийнхээ асуудлаа авч үзэх. Үйлчлүүлэгчийн асуудал хямрал нь эцэг эх, төрсөн гэр орон, хүмүүстэй харилцах харилцаа, зан байдал мэдрэмжээс үүдэлтэй байдаг.
  • 37.
    6. Бие хүмүүсийнхоорондын харилцааны хөгжил. Бусадтай харилцах харилцаа идэвхитэй бус байгааг харах, түүнийгээ өөрчлөх, шинэ тохиромжтой харилцаа, зан байдлыг бий болгож бэхжүүлэх боломжтой.
  • 38.
    7. Дуурайх занбайдал. Сэтгэл заслын үйлчилгээ, бүлгийн гишүүдийн нөлөөгөөр илүү боловсронгуй аргад суралцаж болно. Өөрийгөө хянах, зохицуулахад сэтгэл засалч хамгийн их нөлөөдөг.
  • 39.
    8. Интерперсональ нөлөө.Энэ хүчин зүйл нь 3 чиг хандлагатай байдаг. 1. Өөрийн талаар ойлголт өргөжиж өөрчлөлтийг мэдрэх /зөрчилдөөнийг мэдэрч мэдээлэл авах/ 2. Сэтгэлийн хөдөлгөөний нөхцөл байдал үүсэх боломжид урьдаар дүгнэлт хийнэ. 3. Бүлгийн дотор байж өөрийн зан байдлын онцлог, таагүй хандлагыг олж харж, бүлгийн харилцааны явцад өөрийн зан байдлын шинэ хэлбэрийг төлөвшүүлэх
  • 40.
    9. Бүлгийн нягтрал,бүлгийн гишүүдийн хувьд бүлэгт таалагдах, бүлэгт үлдэх хүсэл, бүлэгт хамрагдаж байгаагаа мэдрэх, бүлэгтээ болон бусаддаа итгэх, бүлгийн “бид” гэсэн мэдрэмжийг бий болгох.
  • 41.
    10. Катарсис. Сэтгэлийн хөдөлгөөнийгдарах, бүлгийн доторх хүчтэй мэдрэмжийг илэрхийлэх.
  • 42.
    Бүлгийн хөгжлийн үешат Бүлгийн хөгжлийн нэгдүгээр шат нь шинэ нөхцөл байдалд үйлчлүүлэгчийн дасан зохицох байдал болон үйлчилгээ эхлэх өмнөх үеийн бүлэг бий болох үйл явц юм. Бүлгийн сэтгэл заслыг эхлэх үед сэтгэл засалч дараах зүйлийг өөртөө хориглох ёстой. Үүнд :
  • 43.
     Шууд зохионбайгуулах  Бүлгийн ажлыг чиглүүлэх  Өөрөө удирдамж гаргах зэргийг хориглох хэрэгтэй. Энэ үе шатанд хуурамч нэгдэл нягтрал нь бүлгийн үнэт зүйл, зорилго, хэм хэмжээ бүрэлдэн тогтох үйл явц удаашруулдаг.
  • 44.
     Бүлгийн хөгжлийн2-р шатанд бүлгийн засал маш нарийн төвөгтэй байдлаар тодорхойлогддог. Гэвч эхний үе шатаас зан байдлын хувьд идэвхитэй, сэтгэл засалчтай харилцах харилцаанд ил болон далд хэлбэрийн түрэмгийлэл илэрдэг. Бүлгийн нэг л гишүүн сөрөг байр суурь хандлагатай байхад бүлгийн уур амьсгалд муугаар нөлөөлдөг. / “Зөрчилдөөний үе” гэж нэрлэдэг/
  • 45.
    Бүлгийн 3-р үешат. Бүлгийн бүтэц болох үйл явц идэвхижиж, хэм хэмжээ, зорилго, үнэт зүйлийн хувьд нягтрал үүсэх үе. Бүлгийн нэгдэл бол сэтгэл заслын бүлгийн хувьд үр ашигтай нөхцөл болдог. Энэ үеийг “Хамтын ажиллагааны хөгжлийн үе шат” гэж нэрлэдэг.
  • 46.
    Бүлгийн хөгжлийн 4-рүе шат. “Бүлгийн идэвхитэй үйл ажиллагааны үе”. Бүлгийн гишүүд бие биеэ сонирхох сонирхол, сэтгэл хөдлөлийн дэмжлэг, үнэнч байдал, аюулгүй байдал, хайр зэрэг бий болж, сэтгэл заслын асуудлыг шийдвэрлэх бололцоо бүрддэг.
  • 47.
    Бүлгийн заслын аргыг Үндсэн  Туслах  Аман  Аман бус гэж ангилдаг байна.
  • 48.
    Сэтгэл заслын аргууднь дараах үүрэгтэй. Үүнд : 1. Сэтгэц оношилгоо 2. Сэтгэл засал
  • 49.
    Амьдралд түгээмэл хэрэглэгддэг заримсэтгэл заслын аргуудаас: Халуун сандал Амьд гар Хаягдсан дэлгүүр Урлагийн засал Байгалийн засал Ярианы засал Бүжгийн засал
  • 50.
     Хөгжмийн засал Номын засал  Тоглоомын засал  Мөргөл, залбирал  Маань, тарни  “Хүчээ мэдэр” бясалгал  “Эрүүл газар дэлхий” бясалгал  “Танаас цацрагч анагаагч гэрэл” бясалгал  “Эрх чөлөөний түлхүүр” бясалгал ... гэх мэт
  • 54.