Downloaded 80 times
Uploaded byTEACHER JHAJHA
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
Ang dokumento ay naglalahad ng iba't ibang teorya at pamamaraan sa pagtuturo at pagkatuto ng wika, lalo na sa Filipino. Tinalakay ang mga layunin sa pagtuturo, mga proseso ng pagkatuto ng wika, at iba't ibang estratehiya at teorya tulad ng behebyorismo, inatismo, kognitibismo, at humanismo. Bukod dito, itinampok din ang mga paraan ng pagtuturo na maaaring gamitin sa silid-aralan, tulad ng preskriptibo at deskriptibong pagtuturo, at ang kahalagahan ng inter-aktibong at kolaboratibong pamamaraan.
Educationâ—¦
More Related Content
Similar to Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
- 1. z MGA TEORYA SA PAGTUTUROAT PAGKATUTO NG WIKA SA FILIPINO
- 2. MGA LAYUNIN • I.Naipapaliwanag ang mga teknikal na termino kaugnay sa pagtuturo at pagkatuto ng wika. • II. Nailalapat sa kontekstong Filipino ang bawat teorya o pananaw kaugnay sa pagtuturo at pagkatuto ng wika. • III.Nakakagawa ng panimulang papel-pananaliksik kaugnay sa ilang piling teorya sa pagtuturo at pagkatuto ng wika.
- 3. Ano ang pinaghahawakanmong prinsipyo kaugnay sa pagtuturo? Kapag may nag-usisa ng iyong estilo bilang guro, paano mo ipapaliwanag o idedepensa ang iyong sariling atake sa pagtuturo? Kampante ka ba sa mga ginagawa mo sa silid-aralan bilang edukador?
- 4. Isa sa mgakatangian ng mahusay na pagtuturo ay umaalinsunod ito sa mga simulain ng pagkatuto at pilosopiya ng pagtuturo. Malinaw na may mga pagtuturo-pagkatuto sa loob at labas ng silid-aralan. Sa aklat ni Badayos na “Metodolohiya” (2008), sinasabing may anim na prosesong pinagdadaanan ang isang normal na tao upang matuto ng wika. Una, ang pasumala o random sa wikang Ingles. - 12 – Buwan o isang taon -Gumagawa madalas ng tunog ang isang sanggol upang makakuha ng atensiyon Ikalawa, ang unitary - 24 buwan o dalawang taon - Nagaganap dito ang panggagagad o panggagaya sa mga tunog na naririnig ng bata sa kaniyang kapamilya at kapaligiran.
- 5. Ikatlo, ang ekspansiyonat delimitasyon - 48 buwan o apat na taon. - Kampante na ang mga batang makalikha ng salita hanggang pangungusap. Gayon pa man, ang dalawa o mahigit pang salita ay maari pa ring may ibang kahulugan o maraming kagulugan para sa bata. Ikaapat, ang kamalayang estruktural - 60 buwan o limang taon. -medyo malinaw-linaw na rito ang kahulugan ng mga salita at pangungusap na nasasambit ng bata. Bagama’t may mga pagkakamali pa rin sa pagbigkas at kontruksiyon ng mga pangungusap sa ilang pagkakataon. Ikalima, ang awtomatiko - kinder o anim na taon - nagagawa na ng batang makipag-usap sa iba’t ibang uri ng tao. Bagama’t bakas at halata pa rin ang wika niya ay wika sa kaniyang tahanan, sa pakikipaglaro, sa napapanood, sa nakikita, sa napakinggan. Ikaanim, ang malikhain - Grade 1 (pitong taon) at pataas sa elementarya - Mas mahahaba na ang pagbuo ng sariling pangungusap, malinaw na ito sapagkat may pormal nang pagtuturong nagagaganap, at kaya nang maunawaan ang mga abstrak na kaisipan.
- 6. MAKRONG PAGSIPAT SAPAGTUTURO NG WIKANG FILIPINO • 1. Lingguwistika • 2. Sosyolingguwistika
- 7. Lingguwistika -ang pagsipat kungnakatuon sa mga tuntuning pangwika gaya ng mekaniks, ortograpiya, gramatika, retorika, estruktura ng isang wika. -Ito ang mga oryentasyong nakatuon sa kakayahang panggaramatika ng isang bata. - ponolohiya, morpolohiya, sintaks, semantika - wastong gamit ng salita, tamang paglalagay ng bantas, paralelismo, aspekto ng pandiwa, tamang anyo ng mga pagbabagong morpoponomiko, pagpaparami, kasarian, ayos ng pangungusap, at pagsusunod-sunod ng salita sa isang pahayag.
- 8. Sosyolingguwistika -makabagong phenomenon, kalakaran,isyu, o kairalang pangwika. Hindi ito masyadong nakakiling sa mga tuntuning pangwika. Bumabalikwas ito sapagkat mas tinitignan ang gamit sa aktuwal at praktikal na buhay sa araw- araw lagpas at labas sa mga tuntuning pambalarila. Laging isinasaalang-alang nito ang gamit ng wika sa mas malawak na lipunan. May pagsipat din ito sa kung ano talaga ang ginagamit ng nakakarami sa halip sa makitid na pagsunod sa mga tuntuning wala naming gumagamit o iilan lamang ang sumusunod sa patakarang ito. Mas deskriptibo ang oryentasyon nito sa pag-aaral ng wikang Filipino.
- 9. Paano ba maaaaringituro ang wikang Filipino sa mga silid-aralan?
- 10. DALAWANG PANGUNAHING ATAKESA PAGTUTURO NG FILIPINO • 1. Preskriptibong Pagtuturo • 2. Deskriptibong Pagtuturo
- 11. Preskriptibong Pagtuturo ⮚ Itoang pagtuturong may sinusunod na tamang tuntunin. At ang hindi pagsunod sa mga tuntuning pangwika ay ituturing na mali. Sinasabi sa estilong ito na dapat may tumpak na baybay sa isang salita, may tamang bantas na gagamitin sa isang pangungusap, may balarila bilang pamantayan ng kawastuhan. ⮚ Nagpapasunod ang atakeng ito sa pagtuturo ng wikang Filipino. ⮚ “Ortograpiyang Pambansa” at ang “Manwal sa Masinop na Pagsulat” mula sa Komisyon sa Wikang Filipino.
- 12. Deskriptibo ⮚ Sa pagtuturosa ganitong estilo, hinahayaan ang batang gumamit ng wikang mas ginagamit niya sa aktuwal at parktikal na pakikipagtalastasan sa ibang tao. Maaring sabihing ito ang tama o istandard na tuntunin sa usaping pangwika subalit bukas ito sa baryasyon o kung bakit may iba at kakaiba
- 13. MGA PAGDULOG SAKLASE NA MAGAGAMIT SA FILIPINO • 1. Inter-aktibo • 2. Kolaboratibo • 3. Tematiko • 4. Komunikatibo • Kakayahang lingguwistika • Sosyolingguwistika • Kakayahang Diskorsal • Kakayahang Estratehiko
- 14. INTER-AKTIBONG DULOG Lahat ng estudyante aydapat na kasali Buhay na buhay Kitang-kita, at damang-dama Walang maiiwan sa laylayan Malayang nagkakaroon ng inter-aksiyon ang guro at mag-aaral at mag-aaral sa kapwa mag-aaral May nagaganap na ditong usapan,tanunga n, at ugnayan ng lahat ng nasa loob ng klase Tandaang isa sa katangian ng mahusay na pagtuturo ay kung nasasangkot sa mahalagang Gawain ang mga mag-aaral.
- 15. KOLABORATIBO Pagtutulun gan sa klase Pangkatang- gawain Kooperasyon upang maisakatupar an ang anumangtask Hindi nakakapanaig sa dulog na ito ang indibidwalistiko Dapat lahat may ginagawa Tandaang isa sa katangian ng mahusay na pagtuturo sa Filipino ay kung mas marami ang Gawain ng mga mag- aaral kaysa sa guro. Mas nililinang ang pakikipag-ugnayan sa iba kaya may dalawahan, trayad, at paggugrupo-grupo. Mas nakikillaa ng batang mag-aaral ang kanyang sarili sa tulong ng iba.
- 16. TEMATIKO Kailangang maipakita ang konsepto ng multidisiplinaryo atinterdisiplinaryo Hindi dapat tiwalag sa ibang larang ang asignaturang Filipino Nag-uugnay ng mga konsepto sa Filipino sa ibang disiplina lalo na sa totoong nangyayari sa buhay at lipunang Filipino Mahalaga sa dulog na ito ang pagsasalikop, ang ugnayan, ang koneksiyon ng paksa sa mga nangyayari sa paligid at mismong buhay ng mga mag-aaral.
- 17. KOMUNIKATIBO Kakayahang umunawa, at makabuo ngestruktura sa wika na sang-ayon sa mga tuntunin sa gramatika Ito ay kakayahan at kaalamang pangkomunikasyon na naipapakita sa kasanayan sa gramatikal at kaalamang Ito ang unang hakbang sa mabisang pakikipagkomunik asyon Kakayahang Lingguwistika Ito rin ang kahusayan sa paglalapat ng tuntunin sa wika at hindi sa kahusayan sa pagsasabi sa tuntunin nito. Kakayahang Diskorsal Kakayahan itong pangkomunikasyon na naipapakita sa kasanayan at pagpapahayag ng idea sa loob ng isang kontekstong pasulat, pasalita, biswal, at birtuwal Kailangang mahasa at masanay ang mga mag-aaral na magsalita at magsulat na may wastong balarila at kaya itong gawin nang tuloy- tuloy. Hindi dapat mananatiling blangko o malinis ang papel matapos ang 30 minutong ibinigay para palawakin ang isang paksa sa paraang pasulat.
- 18. KOMUNIKATIBO Ito ang kakayahang pangkomunikasyonna naipapakita sa kaalaman sa angkop, wasto, at mabisang estratehiya upang magpatuloy ang komunikayson sa kabila ng problema o aberya Kakayahang Estratihiko Dapat magpatuloy ang komunikayson sa kabila ng mga sagabal at magagawa ito nh isang mag-aaral na may kakayahang estratehiko.
- 19. MGA SANDIGANG TEORYASA PAGTUTURO NG FILIPINO • 1. Beheybyorismo • 2. Inatismo • 3. Kognitibismo • 4. Humanismo Ilarawan ang iba’t ibang teorya sa pagtuturo ng Filipino at ibahagi sa klase. Alin sa mga teoryang ito ang ginagamit mo sa pagtuturo? Bakit?
- 20. BEHEBYO RISMO Gurong mahilig sagantimpala Laging isinaalang-alang ang kapaligiran sa pagkatuto Kung may parusa ka sa bawat pagkakamali, sakto ka sa bangang ito. Mahalaga sa teoryang ito ang pagkontrol sa kilos ng mga mag-aaral ANO ANG BEHEBYORISMO?
- 21. PAGLALAR AWAN SA BEHEBYOR ISMO Mahilig akongmagbigay ng papuri sa klase gaya ng: Magaling! Kahanga-hanga! Tama ang sagot mo! Mahilig akong magbigay ng drill o mga Gawain para mabilis na maintindihan ng mga estudyante ang aralin. Pinipili ko ang mga salitang may kaugnayan sa kanilang antas ng pag-iisip. Mahilig ako magbigay ng gantimpala gaya ng candies, sertipiko, bituin, at iba pa. Agaran kong itinatama ang pagkakamali ng isang bata
- 22. MAAARING ITANONG SA TEORYANG BEHEBYORI SMO Dapat ngabang parusahan ang mga nagkakasala sa pagkatuto at pagtuturo ng wika? Ano ang tatlong maaring gantimpala sa mabisang pagkatuto at pagtuturo ng wika? Tama bang ginagawang laro ang mga bata sa pagkatuto at pagtuturo ng wika sa gamit ang teoryang ito? Paano matitiyak na tama o likas ang papuri s amga nagagawa ng mga mag-aaral?
- 23. INATISMO Ito ang nagsasabinglikas na matuto ang isang bata kahit hindi lantaran at aktuwal na turuan. Sinasabing ang utak ng ng tao ay tila may Language Acquisition Device (LAD) ayon kay Noam Chomsky para matuto ng wika May paniniwalang hindi dapat sapilitang ituro ang wika sa bata. Hindi kailangang sapilitang ituro turuan ang bata ng wika sapagkat ang mismong pangangailangan at konteksto ang maglulundo sa kaniyang matuto ng bagong wika. ANO ANG INATISMO?
- 24. PAGLALARAW AN SA INATISMO Hinahayaan kongmakabuo ng sariling pangungusap ang mga bata batay sa talasalitaang kanilang nalalaman. Sa gawaing pangwika, hindi ko sinasabi ang tamang sagot. Nailalantad ko ang mga mag-aaral kung paano aktwal na ginagamit ang wika. Hinahayaan ko ang mga mag-aaral na magkaroon ng Gawain tungkol sa paggamit ng wika sa komunidad. May Kalayaan ang mga mag-aaral na magbigay ng sarili nilang kahulugan sa mga salita batay sa kanilang iskema o karanasan.
- 25. MAAARING ITANONG SA INATISMO May likasnga bang talino ang lahat ng tao? Paano ang common sense? Naituturo ba ang common sense? Kailan nakakasagabal ang iskema (dating alam) sa pagkatuto at pagtuturo ng wika? Ano pang ibang teorya sa pinagmulan ng wika ang kaugnay sa inatismo? Paano ito nauugnay o hindi sa dalumat ng “tabula rasa?” Paano ang naaksidente at na-comatose?Ang may sakit na Dementia? Magiging likas pa ba sa kanila ang wika?
- 26. KOGNITIBI SMO May paniniwalang 24oras ay nag-iisip ang batang mag-aaral May kakayahan ang isip ng bata upang iproseso ang mga datos o impormasyong itinuturo ng isang guro Nananalig sa teoryang ito sa apat na hakbang ng pag- iisip ng isang tao ayon sa sikologong si Jean Peaget. Nakasanding sa teoryang ito sa pananaw na may tamang panahon din para matuto ang isang mag-aaral batay sa development ng kaniyang utak. ANO ANG KOGNITIBISMO? May tamang panahon upang matutuhan ang isang bagay o konsepto bago ang iba pa.
- 27. PAGLALARAWAN SA KOGNITIBISMO Ang matuto angmag-aaral sa kanilang pagkakamali ay bahagi ng aking pagtuturo. Madalas akong gumamit ng matataas na level na tanong upang mag-isip nang mag-isip ang mag-aaral. Madalas akong magbigay ng tanong o tuntunin at hinahayaang mag-aaral ang tumuklas ng tamang sagot. Ibinibigay ko ang sagot sa isang tanong at hinahayaan kong mag-aaral ang tumuklas kung paano ito nakuha. Madalas kong inuugnay ang pagtalakay ng bagong paksa sa dating alam ng mga mag-aaral.
- 28. MAAARING ITANONG SA KOGNITIBIS MO Ilarawan angapat na hakbang sa teoryang ito (nasa aklat ni Badayos na “Metodolohiya”.) Paano ito naugnay sa Minds That Matter School? Ano ang kulang kapag laging nakasalig sa teoryang ito? Dapat ba o hindi ang paniniwala sa teoryang ito na “Hindi masama ang magkamali?” Bakit? Paano nauugnay sa teoryang ito ang “brainstorming?’ Mayroon ba talagang taong hindi nag-iisip?Patunayan!
- 29. HUMANISMO Nagtatampok ng silid-aralangkaaya-aya at may respeto sa bawat isa. Ito ang pagtuturong may pagpapahalaga lagi sa damdamin ng mga mag-aaral Madalas na ang gurong nagsasabuhay ng teoryang ito ay madaling lapitan, kausapin, at hingan ng payo ng mga mag-aaral. Pinagtutuonan dito ang pagiging komportable ng mga mag-aaral habang nasa silid-aralan kasama ang iba. ANO ANG HUMANISMO?
- 30. PAGLALARA WAN SA HUMANISM O Isinaalang-alang kolagi ang kaayusan ng silid-aralan. Binibigyang-diin ko ang mararamdaman ng aking mga mag-aaral sa loob ng klase. Mahalaga sa akin ang pagpapahalaga sa sarili ng aking mga mag-aaral. Palagay na palagay sa akin ang aking mga mag-aaral. Naniniwala akong magiging matagumpay ang aking pagtuturo kung may positibong saloobin ang aking mag- aaral sa ano mang paksang tatalakayin
- 31. MAAARING ITANONG SA HUMANISMO Bakit madalasnaabuso ang guro sa ilalim ng pagsasapraktika ng teoryang ito? At paano maiiwasan ang mga pang-aabusong ito? Angkop ba nag kapaligiran ng kasalukuyang konteksto ng inyong pagkaklase?Pangatwiranan ang sagot. Bakit mahalaga ang ang positibong saloobin sa isang pagkaklase? Paano nalalamang nadadala ang pansariling problema ng isang guro sa kaniyang kalse? Paano magaganap ang isang kalaseng walang pananakot? Maginhawa ang pakiramdam?
- 32. POKUS SA PAGTUTUROSA ASIGNATURANG FILIPINO • 1. Teacher-centered • 2. Student – centered • 3. Learning– centered • 4. Content - centered • 5. Task-based
- 33. MGA NAPAPANAHONG TEORYASA PAGTUTURO AT PAGKATUTO NG WIKANG FILIPINO • 1. Balarilang transpormasyonal (Noam Chomsky) • 2. Monitor Model (Krashen) • 3. Whole Language Education • 4. Brain-Based Learning (Caine at Caine,1991)