หนวยการเรียนรูที่ 4
                                      พื้นฐานทางเรขาคณิต

รายวิชาที่นามาบูรณาการ
            ํ
          -
1. มาตรฐานการเรียนรู
          มฐ. ค 3.1
2. ตัวชี้วัดชั้นปที่เกี่ยวของ
          ค 3.1 ม.1/1, 2
3. สาระการเรียนรูประจําหนวย
   3.1 บทนํา
   3.2 การสรางรูปเรขาคณิตโดยใชวงเวียนและสันตรง
   3.3 มุมและเสนตรง
   3.4 มุมตรง มุมฉาก และมุมที่มขนาด 60 องศา
                                ี
   3.5 การสรางเสนตั้งฉาก
4. รองรอยการเรียนรู
   4.1 ผลงาน/ชิ้นงาน ไดแก
         1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 1-12 และแบบฝกหัด 1-5
         2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
         3) ผลงานจากการทํากิจกรรมบูรณาการ
   4.2 ผลการปฏิบัติงาน ไดแก
          1) การปฏิบัติกิจกรรมในชันเรียน
                                  ้
          2) การมีสวนรวมในการปฏิบัติกิจกรรมกลุม
   4.3 การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนจบหนวยการเรียนรู
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                   140

 5. แนวทางการจัดการเรียนรูในภาพรวม

                                                               แนวทางการจัดการเรียนรู
        รองรอยการเรียนรู
                                                      บทบาทครู                     บทบาทนักเรียน
5.1 ผลงาน/ชิ้นงาน ไดแก
     1) การทํากิจกรรมตรวจสอบ            - อธิบายเนื้อหาในแตละเรื่อง      - ฝกคิดตามและรวมทํากิจกรรมในชั้น
        ความเขาใจ 1-12 และ             - แนะการทําแบบฝกหัดและ             เรียน
        แบบฝกหัด 1-5                     กิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ        - ทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและ
     2) การทํากิจกรรมกลุม              - อธิบายสรุปความคิดรวบยอดใน         แบบฝกหัด
     3) การทํากิจกรรมบูรณาการ             แตละเรื่อง                     - ทําแบบทดสอบหนวยยอยเปนรายกลุม
5.2 ผลการปฏิบัตงานไดแก
                 ิ
    1) การปฏิบัติกิจกรรมในชัน
                            ้           - แนะนําวิธีการเขียนแผนผังสรุป    - ใหนักเรียนเขียนแผนผังความคิด
       เรียนและการใชบริการ               ความคิดรวบยอดเพื่อสรุปเนือหา
                                                                    ้       ประจําหนวย
       หองสมุดของโรงเรียนอยาง           ประจําหนวย                     - ใหนักเรียนไปคนควาโจทยใน
       เหมาะสม                          - แนะนําใหนกเรียนใชบริการ
                                                      ั                     หองสมุดโรงเรียนและหองสมุดกลุม
    2) การมีสวนรวมในการปฏิบัติ          หองสมุดของโรงเรียนอยาง          สาระการเรียนรูคณิตศาสตร
       กิจกรรมกลุม                       เหมาะสม                         - ใหนักเรียนจัดกลุมตามที่ครูมอบหมาย
                                        - แนะนําวิธการจัดกลุมและการทํา
                                                    ี                       และชวยกันทํากิจกรรมในชันเรียน
                                                                                                        ้
                                          กิจกรรมกลุม

5.3 การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์               - สรุปเนื้อหาที่สําคัญตามแผนผัง   - ทําแบบทดสอบหลังเรียนจบ
    ทางการเรียน                           ความคิดรวบยอดประจําหนวยอีก
                                          ครั้ง
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                     141

                                             แผนการจัดการเรียนรูที่ 1
                                                  เรื่อง บทนํา
                                                เวลา 3 ชั่วโมง

1. เปาหมายการเรียนรู
   1.1 ผลการเรียนรู
        1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได
        2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกปญหาดวยความหลากหลาย
        3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกับศาสตรอื่นๆ ที่จาเปนได
                                                           ํ
   1.2 จุดประสงคการเรียนรู
        1) จําแนกรูปเรขาคณิตที่เปนสวนของเสนตรง รังสี และเสนตรงได
        2) จําแนกมุมชนิดตางๆ ได

2. สาระสําคัญ
   2.1 สาระการเรียนรู
       1) คําอนิยาม
       2) คําที่ตองใหนิยาม
       3) มุมชนิดตางๆ
   2.2 ทักษะ/กระบวนการ
       1) การใหเหตุผล
       2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ
       3) การแกปญหา
   2.3 ทักษะการคิด
       การคิดวิเคราะห การคิดแปลความ การคิดสรุปความ

3. รองรอยการเรียนรู
    3.1 ผลงาน/ชินงาน
                  ้
        1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 1-2 และแบบฝกหัด 1
        2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
    3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน
                                 ิ
        1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน
        2) เลือกหัวหนากลุม
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                     142

        3) หัวหนากลุมแบงงาน
        4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด
        5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน
        6) สงงาน
    3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค
        1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม
        2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน
    3.4 ความรูความเขาใจ
        นักเรียนเขาใจความหมายของคําวา จุด เสนตรง ระนาบ สวนของเสนตรง รังสี เสนตัด เสนขนาน และมุม

4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล
   เกณฑผานขั้นต่ํา
      1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป
      2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป
      3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป
   การสรุปผลการประเมิน
      ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู
     5.1 ขั้นนํา
          ชั่วโมงที่ 1 (คําอนิยาม)
          ครูสนทนากับนักเรียนเกียวกับนักคณิตศาสตรที่มีชื่อเสียงวา นักเรียนรูจกใครบางและทราบประวัติและ
                                      ่                                         ั
ผลงานของนักคณิตศาสตรแตละคนหรือไม ใหนกเรียนชวยกันนําเสนอ จากนั้นครูเลาประวัติของนักคณิตศาสตรที่
                                                   ั
มีชื่อวา “ยุคลิด (Euclid)” ซึ่งเปนผูพฒนาวิชาเรขาคณิตขึ้น การสรางทฤษฎีในวิชาเรขาคณิตของยุคลิดอยูบนรากฐาน
                                          ั
ของคําอนิยาม (undefined term) เชน จุด เสนตรง ระนาบ และกลุมของขอตกลงเบื้องตนซึ่งเรียกวา “สัจพจน
(axiom)” ถือวาเปนจริงโดยไมตองพิสูจน
          ชั่วโมงที่ 2 (คําที่ตองใหนยาม)
                                        ิ
          1. ครูทบทวนลักษณะของจุดและสัญลักษณที่ใชแทน
          2. ครูซักถามนักเรียนถึงคําในวิชาเรขาคณิตอื่นๆ วายังมีอีกหรือไม (สวนของเสนตรง รังสี เสนตัด และมุม
เปนตน)
          ชั่วโมงที่ 3 (มุมชนิดตางๆ)
          ครูทบทวนความรูที่เรียนมาในชั่วโมงที่ 1 และ 2 และสัญลักษณทใชแทน
                                                                         ี่
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                 143

   5.2 ขั้นสอน
                                 กิจกรรมการเรียนการสอน                                   ฝกการคิดแบบ
ชั่วโมงที่ 1 (คําอนิยาม)
1. ครูวาดรูปสิ่งตอไปนี้บนกระดาน
    (1)                (2)                                (3)

2. ครูแนะนําใหนักเรียนรูวาจุดเปนคําอนิยาม ใชในการบอกตําแหนง ซึ่งเราอาจใชอักษร
                                                                                     ทักษะการคิดแปลความ
ในภาษาไทย ก, ข, ค,... หรืออักษรตัวพิมพใหญในภาษาอังกฤษ A, B, C… เพื่อเรียกชื่อ
จุด จากนั้นครูใหนกเรียนบอกวาจุดในรูปที่ 1 มีชื่อเรียกอยางไร (จุด A)
                     ั
3. ครูใหนักเรียนออกมาเขียนตัวอยางของจุดตางๆ พรอมอานใหเพื่อนในหองฟง ครูและ
เพื่อนๆ ในหองเรียนชวยกันตรวจสอบความถูกตอง
4. ครูแนะนําใหนักเรียนรูจักสัญลักษณของจุด ดังนี้ (•A อานวาจุด A)                 ทักษะการคิดแปลความ
5. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนถึงรูปที่ 2 ดังนี้                                        ทักษะการคิดวิเคราะห
    - รูปที่ 2 มีลักษณะเปนอยางไร (เสนตรง)
    - มีชื่อเรียกวาอยางไร (เสนตรง CD)
    - สามารถลากความยาวตอไปไดอีกหรือไม (ได) เพราะเหตุใด (สามารถตอความยาว
ออกไปตามแนวลูกศรไดโดยไมมีท่สิ้นสุด จุด C และจุด D เปนจุดผานของเสนตรง
                                     ี
เทานั้น)
    - เสนตรงมีความยาวจํากัดแคไหนสามารถบอกไดหรือไม (ไมได เพราะเสนตรง
สามารถลากตอออกไปไดเรือยๆ ไมจํากัด)
                                ่
6. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเกี่ยวกับ “เสนตรง” ดังนี้                                ทักษะการคิดสรุปความ
    เสนตรงจะเรียกชื่อได 2 แบบ คือ ใชอกษรภาษาอังกฤษตัวพิมพใหญหรืออักษรใน
                                         ั
ภาษาไทยก็ไดและจะตองใชอักษร 2 ตัว เพื่อแทนจุด 2 จุดบนเสนตรงในการเรียกชื่อและ
จะถือวาเสนตรงมีความยาวไมจํากัด
7. ครูแนะนําการเขียนสัญลักษณแทนเสนตรง ดังนี้                                        ทักษะการคิดแปลความ


   จากรูป เสนตรง CD ใชสัญลักษณ CD
   หรือ เรียกเสนตรง DC ใชสัญลักษณ DC
8. ครูแนะนําตอไปวา เราอาจใชอักษรภาษาอังกฤษตัวพิมพเล็ก เชน ℓ, e, m, n แทนชือ
                                                                               ่      ทักษะการคิดแปลความ
ของเสนตรงก็ได เชน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                   144

                                  กิจกรรมการเรียนการสอน                                    ฝกการคิดแบบ


                                              เรียกเสนตรง   ℓ



9. ครูซักถามนักเรียนถึงรูปที่ (3) วามีชื่อเรียกวาอยางไร (ระนาบ) แลวใหนักเรียนรวมกัน ทักษะการคิดวิเคราะห
แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับระนาบวามีลักษณะอยางไร มีสิ่งของใดบางที่มระนาบเปน
                                                                          ี
สวนประกอบ
10. ครูกลาววาเมื่อกลาวถึงระนาบเราอาจนึกถึงกระดานดํา ผนังหองเรียน พื้นหอง             ทักษะการคิดแปลความ
สวนบนของโตะ และพื้นผิวเรียบอื่นๆ ซึ่งอาจใชอักษรกรีกเชน ∝ (แอลฟา), β (บีตา),
γ (แกมมา) หรือใชอักษรตัวพิมพใหญในภาษาอังกฤษที่แทนจุด 3 จุด เชน ABC เขียน
แทนระนาบโดยที่จดทั้งสามตองไมอยูบนเสนตรงเดียวกัน ดังรูป
                     ุ

                                                                 •C
                              β                   •A
                                                          •B

                        ระนาบ β                 ระนาบ ABC
11. ครูใหนักเรียนชวยกันบอกชื่อรูปที่ครูวาดบนกระดานในขั้นสอนขอที่ 1 (จุด A,          ทักษะการคิดวิเคราะห
เสนตรง CD, ระนาบ ∝)
12. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมที่ 1 และ 2 แลวสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรม
13. ครูสุมถามนักเรียนเกียวกับการทํากิจกรรมที่ 1 และ 2 จากนั้นนําคําตอบที่ไดของแต
                         ่                                                             ทักษะการคิดสรุปความ
ละคนในหองเรียนมาอภิปรายและชวยกันสรุปเปนสมบัติของจุดและเสนตรง ดังนี้

         สมบัติเกี่ยวกับจุดและเสนตรง
             1) เสนตรงเพียงเสนเดียวเทานั้นที่ลากผานจุดสองจุดทีกําหนดให
                                                                  ่
             2) ตรงสองเสนตัดกันไดจุดตัดเพียงจุดเดียวเทานัน
                                                            ้

14. ครูใหนักเรียนไปสรางจุด เสนตรง และระนาบ พรอมทั้งเขียนสัญลักษณและบอกชื่อ
ดวย
15. ครูมอบหมายงานใหนกเรียนสรางรูป 1 รูป โดยใหมจุด เสนตรง และระนาบ เปน
                          ั                        ี
สวนประกอบอยูในรูปนัน พรอมทั้งกําหนดชื่อ แลวอธิบายวาในรูปทีมี จุด เสนตรง และ
                        ้                                      ่
ระนาบ ชื่ออะไรบาง พรอมทั้งระบายสีใหสวยงาม
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                               145

                                 กิจกรรมการเรียนการสอน                                 ฝกการคิดแบบ
ชั่วโมงที่ 2 (คําที่ตองใหนยาม)
                            ิ
1. ครูสรางเสนตรง AB และสวนของเสนตรง AB อยางละ 1 เสน บนกระดาน ดังนี้




                 รูปที่ 1             รูปที่ 2
2. ครูใหนักเรียนพิจารณาลักษณะของรูปที่ 1 และรูปที่ 2 วาเหมือนหรือตางกันอยางไร
3. ครูสุมถามนักเรียนจากการพิจารณา ดังนี้                                           ทักษะการคิดวิเคราะห
   - รูปทั้งสองนี้เหมือนหรือตางกันอยางไร
   - รูปที่ 1 มีช่อเรียกวาอะไร
                  ื
   - รูปที่ 2 มีชื่อเรียกวาอะไร
4. ครูซักถามนักเรียนในหองวามีใครรูจักชื่อของรูปที่ 2 หรือไม
5. ครูแนะนําวารูปที่ 2 เรียกวา “สวนของเสนตรง AB” หรือเรียกวา “สวนของเสนตรง   ทักษะการคิดแปลความ
BA” ครูซักถามนักเรียนวา ถาจะเขียนสัญลักษณแทนสวนของเสนตรง AB จะเขียน
อยางไร (สวนของเสนตรง AB เขียนแทนดวยสัญลักษณ AB ) ในทํานองเดียวกัน สวน
ของเสนตรง BA เขียนแทนดวยสัญลักษณ BA
6. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายวาสวนของเสนตรง AB มีจุดปลายหรือไม (มี) จากผล     ทักษะการคิดวิเคราะห
การอภิปรายครูชวยนักเรียนสรุปวา สวนของเสนตรง AB มีจุดปลายสองจุดคือจุด A และ
จุด B
7. ครูและนักเรียนรวมกันบอกบทนิยามสวนของเสนตรง ดังนี้                             ทักษะการคิดแปลความ
        บทนิยาม สวนของเสนตรง คือสวนหนึ่งของเสนตรงซึ่งมีจุดปลายสองจุด

8. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 1 โดยการตอบดวยวาจาจากการสุม
           ั
ถามของครูหรือใหนกเรียนยกมือตอบ
                    ั
9. ครูใหนกเรียนจับคูแลวรวมกันทํากิจกรรมที่ 3 ในหนังสือเรียนหนา 124-125 พรอม
             ั         
ชวยกันสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 3
10. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 3 พรอมกัน โดยครูเปนผู   ทักษะการคิดสรุปความ
ถามนํา ซึ่งจะไดดังนี้
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                               146

                                 กิจกรรมการเรียนการสอน                                 ฝกการคิดแบบ

           “เมื่อกําหนดจุดสองจุดให จะเห็นวาในบรรดาเสนทั้งหลายที่ตอระหวาง
    สองจุดนี้ เสนที่สั้นที่สุดคือสวนของเสนตรงที่มีจุดทั้งสองนั้นเปนจุดปลาย”

11. ครูใหนักเรียนพิจารณารูปในขอ 1 อีกครั้ง แลวสรุปวาจุด A และจุด B บนเสนตรง   ทักษะการคิดสรุปความ
AB เปนเพียงจุดที่เสนตรงผานเทานั้นไมใชจุดปลาย เนื่องจากเสนตรงมีความไมจํากัด
แตจุด A และจุด B บนสวนของเสนตรง AB เปนจุดปลายทั้งสองจุด เนื่องจากสวนของ
เสนตรงมีความยาวจํากัด
12. ครูสนทนาและซักถามกับนักเรียนเกียวกับรังสีวามีใครรูจักบางและมีลักษณะอยางไร ทักษะการคิดวิเคราะห
                                       ่
ใหนกเรียนออกไปวาดรูปบนกระดานโดยครูและเพื่อนชวยกันตรวจสอบวาถูกตอง
     ั
หรือไม
13. ครูวาดรูปรังสีบนกระดาน ดังนี้




14. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนวา รังสีมีลักษณะอยางไร และรังสีนี้มีจุดปลายหรือไม ทักษะการคิดวิเคราะห
(มีจุดปลาย 1 จุด)
15. ครูแนะนําวา รังสีที่วาดบนกระดานคือรังสี PQ เขียนแทนดวยสัญลักษณ PQ รังสี       ทักษะการคิดแปลความ
PQ มีจดปลายเพียงจุดเดียวคือจุด P สวนจุด Q เปนจุดจุดหนึ่งอยูบนรังสีไมใชจุดปลาย
       ุ
16. ครูถามนักเรียนวาจะเขียนรังสี PQ ดวยสัญลักษณ QP ไดหรือไม เพราะเหตุใด (ไมได ทักษะการคิดวิเคราะห
เนื่องจาก QP แทนรังสี QP ที่มีจุด Q เปนจุดปลายดังรูป สวนจุด P เปนจุดจุดหนึ่งบน
เสนตรงไมใชจุดปลาย

                                               •


                                •

17. ครูและนักเรียนรวมกันเขียนบทนิยามของรังสี ดังนี้                               ทักษะการคิดแปลความ
           บทนิยาม รังสี คือสวนหนึ่งของเสนตรงซึ่งมีจุดปลายเพียงจุดเดียว

18. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 2 ภายในชัวโมงเรียน
                                                       ่
19. ครูใหนักเรียนลากเสนตรง AB และเสนตรง CD ใหตดกันทีจุด O
                                                  ั      ่                         ทักษะการคิดวิเคราะห
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                             147

                                 กิจกรรมการเรียนการสอน                                ฝกการคิดแบบ
                                                                                  ทักษะการคิดแปลความ



   ใหนกเรียนพิจารณารูปที่ตนเองสรางวามีจุดตัดกันกี่จด (1 จุด)
        ั                                             ุ
   ครูและนักเรียนรวมกันบอกบทนิยามของเสนตรงที่ตัดกันจากการสรางและพิจารณา
ขางตน ดังนี้

        บทนิยาม เสนตรงที่อยูในระนาบเดียวกัน จะเรียกวา เปนเสนตรงที่ตัดกัน
                ก็ตอเมื่อเสนตรงทั้งสองนั้นมีจุดรวมกันหนึ่งจุด
20. ครูสรางเสนตรง m และเสนตรง n ใหขนานกัน ดังนี้



21. ครูซักถามนักเรียนวาสามารถที่จะลากเสนตรง m และ n ออกไปไดอีกหรือไม (ได)    ทักษะการคิดวิเคราะห
แลวถาลากตอไปเสนตรง m และ n จะตัดกันไดหรือไม (ไมตัดกัน)
22. ครูและนักเรียนรวมกันบอกบทนิยามของเสนขนาน ดังนี้                             ทักษะการคิดสรุปความ
           บทนิยาม เสนตรงสองเสนอยูในระนาบเดียวกัน ถาไมมจุดรวมกัน
                                                            ี
                   จะเรียกวา เสนขนาน

23. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมที่ 4 แลวสรุปผลที่ได
24. ครูใหนักเรียนสรางรังสี ST และรังสี SR โดยมีจุดปลายรวมกัน แลวใหนกเรียน
                                                                        ั         ทักษะการคิดวิเคราะห
พิจารณารูปทีสรางขึ้นมาวามีลักษณะอยางไร เกิดอะไรขึ้นบาง
              ่                                                                   ทักษะการคิดสรุปความ




    จากการพิจารณาของนักเรียน ครูสรุปวา จากรูป ST และ SR มีจุดปลายรวมกัน ทํา
ใหเกิดมุมที่มีจดปลายเปนจุดยอดมุมและ ST และ SR เปนแขนของมุม เราเรียกมุมนี้วา
                ุ
“มุม TSR” หรือ “มุม RST” เขียนแทนดวยสัญลักษณ TSR หรือ ∠ TSR จากนันครูและ
                                                 ˆ                   ้
นักเรียนชวยกันบอกบทนิยามของมุม ดังนี้
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                             148

                                 กิจกรรมการเรียนการสอน                               ฝกการคิดแบบ
           บทนิยาม มุมเกิดจากรังสีที่มีจุดปลายรวมกัน เรียกรังสีทั้งสองวา
                   “แขนของมุม” และเรียกจุดปลายวา “จุดยอดมุม”

25. ครูมอบหมายงานใหนกเรียนไปคนหาวาสวนของเสนตรงสามารถเขียนเปนแขนของ
                           ั
มุมแทนรังสีไดหรือไม และไปสรางมุมแบบตางๆ มาใหไดมากที่สุด แลวนํามาสงครูกอน
วันที่เรียนในชัวโมงถัดไป
                ่
ชั่วโมงที่ 3 (มุมชนิดตางๆ)
1. ครูนําแผนภาพที่เปนรูปมุมแหลม, มุมฉาก, มุมปาน, มุมตรง, มุมกลับ ติดไวบน
กระดาน ดังนี้




2. ครูใหนักเรียนชวยกันอานชือมุมทีละรูป ( BAC , PSR , XYZ , NOM และ DˆF )
                              ่              ˆ ˆ ˆ ˆ                      E        ทักษะการคิดวิเคราะห
3. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนวาแตละรูปเปนมุมชนิดใดบาง
     BAC เรียกวา มุมแหลม
      ˆ                                    PSR เรียกวา มุมฉาก
                                            ˆ
     XYZ เรียกวา มุมปาน
       ˆ                                   NOM เรียกวา มุมตรง
                                             ˆ
     DˆF เรียกวา มุมกลับ
      E
4. จากการที่นกเรียนเรียกชื่อมุมนั้น ครูซักถามนักเรียนเกียวกับหลักการตอบของนักเรียน ทักษะการคิดสรุปความ
               ั                                        ่
วา ในการเรียกชื่อมุมนั้นมีขอกําหนดอะไรบาง ซึ่งจะสรุปไดดังนี้
                            
    การเรียกชื่อมุมมีขอกําหนดดังนี้
    1) มุมที่มีขนาดมากกวา 0 องศา แตนอยกวา 90 องศา เรียกวา มุมแหลม
    2) มุมที่มีขนาด 90 องศา เรียกวา มุมฉาก
    3) มุมที่มีขนาดมากกวา 90 องศา แตนอยกวา 180 องศา เรียกวา มุมปาน
    4) มุมที่มีขนาด 180 องศา เรียกวา มุมตรง
    5) มุมที่มีขนาดมากกวา 180 องศา แตนอยกวา 360 องศา เรียกวา มุมกลับ
5. ครูใหนักเรียนทําแบบฝกหัด 1 ในชั่วโมงเรียน โดยครูเปนผูตรวจสอบความถูกตองและ
คอยแนะนําในกรณีนักเรียนมีขอสงสัย หากนักเรียนทําไมเสร็จใหกลับไปทําเปนการบาน
แลวนํามาสงในวันถัดไป
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                            149

   5.3 ขั้นสรุป
       ชั่วโมงที่ 1 (คําอนิยาม)
       1. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปลักษณะของจุด, เสนตรง, ระนาบ
       2. ครูและนักเรียนชวยกันเขียนสัญลักษณแทนจุด, เสนตรง, ระนาบ
       ชั่วโมงที่ 2 (คําที่ตองใหนิยาม)
       1. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปบทนิยามของสวนของเสนตรง, รังสี, เสนตัด, เสนขนาน, มุม
       2. ครูและนักเรียนชวยกันเขียนสัญลักษณแทนสวนของเสนตรง, รังสี, เสนตัด, เสนขนาน, มุม
       ชั่วโมงที่ 3 (มุมชนิดตางๆ)
       ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเกี่ยวกับขนาดของมุมชนิดตางๆ

6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู
   6.1 สื่อการเรียนรู
         - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1
         - วงเวียน, ดินสอ, ไมบรรทัด, ไมโพรแทรกเตอร
   6.2 แหลงการเรียนรู
         - หองสมุดโรงเรียน
         - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร
                        

7. กิจกรรมเสนอแนะ
        ใหนักเรียนไปสังเกตลักษณะของสิ่งของตางๆ ที่พบเห็นในชีวิตประจําวันแลวนํามาอภิปรายรวมกันวามี
สวนใดที่เกี่ยวของกับเรื่องที่เรียนมาบาง
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                         150

8. บันทึกหลังการสอน

                                                              บันทึกหลังการสอน
                                                 (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)
                                                                          

                 ประเด็นการบันทึก                                                            จุดเดน                                         จุดที่ควรปรับปรุง

1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู

2. การใชสื่อการเรียนรู

3. การประเมินผลการเรียนรู

4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน

บันทึกเพิ่มเติม
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                   ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน


บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                    ลงชื่อ .......................................................................
                                                                                                    ตําแหนง ..................................................................
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                    151

9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล
     แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน
                               แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร
 ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป ....................
 ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................
                                                                              ั

                                                                                                                  ระดับการประเมิน
                           หัวขอการประเมิน
                                                                                        ดีมาก                  ดี         พอใช                      ควรปรับปรุง
   ความสนใจ
   การตอบคําถาม
   การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน
   การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร
               
   ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ
   ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง
   คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย


    แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม

                                                         แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม
ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ .......................

                                                                                                               ระดับการประเมิน
                         หัวขอการประเมิน
                                                                                 ดีมาก               ดี         ปานกลาง                 นอย               นอยมาก
    การวางแผนการทํางาน
    การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน
    การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด
    ความคิดสรางสรรค
    ผลการทํางาน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                       152

                                           แผนการจัดการเรียนรูที่ 2
                             เรื่อง การสรางรูปเรขาคณิตโดยใชวงเวียนและสันตรง
                                                 เวลา 6 ชั่วโมง

1. เปาหมายการเรียนรู
   1.1 ผลการเรียนรู
        1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได
        2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกปญหาดวยความหลากหลาย
        3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปนได
                                         ั
   1.2 จุดประสงคการเรียนรู
        1) สรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับความยาวของสวนของเสนตรงที่กําหนดใหได
        2) สรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดใหได
        3) แบงครึ่งสวนของเสนตรงที่กาหนดใหได
                                      ํ
        4) แบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันโดยใชการสรางมุมใหมขนาดเทากันได
                                                                             ี

2. สาระสําคัญ
   2.1 สาระการเรียนรู
       1) การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให
       2) การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให
       3) การแบงครึงสวนของเสนตรง
                     ่
   2.2 ทักษะ/กระบวนการ
       1) การใหเหตุผล
       2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ
       3) การแกปญหา
   2.3 ทักษะการคิด
       การคิดแปลความ การคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห

3. รองรอยการเรียนรู
    3.1 ผลงาน/ชินงาน
                 ้
        1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 3-5 และแบบฝกหัด 2
        2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                 153

    3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน   ิ
        1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน
        2) เลือกหัวหนากลุม
        3) หัวหนากลุมแบงงาน
        4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด
        5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน
        6) สงงาน
    3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค
        1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม
        2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน
    3.4 ความรูความเขาใจ
        1) นักเรียนรูวธีสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให
                       ิ
        2) การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กาหนดให
                                                         ํ
        3) การแบงครึงสวนของเสนตรง
                         ่

4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล
   เกณฑผานขั้นต่ํา
     1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป
     2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป
     3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป
   การสรุปผลการประเมิน
     ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู
   5.1 ขั้นนํา
       ชั่วโมงที่ 1-2 (การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให)
       ครูทบทวนบทนิยามของสวนของเสนตรง ดังนี้
       บทนิยาม สวนของเสนตรง คือสวนหนึ่งของเสนตรง ซึ่งมีจุดปลายสองจุด
       จากนั้นครูอธิบายการบอกขนาดของความยาวของสวนของเสนตรง โดยสรางรูป PQ บนกระดาน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                  154




        กําหนดใหสวนของเสนตรง PQ ยาว 5 เซนติเมตร
                      
        ความยาวของสวนของเสนตรง PQ เขียนแทนดวย m( PQ ) หรือ PQ
        นั่นคือ m( PQ ) = 5 เซนติเมตร
        หรือ            PQ = 5 เซนติเมตร
        ครูย้ําวา เราจะไมเขียนวา PQ = 5 เซนติเมตร
        ชั่วโมงที่ 3-4 (การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให)
        ครูทบทวนการสรางสวนของเสนตรงใหเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดใหโดยใชวงเวียนและสันตรงที่
เรียนมาในชั่วโมงที่ 1 โดยใหนักเรียนชวยกันบอกขั้นตอนการสรางดวยวาจา
        ชั่วโมงที่ 5-6 (การแบงครึงสวนของเสนตรง)
                                    ่
        1. ครูใหนักเรียนสรางสวนของเสนตรงที่มีความยาว 10 เซนติเมตร จากนั้นใหนักเรียนแบงครึ่งสวนของ
เสนตรงที่สรางขึ้นมาโดยวิธีใดก็ได
        2. ครูถามนักเรียนวาใชวธีใดในการแบงครึ่ง เปรียบเทียบกับนักเรียนคนอื่นๆ
                                  ิ
        3. ใหนกเรียนคิดหาวิธีการแบงครึ่งสวนของเสนตรงโดยใชวงเวียนและสันตรง
                 ั
    5.2 ขั้นสอน
                                กิจกรรมการเรียนการสอน                                    ฝกการคิดแบบ
ชั่วโมงที่ 1-2 (การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให)
1. ครูสนทนาและซักถามกับนักเรียนเกียวกับการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับ
                                     ่                                            ทักษะการคิดวิเคราะห
สวนของเสนตรงที่กําหนดให โดยการใชวงเวียนและสันตรงวามีขั้นตอนอยางไร ครู
ลองใหนักเรียนสรางและสังเกตวิธีการของแตละคน
2. ครูแนะนําการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กาหนดให
                                                                    ํ             ทักษะการคิดแปลความ
    การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับ AB


   ขั้นที่ 1 ลากรังสี XZ



   ขั้นที่ 2 กางวงเวียนใหความยาวรัศมีเทากับ AB
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                     155

                                กิจกรรมการเรียนการสอน                                     ฝกการคิดแบบ
   ขั้นที่ 3 ใช X เปนจุดศูนยกลางความยาวรัศมีเทากับ AB เขียนสวนโคงตัดรังสี XZ
             ที่จุด Y จะได XY ยาวเทากับ AB




3. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 3 ในชัวโมงเรียนโดยครูคอยให
                                                      ่
คําแนะนํา ในชั้นนี้นักเรียนควรอธิบายขั้นตอนการสรางไดดวยวาจา โดยครูไม
                                                         
จําเปนตองเนนการเขียนอธิบายขั้นตอนการสราง
ชั่วโมงที่ 3-4 (การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให)
1. ครูแนะนําเกี่ยวกับการสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กาหนดให ทําได
                                                                 ํ
โดยอาศัยความรูเรื่องการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่
กําหนดให
2. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนเกี่ยวกับสวนประกอบของรูปสามเหลี่ยม และถาจะ             ทักษะการคิดวิเคราะห
สรางรูปสามเหลี่ยมเราจะสรางสวนใดกอน (ฐาน)
3. ครูยกตัวอยางการสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให                   ทักษะการคิดแปลความ
    ตัวอยางที่ 1 กําหนดสวนของเสนตรงยาว a, b และ c จงสรางรูปสามเหลี่ยม ABC
                  โดยให AB = c, AC = b และ BC = a




4. ครูแนะนําวิธการสรางและใหนกเรียนสรางไปพรอมๆ กัน
                  ี           ั                                                      ทักษะการคิดแปลความ
   วิธีสราง
             ขั้นที่ 1 ลาก AP



            ขั้นที่ 2 ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ c เขียน
                      สวนโคงตัด AP ที่ B
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                               156

                                กิจกรรมการเรียนการสอน                                  ฝกการคิดแบบ
            ขั้นที่ 3 ใช B เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ a เขียน
                      สวนโคงไว




          ขั้นที่ 4 ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ b เขียนสวน
                    โคงตัดสวนโคงที่สรางในขั้นที่ 3 ที่จุด C




            ขั้นที่ 5 ลาก AC และ BC จะไดรูปสามเหลี่ยม ABC ตามตองการ




5. ครูและนักเรียนชวยกันบอกวิธีการสรางรูปสามเหลี่ยม ABC ดวยวาจาอีกครั้ง ดังนี้
    วิธีสราง
    1. ลาก AP
    2. ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ c เขียนสวนโคงตัด AP
ที่ B
    3. ใช B เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ a เขียนสวนโคงไว
    4. ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ b เขียนสวนโคงตัดสวน
โคงที่สรางในขั้นที่ 3 ที่จุด C
    5. ลาก BC และ AC จะไดรูปสามเหลี่ยม ABC ตามตองการ
6. ครูใหนักเรียนสรางรูปสามเหลี่ยมใหมีความยาวของดานทั้งสามเปน 2 เซนติเมตร 3 ทักษะการคิดสังเคราะห
เซนติเมตร และ 4 เซนติเมตร นักเรียนควรสรางไดตามขั้นตอนตอไปนี้
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                157

                                กิจกรรมการเรียนการสอน                                   ฝกการคิดแบบ
   วิธีสราง
                         C

                                      4 ซม.
                        3 ซม.

                                A     2 ซม.       B

    1. ลาก AB ใหยาวเทากับเสนใดเสนหนึ่งที่กําหนดให ในทีนจะให AB ยาวเทากับ
                                                             ่ ี้
2 เซนติเมตร
    2. ใชจุด A และจุด B เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนรัศมียาว 3 เซนติเมตร และ 4
เซนติเมตร ตามลําดับ เขียนสวนโคงตัดกันที่จุด C
    3. ลาก AC และ BC จะได ΔABC มี AB ยาว 2 เซนติเมตร AC ยาว 3
เซนติเมตร และ BC ยาว 4 เซนติเมตร ตามลําดับ
7. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 4 ในชัวโมงเรียน โดยครูคอยให
                                                        ่
คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง
ชั่วโมงที่ 5-6 (การแบงครึงสวนของเสนตรง)
                          ่
1. ครูใหนักเรียนสรางสวนของเสนตรง PQ ใหมีความยาว 6 เซนติเมตร



2. ครูสนทนาและซักถามถึงวิธีการที่จะแบงครึ่งสวนของเสนตรง PQ โดยใชวงเวียน         ทักษะการคิดแปลความ
และสันตรง มีนักเรียนที่สามารถสรางไดหรือไม ถามีใหนักเรียนออกไปแสดงวิธีบน
กระดาน (ถาไมมี ครูแนะนําวิธีทําทีละขั้นตอน)
          ขั้นที่ 1 ใช P เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนใหรัศมียาวกวาครึ่งหนึ่งของ
                     PQ เขียนสวนโคงดานบนและดานลางของ PQ
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                           158

                                กิจกรรมการเรียนการสอน                                           ฝกการคิดแบบ
            ขั้นที่ 2 กางวงเวียนรัศมีเทากับในขั้นที่ 1 ใช Q เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวน
                      โคงตัดสวนโคงในขั้นที่ 1 ที่จุด R และ S




            ขั้นที่ 3 ลาก RS ตัด PQ ที่จุด O จะได PO = OQ




3. ครูใหนักเรียนพิจารณา AB ตอไปนี้ พรอมตอบคําถาม                                        ทักษะการคิดวิเคราะห




  1. ใหแบง AB ออกเปนสองสวนที่ยาวเทากันที่จุด E
  2. ใหแบง AE ออกเปนสองสวนที่ยาวเทากันที่จุด F
  3. ใหแบง EB ออกเปนสองสวนที่ยาวเทากันที่จุด G
  4. จุด E, F และ G แบง AB ออกเปนกี่สวน แตละสวนยาวเทากันหรือไม ในการ
แบงสวนของเสนตรงออกเปนสี่สวนที่เทากันทําไดอยางไร
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                               159

                               กิจกรรมการเรียนการสอน                                   ฝกการคิดแบบ




   วิธีสราง
           ขั้นที่ 1 แบงครึ่ง AB ที่จุด E จะได AE = EB
           ขั้นที่ 2 แบงครึ่ง AE ที่จุด F และแบงครึ่ง EB ที่จุด G
                     จะได AF = FE = EG = GB
                     นั่นคือ แบง AB เปนสี่สวนเทากันทีจุด F, E และ G
                                                         ่
4. ครูใหขอสังเกตวา ถาเราแบงครึ่งสวนของเสนตรงหลายๆ ครั้งก็จะไดสวนของ       ทักษะการคิดแปลความ
เสนตรงเทาๆ กันเปนจํานวนทวีคูณของ 2 เชน 4 สวน, 8 สวน, 16 สวน นั่นคืออยูใน
รูป 2n เมื่อ n แทนจํานวนครั้งของการแบง
5. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 5 ในชัวโมงเรียน โดยครูคอยให
                                                           ่
คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง
6. ครูใหนักเรียนทําแบบฝกหัด 2 เปนการบาน

   5.3 ขั้นสรุป
       ชั่วโมงที่ 1-2 (การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให)
       1. ครูและนักเรียนชวยกันสรุปวิธีการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดใหโดย
ใชวงเวียนและสันตรง
       2. ครูและนักเรียนชวยกันเฉลยกิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 3
       ชั่วโมงที่ 3-4 (การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให)
       1. ครูและนักเรียนชวยกันสรุปวิธีการสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให
       2. ครูและนักเรียนชวยกันเฉลยกิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 4
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                          160

       ชั่วโมงที่ 5-6 (การแบงครึงสวนของเสนตรง)
                                 ่
       1. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปวิธีการแบงครึงสวนของเสนตรงออกเปน 2 สวน
                                                 ่
       2. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปวิธีการแบงครึงสวนของเสนตรงออกเปน 4 สวน
                                                   ่
       3. ครูและนักเรียนชวยกันเฉลยกิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 5

6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู
   6.1 สื่อการเรียนรู
         - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1
         - วงเวียน, สันตรง, ดินสอ, ไมบรรทัด, ยางลบ
   6.2 แหลงการเรียนรู
         - หองสมุดโรงเรียน
         - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร

7. กิจกรรมเสนอแนะ
   -
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                         161

8. บันทึกหลังการสอน

                                                              บันทึกหลังการสอน
                                                 (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)
                                                                          

                 ประเด็นการบันทึก                                                            จุดเดน                                         จุดที่ควรปรับปรุง

1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู

2. การใชสื่อการเรียนรู

3. การประเมินผลการเรียนรู

4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน

บันทึกเพิ่มเติม
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                   ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน


บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                    ลงชื่อ .......................................................................
                                                                                                    ตําแหนง ..................................................................
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                    162

9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล
     แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน
                               แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร
 ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป ....................
 ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................
                                                                              ั

                                                                                                                  ระดับการประเมิน
                           หัวขอการประเมิน
                                                                                        ดีมาก                  ดี         พอใช                      ควรปรับปรุง
   ความสนใจ
   การตอบคําถาม
   การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน
   การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร
               
   ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ
   ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง
   คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย


    แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม

                                                         แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม
ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ .......................

                                                                                                               ระดับการประเมิน
                         หัวขอการประเมิน
                                                                                 ดีมาก               ดี         ปานกลาง                 นอย               นอยมาก
    การวางแผนการทํางาน
    การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน
    การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด
    ความคิดสรางสรรค
    ผลการทํางาน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                          163

                                             แผนการจัดการเรียนรูที่ 3
                                               เรื่อง มุมและเสนตรง
                                                    เวลา 5 ชั่วโมง

1. เปาหมายการเรียนรู
   1.1 ผลการเรียนรู
        1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได
        2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกโจทยปญหาดวยความหลากหลาย
                                                                    
        3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปนได
                                         ั
  1.2 จุดประสงคการเรียนรู
        1) การสรางมุมใหมีขนาดเทากับขนาดของมุมที่กําหนดใหได
        2) สรางเสนตรงใหผานจุดทีกําหนดใหและขนานกับเสนตรงที่กําหนดใหได
                                   ่
        3) แบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยใชการสรางมุมใหมีขนาดเทากันได
        4) แบงครึ่งมุมที่กําหนดใหได

2. สาระสําคัญ
   2.1 สาระการเรียนรู
       1) การสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให
       2) การสรางเสนตรงใหผานจุดที่กาหนดให และขนานกับเสนตรงที่กาหนดให
                                       ํ                            ํ
       3) การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยใชการสรางมุมใหมขนาดเทากันได
                                                                                ี
       4) การแบงครึงมุม
                    ่
   2.2 ทักษะ/กระบวนการ
       1) การใหเหตุผล
       2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ
       3) การแกปญหา
   2.3 ทักษะการคิด
       การคิดแปลความ การคิดวิเคราะห

3. รองรอยการเรียนรู
    3.1 ผลงาน/ชินงาน
                 ้
        1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 6-10 และแบบฝกหัด 3
        2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                    164

     3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน     ิ
         1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน
         2) เลือกหัวหนากลุม
         3) หัวหนากลุมแบงงาน
         4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด
         5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน
         6) สงงาน
     3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค
         1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม
         2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน
     3.4 ความรูความเขาใจ
         1) นักเรียนรูวธีการสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให
                        ิ
         2) นักเรียนรูวธีการสรางเสนตรงใหผานจุดที่กําหนดให และขนานกับเสนตรงที่กําหนดให
                          ิ
         3) นักเรียนรูวธีการแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยใชการสรางมุมใหมีขนาดที่
                            ิ
เทากัน
         4) นักเรียนรูวธีการแบงครึ่งมุม
                              ิ

4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล
   เกณฑผานขั้นต่ํา
      1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป
      2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป
      3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป
   การสรุปผลการประเมิน
      ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                   165

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู
   5.1 ขั้นนํา
        ชั่วโมงที่ 1 (การสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให)
         ครูเขียนโจทยพรอมกับวาดรูปบนกระดาน ดังนี้
         จงสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุม BAC




            ใหนกเรียนชวยกันหาวิธีการสราง โดยครูคอยสังเกตวิธการทําของนักเรียนแตละคน
                  ั                                               ี
            ชั่วโมงที่ 2-3 (การสรางเสนตรงใหผานจุดที่กําหนดใหและขนานกับเสนตรงที่กําหนดให)
            ครูถามนักเรียนวา ถากําหนดจุด P เปนจุดภายนอกเสนตรง ℓ การสรางเสนตรงใหผานจุด P และขนาน
                                                                                          
กับเสนตรง ℓ โดยการสรางมุมใหมีขนาดเทากัน สามารถทําไดอยางไรบาง ใหนักเรียนชวยกันคิดและวิเคราะหถึง
วิธีการสรางแลวนําเสนอ
                                             ∙P


                                                              ℓ
            ชั่วโมงที่ 4 (การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันโดยใชการสรางมุมใหมีขนาด
เทากัน)
           1. ครูทบทวนเรื่องที่เรียนในชั่วโมงที่ 1 และ 2 โดยการใหนักเรียนสรางรูปตามที่ครูกําหนด
           2. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนเกี่ยวกับการแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันจะมี
วิธีการทําไดอยางไร
           ชั่วโมงที่ 5 (การแบงครึงมุม)
                                   ่
           1. ทบทวนเรื่องที่เรียนมาในชั่วโมงที่ 1-3 โดยการถามตอบและลงมือสรางรูป
           2. ครูสนทนากับนักเรียนเกียวกับวิธีการแบงครึ่งมุมวามีวิธีการใดบาง ถาใชวงเวียนและสันตรงจะแบง
                                      ่
ไดหรือไม
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                       166

   5.2 ขั้นสอน
                               กิจกรรมการเรียนการสอน                                           ฝกการคิดแบบ
ชั่วโมงที่ 1 (การสรางมุมใหมขนาดเทากับมุมที่กําหนดให)
                             ี
1. ครูแนะนําวิธีการสรางที่ถูกตองใหนกเรียนทําไปพรอมกันทีละขั้นตอน ดังนี้
                                      ั                                                     ทักษะการคิดแปลความ
          ขั้นที่ 1 ลาก XY



        ขั้นที่ 2 ใช A เปนจุดศูนยกลาง ความยาวรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด AB
                  และ AC ที่จุด D และจุด E ตามลําดับ




         ขั้นที่ 3 ใช X เปนจุดศูนยกลาง ความยาวรัศมีเทากับขั้นที่ 2 เขียนสวนโคงตัด
                    XY ที่จุด M




         ขั้นที่ 4 กางวงเวียนรัศมียาวเทากับ DE




         ขั้นที่ 5 ใช M เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัดสวนโคงที่สรางในขั้นที่ 3 ที่
                   จุด N
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                            167

                             กิจกรรมการเรียนการสอน                                  ฝกการคิดแบบ
         ขั้นที่ 6 ลาก XN จะได Yˆ N มีขนาดเทากับ BAC
                                  X                 ˆ




2. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 6 ในชัวโมงเรียน โดยครูคอยให
                                                          ่
คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง
ชั่วโมงที่ 2-3 (การสรางเสนตรงใหผานจุดที่กาหนดใหและขนานกับเสนตรงที่
                                               ํ
กําหนดให)
1. ครูแนะนําวิธการสรางที่ถูกตองใหนักเรียนทําไปพรอมกันทีละขั้นตอน ดังนี้
                    ี                                                         ทักษะการคิดแปลความ
    กําหนดจุด P เปนจุดภายนอกเสนตรง ℓ การสรางเสนตรงใหผานจุด P และขนานกับ
เสนตรง ℓ โดยการสรางมุมใหมีขนาดเทากัน ทําไดดังนี้
            ขั้นที่ 1 ลากเสนตรง n ใหผานจุด P และตัดเสนตรง ℓ ที่จุด M




          ขั้นที่ 2 ใช M เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ MP เขียน
                    สวนโคงตัดเสนตรง ℓ ที่จุด N
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                168

                                 กิจกรรมการเรียนการสอน                                  ฝกการคิดแบบ
          ขั้นที่ 3 ใช P เปนจุดศูนยกลาง ความยาวรัศมีเทากับ MP เขียนสวนโคงตัด
                    เสนตรง n ที่จุด X




          ขั้นที่ 4 ใช X เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ PN เขียน
                    สวนโคงตัดสวนโคงที่สรางขึ้นในขั้นที่ 3 ที่จุด Y




          ขั้นที่ 5 ลาก PY จะได PY ขนานกับเสนตรง        ℓ




2. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 7 ในชัวโมงเรียน ครูคอยให
                                                   ่
คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง
ชั่วโมงที่ 4 (การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันโดยการสรางมุมให
มีขนาดเทากัน)
1. ครูกลาววาการแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยการสรางมุม        ทักษะการคิดแปลความ
ใหมีขนาดเทากันทําได 2 วิธี
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                169

                             กิจกรรมการเรียนการสอน                                         ฝกการคิดแบบ
2. ครูนําเสนอตัวอยางและวิธีการสราง ดังนี้                                            ทักษะการคิดแปลความ
   วิธีที่ 1
   ตัวอยาง กําหนด AB ดังรูป จงแบง AB ออกเปน 5 สวน ที่ยาวเทากัน



               เมื่อสรางแลวจะไดดังนี้




   วิธีสราง
   1. สรางมุม BAC กางพอสมควรเหนือ AB และสรางมุม ABD ใต AB ใหมีขนาด
เทากับมุม BAC
   2. ใช A เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด AC ที่ P ใช P เปนจุด
ศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด PC ที่ Q ใช Q เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด QC ที่ R
ใช R เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด RC ที่ S ทําให AP = PQ = QR = RS
   3. ใช B เปนจุดศูนยกลางรัศมีเทากับรัศมีในขอ 2 เขียนสวนโคงตัด BD ที่ T ใช T
เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด TD ที่ U ใช U เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด
 UD ที่ V ใช V เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด VD ที่ W ทําให BT = TU = UV
= VW
   4. ลาก ST, RU, QV และ PW ตัด AB ที่จุด M, N, O และ L ตามลําดับ จะได
AL = LO = ON = NM = MB นั่นคือ AB ถูกแบงออกเปน 5 สวนที่เทากันที่จุด L, O, N
และ M
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                         170

                                กิจกรรมการเรียนการสอน                             ฝกการคิดแบบ
3. ครูสนทนากับนักเรียนถึงการสรางวาจะแบง AB ออกเปน 5 สวน ทําไมจึงตัด AC 4 ทักษะการคิดวิเคราะห
ครั้ง เปนเพราะเหตุใด ใหนกเรียนชวยกันอภิปราย
                             ั
4. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 8 ในชัวโมงเรียน ครูคอยให
            ั                                        ่
คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง
5. ครูเสนอวิธที่ 2 ดังตัวอยางตอไปนี้
              ี                                                               ทักษะการคิดแปลความ
   วิธที่ 2
       ี
   ตัวอยาง กําหนด AB ดังรูป




             แบง AB ออกเปน 5 สวนที่เทากันดังนี้




    วิธีสราง
    1. ลาก AC ทํามุมกับ AB พอสมควร
    2. แบง AC ที่จุด D, E, F, G และ H โดยทําให AD = DE = EF = FG = GH
    3. ลาก HB
    4. สราง AGI, AFJ, AEK และ ADL ใหมีขนาดเทากับ AHB และแขนของมุมตัด
                  ˆ ˆ ˆ              ˆ                      ˆ
 AB ที่จุด I, J, K และ L ตามลําดับ
    5. ลาก GI, FJ, EK และ DL ตัด AB ที่จุด I, J, K และ L ตามลําดับ จะได AL =
LK = KJ = JI = IB นั่นคือ AB ถูกแบงออกเปน 5 สวนที่เทากันที่จุด L, K, J และ I
6. ครูกลาวกับนักเรียนถึงขอควรสังเกตในกรณีที่จะแบง AB ออกเปน 5 สวน ทําไมจึง
ตัด AC 5 ครั้ง แทนที่จะตัด AC 4 ครั้ง เหมือนวิธที่ 1 ใหนกเรียนชวยกันวิเคราะห
                                               ี          ั
7. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 9 ในชัวโมง ครูคอยใหคาแนะนําและ
           ั                                            ่                ํ
ตรวจสอบความถูกตอง
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                     171

                                กิจกรรมการเรียนการสอน                                        ฝกการคิดแบบ
ชั่วโมงที่ 5 (การแบงครึงมุม)
                        ่
1. ครูกําหนด BAC ดังรูป โดยวาดรูปบนกระดาน ดังนี้
                 ˆ




2. ครูใหนกเรียนชวยกันคิดหาวิธีที่จะแบงครึ่งมุมนี้โดยการใชวงเวียนและสันตรงได
           ั                                                                             ทักษะการคิดวิเคราะห
อยางไร
3. ครูนําเสนอวิธการสราง การแบงครึ่งมุมโดยใหนักเรียนทําไปพรอมๆ กัน
                  ี                                                                      ทักษะการคิดแปลความ
       ขั้นที่ 1 ใช A เปนจุดศูนยกลาง รัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด AB และ AC
                  ที่ D และ E ตามลําดับ




       ขั้นที่ 2 ใช D และ E เปนจุดศูนยกลาง รัศมีเทากัน เขียนสวนโคงตัดกันที่จุด F




       ขั้นที่ 3 ลาก AF จะได AF แบงครึ่ง BAC นั่นคือ m( BAF ) = m( CAF )
                                            ˆ              ˆ          ˆ




4. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 10 ในชั่วโมงเรียน ครูคอยให
          ั
คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง
5. ครูใหนกเรียนทําแบบฝกหัด 3 เปนการบาน
            ั
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                          172

  5.3 ขั้นสรุป
      นักเรียนและครูรวมกันสรุปขั้นตอนการสรางตอไปนี้ โดยบอกดวยวาจา
      1. การสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให
      2. วิธีการสรางเสนตรงใหผานจุดที่กาหนดใหและขนานกับเสนตรงที่กําหนดให
                                          ํ
      3. การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนโดยการสรางมุมใหมีขนาดเทากัน
      4. การแบงครึ่งมุม

6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู
   6.1 สื่อการเรียนรู
         - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1
         - วงเวียน, ดินสอ, ไมบรรทัด, ยางลบ
   6.2 แหลงการเรียนรู
         - หองสมุดโรงเรียน
         - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร
                        

7. กิจกรรมเสนอแนะ
   -
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                         173

8. บันทึกหลังการสอน

                                                              บันทึกหลังการสอน
                                                 (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)
                                                                          

                 ประเด็นการบันทึก                                                            จุดเดน                                         จุดที่ควรปรับปรุง

1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู

2. การใชสื่อการเรียนรู

3. การประเมินผลการเรียนรู

4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน

บันทึกเพิ่มเติม
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                   ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน


บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                    ลงชื่อ .......................................................................
                                                                                                    ตําแหนง ..................................................................
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                    174

9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล
     แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน
                               แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร
 ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป ....................
 ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................
                                                                              ั

                                                                                                                  ระดับการประเมิน
                           หัวขอการประเมิน
                                                                                        ดีมาก                  ดี         พอใช                      ควรปรับปรุง
   ความสนใจ
   การตอบคําถาม
   การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน
   การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร
               
   ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ
   ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง
   คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย


    แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม

                                                         แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม
ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ .......................

                                                                                                               ระดับการประเมิน
                         หัวขอการประเมิน
                                                                                 ดีมาก               ดี         ปานกลาง                 นอย               นอยมาก
    การวางแผนการทํางาน
    การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน
    การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด
    ความคิดสรางสรรค
    ผลการทํางาน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                     175

                                            แผนการจัดการเรียนรูที่ 4
                                เรื่อง มุมตรง มุมฉาก และมุมที่มขนาด 60 องศา
                                                                ี
                                                 เวลา 2 ชั่วโมง

1. เปาหมายการเรียนรู
   1.1 ผลการเรียนรู
        1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได
        2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกโจทยปญหาดวยความหลากหลาย
                                                                    
        3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปนได
                                         ั
   1.2 จุดประสงคการเรียนรู
        สรางมุมฉากและมุมที่มีขนาด 60 องศาได

2. สาระสําคัญ
   2.1 สาระการเรียนรู
       1) การสรางมุมฉาก
       2) การสรางมุมที่มขนาด 60 องศา
                         ี
   2.2 ทักษะ/กระบวนการ
       1) การใหเหตุผล
       2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ
       3) การแกปญหา
   2.3 ทักษะการคิด
       การคิดสรุปความ การคิดวิเคราะห

3. รองรอยการเรียนรู
    3.1 ผลงาน/ชินงาน
                  ้
        1) ผลจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 11 และแบบฝกหัด 4
        2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
    3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน
                                  ิ
        1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน
        2) เลือกหัวหนากลุม
        3) หัวหนากลุมแบงงาน
        4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                              176

        5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน
        6) สงงาน
    3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค
        1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม
        2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน
    3.4 ความรูความเขาใจ
        นักเรียนรูวิธีการสรางมุมฉากและมุมที่มีขนาด 60 องศา

4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล
   เกณฑผานขั้นต่ํา
      1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป
      2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป
      3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป
   การสรุปผลการประเมิน
      ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพือการเรียนรู
                                 ่
    5.1 ขั้นนํา
         ครูสนทนากับนักเรียนถึงลักษณะของมุมตางๆ และขนาดของมุมแตละชนิด
    5.2 ขั้นสอน
                               กิจกรรมการเรียนการสอน                                   ฝกการคิดแบบ
1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมทํากิจกรรมที่ 5 ในหนังสือเรียนหนา 151-152               ทักษะการคิดวิเคราะห
2. จากการทํากิจกรรมที่ 5 ครูใหนักเรียนชวยกันตอบคําถามแตละขอ แลวรวมกัน        ทักษะการคิดสรุปความ
สรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 5 ดังนี้
   จากกิจกรรมทีไดทําไปแลวในขั้นที่ 3 จะได x = 90o ในขั้นที่ 4 จะได y = 45o และ
                 ่                            ˆ                         ˆ
ถาพับตอไปอีกโดยใหขอบ OS ทับขอบ OT มุมที่ไดจะมีขนาด 22 1 ซึ่งกระบวนการ
                                                                   o
                                                                 2
พับในแตละขันเปนวิธีการแบงครึ่งมุมนั่นเอง เมื่อพับครึ่งมุม AOB ไดมุมขนาด 90o
               ้
(รูปในขั้นที่ 3)
3. ครูและนักเรียนสนทนาและซักถามกันเกียวกับมุมฉาก ดังนี้
                                           ่                                       ทักษะการคิดวิเคราะห
   - มุมฉากมีขนาดกี่องศา ( 90o )
   - มุมตรงมีขนาดกี่องศา ( 180o )
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                              177

                               กิจกรรมการเรียนการสอน                                  ฝกการคิดแบบ
   - มุมฉากเปนครึ่งหนึ่งของมุมตรงใชหรือไม (ใช)
   - แบงครึ่งมุมตรงจะไดกี่มุมฉาก (2 มุมฉาก)
4. ครูใหนักเรียนสรางมุมฉากโดยใชวงเวียนและสันตรงโดยครูตรวจสอบความถูกตอง        ทักษะการคิดสรุปความ
5. ครูและนักเรียนชวยกันสรุปวิธีการสรางมุมฉากโดยการใชวงเวียนและสันตรง ดังนี้




   วิธีสราง 1. ลาก AB
                2. กําหนดจุด O บน AB ใช O เปนจุดศูนยกลางกางรัศมีพอสมควร เขียน
สวนโคงตัด AB ที่จุด P และจุด Q
                3. ใช P และ Q เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควรเทากัน เขียนสวนโคงตัด
กันที่จุด R
                4. ลาก OR จะได m(AOR) = m(BOR) = 90o
                                       ˆ           ˆ
6. ครูใหนักเรียนจับคูกนทํากิจกรรมที่ 6 พรอมตอบคําถามทายกิจกรรม
                         ั
7. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 6 ดังนี้                    ทักษะการคิดสรุปความ
   รูปสามเหลี่ยมที่ไดเปนรูปสามเหลี่ยมดานเทาและมีขนาดของมุมแตละมุมเทากับ 60o
8. ครูใหนกเรียนสรางมุมที่มีขนาด 60o จากการศึกษากิจกรรมที่ 6 ถานักเรียนทําไมได
           ั
ครูใหคาแนะนําในการสราง
         ํ
9. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปวิธีการสรางมุมที่มีขนาด 60o                            ทักษะการคิดสรุปความ
   ในการสรางมุมใหมีขนาด 60o ใชหลักการสรางรูปสามเหลี่ยมดานเทา ดังนี้




   วิธีสราง 1. ลาก AB
             2. กําหนดจุด O บน AB
             3. ใช O เปนจุดศูนยกลาง เขียนครึ่งวงกลมบน AB ตัด AB ที่จุด X และ
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                  178

                                กิจกรรมการเรียนการสอน                                     ฝกการคิดแบบ
จุด Z
               4. ใช X เปนจุดศูนยกลางรัศมี OX เขียนสวนโคงตัดครึ่งวงกลมที่จุด Y
               5. ลาก OY จะได YOX มีขนาด 60o
                                     ˆ
10. ครูใหนักเรียนรวมกันอภิปรายหาเหตุผลวา YOX เพราะเหตุใดจึงมีขนาด 60o
                                                  ˆ
11. ครูและนักเรียนสรุปเหตุผลที่ไดจากการอภิปราย ดังนี้                                ทักษะการคิดสรุปความ
    เหตุที่ YOX มีขนาด 60o เนื่องจาก OY = OX เพราะเปนรัศมีของวงกลมเดียวกัน
              ˆ
และ OX = XY โดยการสราง ดังนั้นรูปสามเหลี่ยม OXY มี OX = OY = XY จะได
รูปสามเหลี่ยม OXY เปนรูปสามเหลี่ยมดานเทา มุมแตละมุมจึงมีขนาด 60o
12. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 11 ในชั่วโมงเรียน ครูคอยให
คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง
13. ครูใหนักเรียนทําแบบฝกหัด 4 เปนการบาน

     5.3 ขั้นสรุป
         นักเรียนและครูรวมกันสรุปวิธีการสรางมุมฉากและมุมที่มขนาด 60o โดยใชวงเวียนและสันตรง
                                                              ี

6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู
   6.1 สื่อการเรียนรู
       - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1
       - วงเวียน, ดินสอ, ไมบรรทัด, ยางลบ
   6.2 แหลงการเรียนรู
       - หองสมุดโรงเรียน
       - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร
                       
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                     179

7. กิจกรรมเสนอแนะ
   7.1 กิจกรรมสงเสริมการคิดเชิงวิเคราะห
        ขั้นรวบรวมขอมูล
        ใหนกเรียนแบงกลุมชวยกันระดมความคิดในการสรางมุมขนาด 82.5๐ โดยใชความรูเกียวกับการแบงครึ่ง
              ั                                                                      ่
มุม การสรางมุมฉาก และการสรางมุมที่มีขนาด 60๐
        ขั้นวิเคราะห
        นักเรียนควรวิเคราะหวิธีการสรางมุมขนาด 82.5๐ ไดดังนี้
        82.5๐ = 60๐ + 22.5๐
        22.5๐ = ครึ่งหนึ่งของ 45๐
        45๐= ครึ่งหนึงของ 90๐
                      ่
        ขั้นสรุป
        นักเรียนรวมกันบอกวิธีสรางไปพรอมกับทีครูสรางรูปตอไปนี้บนกระดานดํา
                                               ่
                 วิธสราง
                    ี
                                                    D

                                                                        E

                                                            H               F
                                                                G
                          A                             O           T           B
                                          S

                 1. ลาก AB กําหนดจุด O บน AB
                 2. สราง DOB ใหมขนาด 90๐
                             ˆ       ี
                 3. แบงครึ่ง DOB ดวย OE
                                ˆ
                    จะได m(DOE) = m(EOB) = 45o
                                 ˆ          ˆ
                 4. แบงครึ่ง EOB ดวย OF
                               ˆ
                    จะได m(EOF) = m(FOB) = 22.5o
                                ˆ          ˆ
                 5. ใช G เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนรัศมีเทากับ OT เขียนสวนโคงตัดสวนโคง ST ที่จุด H
                 6. ลาก OH จะได m(HOB) = 82.5o
                                         ˆ
         ขั้นประยุกตใช
         -
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                         180

8. บันทึกหลังการสอน

                                                              บันทึกหลังการสอน
                                                 (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)
                                                                          

                 ประเด็นการบันทึก                                                            จุดเดน                                         จุดที่ควรปรับปรุง

1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู

2. การใชสื่อการเรียนรู

3. การประเมินผลการเรียนรู

4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน

บันทึกเพิ่มเติม
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                   ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน


บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                    ลงชื่อ .......................................................................
                                                                                                    ตําแหนง ..................................................................
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                    181

9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล
     แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน
                               แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร
 ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป ....................
 ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................
                                                                              ั

                                                                                                                  ระดับการประเมิน
                           หัวขอการประเมิน
                                                                                        ดีมาก                  ดี         พอใช                      ควรปรับปรุง
   ความสนใจ
   การตอบคําถาม
   การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน
   การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร
               
   ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ
   ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง
   คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย


    แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม

                                                         แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม
ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ .......................

                                                                                                               ระดับการประเมิน
                         หัวขอการประเมิน
                                                                                 ดีมาก               ดี         ปานกลาง                 นอย               นอยมาก
    การวางแผนการทํางาน
    การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน
    การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด
    ความคิดสรางสรรค
    ผลการทํางาน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                     182

                                             แผนการจัดการเรียนรูที่ 5
                                              เรื่อง การสรางเสนตั้งฉาก
                                                    เวลา 2 ชั่วโมง

1. เปาหมายการเรียนรู
    1.1 ผลการเรียนรู
        1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได
        2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกโจทยปญหาดวยความหลากหลาย
                                                                         
        3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปน
                                            ั
   1.2 จุดประสงคการเรียนรู
        1) สรางเสนตั้งฉากจากจุดที่อยูภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดใหได
                                       
        2) สรางเสนตั้งฉากที่จดจุดหนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดใหได
                               ุ

2. สาระสําคัญ
   2.1 สาระการเรียนรู
       1) การสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กาหนดให
                                                          ํ
       2) การสรางเสนตั้งฉากที่จดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กาหนดให
                                 ุ                    ํ
   2.2 ทักษะ/กระบวนการ
       1) การใหเหตุผล
       2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ
       3) การแกปญหา
   2.3 ทักษะการคิด
       การคิดสรุปความ การคิดแปลความ การคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห

3. รองรอยการเรียนรู
    3.1 ผลงาน/ชินงาน
                  ้
        1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 12 และแบบฝกหัด 5
        2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
    3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน
                                 ิ
        1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน
        2) เลือกหัวหนากลุม
        3) หัวหนากลุมแบงงาน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                              183

         4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด
         5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน
         6) สงงาน
     3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค
         1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม
         2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน
     3.4 ความรูความเขาใจ
         1) นักเรียนรูวธีการสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดให
                        ิ
         1) นักเรียนรูวธีการสรางเสนตั้งฉากที่จดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดให
                          ิ                      ุ

4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล
   เกณฑผานขั้นต่ํา
      1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป
      2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป
      3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป
   การสรุปผลการประเมิน
      ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ

5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพือการเรียนรู
                                 ่
   5.1 ขั้นนํา
        ชั่วโมงที่ 1 (การสรางเสนตังฉาก)
                                    ้
         ครูเขียนรูปตอไปนี้บนกระดานดํา




         ครูถามนักเรียนวา เราจะเขียนสวนของเสนตรงที่สั้นที่สุดจากจุด A มายัง XY ไดอยางไร นักเรียนควร
ตอบไดวา ตองเขียนสวนของเสนตรงจากจุด A มาตั้งฉากกับ XY จะไดสวนของเสนตรงที่สั้นที่สุดจากจุด A มายัง
XY
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                               184

             ชั่วโมงที่ 2 (เฉลยแบบฝกหัด)
             ครูทบทวนเรื่องการสรางเสนตั้งฉากโดยใหนักเรียนชวยกันบอกขั้นตอนการสรางไปพรอมกับที่ครูสราง
 เสนตั้งฉากบนกระดานดํา
      5.2 ขั้นสอน
                                  กิจกรรมการเรียนการสอน                                   ฝกการคิดแบบ
ชั่วโมงที่ 1 (การสรางเสนตังฉาก)
                              ้
1. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเกี่ยวกับการสรางเสนตั้งฉากกับการสรางเสนตั้งฉากจาก ทักษะการคิดวิเคราะห
จุดภายนอกมายังเสนตรงที่กาหนดให มีวิธีสรางเหมือนหรือตางกันอยางไร
                                ํ
2. ครูแนะนําวิธีการสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดให โดยนักเรียน ทักษะการคิดแปลความ
ทําตามขั้นตอนไปพรอมกับครู ดังนี้
    กําหนด A เปนจุดภายนอก XY
    วิธีสรางเสนตั้งฉากจากจุด A มายัง XY มีขั้นตอนการสราง ดังนี้



                                         E




   วิธีสราง 1. ใช A เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด XY ที่จุด B และ C
              2. ใช B และ C เปนจุดศูนยกลางรัศมีเทากันเขียนสวนโคงตัดกันที่จด D
                                                                                ุ
              3. ลาก AD ตัด XY ที่จุด E จะได AE ⊥ XY ที่จุด E
3. ครูใหนักเรียนชวยกันสรางโจทยในทํานองเดียวกับตัวอยางขางตน แลวใหนักเรียน     ทักษะการคิดสังเคราะห
ชวยกันบอกขันตอนการสรางโดยทําไปพรอมกับครูบนกระดานดํา
               ้
4. ครูลองใหนักเรียนชวยกันสรางเสนตั้งฉากที่จุดๆ หนึ่งบนเสนตรงทีกําหนดให (ถา
                                                                     ่                ทักษะการคิดสังเคราะห
นักเรียนสรางไดใหออกมานําเสนอวิธีการสรางบนกระดานดํา) ถานักเรียนสรางไมได ให
ครูเสนอแนะวิธีการสรางจนนักเรียนสามารถสรางได
5. นักเรียนและครูชวยกันสรุปวิธีการสรางเสนตั้งฉากที่จดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดให ทักษะการคิดสรุปความ
                                                         ุ
ดังนี้
   กําหนด O เปนจุดๆ หนึ่งบน XY
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                   185

                            กิจกรรมการเรียนการสอน                                           ฝกการคิดแบบ
  การสรางเสนตั้งฉากกับ XY ที่จุด O ทําไดดังนี้




  วิธีสราง     1. ใช O เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด XY ที่จุด P
และ Q
                 2. ใช P และ Q เปนจุดศูนยกลางรัศมีเทากัน เขียนสวนโคงตัดกันที่ จุด R
                 3. ลาก OR จะได OR ⊥ XY ที่จุด O
6. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 12 ในชัวโมงเรียน
                                                           ่
ชั่วโมงที่ 2 (แบบฝกหัด 5)
1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมชวยกันทําแบบฝกหัด 5 จากนันสงตัวแทนของแตละกลุมออกมา
                                                        ้
นําเสนอโจทยท่ไดรับมอบหมาย
                 ี
2. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนเกี่ยวกับการสรางเสนตั้งฉากวานําไปใชประโยชนใน
ชีวิตประจําวันไดอยางไรบาง

     5.3 ขั้นสรุป
         ครูและนักเรียนทบทวนวิธีการสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดให และการสรางเสน
 ตั้งฉากที่จุดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดให

 6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู
    6.1 สื่อการเรียนรู
          - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1
          - วงเวียน ดินสอ ไมบรรทัด ยางลบ
    6.2 แหลงการเรียนรู
          - หองสมุดโรงเรียน
          - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร

 7. กิจกรรมเสนอแนะ
    -
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                         186

8. บันทึกหลังการสอน

                                                              บันทึกหลังการสอน
                                                 (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)
                                                                          

                 ประเด็นการบันทึก                                                            จุดเดน                                         จุดที่ควรปรับปรุง

1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู

2. การใชสื่อการเรียนรู

3. การประเมินผลการเรียนรู

4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน

บันทึกเพิ่มเติม
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                   ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน


บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

                                                                                                    ลงชื่อ .......................................................................
                                                                                                    ตําแหนง ..................................................................
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                    187

9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล
     แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน
                               แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร
 ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป ....................
 ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................
                                                                              ั

                                                                                                                  ระดับการประเมิน
                           หัวขอการประเมิน
                                                                                        ดีมาก                  ดี         พอใช                      ควรปรับปรุง
   ความสนใจ
   การตอบคําถาม
   การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน
   การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร
               
   ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ
   ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง
   คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย


    แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม

                                                         แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม
ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ .......................

                                                                                                               ระดับการประเมิน
                         หัวขอการประเมิน
                                                                                 ดีมาก               ดี         ปานกลาง                 นอย               นอยมาก
    การวางแผนการทํางาน
    การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน
    การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด
    ความคิดสรางสรรค
    ผลการทํางาน
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                      188

                              การประเมินและสะทอนตนเองหลังเสร็จสิ้นการเรียนในหนวยการเรียนรูท่ี 4
                                                     (Self Reflection)

1. การประเมินตนเองของนักเรียน ใหดําเนินการดังนี้
   1.1 ครูทบทวนผลการเรียนรูประจําบททุกขอ ใหนักเรียนไดทราบ โดยอาจเขียนไวบนกระดาน พรอมทั้ง
ทบทวนถึงหัวขอกิจกรรมการเรียนวาไดเรียนอะไรบาง
   1.2 ใหนกเรียนเขียนบันทึกการประเมินตนเองไวในสมุดงานดานหลังตามหัวขอ ดังนี้
           ั
                      บันทึกการประเมินและสะทอนตนเองประจําหนวยการเรียนรูท่ี 4
                           วัน/เดือน/ป ทีบันทึก ............... / ............... / ...............
                                          ่

รายการบันทึก
1. จากการเรียนทีผานมาไดมีความรูอะไรบาง
                          ่
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
2. ปจจุบันนี้มีความสามารถปฏิบัตสิ่งใดไดแลวบาง    ิ
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
3. สิ่งที่ยังไมรู ไมกระจาง ไมเขาใจ มีอะไรบาง
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
4. ผลงานหรือชิ้นงานที่เนนความภาคภูมใจจากการเรียนในบทนี้คืออะไร ทําไมจึงภาคภูมใจ
                                                               ิ                                                                            ิ
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................

2. การพัฒนาการเรียนการสอนโดยใชกระบวนการวิจยในชันเรียนของครู                       ั ้
                                         ชื่อเรื่องที่วิจัย.......................................................................
1. ความเปนมาของปญหา
   สิ่งที่คาดหวัง..........................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   สิ่งที่เปนจริง...........................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   ปญหาที่พบคือ.......................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                      189

   สาเหตุของปญหาคือ..............................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   แนวทางการแกปญหาคือ.......................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
2. วัตถุประสงคในการแกปญหา
   2.1 เพื่อแกปญหาเรื่อง...........................................................................................................................................
          ของนักเรียนชัน..................... หอง........................... จํานวน............................ คน โดยใช............................
                                ้
          ........................................................................................................................................................................
   2.2 เพื่อศึกษาผลการแกปญหาเกียวกับ..................................................................................................................
                                                       ่
          หลังจากที่ไดทดลองใชวิธีแกปญหาโดย.........................................................................................................
3. ขอบเขตของการแกปญหา
   3.1 กลุมเปาหมายในการแกปญหาคือ นักเรียนชั้น.......................... หอง................. จํานวน...........................คน
          ในภาคเรียนที่...................... ปการศึกษา................................... ที่มีปญหาเกี่ยวกับ........................................
   3.2 เนื้อหาที่ใชในการศึกษาคือ เรื่อง........................................................... หนวยการเรียนรู...............................
          วิชา...................................................................................
   3.3 ระยะเวลาในการศึกษา ประมาณ.......... สัปดาห/เดือน ตังแตวนที่....... เดือน.......................... พ.ศ. ..............
                                                                                                  ้ ั
          ถึงวันที่................. เดือน..................................... พ.ศ. .........................
4. วิธีดําเนินการในการแกปญหา
   4.1 เครื่องมือที่ใชในการแกปญหา คือ..................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
          ซึ่งมีขั้นตอนในการสรางและพัฒนาดังนี้
          ........................................................................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
   4.2 เครื่องมือที่ใชในการเก็บรวบรวมขอมูลคือ.....................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
          ซึ่งมีขั้นตอนในการสรางและตรวจสอบคุณภาพดังนี้
          ........................................................................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่ 1                                                                                                                      190

   4.3 การเก็บรวบรวมขอมูล ไดดาเนินการเก็บรวบรวมขอมูลตามวิธีการดังนี้
                                                       ํ
          1) นําเครื่องมือที่ใชในการแกปญหาไปทดลองใชกับนักเรียนในเวลา............................................................
                                                            
               โดย............................................................................................................................................................
               ...................................................................................................................................................................
               ...................................................................................................................................................................
               ...................................................................................................................................................................
          2) นําเครื่องมือเก็บรวบรวมขอมูลไปเก็บขอมูลเกี่ยวกับ.................................................................................
               โดย............................................................................................................................................................
               ...................................................................................................................................................................
               ...................................................................................................................................................................
               ...................................................................................................................................................................
   4.4 การวิเคราะหขอมูลและการสรุปผล ไดดําเนินการวิเคราะหขอมูลและสรุปผลดังนี้
                                   
          ........................................................................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
          ........................................................................................................................................................................
5. ผลการแกปญหา
   ผลการแกปญหาเกียวกับ........................................................................................................................................
                                 ่
   ของนักเรียนกลุมเปาหมาย ปรากฏผลดังนี้
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................
   ...............................................................................................................................................................................

Unit4

  • 1.
    หนวยการเรียนรูที่ 4 พื้นฐานทางเรขาคณิต รายวิชาที่นามาบูรณาการ ํ - 1. มาตรฐานการเรียนรู มฐ. ค 3.1 2. ตัวชี้วัดชั้นปที่เกี่ยวของ ค 3.1 ม.1/1, 2 3. สาระการเรียนรูประจําหนวย 3.1 บทนํา 3.2 การสรางรูปเรขาคณิตโดยใชวงเวียนและสันตรง 3.3 มุมและเสนตรง 3.4 มุมตรง มุมฉาก และมุมที่มขนาด 60 องศา ี 3.5 การสรางเสนตั้งฉาก 4. รองรอยการเรียนรู 4.1 ผลงาน/ชิ้นงาน ไดแก 1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 1-12 และแบบฝกหัด 1-5 2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม 3) ผลงานจากการทํากิจกรรมบูรณาการ 4.2 ผลการปฏิบัติงาน ไดแก 1) การปฏิบัติกิจกรรมในชันเรียน ้ 2) การมีสวนรวมในการปฏิบัติกิจกรรมกลุม 4.3 การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนจบหนวยการเรียนรู
  • 2.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 140 5. แนวทางการจัดการเรียนรูในภาพรวม แนวทางการจัดการเรียนรู รองรอยการเรียนรู บทบาทครู บทบาทนักเรียน 5.1 ผลงาน/ชิ้นงาน ไดแก 1) การทํากิจกรรมตรวจสอบ - อธิบายเนื้อหาในแตละเรื่อง - ฝกคิดตามและรวมทํากิจกรรมในชั้น ความเขาใจ 1-12 และ - แนะการทําแบบฝกหัดและ เรียน แบบฝกหัด 1-5 กิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ - ทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและ 2) การทํากิจกรรมกลุม - อธิบายสรุปความคิดรวบยอดใน แบบฝกหัด 3) การทํากิจกรรมบูรณาการ แตละเรื่อง - ทําแบบทดสอบหนวยยอยเปนรายกลุม 5.2 ผลการปฏิบัตงานไดแก ิ 1) การปฏิบัติกิจกรรมในชัน ้ - แนะนําวิธีการเขียนแผนผังสรุป - ใหนักเรียนเขียนแผนผังความคิด เรียนและการใชบริการ ความคิดรวบยอดเพื่อสรุปเนือหา ้ ประจําหนวย หองสมุดของโรงเรียนอยาง ประจําหนวย - ใหนักเรียนไปคนควาโจทยใน เหมาะสม - แนะนําใหนกเรียนใชบริการ ั หองสมุดโรงเรียนและหองสมุดกลุม 2) การมีสวนรวมในการปฏิบัติ หองสมุดของโรงเรียนอยาง สาระการเรียนรูคณิตศาสตร กิจกรรมกลุม เหมาะสม - ใหนักเรียนจัดกลุมตามที่ครูมอบหมาย - แนะนําวิธการจัดกลุมและการทํา ี และชวยกันทํากิจกรรมในชันเรียน ้ กิจกรรมกลุม 5.3 การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ - สรุปเนื้อหาที่สําคัญตามแผนผัง - ทําแบบทดสอบหลังเรียนจบ ทางการเรียน ความคิดรวบยอดประจําหนวยอีก ครั้ง
  • 3.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 141 แผนการจัดการเรียนรูที่ 1 เรื่อง บทนํา เวลา 3 ชั่วโมง 1. เปาหมายการเรียนรู 1.1 ผลการเรียนรู 1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได 2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกปญหาดวยความหลากหลาย 3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกับศาสตรอื่นๆ ที่จาเปนได ํ 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) จําแนกรูปเรขาคณิตที่เปนสวนของเสนตรง รังสี และเสนตรงได 2) จําแนกมุมชนิดตางๆ ได 2. สาระสําคัญ 2.1 สาระการเรียนรู 1) คําอนิยาม 2) คําที่ตองใหนิยาม 3) มุมชนิดตางๆ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ 1) การใหเหตุผล 2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ 3) การแกปญหา 2.3 ทักษะการคิด การคิดวิเคราะห การคิดแปลความ การคิดสรุปความ 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน/ชินงาน ้ 1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 1-2 และแบบฝกหัด 1 2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน ิ 1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน 2) เลือกหัวหนากลุม
  • 4.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 142 3) หัวหนากลุมแบงงาน 4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด 5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 6) สงงาน 3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค 1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม 2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน 3.4 ความรูความเขาใจ นักเรียนเขาใจความหมายของคําวา จุด เสนตรง ระนาบ สวนของเสนตรง รังสี เสนตัด เสนขนาน และมุม 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล เกณฑผานขั้นต่ํา 1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป 2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป 3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป การสรุปผลการประเมิน ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา ชั่วโมงที่ 1 (คําอนิยาม) ครูสนทนากับนักเรียนเกียวกับนักคณิตศาสตรที่มีชื่อเสียงวา นักเรียนรูจกใครบางและทราบประวัติและ ่ ั ผลงานของนักคณิตศาสตรแตละคนหรือไม ใหนกเรียนชวยกันนําเสนอ จากนั้นครูเลาประวัติของนักคณิตศาสตรที่ ั มีชื่อวา “ยุคลิด (Euclid)” ซึ่งเปนผูพฒนาวิชาเรขาคณิตขึ้น การสรางทฤษฎีในวิชาเรขาคณิตของยุคลิดอยูบนรากฐาน ั ของคําอนิยาม (undefined term) เชน จุด เสนตรง ระนาบ และกลุมของขอตกลงเบื้องตนซึ่งเรียกวา “สัจพจน (axiom)” ถือวาเปนจริงโดยไมตองพิสูจน ชั่วโมงที่ 2 (คําที่ตองใหนยาม) ิ 1. ครูทบทวนลักษณะของจุดและสัญลักษณที่ใชแทน 2. ครูซักถามนักเรียนถึงคําในวิชาเรขาคณิตอื่นๆ วายังมีอีกหรือไม (สวนของเสนตรง รังสี เสนตัด และมุม เปนตน) ชั่วโมงที่ 3 (มุมชนิดตางๆ) ครูทบทวนความรูที่เรียนมาในชั่วโมงที่ 1 และ 2 และสัญลักษณทใชแทน ี่
  • 5.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 143 5.2 ขั้นสอน กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ชั่วโมงที่ 1 (คําอนิยาม) 1. ครูวาดรูปสิ่งตอไปนี้บนกระดาน (1) (2) (3) 2. ครูแนะนําใหนักเรียนรูวาจุดเปนคําอนิยาม ใชในการบอกตําแหนง ซึ่งเราอาจใชอักษร  ทักษะการคิดแปลความ ในภาษาไทย ก, ข, ค,... หรืออักษรตัวพิมพใหญในภาษาอังกฤษ A, B, C… เพื่อเรียกชื่อ จุด จากนั้นครูใหนกเรียนบอกวาจุดในรูปที่ 1 มีชื่อเรียกอยางไร (จุด A) ั 3. ครูใหนักเรียนออกมาเขียนตัวอยางของจุดตางๆ พรอมอานใหเพื่อนในหองฟง ครูและ เพื่อนๆ ในหองเรียนชวยกันตรวจสอบความถูกตอง 4. ครูแนะนําใหนักเรียนรูจักสัญลักษณของจุด ดังนี้ (•A อานวาจุด A) ทักษะการคิดแปลความ 5. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนถึงรูปที่ 2 ดังนี้ ทักษะการคิดวิเคราะห - รูปที่ 2 มีลักษณะเปนอยางไร (เสนตรง) - มีชื่อเรียกวาอยางไร (เสนตรง CD) - สามารถลากความยาวตอไปไดอีกหรือไม (ได) เพราะเหตุใด (สามารถตอความยาว ออกไปตามแนวลูกศรไดโดยไมมีท่สิ้นสุด จุด C และจุด D เปนจุดผานของเสนตรง ี เทานั้น) - เสนตรงมีความยาวจํากัดแคไหนสามารถบอกไดหรือไม (ไมได เพราะเสนตรง สามารถลากตอออกไปไดเรือยๆ ไมจํากัด) ่ 6. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเกี่ยวกับ “เสนตรง” ดังนี้ ทักษะการคิดสรุปความ เสนตรงจะเรียกชื่อได 2 แบบ คือ ใชอกษรภาษาอังกฤษตัวพิมพใหญหรืออักษรใน ั ภาษาไทยก็ไดและจะตองใชอักษร 2 ตัว เพื่อแทนจุด 2 จุดบนเสนตรงในการเรียกชื่อและ จะถือวาเสนตรงมีความยาวไมจํากัด 7. ครูแนะนําการเขียนสัญลักษณแทนเสนตรง ดังนี้ ทักษะการคิดแปลความ จากรูป เสนตรง CD ใชสัญลักษณ CD หรือ เรียกเสนตรง DC ใชสัญลักษณ DC 8. ครูแนะนําตอไปวา เราอาจใชอักษรภาษาอังกฤษตัวพิมพเล็ก เชน ℓ, e, m, n แทนชือ ่ ทักษะการคิดแปลความ ของเสนตรงก็ได เชน
  • 6.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 144 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ เรียกเสนตรง ℓ 9. ครูซักถามนักเรียนถึงรูปที่ (3) วามีชื่อเรียกวาอยางไร (ระนาบ) แลวใหนักเรียนรวมกัน ทักษะการคิดวิเคราะห แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับระนาบวามีลักษณะอยางไร มีสิ่งของใดบางที่มระนาบเปน ี สวนประกอบ 10. ครูกลาววาเมื่อกลาวถึงระนาบเราอาจนึกถึงกระดานดํา ผนังหองเรียน พื้นหอง ทักษะการคิดแปลความ สวนบนของโตะ และพื้นผิวเรียบอื่นๆ ซึ่งอาจใชอักษรกรีกเชน ∝ (แอลฟา), β (บีตา), γ (แกมมา) หรือใชอักษรตัวพิมพใหญในภาษาอังกฤษที่แทนจุด 3 จุด เชน ABC เขียน แทนระนาบโดยที่จดทั้งสามตองไมอยูบนเสนตรงเดียวกัน ดังรูป ุ •C β •A •B ระนาบ β ระนาบ ABC 11. ครูใหนักเรียนชวยกันบอกชื่อรูปที่ครูวาดบนกระดานในขั้นสอนขอที่ 1 (จุด A, ทักษะการคิดวิเคราะห เสนตรง CD, ระนาบ ∝) 12. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมที่ 1 และ 2 แลวสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรม 13. ครูสุมถามนักเรียนเกียวกับการทํากิจกรรมที่ 1 และ 2 จากนั้นนําคําตอบที่ไดของแต ่ ทักษะการคิดสรุปความ ละคนในหองเรียนมาอภิปรายและชวยกันสรุปเปนสมบัติของจุดและเสนตรง ดังนี้ สมบัติเกี่ยวกับจุดและเสนตรง 1) เสนตรงเพียงเสนเดียวเทานั้นที่ลากผานจุดสองจุดทีกําหนดให ่ 2) ตรงสองเสนตัดกันไดจุดตัดเพียงจุดเดียวเทานัน ้ 14. ครูใหนักเรียนไปสรางจุด เสนตรง และระนาบ พรอมทั้งเขียนสัญลักษณและบอกชื่อ ดวย 15. ครูมอบหมายงานใหนกเรียนสรางรูป 1 รูป โดยใหมจุด เสนตรง และระนาบ เปน ั ี สวนประกอบอยูในรูปนัน พรอมทั้งกําหนดชื่อ แลวอธิบายวาในรูปทีมี จุด เสนตรง และ ้ ่ ระนาบ ชื่ออะไรบาง พรอมทั้งระบายสีใหสวยงาม
  • 7.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 145 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ชั่วโมงที่ 2 (คําที่ตองใหนยาม) ิ 1. ครูสรางเสนตรง AB และสวนของเสนตรง AB อยางละ 1 เสน บนกระดาน ดังนี้ รูปที่ 1 รูปที่ 2 2. ครูใหนักเรียนพิจารณาลักษณะของรูปที่ 1 และรูปที่ 2 วาเหมือนหรือตางกันอยางไร 3. ครูสุมถามนักเรียนจากการพิจารณา ดังนี้ ทักษะการคิดวิเคราะห - รูปทั้งสองนี้เหมือนหรือตางกันอยางไร - รูปที่ 1 มีช่อเรียกวาอะไร ื - รูปที่ 2 มีชื่อเรียกวาอะไร 4. ครูซักถามนักเรียนในหองวามีใครรูจักชื่อของรูปที่ 2 หรือไม 5. ครูแนะนําวารูปที่ 2 เรียกวา “สวนของเสนตรง AB” หรือเรียกวา “สวนของเสนตรง ทักษะการคิดแปลความ BA” ครูซักถามนักเรียนวา ถาจะเขียนสัญลักษณแทนสวนของเสนตรง AB จะเขียน อยางไร (สวนของเสนตรง AB เขียนแทนดวยสัญลักษณ AB ) ในทํานองเดียวกัน สวน ของเสนตรง BA เขียนแทนดวยสัญลักษณ BA 6. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายวาสวนของเสนตรง AB มีจุดปลายหรือไม (มี) จากผล ทักษะการคิดวิเคราะห การอภิปรายครูชวยนักเรียนสรุปวา สวนของเสนตรง AB มีจุดปลายสองจุดคือจุด A และ จุด B 7. ครูและนักเรียนรวมกันบอกบทนิยามสวนของเสนตรง ดังนี้ ทักษะการคิดแปลความ บทนิยาม สวนของเสนตรง คือสวนหนึ่งของเสนตรงซึ่งมีจุดปลายสองจุด 8. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 1 โดยการตอบดวยวาจาจากการสุม ั ถามของครูหรือใหนกเรียนยกมือตอบ ั 9. ครูใหนกเรียนจับคูแลวรวมกันทํากิจกรรมที่ 3 ในหนังสือเรียนหนา 124-125 พรอม ั  ชวยกันสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 3 10. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 3 พรอมกัน โดยครูเปนผู ทักษะการคิดสรุปความ ถามนํา ซึ่งจะไดดังนี้
  • 8.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 146 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ “เมื่อกําหนดจุดสองจุดให จะเห็นวาในบรรดาเสนทั้งหลายที่ตอระหวาง สองจุดนี้ เสนที่สั้นที่สุดคือสวนของเสนตรงที่มีจุดทั้งสองนั้นเปนจุดปลาย” 11. ครูใหนักเรียนพิจารณารูปในขอ 1 อีกครั้ง แลวสรุปวาจุด A และจุด B บนเสนตรง ทักษะการคิดสรุปความ AB เปนเพียงจุดที่เสนตรงผานเทานั้นไมใชจุดปลาย เนื่องจากเสนตรงมีความไมจํากัด แตจุด A และจุด B บนสวนของเสนตรง AB เปนจุดปลายทั้งสองจุด เนื่องจากสวนของ เสนตรงมีความยาวจํากัด 12. ครูสนทนาและซักถามกับนักเรียนเกียวกับรังสีวามีใครรูจักบางและมีลักษณะอยางไร ทักษะการคิดวิเคราะห ่ ใหนกเรียนออกไปวาดรูปบนกระดานโดยครูและเพื่อนชวยกันตรวจสอบวาถูกตอง ั หรือไม 13. ครูวาดรูปรังสีบนกระดาน ดังนี้ 14. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนวา รังสีมีลักษณะอยางไร และรังสีนี้มีจุดปลายหรือไม ทักษะการคิดวิเคราะห (มีจุดปลาย 1 จุด) 15. ครูแนะนําวา รังสีที่วาดบนกระดานคือรังสี PQ เขียนแทนดวยสัญลักษณ PQ รังสี ทักษะการคิดแปลความ PQ มีจดปลายเพียงจุดเดียวคือจุด P สวนจุด Q เปนจุดจุดหนึ่งอยูบนรังสีไมใชจุดปลาย ุ 16. ครูถามนักเรียนวาจะเขียนรังสี PQ ดวยสัญลักษณ QP ไดหรือไม เพราะเหตุใด (ไมได ทักษะการคิดวิเคราะห เนื่องจาก QP แทนรังสี QP ที่มีจุด Q เปนจุดปลายดังรูป สวนจุด P เปนจุดจุดหนึ่งบน เสนตรงไมใชจุดปลาย • • 17. ครูและนักเรียนรวมกันเขียนบทนิยามของรังสี ดังนี้ ทักษะการคิดแปลความ บทนิยาม รังสี คือสวนหนึ่งของเสนตรงซึ่งมีจุดปลายเพียงจุดเดียว 18. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 2 ภายในชัวโมงเรียน ่ 19. ครูใหนักเรียนลากเสนตรง AB และเสนตรง CD ใหตดกันทีจุด O ั ่ ทักษะการคิดวิเคราะห
  • 9.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 147 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ทักษะการคิดแปลความ ใหนกเรียนพิจารณารูปที่ตนเองสรางวามีจุดตัดกันกี่จด (1 จุด) ั ุ ครูและนักเรียนรวมกันบอกบทนิยามของเสนตรงที่ตัดกันจากการสรางและพิจารณา ขางตน ดังนี้ บทนิยาม เสนตรงที่อยูในระนาบเดียวกัน จะเรียกวา เปนเสนตรงที่ตัดกัน ก็ตอเมื่อเสนตรงทั้งสองนั้นมีจุดรวมกันหนึ่งจุด 20. ครูสรางเสนตรง m และเสนตรง n ใหขนานกัน ดังนี้ 21. ครูซักถามนักเรียนวาสามารถที่จะลากเสนตรง m และ n ออกไปไดอีกหรือไม (ได) ทักษะการคิดวิเคราะห แลวถาลากตอไปเสนตรง m และ n จะตัดกันไดหรือไม (ไมตัดกัน) 22. ครูและนักเรียนรวมกันบอกบทนิยามของเสนขนาน ดังนี้ ทักษะการคิดสรุปความ บทนิยาม เสนตรงสองเสนอยูในระนาบเดียวกัน ถาไมมจุดรวมกัน ี จะเรียกวา เสนขนาน 23. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมที่ 4 แลวสรุปผลที่ได 24. ครูใหนักเรียนสรางรังสี ST และรังสี SR โดยมีจุดปลายรวมกัน แลวใหนกเรียน ั ทักษะการคิดวิเคราะห พิจารณารูปทีสรางขึ้นมาวามีลักษณะอยางไร เกิดอะไรขึ้นบาง ่ ทักษะการคิดสรุปความ จากการพิจารณาของนักเรียน ครูสรุปวา จากรูป ST และ SR มีจุดปลายรวมกัน ทํา ใหเกิดมุมที่มีจดปลายเปนจุดยอดมุมและ ST และ SR เปนแขนของมุม เราเรียกมุมนี้วา ุ “มุม TSR” หรือ “มุม RST” เขียนแทนดวยสัญลักษณ TSR หรือ ∠ TSR จากนันครูและ ˆ ้ นักเรียนชวยกันบอกบทนิยามของมุม ดังนี้
  • 10.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 148 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ บทนิยาม มุมเกิดจากรังสีที่มีจุดปลายรวมกัน เรียกรังสีทั้งสองวา “แขนของมุม” และเรียกจุดปลายวา “จุดยอดมุม” 25. ครูมอบหมายงานใหนกเรียนไปคนหาวาสวนของเสนตรงสามารถเขียนเปนแขนของ ั มุมแทนรังสีไดหรือไม และไปสรางมุมแบบตางๆ มาใหไดมากที่สุด แลวนํามาสงครูกอน วันที่เรียนในชัวโมงถัดไป ่ ชั่วโมงที่ 3 (มุมชนิดตางๆ) 1. ครูนําแผนภาพที่เปนรูปมุมแหลม, มุมฉาก, มุมปาน, มุมตรง, มุมกลับ ติดไวบน กระดาน ดังนี้ 2. ครูใหนักเรียนชวยกันอานชือมุมทีละรูป ( BAC , PSR , XYZ , NOM และ DˆF ) ่ ˆ ˆ ˆ ˆ E ทักษะการคิดวิเคราะห 3. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนวาแตละรูปเปนมุมชนิดใดบาง BAC เรียกวา มุมแหลม ˆ PSR เรียกวา มุมฉาก ˆ XYZ เรียกวา มุมปาน ˆ NOM เรียกวา มุมตรง ˆ DˆF เรียกวา มุมกลับ E 4. จากการที่นกเรียนเรียกชื่อมุมนั้น ครูซักถามนักเรียนเกียวกับหลักการตอบของนักเรียน ทักษะการคิดสรุปความ ั ่ วา ในการเรียกชื่อมุมนั้นมีขอกําหนดอะไรบาง ซึ่งจะสรุปไดดังนี้  การเรียกชื่อมุมมีขอกําหนดดังนี้ 1) มุมที่มีขนาดมากกวา 0 องศา แตนอยกวา 90 องศา เรียกวา มุมแหลม 2) มุมที่มีขนาด 90 องศา เรียกวา มุมฉาก 3) มุมที่มีขนาดมากกวา 90 องศา แตนอยกวา 180 องศา เรียกวา มุมปาน 4) มุมที่มีขนาด 180 องศา เรียกวา มุมตรง 5) มุมที่มีขนาดมากกวา 180 องศา แตนอยกวา 360 องศา เรียกวา มุมกลับ 5. ครูใหนักเรียนทําแบบฝกหัด 1 ในชั่วโมงเรียน โดยครูเปนผูตรวจสอบความถูกตองและ คอยแนะนําในกรณีนักเรียนมีขอสงสัย หากนักเรียนทําไมเสร็จใหกลับไปทําเปนการบาน แลวนํามาสงในวันถัดไป
  • 11.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 149 5.3 ขั้นสรุป ชั่วโมงที่ 1 (คําอนิยาม) 1. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปลักษณะของจุด, เสนตรง, ระนาบ 2. ครูและนักเรียนชวยกันเขียนสัญลักษณแทนจุด, เสนตรง, ระนาบ ชั่วโมงที่ 2 (คําที่ตองใหนิยาม) 1. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปบทนิยามของสวนของเสนตรง, รังสี, เสนตัด, เสนขนาน, มุม 2. ครูและนักเรียนชวยกันเขียนสัญลักษณแทนสวนของเสนตรง, รังสี, เสนตัด, เสนขนาน, มุม ชั่วโมงที่ 3 (มุมชนิดตางๆ) ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเกี่ยวกับขนาดของมุมชนิดตางๆ 6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1 - วงเวียน, ดินสอ, ไมบรรทัด, ไมโพรแทรกเตอร 6.2 แหลงการเรียนรู - หองสมุดโรงเรียน - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร  7. กิจกรรมเสนอแนะ ใหนักเรียนไปสังเกตลักษณะของสิ่งของตางๆ ที่พบเห็นในชีวิตประจําวันแลวนํามาอภิปรายรวมกันวามี สวนใดที่เกี่ยวของกับเรื่องที่เรียนมาบาง
  • 12.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 150 8. บันทึกหลังการสอน บันทึกหลังการสอน (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)  ประเด็นการบันทึก จุดเดน จุดที่ควรปรับปรุง 1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู 2. การใชสื่อการเรียนรู 3. การประเมินผลการเรียนรู 4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน บันทึกเพิ่มเติม .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ....................................................................... ตําแหนง ..................................................................
  • 13.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 151 9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป .................... ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................ ั ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง ความสนใจ การตอบคําถาม การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร  ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ ....................... ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี ปานกลาง นอย นอยมาก การวางแผนการทํางาน การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด ความคิดสรางสรรค ผลการทํางาน
  • 14.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 152 แผนการจัดการเรียนรูที่ 2 เรื่อง การสรางรูปเรขาคณิตโดยใชวงเวียนและสันตรง เวลา 6 ชั่วโมง 1. เปาหมายการเรียนรู 1.1 ผลการเรียนรู 1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได 2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกปญหาดวยความหลากหลาย 3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปนได ั 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) สรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับความยาวของสวนของเสนตรงที่กําหนดใหได 2) สรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดใหได 3) แบงครึ่งสวนของเสนตรงที่กาหนดใหได ํ 4) แบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันโดยใชการสรางมุมใหมขนาดเทากันได ี 2. สาระสําคัญ 2.1 สาระการเรียนรู 1) การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให 2) การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให 3) การแบงครึงสวนของเสนตรง ่ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ 1) การใหเหตุผล 2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ 3) การแกปญหา 2.3 ทักษะการคิด การคิดแปลความ การคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน/ชินงาน ้ 1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 3-5 และแบบฝกหัด 2 2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
  • 15.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 153 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน ิ 1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน 2) เลือกหัวหนากลุม 3) หัวหนากลุมแบงงาน 4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด 5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 6) สงงาน 3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค 1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม 2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน 3.4 ความรูความเขาใจ 1) นักเรียนรูวธีสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให ิ 2) การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กาหนดให ํ 3) การแบงครึงสวนของเสนตรง ่ 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล เกณฑผานขั้นต่ํา 1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป 2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป 3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป การสรุปผลการประเมิน ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา ชั่วโมงที่ 1-2 (การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให) ครูทบทวนบทนิยามของสวนของเสนตรง ดังนี้ บทนิยาม สวนของเสนตรง คือสวนหนึ่งของเสนตรง ซึ่งมีจุดปลายสองจุด จากนั้นครูอธิบายการบอกขนาดของความยาวของสวนของเสนตรง โดยสรางรูป PQ บนกระดาน
  • 16.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 154 กําหนดใหสวนของเสนตรง PQ ยาว 5 เซนติเมตร  ความยาวของสวนของเสนตรง PQ เขียนแทนดวย m( PQ ) หรือ PQ นั่นคือ m( PQ ) = 5 เซนติเมตร หรือ PQ = 5 เซนติเมตร ครูย้ําวา เราจะไมเขียนวา PQ = 5 เซนติเมตร ชั่วโมงที่ 3-4 (การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให) ครูทบทวนการสรางสวนของเสนตรงใหเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดใหโดยใชวงเวียนและสันตรงที่ เรียนมาในชั่วโมงที่ 1 โดยใหนักเรียนชวยกันบอกขั้นตอนการสรางดวยวาจา ชั่วโมงที่ 5-6 (การแบงครึงสวนของเสนตรง) ่ 1. ครูใหนักเรียนสรางสวนของเสนตรงที่มีความยาว 10 เซนติเมตร จากนั้นใหนักเรียนแบงครึ่งสวนของ เสนตรงที่สรางขึ้นมาโดยวิธีใดก็ได 2. ครูถามนักเรียนวาใชวธีใดในการแบงครึ่ง เปรียบเทียบกับนักเรียนคนอื่นๆ ิ 3. ใหนกเรียนคิดหาวิธีการแบงครึ่งสวนของเสนตรงโดยใชวงเวียนและสันตรง ั 5.2 ขั้นสอน กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ชั่วโมงที่ 1-2 (การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให) 1. ครูสนทนาและซักถามกับนักเรียนเกียวกับการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับ ่ ทักษะการคิดวิเคราะห สวนของเสนตรงที่กําหนดให โดยการใชวงเวียนและสันตรงวามีขั้นตอนอยางไร ครู ลองใหนักเรียนสรางและสังเกตวิธีการของแตละคน 2. ครูแนะนําการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กาหนดให ํ ทักษะการคิดแปลความ การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับ AB ขั้นที่ 1 ลากรังสี XZ ขั้นที่ 2 กางวงเวียนใหความยาวรัศมีเทากับ AB
  • 17.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 155 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ขั้นที่ 3 ใช X เปนจุดศูนยกลางความยาวรัศมีเทากับ AB เขียนสวนโคงตัดรังสี XZ ที่จุด Y จะได XY ยาวเทากับ AB 3. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 3 ในชัวโมงเรียนโดยครูคอยให ่ คําแนะนํา ในชั้นนี้นักเรียนควรอธิบายขั้นตอนการสรางไดดวยวาจา โดยครูไม  จําเปนตองเนนการเขียนอธิบายขั้นตอนการสราง ชั่วโมงที่ 3-4 (การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให) 1. ครูแนะนําเกี่ยวกับการสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กาหนดให ทําได ํ โดยอาศัยความรูเรื่องการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่ กําหนดให 2. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนเกี่ยวกับสวนประกอบของรูปสามเหลี่ยม และถาจะ ทักษะการคิดวิเคราะห สรางรูปสามเหลี่ยมเราจะสรางสวนใดกอน (ฐาน) 3. ครูยกตัวอยางการสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให ทักษะการคิดแปลความ ตัวอยางที่ 1 กําหนดสวนของเสนตรงยาว a, b และ c จงสรางรูปสามเหลี่ยม ABC โดยให AB = c, AC = b และ BC = a 4. ครูแนะนําวิธการสรางและใหนกเรียนสรางไปพรอมๆ กัน ี ั ทักษะการคิดแปลความ วิธีสราง ขั้นที่ 1 ลาก AP ขั้นที่ 2 ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ c เขียน สวนโคงตัด AP ที่ B
  • 18.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 156 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ขั้นที่ 3 ใช B เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ a เขียน สวนโคงไว ขั้นที่ 4 ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ b เขียนสวน โคงตัดสวนโคงที่สรางในขั้นที่ 3 ที่จุด C ขั้นที่ 5 ลาก AC และ BC จะไดรูปสามเหลี่ยม ABC ตามตองการ 5. ครูและนักเรียนชวยกันบอกวิธีการสรางรูปสามเหลี่ยม ABC ดวยวาจาอีกครั้ง ดังนี้ วิธีสราง 1. ลาก AP 2. ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ c เขียนสวนโคงตัด AP ที่ B 3. ใช B เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ a เขียนสวนโคงไว 4. ใช A เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ b เขียนสวนโคงตัดสวน โคงที่สรางในขั้นที่ 3 ที่จุด C 5. ลาก BC และ AC จะไดรูปสามเหลี่ยม ABC ตามตองการ 6. ครูใหนักเรียนสรางรูปสามเหลี่ยมใหมีความยาวของดานทั้งสามเปน 2 เซนติเมตร 3 ทักษะการคิดสังเคราะห เซนติเมตร และ 4 เซนติเมตร นักเรียนควรสรางไดตามขั้นตอนตอไปนี้
  • 19.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 157 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ วิธีสราง C 4 ซม. 3 ซม. A 2 ซม. B 1. ลาก AB ใหยาวเทากับเสนใดเสนหนึ่งที่กําหนดให ในทีนจะให AB ยาวเทากับ ่ ี้ 2 เซนติเมตร 2. ใชจุด A และจุด B เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนรัศมียาว 3 เซนติเมตร และ 4 เซนติเมตร ตามลําดับ เขียนสวนโคงตัดกันที่จุด C 3. ลาก AC และ BC จะได ΔABC มี AB ยาว 2 เซนติเมตร AC ยาว 3 เซนติเมตร และ BC ยาว 4 เซนติเมตร ตามลําดับ 7. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 4 ในชัวโมงเรียน โดยครูคอยให ่ คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง ชั่วโมงที่ 5-6 (การแบงครึงสวนของเสนตรง) ่ 1. ครูใหนักเรียนสรางสวนของเสนตรง PQ ใหมีความยาว 6 เซนติเมตร 2. ครูสนทนาและซักถามถึงวิธีการที่จะแบงครึ่งสวนของเสนตรง PQ โดยใชวงเวียน ทักษะการคิดแปลความ และสันตรง มีนักเรียนที่สามารถสรางไดหรือไม ถามีใหนักเรียนออกไปแสดงวิธีบน กระดาน (ถาไมมี ครูแนะนําวิธีทําทีละขั้นตอน) ขั้นที่ 1 ใช P เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนใหรัศมียาวกวาครึ่งหนึ่งของ PQ เขียนสวนโคงดานบนและดานลางของ PQ
  • 20.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 158 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ขั้นที่ 2 กางวงเวียนรัศมีเทากับในขั้นที่ 1 ใช Q เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวน โคงตัดสวนโคงในขั้นที่ 1 ที่จุด R และ S ขั้นที่ 3 ลาก RS ตัด PQ ที่จุด O จะได PO = OQ 3. ครูใหนักเรียนพิจารณา AB ตอไปนี้ พรอมตอบคําถาม ทักษะการคิดวิเคราะห 1. ใหแบง AB ออกเปนสองสวนที่ยาวเทากันที่จุด E 2. ใหแบง AE ออกเปนสองสวนที่ยาวเทากันที่จุด F 3. ใหแบง EB ออกเปนสองสวนที่ยาวเทากันที่จุด G 4. จุด E, F และ G แบง AB ออกเปนกี่สวน แตละสวนยาวเทากันหรือไม ในการ แบงสวนของเสนตรงออกเปนสี่สวนที่เทากันทําไดอยางไร
  • 21.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 159 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ วิธีสราง ขั้นที่ 1 แบงครึ่ง AB ที่จุด E จะได AE = EB ขั้นที่ 2 แบงครึ่ง AE ที่จุด F และแบงครึ่ง EB ที่จุด G จะได AF = FE = EG = GB นั่นคือ แบง AB เปนสี่สวนเทากันทีจุด F, E และ G ่ 4. ครูใหขอสังเกตวา ถาเราแบงครึ่งสวนของเสนตรงหลายๆ ครั้งก็จะไดสวนของ ทักษะการคิดแปลความ เสนตรงเทาๆ กันเปนจํานวนทวีคูณของ 2 เชน 4 สวน, 8 สวน, 16 สวน นั่นคืออยูใน รูป 2n เมื่อ n แทนจํานวนครั้งของการแบง 5. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 5 ในชัวโมงเรียน โดยครูคอยให ่ คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง 6. ครูใหนักเรียนทําแบบฝกหัด 2 เปนการบาน 5.3 ขั้นสรุป ชั่วโมงที่ 1-2 (การสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดให) 1. ครูและนักเรียนชวยกันสรุปวิธีการสรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากับสวนของเสนตรงที่กําหนดใหโดย ใชวงเวียนและสันตรง 2. ครูและนักเรียนชวยกันเฉลยกิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 3 ชั่วโมงที่ 3-4 (การสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให) 1. ครูและนักเรียนชวยกันสรุปวิธีการสรางรูปสามเหลี่ยมจากสวนของเสนตรงที่กําหนดให 2. ครูและนักเรียนชวยกันเฉลยกิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 4
  • 22.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 160 ชั่วโมงที่ 5-6 (การแบงครึงสวนของเสนตรง) ่ 1. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปวิธีการแบงครึงสวนของเสนตรงออกเปน 2 สวน ่ 2. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปวิธีการแบงครึงสวนของเสนตรงออกเปน 4 สวน ่ 3. ครูและนักเรียนชวยกันเฉลยกิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 5 6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1 - วงเวียน, สันตรง, ดินสอ, ไมบรรทัด, ยางลบ 6.2 แหลงการเรียนรู - หองสมุดโรงเรียน - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร 7. กิจกรรมเสนอแนะ -
  • 23.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 161 8. บันทึกหลังการสอน บันทึกหลังการสอน (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)  ประเด็นการบันทึก จุดเดน จุดที่ควรปรับปรุง 1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู 2. การใชสื่อการเรียนรู 3. การประเมินผลการเรียนรู 4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน บันทึกเพิ่มเติม .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ....................................................................... ตําแหนง ..................................................................
  • 24.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 162 9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป .................... ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................ ั ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง ความสนใจ การตอบคําถาม การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร  ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ ....................... ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี ปานกลาง นอย นอยมาก การวางแผนการทํางาน การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด ความคิดสรางสรรค ผลการทํางาน
  • 25.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 163 แผนการจัดการเรียนรูที่ 3 เรื่อง มุมและเสนตรง เวลา 5 ชั่วโมง 1. เปาหมายการเรียนรู 1.1 ผลการเรียนรู 1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได 2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกโจทยปญหาดวยความหลากหลาย  3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปนได ั 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) การสรางมุมใหมีขนาดเทากับขนาดของมุมที่กําหนดใหได 2) สรางเสนตรงใหผานจุดทีกําหนดใหและขนานกับเสนตรงที่กําหนดใหได  ่ 3) แบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยใชการสรางมุมใหมีขนาดเทากันได 4) แบงครึ่งมุมที่กําหนดใหได 2. สาระสําคัญ 2.1 สาระการเรียนรู 1) การสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให 2) การสรางเสนตรงใหผานจุดที่กาหนดให และขนานกับเสนตรงที่กาหนดให ํ ํ 3) การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยใชการสรางมุมใหมขนาดเทากันได ี 4) การแบงครึงมุม ่ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ 1) การใหเหตุผล 2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ 3) การแกปญหา 2.3 ทักษะการคิด การคิดแปลความ การคิดวิเคราะห 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน/ชินงาน ้ 1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 6-10 และแบบฝกหัด 3 2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม
  • 26.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 164 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน ิ 1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน 2) เลือกหัวหนากลุม 3) หัวหนากลุมแบงงาน 4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด 5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 6) สงงาน 3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค 1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม 2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน 3.4 ความรูความเขาใจ 1) นักเรียนรูวธีการสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให ิ 2) นักเรียนรูวธีการสรางเสนตรงใหผานจุดที่กําหนดให และขนานกับเสนตรงที่กําหนดให ิ 3) นักเรียนรูวธีการแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยใชการสรางมุมใหมีขนาดที่ ิ เทากัน 4) นักเรียนรูวธีการแบงครึ่งมุม ิ 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล เกณฑผานขั้นต่ํา 1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป 2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป 3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป การสรุปผลการประเมิน ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ
  • 27.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 165 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อการเรียนรู 5.1 ขั้นนํา ชั่วโมงที่ 1 (การสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให) ครูเขียนโจทยพรอมกับวาดรูปบนกระดาน ดังนี้ จงสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุม BAC ใหนกเรียนชวยกันหาวิธีการสราง โดยครูคอยสังเกตวิธการทําของนักเรียนแตละคน ั ี ชั่วโมงที่ 2-3 (การสรางเสนตรงใหผานจุดที่กําหนดใหและขนานกับเสนตรงที่กําหนดให) ครูถามนักเรียนวา ถากําหนดจุด P เปนจุดภายนอกเสนตรง ℓ การสรางเสนตรงใหผานจุด P และขนาน  กับเสนตรง ℓ โดยการสรางมุมใหมีขนาดเทากัน สามารถทําไดอยางไรบาง ใหนักเรียนชวยกันคิดและวิเคราะหถึง วิธีการสรางแลวนําเสนอ ∙P ℓ ชั่วโมงที่ 4 (การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันโดยใชการสรางมุมใหมีขนาด เทากัน) 1. ครูทบทวนเรื่องที่เรียนในชั่วโมงที่ 1 และ 2 โดยการใหนักเรียนสรางรูปตามที่ครูกําหนด 2. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนเกี่ยวกับการแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันจะมี วิธีการทําไดอยางไร ชั่วโมงที่ 5 (การแบงครึงมุม) ่ 1. ทบทวนเรื่องที่เรียนมาในชั่วโมงที่ 1-3 โดยการถามตอบและลงมือสรางรูป 2. ครูสนทนากับนักเรียนเกียวกับวิธีการแบงครึ่งมุมวามีวิธีการใดบาง ถาใชวงเวียนและสันตรงจะแบง ่ ไดหรือไม
  • 28.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 166 5.2 ขั้นสอน กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ชั่วโมงที่ 1 (การสรางมุมใหมขนาดเทากับมุมที่กําหนดให) ี 1. ครูแนะนําวิธีการสรางที่ถูกตองใหนกเรียนทําไปพรอมกันทีละขั้นตอน ดังนี้ ั ทักษะการคิดแปลความ ขั้นที่ 1 ลาก XY ขั้นที่ 2 ใช A เปนจุดศูนยกลาง ความยาวรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด AB และ AC ที่จุด D และจุด E ตามลําดับ ขั้นที่ 3 ใช X เปนจุดศูนยกลาง ความยาวรัศมีเทากับขั้นที่ 2 เขียนสวนโคงตัด XY ที่จุด M ขั้นที่ 4 กางวงเวียนรัศมียาวเทากับ DE ขั้นที่ 5 ใช M เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัดสวนโคงที่สรางในขั้นที่ 3 ที่ จุด N
  • 29.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 167 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ขั้นที่ 6 ลาก XN จะได Yˆ N มีขนาดเทากับ BAC X ˆ 2. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 6 ในชัวโมงเรียน โดยครูคอยให ่ คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง ชั่วโมงที่ 2-3 (การสรางเสนตรงใหผานจุดที่กาหนดใหและขนานกับเสนตรงที่ ํ กําหนดให) 1. ครูแนะนําวิธการสรางที่ถูกตองใหนักเรียนทําไปพรอมกันทีละขั้นตอน ดังนี้ ี ทักษะการคิดแปลความ กําหนดจุด P เปนจุดภายนอกเสนตรง ℓ การสรางเสนตรงใหผานจุด P และขนานกับ เสนตรง ℓ โดยการสรางมุมใหมีขนาดเทากัน ทําไดดังนี้ ขั้นที่ 1 ลากเสนตรง n ใหผานจุด P และตัดเสนตรง ℓ ที่จุด M ขั้นที่ 2 ใช M เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ MP เขียน สวนโคงตัดเสนตรง ℓ ที่จุด N
  • 30.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 168 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ขั้นที่ 3 ใช P เปนจุดศูนยกลาง ความยาวรัศมีเทากับ MP เขียนสวนโคงตัด เสนตรง n ที่จุด X ขั้นที่ 4 ใช X เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนความยาวรัศมีเทากับ PN เขียน สวนโคงตัดสวนโคงที่สรางขึ้นในขั้นที่ 3 ที่จุด Y ขั้นที่ 5 ลาก PY จะได PY ขนานกับเสนตรง ℓ 2. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 7 ในชัวโมงเรียน ครูคอยให ่ คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง ชั่วโมงที่ 4 (การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากันโดยการสรางมุมให มีขนาดเทากัน) 1. ครูกลาววาการแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนที่เทากัน โดยการสรางมุม ทักษะการคิดแปลความ ใหมีขนาดเทากันทําได 2 วิธี
  • 31.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 169 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ 2. ครูนําเสนอตัวอยางและวิธีการสราง ดังนี้ ทักษะการคิดแปลความ วิธีที่ 1 ตัวอยาง กําหนด AB ดังรูป จงแบง AB ออกเปน 5 สวน ที่ยาวเทากัน เมื่อสรางแลวจะไดดังนี้ วิธีสราง 1. สรางมุม BAC กางพอสมควรเหนือ AB และสรางมุม ABD ใต AB ใหมีขนาด เทากับมุม BAC 2. ใช A เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด AC ที่ P ใช P เปนจุด ศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด PC ที่ Q ใช Q เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด QC ที่ R ใช R เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด RC ที่ S ทําให AP = PQ = QR = RS 3. ใช B เปนจุดศูนยกลางรัศมีเทากับรัศมีในขอ 2 เขียนสวนโคงตัด BD ที่ T ใช T เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด TD ที่ U ใช U เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด UD ที่ V ใช V เปนจุดศูนยกลาง เขียนสวนโคงตัด VD ที่ W ทําให BT = TU = UV = VW 4. ลาก ST, RU, QV และ PW ตัด AB ที่จุด M, N, O และ L ตามลําดับ จะได AL = LO = ON = NM = MB นั่นคือ AB ถูกแบงออกเปน 5 สวนที่เทากันที่จุด L, O, N และ M
  • 32.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 170 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ 3. ครูสนทนากับนักเรียนถึงการสรางวาจะแบง AB ออกเปน 5 สวน ทําไมจึงตัด AC 4 ทักษะการคิดวิเคราะห ครั้ง เปนเพราะเหตุใด ใหนกเรียนชวยกันอภิปราย ั 4. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 8 ในชัวโมงเรียน ครูคอยให ั ่ คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง 5. ครูเสนอวิธที่ 2 ดังตัวอยางตอไปนี้ ี ทักษะการคิดแปลความ วิธที่ 2 ี ตัวอยาง กําหนด AB ดังรูป แบง AB ออกเปน 5 สวนที่เทากันดังนี้ วิธีสราง 1. ลาก AC ทํามุมกับ AB พอสมควร 2. แบง AC ที่จุด D, E, F, G และ H โดยทําให AD = DE = EF = FG = GH 3. ลาก HB 4. สราง AGI, AFJ, AEK และ ADL ใหมีขนาดเทากับ AHB และแขนของมุมตัด ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ AB ที่จุด I, J, K และ L ตามลําดับ 5. ลาก GI, FJ, EK และ DL ตัด AB ที่จุด I, J, K และ L ตามลําดับ จะได AL = LK = KJ = JI = IB นั่นคือ AB ถูกแบงออกเปน 5 สวนที่เทากันที่จุด L, K, J และ I 6. ครูกลาวกับนักเรียนถึงขอควรสังเกตในกรณีที่จะแบง AB ออกเปน 5 สวน ทําไมจึง ตัด AC 5 ครั้ง แทนที่จะตัด AC 4 ครั้ง เหมือนวิธที่ 1 ใหนกเรียนชวยกันวิเคราะห ี ั 7. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 9 ในชัวโมง ครูคอยใหคาแนะนําและ ั ่ ํ ตรวจสอบความถูกตอง
  • 33.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 171 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ชั่วโมงที่ 5 (การแบงครึงมุม) ่ 1. ครูกําหนด BAC ดังรูป โดยวาดรูปบนกระดาน ดังนี้ ˆ 2. ครูใหนกเรียนชวยกันคิดหาวิธีที่จะแบงครึ่งมุมนี้โดยการใชวงเวียนและสันตรงได ั ทักษะการคิดวิเคราะห อยางไร 3. ครูนําเสนอวิธการสราง การแบงครึ่งมุมโดยใหนักเรียนทําไปพรอมๆ กัน ี ทักษะการคิดแปลความ ขั้นที่ 1 ใช A เปนจุดศูนยกลาง รัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด AB และ AC ที่ D และ E ตามลําดับ ขั้นที่ 2 ใช D และ E เปนจุดศูนยกลาง รัศมีเทากัน เขียนสวนโคงตัดกันที่จุด F ขั้นที่ 3 ลาก AF จะได AF แบงครึ่ง BAC นั่นคือ m( BAF ) = m( CAF ) ˆ ˆ ˆ 4. ครูใหนกเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 10 ในชั่วโมงเรียน ครูคอยให ั คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง 5. ครูใหนกเรียนทําแบบฝกหัด 3 เปนการบาน ั
  • 34.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 172 5.3 ขั้นสรุป นักเรียนและครูรวมกันสรุปขั้นตอนการสรางตอไปนี้ โดยบอกดวยวาจา 1. การสรางมุมใหมีขนาดเทากับมุมที่กําหนดให 2. วิธีการสรางเสนตรงใหผานจุดที่กาหนดใหและขนานกับเสนตรงที่กําหนดให ํ 3. การแบงสวนของเสนตรงออกเปนหลายๆ สวนโดยการสรางมุมใหมีขนาดเทากัน 4. การแบงครึ่งมุม 6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1 - วงเวียน, ดินสอ, ไมบรรทัด, ยางลบ 6.2 แหลงการเรียนรู - หองสมุดโรงเรียน - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร  7. กิจกรรมเสนอแนะ -
  • 35.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 173 8. บันทึกหลังการสอน บันทึกหลังการสอน (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)  ประเด็นการบันทึก จุดเดน จุดที่ควรปรับปรุง 1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู 2. การใชสื่อการเรียนรู 3. การประเมินผลการเรียนรู 4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน บันทึกเพิ่มเติม .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ....................................................................... ตําแหนง ..................................................................
  • 36.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 174 9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป .................... ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................ ั ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง ความสนใจ การตอบคําถาม การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร  ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ ....................... ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี ปานกลาง นอย นอยมาก การวางแผนการทํางาน การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด ความคิดสรางสรรค ผลการทํางาน
  • 37.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 175 แผนการจัดการเรียนรูที่ 4 เรื่อง มุมตรง มุมฉาก และมุมที่มขนาด 60 องศา ี เวลา 2 ชั่วโมง 1. เปาหมายการเรียนรู 1.1 ผลการเรียนรู 1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได 2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกโจทยปญหาดวยความหลากหลาย  3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปนได ั 1.2 จุดประสงคการเรียนรู สรางมุมฉากและมุมที่มีขนาด 60 องศาได 2. สาระสําคัญ 2.1 สาระการเรียนรู 1) การสรางมุมฉาก 2) การสรางมุมที่มขนาด 60 องศา ี 2.2 ทักษะ/กระบวนการ 1) การใหเหตุผล 2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ 3) การแกปญหา 2.3 ทักษะการคิด การคิดสรุปความ การคิดวิเคราะห 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน/ชินงาน ้ 1) ผลจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 11 และแบบฝกหัด 4 2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน ิ 1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน 2) เลือกหัวหนากลุม 3) หัวหนากลุมแบงงาน 4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด
  • 38.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 176 5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 6) สงงาน 3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค 1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม 2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน 3.4 ความรูความเขาใจ นักเรียนรูวิธีการสรางมุมฉากและมุมที่มีขนาด 60 องศา 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล เกณฑผานขั้นต่ํา 1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป 2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป 3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป การสรุปผลการประเมิน ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพือการเรียนรู ่ 5.1 ขั้นนํา ครูสนทนากับนักเรียนถึงลักษณะของมุมตางๆ และขนาดของมุมแตละชนิด 5.2 ขั้นสอน กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมทํากิจกรรมที่ 5 ในหนังสือเรียนหนา 151-152 ทักษะการคิดวิเคราะห 2. จากการทํากิจกรรมที่ 5 ครูใหนักเรียนชวยกันตอบคําถามแตละขอ แลวรวมกัน ทักษะการคิดสรุปความ สรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 5 ดังนี้ จากกิจกรรมทีไดทําไปแลวในขั้นที่ 3 จะได x = 90o ในขั้นที่ 4 จะได y = 45o และ ่ ˆ ˆ ถาพับตอไปอีกโดยใหขอบ OS ทับขอบ OT มุมที่ไดจะมีขนาด 22 1 ซึ่งกระบวนการ o 2 พับในแตละขันเปนวิธีการแบงครึ่งมุมนั่นเอง เมื่อพับครึ่งมุม AOB ไดมุมขนาด 90o ้ (รูปในขั้นที่ 3) 3. ครูและนักเรียนสนทนาและซักถามกันเกียวกับมุมฉาก ดังนี้ ่ ทักษะการคิดวิเคราะห - มุมฉากมีขนาดกี่องศา ( 90o ) - มุมตรงมีขนาดกี่องศา ( 180o )
  • 39.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 177 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ - มุมฉากเปนครึ่งหนึ่งของมุมตรงใชหรือไม (ใช) - แบงครึ่งมุมตรงจะไดกี่มุมฉาก (2 มุมฉาก) 4. ครูใหนักเรียนสรางมุมฉากโดยใชวงเวียนและสันตรงโดยครูตรวจสอบความถูกตอง ทักษะการคิดสรุปความ 5. ครูและนักเรียนชวยกันสรุปวิธีการสรางมุมฉากโดยการใชวงเวียนและสันตรง ดังนี้ วิธีสราง 1. ลาก AB 2. กําหนดจุด O บน AB ใช O เปนจุดศูนยกลางกางรัศมีพอสมควร เขียน สวนโคงตัด AB ที่จุด P และจุด Q 3. ใช P และ Q เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควรเทากัน เขียนสวนโคงตัด กันที่จุด R 4. ลาก OR จะได m(AOR) = m(BOR) = 90o ˆ ˆ 6. ครูใหนักเรียนจับคูกนทํากิจกรรมที่ 6 พรอมตอบคําถามทายกิจกรรม ั 7. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปผลที่ไดจากการทํากิจกรรมที่ 6 ดังนี้ ทักษะการคิดสรุปความ รูปสามเหลี่ยมที่ไดเปนรูปสามเหลี่ยมดานเทาและมีขนาดของมุมแตละมุมเทากับ 60o 8. ครูใหนกเรียนสรางมุมที่มีขนาด 60o จากการศึกษากิจกรรมที่ 6 ถานักเรียนทําไมได ั ครูใหคาแนะนําในการสราง ํ 9. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปวิธีการสรางมุมที่มีขนาด 60o ทักษะการคิดสรุปความ ในการสรางมุมใหมีขนาด 60o ใชหลักการสรางรูปสามเหลี่ยมดานเทา ดังนี้ วิธีสราง 1. ลาก AB 2. กําหนดจุด O บน AB 3. ใช O เปนจุดศูนยกลาง เขียนครึ่งวงกลมบน AB ตัด AB ที่จุด X และ
  • 40.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 178 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ จุด Z 4. ใช X เปนจุดศูนยกลางรัศมี OX เขียนสวนโคงตัดครึ่งวงกลมที่จุด Y 5. ลาก OY จะได YOX มีขนาด 60o ˆ 10. ครูใหนักเรียนรวมกันอภิปรายหาเหตุผลวา YOX เพราะเหตุใดจึงมีขนาด 60o ˆ 11. ครูและนักเรียนสรุปเหตุผลที่ไดจากการอภิปราย ดังนี้ ทักษะการคิดสรุปความ เหตุที่ YOX มีขนาด 60o เนื่องจาก OY = OX เพราะเปนรัศมีของวงกลมเดียวกัน ˆ และ OX = XY โดยการสราง ดังนั้นรูปสามเหลี่ยม OXY มี OX = OY = XY จะได รูปสามเหลี่ยม OXY เปนรูปสามเหลี่ยมดานเทา มุมแตละมุมจึงมีขนาด 60o 12. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 11 ในชั่วโมงเรียน ครูคอยให คําแนะนําและตรวจสอบความถูกตอง 13. ครูใหนักเรียนทําแบบฝกหัด 4 เปนการบาน 5.3 ขั้นสรุป นักเรียนและครูรวมกันสรุปวิธีการสรางมุมฉากและมุมที่มขนาด 60o โดยใชวงเวียนและสันตรง ี 6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1 - วงเวียน, ดินสอ, ไมบรรทัด, ยางลบ 6.2 แหลงการเรียนรู - หองสมุดโรงเรียน - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร 
  • 41.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 179 7. กิจกรรมเสนอแนะ 7.1 กิจกรรมสงเสริมการคิดเชิงวิเคราะห ขั้นรวบรวมขอมูล ใหนกเรียนแบงกลุมชวยกันระดมความคิดในการสรางมุมขนาด 82.5๐ โดยใชความรูเกียวกับการแบงครึ่ง ั ่ มุม การสรางมุมฉาก และการสรางมุมที่มีขนาด 60๐ ขั้นวิเคราะห นักเรียนควรวิเคราะหวิธีการสรางมุมขนาด 82.5๐ ไดดังนี้ 82.5๐ = 60๐ + 22.5๐ 22.5๐ = ครึ่งหนึ่งของ 45๐ 45๐= ครึ่งหนึงของ 90๐ ่ ขั้นสรุป นักเรียนรวมกันบอกวิธีสรางไปพรอมกับทีครูสรางรูปตอไปนี้บนกระดานดํา ่ วิธสราง ี D E H F G A O T B S 1. ลาก AB กําหนดจุด O บน AB 2. สราง DOB ใหมขนาด 90๐ ˆ ี 3. แบงครึ่ง DOB ดวย OE ˆ จะได m(DOE) = m(EOB) = 45o ˆ ˆ 4. แบงครึ่ง EOB ดวย OF ˆ จะได m(EOF) = m(FOB) = 22.5o ˆ ˆ 5. ใช G เปนจุดศูนยกลาง กางวงเวียนรัศมีเทากับ OT เขียนสวนโคงตัดสวนโคง ST ที่จุด H 6. ลาก OH จะได m(HOB) = 82.5o ˆ ขั้นประยุกตใช -
  • 42.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 180 8. บันทึกหลังการสอน บันทึกหลังการสอน (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)  ประเด็นการบันทึก จุดเดน จุดที่ควรปรับปรุง 1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู 2. การใชสื่อการเรียนรู 3. การประเมินผลการเรียนรู 4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน บันทึกเพิ่มเติม .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ....................................................................... ตําแหนง ..................................................................
  • 43.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 181 9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป .................... ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................ ั ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง ความสนใจ การตอบคําถาม การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร  ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ ....................... ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี ปานกลาง นอย นอยมาก การวางแผนการทํางาน การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด ความคิดสรางสรรค ผลการทํางาน
  • 44.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 182 แผนการจัดการเรียนรูที่ 5 เรื่อง การสรางเสนตั้งฉาก เวลา 2 ชั่วโมง 1. เปาหมายการเรียนรู 1.1 ผลการเรียนรู 1) สามารถสรางรูปเรขาคณิตอยางงายโดยใชวงเวียนและสันตรง และบอกขั้นตอนการสรางได 2) มีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตรที่จําเปน สามารถแกโจทยปญหาดวยความหลากหลาย  3) เชื่อมโยงความรูทางคณิตศาสตรกบศาสตรอื่นๆ ที่จําเปน ั 1.2 จุดประสงคการเรียนรู 1) สรางเสนตั้งฉากจากจุดที่อยูภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดใหได  2) สรางเสนตั้งฉากที่จดจุดหนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดใหได ุ 2. สาระสําคัญ 2.1 สาระการเรียนรู 1) การสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กาหนดให ํ 2) การสรางเสนตั้งฉากที่จดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กาหนดให ุ ํ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ 1) การใหเหตุผล 2) การสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนําเสนอ 3) การแกปญหา 2.3 ทักษะการคิด การคิดสรุปความ การคิดแปลความ การคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห 3. รองรอยการเรียนรู 3.1 ผลงาน/ชินงาน ้ 1) ผลงานจากการทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 12 และแบบฝกหัด 5 2) ผลงานจากการทํากิจกรรมกลุม 3.2 กระบวนการขั้นตอนการปฏิบัตงาน ิ 1) จัดกลุม กลุมละ 3 คน 2) เลือกหัวหนากลุม 3) หัวหนากลุมแบงงาน
  • 45.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 183 4) รวมกันทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจและแบบฝกหัด 5) นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 6) สงงาน 3.3 พฤติกรรมตามคุณลักษณะพึงประสงค 1) ใหความรวมมือในการทํางานกลุม 2) มีความละเอียดรอบคอบและรับผิดชอบในการทํางาน 3.4 ความรูความเขาใจ 1) นักเรียนรูวธีการสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดให ิ 1) นักเรียนรูวธีการสรางเสนตั้งฉากที่จดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดให ิ ุ 4. แนวทางการวัดผลและประเมินผล เกณฑผานขั้นต่ํา 1) ไดระดับ “พอใช” ขึ้นไป 2) ไดระดับ “ดี” ขึ้นไป 3) ทําไดถูกตอง 80% ขึ้นไป การสรุปผลการประเมิน ตองผานเกณฑขั้นต่ําทั้ง 3 รายการ 5. กิจกรรมการเรียนการสอนเพือการเรียนรู ่ 5.1 ขั้นนํา ชั่วโมงที่ 1 (การสรางเสนตังฉาก) ้ ครูเขียนรูปตอไปนี้บนกระดานดํา ครูถามนักเรียนวา เราจะเขียนสวนของเสนตรงที่สั้นที่สุดจากจุด A มายัง XY ไดอยางไร นักเรียนควร ตอบไดวา ตองเขียนสวนของเสนตรงจากจุด A มาตั้งฉากกับ XY จะไดสวนของเสนตรงที่สั้นที่สุดจากจุด A มายัง XY
  • 46.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 184 ชั่วโมงที่ 2 (เฉลยแบบฝกหัด) ครูทบทวนเรื่องการสรางเสนตั้งฉากโดยใหนักเรียนชวยกันบอกขั้นตอนการสรางไปพรอมกับที่ครูสราง เสนตั้งฉากบนกระดานดํา 5.2 ขั้นสอน กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ ชั่วโมงที่ 1 (การสรางเสนตังฉาก) ้ 1. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเกี่ยวกับการสรางเสนตั้งฉากกับการสรางเสนตั้งฉากจาก ทักษะการคิดวิเคราะห จุดภายนอกมายังเสนตรงที่กาหนดให มีวิธีสรางเหมือนหรือตางกันอยางไร ํ 2. ครูแนะนําวิธีการสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดให โดยนักเรียน ทักษะการคิดแปลความ ทําตามขั้นตอนไปพรอมกับครู ดังนี้ กําหนด A เปนจุดภายนอก XY วิธีสรางเสนตั้งฉากจากจุด A มายัง XY มีขั้นตอนการสราง ดังนี้ E วิธีสราง 1. ใช A เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด XY ที่จุด B และ C 2. ใช B และ C เปนจุดศูนยกลางรัศมีเทากันเขียนสวนโคงตัดกันที่จด D ุ 3. ลาก AD ตัด XY ที่จุด E จะได AE ⊥ XY ที่จุด E 3. ครูใหนักเรียนชวยกันสรางโจทยในทํานองเดียวกับตัวอยางขางตน แลวใหนักเรียน ทักษะการคิดสังเคราะห ชวยกันบอกขันตอนการสรางโดยทําไปพรอมกับครูบนกระดานดํา ้ 4. ครูลองใหนักเรียนชวยกันสรางเสนตั้งฉากที่จุดๆ หนึ่งบนเสนตรงทีกําหนดให (ถา ่ ทักษะการคิดสังเคราะห นักเรียนสรางไดใหออกมานําเสนอวิธีการสรางบนกระดานดํา) ถานักเรียนสรางไมได ให ครูเสนอแนะวิธีการสรางจนนักเรียนสามารถสรางได 5. นักเรียนและครูชวยกันสรุปวิธีการสรางเสนตั้งฉากที่จดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดให ทักษะการคิดสรุปความ ุ ดังนี้ กําหนด O เปนจุดๆ หนึ่งบน XY
  • 47.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 185 กิจกรรมการเรียนการสอน ฝกการคิดแบบ การสรางเสนตั้งฉากกับ XY ที่จุด O ทําไดดังนี้ วิธีสราง 1. ใช O เปนจุดศูนยกลางรัศมีพอสมควร เขียนสวนโคงตัด XY ที่จุด P และ Q 2. ใช P และ Q เปนจุดศูนยกลางรัศมีเทากัน เขียนสวนโคงตัดกันที่ จุด R 3. ลาก OR จะได OR ⊥ XY ที่จุด O 6. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 12 ในชัวโมงเรียน ่ ชั่วโมงที่ 2 (แบบฝกหัด 5) 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมชวยกันทําแบบฝกหัด 5 จากนันสงตัวแทนของแตละกลุมออกมา ้ นําเสนอโจทยท่ไดรับมอบหมาย ี 2. ครูสนทนาและซักถามนักเรียนเกี่ยวกับการสรางเสนตั้งฉากวานําไปใชประโยชนใน ชีวิตประจําวันไดอยางไรบาง 5.3 ขั้นสรุป ครูและนักเรียนทบทวนวิธีการสรางเสนตั้งฉากจากจุดภายนอกมายังเสนตรงที่กําหนดให และการสรางเสน ตั้งฉากที่จุดๆ หนึ่งบนเสนตรงที่กําหนดให 6. สื่อการเรียนรู/แหลงการเรียนรู 6.1 สื่อการเรียนรู - หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร ม.1 ภาคเรียนที่ 1 - วงเวียน ดินสอ ไมบรรทัด ยางลบ 6.2 แหลงการเรียนรู - หองสมุดโรงเรียน - หองสมุดกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร 7. กิจกรรมเสนอแนะ -
  • 48.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 186 8. บันทึกหลังการสอน บันทึกหลังการสอน (บันทึกเฉพาะประเด็นที่มีขอมูลสารสนเทศชัดเจน)  ประเด็นการบันทึก จุดเดน จุดที่ควรปรับปรุง 1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู 2. การใชสื่อการเรียนรู 3. การประเมินผลการเรียนรู 4. การบรรลุผลการเรียนรูของผูเรียน บันทึกเพิ่มเติม .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ............................................................ ผูสอน บันทึกความเห็นของผูตรวจสอบแผนการจัดการเรียนรู .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ....................................................................... ตําแหนง ..................................................................
  • 49.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 187 9. ใบความรู ใบงาน และเครื่องมือวัดผล แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคลวิชาคณิตศาสตร ชื่อนักเรียน ...................................................... ชั้น ........... วันที่ ................ เดือน ............................ ป .................... ครั้งที่ ............................................................... ผูสงเกต ............................................................................................ ั ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี พอใช ควรปรับปรุง ความสนใจ การตอบคําถาม การทํากิจกรรมหนาชั้นเรียน การใชความรูทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร  ในการแกปญหาในสถานการณตางๆ ความสามารถในการใชภาษาและสัญลักษณทาง คณิตศาสตรในการสื่อสารสื่อความหมาย แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม แบบประเมินพฤติกรรมการทํางานกลุม ระดับชั้น.................................................. ประจําวันที่ ............................................................... กลุมที่ ....................... ระดับการประเมิน หัวขอการประเมิน ดีมาก ดี ปานกลาง นอย นอยมาก การวางแผนการทํางาน การกําหนดการปฏิบัติงานมีขั้นตอนชัดเจน การปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนด ความคิดสรางสรรค ผลการทํางาน
  • 50.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 188 การประเมินและสะทอนตนเองหลังเสร็จสิ้นการเรียนในหนวยการเรียนรูท่ี 4 (Self Reflection) 1. การประเมินตนเองของนักเรียน ใหดําเนินการดังนี้ 1.1 ครูทบทวนผลการเรียนรูประจําบททุกขอ ใหนักเรียนไดทราบ โดยอาจเขียนไวบนกระดาน พรอมทั้ง ทบทวนถึงหัวขอกิจกรรมการเรียนวาไดเรียนอะไรบาง 1.2 ใหนกเรียนเขียนบันทึกการประเมินตนเองไวในสมุดงานดานหลังตามหัวขอ ดังนี้ ั บันทึกการประเมินและสะทอนตนเองประจําหนวยการเรียนรูท่ี 4 วัน/เดือน/ป ทีบันทึก ............... / ............... / ............... ่ รายการบันทึก 1. จากการเรียนทีผานมาไดมีความรูอะไรบาง ่ ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... 2. ปจจุบันนี้มีความสามารถปฏิบัตสิ่งใดไดแลวบาง ิ ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... 3. สิ่งที่ยังไมรู ไมกระจาง ไมเขาใจ มีอะไรบาง ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... 4. ผลงานหรือชิ้นงานที่เนนความภาคภูมใจจากการเรียนในบทนี้คืออะไร ทําไมจึงภาคภูมใจ ิ ิ ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... 2. การพัฒนาการเรียนการสอนโดยใชกระบวนการวิจยในชันเรียนของครู ั ้ ชื่อเรื่องที่วิจัย....................................................................... 1. ความเปนมาของปญหา สิ่งที่คาดหวัง.......................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... สิ่งที่เปนจริง........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ปญหาที่พบคือ....................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................
  • 51.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 189 สาเหตุของปญหาคือ.............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... แนวทางการแกปญหาคือ....................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... 2. วัตถุประสงคในการแกปญหา 2.1 เพื่อแกปญหาเรื่อง........................................................................................................................................... ของนักเรียนชัน..................... หอง........................... จํานวน............................ คน โดยใช............................ ้ ........................................................................................................................................................................ 2.2 เพื่อศึกษาผลการแกปญหาเกียวกับ.................................................................................................................. ่ หลังจากที่ไดทดลองใชวิธีแกปญหาโดย......................................................................................................... 3. ขอบเขตของการแกปญหา 3.1 กลุมเปาหมายในการแกปญหาคือ นักเรียนชั้น.......................... หอง................. จํานวน...........................คน ในภาคเรียนที่...................... ปการศึกษา................................... ที่มีปญหาเกี่ยวกับ........................................ 3.2 เนื้อหาที่ใชในการศึกษาคือ เรื่อง........................................................... หนวยการเรียนรู............................... วิชา................................................................................... 3.3 ระยะเวลาในการศึกษา ประมาณ.......... สัปดาห/เดือน ตังแตวนที่....... เดือน.......................... พ.ศ. .............. ้ ั ถึงวันที่................. เดือน..................................... พ.ศ. ......................... 4. วิธีดําเนินการในการแกปญหา 4.1 เครื่องมือที่ใชในการแกปญหา คือ.................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................ ซึ่งมีขั้นตอนในการสรางและพัฒนาดังนี้ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ 4.2 เครื่องมือที่ใชในการเก็บรวบรวมขอมูลคือ..................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ ซึ่งมีขั้นตอนในการสรางและตรวจสอบคุณภาพดังนี้ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................
  • 52.
    แผนการจัดการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ม.1 ภาคเรียนที่1 190 4.3 การเก็บรวบรวมขอมูล ไดดาเนินการเก็บรวบรวมขอมูลตามวิธีการดังนี้ ํ 1) นําเครื่องมือที่ใชในการแกปญหาไปทดลองใชกับนักเรียนในเวลา............................................................  โดย............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 2) นําเครื่องมือเก็บรวบรวมขอมูลไปเก็บขอมูลเกี่ยวกับ................................................................................. โดย............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 4.4 การวิเคราะหขอมูลและการสรุปผล ไดดําเนินการวิเคราะหขอมูลและสรุปผลดังนี้  ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ 5. ผลการแกปญหา ผลการแกปญหาเกียวกับ........................................................................................................................................ ่ ของนักเรียนกลุมเปาหมาย ปรากฏผลดังนี้ ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................